ՕՄ€էԱսք–Բքօբո€Աւք6 : տշ». «ւտտ^^տայ
17. ք^Ա6 ՕՅաշտաշ ֊ Բ^1Տ (13)
Վեցաւքս– ՏՕՕ Փ Ր ՛ » Տար– 1600^, ա ր տ • 2500 փր •
161. Շ08715^70 ՜ Գ ի ն 7՜ֆր– Օ-Ը-Բ-ԲՅՈՏ 1678-63
յ ) 1 ^ ^ հ ք 2 9 1 ^ ^ Տ ^ 1 9 5 0 Կիրակի 29 ՑՈԻ՚նՈԻԱՐ
26րդ ՏԱՐԻ - 26– ^ոո^ ք1օ.6064–՚0որ շրջան թիլ « 7 3
Խմբագիր՝ շ– ՄԻԱԱք-ԵԱՆ
ՄԵՐ
հՕԱ՚ԲԸ
ՏՆԱ՚ԲԱՆԳ
ԺԻՈՐԸ
՝Բսւսնել.Հի%գ սէաբի Ե՚–ր"պ՚"
եւ.
Ամերիկա–֊^
բՆակելկ
վերքն
ալ, աակաւի՛ն
չսորվեցանք թէ ինչ
սլէս ոլէսէք է մղել
կուսակցական
-
քաղաքական
պայքար
մր ֊.
Ջսորվեցանք թէ աարրական
պարկեչտոլթիլնքէ
եւ իմասաոլթիւնր
կր պաՀանջեն
րաւարար
պա -
՜ չար
ամբարել,
թուղթ
մրոաեքէ
աոաշ :
Անոնք որ գրիչ կբ շարժէին
1895-96/^,
թեր^
խաշ
ղիաելիքներով
, նո յն ձեւով ալ կքէ
չարունա–՛
կեն
«Հանրային
կարհ՛իք վաբել»
՝•
Ներողութիւն։
Զղալի
(Հյառաշղիմութիւն
»
մբն ալ կաաաբահ
են , դոց կ՝արաասանեն
րոլ ՜~
չեւիկԼան
խոՀանոցին սոխ- սխաոր
ղ իաե լիքնեբրւ
(
Կբ համհմեն ու կր համհմեն
, աոանղ
վերլուհելոս^
եւ գաաելոլ
: Առանղ
որոճալու եւ սերաելոլ :
Ի յառաշագունէ
ճչգուահ է իրենց
սլաչաօնր,
լայնօրէն
ճոխացնել
, ուռեցնել
, պատկերագա
րգել
այն
ցնղա բանութ
իւննե բր որ ուղղուահ
են Գաչ–
նակղութեան
գէմ։ Եւ օրօ՜ր կարգալ
աչքերր
գոց–
ինչպէս
կ՝բնեն
շերմ եռանգ
Հաւաաաղե ա լնե բ ը
երբ Հարցր կր վերաբերի
Եբեւանցինեբուն
:
Կ՝րսեն ու կբ գրեն -
՚ԲսանրեւՀինգ
՛բի
" 1 ՚ " յ Ք " ՚ Ր ՛ճղեցիք Խ՛ Հայասաանի
գէմ : Իբակա -
նին մէշ՝ խորՀրգային
իչխանութեան
գէմ։
Առանց
պրպաելոլ թէ ի՛նչ ենք րսեր : կամ արգեօք խա -
փանե՛^ր ենք մեր Հայրենիքին
տնտեսական - ճար–
տարագո րհական
վերելքբ :
Կ*րսեն ու կր ղրեն՛
«Գմոխք՛» ել «Վայաա*
տան^
կոչեցիք
մեր Հա յրենիքբ։
Աոռնաւով աբ այգ
բառերբ
գորհահեցին
Հայաստանէն
թաւրիղ փա -
խահ գժբախաներ
, մաՀր աչք առնելով
, երբ Հան–
ճաբեւր, Աթա
լ ենր
ինք անգամ
իր
Հաւատարիմ
երկբապաղ.ուներուն
երեսին կր ղարնէբ
«կոլխող^է
բռնտգաամ
ան
առթիլ
կատտբուահ
«քելլագէգ
-
ղո ւթ եւննե ր ր » :
Կբ գրեն ու բեբնէ
բերան կր
փոխանցեն
՚իաչնակցութիւնր
կ՝անտեսէ
մ չակո քթին
յարաճուն
զարղացումբ
Հա քրեն իքին
մ էշ : Ա ոռնա լոփ որ ի-
րենք անգամ
՛հա շնակ ցական
մ ամ ուլին
միշոցաւ,
սորփեէքան այգ
բանեբր։
Ե թէ այսօր
«մ ասնաւո ր՝^
թղթա
կցո
ւթիւննեբ
կամ ռատիօ
— Հաղգրգումներ
կբ Հ րատտրակեն^
այգ
չի ն քանակեր թէ բանմր կբ Հասէ^ան կամկբ
Հաւատան
:
ԵԼ տակաւին կր փսփսան ու բերան
կ^աւբեն
^
երբ գիտել
կուտանք թէ Հայկաեան
ԱբտասաՀ -
մ անր ոչ մ իայն
պա րաականութ
հւէւնե ր , ւս յլեւ
ի–
րաւունյ>ներ
անի : Ա անաւանգ
նկատի
առնե
լով
Հա յրենի
քին պարաաղրուահ
կարղուսարքբ
:
«
Հայ րենաս իբութեան՚ձ
ղաս րնթաււ
թ մ բ Հաս–
տատուահ է մ ասնաւո րապէս
վե րշեն Ա^խարՀա -
մարտէն ի վեր, նախաձեռնութեամբ
ափ մր գբգ–
մ աղգհներոլ
որոնք
Հա քտստանի
այ իսա րՀ ագր
ու -
թիւնն
անգամ քարտէսի
վրայ
սորվահ
են :
ԵԼ ասոնք
այն տարրերն են որոնք
երէկ
մե–
հ-ամաօրէն կր հաղ
րէին
«աւի մր Երեւանր՝^ X
Ալ երբ գետեք կուտաք. թէ ա ւգ ափ մր Երեւա
նին մաս մբ կբ կաղմէին
կաոսի
նաՀանց.ր ,
(Անի–
ով , Աուրմալուի
գա>տր (Արարատով)
եւ
ուրիշ
թանկագին
ստացուահքներով
, փրփուր կր տեղան
իբենէք
բոլորաիքբ։
իսկ երբ կ՝րսէյ> ու կր Հաստատէիր
թէ
Երեւանր
ամէն բան չէ , քաղաքականութեան
թէ
մ չակո ւթե տեսակէտով
, աչքերուն Հետ
ղլոՆխներն
ալ գւխիմա
ւր կր գաոնան :
Տարհներ
առաշ,
1913
\ ^ հ ն ալ, այս անա -
քանգ
մխորն էր որ տնէնքե/ե կր դարձնէր
մԲնո -
լոբար
, Պո/սոք մէ^ : Մենք թքնամին
Հրէշա քեն գա
ւեր կր քարէր
մութին
մէշ, գիւտ
յին
քբքի^եբ
արձակելոփ :
Բաքց այն ատեն,
ամէնէն
մոքեռանգ
կուսակ–
լականն ալ կանգ
կ՚առնէր
որոք կէտի
մր վրայ
I
Մինքգեռ
այսօբ ,
սանձակոտոր
խոլմանա -
վարութիւն
։ կատարեալ
«ճիՀատ » ել
տնաւեր
ժխոր
5
ԵԼ ա քս՝ տռտշնորգոլթեամբ
խելացնոր
խբմ–
բակցութեան
մր որ կր կարհէ դատ
քաՀիլ
թու -
թակաբար
կրկնեւով
օտարոտի
նյանաիսօս.բեբ : Իր
ուզէՍհ
մեկնութհւնո
տալով
գէպ,թեքէոլ
րնթաւյ րհն :
^աւԱէկ^ելով
գառնա, արտայա
րոեքր
Հա
/րենիքի
մ-ոցովուբղին
, որ իրենց
գոյութենէն
անգամ
լուր
, չունի :
Բ արե ր՛սի՛ """Բ՚"Ր
արթուն է Գաշնակցութիւնր
՚.
•Մի
քսաւլԱոՀիք
է / ծ ^
Ահէ1իԱ
գոյծևաւՖ
ՆԵՐք-ԻՆ
ՆԱԽԱՐԱՐԻՆ
ԲԱՑԱՏՐՈԻԹԻԻՆՆԵՐԸ
Օտար
Մամ ուլի
Ընկե րակց ութիւնր
ուրբաթ
օր ճաշ մր տուաւ
ձէ
1Յ ՐւՅՈՇ6 ւ ։ 1 ՚ 0 ս է ր շ ^61/>
մ էշ, ի պատիլ
նե րքին նախարար
էԻիւլ Մ ոքի եւ.
իր անմիշական
գոբհակիցներուն
,
ոստիկանոս
թեան
վերատեսուչ
Լէոնառի եւ Աղգային
ԱպաՀո–^
վութեան
տնօրէն
Պերթոյի։
Ներկայ
էին
րոլոբ
երկիբնե
բու
թղթակիցնեբր
բացի
տնգլեւամեբ
իկ–
եան
մ ամ ոլլէն որ առանձին
բնկերակցութ
իւն
ու
նի , ինչպէս
ել երկու
նե րկա յացո ց ի չնե ր
ՀԱառաշ^ի
խմբագբութենէն
:
Այո
առթիլ չաա երկաբ ճառ մը խօսեցաւ Պ ՚
Ժիւլ Աոք, անգամ
մր եւս յիչեցնելով
օտարական
ներուն
իրաւունքները
եւ պա րաականութ
իւննեբը
այս
երկրին
մէշ։
՛Բանի
մը Հիմնական
կէտեր •
«
՚Բս անե բորգ
գարուն
ոկիդբՐ
արգէն
իսկ
աւելի քան մէկ միլիոն
օտարականներ
կ՝ապրէ
ին
մեր
Հողին
վրայ։
Հակառակ
ռաղմ իկնե բու խա -
ղաղասիրոլթեան
, Հակաոակ
Աղգերու
Գաչնակ
ցութեան
սաՀմանաղրութեամբ
Հռչակուահ
գլխա
ւոր
ս կղ բո ւնքնե ր ո ւն ,
1919/
Հաչտութեան
ղա ^ա–
գիրներբ եւ աչխարՀի
վե բ իվա
յ րումնե ր բ պատճառ
եղան որ Հար իւր
Հաղա րաւոր
մ արգիկ
Հեռանան
իրենց
երկերներէն
է Ո՛ուսական
յեղափո
խութ
իւնր ,
Հայասաանի ջարդերը,
արեւելեան
Եւրոպայի
բա–
ման ֊ բաժան
փիճակր
1921/5/ 1.833-000/
բար
ձրացուցին
Ֆբտնսա
բնակող
եկուորներու
թիւր :
« Եկան
1929 - 1930
թուականները։
Աքխա -
տաւոր
բաղմութիւններ
թավւեցան
մեր երկիրբ ,
ապրուստի
աւելի
մեղմ պայմաններ
փնտոելոփ
մեր
բարերեր
գաչտերոլն
ել րանուո
բի կարօտ
քաղաք–
ներուն
մէշ։ Եւ Ֆրանսայի
օտար
բնակիչներուն
թիւր
Հասաւ
3-200-000 7
յ>սուն^ տարուան
րնթաց -
քին , թեւ մր որ աննաիւրնթաղ
ք» ;
Ուրի չ պատմ ական եւ վ իճակաղ րական
տեղե–
կութիւններ
եւս Հտղոբգելէ
վերշ,
ներքին
նախա
րարր
ե ղր ակա
ց ո լց , արտա
յա յտե լով «կառավա -
րութեան
մեաձայն
կամքր ել
Ֆրանսացիներու
ստուար
մ եհտմ ասնո ւթե ան
ղղացումը^
1–
Բոլոր
այն
քագաքական
աՍ ա ս ք ա ս տ ա ն ե ա լ -
ներր
ո րոնց ագատո
ւթիւնր եւ կեանքր
վտան -
գուահ
են ,մ ե ր երկերր
1լ բնէյ ունուին
առանց
սաՀ–
մանաւիա1լման կամ իւտրութեսն
:
2–
Տնտեսակա1ւ
սքատճաո՚էւերով
գեմող բո —
լոր աարագիրներր
կ՛՛րնգունուե՚1ւ
Համաձա
քն աչ -
խատանքե
քուկաւե
կարողու թեան. եւ իրենց
մաս–
նաղ իտութեան
: Անոնց
խուժում
ր սլէտք չէ աճե—
ցնէ
մ եր տ քխատաւո
րնե բուն
ւ/որհաղրկոլ
թիւնբ
յ
.3 •
Այս երկու կարգի աարտղ
իրներէն աք կր
ոլաՀանշենք
մ իանղ ամ ա քն լտրղ ել մեր
օրէն^բներբ
եւ
չիւտոնուիլ
մեր նեբքկն
գ որհերուն
:
Որեւէ
թշնամական
արտր,բի,
ինչս/էս
որեւէ
ոճիրի կամ
քանցանյէի
Հետեւան,բր
պիտի
րւլայ
օտարական
ր
ղրկել
Հիւրբնկսւլութեան
իրաւանքէն
որ
Հիմ -
նուահ է աքս երկու
կանոններուն
վրայ՝^։
Պ • Տ՚իււ
Մ ոք յատկասլէս
չեչտեց .
« Աէն սքատասխանատոլ
դերքին
մէշ ուր
կր գտնուեմ
, իրաւունք
չունիմ
թ ո յ լ տաքաւ որ
տտրտգիրներբ
մեր Հոգին
ւիրայ փոխագրեն
իրենց
պա քյէաբներբ , տւելե պակաս
խառնուին
մեբպայ–
քա րնե բուն : Ջենք կրնար
Հանգոլրժե
ւ
գալագբու–
թեանց
ոչ օաաո կառամ ա րութիւննե
բու , ոչ ալ .
մեր կառավաբոթեան
գէմ^ :
ՀՐԱՄԱՆԱՏԱՐ
ԱՄԲԱՏ, որ Ֆրանսայէն
Հա–
յաստան
դացահ էր ներցագթի
երկրորգ
կաբաւա–
նով
(1947),
մեոահ է Երեւանի
մէշ,
Հ ամ աձա
քն
Թաւրիղ
Հասահ
լուրերու
յ
ԱՎԱ ԽԱՆԻ կնոշ գոՀարեղէննե
րուն մէկ մասր
,
որ կ՝արմէ
150
միլիոն
տոլար,
Մարսէք
լի ոստի -
կտնութեան
չէնքր
ձգուահ էր ուրբաթ
օր , անհա–
նօթի
մր կողմէ,
մասնաւոր
կապոցով
մր։ Ոսաի
կանութիւնր
կր վնտո է մնացեալր
ԼՀամ ագում
ար
21 5
մ իք իոն ֆրանք՝)
, ինչպէս եւ գողութեան
իսեա–
կան
Հեցենակներր
:
ԵԳԻՊՏՈԱԻ
թագաւորր
ոլնկնգբու
թեան
րն -
գունեցաւ
քԼնդլիո
ք արաաքին
նախարարր
, որԳա–
^իրէ Հանղիպահ
էր , կացու թ եւնբ ուսումնաս
իրե–
Է՛՛Լ Համար : Բանակցութիլններր
րնգՀատուահ
են
երկու
երկիրներուն
միշեւ,
19454^5,՜ /
վեր։
Ազգ
ժողսվքէԱ Վկ \
ԹՈՐԷԶԻ
ԿԻՆՐ Կ՝ԱՆԱՐԳկ
ՖՐԱՆԱԱՆ—
ԿԱՈ-Ա֊
ՎԱՐՈԻԹԵԱՆ
ԱՆԳԱՄՆԵՐԸ ԿԸ
ՀԵՌԱՆԱՆ–
ԳՐԱՍԵՎԱՆՆԵՐ
ԿԸ ՏԱՊԱԼԻՆ
ԵՒ ԿԸ
ԽՈՐՏԱԿՈՒԻՆ
թւրրաթ
օր աննախընթաց
տեսարաննիք
պԲ*^
զՈէյ
^ցան
Աղգ . մողովվն
մէշ,
Հնգկաչինի
Հք^բՅի^–՛
^ննռթեան
աոթիք–։
Տեղական
թեբթերը
սիւսակ–
նեըոյ
մ անրամ ասնո ւթիւննեբ
կը Հրաաարակեն ,
հանրապէս
մեղագրելով
Համայնավար
կուսակ -
ցութիւնր;
^ի կ ա ւ ւ Օ
գիտել
կոլտայ
երէկուան՝խմ
բագրականին
մէշ, «Գիմակը
ինկաւ»
խոբագրին
աակ
•
— « Համայնտվար
կուսակցութեան
էղաամւ^ւ^
թեան
նախլՐւթաց
որեւէ
շրշանին
մէշ, ոչ այն ա–
տեն երբ կր Հրամայէր
խանգարել
զինագորհ՜ա -
րաններոէ ա չխատանքբ
ի Հաչիւ
Հիք^ւէ բԻ
1
"Բ "է՛"–
աերաղմ
Հո չակահ էր Ֆրանսայի
գէմ, բ՚^յքք Բ"՛ ՜
բեկամոլթեամ
բ կապուահ Խ՛ Մ իութեան Հետ, ոԼ
ալ այն աաեն
երբ կ^օղնէր Ապտ է լ ՚Բրիմի՝
ընգգէմ
ֆրանսացի
ղինուորներոլն
, այնքան
բւսցոբոշապէւ՛
յայշՀքնաահ էր այս կուսակցութեան
նաՀանշական
ել Հակաղղային
գիրքր
^ •
Առաշին
միշաղէպը
ծագեցաւ
երբ ներէ. կր
մտնէր Մաաակասքտրի
նախկին
մարղպանր,
Պ–
Շէվինյէ։
Համայնավար
երեսփոխան
մբ, Պ՛ Աբ՜
թօ , պոռաց •
– « ԱՀաւասիկ
աքն մարգբ
որուն
ձեռքերր
սւրատաւորուահ
են
80*000
Մալկաչներոլ
արիւ -
նով» :
Բուռն
բողոքներու
վբայ
, նախադաՀր
կարգի
Հ րաւիրեց
Համ ա քնավաբ
եբեսփոխանր
,
Հետեւեալ
յա յտա րա բո
լ թեամբ .
Ամրաստանո
լ թիւններ կան որոնք
գանոնք
արտա
/ս»
յտու^ե
բուն
վրա
յ կ՝ ի յնան :
Յետո
ք
լսուեւլաւ
սլատե րաղմ ական նախաբա -
րեն՝ Պ՝ Փ/եվէնի
յայաարարութիւնբ
, որ կր ձաղ–
կէր կարղ մր թերթերու
«ստայօգ
լուրերր»
, մաս–
նաւորասլէս
ակնարկելով
Համա քնավաբ
մամուլին
է
Ոէ֊բիչներ ալ իսօսք տոեն, եւ յանկարհ
վւոթորիկ
մր պաւթեցալ
երբ Տիկին
Վերմերշ
, Մոռիս
թ՝ո -
րէգԻ
կքնր , պոոթկաց
, Հ եղնական
շաբմսւձեւեր
ուղղե լուի սքատե րաղմ ական նախարարին
•
« Ֆրանսա
շարղեր կր կատարէ
Հնդկա
չի–
նի
մէշ...
ԵԼ սկսաւ
նկարագրել
Ֆրանսա
քի դ աղ
թային
քաղա,րականու
թեան « չարիքներր » ; Անկաիս ե -
րեւ/փոիւ։ան
մ
ր
դիաե
լ տուաւ
, խօսքն
"՚՜ՂԳ^ Լ՛՛՛ք.
Համա յնաւք ա րնե բուն •
« ԵԼ բսել թէ կնոշ մբ բսել կուաաք
՚*՛յ"
խօսքերքւ
: ՚Բաշութիւն
չունիք
գուք
անձամբ խօ -
ոելու » :
Տիկ քն Վերմ
եբչ կր չարունակ
է ր խօսիլ , երբ
նախաղ աՀ
ր
աղգարարեղ
.
«Տեկեն , ի՛՛նչպէս
կ՝րլլաբ եթէ խօսէիք
այն
չարչարանքներուն
մ րա
/
ցո րս կրահ
են մեր
ղին
ուո րներր
Հնգկաքինի
մէշ...
Տիեին Վերմեր;
Գո՛ւք էք որ կրակի
կու
աաք
բնիկնե բուն գիւգե
րբ է
Ա քս յա քտարարու
թիւնր
բտլտկան
եղաւ որ -
սլէսղե
ամ բողշ
մողոփր
ատկնոլփրա
ք ր/լայ
։Բուռն
բողոյւներ կո լսուէին
կեդրոնի եւ ա շակողմ
ի
նբս–
աարաննեբէն
:
Նս՛ խագաՀ բ Պ • էոիօ , խո րապէս ՜–յուգոլաՓ՛
այս
անա
րւյ
անքէն
, քա քտարարեց .
Տեկեն,
երբ կ՝րսէ,թ թէ Ֆրանսացիներ
Հնգ–
եքաչինի մէշ ետտարահ
են ճիչգ
աքն
արարքներր
ինչ
Որ
Նացեներր
Օր՚սաուրի
մէշ
(պատեբաղմի
ատեն
շա րդո
ւ ա հ
ֆրա^ւսական
գիւղ ր) ,
գար
շե լի
նաիւատինք
մբ բրահ կ՝Ր1լաք
այս մողոփին
ել երկ–
րին :
Տիկին Վերլքեր7
յ^ի՞քգ է "բ Հայֆոնկի
նա–
ւաՀանւյ եստբ ռմբակոհուահ
է ։
՚եաիւագահը—.
Տի՚՚չգ է որ
Ֆրանսացիներ
թաղուտհ
են
Ող^ Ո ղ շ ...
Աքդ
ս/աՀուն
երեսւիոիւան
մր պոռաց •
ԱՀա
ւասիկ
թղթահրարր.
աՀաւասիկ
լո ւսանկա
րնե բ ր. •
Տ՚խււրր
այնքան
սաստկացահ
էր ոբ
կարելի
էէբ
իմ ան ալ արատս անո ւահ խօսքե
րբ :
Աշտկողմ–
եան երեսփոխան
մր րացաղանչեց
.
Այս
տիկինը
կինն է մարգու
մբ որ քաշոլթիւնբ
չէ
ունեցահ
Հոս
գալու :
^
Ձայներ
Ո՞ւր է Թոբէղբ,
ո՚*լր է
Թոբէղբ..
Տիկեն
Թորէղ կր չարու նակէ բ
լուտանքներ
տեղալ, քկ^ աստիճան որ, Պ– է ռիօ սաստիկ
դա
յ–
բացահ,
ոտքի
ելաւ,
ձեռքր
ումղնօրէն
ղարկալ
դբասեղս,կ,ի՚յ,
լ.,
յայտարարեց.
Տիկին , երրեք
չէի կարհեր թէ կին մբ
կրնայ
լեցուահ
րք
/ա, ա/սքսւն ատելու թեամբ :
Տիկին Վհրմե րշ—
Նորէն
կր
կրկնեմ
կ՝աաեմ
ձեղ :
ԿԱ՛Ո ավա րու թեան
անդամներր
ստիպո
ւեց ան
դ ուրս
եքքել պաաե
ր ա ղ մ
ական
նաիսաբտբին Հետ :
Լ րբ
՝*՚սնղ սւր,,,,,, թիւնբ
վ երաՀ աս աատուեցաւ
ել
փերագաբձան
, Պ • Փ/եվէն
փորձեց
չարոլնւս1
՛կել իբ
ղզո ւանքըյա
յտ
ղեկուցոլմր
, միեւնոյն
ատեն
իր
քԼ"ւ–յ1ւրո^ շաքյ»ւյ5ակւ«,թ֊իւՑ^ կարդալ Դ –՜ է յ )
Fonds A.R.A.M
