HARATCH, du 1er janvier au 31 mai 1950 - page 429

Լէ ^^^<ԼIV1Iե^<
Չսօոօււ.^
^ \ ւ ւ Ի ւ ւ ւ ւ ^
ււ^
եՍքՀՕՐԼ
17, 1<ս6 Օտւոշտատ ֊ ք ՚ ա Տ (13)
-
Վեցամս. 800 ֆՐ ՚ ՚ Տաբ– 1600, արտ– 2500 ֆ ր ; ^
ա
008. 15-70
Գին 7 ֆբ– Շ.ցԲ.Բտոտ 1678-63
է«6ք€«էԱ 10 »ա
1950
Չորեքշաբթի 10 ՄԱՅԻՍ
26ր4 ՏԱՐԻ - 26« ճոոէտ «օ.6148–՚Նոբ շրջան թխ 1559
եմբագիր՝
Շ.
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍ֊ւէԸ
ՄԻՇՏ ՅԵՆԱՐԱՆ ԿԸ ՓՆՏՌԵՆ
Ընւորսւկան
սլայքարին
սասակութիւնր
գա
֊
գաթնավէաին
Հասած
է Թուրքիոյ
մէք,
ինչպէավր
Հասաաաեն
վերքին
սւեգեկութիւ֊ններր
:
Ասսչարէգ
նեաուած
են երեք մեծ
Հոսանքներ,
չսայլարան
խոսաումնեըով
, ինչսլէս
եւ.
փ"^ք^
՜
գարձ վարկաըեվո
ւմնե րով :
Ընա ր ո լթ ի ւննե ը ը
սլիաի
կատարուին
Մ ա^իս
\4ին • իսկ պայքարր,
որ կր խմորուէր
ամիսներէ
ի վեր , պաշտօնապէ
ս բացուեցաւ
Մ ա յիս
1
ին ֊
Միայն
Պոլսոյ
մէք
34
հրապարակային
ժո -
զովներ
գումարուեցան
այգ
օրը։ Միքագէպեր
ալ
պակաս
չեգան
, գանտգան
թաղերու
մէք :
Ընգգիմ ագիր
Հոսանքներու
կագմութենէն
ի
վեր,
աոաքին
անգամ
է որ ծանր
փորձի
մր կ^են–
թա րկոլի
կառա փար ական
կո ւս ա կց ո ւթ իւն ը ,
« Հալք » :
Վարմուած
աիրաբար
իշխելու,
Մ՛
Բէմալի
փառքի
օրերէն
ի վեր , այս կուսակցութիւնը
դըմ -
ուար կը Հանղուրմէ
մ բցակից
ումերու
:
իրեն
ղէմ կանգնած
են նախկին
վարչապետ
ճ է լ ս ՚ լ Պայարի
« Գեմոկրատ»ը,
որ գէպի
ձախ
կը
Հակի , եւ Հանգուցեալ
սպարապետ
Ֆէվզի
Ջաք
-
մաքի
« Ս՜ԻԼէէթ
)
թունգ
ազգայնական
:
երկկ
Հաղո րղե ր էինք այս վերքին
կուսակցու­
թեան
թեկնածուներէն
մէկուն
ճառր,
որ կր
պա­
Հանքէր վերաՀաստատել
արաբերէն
«էղանֆի
գոր–
ծածումը
:
Բանախօսը
այս առթիւ
քար մլն ալ կը գէո —
րէր ոչ–
իսլամներու
ղէմ,
տրտնքալով–
— « Այսօր Թուբքիոյ մէջ ոչ - իսլամնեբր
կրօնական կատարեալ ազատութիւն կր վայելեն,
լքինչ իսլամնեբր զրկուած են այդ ազատութենէն» :
Մինչ
<ձՄիԱէթ>ը իր յոյսր
ղրած
է
կրօնական
մոլե ռանգո ւթեան
՚էբայ,
որ ՀեազՀեաէ
կր Տալա—
լի, ՚իեմոկրատր
կր փորձէ արգարացնել
իր անու­
նր , աւե
լի լա յնամիտ երեւալով
։
Այսպէս
, իր թեկնածունե
րէն տիկին մր զանա­
զան Հաւաստիքնե
ր շռայլեր
է ոչ - իս լամնե րուն ,
կաաարեալ
Հաւասարութիւն
խոսաանալով։
Նոյն
իսկ Հաւաստեր
է թէ
այլեւս
«ունեւորութեան
տուրք»
եւ ուրիշ փո րձանքնե ր պիտի չտեսնեն
, ե–
թէ իրենց
կուսակցութիւնը
չաՀ ի յաղթանակր
։
Անչուչտ
այս բոլոր
չռա
յ լա րանո ւթի ւննե ր ր կը
կաաարուին,
կարելի
եղածին
չափ
շատ
աթոո
-
ներ շաՀելոլ
Համար։
« Հալք
»ր
ղե րագոյն
ճիգ
մր կր փորձէ
,
իշխանութիւնր
պաՀելու
Համար , իսկ Ղ՚եմոկրա
-
տր
իշխանութեան
գլուխ
անցնելու
Համար։
Ամրողք
պայքարր
էլ ամփոփուի
կուսակցական
եւ գասակարգային
մրցակցութեանց
փրայ։
Փո -
խաղարձ
մ եգազ րանքնե րն ալ միշտ
ներքին
խլն -
գիրներու
շուրքր
կր գառնան
։
ինչպէս
միչտ,
այս անգամ
ալ աքն ու ձախր,
կառափարականն
ու րնգգիմագիրր
միացեալ
ճա -
կաա
կազմ ած
են , արտաքին
քաղաքականութեան
մէք։
ճէլալ
Պայար
իր ամէնէն
րուռն
յարձակո
-
գականին
աաեն
ալ, չի մոռնար
յիչեցնել
թէ օր­
ուան կառավարութեան
Հետ է , արտաքին
վտան
-
գի մր պարագային
։
Տարօրինակ
զուգագիպութեամր
մը, այս մի­
քոցին չափազանց
չատ
կր խօսին
այգ
փտանգի
մասին : Եւ միչտ
ծրագիրներ
կ՝որոճան
, նոր յե -
նտրաններ
ճարե լու , երկրին
անկախութիւնր
եւ
Հոգա
լին ամրողք ութիւնր
ապաՀոփելու
Համար \
Մ ա յիս
8
թուակիր
Հ եո ագր ի մ ր Համ աձա
յն ,
որ
Հ րատարակուած
էր
երէկու ան
թերթերուն
մէք, Անգարայի
վարիչներր
նոր ելք
մր խոր
-
Հեր են ։
՚լ,կաաելով
որ առ
տյմմ
իրազործելի
չէ Մի -
քե րկ րականեան
գաչինքր
, կ աոաքարկեն
րնղլա
յ–
նել Ատլանտեանի
գաչինքր
ել թուրքիան
ալ
ներս
աոնել
։
Նո յն ագբիւրին
Համ տձա
յն , թուրքիա
ա յս
ծրազրին
իրագործման
Համար
իր յոյսր
գրած
է
Յէրանսայի
վրայ
, ներ ^չուելով
Պ • Պիաոյի
մէկ
առաքարկէն
:
Ալս աոթիւ
խօսակցութիւններ
ալ տեղի ու -
նեցեր
են Ֆրանսայի
արաաքին
նախարարին
ել
Փարիզի
թուրք
ղեսպանին
միքեւ։
կ՝րսուի
թէ Պ–
Մենէմէնճիօղլու
խնղրած
է Պ՛ Շումանէն՝
իրենց
առաքարկը
ներկայացնել
Երեքներու
մողովին,
որ.
արդէն սկսած
է Լոնաոնի
մէք :
է–\
ԵՐԵհԱՆՆ
է ԻՕՍՈԻՄ
ՆՈՐ ՀԻԻԱՆԳԱՆՈՑՆԵՐ
պիաի
շինուին
այս
տարի՝
Հոկտեմբերեանի
ել Արաաչատի
չրք անե
-
բուն
մէք։
Արփիի
մէք պիտի
կառուցուի
վան նայ ի
չէնքր : Նոր չէնքեր
պիտի կառո լց ո լին՝
կիրովա–
կանի ել Գիլիքանի
Հանգստեան
տուներուն
եւ
քերմուկի
ապաքինարանի
Համաը
։
ՀԱ8ՊԵՏՀՐԱՏԸ
լոյս
ընծայեց
Հայրենագարձ
գրող Վուկա սեանի պաամ ուածքնե
րու
մողովա
-
ծուն : Նիւթե
րը բոլորն
ալ կը նկարագբեն
«ար
-
տասաՀմ անի Հայ մողովբղի
թշուառ
վիճակը»
:
ԲԱՆԳԱԿԱԳՈՐԾ
Աուրէն
Ստեփանեան
պար
-
ղեւատրուեցալ
«Պատուոյ
նչան» չքանչանուէ
: Ար­
ուե ս տագէտ
ր քանգա կած
է Վուկաս
՛Լո ւկա
սեանի
արձանր
Երեւանի
ուսանողական
թազամասին
մէք,
Լենինի
արձանր՝
*իորիսի
մէք, նաեւ՝
իսաՀակեա­
նի , Պոոչեանի
, ՚հէմիրճեանի
եւ ուրի^երոլ
կի -
սանղրիներր,
«Պեպօ»
՚՜՛ «Պալո
իղանների
մօտ
»
քանգակներր։
Այժմ
կ՚աշխատի
Խաչ.
Աբովեանի
մեծաղիր
արձանին
վբայ
։
Հ •
Ա • Ա • Ռ– լուսաւորութեան
մինիսարու
-
թիւնը
(կրթական
նախարարութիւն)
նախապտտ
-
րաստական
աշխատանքներ
կը կատարէ
\
950
51
աա րե չրքանին
Համ ար
։ Ուսումնական
տարեմ ու -
աին, Հայասաանի
գպրոցներր
կ՚ունենան
20
նո -
րակառոյց
չէնքեր
եւ
120Օ
երիտասարգ
ուսուցիչ
ուսուց
չուՀ ինե ր , որոնք
այս աարի
պիաի աւար
-
տեն
մ անկավա րմական
ոլսումնտկան
Հաստատու—
թիւնները
I
Աշխատ
ավւսէձւի
խնդիդ
Հաւաքական
պա
յմ անագիրներու
Գերագո
յն
հ)որՀուրգր
Բչ՛ օր քննեց
նուազագոյն
օրապաՀիկի
խնգիրր
,
մ ասնակցութեամբ
արՀեստակցական
մ իութեանց
ել ղործատիրական
կազմ ակե րպւա*. -
թեանց
նե րկա յացուց
իքերուն
։ Լսուեցան
Բ՚՚Է՚՚Բ
առաքտր1^երր
, առանց
վե ր քնական
ելքի
մր
յան–
գելու. ։
1 947/Տ՛
նուաղաղոյն
աչխտաավարձքր
, ամ -
սական
10.500
ֆրանք
, Հիմնուած
էր
փարիզա
-
բնակ Հասարակ
բանուորի
մր (ամ ուրի)
ապբուս–
տին
փբայ։
Անցեալ
փեարուարի
ել մարտի
րնգ —
Հանուր
գործագուլնեբէն
վերք , Հարկ եգաւ
վերտ–
քննել
այս խնգիրր
:
Երկուչաբթի
օրուան
մո զո վին
մ էք , չատ
քի­
չեր կրցան
Համաձայնիլ
նոբ
գումարի
մասին։
Աչխաաանքի
Գաչնակցութիւնր
(^.^X.)
կը պա
-
Հանքէր
ամսական
19,244
ֆրանք։
Բրիստոնեայ
ա չխաաաւո
բնե բու գաչնակցութեան
ք. X, Շ,)
կարծիքով,
փարիղաբնակ
ամուրի
մր կրնայ
ապ —
րիլ
17244
ֆրանքոփ
• իսկ Բանուորական
Աւմը (V.
0.)
կ՝առաքարկէր
16.871
ֆրանք։
Վարիչներու
Միութիւնր
որեւէ
թուան
չան չառաքաբկեց
։
Հաչփլնեբր
կը Հիմնուին
Հետեւեալ
ծախքե
֊
բուն
վրայ
Ուտելիք
(օրական
2890
ղոլ) , քուր,
լոյս
ել քերմոլթիւն,
րնակարանի
վարձք
(երկու
սենեակ
ել մէկ խոՀտնոց)
, Հագուստ
— կապուստ
եւ առտնին
ճերմակեղէն
, ամիսր
Զ
ծրար
ծխիկ,
չաբաթր
անգամ
մ ր բազնիք
, ամ իսր
26
օրաթերթ
եւ չորս սլարբերական
, չորս - Հինգ անղամ
սինե–
մա կամ թատրոն
, Հինղ նամակ
եւն՛։
կառավարութիւնբ
Համ աձա
յն չէ չատ
բարձր
գում արի
մ ր , վասնզի
պիաի Հարկագ
բուի
նորէն
թզթագբամ
տպել
:
ԳԻՄԱԳՐԱԿԱՆ
ՃԱԿԱՏԻ
Հերոսներէն
գնգ՛
Ռլնէ
Հարաի
երկբորգ
անգամ անպարտ
արձակ
-
ուեցաւ
12
գատական
նիստերէ
վերք։
Զինուո րա -
կան ատեանին
անղամներէն
չորսը
Համ աձայն
էին
ղատապարտելոլ
, երեքր՝
Հակառակ
եւ ամբաս
-
տանեալր
արձակուեցաւ
գատական
օրէնքի
մր
տրամաղրութեամբ
, երկու
մամուան
խորՀրգակ
-
ցութենէ
մր վերքը։
Ամբաստանեալին
պաչտպան
փաստաբանն
էր Մոռիս
կառսոն
, ոբ եբկրորգ
ան–
գամ կ^ազատէր
իր
փա խանո ր գ ե ա լր
։
Հարտիի
կո ւս տ կի ցն ե ր բ բուռն
ցո յցեր կաաարեցին
,
եւ ոս­
աիկանութիւնր
Հազիւ
յաքոգեցաւ
Հեռա ցնե լ ղա
յն
կողմնակի
ղուռնէ
մր։ կորսուի
թէ Լարտի
փանք
մր պիտի
քաչուի
: Համայնափար
պա շտօնա թե ր -
թր,
Իւմանիթէ,
կր շարունակէ
«ղաւաճան»՝
կո -
չել
Հաբ տին , անպարտ
ա բձակումը
Համ արե լոփ
« նախատինք
գիմագրական
ճակատեԴ.
/,,
անոր Հե– ^
րոսներոլն
գէմ » :
Մ. ՆաԽնգնեդ
պիտի օգԱնԱ
ՀճդկաչիԱի^
պատեոսզմը
շաճեւու ռասա^
ՆԻՒԹԱԿԱՆ
ԵՒ ԶԻՆՈՒՈՐԱԿԱՆ
ԱՋԱԿՑՈՒԹԻՒՆ
Ֆրանսայի
եւ Մ • Ն աՀանգնեբու
արտաքին
նախարարներուն
տեսակցութենէն
անմիքապէս
փերք, թեբթերը
ծանուցին
թէ կաբգ մը
կարեւոբ
Հտմաձայնութիւններ
գոյացած
են երկու
երկիր­
ներուն
միքեւ
:
Առաքինը
կր փերաբերի
Հնգկաչինի։
Պ՛
էչի­
սբն խոսաացած
է զինուորական
եւ
ղրամական
օգնութիւն
տրամագրել
Ֆրանսայի,
որպէսզի
կա—
բենայ
չաՀիլ
Հնգկաչինի
պատերագմը
:
Այս
լուրը Հաստատեց
Պ՛ էչփորն,
պաչաօնա—
կան
զեկոյցո7լ
մր որ կ՝րսէ.
Պ– Շուման,
Ֆրանսայի
արտաքին
նախարարը
եւ ես խորՀբգակցեչով
Հնղկաչինի
մ ասին , րնգ -
Հտնբտպէս
Համաձայն
եզանք
թէ
կացութիւնը
ստիպոզական
է այգ
չրքանին
մէք եւ թէ անՀրա
-
մե չտ
է գարմ ան տանիլ :
Հաստատեց
ինք
թէ
Վիէթնամի,
Բամպոճի
եւ Լաօսի
ապաՀովութեան
սպաոնացոզ
վտանգր
գիմագրալելու
Հոգր ամէ —
նէն աոաք
կ՚իյնայ
Ֆրանսայի
եւ Հնգկաչինի
կա
-
ռավարութեան
եւ մողովուրղին
վրայ։
Մ - Նա -
Հասզնեբր
կ՝րնղունին
թէ Հնղկաչինի
Հարցին
լու­
ծումր կախում
ունի ապաՀովութեան
վերաՀաս
-
տատում
էն ել ճչմ աբիտ ազգա յնա կանո լթ եան
մ ր
ղարգացումէն
եւ թէ ամե րիկեան
օգնութիւնր
կր­
նայ ել պարտի
նպաստել
այս Հիմնական
նպա
-
աաե^եբուն
իբականացման
:
Մ • ՆաՀանղներուն
կառավարութիւնր
Համ ոզ­
ուած
ըլլալով
թէ ոչ ազգա
յին անկախութիւնր
ո չ
ալ մոզովբղա պետո ւթե ան
զարգացում
ր
կրնան
գոյութիւն
ունենալ
որեւէ
չբքանի
մէք ուր կր
տի­
րապետէ
խոբՀրղա
յին
ա չխա րՀա կա լո ւթ ի ւն ր ,
կ՝ բնգո
ւն ին թէ կացութիւնր
կ՝ արգա բացնէ տնաե­
սական
օգնութիւն
մ ր եւ գինուո րական
սարքաւո­
րում տրամ աղբել
Հնղկա
չին ի լնկե րակից
պետու­
թեանց
ել Ֆրանսա
յի , որսլէսգի
անոնք
կարենան
վե րաՀ աստա տել
ապաՀովութիւնր
եւ չա ր ո ւնա կե
լ
իրենց խաղազաս իրական
եւ մոգովրղավաբ
զար -
ղտցումր
»:
՝^ Հրատարակուած
տեղեկութեանց
Համ ա -
ձայն,
Մ . ՆաՀանգներուն
աոաքին
օգնութիւՏւբ
պիաի
րլլա
յ \
5—20
միլիոն
տո լար , որ պիտի
առ­
նուի
75
մ իլիոն
տո լարի վարկէ
մ ր : Տետո
յ ամ ե–
րիկեան
խորՀբգաբանբ
Հա րիլր
մ իլիոն
տո
լարի
նոր գումար
մր պիտի գնէ նախագաՀ
Թրում
րնի
տրամագբութեան
աակ,
Հարաւային
-
արեւելեան
Ասեմյ՜Հէամար
: Պ՛ Շուման
500
միլիոն տոլար
սլա–
Հաա^քած ^^։։յԱղ՚գ
, ամերիկեան
կաոավարութիւնր
այմմ
սա ՛ժան ափակ փարկ
մր ունի իր տրամա —
գրութեան
աակ։
ԱնՀրտժեչտ
է ոբ
խորՀրգարանր
րնգունի
թէ փճռական
արժէք
ունի
օգնութեան
խնգիրր
, "Ր՚դէոզի
նոր փարկեր
քուէարկէ
:
ԳեէՎսէԱտկաԱ
թԱճոէկը
Եբկունախարարնեբր
Հետեւեալ
Համաձայնու­
թեան
յանգած
են Արեւմտեան
Գերմանիոյ
մասին՛
1.
Նոբ պետութիւնբ
պէտք է աւելի
լայն
ա—
զատութիւն
վայելէ
քազաքական
եւ
տնաեսական
տեսակէտով
, կարելի
եղածին
չափ
չուտ ։
2.
Պէտք է փերաքննել
գրաւման
կանոնագի—
րը, ճամ բան Հարթելով
Հաչտութեան
գաչնագրին
Համաբ:
3.
Անմիքապէս
արտօնել
գերման
Հիւպա
-
տոսներոլ
եւ առեւարական
գործակալներու
ան —
ուանոլմը
արաասաՀմանի
մէք :
4.
Գերմ աններր պէտք
չէ վե րազինո
լին
առ
այմմ
:
•«^ Պ՛ Պ՛
էչիոըն
եւ Շուման
Լոնտոն
գացին
երէկ,
բազմաթիւ
խո ր Հրգականնե
րո վ , մասնակ —
ցելու
Համար
Երեքներու
մոզովին
:
՝^
հյ • Մ իութիւնր
անակնկալ
ձեռնա րկ
մր
կատարեց
Մ ա յիս Տին , Հ ա գո րղե լո վ թէ կ^
րնգունի
լնգՀանուր
ընտրութիւններ
կատարել
Պերլինի
մ էք : Րա յց ա յնպիսի
պա
յմ աններ
կր գնէ ոբ
գրմ֊
ուար թէ լնգունուին
, ինչպէս
գիտել
կուտան
քա–
ղաքական
չբքանա1^եբու
մէք
I
իյոոՀ,
ւբ՚>րգային
ծանոլցաղիբ
ր ,
մ տեան
Հ րամ անատա րնե րուն
ր երեք
արւ
Հառոասայ&ւհյւաւ՛^
,եւ -
րաս անատարսռրուս
կազոբգոլւց
գնգ . Ալեքս իյ Ե լիգա բովի
կոգմ է , պատասխանն
է
անոնց
ապրիլ
2) թուակիր
ծանուցագրին
: ԱՀա
-
ւասիկ
գրուած
պայմաննեբբ
.
I,
Ընարոլթիւննեբը
պէտք
է
կատարուին
չորս պետութեանց
Հսկողութեան
տակ
2,
Յանձնամողով
մ ը պէտք
է կազմ ուի ,
Հաւասար
Համեմ ատութեամ
բ ներկա յացուցիչներ
առնելով
արեւելեան
եւ արեւմտեան
Պերլինէն
3.
Նացի
կուսակցութեան
նախկին
անգամնե
ր ր պէաք է ար­
տօնուին
քուէ տալու,
եթէ այղ իրաւունքէն
զրր–
կուած
չեն ղատական
վճիռով
՚
4,
Բոլոր քագա­
քական
կո ւստկցո ւթիաննե ր ր եւ Հանրա
յին կագ
-
մակեբպութիւններր
իրաւունք
ունին
թեելնածու
-
ներ առաքարկելու
,
5 •
Ընա բ ո ւթ ի ւնն ե ր էն առաք
պէտք է քաչուին
գրաւման
րանա1լներր
եւ
քնքոլի
(Լուրերու շարունակութիՆնը կարդալ Դ*– էչ)
Fonds A.R.A.M
1...,419,420,421,422,423,424,425,426,427,428 430,431,432,433,434,435,436,437,438,439,...500
Powered by FlippingBook