դհԺՍ ց^Ս^Կ– աչխաաեցալ,
Հոգի
ւգիսւի չաա
յ
ա,
ես գոՀ եմ իրմէ :
Հայ
բմիչկր
կուգայ
ել կր րմչկէ
մեր
Հի -
է֊անգր :
Աղրար , երկու
աւուր
մէք ոաք ելլելիք
Հի–
լա՚հգս չարաթ
մր սլաոկեգուց
,Ասաուծմ
է գանա
յ ,
Հայ
բմ՜իշկներր
աււանկ են ;
Հայերէն
աղուոր
րանասաեղծութիւն
մր կր
կարգան .
֊ ~ ԱնՀամ է վերշապէս,
գրող
չկայ
մեր մէշ–.
^ ՚ - ր է ւ ոաանաւոր
մր էր կարղան
գագիէերէն
.
-
Ինչ աղուոր է
յ
աեսա՚^ր , րանասաեգե՜ոլ
–~
թիւնր
ասանկ կ՝ԲԱայ. մենք սանկ
գրող
մր ու-
նթնք :
Աղեքսանգր
Փանոսեանր
գրած է ան
։
Փանոսեա՞նր.
. . Աստուած
խելք աայ քեղի :
—- Փանոսեանր
գրած է ։
կարելի
է... Հաւանական է •••
Աստուած
տայ;
Բայց
ի՞նչ գիտնամ
... անգամ
մրն ալ կար
գայ սա տողր;
Կր կարգայ, ել յետոյ ;
Իրաւունք
ունիս .. . յայտնի է, որ
Հայու
գրիէ է, տես սա տողր,
՚իաղիացին
այս կտորն ա–
սանկ
չի գրեր . այս րառր վեր կ՚առնէ
այս
յանգն
ալ չի գործածեր
Հոս , աես , բա յց կր տեսնե
Ս
կոր,
անկում կայ Հոս. ասգին
նայէ, սա տողր չի
բռնեբ կոր վերինր : Ասղին
եկուր , աես ,
որքան
աւելորգ
խօսքեր կան
՚.
Ակներեւ կր տեսնուի
այս օբինաէ^երէն
, թէ
Հա յր կր կասկածի
իր մ տա յին
կարոգութեանր
ճա րպի կութե անր եւ բարո
յ ականին
վբա
յ , ամ էն
ինչ որ Հսկայ է, բարձր է, գեղեցիկ է Հայուն
ան
ձին վրայ՝ գաճաճ , ստորին եւ տգեղ կր տեսնէ ,եւ
այսպէս
կամօք
ստորնանալով
կր վւափաքի
, որ
այս օտարնեբր
բարձրացնեն
գինք ; Ե՛– երբ
ո՛յն
օտարնեբր, որ իրմէ շատ ետ մնացած
են եւ յա
ռաքագէմ
ելլելու
յաւակնութ
իւնն
ունենան
, այն
ատեն կր փիրալորուի
որպէս
Համեստ
դրաղէա
մր, որ գրագիտութեան
մր ՚էրայ գաղափար իոկ
չունեցող
շաղակրատէ
մր
իրրեւ կօշկակար
կր
նկատուի
:.
Ժամանակն
եկած է , եթէ անցած
չէ , որ Հայն
սկսի
փսաաՀութիւն
ունենալ
իր փրայ, եւ, փո -
խանակ
օտարր քաքա լե րե լու
վերշբ
անորմէ նա–
խատուելու
Համար , իր արիւնակիցր
, իր
եղբայ–
րր խրախուսէ
, ում տայ իր ազգային
վարմաբա–
նաց,
մասնաւոր թէ թաղա
յին , որոնց մէք ագգա
յին
կրթութիւն
կր տրուի
իբ գաւակաց
, , զօրացնէ
աղգ֊ային
գրագէաներր,
որոնք, առանց
որեւէ մե—
կենասի
, ամէն
զոՀո§լոլթիւն
լնելով
, ամէն նա -
խատանաց
կուրծք տալով , անօթի
ծարաւ
, Հայ
աչխաբՀիկ
գրականութեան
ծնունդ
տուին, եւ տյ
սօր իոկ կր ծագկեցնեն
զայն՝ տռանց
այսինչ ա —
մ իրա յին քստկնե բով
ոսկի ստանալու
տպագրու
թեան
ծախոլց
Համ ար : Ուրիչներբչափաղանց
քաբ–
գելու
սոփո րութիւնր
, խոՀեմ
քաղաքականութիլ
-
նր տկարութիւն
կր թարգմանեն
օտարներր ; .
Աչխատ
ինք , որօաա բնե ր ր եւս մեբ
Հարազատ
թարգմ
անութիւնն
ունենան :
ՏԱԿՈԲ
ՊԱՐՈՆԵԱՆ
ԿԸ ԽՆԳՐՈԻԻ
ԳՐԵԼ
ՄԷԿ կՋԻ ՎՐԱՏ, ԾԵ -
ԼԱՆՈՎ։
ԿՏՈՐՆԵՐՈՒ
ՋԲԱԺՆԵԼ
ՃԵՈ-ԱԳԻՐԸ
.
Գաղութ^^
գաղոէթ
ԵՐԿՈՒ ԱՐԱԲԱԽՕԱ
Հայ գիւղերու
այցելու -
թիւն տուած է Հալէպի
թեմին
մէք առաքնոբդ
Զա
րեՀ եպիսկոպոս
, րնկերակցութեամբ
ԱԿրաիչ Ա ՚
ք՝>նյ . Աատադեանի
եւ կարապետ
քՀնյ • Նալ -
պանտեանի : Երկու
գիւղերն
Եագուպիէ եւ Գրնա–
յիէ ալ ունին
150
լնաանիք,
որոնք մեծ
մասոփ
արաբախօս
են ; Ետգուպիէի
քաՀանան
Ր՝ագէոս
քՀնյ.
Մ խիթարեան է, իսկ Հայկ. փարմարանր
ու
նի Հար էլր աչակերտ ; Գիւղէն
գուբս կր
գտնուի
Ա • Աննա անունով
խարխլած
մ ատուռ
մ ր ։
ժոգո–
փո՚֊րգր խոսաացած է առաշնո րգին
չինել
նոր եկե–
Ղ-եցի եւ գպբոց
, գիմ ագրաւե
լու Համար
3)րան -
չիսկեան
կբօնաւո
րնե բու լատինական
քարոզու
—
թեանց
, ո րոնց պատճառով
Գրնա յիէ տմ բոզշովփն
,
իսկ Եագուպիէի
մէկ քառորգր
գարձած
են լատինէ
Ֆրանչիսկեաններր
երկու
գիւզերոլ
մէք եւս
ունին
քարաչէն եւ Հսկայ
եկեղեցիներ :
ՀԱՅ ՃԱՐՏԱՐԱԳԷՏ
մր՝
Հէրի Ա.
Բոլլճետն,
Ֆիլատէլֆիոյ
ԼԱմեբիկա)
մէք Հնարած է արուես
տական մետաքս
Լբէյօն)
շինելու
նոր մեքենայ
մր;
Այո գի՚-աոփ
բացուած է Հինգ
Հարիւր
միլիոնի
ճարտաբարուեստ
մր : Վիքօղ
լուծոյթր
, որ
4–՚>
օրէն
թելի կր վե րածուէբ
, այս գիւտով
երեքոլ -
կէս վայրկետնէն
կր
փաթթոլի
ճախարակի
վբայ,
խնայողութիւն
մբ ապաՀովելով
:
Բացի
չաՀէն,
գիւտին առաւե լութիւննե
բ ր մէ
կէ աւելի
են . Ա՛եքենան ոչ միայն կր պաարաստէ
րէ յօնի
թելր , այլ մ իանգամ ա յն կր
ղօրացնէ ,
ծծմբազերծ
կ՜՚ընէ, կր ճերմկցնէ,
կը չորցնէ ,
փափաքած
ձեւոփ
կ՚ոլորէ
ու մէկ
զործողոլթեամբ
կը ծրարէ
զայն ;
Հէրի Ա– Բուլճեան
16
աարի մեծ գազտնա -
սլաՀութետմբ
աչխատած է այս գիւտին
փյւայ ,
րնկերնեբու
Հետ կազմ ե լոփ
ճա րտա
րաղի տական
մեծ
րնկերութիւն
մր , որ գո րծառնութ
իւննե ր ու
նի ամ էն աեգ : Ա ասնադէ տնե բու կարծիքով
, այս
դիւար կր Հաւասարի
էլի Հուիթնիի
Հնա բած
բամ
պակի
մեքենա
յ ի ն ;
ԻՐԱՆԱՀԱՅ « ԱՐԱՐԱՏ»
Մչակութայփն
Միու–
թեան
լեոնագնացնե
բու
խում բէն
( է" 1՛"
^"Գէ՛ )
Յուլիս
13/5*
կազմ ակե րպած
է ին արչաւ
մ ր
դէպի
Գեմավենդի
գագա թր : Հոն բարձրացած
են ցարդ
քանի
մր գերմանացի
լեոնագնացներ
1&38/5ւ ;
ի—
րանի Լեռնագնացութեան
Ֆէաէրասիոնր
գնաՀա -
տելով
Հայ մարզիկներու
այս նոր
վերելքրՀամա–
րած է զայն աննախլնթաց
երեւոյթ
մը
իրանի
լեռնագնացոլթեան
պատմ ութեան
մ էք ;
Վերելքը
սկսած
45,2120
մ. բարձբ ծովու
մ ակե րես էն .Ա ին
չեւ
3720
մեթր
շորեպան
մր կորիով
րնկեբացած
է, իրերու
վւոխագրութեան
Համար։
Անկէ
Վերք
18 - 20
քիր> ծանրութեամբ
իրեր
իրենք կրած
են
։
Բարձր դագաթր
5575
մեթր է ծովու
մակերեսէն
։
5000
մեթրէն
վերք,
՚էերելքր մեծ մասով
եղած է
ձիւներու եւ սառո յցներու
վբայէն
: Հասած
են
5650
մեթր
բարձրութեամբ ղագաթր
ուր
ձիւնր կամ
սառո յցր
Համ եւՏ՛ատաբա ր քիչ եղած է ,
չնորՀիւ
ծայբամասի
Հրաբխային
թեթեւ
ծխացոգ
Հանգա
մանքին,
այս Հրաբուխին
պատճառով
այգ.
չրշանր
կը կոչուի
ԳուգքուՀ
(ծուխի
սար)։ Մօտ
լու
սանկարներ
քաչած
են լեռնագնացներր
։
Աբչալոյ–
սին շեբմաչափր
ղերս յէն
8
աստիճան ցած է եղած,
սառեռ նելոփ
իրենց
խմելիք
շուրր;
ԱՄԵՐԻԿԱՀԱՅ
ՈՒՐՖԱՑԻՆԵՐՈՒՆ
"լղզուած
կոչի մր մէշ կ՝առաշարկուի
որ Ջլսիի եւ
Նիւ
Եոբ
քի մէշ Հաւաքուած
ներդաղթին
Համար
2500
տո
լաբր ոբ անձեռնմ
խելի կր մնա յ ,
յատկացուի
Հալէպի
Հայրենակցական
եւ Ո՚֊րֆայի
Եբիա. Մի
ութեան,
որպէսզի
գործածէ
իբ տոաշագրած
նր–
սլատակին ; Հալէպի Ա իութիւնր
որոչած է այս
գբամր
յատկացնել
աԿւչարմ կալուածի
մը
գնումին
եւ կոչ կ՜՚ընէ որ աւելցուի
գում աբը ,
արգիւնքր
աւե
լի եւս գո Հ ա ց ո ւց իչ գարձնե
լու Համ ար :
Ուրֆա
յի Հա յ ր ենա կց ա կաննե բո ւն
մ էք
( Հար .
Ամերիկա թէ Փարիզ) փափաք
կայ Հալէպի
Բառէն
Եփփէ ճեմարանին
մէք մեծ
թիլով
սաներ որգե -
՛լրել , որովՀետեւ
Բառէն
Ե
՚իվ
՚է
իբ
32
թարմ տա
րիներր
զոՀած է Ուրֆացինեբուն
,
Հետեւաբար
կ՝ առաշաբկոլի
առա
լե լագո
յն զոՀողութիւնբ
լ ^ ե լ
չէնքի
գնումին ել Բառէն
Եփ՚իէ
ճեմարանին
մէք
սաներ
որդեգրելու
գործին : Լօս Անճէլէսի
Ո ՚ ֊ բ -
ֆացիներոլ
գաչտաՀանգէսր
գոՀացուցիչ
արգիւնք
տուած
րլլալոփ , գում արին կէսր պիտի
յատկաց
ուի
չէնքի
գնումին
միւս կէսոփն ալ պիաի որգե -
գրեն
չորս սաներ : Ասկէ զատ , Մ իութիւնր
կո ք
կ՝լնէ
բոլոր
Ուրֆայի
Հայրենակիցներուն։
,
անոնք
որ ի փյիճակի
են , մէյմէկ սան որգեգրեն : իւրա
քանչիւրին
ծախսր^ նախատեսուած
է
45—50
տո–
լար ։
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵԱՏԻ
ԵՐԳՉՈՒՀԻ
ԻՐԻԱ ՊԻՒԼՊԻՒԼԵԱՆ
որ քանի մը
ամիսէ
ի փեբ Փարիղէն
Պոլիս գացած է, Օգոստոս
25/5»
երգեց
իսթանպուլի
ձայնասփիւռէն
, Բեր -
կոլէգէնէն,
Մոցարթէն,
Լէօ Տէլիպէն,
Աոսենիէն
;
Գ– ԱԼԷՄՇԱՀԻ
«իմ երգր»
Հայերէն
երգած է
Ալիս Համ բարեան
Նի՛– Եորքի
Հրէական Ա ինակո -
կին
մ էշ , Հրէական
Հարսանիքի
մ ր
առթիլ
։
ԵՐԳԶՈԻՀԻ
ԱՐՄԵՆՈԻՀԻ
ԳԵՒՈՆԵԱՆ որ Բալի–
ֆորնիա գացած էր ե բդաՀանդէ
սնե ր տալու.,
փե—
բագարձած
է ՊոսթլՈւ , ուր եւս պիաի տայ եբգտ–
Հանդէս
մր Հոկաեմբեր
Տին։
ԱՏԱՑԱՆԲ
ԱԻՈՆ , պաչտօնական
ամսադիր
Երուսազէմի
Հայ պատրիարքութեան
,
1950
Մայիսի
5րդ
թԻ՚֊Ր^
սլս։տմական
, բանասիրական
, գրական եւ բանաս
տեզծական
նիւթերով;
Խմ բաւլրականով
մ լ։ երախ–
տագիաութիւն
կր յայտնէ Ա փիւռքի
Հայութեան
որ ա յնքան
շերմ ութեամ
բ պատասխանեց
Ե ր՛՛ւ -
սազէմի Աթոռին
օգնութեան
կո չերուն եւ նսլւ։ւստ
Հ։սսցուց :
Ա. ՓՐԿԻՋ , Պոլսոյ
Աղգ՛
Հիւանգանոցի
տեղե
կատուին
Օգոստոսի
12
թի՚֊ր,
պաակեբաղարգ
եւ
Հետաքրքբական
բոփանղակութեամ
բ :
Բամնեգին
12
թբք • ոսկի , կամ
5
տոլար ;
ՊԱՊ - ՈՒԽՏԻ
,Մալաթիոյ
կրթասիրաց
րն ֊
կերութեան
^Հարագատ»
կեղր •
փարչութեան
պարբերաթերթին
Յունիս - Աեպտեմբեբ
54/՚ք
թԻ~
ւր։
Հասցէ՝
12813 Շ&յ՛ ^V6. ^16Vշ13ո^^. Օհւօ:
ԱԿՕՍԻ եբկամսեայ
Հանդէսին 6րդ թի՚֊ը Ապ
րիլ - Մայիս։
ճեմարանի
չրշանաւարտից
միու -
թեան : Հասցէ՝
6. թ. 1245, 66>՚ասէհ, ՍեՅՈ։
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(164)
ՄԵԼԻքԻ ԱլՏԻԿ(^
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ
Յաշողռւթիւն
.. . Այս
միեւնոյն
խօսքր
նոյնէ
երեկոյեան
արտասանոլմ
էր եւ Բէօսա
Մ ուխտա
րր։ Նա էլ մեծ յոյս
ունէր, նա է լ գիտէր
ո բ ան
կասկած է յաշոզոլթիւնր
:
Աիրիացու
՚լլո*–խը չատ է Հաստ,
ասաց
Մ ուխթարր
իր մօտ նստած
ւէփթխարի
էք
արգուն
,
որ իր ծառաներից
մէկն
էր ;
Հաստ
՚լլուխը
չի
Հաս1լնայ ոչ օղուա , ոչ մեծերի
պատիլ
:
Մոլրա
՚յա
աղան
յաղթուի՞ այգ սեւփայրենուց
ես չեմ
թողնի : Նա քաշ է , բայց
յիմար
• . . Մենք մեր
չաՀր
չենք
կորցնի
, մենք
յիմտբ
չենք ;
Լսո՛՛ւմ ես, լաւ պատբասաիր
մեր
տզաներին;
Հէնց որ ճանկենք
Հ իւր իին , ։։լիտի
փախ
չենք ,
փախ
չենք քամոլ պէս ; Գու կէսօբից
յեաոյ
կր
սպասես
իմ ցոյց տուած
տեղր–
յիչում
ես. մեծ
քարի մօտ , ձիւնր
սրբեցինք
. • •
Վիթ խա ր ին փեր կացաւ
, լուո
Հաւանութեան
ն էան արաւ ;
Լաւ կր լինէր, եթէ ԱՀմէտն
ինձ Օզնէր ,
բայց ծեր աղուէսր
չՀրէսպոլբուեցմեբոսկորներից
՚
փնաս
չունի , նա ւլոնէ
ձայն
չՀանի • • .
Մ ուխտարր
ՃանապարՀ
գրեց իր անխօս սաո–
րաղրեալին
, նորից եւնոբից կրկնելոփ
իբ խրատ -
նեբր : Նա ինքն էլ չմնաց տանր եւ իբ
քայքլեբն
ուզ։լեց
դէպի
ազբանոցր։
Ցուբար
նրան
չնեէլեց •
նա սրել էբ ականքներր,
լսում էբ, Հոտոտում
էբ։
Այմմ
ճրաղ էլկար Փերիի
տնակում : Հին ,
սեւ ամանում
լճացած
ձէթի
մէք խազաէլ
ա
յբւում
էր բարակ
պատրոյւէր,
ղեզփն
լոյսեր
սփաելոփ
մի
անկալնի
փյայ , որի մէք պառկած
էին երեք
Հի -
ւանգնեբը
։
Ջ ՚ ս յ ն ,
չարմողութիւն
չկ՚որ այդտեգ, վեր -
մակբ, կարծես,
սառել էբ, քարացել.
ճրագր
իր
տիսուր վւալվւլոցներով
, կարծես
, իսորին
ուչա–
գբութեամբ
Հետեւում էրթէ ինչ է անո
/յք
մաՀր։
Փերին
երբեմն
չոքէչոք աոաք էբ
անցնում,
ձեռքր
մօաեցնում էբ Հիւանգնե
րի բերանին
ու
քթին եւմիայն այգ մամանակն էր Համոզլում ,
որ գեռ չունչ
կայ : Րայց
մօաենում
էբ
վերքին
մամ ր , ել պառաւր
, իրրե՛– արթուն
պաՀաւզան ,
սպասում
էր, աչք չէբ գոցում
, էւրպէսզի այգ մա
մը իրան անպատրաստ
չգանէ ...
Փակել խեգճ
որբերի
աչքերր,
մի քանի
խօսք
արտասանել
աշփւ։արՀ ից Հեռացոզնե
ր ի վրա
յ , մի
քանի
կաթիլ
արտասոէնքներ։ւ։ի
թրքել
նրանց եր -
կար ճանապաՀ ր , խնգրել
Աստուծու
քաղց ր ւլա -
տաստանր
աՀա ինչու
էր նա սպասում ։ Գա
սլտրտ էր, նրա սիրած պարաքր. եւ ճրագի դու -
նատ
լոյսեբր
ցոյց
էին տալիս,
թէ՝ որպիսի
լրքու–
թեաէք բ է նա պատ րաստո ւում
ա յդ պարա քր կա
աաբե լու . . . Վաղուց
անցել էր նրա քնի
մամր ,
բայց նա սպասում
էր, անղազտր
սպասում՛ ;
Երբեմն
սենեակի տք անկիւնից
բարձբանոլմ
էին
խուլ
Հեկեկտնքներ
եւ խտնւչարում
էին ւլե -
րե։լմ անա
յին
լռութիւնը
։ Գա
արտասունքնե
րից
կուրացած
պառաւ
կինն էր ;
Այն րաբեբաբ
ձեռքր, ոբ ճրաղ էր վառե
լ ա լ^ւ
քանդուած
անակում
, դիսլել
է բ եւ ա յդ թչուա -
ռին. նա այմմ ծածկել էրիր Հինմսերր,
վ։։սթաթ–
ուել էբ մի Հին էիերմակի
մէք եւքնած
պիաի
լի
նէր,
բայց
քունն
էլ չէր իսեգգում
նբա անթիւ վչ–
տե րր ելնա ա յգպէս կր Հեկեկա ր մ ինչեւ առա -
ւօտ... Լռում էր քարգուած
սբտի
մորմոքբեւ
նբա
փոիսարէն
երբեմն
բարձրանում էր Մարթայի
Հան–
դտբտ
նչառոլթիւնր
։
Երեխան
առոգք ու անՀոգ
քնի մէք էր՛ մաՀ
ուան
ա յս օթե ւանում
ա յգ
քունն
է ր Հաս տատում
,
որ մի յարկի
։ոս։կ,
մե։ւ1։ոզի
կոգքին,
ծլում
, ծաղ—
կում է թարմ
կեանքր
. • . Տատր
երբեմն
աչքր
գարձնում էր նրա փ ր այ ել պառաւական
անթեւ
կնճիոների
մէք
ւլո Հո ւնակո ւթե ան
մպիտն
էր
չաբմւում
. նա խոնարՀում
էբ , լուռ ռւ
անձայն
իր չրթունքներբ
գնում էր նրա ճակատին
եւ չու
տոփ
էլի ոլղղլում էբ, ԷԱ՛ նայում
երեք Հիւանգ -
ներին
...
Բայց
գերեզմանի
ց րտութիւնբ
ուչանում էբ՛
նրանից աււաք ներս մաաւ
մի անակԿւկալ
Հիւր :
Նազլուն
էր։ Առաքին
անգամ նա
չՀամար -
ձակուեղ
խօսել՛
քաչուեց
ճրագի
լոյսից
, որ ան-
կուլնի
էիյրտյ էբ թափուած
, ել այն
լռւււթիւ^ւից
ոբ պատրաստուած
էր Հիւանզների
՛էե րքի Համար ;
Նա գէս ու գէն նա յեց , չղարմ աւլա լ • ոչ մ ի բանի
վրայ,
մինչեւ
անգամ
չուգեց
իէք
անալ թէ ով^ է
տյսպէս
կեբպարտփոխել
տնակր :
ԼԷ9
Fonds A.R.A.M
