*
17, ւ^սշ Օ&աշտտշ - Բ յ ^ 1 Տ (13)
Վհցտմո– 800 ֆր–, Տտբ– 1600, արտ– 2500 ֆր •
ա.
008. 15-70
Գի6 7 ֆր– Շ.Շ.Բ.Բ&էճյ678–63
Ա61<։քճ(Ա 24
1950 Չորեքշաբթի 24 ՄԱՅԻՍ
26րււ ՏԱՐԻ -
2&
Խո&է
Տօ. 6160–՚Նււր շրջան թիւ 1571
ՄԵՐ ԽՕՍ-ւ^Ը
ԲՈԼՈՐԸ
ՆՈ8Ն
ԿԱ՚ԼԱՊԱՐՈՀ
Այսպէս
ուրեմն
, քհումսւնիոյ
Հս՚յ
գաղոլթն
ալ
պիաի
գառնայ մէկ թեւր
«ինտե րնաց իոնա թ աշ ֊~
թաաաւո
րութեան
, սաաարելոլ
Համ ար «Պեաա -
կան Պլանի
կառուցման եւ գե րակաաա
րմ ան , սո -
ցիալիւլմի
կառուցման եւ խաղաղութեան
ամրա -
պնդման»
:
ճամբան
Հարթելու
Համար,
1950
Մայիս
\4էն
ի Վեր կր գործէ
նոր մարմին
մր, թխածոյ
անուա–
նակոշութեամր
՚ « քիումէն
մողոփրղական
ռես–
պուրլիկայի
Հայ Ազղա բնա կչո ւթե ան Գեմոկրա -
աական
կոմիաէ »%
Երէկ ամփոփե ր էինք անոր
Հիմնական պար ֊
աականութիւններր
.
1 • Փոիյել հայ հալքակենցազ ազգութեան մանր–
բուրժուական բ ն ո յթը ։
2–
Րարձրացնել քաղաքական մակարդակը ,
մաբքսիստակաււ - լենինեան ուղեգծով :
•
Երկու
առաքազրութիւններն
ալ այնքան
պեր– է
ճախօս
են որ , բացաարութեան
չեն կարօաիր : \
Կ Ր նչանակէ թէ ինչպէս
Պուլկարիո
յ , նո յնսլէս
Հ
քիում անիո
յ մեր անաէր
րազմ ութ իւննե րր
պիաի 4,
կաաարեն
ճիչգ այն ղերր ինչ որ իք . Ա իութեան
\
ենթակա
յ րո լո ր մոզոփուրղներր
:
Պիաի
ձուլուին
մ իեւնո
յն կաղապարին
մէք
յ I
Ւնչպէս
ուրիչ
մ իլիոններ ու մ իլիոններ
ւ
Առանց
երկրի
, ազգի ել գաւանանքի
խարութեան
:
Պիաի գառնան
մասնիկներր,
օղակներր
Հսկա
յական
մեքենայի
մր, որ անխնայ կր Հարթէ, կր
արորէ , կր թրծէ , իբրեւ թէ նոբ մարդկութիւն
մր
սաեղծելու
Համ ար ;
Ա՝ էկ աւետարան
: Ա՛ էկ առաքնոբղ : Ա էկ
Հւ/ -
բիգոն
է
Ատռփ ալ՝ միչտ ենթակա յ օրուան
աղդանչմէ–
նին : Բոլոբոփին
խզուելոփ
այն բոլոր կապերէն
եւ
գաղափարներէն
որ կր Հակասեն Ա արքս - ք^ենին -
եան փաբդապետոլթետն
: Աւրանալոփ
,
մխտելոփ
ինչ որ Հարազատ է իրենց
սրտին ու մաքին ; *)՝առ–
նալոփ
բոնօրէն
զինուո րագրո ւած բանակ
երե —
ւակա յական
թչնամ ինեբու
դէմ : Անչուչտ
ամ էնէն
առաք՝
Հ • Տ • Գաչնակցութեան
գէմ :
Ասպարէզր
լայն բացուած է զանագան
իմաս
տակներու եւ բախտախնդիրնեբոլ
երբեմն ալ
մոլեռանդ
ազանգաւո
րներու
առքեւ,
Հայկա -
կան խմորն ալ չագուելու,
անճանաչելի
զանգուա
ծի մր փերածելու
Համաբ :
Ազտտօրէն
խօսելու
, գա աե լո ւ , դոբծելու ի -
բաւունք
չունին
այլեւ"
իրենց
թաթին տակ
ինկած
բազմ ութիւննե
բր
Անոնք ալ Հասաբակ
րանուո
րներն
են Համ աչ
խարՀային
«պլտն»ի
մր, տնտեսական
, քազաքա
—
կան թէ գազափաբական
, ծառայելու
Համար
մի—
եւնո
յն բռնատիբութեան
:
ինաբաբ
աչխատա՛՛նք ,
ինչո"լ չէ : Բայց
միչա
Հրամանի աակ, ինչպէս
փարաւոններու
մա–
մ անակ ;
« Պ լանաւո րում »ի զինո ւո բեա լնե բ ր սկսած են
իբենց
գունչն
երկարել
նաեւ
գէսլի
Արեւմուտք ,
օգտուելոփ
անոր ազատ
կարգուսարքէն
:
Ոչ մէկ տարբերութիւն՝
իրԼնգ նչանախօսքե -
բուն
միքեւ : Ա՝ իա յն գործելու
եզանա կներն
են որ
կր տարբերին
, Համաձայն
իւրաքանչիւր
երկբի
պայմաններուն
;
ԱՀա թէ ինչո՛ւ
անչնչելի
ղարձած է մ թնո -
լորաբ, կաբգ մր գազութներու
մէք :
Մեր մամանակակից
պատմութեան
մէք դրմ -
ուար է գանել
թուական
մր, ուր այնքան
պղտո -
բած
րլլան
աչքերն ու միաքերր
, որ ել է Հար -
ցի Հանդէպ
։
Ամ էնէն աարրական
դիտելիքներն
անգամ
գարձած
են փիճելի։
Հայրենիքր
ինք՝ տեսակ
մր
կոուախնձոբ ; Պարզապէս
անոր Համար որ «սովե -
տական» կր կոչուի, եւ իրր այգպիսին ալ կր
^ա–
Հագոբծուի
:
Ոչինչ ՚ Հայկական
ԱրաասաՀմանր
բաւական
խելք եւ ում ունի , ծուռն ուչիտակբ ղանագանե -
լու Համար :
Ւնչ որ կր կտատրուի
Ո՚ումանիոյ
ել Պոլլկ,ս–,
րիոյ ղմբախտ
գաղութներու
ղլխուն, կր թե լագրէ
մնալ
միչտ
արթուն։ Ոչ միայն տարագիր
րազ -
մ ութեանց
, այլեւ
հայրենիքի
բարիքին
Համար .
Անալ
արթուն
, ղործօն եւ Հաւատարիմ
; Ա ^
մուր կառչած
մեր Հիմնական
չաՀերուն
։Մեր
ղաքական թէ գազավւա րական մաոանգո
ւթե անց
Խմբագիր՝
Շ.
ՄՒԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը 0 Ր Ի ն
ԿԸ ԽՆԳՐՈՒՒ
...
Տարիներէ
ի փեր կրյիչեցնենք
ինչպէս
բո
լոր
Հայերէն
թերթեբր
.
Կր խնգրուի
ձեռազիրներր
գրել մէկ էքփ
փրայ, մելանոփ
ել յստակ ;
Ո՛՛փ է լսոգբ։
Ամ՛էնէն
բարեխիղճն ալ կր նախ–
րնտրէ ծայրէ
ծայր
լեցնել
թուղթին
երկու
էքերր։
Տաճախ
լուսանցք
անղամ չեն ձդեր , ո
րպէսզի
կարենաս
դիւրաւ
սբբագբել եւ աւելորդ
նեզու -
թիւն չպատճառել
գրաչաբին կամ աոզաչարին :
Կր խնղրուի
նկատի
ունենալ
Լկամ չխա
չա–
ձեւել) :
Երբեմն ալ կ րսեն
«Գրաւուած
օր» :
Ո՛՛փ է լոոզր • Նո յնիսկ եթէ ամիսներ
առաք
ծանուցուած
րլլան
այսինչ
երեկո
յթր,
ցերեկո
յ -
թր , ներկա յացումր
, պա րաՀ անդէ սր , երդաՀան -
գէոր, նուագաՀանգէս
ր կամ . . . Հաւկթախաղր
:
Կր կարդան եւ կբ մոռնա՛լն։
Գիամա՚^մբ
կր
խաչաձեւեն
:
Զեմ դիտեր։
Ամէն պարագայի
մէք, այս կան—
խայայտ ագգա բարոլթեանց
ումն ալ կոտրած է :
Կր խնգրուի
կարճ կապել անՀատական ցա–
՛՜ակցո ւթիւննեբր
, մ աղթանքներր
կամ
չնորՀալո–
րութիւններր
։
Ո՛՛փ է լոողր : Եթէ սխալիս Հատ մր Հրատա -
բակել
, օձիքդ
չես կրնաբ ազատել :
Զեմ
ուզեր
փիրաւո րել ոեւէ
մ էկուն
դիւրա -
զգածութիւնր
:
Բտյց, կր մտածեմ
,
պա րագանե ր կանուր
Հարեւանէ
Հարեւան
այցե լութիւն
մր,
սրաադին
ցաւակցութիւն
մր կամ չնո բՀալո րո ւթ իւն մր ա -
ւելփ խոբ տպաւորութիւն
կբ գործեն
, քան եթէ
Հրատա րակո
լին
թերթին
մ էկ անկիւն բ :
Ա՛անաւանգ
երբ խնգիրր կապ
չունի
Հանրա —
յին գոր ծուն է ութեան
մբ Հետ
ւ
Հա յբենակիցդ
բմչկական
գործողութեա՛՛՛ն
մ ր
ենթակուած
է : Գնա Հիւանդանոց եւ աբագ ա~
պաքինում
մազթէ
անձամր
: Շատ աւելի գոՀ կր
մնայ եւ երախտապտրտ
, քանեթէ
յայաարտբես
Հրապաբակաւ
:
ԵԼ
ո՜րքան
այսպիսի
մանր - մունր
խնդիրներ
,
որոնք
յաճախ
տեզի կուտան
թիւրիմացութեանց
:
Այսքանր
իբբեւ
նմոյչ :
ՎԱՀԷ
ԿԱԹՈՎՒԿՈՍՒՆ
ՄԵԿՆՈՒՄԸ
ՑԵՏԱԶԳՈՒԱԾ
Երէկ
Հա յրապետական
դիւանր
կը
Հազորդէր
թէ
Կիլիկիոյ
կաթոգիկոսր
Փարիզ կր Հասնի տյ
սօր , չորեքչաբթի
:
Վերքին
պաՀուն
Եգիպաոսի
առաքնոբդ
Մամր
րէ արք
֊ է ն Հասած
Հեռադիր
մը կը տեգեկացնէ
թէ
Ն– Ս՛ Օծութիւնը
անՀանգիստ
րլ/ալոփ,
յետա -
ձգած է մ եկնում
ը :
ԹՈՒՐԲՒՈ8
Հանբապետական
նախագաՀ
րնտ–
րուեցաւ
Գեմոկբատ
կուսակցութեան
փ՚՚՚բԻէՐ ՚
ճէլալ
Պայար,
64ի գէմ
387
ձայնոփ։
64
ընղղի -
մադիրնեբբ
իրենց
քուէն տուած
էին
իսմէթի
՝•
Այս լնտբութԼնէն
փեբք նոր փարչասլետլլ
Աանան
Մ ենտերէս
ներկա յացուց
դաՀ լիճին
անղամնե
բը
I
Արտաքին
նախարարն է ծանօթ բանասէբր
, Ֆուատ
Բէօփբիւլիլ
; Ազգ • մողոփի
նախագաՀն
է
Րէֆիք
Բորալթան : ճէլալ
Պա յար առաքին
նախազ աՀն է
որ բանակին
չի պատկանիր
։ Մ • Բէմալ եւ
իսմէթ
զօրավարներ
էին, ինք տնաեսագէտ
է ։ Վերքնա -
կան տեգեկադրին
Համաձայն
, երեսփ • րնտրու -
թեպնց
մ ասնակցած
են քուէարկուներու
88
առ
Հարիւբբ։
Ասոնց
53.59
առ Հարիւրբ
իրենց
քուէ -
նեբր տուած
են Գեմոկրատ
կուսակցութեանց
,
39.98
առ Հարիւրր
Հալքի
, մնացեալր՝
անկտխնե–
էաղաքացիևեոքէՆ
խճդիդ
ԱՊԱՀՈՎՈՒԹԵԱՆ
ՏԵՍԶՈՒԹԵԱՆ
ԲԱՑԱՏՐՈՒ -
ԹԻՒՆԸ–
ՀԱԶԻՒ ՏԱԱԸ ՀԱԶԱՐ
ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ
ԲԱՎԱԲԱՑԻՆԵՐ
ԿԱՆ ՖՐԱՆՍԱՅԻ
ՄԷՋ–^ ՈՒ -
ԶՈՎԸ ԿՐՆԱՅ
ՄԵԿՆԻԼ
Մայիս
19
/Տ>
Հբատարակեր
էինք
Մ՚՚սկուայի
մէկ գեկո յ ց ը , որոփ Խ՛ Ա՝ իութիւնր կբ գանգատէ
բ
թէ ֆրանսական
կառափա րո ւթ իւն ը արգելք
Հան -
գիսացածէ
քսան
Հազար սոփեատկան
քաղաքացի
ներու
վերագարձին
: Այս առթիւ կաբգ մր
մե -
՚լաղրանքնեբ
ալ կ՚ուղղէր :
Զախակողմեան
թերթ
մը,
Օօաետէ ,
երէկուան
թիլին
մէք արծարծելոփ
այս խնդիրը.
Հարցարան
մր ուղղած է Ֆրանսա
բնակող
քիուսերու,
խորՀր
ղային
քաղաքացի
րլլան թէ Հայբենազուբկ
: Թեր–
թը
կուզէ
սաուգել թէ բռնութիւն
կատարուա՛՛ծ
է, արգիլելու
Համաբ
իրենց
Հայրենագարձր
:
Պատաս խաննե բր պիտի
Հրատա րակո
լին Հետ
զՀետէ : Մ իեւնո
յն ատեն
թերթր կը Հրատարակէ
ներքին
նախարարութեան
Հետեւեալ
բացատբու -
թիւնր, որ կր լուսաբանէ
այս փչոտ
խնգիրր •
Ազաաագրութեան
առաքփն
օրերուն
,
100
Հազարէն
1 10
Հազար
քհուսեը գալով
Եւրոպայի
ղանաղան
անկիւննեբէն
, ցրուեցան
Ֆրանսայի
մէք։
Մեծ
մասը կր կազմէին
նախկին
զինուորներ
Վլա–
սոփ ի բանակէն
, փա րձո ւած՝
Գերմ աննե բու կոգ -
մէ։
Միւսներբ կամ Ուկրա յնա յի , Պալթեան
երկիր–
ներոլ
, արեւե լեան
ԼեՀաստանի
եւն • քազաքացի -
նեբ էին, եւ կամ տեզափո խեա
լնե բ
(Լ),
ք–)
որոնք
ց իրուցան
եզած
էին
Եւրոպա
յի
ճամրաներուն
փրայ, ղեբմանական
փլուզման
Հետեւանքոփ։
Պատերազմին
դադարումէն
փեբք , քսորՀբգտ -
յին պատոլիբակութիւն
մր եկաւ Ֆրանսա
, Հբա -
մ անատարո
ւթեամ բ զօր՛ Գբակունի եւ իբ օղնա -
կանին՝ գնգ • կոլիստոփի
, «ստանալու
Համ աբ»
մայր
Հայրենիքին
պաՀանքած
քաղաքացիները
:
Հա յրենագարձր
գիւրացնե
լու Համար , ա յս պաա—^ա
ուի րակո ւթիւնը
Ֆրանսա
յի
մ էք Հաստատեց
\
5/՛
չափ
Համախմբումի
կայաններ,
որոնք
փեբապաՀ–
ուած
էին միա
յն խորՀրգային
քազաքաց
ինե բու եւ
կր վայելէին
անձեոնմխելփ
Հանգամանք
:
Միայն
խորՀրգա
յին իչխանութիւններր
կը վարէ ին զա -
նոնք : Տե սականօրէն
ֆրանսական
կցորդ
մ արմ ին
մլն ալ կաբ, բայց ան երբեք
չկրցաւ
իրաւունք
ստանալ
^լնելու այգ գա գթ տկա
յա՚էւնե բուն մէք
անցած - գաբձածր :
Համաձայն
երկու
երկի բնե բուն
միքեւ
կրն -
քուած
պա
յմ անագրութեան
, քհուսերր
պարտաւոր
է ին մ եզի վե րագա րձնե
լ գերմ ան
ղ երիներու կա -
յաննե բուն
մ էք վար դրուած
բոլոր
Ալզա ս—Լո ռեն–
ց իներր , իսկ մ ենք փոխադարձաբար
պարտաւոր
է ինք իրենց
փե բադարձնե
լ Ֆրանսա
գտնուած
բո
լոր խորՀրդային
քաղաքաց
իներր։
Բտյց
Մ սս -
կուա
յի իչփսանո ւթ իւ^նե բ բ կ րսէին •
Ամ էն իսո ր–
Հրդա
յին քաղաքաց
ի պա րտի , « կամ աւո րապէս
կամ
բոնի» փերագաոնալ
Խ • Մ իութիւն
է
Մ
ինչգեռ
Ֆրանսան
Համ աձա յնութիւնր
կր Հասկնար
Հետե ւ–
եալ իմաստով՛
Ամէն
խորՀրգային
քաղաքացի
«որ կրփափաքի»
կրնայ
Խ • Մ իութիւն
վերադառ -
նալ :
Այմմ
10.000
12
Հազար
խռրՀբգային
քա -
զաքացինեբ կր մնան Ֆրանսայի
մէք՛
բայց
անոնք
բռնի վար գրուած
չեն ,կ*աչխատին
Հիւսիսա յին ,
արեւելեան եւ փարիզեան
չրքանին
մէք։
Անոնք ա–
զատ ենիրենց
Հայրենիքր
վերագառնալոլ
,
եթէ
կ՛ուզեն
, բայց
մինչեւ
Հիմա ոչ մէկր
այգպի
սի արամ ագբութիւն
յա յտնած է
Տ
Այս խորՀ րղա յին քաղաքաց
իներր
իրապէս
քսոբՀրգային
տնցտգիբնեբ
ստացան
իրենց
Հիւպա
տոսարանէն
, բա յց ա յ դ յաղթանակի
ե
րանոլթեան
օբե բուն
էբ : Ա պիտակ ել «վարզ աւլ ո յն»
քիուսԼ րբ
կ ո ււլէ ին իրենց
երկիրր
վե րագաոնա
լ եւ քսո րՀր -
դա
յին Հպաաակութ
իւն խնգբած
էին : Անկէ ի վե բ
փոխած
են իրենց
միտքր , չաաերր վառած
են ի–
րենց խոբՀ րգա
յին
թուղթերր
,
վերստանալով
նախկին
նանսէնեան
անցագիրբ
:
Մ Ի ՚ – " ն ե բ ր
«Նախկին
կարմիրներ»
կր նաքսլնտրեն
Ֆրան -
սա
մնալ , վտէսնա լով անվե բ քանա լի բացատրու -
թիւններէ :»
Այս լուսաբանութիւններէն
վերք,
Օտաբական–
ներոլ
գբասենեակին
տնօրէնբ
եգրակացուց
.
Շատ
պարզ է Ֆրանսայի
խորՀրգային
քա–
զաքացիներոլն
խնզիրբ։
Իրենց
Կիյնայ բ՛է
Ֆրանսան կամ Խ • Մի"՚–թիւնը
Տ
լրել
բու։
Գեմոկրատներր
ունին
407
Հալքբ՝
64
եւն ՚ ։
ՎԱՐԶԱՊԵՏԸ,
Պ՛ Պիաօ,
իրենց
Համագումա–
լ՛ին առթիւ կոչ մր ուզգած
էր
լնկերվարական
կուսակցութեան
, որպէսզի
նորէն
մասնակցին
գաՀլիճին : Ընկհրվարական
կուսակցութեան
նա–
Հանգա
յին մասնաճ իւղե րէն 12.ր մերմեցին
այս ա–
ռաքարկր,
րայց
մեծամաոնոլթիլնր
Համաձայն է
աքակցելու
կառավարութեան
: ֊ - Երկաթոլզինե
-
րու ա չխա
տալս
րնե րբ կր սպառնան
նո ր իսլրա ում -
ներ սարքել,
յաւելում
պաՀանքելով
ել
բողոքելով
երեսփոխան
,
(Լուրերու շաբոՆնակութիւնը կարդալ Դ– է յ )
պաչտօնեաներու
արձակման գէմ : կառափաբու -
թեան Հեա կատարուած
բանա կցո ւթիւննեբր
խզ -
ուեցան : Ե րկա թուգինե
բու
վա բ չո ւթ իւն ը
50
մի
լիառ ֆրանքի բաց մր կր նախատեսէ
այս տարի ,
Հակառակ
50
միլիառ
ֆրանքի
պեաական
նպաս -
տին : Եթէ աչխտտավաբձքի
յաւելում
կատարուի
,
Հինգ
միլիաո
ֆրանքի
նոր ծախք մր սլիտի
զոյա -
է
Fonds A.R.A.M
