ԱյԱճադ Խհկ
եւարօէ
ԹՈՒՐքՓՈՑ
ՆԵՐ՚ԲԻՆ
ՀՈԳԵՐԸ
ււ/ււա -
Ա6ՆՃԱՐ
(Լրբանան),
10
Աեպս, Հեբ.
II լ ս IIIյի ււլաբ տաղբ ուահ–
բռնաղաղթի
տասնբմէկամեակբ
քանի մբ օբէն կբ չբանա
յ :
Հեռաւոր ու սրոչաելի
ճկո/է/ - 1Րուստյի Հա
յաբնակ
վեւյ
ղիլղե
բու
չաբաչոլք
արաաւքաղթբ
ոկոաւ
1939
Տուլիո
\7ին ել վեբք գաաւ
Տուլիս
23
/(5՛։
Վեւյ
օրուան
մէք ղաաարկոլեցաւ
մեր
ծնբն–
ղավտյբ - Հա յրենիքբ^
ղոՀ դառնալով
քաղաքա
կան
մութ ու նենգ թաղերու
֊.
Օրերով սւ չարաթներով,
կիղիչ
արեւուն
աակ,
կայանէ
կայան
փոխադրուելովդ
1939
Սեւղաեմբեր
\4ին վերչապէս
Հասանք
մեր վեբքի
կայանբ՝ մեր
այժմու
րնակավայբր,
Այնճար, ուր
կ՝ապրինք
•յ
\ո։ սն րմ էկ տարիներէ ի վե
ր
Այնճար , որ կր նշանակէ
բխող ակ , ւլուա
Հայաբնակ
դիլղաքաղաք
մրն է
•>Բ""Լ ՜՜
կաւլ ած
միայն
ճէպէլ
֊– Մուսայի
փեղ
ղիւղեբու
(Եողուն
Օէուդ,
իյաբրպէյ
, Վադրֆ
,
Գէպոլսիյէ
, Պիթիաս ել Հաճի
Հապիպլի
I
Հ
"՚.1
բնակիչներէն
: Առժաժաբար
Հոս փոխադրուած
են
նաեւ
ժեղի պէս իրենց
Հայրենիքէն
ղրբկուած
տա
րաբախտ
Պաղեստինցի
արաբ
ղա ղթա կաննե բ :
Այն^ւար կր ղանուի
Պէքաայի
լնդարձակ
ղ">չ–
տին
, Լիբանանի եւ Ա ուբիո
յ ճի շղ.
սաՀժանագծին
վրա
յ , Պէյբութն
ու Գաժ աս կոսր , երկու
ժա յրա -
քաղաքնե
րն իրար
մ իացնող
խճուղիէն
քանի
մ ր
վա յրկեան
Հեոու ; Հիլդալանի
երկա
յնքն է
1800
մեթր, իսկ լայնքր՝
600
մեթր,
կր
բաղկանս՚յ
1064
տուներէ :
Տուներր
մ է կա կան սենեակ
ունին
մ իլյյն , ո -՝
րոնք թէ ննքա սենե ակի ,թէ ճ ա շա ս են ե ա /լի , թէ
խոՀանոց
ի ելթէ Հ իւրւսնոց
ի դե ր կբ կատա
րեն :
Հիւղ աւանին
բարձրութիւնն
է ծռվոլ
մ ակե
րես
էե
912
ժեթր :
Ա քնճաբի՝
Հա յկական այս նորակերտ
բո
յնին
կաո ոլցժ ան պաամ ութեան Հեա
կապուած
կր
մնայ
բնկեր
Մ ովսէս Տէր Գալուստեանի
անունր
ւ
.ճէպէլ ՜ Մուսայի
արժանաւոր
այս ղաւակբ
բրաւ
ինչ որպէտք էր ք^՚ել Հերոսական
այս
ժողովուրղբ
անստո
ւղո ւթենէ
փ րկե լու
Համ ար :
Զմեւներբ
երբեմն
խիստ,
երբեմն
մեղմ
են :
Տարի
կ՝րլլ՚"յ
, որ մէկ մեթր
թանձրութեամբ
ձիւն կուդա
ք : Երբեժն ալ ձժրան արեւոտ
**րեՐՐ
դաբնան
ասլաւո բութ
իւն կր ձգեն :
Այնճար
ունի առատ եւ անսպառ
քուր
։
կլիԺտն
շատ
առողքարար
է .ու չոր
% Խոնաւոլթիլնբ
բնաւ
Գ՚ւ՚՚՚լի չէ : Մ՚սլարիան
այժժ կարծես
րոլոբոփին
չքացած է , տարիներ
շարունակ
րաղժ աթիւ
դոՀեր
խլելէ ետք ։
Այժժ
ժողոփուրդին
առո
ւլք ական
րնդ
Հանուր
վիճակր
ղոՀացուցիչ
է : Երբեմնի
դալկաՀաբ
ղէմ
քերր,
ամէն տարիքէ եւ ամէն սեոէ,
այսօր
դար
ձած են վարդադո
յն , նոր կեանքի
սլա
յմ աննե
րուն
Հեա :
\քՈբ
կաղմուած
վ իճակադրութեան
մր Համա
ձայն,
գիւղաքաղաքիս
այժժոլ
բնակիչներուն
լնգ
Հանուր
թիւն է
3367
Հ"գի
, բաղկացած
611
լ^ւտա–
նիքնեբէ
, Հաշուելով
նաեւ
այն րնտտնիքներբ,
ո–
րոնք,
գործի
րերուժով,
աոմամաբաբ
կր
լնակիե
Պէյբւթ,
Գամասկոս,
Հալէպ,
Թ ր ի վ ՚ ՚ ՚ չ ի եւ
այլուր։
Մեր ա յս կաղմ ած վիճակագրութեան
մէք
անշուշտ
կր
մ տնեն
նաեւ
նե րգաղթէն
ետք աե ղի
ունեցած
ԽՄՐ
Պոլաւյ վւ՚ււջին թղ ր ա բ ե ր է ն կր քտ -
ւլհՐւք հետեւեալ տեղեկ»ւթիւ(ւները
ՊՈՒԼԿԱՐԻՈՅ
ԹՈՒՐ՝ԲԵՐՈՒՆ
ՎՏԱՐՈՒՄԸ
ԱՆԳԱՐԱ,
26
Աեպտ
Աոֆիայի
ձա յնաս
փիլ—
ոփն
կողմ է
Հ րատարակուած
ծանուցագիբր
նոր
յանձնուեցաւ
: Այս պարագան
մի քաղգա
յին
կանոն
ներուն Հակառակ կր նկատուի եւ քղադրղ
ռոլթիւ–
նր կր շարունուկոլի
Անգարայի
մէք։ Մէկ
կողմէ
Պուլկա րներր
Համ ախո
ւմ՛ բ տեղա
Հան
կ՝ րնեն
թուրք
փոքրամ ասնութ
իւնր եւ մ իւս
կողմ է փփբաւռ րա -
կան խօսքերով
ի
բա կանո ւթ ի ւն ր սքօղել
կ՝ ուղեն :
Արաբ - աշխարՀ
կ բ
իսո ս տոփանի թէ երեք ամ -
սուան
մէք անկարե
լի է
250
Հաղար
Հոդի ա
յլուր
փոխաղրել,
բնականոն
պայմաններու
տակ,
անոնց
ինչքե
բն ու կալո ւածնե
րբ պա Հ պանե լո վ :
Պ՚՚ւլկարնե
բու ե լո յթբ
բնաւ
չի պատշաճիր
բարիղ րացնութեան
ս կղրո ւնքնե րո ւն , "՛յլ կր
ձգտի
։ԼԷ ճ եւ խնղ իր յաբուցանե
լ ել մ տքե բու
մ
էք
աեւական
շփո թութ
իւն ստեղծե
լ , Թ՛ուրք կաոա -
փարոլթիլնբ
արժտնի
պատասխանբ
պիաի
տայ
պուլկարական
ծանուցաղրին
Մ ինչ ա յ դ
ղ աղթա կաննե բր աժ էն օբկր իւ
ու
էք
են էտիբնէ : Երեք օրուան
ժէք
1800
Հոդի
եկան։
Այսօբ ալ
500
ղաղթական
եկան էտիբնէ
,
234
Հ՛՛՛էի՛
Կ՛ԱՈ
ախումրոփ
իս թան
պու
լ ղրկուեցան :
Մ իւս
յն
թէ
թուրք
իշխանո
լ
թիւնբ
տ բ թ ո ւն կր Հսկէ , եւ
ղա ղթա կաննե րուձւ Հետ ղրկուած
Գնչուներու քա ~
նակր
ճշղուեցալ
, եւ այդպիսիներբ
ղատ
չէնքի
մր մէք Հսկողհլթե՚սն
տակ
առնուեցան
:
Գնչունե–
րր
անմ իքապէս
Պուլկարիա
վերաղ աբձնե
լու Հա -
մար մէկ քանի
օրէն
Համ աձա յնութիւն
մ ր
պիտի
ղ ո յանա
յ երկու կաո ավաբութեանց
մ իքեւ
՚.
Ր ւս ց տ րձա կա պէ ս Հաստատուած
է թէ Պուլ -
կա րնե
րր կ՝ ո լղէ ին ւլօրաւոր
Հինղ երոբգ թեւ
մ բ
"""^^ծել^թոլրքփոյ
մէք^, եւ այո նպատակով
ղրր–
բնական աճր եւ նոբ կաղմուած
բնտանիքեեբր
:
Ե րկու կարաւանով
կատարուած
ներդւսդթէն
ա -
ո աք տեղւո
յս բնակի թերուն
լնգՀ • գում
աբն
է ր
4756։
Հոս կան երեք
յարանուանութիւններ
, Հալ
լու սաւո բ չական , Հա
յ կաթողիկէ ել Հա
յ աւեաա–
բանական : Ունին
իրենց
առանձին
ե կե դե ց ինե ր ր :
Հայ
լուսաւո բչա կաննե ր ր կր կաղմ են
բացարձակ
մ եծամ ասնութիւն
,
80
առ Հարիւր
Հ ամ եմ ատու -
թեամր։
Թերեւս
քիչ մլն ալ աւելի
^ Մ եծ
եկեդԽՀ
ցի
չունինք : Մ ատուոներոլ
մէք կր կաաա
րո
լին
ււ՚րարողութիւննեբբ
: Նախկին
շբքանին
, երբ նոր
էինք Հաստատուած
Հոս , եկեւլեցական
արարողու—
թիւններբ
տեղի
կ^ունենային
Վրան -
Եկեղեցիին
մ էք ; Աակա
յն երբ կաո ուց ուեցաւ
Մ ՛՛ւսա - Լե բան
Հայ աղգ . «Ցառաքֆ
վարժարանի
գեղեցիկ
չէնքր
,
Որ
իր տիրական
դիրք"՚էր
^էչթէ
բովանղ
ւսկ
Այն–
ճարի
վ ր ՚ " յ եւ որուն
կառուցուժր
կբ
պարտինք
Փ՚՚՚րի՚լի
Ժեր յաւէտ
ոէբելի
«ՅԱՌԱՋ»ին
, եկեղե
ցին ալ փոխաղբեցինք
Հոն : Այժժ
նոյն
շէնքր թէ
•է՚՚լՐ՚^՚յԻ
եւ թէ եկեղեցիի գեր կր կատարէ
, դ" -
Հացուժ տալոփ ժեր ժտաւոր ելՀոդեկան
պաՀանք
ներուն :
Ց– գ. ՊՈՒՐԱԱԼԵԱՆ
«ՅԱՌԱՋ»Ւ
ԹԵՐԹՕՆԸ
(189)
ՄԵԼԻքԻ ԱլՏԻԿ
ԵՐԿՐՈՐԳ
ՄԱՍ
ԵԼ
աՀա մինչղեռ նա պատմում
էր, իսկ
սանձաՀարուած
գաղանբ
լսում էր Հաճութե
աս
ր. ,
յանկարծ
ներս մտաւ կ"յո Հեղինէն եւ
յայտնեց
որ
ղ անղատներ
ունի :
Ն՛ո
Հագել էր նոր չորեր , խոնարՀ էբ, փերին
աստիճանի
պատկառանքով
էբ
վեբաբերւում
Թուրք
իչխանաւոբին : Աեւ
դլխաշորի
տակից
դուրս թափուած
նրա սպիտակ
մ աղե բր
ւս յգ ժա–
մին ժի առանձին
յարգանք
էին ազգուժ
%
Րոլորո
վին անարդար բանէր երեւուժ
, որնրա ժ տնե
լուե
պէս ոչ ոք ոտի չկանղնեց
, պատիւներ
չարաւ :
Րէկր , րնդՀակաո ակն , ժ ի թթու
գէժք
ցոյց
՛որ–
լեց : Նրան խանգարեցին
, նա անբաւական էր • • •
Հեդինէն
նկատեց այգ բանր,
բայց
արդէն
սկսել էր, այլեւս ետ կանգնել չէր կարելի
:
Ա -
սաց, որ կուսանոցուժ
ապրուժ
են աշխարՀից
Հե—
ռացած
աղքիկներ
, որոնց գործր
միայն
աղօթք
անելն է , ապ՛ո շխա րելբ
, իրանց
մեդքերի
Համ
ար
Լ"՚3
մ ՚ ^ ՚ ^ Ա ՛ ՚ ^Բ"՚^Ք
երբեք
դործ
չեն ունեցել
գրոի
Հետ,
նրանք մեռած են աշխաբՀային
դործերի
Համար։
Ե՛–
սակայն
կուսանոցի
գռնով
նեբս էր
մաել
՚Րէօսա
Մոլիէտարբ,
մտել էր ղօոով
\րոնի՝) ,
ուշւսդբութիւն
չլչա րձնե լո վ կո յսերի
գիմ ադբո
ւ -
թեան, աղադաէ^երի
վբայ։ Նա դիտեց
վանքի
րո
լո ր անկիւննե
ր ր , մ
տալ
կո յսերի
խուցեր
ր , տեսաւ
ամէն
ինչ։
Րայց կուսանոց
ր նրա տեղր չէ •
ինչո՛՛՛ւ
է մաել... Հեւլինէն
աղաչոււք էր, որ Րէկր իր
պա շտպանութեան
տակ առնէ կռ յսերի
փանքր :
—- Շա՛՛տ ենքո աղքիկներր,
Հարցրեց
Րէկր •
—
Ութր
Հոգի •
-
ՋաՀի՚՚լ են .՚.
Գոդգոքուն
ձայնով
արտասանուեցին
մի
քանի
անորոշ,
խուսափողական
պատասխաններ
: Րայց
Ի ղուբ • Րէկր
թ ո յ լ չաուեց
չե՚լուել
, բարկացաւ
:
ԵԼ
կո յսն սաիպուած
եղաւ խոստովանե
լ , որ կան
քաՀի լներ :
կեավռւրներր
միչտ
իսաբում
են • . .
ինչո՛՛ւ
ես լեղուդ
ծամծամում
՚ • • ՋաՀիլոլթիլնր
գ ե ռ րա
ւական չէ , դու այն ասա, ղեղեցթկ
են . . .
Նրա
ղղուելի
ծիծաղբ
մայրապետի
մէք մի
յամառութիւն
Հաստատեց
, կրօնաւո
րի այն
յամա–
ո ութիւնբ
, որ մարտիրո
սների
գարում
տանում
էր նրան գէպի տանքանքներ ելմաՀ : Բայց
Հեղի–
նէին
յամառութիւնր
միայն
լռութեան
մէք էր. նա
միտք
չունէր
խոնարՀ ու ցած աղաչաւորի
գեբից
դուրս գալ : Եւ
է
՚1
.ՐԳ
՚"1
–՚"՜ե3
՚
^1՚Բ
^"՚֊ԲՔՐ
նոյն
էիբբ
եղանակով
շարունակեց ՚
Առանց քո ասելու
է լ Հասկանում
եմոր դե -
գեցիկ
են . . . Եթէ սատանայի
պէս անշնորՀ
լի -
նէին, Մուխտարր,
միամիտ
մնացիր
^ չէր
մանի
ձեո մօտ... Նա լաւէ ճանաչում
իր ապբանքբ :
Անպատասխան
թոդնելով
այղ խօսքերր, պա–
կած են այգ Վբպտիներբ,
անոնցմէ
օղտուելու
Հտմար ; ճշդուած
է որ եկած
Գնչուներուն
մէք
Համայնավար
ղործակալներ
կան
Պուլկարնեոր
Ա
՛րղէն
ղիտմամբ
սաեղծեցին
ղաղթականական
Ի՚ն՚ւիրր,
որպէսղի
կարմիր
ղոբհ ակա^ւերր
ղիւլ՚աւ.
ււսլրղին վտա րանղ
ինե բուն
Հետ։
Վերքին
անղամ
Հաղար
Գնչուներ
ղրկուած
են Թ՚՚ւրքիա
, ղանաղան
Հնարքնե րով։
կ աո աւէա բո
լթ
իւն ր ամենակաբճ
չրր–՜
քանի
մէք պիտի Հաւաքէ, եւ վերադարձնէ
այս
մարղիկր :
ՀԻՆ ԿԵԱՆԲԸ
ԶԿԱՅ
ԻԶՄԻՐԻ
ՄԷՋ
Ֆ ա լիհ Րըֆ քը Ա թ ա յ կը գրէ
ճիւմՀռւրիյէթ\ւ
մէջ.
ԱՀ-
Ք^ բովս տեսա
յ թէ «կեավուր
իղմ
իլ՚»ր
ինչպէս
այրելով
մոխիրի վե բածռւեցալ
եւ ցաւբ
կր պաՀեմ
սրտիս
մէք : Հան րասլե տո ւԹիւն
ր նորո–
ղեց
յ՚՚լմ
իրր , Թուրք
Իղմիր
մ ր ստեղծեց
,
Հինէն
աւելի լալ ճամրաներով,
թաղերով,
մթերանոց -
ներով, ղարաստաններով,
եւն–։
Ամէն ինչ լաւ է,
բայց
Հին կեանքր չեն Կր^եր
վեոաՀաստատել
Ի՚լ՚ղ՚բի
մէք։ Ով որԻղմիբի
մէք դրամ կր չաՀի,
կո ւղա
յ իսթանպուլ
ապրիլ : Հին կեանքր
, րնկե -
րային
կեանքբ ել մ անաւանղ ա յր ու կնոք
միու -
թ իւնով ստեդծուած
կեանքր
վերատեսնել
կ՝ու -
ղենք
Իղմիբի
մէք :
Ա յ դ
մ թնո լորտր
կլլ ղ տնենք
մ իայն
Իս թան -
պուլի
մէք , ուրՀաւաքուած
ենքրիստոնեայ
վ՚ռք–
րամ ասնութիւննե
րր եւ մ անր - ֆրանսական
ղա -
ղու թներբ :
կեավուր
որակուած
Ի՚Ր^իրր
այսսլիսի
կեդրոն
մրն էբ աՀաւասիկ : Եր՝^
քլԱգիէւօն, ք լիւպր , ւ / « –
ղոցր եւ ճաշարանր
«ամուրի»անման
են , Հաւա -
քակտնութիւններր
լնկե րութիւն
չեննկատուիր ,
"՛յլ
բաղմութիւն
պարղապէս : Աեր աւան -
ներր,
քաղաքներր
շէն չեն, ոբովՀետեւ
կին
չկայ։
Մենք
Հարէմին
վարաղո
յրբ պատռեցինք,
բայց
չկրցանք
կո բծանե
լ ւլա
յն :
Զարմ անալի պարաղա
յ մ րն ալ • ե բբեմն Ան -
դարւսյի եւիսթանպուլփ
բարեկամներուս
կր Հար—
ցրնեմ թէ ինչու
իղմիր չեն երթար.
Պ՚ոնղոկ
չկայ , կր պատասխանեն : Ւսկ Ի՚Բ^իբցի
կաբճա -
միտներն ալ Հետեւեալ
պատասխանր
կուաան
.^–^
Յաճախորդ
չկայ որ պանդոկ
շինենք :
ԵԼ
խորՀ
իլ որ Իղմիր արե ւմ տեան
աշխարՀին
Համար
օրօրան
մլն է, Պէրկաման մէկ կողմ, Ե—
վւեսոսր
միւս կոգմ : Հապա՛" արղփլեալ
դօտիներր,
որ քիչ ՚ք^ւաց խեղղամաՀ
պիտի
րնէին
իղմիրբ :
Տօնավաճաոր
լաւ խորՀեցան,
աւերակներր
շէնցան
, տնկոլած
ծառերբ
Հասակ
նետեցին, րա լւյ
արղիւնքր
մէքտեւյ^ւ է, այս բո էո բ բ
անբաւական
են
Ւ՚լմիրի
Հ ամար :
ԼՐԱՏՈԻ
ԱՐՈԻԵԱՏԻ
Մ "՛րսէ
յլէն կր լսենք թէ Ալքաղ
ԼՅ՚սկոր Գա–
ղանճեան՜)
ձեռնարկած
է
Հա պարակ
Հանե
լու.
քսանրՀ
ինդ
ձւս յնապնա1լներ
յիսուն
Հա յկական
ե բ–
ղերով,
^ օ \ ^ ձ օ յ րնկերութեան
միքոցաւ։
Այ՛լ,
ձա յնասլնակնե
բուն
Համար
Մարսէյլէն
խում
բ
մ բ ե բ իտասա րգ
սիրուլներ
Օր • Ա իւդան
,
Օր– Մառի Ա իմոնեան.
Օր– Ա– Ա ե ր ինկիւլեան
, Օր՛
Ջորպաճեան
, Պ– Ա– Աւտո յեան Պ–
Զէ՚>բէքճեան
Լք ու.թակ՝) , Փա
րիղ գալով
, եբդած են ծանօթ եւ.
սիրուած
աղգային կամ ժոգովբգական
եղանակ
—
ներ , ինչպէս եւ երկու
գեղեցիկ
րանաստեղծու
-
թիւններ Ա իամանթոյէն
:
ՎսաաՀ
ենք թէ Հանրութիւնբ
քերմաւղէս
պիտի
քաքալեբէ այս ձեոնարկր
, որ ղնաՀատելի է ամէն
կերպով
, իբրեւ
նոր աղգակ
մ բ աղգապաՀպան
-
ման
:
.
. ֊ յ . . , – -. . –
ԱՏԱՑԱՆ՝Բ
ԸՆԳԱՐՁԱԿ
ԲԱՌԱՐԱՆ
ՀԱՅԵՐԷՆԷ
ԱՆԳԼԵ -
ՐԷՆ։
Կ՚ս՚լմեց՝
Մեսրոպ
կ.Գույումճեան
։\\50
էք։
լնտիբ տպաղ րութեամ բ : Բուն բառարանի
մ ասէն
ղատ , կբ պարունակէ
մ ասնաղ իտա կան բառ ղր -
քո յկ աււեւտրական
, րժշկադիտական
, երաժշտա -
կան , ղինուորական
, իԺ աստաս իրական
ղ իտու -
թեանց
ժասին
, քերականական
էլիաե լիքնե ր , ա -
ո եւտ բական
կրճ ատո ւժնե ր , փեց լեւլռւեան
առել -
արական
բաււղրքոյկ
եւ " ՚ ֊ ր ի չ բաղմաղան
ծանօ -
թութիւննեբ
:
Գին
(կաշեկաղմ)
Ֆբանսա յի
Համ ար
3000
ֆր • ,
ուրիշ
ե րկիրնե ր՝ տասր տոլար : Հասցէ •
ք.
0.
6օ\ 812, ^^^^^ (է^ցյ՚թէշ) :
ոաւ
կ"յոր
սկսեց
խօսել
երկնքի,
Աստուծու մա -
սին,
մէքտեղ
բեբեց
քբ իստոնեանե
ր ի սրբութիւն
-
նեբր , ասաց որ սուրբ
փա յրե րում չկան աշխար -
Հա յին
Հասկացուլութիւ^նե
բ
գեղեցկոլթե
ան ել
տղեղութեան
մասին։
ԼԷՕ
Fonds A.R.A.M