ւտ։
բւտւ1ւա
ցսօււօւԹյ
^ւԸԻւաԻ1
օ ՚ յ ըաօրտ
Ո/\1\./\
1
^^11
0. Ց.
376.286
17. ք^սշ ՕՅատտաշ - Ր/^աՏ (13)
Վհցաւքս
800 ֆր ՝ , Տար– 1000, արա– 2500 ֆր–
1ե.
001$. 15-70
Գին 7 ՓՐ– Շ.0.Բ.ՐՅՈՅ 1678-63
V^ռ^^^6^^^ 6 Օօէօհ« 1950 Ուրրսւթ 6ՀՈԿՏԵՄՐեՐ
26րւլ ՏԱՐԻ - 26՞
ձւա6տ
ք^օ. 61^73
- ՛Սոր շ ր ջ ա ն թիւ.
16841
ՄԻՐ ԽՕՍ-քԸ
ՆԵՐԵԼԻ Ջէ ԱՆՃՐԿԻԼ
^/բագէր՝
Ծ– ԾԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ԸՍՏ « ՊԱՏՈՒԷՐԻ
»
IIII։
էլ մը ո ւձա կութ
էէն
գա րձահ՜ է
ամ
էնէն
առաք
նիւթական
գմուա
րռ ւթիւննե
րո ւ մասին
իւօ–
" Ի լ ՝ երր Հանրային
ձեռնարկ
մր կր ծրագրուի
:
Այս սչարաղ
ան ա էրի կր զա րնէ
մ ասնաւո
րա -
"լէս
կրթական
ճակատին
փրա
յ ;
Տակաւին
ւ՛ւյսօր ալ , քա րացած
նաիւապա
չա -
րոււքներ
կր աիրեն
գոլրոցի,
շէնքի,
ծրազրի
կամ
վարմապեաի
մասին։
«Այսսլէս
ալ կ^րլլայ,
այն -
պէս ալ » :
Հազարաւոր
մանուկներ
կր խամրին
Հասարակ
մթերախոցներոլ
, աաղաւարներու
կամ
ախոռներու
՚ ^ է ք ։ Զոր գետնին
փրայ։
քՍարխուլ
նստարաննե
-
րոլ աոքեւ :
՚ Որո՞ւ
Հոգ։
Հերիք է որ կր բարեՀաճին
ծագ–
կոց մր կամ գպրոց մր
պաՀել։
իյոսաոփո/նինք
թէ յաճախ
Հոգեկան
թշուա
-
ռութիւնն
է բուն
սլաաճառր
եւ ոչ թէ ն ի ւթ ա կան ր :
Ամէնէն
անճար
գազութին
մէք ալ
միքոցներ
չեն պակսիր
, փս՚յելուչ
կրթարաններ
կառուցանե
լու
Համար :
Ամէն տեզ ալ, անՀատներ
կան որոնք
կրնան
փւառաւո
բ ո ւսո ւմնա րաննե
բ , լսարաններ
եւ գա–
սարաններ
չինել տալ :
Րայց
, որո՛՛՛ւ Հոգ : Ա անաւանգ
երբ իրենք օ–
տար
գպրոց կր զրկեն
իրենց
զաւա1^եր
ր :
փոխանակ
յառաք
երթալու,
կբ թուի թէ ետ
գացեր ենք Պ է զճ եաննե
բո
լ
, Ա անա սա ր1
աններու
սերունգին
փրա
յ :
Ան չո ւշտ բացա
ււութ
իւննե բ կան : Րա լց անար՛–՝
գա ր ո
լ թ
ի" ւն է աւե
լին սպասե
լ , երբ ա լնքան
Հ ա–
ր բստութ
իւենե ր կր զ ի զ ո լ ի ն ,
ազատ
ափերու
փբայ : Երր միլիոններ
կր Հալին մեր
աչքերուն
առքեւ,
իրբեւ
Հետեւանք
ամուլ
սնապարծութեան
կամ
տխմ արութեան
:
Ամփոփուելոփ
օրուան
նիւթին
փրայ
, նոր սե–
րունգի
փւրկութեան
գ ո րծ ի ն
մ էք գեր
չե՛՛՛ն
կրՆաււր
կատարե
լ , օրինակ
, Հայր.
Մ իութիւններր
, եթէ
քիչ մբ աւելի
լայն
բանան
իրենց
աչքեբբ :
ինչո՞՛ւ
ամէն
օգնութիւձւ
Ամերիկտյէն
սպա -
սել,
իրար
խառնե
լոփ տոլարի
եւ
ֆրանքի
Հա -
չիւեեբ :
Ո՛ւր որ ալ գտնուին
, Հայր.
Ա
իութիւններր
ամ էն
յա րմա րութիւն
ունին
գ ո րծօն գեր կատա -
բելու
սերունգի
փրկութեան
պայքարին
մէք :
Ակսելոփ
իրենց
թագէն,
զ ի ւ զ է ն , քազաքէն
։
իրենց
իսկ
զաւակներէն
;
Անչուչտ
Հա յրենասիրական
գործ է Հտմ
անուն
աւաններ
չինել
Հայաստանի
մէք։
Ր ա յց , կէս ճամբան
մնացած
չե՛՛՛ն
րլլտր
, երբ
ապազայ
բնակիչներբ
իրենց
զաւակներր
կ՚օտարանան
իրենց
աչքին
առքեւ :
Անոնց
գերր
չ ի
սաՀմ անափա/լուիր
մ իա
լն
Հ ա յ բենակցական
Հոգերոփ
եւ օգնո
ւթ իւննե րոփ :
Ա^ոնք իրապէս
փրկաբար
գեր մբ կրնան կա -
տարել
սերունգի
փրկութեան
, ինքնապա
շապանու
թեան
ճակատին
փրայ
, մէկգի
գնելոփ
կարգ
մր
քարացած
նախապաշարումներ
: Ա անաւանգ
եթէ
փե րածոլին
շրքանա
յին , նաՀանգա
յին
լ^ւգՀանոլր
մ ի ո
լ թ
ի ւննե ր ո
լ :
՚Լքիլթական
տեսակէտոփ
ալ , անոնք
երբեք
պատճառ
չունին
անճրկելու
;
Այգ
Աիոլթիւններուն
մէք այնպիսիներ
կան
որոնք երբ քոփ քոփէ գան, կրնան
ամբոգք
գպրոցի
մբ ծախքր
Հոգալ։
կրնան
գոնէ
իրենց
զաւակներր
փրկել
, առւսնց
գ ի ՚ ֊ ղ է
ւ
^""ւ1՚
կամ
քազաքի
խտրութեան
;
Իրենք շատ լալ գիտեն թէ ի՛նչ
զումսւրներ
կր
մսխուին
, մասնաւորապէս
Ամերիկայի
մէք, չատ
նեզ
րմբոնումնեբոփ
։
Եթէ
այսքան
կր ծանրանանք
Հայր՛
Միու -
թեանց
գերին
վրայ, այգ չ ի նչանակեր
թէ կ՝ան
տեսենք
ուրիշ
Միութիւններ
,որոնք
նո լնսլէս ի վի
ճակի են զ ոբծօն
պարտականութիւննեբ
ստանձ -
նելու :
Ա յգ
Մ իութեանց
գլխապետբ
մ
իլիոնատէր
Րարեգո
րծականր
, տակաւին
կր շարունակէ
գոր
ծել ոչ միայն
սեզանալորական
Հաշիւներով
, այլ
եւ բացայայտ
խտրականութեամբ
:
կարելի
է րսել թէ մ ասնա
ճիւզեր
կան
որոնք
աւելի
լայնամիտ
են քան կեգրոնական
վարչոլ
-
թիւններր
:
Ո՚-րիչ
ԴՎ"՛–/" ՚ ^ Բ
կը Ր՚"3ուի
այստեզ
Հ
հյ • Միութեան
մէք, « գրական
գպրոցր–»
գար
ձած է «պատուէրի»
վրայ
Հագուստ
կաբոզ գեր -
ձակաաուն
, ի վազուց
անտի։
Կ՝ապսպրես
եւ ու–
զածգ կբ ստանաս ; Պայմանով
որ
ապսպրոզի
Հանգամանք
ունենաս : Այսինքն
րլլաս
Հայր
Աթա
լին , կամ առնուաւլն
րնկեր
Արութիւնով
:
Ատոր
Համտր ալ «պատուէր»նեբր
միշտ
կուգան
լիերէն։
կամ այգ վերին
ծառայոզ
վարէն։
Գրագէտբ,
բանատեղծր
, վիպասանն
ու բանասէրր
, «պատ -
ոլէրէ^
գուբս բան մբ գրելու
իրաւունքը
չունին
:
Արգիլուած
է ազատ
նեբշնչումր։
Արղիլուած
է
աղատ—Համարձակ
քերթելբ։
Արգիլուած
է
ուղած
լաբիգ
վրայ
ուզած
եղանակգ
զարնելրւ
Ներշբն–
չուեցա"՛ր
,
անշունչ
կբ մնաս տ
՚Րեբթեցի"՛բ
,
կաշիգ կբ քերթեն։
Զս՚րԿԷ՛^ ր ,
զլիսոլգ
այնպէս
մր կր զարնեն
, ոբ ալ տեղէգ չես կրնար
չարժիլ։
Այս
այսսլէս
է նաեւ
«կարմիր
զծից»
գուբս :
Աա
տարրե
րութեամ բ
միայն,
ոլւ քերթուելու
եւ
զարնուելու
վ տ ա ն գ ր
չկտյ Հռս; « Պատուէրէ
»
գուբս բան մբ զրողր,
շատ չատ կբ
Հռչակուի
« կրող » եւ անարմէք
մտաւորական
: «Անիրա
-
տես»
փէոլ՚ոզփր
• Մարքսեան
«գիալե
կտիկա»ն
չրմբռնռզ
բանասէր
կամ «մ.ր» Հա յրենիքի
«այ–՛
սօրուան
Հրաշափառ
իրականութիւնր»
չբմբռնոզ
բանաստեղծ
: Ու ^էչգ Հակառակր,
բան քարր
Հան
ճար կր Հ ռչակռւի
, եթէ կ^արտագրէ
բստ
«պաա–
ոլէր»ի
եւ իր գոփական
տողերր կբ փռէ
«յոտս
կա յսե բական
զաՀո
յից»
՚Րրեմ
լինէն
մ ինչեւ Եբե -
լան
: Եղիր
ամէնէն
փ աւե ր ա կան բ մ եր քե ր
թողնե–
րէն,
արժէք
մր չես ներկայացներ,
եթէ քեր -
թոլածներգ
իրաւակարգին
գոփքր չեն
Հիւսեր
է
Պիտի
փառաբանես
ոչ թէ Հայրենիքր,
այլ
ա յ Ա Օ ր –
ու.ան ,
սոփետական
Հտ յաստանր
, ոչ թէ անոր փե–
րելքր,
լնգՀանրապէս
, այլ
ա յ ս օ ր ո ւ ֊ ա ն
յառաք ֊
գիժ ութիւնր
, ժ ասնաւորապէս
: Զե՛" ս
րներ
,
Ազգաժողովը
կը քուհաքկե
մեծաԱասեութնաԹ
րաԱաձեւը
ՄԱԿի քազաքա կան յանձնախում
բր քախքա -
իսիչ մեծամասնոլթեամ
բ փաւեբացուց
Ա եծն
Րիր–
տանիոյ ել ուրիշ
եօթբ
երկիրներու
ծբագիրբ
՚իորէայի
միացման
ել
խազաղեցման
մասին։
՛Մրագիբբ նախ քուէարկուեցաւ
յօգուած
առ
յօգ֊
ուած, ապաՀոփելոփ
60
քուէնեբէն
45 50Հ՛ :
Ամ–
րոզքական
ել փերքնական
քուէարկութեան
ար -
գի^ՔՐ
եղաւ
41 ի գէմ Տ ե լ 1 ձեռնպաՀներ
: Գէմ
քուէարկեց
խորՀրգային
խմ բակր :
Ութ պետութեան
ծրագիրր
կր
Կւախատեսէ
անՀ րաժեշտ
ժ իքոցներ
Հաստատուն
կտսցութիւն
ժր
ստեղծելու
Համար
՛Բորէայի
մէք։ ՄԱԿի
Հսկողու
թեան տակ
պիտի կատարուին
լնգՀ •
րնտրու -
թիւններ
« •Բորէայի
ինքնօրէն
պետութեան
մէք
միացեալ,
անկախ եւ ժոզովրգավար
կաոավարու–
թիւն
մբ ստեգծելու
Համար, պիտի
քաշուին
ՄԱԿի
ուժերր՝
առաքին
երկու
կէտերու
իրագո րծում
էն
վերք եւ Հարկ եղած
բոլոր
միքոցներբ
ձեռք
պիտի
առնուին
, որպէսզի
իրականանա
յ Բորէայի
տնտե
սական
փերականգնում
ր :
Այս ծրաղրի
քուէարկութեամբ
, ՄԱԿի քա -
ղաքական
յանձնախումբր
իր լուռ
Հաւսնութիւնր
տուած
կ՝
ՐԱա
յ Յճրգ
ղո ւղաՀ եռա կանր
անցնելու
մ ասին : ՚Բոլէաբկռլած
ա յս ծրագիրր
պիտի
յղուի
ՄԱԿի
բնգՀ
. ժողոփին
, որ անկասկած
պիտի փա–
ւե րացնէ
զայն
շաբթուս
լձւթացքին
:
Տ անձնա խո ւմբր
մ եբժեց
Հնգկական
առաքարկ
մ ր , ո բուն
Հտմ աձա
յն , ՛Բո բէա
յի մ էք իսաղա ղու -
թիւնբ
փե րաՀաստատե
լու
Հարց ին
յն1ւութ
իւնր
սլէտք է փոիսանցոլի
մասնախումբի
մբ, միքին բա
նաձեւ
մ բ մ շակե լու Համ ար : Գէմ
քուէարկեց
ին
32
երկիրներ եւ թեր 24։ Պ՛ Վիշինսքի
քուէարկեց
ի նպաստ այս առաքարկին
։ .
Մ • ՆաՀանգներու
արաաքին
նախարարբ
Պ •
էչիսրն
յայտարաբեց
, թէ ութերու
եւ
խորՀրղա–
յին առա
քաբԼլնե
բուն տա րբե րո ւթիւն բ ոչ թէ բա -
ռերու
,
III
յլ նպատակնեբռւ
մէք իսկ այղ նպա–
տակներր
, իբարմ է Հազարաւոր
մ զոննե բով Հե -
ռու են :
X
Եօթբ
լատին
երկիբներ
ՄԱԿԷ րնգՀ • ժո -
զովին
ներկա յացուց
ին բանաձեւ
մ ր, սլաՀանք ե -
լով
քնքել
1946^
որոշուժբ եւ թոյլատրել,
որ սլե–
աւթիւններր
գիւանագիտական
բնականոն
յարա -
բե բութի
ւննե ր վե րաՀ աստա տեն Ա պանիո
յ Հետ ,
ինչպէս
նաեւ Ապանիան
առնուի
ՄԱԿի
մաոնաղի–
տական
Հ իմնա բկոլթեանց
մէք ;
՚^ոէհափ
պատԽազՎը
Կ՛
չես
էժեր %
Մի զարմանաք,
ուրեմն
, որ « գրական
գբպ—
րոցր»
դերձակաաուն
զարձուելէ
վերք,
արուեստն
ալ
ղաբձալ
աբՀեսա՝
վարձկան
արՀեստաւո
բնե -
բու
ձեռքին : Ու զտրղացաւ
խոբՀրղաՀայ
կոչ ~
ուած
«ղրա կանութ իւն»
մր, որ
լ^ւղՀ ան
րապէս
սիրտ կր խառնէ
:
ԿԱՐՕ
ԵՐԵԻԱՆՆ է ԻՕՍՈԻՄ
ԿՈՄԻՏԱԱ
ՎԱՐԳԱՊԵՏԻ
ստեղծազ
ոբծու -
թիւննեբու
լիակատար
ժողովածուն
, Հինղ
Հատ.՚ւ–
Ր՛՛՛ւ
1
՚գիտի
Հրատարակուի
Գիաութեանց
Ակագե–
միա
յի Գեղարուեստական
Կաճառին
կողմէ : Ա -
ռաքին
Հատորր
պիտի պարունակէ
երաժշտտգէ
-
տին
մեներզնեբր,
Ր– Հատորբ
խմբերղներբ,
Գ>
ել Գ . Հատոբնեբր
միւս ստեղծաղ
ո րծո ւթիւննե -
րր, իսկ Ե • Հատորբ՝
վարզապետին
նամակներր \
ել
մ իւս
ղ րութիւննեբր
:
\
Ա. ել Բ՛ Հատոբներբ
արգէն
խմրագրուած
են եւ շուտով կր յանձնուին
տպաղ րութե ան ։
Ժողովածուն
կր խմբաղ րեն քանի մբ եբաժչ–
տաղէտներ
եւ քննադատներ
:
ԱՐՁԱԿԱԳԻՐ
ԱՏԵՓԱՆ
ԶՕՐԵԱՆՒ
ծննգեան
60"՛ յ ՛
եա
յ յորե լեանր
տօնուեցաւ
ե բաժ
շտական
թատրոնին
մէք։ Կր մասնակցին
զրուցեր,
ար -
ռւեստաղէտներ
, դերասաններ
,
զիանականներ
,
ռւսանալնե
ր , բանուո րնե ր , դպբոցականնքւր
, կու–
սակցական
եւ երիտասարդական
գործիչ^ւեր : Տ՛՛
բե լե
111
ր ի կեանքի եւ
գործունէութեան
մասին
զեկուցում
կարդաց
ֆիլոլող իական
(բանաս իրա -
կան)
ղիւոութեանց
թեկնածու
Ագ • թովւչեանր
:
Ո՚լքոյնի
խօսքեր
րսին պրոֆ. Մկրեանբ,
«կ^րա -
կան
թերթ»ի,
«Աո՛է– Գրականութիւն–^
ել «Պիո -
ներ»
ամ սաղիրնեբու
խմ բաղ իրներր ,
Գրողներու
Մ իութեսն
կողմէ՝
Գեզամ Աարեան : Ե ՛լբա յրա -
կան
Հանրապետութեանց
ներկայացուցիչներն
ալ
ողքո յնի
Հեռաղիրներ
ղրկած
էին։
Վերքին
խօսքն
առնելոփ
, յոբելեարր
յայաարարեց
.
Հիքօսք եմ
տալիս
ծառայել
մեբ սիրելի
Հալբենիքին
»:
Սղագրեց՝ Գ. ԾԻԾԵՌ՛ՆԱԿ
ՊՈԼԱՈՏ
փերքին
թզթաբերէն
կ՝իմսնանք
թէ
ներքին
ղոբծափ արո ւթիւնր
ՀրաՀանգած
է փերա–
կաղմել
Հտյոց
ազդ– ժոզոփր
նոբ
անդաժներու
լնտրութեաժբ
եւ ապա
ձեռնարկել
պատբիաբքա–
կան րնտրութեան։
—
Մարմարա
կբ դրէ թէ բե–
ՀԱՐԱՒՑԻՆԵՐԸ
ԿԸ
ՇԱՐՈՒՆԱԿԵՆ
6ԱՌԱՋ
ԽԱՎԱԼ
Զ՚*Ր • Մէք Արթրրի
բանակատեղիէն
կբ
յայտ
նեն թէ աժերիկեան
ուժերր
պիտի
ճեղքեն
38րւի
զուգաՀեռականր
, անմիքապէս
ոբ պատրաստ
րլ -
լան , ա յսինքն
Համ ախմրումնեբբ
փեր քանան ե լ
պարենաւոբմ
ան
՚էիծերր
ապաՀոփոլին
: Այս ս՛ղ -
բիւրին
Համ աձա
յն , ոչ մէկ տար
րեբո
ւթիւն
կայ
Հարաւ - քորէական
ե լ ամերիկեան
ուժերուն
ժի—
քեւ , քանի որ երկուքն
ալ ՄԱԿին
պատկանոզ
բա
նակներ են :
Լաւատեղեակ
չրքանաէ^ե
ր բ 1^րսեն թէ ղու -
գաՀեռականբ
անցնիլր
էլ՚ուշւսնայ
Հեաեւետ
լ
երեք
ղլխաւո
ր պատճառնե
րոփ •
1 )
Ա էք Աբթրբ կր
սպասէ իր փերքնագրի
արգիւնքին
Հիւս •
՛Բոբէայի
բանակի
անձնատուութեան
մասին։
2)
Ամերիկեան
ուժերուն
սաՀմ անա
գծին
՚^ա
յ
Համ ախմբում
բ
ժաժ անակի կբ կարօտի
ւ
3)
Հա բաւա
յին
Բորէայի
մէք
ժաքբագոբծժան
ձեռնարկած
ուժեր
ր պէտք է
Աէուլ
փոխագրուին
:
Աքժմ
Բորէայի
մ էք
Համ ախմրուած
են Հա -
րիւր
Հաղար
ամերիկեան
ղինուորներ,
տասբ Հա
ղա ր Ան՛դլիաց
իներ , Աւս տրա
լիա ցիներ եւ Ֆի
լի -
փիննեբ
,
30
Հազար ալ Հարաւային
Բ ո բէա ց ինե ր :
Այս
փերքիննեբր
կբ ղտնուին
գոլգաՀեո
ականէն
120
քիլմ • գէպի
Հիւսիս,
ուր ե լ կանգ առած
են :
Վ^երքին
տասր
օրերու
լնթացքին
ամ երիկեան
բա–
( լ ո ւ ր ե ր ո է 7աքւունաՏ;ռ1 թիւՐւր ն ա րղ ա ւ
Գ–
Ւ յ ՝
րայի
թ ա գ • խո րՀ ուր ղէն
Հ րաժա րած է Պ •
Անտրէ
ՎաՀ բաժ : Նո յն
աղբիւր
ի ն
Համ աձա
յն , պատր .
տեզապաՀ
ր , Գէորգ
տրք . Արսլանեան
փեց
տարի
շարունակ
ամսական
300
ոսկի
ստաց՚սծ
է
Բերայի
թաղ.
խորՀուրդէն
(Համագումար
21.80
ոսկի),
երբեմնի
անՀատ
մ ատակա
բար եւ ա յ ժ մ
փախս -
տական
Երուանգ
ինճէեանի
միքոցաւ
:
ՈՎԲԱՑԵԱԼ
ՎԱՀԱՆ
ԵԱՐՃԱՆԵԱՆի
յու՚լար
֊
կաւո
րութիւնր
կատարուեցաւ
չորեքշաբթի
օր ,
խուռն
բաղմութեամր։
Գամ րանականնե
ր խօսե -
ցան կարապետ
Ա՛
քՀն
յ • Մանուկեան,
Պ՛
Արշակ
Զօպանեան
եւ Մ• Պարսամեան
: Գագազր
Հաղիլ
մ աՀակառք
դրուած
, Հանգուցեա
լին մեհ քո
յրր՝՝
Տիկին
Ամրատեան
, կ՝ոգբար
իր ամուսնին
մաՀր
,
ոբ տեղի
ունեցած
էր նախորգ
ղիչերր,
խորապէս
յուզե
լոփ
յուզա
րկաւո
րնե ր ր :
Մանրամասնոլ
-
թիւններր
յաքոբդոփ
է
Fonds A.R.A.M