անէոեսա՚նելի
,
սստՀաձ
Ափի
չաացաւ
« Ա՛ աաւո րական
ֆներէ
կազմուած
վարչութեան
վայրէշ^ր
ակոած
էր :
^Տօնացոյց՚ֆի
փորձր սակայն
որ որեւէ կապ
չու–
^էր.
^Մեր աունր»
ի ձեոնարկին
Հեա
տ
«Տօնա
-
3"յց^Ր^ րացառիկ,
զրալման
շրքանի
յաաուկ
պա
Հանչ մրն էր, իսկ «էեր
Տունր»
րնականոն,
խա
ղազ
մամանակաշյ,քանին
մէչ որոշ գաղափար
մր
իրագործելու
փորձ, որ գժրախաարար
իր ՚թ^րէ. ~՜
նական
եզրակացութեան
չՀասաւ՛. Երր, օր մր ե֊
կեզեցիի
ղեկավարութիւնր,
Հաաուածական
ոեւէ
ազգեցութենէ
ազաաուի
, եւ իր կոչումի
գիաակ
-
ցութիւնր
վերագանէ
, երր քանի մր երիաասարգ
,
պաարասաուած
ել նուիրուած
վարգապեաներ
Հր–՛
րաւիրուին
, այն աաեն, Հաւաաքով
եւ խանգա
-
վաոոլթեամբ
ձեռք պէաք է առնել
«Մեր
Տ"՚–նր»,
իր ծրագրով
: Եկեղեցիի
խօսքր,
անոր անչաՀա
-
ինգիր
առաքնորգութիլնր
պէաք է Հասնի
ամէն
Հայ
րնաանիքէ
ներս , որ Հեռու
արուարձւսնն^ւրր
կամ
գիլզերր
կամ գաւառներն
ալ մէկով
երքլ^-ւ -
Ք"վ
ցրուած
րչլան
անոնք
, կամ անաեսական
՛ինչ
կացութեան
մէք ալ որ
գանուին։
Այսպիսի
առոզք
գործունէութեան
մր անմի -
քական
Հեաեւանքր
պիաի
րլլա
յ , որ զանդուածր
,
՚նչօչափելի
եւ աւազային
ֆրան
-
՚–"ՔԸ
՚
իրերօզնռւթեան
կենսաաու
Հոգեկան
Հոսանքի
աղղեցութեան
աակ
նոր կեն -
սունակութիւն
պիաի
սւոեղծէ
եկեղեցիի
չրքապ՚ա
-
աին
մէք։
ՈրովՀեաեւ
ալազ Ափիւռքր,
սաեզծա
-
գո րծ
ժ ո ղո փ ո լ րգ ի մր Համրանքր
, ապառամ
ղան–~
գռ ւած
ին էական
րո լոր
յա ական
ի ^ ե րն
ալանվթար
պաՀած
է :
Այլապէս
, եթէ չարունակուի
Հաաուածական
վաւճ պայքարր
եկեղեցիի
ղեկավարութեան
մէք,
յարսւաելէ
ամուլ
գո էծոլնէոլթիւնր
, ինչսլէս
ե–
բէկ
էբ ^ Քէէ աաենէն
, տխուր
անակնկալր
պիտի
ունենանք
Հաստատելու
որ
15 20
Հաղար
Հայ
զանղուած
ունեցող,
քիչ չատ
րարեկեցիկ.
Հայ
Փարիզր^
իր մէկ եկէ ղեցիին
երեք կամ չորս,
ղրլ–
խիկոր նստած. Հան
ԷՍ
տեան
կոչուելու
տարիքին
Հասած
քաՀանաներւ
ւն , գիւանատան
մէկուկէս
պաշտօնէութեան
օրւ ւպաՀիկն
իսկ
ապաՀովելու
անկարող
է : կրօնակ սն րնկերակցութեան
եւ եկե–
Գ^ՅՒԻ
Համար,
Հասւուածական
տիրապետութեան
ենթակայ
զեկավարռլթեքսն
մր րւսրոյական
սնան
կութեան
պիտի
յա՚չորզէ
նիւթական
սնանկոլ
-
թիւնր
:
Կ՛
ԽՈԻՊԻԿԵԱՆ
ԳԱԱԱԽ՚ՕԱՈՒԹԻՒՆ
ՄԸ
ՀԱՅԿԱԿԱՆ
ԵՐԱԺՇՏՈՒԹԵԱՆ
ՄԱԱԻՆ
ՆԵՀՈԻՑՆԵՐՈՒ
ԽՆԳԻՐԸ
Ֆրանսա
յի Երամշտազիտա
կան
Ընկերութե
ան
Հրաւէրով,
այսօր.
Հինգշաբթի
(4
Մայիս)
ժամր
\()ուկէսին
կավոյի
«ՏՅ116 ^6Տ 0սՅէԱՕքՏ»^5՛
ժէքՊ՛
0՛
Պէրպէրեան
պիտի
խօսի
Հայ
երաժշտութեան
մ ասին
:
Նուագի
եւ երգի
րաժին
մր, որուն
կր մաս -
նակցին
նաեւ Օր՛ Վ՛
ճինճեաՆ
եւ Օր՛ կձւ&
I^& -
ՈՈ6
իչգալացեան
, պիտի լուսաբանէ
բանախօ
-
սին տեսութիւնր
Հայ երաժշտութեան
Հանգբուան–
ներուն
եւ ուրիշ
արուեստներէն
զաաորոչուող
յատկանիթերուն
վրայ
;
ՇաՀեկան
Հաւաքո
յթ
մր՝ թբ
միանգամայն
օգտակար
ձեոնարկ
մրն է այս պաՀուս
, երր ցա -
Անգարայի
պա չաօնա
թե
ր թր,
«
/7ճ.Հ/»է»» ,
խմ
բագրականով
մբ կբ պատասխանէ
Մ
ոսկուայի
<Տ
,Կաբմիր նաւատորմ»
թերթին
քննագատութեանց
,
ղոր ամփոփեր
էինք անցեալ
չարթու
:
Թուրք
թերթր
կբ յիչեցնէ
թէ
Մ ոնթրէո
յի
պայմանագրութեան
ներքեւ
կր գանուի
նաեւ ստո–
րագրոլթիլնր
այն ատենուան
արտաքին
նախա
-
րար Լիթվինովփ
ել Աեւ Եովյբ սլաւական
ծով
սե–
պող
մտայնութիւնբ
կբ նման ցնէ
Մուսո
լինիի կոգ
մէ
Մ իքերկրականր
«Մեր
Ծովյլ»
յորքոբչուելուն
:
Յետոյ
կբ շարունակէ
,
«1936^5/
ի վեր Թուրքիա
Մօնթրէոյի
պայմա–
նաղրութեւճն
ներՀակ
ոչ մէկ րնթացքի
մէչ գտ
-
նոլեցաւ։
Պատերազմի
թէ Հաշտութեան
բնթաց
-
քին ոչ Աովետական
քհուսփա , ոչ ալ ուրիշ
պետու
թիւն
մբ Նեզոլցնեբւււն
պատճառաւ
ոեւէ
վտանգի
ենթարկուեցաւ։
ԸնգՀակառակն
, պւ^ոեբազմի
րն
թացքին
ի) . քիուսիա
յարձակման
չ^թւյք^ուեցաւ
Նեղոլցներբ
թրքական
տ ի րա պե տ դւթեան
տակ
ղտ–
նուելուն
Համար։
Այլեւս
ոչ ոք կբ խաբուի
այն
ծանօթ
զբպարտոլթենէն
թէ , պատե րաղմ ի
լն -
թացքին
Թուրքիա
Գերմանիոյ
կոզմր
բռնեց։
Այգ
շրչանին
Գերմանիոյ
կողմբ
բռնողր
եւ
Հէ^լէրէ
Հետ գործակցոզր
Աովետական
Ո՛ուս իան
էր :
Երբ Թուրքիա
պատերազմին
սկիզրր
Անգլիոյ
եւ Ֆբանսա
յի Հեա
զինակցութիւն
կբ կնքէր,
եւ
էհուսիո
յ Հետ
Համ աձա
յ ն ե լ ո լ ղացած
Թուբքիո
յ
արտաքին
զործավարբ
Մոսկուայի
մէչ քովի
սեն–
եակր կբ սպասէր
, Ֆոն քիիպլՈւթբոփ
սովետական
Ռուսիո
յ Հետ ա յգ Համբաւաւո
ր գա շնագի
րբ ստո–
րագրեց
եւ Հիթլէր
անոր
^որՀիւ
Ե՚֊րոպայի
վրայ
արշաւեց
, նացիական
բանա1^երբ
Ո՚ուսիայէն
ի -
րենց ստացած
Հսկա յական
օժանգակո
ւթեամբ
գե
տին
վւռեցին
Ֆրանսան
:
Թռւրքիան
վարու^երբ
ոչ ոքի կբ ծախեն
ի -
րենց աղատութիլնր։
Թուրք աղգր չաբտօներ
նման
սակա բկութ
իւն
մ ր : Ամ ե րիկա
յէ
եւ
Անգլիա
յէ
Թուբքիո
յ վա յելած
օժանգա
կութ իւնր ոչ ժէկ
փո–
խագարձութիւն
ունի : Եթէ
Թուբքիան
վաբող^ւերր
յօժարած
րլլա յին սակա
րկո ւթեան
ձեռնարկել
երկրին
ազատութեան
ու անկախութեան
մ ասին
,
չատոնց
Անգարայի
մէչ ալ Հիմնուած
կ՝ՐԱտր
«Ժո–
գովրգային
Գեմոկրասիի
Հանրապետութիւ1ւ»
մ բ ։
Թուրքիոյ
գործակցութիւնր
Ամերիկայի
Հետ
կբ
ձգտի պաշտպանել
Թուրքիո
յ ազատութիւնն
ու
անկախոլթիւնր
ել միմիայն
Հաչտութեան
ու ա
X
զատութեան
սիրոյն
է ։ –^՚»"՛՛^՜՝՛՜՝՜" ՚–^~––
ւով
կր տեսնենք
թէ
վերքերս
Հրատարակուած
ԼՅա Ս Տ Տ Տ / ՛ « Լ Յ էԱստւզԱՇ»
Համայնաղիտարանբ
րառ մր
չի շնորՀեր
Հայ ժոզովյւզական
երգին։
Բանի
մր
տող
մ իա յն պիտի
ղտնէք
Հոն Ա • Իյաչատոլրեա
-
նի
մ ասին
ռուսական
նոր գպբոցին
յատկացուած
բաժնին
մէք, մինչգեռ
ամբոգք
էքեր նուիրուած
են
թրքական
երաժչտութեան
՚.
Պ •
0
• Պէրպէրեանի
զեկռւցումր
անտաբակոյս
պիտի պարունակէ
ինքնատիպ
զազափա
րնե
ր , ո -
րոնք
յա յտնութիւններ
պիտի
րլլտն ռչ միայն
ֆր՛
բանսացի
ունկնգիրներուն
այլ Հայ երաժշտա
-
սէբներուն
Համ ար :
3
• Գ •
Մ ուտքբ ազատ
է :
Ա՛Փ՛
Ամերիկեան
ել ւսնգլփական
նալատոբմերոձ
Մարմարա
յաճախակի
ա յցե լոլթիւններ
ր Հակա
-
ռակ
չեն Մօնթրէոյի
պայմանագրութեան
: Գաշ -
նագրին
մէք նախատեսուած
են եւ Ռուսիոյ
Հա -
մար
եոբեք վտանգ
մբ չեն կազմեր։
Եթէ
մանր
մունր անպա տեՀ ութ իւններ
չրԱան
սովետական
նաւազներու
իրենց գրախտէն
գուբս
ուրիշ
աշ -
խարՀի
մր Հետ շփման
մտնելուն
մէք ել
սովետ
նաւատորմն
ալ մերթ
լնգ մեբթ
նման բարեկա
-
մական
տյցելոլթիլններու
գայ,
Մարմարա
մի -
այն
կք քանիկ
պիո,ի
լ,լլա յ զիրենք
լնգունե
լով
:
ԹԼուրքքիա արտասանած
է
վերքին
խօսքր :
Մօնթրէոյի
պայմանագիրր
մասնաւոբաբաբ
կ՝ե -
րաշխալորէ
ի) • Ռուսիոյ
ապաՀովութիւնբ։
Թուբ
քիա
րւմէնէն
անկեղծ
պաՀապանն
է
Նեղուցներու
ապաՀ՚ովոլթեաէ
, որովՀետեւ
այս
ապաՀովութիւ
նբ մԱանղամայն
իր ապաՀո վո, թե
ան եւ
անկախոլ–
թե>՚1ն՚,Հիմն էէ
Մ իքաղգային
պայմանագրութեան
Սբ •ւաբեփոխութիւնն
ալ կախում
ունի այգ պայ -
մոԵագրութեան
մէք նախատեսուած
պայմաննե
-
րէն^յկսպիսի
ատեն մր այս խնգրո
յն
վեբաբծար–
^ոծմ^.– թուրք
ազգբ
կր Հրաւիրէ
ալ աւելի
աչտ
-
լուրք եւ միաձոյլ
բլլալու
»
յ
ԶԱԺՆԵՐ
ԳԱՒԱՌԷՆ
ԽԱՋՈՒԿ
ՏԱՅԻՆ
ՄԱՐԱԷՑԼ
, Ապրիլ
25.֊ Արարկիրի
, Ամպր -
ղայ
ղփլղէն
, րազմ անգամ
ել բարեկեցիկ
րնտա —
.։իքի մր զաւակն
էր։ Մատաղ
տարիքին
մէք տա
-
րագրո
լ թեան
գաոն բաժակր
քաժ եղ ցմրոլբ
:
իր
Հարաղատ
մ ա յրբ իր փափուկ
ձեռքերոփ
բ
թաղեց
Հայրենիքի
բեղուՅւ
Հողին
մէք։
Հրէշներու
կողմէ
րոնաղ ատուած
էր իր կաբողութենէն
վեր
աշխա–
^ու^էք1։եր կատարելու
:
՛Բէմ ա լական
իշխանութեան
Հաստատում
էն
/երք
շատերու
նման
ինքն ալ մեկնեցաւ
Հալէպ
,
Ծւսնի մր տարի
վերք եկաւ Ֆրանսա
:
Բաւական
աանք ուեցաւ
, որովՀ ետեւ
ոչ լեղուն
գիտէր
եւ ոչ
Հսլ
աշխատանքի
պա լմաններուն
տեղեակ
էր :
Ատ–
քք&ւյն շնորՀիւ
իբ աշխատասիրութեան
ունեցաւ
իբ
•ւեվււսկան
բոյնբ
, իր ել իր ղալակներուն
Համար
:
Վերքերս
անողոք
Հ իւանգութ
իւն մր
Լքաղցկեղ
)
ղղ ետնեց
ղինքր
, անտէր
ձգելով
իր
տարաբախտ
կինր
, երեք
սիբասուն
զաւակնե րր : 8ո*–ղարկաւո–1^
բսւթիւնբ
կատարուեցաւ
Ապբիւ
23ին : Մ եռե լա —
- 4 * ՛ ^ / ՛
ծյսնրսկԼեյւնուած
բազմաթիւ
թարմ
ծաղկե–^
պսակներով
ու շբքապատուած
իր
զաւակներովն^.
Հա քրենակիցնե
րով ել զինք
սիրող
բարեկամներովն
Լէ ղ^լիվէն
մեկնեցաւ
Աէն ժերոմ,
թաղուելու\
Համար
իր Հօր , Օֆօքին
քով :
Գամ
բանականներ
իսօսեցան
Ա
•
Պօղոսեան
եւ
3
• ՝1ւիկողոսեան
։Փոխան
ծաղկեպսակի
եղան նաեւ
նուէրներ
զանազան
բա
րենպատակ
մարմ իննե բու։
Հողր
թեթեւ
րլլտյ
վր–
բագ,
սիրելի
իյաչուկ
Տայի
Թպթակււց )
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈԻԵԱՏԻ
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(69)
ԺԱ՛
Նրանք
սկսեցին
աւելի
Հանգարտ
ձայնով
խօ
սել
:
Ուրեմն
սկսուե"ց
, ասաց Աննա
խաթունր։
Պառաւ
կոյսր
այժժ
միայն
րտց արաւ իր
յուղ
ուած
սրտի
դույլր
։ Նա պատասխանեց
գառն
կեր–
պով.
-
Վաղուց
էր
սկսուած՛
այժմ
սկօածր
սաստկացաւ
• • •
Ի՞նչ աղաղակներ
էին
՚ ՚ .
Ջիմացա^ր
՚ " Տէր
Մարոլթի
տունը թա -
լանո ւեց
։Նրան
բռնեցին
տաըտն
Բէկի
մօտ,
եբես–
նեբր այս ու այն կոզմ փախան։
Նբա մեծ
աղ ~
չկան
փախցրին
• ՚ • Տէր Աստուած
՚ • •
Տասնապետ
ԱՀմէտր
յայտնի
էր ամբոգք
Ա -
ւետարանոցին
1
Մովորարար
, երր նա մենակ
էր ման գալիս
,
ոչ ոք նբանից
չէր վախենում
: ծազաղ,
նոյնիսկ
րարեՀոգի
թուրք
էր ԱՀմէտր,
նա ինքր գէմ
չէր
ար
նոյն իսկ երեխաներն
է լ ծիծազեն
իր
վրայ,
չարչարեն
իրեն
I
Աիրում
էր այգպիսի
րաներ։
Բայց
աւելի
չատ
սիրում
էր կրկնել
՚ ֊ ~ ինձ
օնթսւշի
ԱՀմէտ
կ
՚/ս
ս են
Այգ րանր նա ցոյց էր տալիս այն ժամանակ
,
երբ
Բէկի
Հրամաններն
էր կատարոլմ
, այն է լ ոչ
թէ մենակ,
այլ Բէկի
բաշիյւօզռՆկ1,ձ/ւ/ք
Հետ
միա
սին ։
Այգ գէպքերում
նա իսկ որ սարսափելի
զին
—
ո լոր
էր:
Ա արսափե
լի էբ մանաւանգ
այժմ,
երբ աւե —
լո րգ
Հաժ արե լով
մ ինչեւ առաւօտ
յետաձգել
բէկի
Հրամանր,
զնացել
էր Տէր
Մարութին
Հասկացնե–
լու , որ իրան
օ ն ք ա շ ի
ԱՀմէտ
կ՚՚ասեն :
հյեղճ տէր
Մտըոլթ,
մրմնքաց
Աննա խա
-
թունր
Բայց ցաւակցութ
իւնր կարճ տեւեց : Նա յի -
չեց
ուրիչ
րան եւ
աւելացրեց
Բաւական
բարձր
ից են սկսել
է
Այո , Հաստատեց
Հեզինէն
: Ես
Հէնց
՚ " յ Գ
պատճառով
շտապեցի
վւախցնե
լ երկու
կո յսե
րին :
Նրանք
ամէնից
ջսւհ|ւլԹեր(ւ
են , իսկ մեր վանքր
շաա
է լ ամուբ չէ :
Շբքապտրիսպր,
ճիչգ
է, շատ
պինգ
է,
րայց
այս
երեկոյ
ինձ յանկարծ
սկսեց վախեցնել
նրա
վե րեւի
, Հ իւս իսա յին
մ աս ը : Այգ
կոզմ ում
քարերր
խախտուած
են երեւում
• • • Հիմա որ Հանգստա
-
ցայ : Նրանք այստեզ ապաՀով
են :
ԱպաՀո"վ. ՚
Ի Հարկէ •• • Այստեզ
մտնելը
Հեչտ
չէ :
— Ա՞՛Վ պիաի
արգիլէ
։
Պատերր,
աչտարակներր,
գռներր,
կող -
պէքնեբր։
Լոյս
գառնայ
Մելիք
Հիւսէ
յինի
Հոգին
V • •
՛Բո տունր երկաթի
սնտուկ
է ;
իսկ
փ^նչ Կ^^^է^լ^^է՚^ն
եւ
գբսէտ
կան չեն որ րաց անէք այղ
սնտուկր
Անցեալ
Հինգշաբթի
օր,
27
Ապր
է է մամը (^էն
8,
Պ՛ Աարգիս
Տէր Պալեան
Հրաւիրած
էր
Հաբիւ
րէ աւելի
մամուլի
նե րկա յացո
լց ի չնե ր բ իբ նորա
կառոյց վաճառատան
մէքէ
Առաքին
տնգամ
չէ որ կը խօսինք
մեբ
Հտ
յբե–
նակցին
բացառիկ
ստեղծագո
րծո
ւթ իւննե բուն
մ ա–
սին։
Եւ ամէն ատեն նոբ առիթ
մր
կ՚ունենանք
աւելի
գնաՀատելոլ
իր երեւակայութեան
թոիչքր,
ճաշակը
, աշփսատանքը
եւ նուրբ տազանգը
:
Այս
անգամ
ցո յց տուաւ
յիսունէ
աւելի գար
նանային
եւ ամ առնա
յին
աօՏւէճշներ
, թլելով
ներ
կաներուն
Հիացման
եւ
շնո րՀալորո
ւթեան
ծափե–
րը :
կարելի
չէ կօշիկ
անուանել
այս
գործերր
:
Անոնք կօշփկէն
անգին
, արուեստի
եւ վայելչու
-
թեան
լաւտգո
լն արտա
յա յսութիւններ
են : կ*ու -
զէ ի նկարագրել
ամէն մէկ զոյգր,
րայց
անկարելի
է ։ Գունագէտ
(շօ1օՈՏէ6)
նկարիչ
մբ աւելի
յաքող
ձեւով
չէբ կրնար խաոնե
լ գո յներբ : Մ իայն
ա -
նուններր
Հորիզոններ
կր բանան
, ինչպէս «Հաէ^ՕՈ^
եւ մ է կ գ ի շ ե ր ն ե ր ը » , « Ո ր ք ա ն կ ա ն ա ն չ է ր ի մ դ ա շ –
ար», « Ս ա տ ա ն ա յ ի ն գ ե ղ ե ց կ ո ւ թ ի ւ ն ը »,
« Հ ո վ ի ն
հ ե տ կ ՚ ե ր թ ա ն » , « Օ փ ե ր ա , Ոս կի ո զ կ ո յ գ »
եւն՛։
Արուեստագէտին
ճիգն եղած
է գոՀացում
տալ
ամ էնէն
բծախնղիբ
ճաշակին
։
Պ՛ Տէր Պալեան
վերքին
բացառիկ
ռւօձշ\շ մր
ներկա յացուց
,
1 7
ս ան թ իմ կրունկ
ունեցող
կօշիկ
մր , «Գիտութիւն
եւ գե զեց կութիւն»–
որուն
վր–
րայ
կարենալ
ոտքի
մնալր եւ նոյնիսկ
քալեքն
տն
գամ
գլխու
պտոյտ
կր
պաաճառէ։
Տուցագրութիւնր
ներկայացուց
նախկին
ձայ
նասփիւռի
խօսնակ
Տիկին
VVՕՈՈ^ Շ&Ա>՛ :
Այս աո -
թիլ
կօշիկներուն
Հետ առիթր
ունեցանք
տեսնելու
փաբիղե ան նորաձեւ
ութեանց
լաւագոյն
տունե
-
րուն
Հաղուստներր
:
^ *
Fonds A.R.A.M
