^ ո
Ա Ռ Ա
ա Տ Ա Ս Տ ււնԻ նՈՐ ԱԻԱնն1յՐԸ
« ^ « * " ՚ " ՝
ԽՄԲ
«Սովետական Հայաս տ ան» ամսագլփ
1950 Փե տրուարի թ ի ւ է ն կը
էազենք հետեւեալ
ա եզե կ ո ւթի ւ նն ե րը : (՚երողը՝ ՛է՛– Յովհաննէսեանի։
1Ս . Հայա սա ա՛ն է բարգաւաճ
եւ
գԼղաաեսէլ
շրԼա՚ե՚եեըէն
մէկն է Բերիան, ոբ գոյոլթէլն
ունէ
աասնե րեք տար
էէ է Վք՚ր :
Բեբիայէ
էնչսչէս
եւ %որ կեանք,
Սովետաշէն
եւ Յաւլթանակ
աւաններուն
մէք կր բնակէն
մեծ՝
թէւով
Հայրենագարձ
Հայեր։
Բեբէայէ
շրջանէն
մէք մեծ թափով
կ՝աճէն
ու
կր ծաղկէն
րնկերփարական
արղիւնաբերութէլնր
,
գէւղաանաեսութիւնր,
մ շակո յթր,
արուեստր
Տարուէ տարէ
կ՝աձի
շյ՚քանէ
ա րգէւնա
բե
բու֊
թեան աեսակարար
կշփ՚՚-Ա եւ արտաղրութեան
քս՛՜
նակր,
1917/՛՝ 18
մէլէոն
րսւբլփէ
Համախաոն
ար–
աագրութեաՆ,
| 9 4 « / ՝ 28
մէլ1<"նէ էսկ
1949/Տ՛
գում՛արր
՝էասած է
8Շ
մէլփոն
Ր ՚ ՚ ՚ - Բ է է է ՚
Այս
չրքանին
մէք կր գտնուին
Հայաստանի
րն–
տիբ մետաքսեայ
կաորեղէն
արտագրող
աոաքին
գործարանր
, լաւագո
յն րամւգակէ
եւ րբղէ ~,ա–
գոլս տեղէն
արտագրող
Հ իւսուածեղէնի
ղործա -
րանր,
նորագոյն
աբՀեսաաղիտական
սաբքալո -
րոււէ
՚ոփ
Խարրեբգի
մ անուած
ի գո
րծարանր,Ագիւս՜-
կղմինտբի
գործարանր,
կօշկեղէնի
տբտագրու -
թեան
քանի
մր կաաա բե լաղո րծո ւած
արաէլեեր ,
տեղական
արգիւնաբե
րութեան եւ սննգի
գործա–
րանտիւումբեր
եւայչն
: Աթալինեան
նոբ Հնգամ -
եակի եբրորգ
տարուան
ծնունգ
են այնսլիսի ար -
ղրական
ձեոնարկներ
, ինչսլէս
Բեբիայի
Հիւո - ՚
ոլածեղէնի
նոր գո րծա բանա իւո ւմ րր եւ սովեաա–
չէնի
կօշփկի
տրտէլյր։
Ա
թալփնեան
նոր Հնղտմեակի
նոբտկաէւոյցնե–
բէն
մէկն է այս չրքանին
մէք չինուած
մետաքսի -
մանածներու
ղործ արանր , ոբՀն՚էամ եակի
վերքա
լո
բութեան
տաբեկան
քանի
մր միլիոն
մեթր կաո–
րեղէն
ւգիաի արտագրէ
% Աեծ թավավ
այս
չրքա
նին
մէք կր չփնուին
Հայասաանի
մեծաղոյն
գոն -
եակի
ե
լ
գարե քուրի
նո ր ղործարաններր
:
ՇաՀ
ում եան
մ եաաքսեղէնի
ղո րծա տան
բան
ուորներր
, ուր կ՝ ա շփււա տ ին շատ մ ր
Հա յրենա -
գարձնե ր , 1լ ա րաագրէ
բարձր
տեսակի
՚^րէվւ տը
շին, ք աւլմ՛ իր , մ ա ր ւ իզ է դ ,
եւա
յին։
Խ տ րբե րգի « Ա իկո յեան
»
մ անս՚րաննե
րր կր
սլատրասաեն
բամսլակէ
ել մետաքսէ
կտորներ ,
սլատրաստ
Հագուստեղէն
եւայլն
:
Շբքանի
արգիւնաբե
բութե ան
մ էք
աշիւատող
բանուորնե
բն ու ծաււա
յողնե
րր կր քանան
բաբձ
րաղնե
լ արտագրութիւնր
,
ի^էեղնել
ինքնաբժէքր
եւ երկրին տալ աւելի
շաա,
րնտիր
եւ աման ապ–
րանքնե
ր ;
Ա
ասն աւո րասլէս
ումեղ
թափոփ
կ՝աճի
ա յգե
գո րծո
ւթի
ւնր : էյ ր ե ւան ր շրքասլաաե լով գեղատե -
սիլ
ա յղիներով
:
Շ րչանր
կո
լիւոգհե րր
էւ րեւ՚սնի
աղղա բնա կչո
ւ–
թեան
կր մատակարարեն
Հագարաւոբ
թոներով
թարմ
եւ բաղմատեսակ
միբգեր
, ծիրան
, ղեղձ ,
սալոր , խնձոր , բալ
, կեոաս
, խաղող
եւայլէւ :
Այս տարի
500
Հէկտարի
վրայ
խաղողի
այգի
ներ
ել
I ՀՕ
Հէկտարի
վյրայ սլտգատու
ծաոեբ
սլի —
տի անկուին :
Շրքանի
կոլիաղներր
սլաՀածո
յի
ա րղի՚նտ
բե–
բոլթեա՜Ա
եւ քաղաքի
բն ա կչո ւթ ե ան կրմ ատակա
րա րեն
մեծ քանակութեամ
բ բան քարեղէն
: Բան -
քարեղէնր
մ ասնաւո րասլէս
կ՛՚աճի
՚քյոբաղաւիթի ,
Շէնգաւիթի
, \ւոր \յարնախի
եւ Նոր Կողբի
կոչ -
իսողներուն
մէք ;
կոլփսոգնեբր
ղաբգացուգած
են անասնարու -
ծութիւնր
ել կբ ստանան
Հագար աւոր
թոնե
բով
կաթնամթերք,
միս եւայ^ :
Շրքանի
կ ոլվսողներուն
օւլեութեաՍ
կր Հաս
նի գիաութիւնր։
Հոն կ՝աչիատին
Հայկ.
ԱԱքԻ
Գի–
աութիւննե
բու ակագեմ
իա յին
կից Այգեգինեգո
ր -
ծական
, սլտղտբուծական
, ել
գ ենե տիկ այի (ջԸՈՏ–
նցստ)
գիաա - Հետաղօտական
կաճառնեբր ,
89
ղիտական
աշփսատ ողնե րով
Այ"
կաճաոնեբուն
գործօն
մասնակղռլթիւն
կր բերեն
ակագեմական–
ներ, գիւղատնաեսական
գի աո լթ իւննե րո
ւ
Գ
՚՚Կ ՜
տոր - սլրռֆէսէօրնեբ
, գիտութեան
թեկնածուներ
:
Անոնք
նոբ աբմէքաւոբ
մշակո
ւմնե բու
տեսակնեբ
ստանալու
, բե ր քատո լութ իւնր
բաբձրացնե լու ,
երկրագործական
- կենսաբանական
մ իջոցներով
մ շակելու
մէք մեծ աշիւատանք կր կատարեն
Այգե գո րծական
կաճաոի
ղիտական
աշփսա–
տողներոլ
խումբր,
Միչուբինի
եւ Լիսենկոյի
ուս–
մոլնքի
Հիման
վբայ
բնղաբձակած
է խաղո
–՜
ղի վաղի
րնարութեան
աշիաաանքր։
կաճաոին ա–
ւագ
ղիտական
աշխատող
Ա
.
Պօղոսեան
եւ
Աոլ
--
սաննա Խաչատրեան
կ՝աշխաաին
լուծել
նախա -
լեոնային եւլեոնային
շրքաննեբուն
ցրաակայուն
խաղողի
տեսակներր
տարածելու
խնգիրր
Պտղաբուծական
կաճառր կր զբաղի պտզա -
բաւծոլթեան
գարգացման
նոր աեսակներ
ստանա–
լակ,
մեբձաբելագաբձային
մչակալմներու
աա -
բածման
խնգիբներուն
^#»ւծ–*^«/1՛ է՚եհնետիկայի
կա
ճառր գիաաՀեաազօտական
Լսւրք աշխաատնք կա–
տարած է գիւզատնտեսական
կարգ
մր մ .ակում -
ներու,
ցորենի,
բամպակի,
ծխախոտի
^ բանքա -
8ևղապա1ւպաԱոԼմը
եւ Հայ. եկեփցիԱ
(ր. եւ վ ե ր է ի ն մ ա ս )
Հայ.
կկեզեցիի
Համաբ
իտէալ
կացութիւնր
սլիտի ՐԱար
, Սվ՚իւոքի
մէք,
զայն
տեսնել պատ
կառելի,
ազնուազարմ
մօր մր գերին
մէք։
Ան իբ
զաւակներուն՝
Հայերու
մէք,իսորթ չէ ճանչցած
էւ
չի ալ ճանչնար
: Եւ կամ
եկեղեցին
կրնար
այնքան
յաբղանք
եւ պատկառանք
ներչնչել
իր
զաւակնե
րուն , ոբ անոնք. Հակառակ
առօրեայ
կեանքի
մէք
ունեցած
իբենց Հատուածական
սուր
պայքալնե–
բուն , երբ Հաւաքուէին
իր չուրք,
լոէր
իրենց
մէք,
առօրեայ
բոլոր
աղմու1լներր
ել խօսէր
միայն
Հաւատքր,
Հ ^ յ մնացած ըլլւսլու
ցոհունակու ֊
թ ի ւ ն ը , ե ւ կեանքի մ է չ ՝ լ ա ւ ա գ ոյն պայմաններու
աակ,
կայւե նալ յա ր ա տ ե ւ ելո ւ ց ե ր ա գ սյն ձ ց տ ո ւմը :
Ափիւոքի
մէք ուրեմն,
Հայ. Եկեղեցիի
չուրք,
կամ
անոր ղեկավարութեան
մէք,
Հատուածական
ողի
կամ
մտայնութիւն
մտցնել
, յանուն
այս
կամ
ա յն վաբգապե
տութեան կամքազաքական
չաՀե -
րու
, ոճիր մլն է անոր եկեղեցիին
գերին,
կոչու
մին,
եւ առաքելութեան
գէմ,
յա չս Ափիւռքի
մի
ասնականութեան
եւ
զո յութեան։
Այսպիսի
ա -
րաբ^եր
, իրենք
իրենց
կրնան
թոյլաաբել
մ իմ ի–
այն Հաւատքով
ակար կամՀակակրօն
Հայեր :
ԱՀա
թէ
ինչու
Եկեղեցւոյգեկավարութենէնանխր–
նայ պէտք է Հեռացնել
այն աարրերր
որոնք
իրենց
կրօնական
նուազագո
յն
պա րաականութիւննե
ր ր
չեն կատարե ր : Ա ո լե ռանգո
ւթ թ^ ւն է պաՀանքել
ոբ
վարչութեան
կամ Հոգաբարձութեան
անղամ
մր,
գոնէ
տա բ ին տնղամ
մր խոստովանի
ել Ա • Հա —
ղո րղութեան
մասնակից
ղաոնա
յ :
Հա յ . եկեղեց
ին , ուրեմն
, ազաա՝
ո րեւէ Հատ
ուածական
աղղե ցո ւթենէ
, ղրուած
իր Համ աՀա
յ–
կական
Հ անղամ անքին
մ էք , ա յն վա
յրն է ուր կա
րելի է իրագործել
ցեզապաՀպանման
ծրաղիրր :
ԱՀա թէ ինչսլէս։ Եթէ ուչտղբութիւն
րնէք,
նկատի
պիտի
առնէք
որ որոչ վերապաՀում
՚ ^ Ր
կայ
Հայ զանգուածին
քով,
զէպի
իբ ղեկավա
—
րութիւնր
, կրօնական թէ աչփսարՀական
: Հատ -
ուածական
, կամ խանգավառ
մթնոլորտի
մէք կա
տարուած
նկատելի
ղոՀոզութիւննեբր
Հակառա—
կր չեն փաստե ր : Այո կա ց ո ւթե ան
պատճառր
պարղ
է։ Ցարգ,
յանուն
Հանրային
գործի,
մողո–
վուրգին
գիմ ոզնե րր , մէկ յանկե բ գ եբղած
են .-
« Տուէք
, տուէք»
: Փոխաբէ՞նր
, ոչինչ
, կամ
ղրյե^
թէ : Այս կացութիւնր
, վերք ի վերքոյ
, կր սպառէ
,
լալաղո
յն
Հ ամ բե բ ո ւթ ի ւնն ալ ,
մասնաւորապէս
Ա փիւռքի
մէք : կացութիւնր
փոխելու
Համար ,
պէաք է փոխել
գոբծունէութեան
սիստեմր
:
Նախ
տալ
, առատօրէն
տալ
, օգտակաբր տալ ,
Հոգիին
իսօսոզր
տալ
, աւազա
յին
մ ինակո
ւթե ան
ճնչփչ
մթնոլորտին
Հակաղղոզր տալ, եւ մուտքր
ղան -
գուած
ի բարեացակամ
ութենէն
սպասել :
ճիչղ
այս գաղա փարնե րոփ էբ որ երբ
Տիրան
վբղ
• Փ՚սրիզ
եկաւ
, մ իտք
ծնաւ
որ Փարիզի
եկե
ղեցին
իր քարոզութեան
օրկանն
ունենայ,
նոր
բո–
վանղակութեամբ
, նո բ ուղղոլթեամբ
եւ նոբ ո -
րեզէնի
ուսումնասիրութեամ
բ , եւ լուբք
յաքոզու–
թիւններ
ձեռք
բե րուած
են բեբքատ
ուո
ւթեան
բարձրացման
տեսակէտով
է
Ա եծ աչխատանք
կր տարուի
մոգովրղական
կրթութեան
, չրքանի
ա չխատաւո
րութեան
,կենցա–
• Ղ.՛"
պա
յմ աններր
եւ ա ււո ղքա պաՀ ական
վփճակր
բարե լաւե լու ւ
Գիւղերուն
եւ աւաններուն
մէք չինուած են
ակում րներ , գրագարաննեբ
, Հրապարակներ
: Նո–
րագաւիթ
ի , Նոր
կոզբի
, Զարբախի
նորակառո
յց
մշակոյթի
տուներր
գործածուեցան
:
իւրաքան
չիւր
գաՀլիճ
500
Հոգի կ՝աոնէ : Շրքանր
ունի
13
չարմանկար - թատրոն :
Աեծ
թափով
յառաք կր տարուի
բնակարան -
նեբ
շինելու
գործր
: Պետութեան
տուած
վարկե -
բու
չնորՀիւ
Հայրենագաբձ
Հայերու
Համար
չին
ուած
են Հազարաւոբ
բնա կարաններ
:
Բնակչու -
թեան
տրուած է ելեկտրականութիւն
: Աւաններ
ր
կ՝ ե ր թե ւե կեն Հանրակառքե
ր որոնք
բնակչութիւնր
կր կապեն
Ե րեւանի
Հետ :
Շ ր քանին
մէ9 կան
20
րմչկական
կա յաննե ր ,
մէկ
Հիւանզանոց : կ՝աչխատին
25
որակեալ
բմիչկ–
ներ
եւ
60
՚^իքին
բումաչփսաաույ^եր
:
Հայրենա -
գարձնե
րէն
անձն ո
լ ի
ր ա րա բ
1լա չվսա տին
րմիչէ^եր
Երուանգ
Մանուկեան
, Բագրատ
Աւագեան , եւ
ուրի ներ :
ԿՐԹԱԿԱՆ
ՎԻՃԱԿ
Ամսագրի նոյն թ ի ւ ի ն մէջ կրթա կ ան գ ործ ե -
րու մասին հետեւեալ տեզե կ ո ւթի ւնն ե րը կը հա
զո ր դ է « Ժ ոզ կ բ թր ա ժնի » վարիչը, Ա– Գէոր գ ե ան ,
Տասերեք
տարի աոաք
Բեբիայի
չրքանին
գպրո–
Ս
11.
ԿԸ
. րա՚լկանար
երկու
իսում բէ , ունենա լով
33
ա–
չակերտ
եւ^– երկու
ուսուցիչ
։
գիով : Այոպէ"
լ " յ " աեսաւ. «Մեր
Տունր»։
Ա կղ -
^ական
ծրագիրն
էր , նախ
թերթր
մողովուրգին
ձրի
ուղարկել,
ամէն
Հայ րնտանիքի
ուզա րկե
լ ,
րնտանիքներր
փնտռելով
ուղարկել ,ինչ որ ե֊
զաւ
: Բովանգակութիւնր
, չատ Հակիրճ՝ խտաց -
ուած
քարոզներ
, կարճ , սեղմ ,
Հետաքրքրական
պատմուածքներ
Հայ եկեղեցական կամ
ազգային
անցեալէն։
Մանրամասն
ծանօթս
լթիւննե
բ գա -
գութի
առօրեայ
կեանքր
Հեաաքրքրելով
աեզա -
կան
օրէնքներու
մասին,
աւելի
լայն
գիտելի^^եր
պզաիւ^երու
ապագայի
Համար տեղական
ղպրո -
ցական
ծրագիրներու,
անոնց
պաՀանքնեբոլ մա
սին,
մասնա՚լիտութիւներու
ել զանոնք
լաւագոյն
սլա յմաննե
րու տակ կա րենա
լ ստանալու
մ աս էն ,
եւայլն,
եւայ^ւ
: Ա էկ խօսքով,
թերթր,
ֆրանսա
Հայ
րնտանիքին
խորՀրգականր,
որոչ էավւով ա ֊
ոաչնորգր
պիտի
գառն՚սր
, պիտի
Հետաքրքրէր
զա
յն , վե բաՀաստատե
լով վսաաՀութիւնբ
գէպի
Հայ.
Եկեղեցին
, ներ Աչելով
Հայ լնտանիքին
այն
Համոզում
ր թէ իրմով
կր Հետաքրքրոլին
:
Թերթր
առաքագրած
ուզզութեամ
բ էքալեց
:
Հակտռակ
բա րեկամ արար տրուած չատ
մ ր խոբ–
Հուրդներու
, եւ
մ աե րմ արար կատարուած
դիաո–
գոլթիւններուն
, Տիրան վրգ • իր
ուղած
ձեւով
տարաւ
խմ րագրո
ւթիւնր։
Վ^աբդապետր
Համա—
լսաբանական
էր , երիտասարդ
էր ել
Արեւելքէն
կուգար
: Բարոէ^եբր չատ տեղ
դրաւեցին
: « ժա -
մ անակր
ամէն
բան կրկաբդադրէ»
րսելով
թերթր
կր չարունակուէր
, երբ պատերազմր պա յթեցալ
,
յետո
յ գերմ անական
գրաւումր
: կեանքր
Փա
րիզի
մէք գարձաւ
ճնչիչ : Հայերէն
թերթ
չկար։
Հայկ–
կեանքր
որոչ ատեն
մր բոլորովյին
գադրեցաւ
: Ե–
կե զեցիի
րարո քական սլա ր տական
ութ
իւնն
էր , այս
ճնշիչ
մթնոլորտի
մէք, որոչ Հոգեկան
եւ
ազղային
սփոփանք
Հասցնել
ամէն
Հայ րնտանիքի
:
Այոպէս
ծնաւ
«Տօնացոյց»ր։
Առաքին
թԻ՚՜Բ–՛
Տունուար
\
941 ,
ամ սուան
մէք տեզի
ունենալիք
տօնեբու
եւ ա րա րոզո լթիւննե
բու
^ղաբզ յիչատա -
կութիւն
մրԿւ էբ. Հազիւ
մէկ երկու տոգ
տեզե -
կութեամբ։
Գրաւման
չբքանն
էբ , պէտք
էր
թաբգ
մանել
ել զայն վաւերացնել տալ զ բաւողի
՚յսանու–
թենէն,
ել յետոյ պէտք էր խոչլնղոտի
Հա՚յգիպիլ։
Երկրորդ՝
(Փեարոլաբ
1941 )
եւ
յաքորգական
թիլերուն
մէք տեղեկռլթիւններու
մասբ
ճոխացաւ։
Շեչաուեցան
ազգային
պատմական
դէպքերու
Հեա
կապ
ունեցող
եկեղեցական
տօներո
:
«Տարեցսյցի՛»
մէկ
թիլէն
միւսր,
կրօնական
ոգին
ել
աղգային
Հպա րաո ւթիւնր կր չեչաոլէին։
Գրաւման
^ ն չի չ
չրքանին
միակ
Հայ գիրն
էր ոբ Հայ րնտանի,^ե -
րէն
ներս կր մտնէր։
Ան ոչ միայն
Հոգեկան
սփո
փանք , այլեւ
ազգային
Հսլտրտութիւն
պէաք
էբ
նեբչնչէբ
:
Այս անգամ վտանգր
նեբսէն՝
Վարչութենէն՝
եկաւ : Վարչութեան
որոչ անգամներու
չուրք գե–
դերոդ
«մտաւորական»նեբ
,
Տէ՛ր, երբ
պիտի
փրկես
Հայ Ափիւռքր,
ծոյլ, վփմած
գրոց - բրոց–
նե բու
փորձանքէն
սկսան
չարմիլ
: Գանգ։ստ
եւ
ճնչում,
օրուան ատենապետ
Հանգուցեալ Աւե -
տիս
կիւլպէնկեանի
վրայ,
պատուական
, եկե -
ղեցասէր
եւ պարկեչտ
Հայ մր
որպէսզի
գւսգբե–
ցնեն «Տօնացոյց»ր։
իսկապէս ալՕգոստոսի
թիւր
փեբքինն
եղաւ։
Արդէն
նոր լնտրո
լթիւննե
բն ու
վարչական
փո փո խութ իւննե րն ալ վբայ
Հասան։
Նոր վարչութեան
մէք «.մտաւորական»ներու
թիւԱ
Ներկայիս
կան
7
միքնակաբգ
,
7
եօթնամեայ
,
մէկ
բանուոր
երիտասարդութեան
եւ երեք
գիւգա
կան
ե ր իտա
սա րդո
ւթե ան դպբոցներ
է
Բեբիայի
չրքանին
մէք առաքին
դպրոց Ա դար -
ձած է ոչ միայն
չրքանի,
այլեւ
Հանբապետու -
թեան
ամէնէն
մեծ
մ իքնակաբգ
գպբոցնեբէն
մէկր։
Այս
դոլրոցր
ունի
25
գասարան
եւ
835
աչակերտ
,
31
ուսուցիչ
ուսուցչոլՀինեբով
:
Ա եբասաիա
, Մալաթիա
, Գաւիթաչէն,
Ա պան–
գարեան
, Տազթանակ,
(ԽՄԲ Նուպարաչէն)
,
Աովէտաչէն
, Նոր կեանք
ել միւս
աւաններուն
եւ
գիւզերուն
մէք Հանրային
ու բնակելի
չէնքերու
՛մօա կբ բարձրանան
բազմայարկ
նորակառոյցդպ–
րոցներ
, ուր կ՝ուսանին
5790
աչակեբտներ :
Հայրենադարձ
բոլոր
մանուկներու
Հքսմար
ստեզծուած
են անՀրամեչտ
պայմաններր
լբա -
սնե լու
Համ ար անոնց գիտե լիքնե ր ր
մ ա յրենի
եւ
ոուսերէն
լեզունեբոլ,
պատմութեան
եւ այլ ա -
ոա րկանե բու
մասին։
Բոլոր
գպրոցնե
բուն
մէք 1^ա չխատին
230
ՈԼ–
ոուցիչ -
ՈւսուցչուՀի
որոնց
Տր
Հայրենադարձներ
են
։ Ուսուցիչներէն
1 1 6Հ»
ունին
րա րձ բագս
յն եւ
թ ^ - ր ի բարձրագոյն
կրթութիւն
, իսկ
մնացածնեբր
միքնակարգ
մ տնկավարմական
կրթութիւն :
Գպրոցական
աչխաաոզներու
Համար
կանոնա
ւորապէս կր կազմակերպուին
քազաքական, գի -
տական
եւ
մ ան կա վա րմա կան - մեթոտական
զե
կուցում
դասախօսոլթիւններ
, խորՀրգակցոլ
-
թիւններ
եւայլն
է
Ուսուցի^երր
կր սաանան
բարձբ աչխաաա -
վարձ , ձրի բնակարաններով
: Գպրոցներր
ունին
ալ
իէ
տական
աշխատանոցներ
, գրադարաննեբ ,
մ արմնակրթական
զ աՀլիճ - Հ րապա բակն եր , եւն է
Fonds A.R.A.M
