^ ^ ա ^ ա
ՉՍ01101ՏՏ
;^է
<ււ1ԸԻ11ԸԻ1
ւ ւ ^ ւ ա օ ր ը
յ
1)Մ6€է6Աք–Բքօրո6է&ւ« 1 Տ€Ո. «1 Տ ՏձՏ ա<
17. 1Հս€ 03ա€տա6 - ք ^ 1 Տ (13)
1
Վեցամս. 800 ֆբ • , Տար– 1600, արտ– 2500 ֆր • (
ա
նՕՏ. 15-70
ԳիՏ 7 ՓԲ– ^.^.Բ.Ր&^^5 1678-63
26րդ ՏԱՐԻ - - 26« ձոոէ© ք«օ. 6081-Նոր շրջան թիւ 1492
1950
Շաբաթ 18 ՓԵՏՐՈԻԱՐ
^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^
Խմբագիր՝ Շ ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Ս՛ԵՐ ԽՕՍ՝ԲԸ
Օ Ր Ը
0 Ր Ի %
ԻՆ՚ԲՆԱՊԱՇՏՊԱՆՈԻԹԻԻՆ
Այս
մէղ րաոին
մէչ կ՝ ամ փոփ ու.ի
1921
Փեար •
18/՛
Համաժոգոփրգական
սլոռթկումշ,
որուն աա–
րեգարձր կր առնուի
այսօր, շաբաթ,
Փս՚բիդի
՚^էէ՛
Ըմ րոսասէցում
վա յրենարարո
յ
րռնակալու -
թեան
մր գէմ , որ կր ձգաէր
արո
րել,
կեղեքել,
ղլխաաել
անճար
մողովուրգ
մր։ Պ""թկ՚"–՚ք՝
՚ " " * ՜
սլալելու
համար ափ մր րախաախնղիրներու
ա -
նարգ
ել արիլնաղանդ
լուհ֊բ։
Օրհասական պայ֊
քար
յանուն
ինքնապա շասլանութեան
, ազատու -
թեան :
Լուհ-ր անտանէլի,
աաելի
ղարձահ էր մանա–
է
անգ անոր համար որ ապաւինահ– էր
արաաքին
ւմե
բու
ԱպսաամբոլթԼնէն
վերք, այգ արաաքին
ու -
մերուն
վարիչներր
իրենք ,
Արմոնիկիցէներէն
մինչեւ
Լենին,
ղարմանք, եթէ ոչ վրղովում
կր
յայանէ
Լն հա յանուն
րո լչելիե^ե
րոլ
գորհահ՜ խե -
լաղ արութեան եւ րա րբա րոսո ւթեանղ
աոթիւ :
Նորէն
ել նորէն կր լ ի չեցնենք
բանաս
աեղհ
Յովհ.
թումանեանի
վկայութիւնր
1^21 Լ՛ն , Պոլիս
,
թոքաա
լեանի
մէք, ի ներկայութեան
իբ
րնկե -
ր՚ոկղին՝ Պ– Եր՛ թաղիանոսեանի
՚
— « Օր(1ոնիկիցէն (կովկասի կարմիր վախար–
քան, վրացի) կ՚րսէր թ է հայ բոլշեւիկները մոււ–
ցան որ Հայեր էին իրենց դիմացր կեցողներր --•
Կը իորհէին հեոացնել հայ բոլշեւիկներր եւ անոնց
փոխարէն Երեւան ղրկե| 300 Ռուսեբ , Վրացիներ,
բարեկարցութիւնը վերահաստաաելու համար :
Ուրիչ
իմասա
չունէր
Լենինի
1921
ապրիլ
14
թուակիր
նամ ակր
, երբ Ե րեւան կբ ղրկէր
հան -
ղոլալեալ Ա, Միասնիկեանր,
պահանգելով
ոբ
— « Անդրկովկասի կոմունիստներր հասկը -
նան իրենց կացութեան իւրայատուկ լինելը, ի–
բենց հանրապետութեանց կարգն ու
սարքը ։1բ
տարբեր է եէ • Ո՚ուււաստանի վիճակէն եւ պայման
ներէն , րմբոնեն որ անհրաժեշտ է ոչ թ է ընդօրի
նակել մեր ցործելակերպր, այլ մտածուած կեր -
պով ձեւափոխել այդ ցոբծելակհրպը՝ ցործնական
պայմաններու տարբերութեան կիրաոումով : »
՚իեռ
աւե
լԼւ սլերճախօս խրաա
մբ–
« ••–Ոչ թ է ընդօրինակել մեր ցոբծելակեր–
պրյ այլ պէտք է անկախօրէն խորհրդածել ինք -
նուրոյն նոր ձեւեբու, պայմաԸԸերւււ հւ արդիւնք
ներու պատհառի մասին • ձեզ մօտ պէտք է իրա -
զործել 1917 - 21 տարիներու փորձի ոչ թ է
տ^ոը,
այլ ոզին,, իմասար, դասերը» :
Եթէ Ս– Կասեաններ
, Ա. Նուրիիսնեաննեբ
ել
ուրիչ
կարմիր
աիրացուներր
հալաաարմօրէն
յար
գէ Լ՛ն
1920
Ղ՚եկաեմբեր
2ի համաձա
յնագիրբ.
Եթէ բաւական
խելք
ունենային
, ղանագանե -•
լու Համար Հայաստանն
ու Լիուսասաանբ
, Եբեւա–
նր եւ Մոսկ ուան,
1 օՕ — 170
մի լիոննոց
զանգուա—
հի մր եւմեր ա՛ի մբ մողովուրգին
լՈւկեբային ,
քաղաքական եւանաեսական
պա
յմ աննե ր բ ,
Եթէ
թրքավարի
բոնութիւններ
,
գնգակաՀա–
րութիւններ
, աւաղակա
յին աւարներ
սարքահ
չբլ–
լային,
ղարմաղնելով
նոյն իսկ ոուս
բոլչեւիկներր,
ինչո՞
լ
պիաի ապսաամրէր
Հա յասաանի
մո -
ղովուբգր
1921
Փեարուար
1Տին : ինչո՛՛ւ
մեր
մի–
նուճար
Հայրենիքն ալ պիաի
աեսնէր
եղբայրաս
պան
կռիւներ,
որոնցմէ
խուսավւելու
Համաբ կա
րելին փոբձահ,
Հանգիսաւո
րասլէս
Համաձայնահ
էին
բոլչեւիկ
Մոսկուայի
եւ Հանրապեաական
Ե -
րեւանի
լիազօր
նեբկայաղուղիչներր։
ԱնՀբամեչա չէ կրկնել,
նկարագրել այգ Հա ֊
ՓԵՏՐՈՒԱՐԵԱՆ
8ՈԻՇԵՐ
կարճուկ
ամիս
մ րն է Փեարուարր
, բա
յղ
լե՜
լլուն
անակնկալներոփ
ելյիչաաակելի
գէպքե -
րով։
Ն" յնիսկ
րսուլնե ր եւ գրոզներ կան թէ մ եհ
մ արգե րէն չաաերբ
հնահ
են Փետրուարին
:
Հ^ասաբակ
մ ահվլանաց ո ւնե րո ւս Համ ար փոր -
ձանքնեբու
ամիսն է ել եթէ
ուղենք
լալ բան մբ ր–
սել
իրեն
Համ ար , «ղարնան
նախագո
լռբ»
պիտի
կոչէինք :
Շաբաթ
մբն է ամէն
կողմէ կր
լսուի
« 1 9 3 4
Փեարուար
%ր , մեհ թուականի
մբ պէս
զաբգաբ–
ուահ։
Ցոյցեր , մոզոփրգական
Համ ախմբումնեբ
,
ճառեր,
շողշողուն
փե րտառո
լթիւննե
ր ու ցուցա–
տախտակներ
:
Թ ուտ կան բ շատ նոր է ել
յ ի շո զո ւթ Լււննե ր
քըբ՜
քրելու պէաք
չկայ : ԵրկրԼ՛ն փտանգուահ
Հանրա–
սլեաական եւ ազատ
կտրւլուսարքբ
աեգր
րերահ է
նսաեցուցահ
են այգ օրբ, Լնչպէս կր յիչեցնեն ա–
նոնք ոբ ամէն
օբ կբ Հնչեցնեն
ահազանզր
մե -
նաաիրութեան
եւ պատեբազմի
գէմ
տ
Մ եեք ալ պաամ ական թուական
մ բ
ունինք
այգ
պզ՚ոիկ
ամ սուան
մ էք , Փեարուար
՜Լճր •
՛Բիչ
մբ
աւելԼւ
Հ Լն
(1921),
երբ Հայաստանի
մոզոփր
գափար
Հանբապետությւան
աեղ, պաբտագրուե
-
ցաւ
ուրիչ
իչխանութիւն
մբ • բոլոբոփին
խորթ
մոզոփոլրղին
րմբռնո
ւմնե բուն եւ
զղա
ցո ւմնե -
բուն
Այղ
ի չխանո ւթեան
գրական կամ բացա -
սական
կատարահ
զորհբ
պատմութեան
կը
թո
զո ւմ : Պա՛ոմութեան
թոգում
նաեւ
անոր աե
սական փարղապետութեան
ել գոբհնական
Հեաե -
ւանքնե
բուն
խնամ ութիւնր :
կարեւորբ
տյսօր
իր քագաքական
արմէքը
կամ
գէսլքին
տտրոգութիւնը
չէ :
Գիտենք
որ Հայ մողովուրգին
Համար չատ մը
աբմէքաւոբ
գէմքեր
, գրագէտ
, բանաստեղհ ,
րմԼւչկ , ճաբւոարագէտ
ու Հանրային
զոբհԼւչ
, ի -
րենց կեանքր
կը պարաին աբգ Ամսուն
ու
Օրուան։
ի^նչ
անգարմ
անե լԼւ կորուստներ
կրահ
սլիաի
ԸլլայԼ՚նք, եթէ եկուորները
կարենային
Լւրենց
մո–
լեռանղութԼււնր
յագեցնել
անոնց
արիւնով
:
Մնաց
որ. Փետրուար
18^
մողովրգական
բմ–
բոսաացումէն
ի վեր, բագմիցս
Հտստտտուեցաւ
թէ ոչ ոքԼւ մԼւտքէն անցահ. էբ բռնի աապալել
նո—
բեկ
իչխանութիւնբ
:
՚–
ՍՕՍԻ
ՀԱՅ
ԲԺԻՇԿ
ՄԸ
ԱՆ2ՆԱՍՊԱՆ
Շ թութ կար աի
մեբ թգթակիցր
կբ գրէ թէ
անցեալ
չաբթու
Հարաւային
Վիւ^թէնպէրկի
(իոթվայլ
քազաքին
մէք անձնասպան
եգահ է բո -
լորէն
սԼէ
րուահ
բմիչկ
մբ, Աիմոն
Ապենգիարեան,
Խրի՛ք
Լւ
Եւսլաաորիա
քագաքէն։
՚Ծնտհ էր
1895/՛*՛։
Մ անրամասնու
թ
Լ"
ննե րր
լա քո րգով :
ԵՐԵՒԱՆՆ
ԷԽՕՕՈԻՄ
^'ա.ովա^ա^6ե^ը պիոի պաւաժոփԱ
ՆԱԽԱՐԱՐԱԿԱՆ
ԽՈՐՀՈԻՐԳԸ
ՈՐՈՇԵՑ
»
ԳՈՐԾԱԳՐԵԼ
1939/՛
«ԳԱԻԱՃԱՆՈԻԹԵԱՆ
ՕՐԷՆ-ԲԸ »
կառավա
բութ
իւնր բացառիկ
մողովներ գու -
մարեց
չորեքշաբթի
եւ Հինգչաբթի
,
բսնուորական
խլրտումներուն
առթիլ ել որոչեց
գորհագրել
1939^
«գալաճանութեան
օրէնքր» , որ խիսա պա–
տիմներ
կը տրամագրէ
վնասա րա բութեան
Լսապո–
թամ)
Համար։
Օրէնքր
միեւնոյն
ատեն կր յարգէ
գոբհաղուլի
իրաւունքը,
այն չափով որ չ ի վնա–
սեր աչխատանքի
ազատութեան
։
Տբուահ
որոչումներուն
Համաձայն
, ի
հարկին
զԼւնուորնեբ
պիտի
գո բհահուին
, պար պելու եւ
փոխագրելու
Համար
ԱմերԼւկայէն
ղալէք
զինա -
մ թեբքը
, եթէ նաւահանգիստներու
բանուորները
մերմեն
կատարել
իբենց պարտականութիւն
ր :
Այս
առթիլ,
ներքին
նաԼստրարը
, Պ՛
՚Բէ*>յ
մասնաւոր
խորհրգակցութիւն
մբ կատարեց ութ
աբաակարգ
նահանգտպետնե
րո ւն Հետ , որոնք
ան–
Հրամեչա
ՀրաՀանգներբ
ստացան
,
անմիքապէս
գորհի
ձեռնարկելու
Համաբ :
Նախարաբական
խորՀուրգին
երկբորգ
մողոփր
տեւեց
մինչեւ Եչ՛
առտուան
մամբ
3^
(Աոաքին
խո րՀ բգակցո
ւթիւնը
տեւահ էր վեց մամ)
I
կառա վար
ութ
իւնր
կ՝ ազգա բաբէ թէ
որեւէ
աչխատաւոր
երբ գորհագռլլ
կը յայաարարէ աչ -
խատավարձքի
յաւե լում էն կամ աչիատանքի
պայ
մաններու
բարելաւումէն
տարբեր
պատճառներով,
սլիաԼւ արձակուի
առանց նախապէս
լուր տրուե
լու
ել առանց
Հատուցման :
Այս
առթիւ կարգ մբ թերթեր կբ Հարցնեն
թէ
կառավարութիւնբ
ի՞նչպէս
պիտի գորհագբէ ար
ուահ
որոչումնեբը
: Եւ կբ յԼ՚չեցնեն
կագի եւ ելեկ
տրականութե՜ան
բանո
ւո րնե
րո ւն վերքին
մ ասնակի
գորհագուլր
, իբրեւ
բողոք
Հնդկաչինի
պատե —
բազմին դէմ, գորհագուլ
մբ որուն գէմ
որեւէ
ղորհողութԼււն
չկատարուեցաւ
: կբ յԼւչեցնեն
նաեւ
Նիս Լ՛ դէպքբ
, երբ ե րկու
Հտզար
բանո
ւո րնե բ
հո
վը նետեցին
կարեւոր
զէնք մբ,
անզօրութեան
մ տանելով
ոստիկանութիւնբ
:
ՀԼնգչա
բթի
օր
նո յնքան
հանր գէպք
մ ը պա
տաՀեցաւ
ՆԼ՚սի
մէք։
Համայնավարնե՜րր
մոգով
մբ
սարքահ
է Լ՛ն , բոզոքելու
Համ ար
պատերազմին
՚ լ է մ ^ Հեռագիրր
կ՝բսէ թէ մոզովէն
վերք
1500
Համայնավարներ
ճամբայ
ելան
ղէպԼւ
« ՆԼ՚ս —
Մ ա թէն»
ի
խմբաղբատունբ
:
ՈստԼւկանութիւնր
Հարկաղրուեցալ
արտա սուա բեբ կազ գորհահել
,
ե՜րբ ցուց արա
րներբ կբ փորձէ
Լն
խմ բագր
տտուն
մ անե
լ : Ութ ՀոգԼ՛ փ իբաւորուեցան
, Հ ինգ » Հոգի
ձհ րբա կա
լո ւե ցան :
Տեգեկատսւ
նաիսարարբ
յայտարարեց
թէ
վճռապէէ
պԼւտի զսսլե^ որեւէ արարք
որ
կրնայ
ւթւասել
աղղտ
յին սլա չապանո ւթեան : Այ" "՚"– -
թ ի լ
մ ասնաւո ր ՀրաՀանղներ
ուղղուահ
են
զինա–
դո րհա րաննե բուն եւ նաւազ ո րհա բաննե բուն :
՜–^^ Գո բհագուլ
Հռչակեցին
Ֆորտի
գո րհա -
բաննեբուն
4000
րանուո րներր եւ
2000
պա չտօն -
ետները
, Փ՚՚ւասիի
՚քէք , իբբեւ
բողոք
180
բ՚սն -
ուո րներու
արձակման գէմ : Այս
ղո րհարանբ
օրա
կան
Հտրիւբ
ինքնա շա բմ կ՝աբտտգբէ
:
Աէն
Նազէռի
նալագո
րհա րան ին
բանուորնեբը
ցոյց
մբ սարքեցԼն Եշ՛
Օր,
բոզոքելու
Համար
կարգ
մ ր պատմական
անօր Լնո
ւթե անց գէմ
( 30
Հազար
ֆրանք
տուզ անքէն
մԼնչեւ
մ էկ
ամ իս
բանտարկութիւն)
:
՝^ Ուրբաթ
առտու
մասամբ
մԼւայն գոբհա
—
ղ րուե ցաւ Աչխատանքի
Գա նա կցո ւթե ան
ղո րհա–
ղուլի
որոչում
բ՝ Փտ
րիզի
ե րկա
թո ւգ Լնե
րո ւն մէք ,
առտուան
մամը
8
10 ^
Արուա րձաննե
րո
ւ բնա -
մաձայնութենէն
անմիքապէս
վերք
կատարուտւ
վայրաղութիւններր
, զանգուահային
աքսորներով
եւ ուրիչ սարսափներով
ւ
Այգ աՀուսարսափին
գէմնոյն
սասակոլթեամբ
կը
բողոքէին
բոլոր ականատեսներբ
, առանց
կու
սակցական
խտրութեան : կբ բողոքէին
խօսքով,
դրո՚Լ եւ դորհքով։
ԼՊտտմոլթիլնը
կ*ր"է թէ
ռամկավարներն
ալ պայքարին
մասնակցեցան
կա
րեւոբ
ումեբով)։
Տաբինե՛՛ր
անցան , ելայսօբ
նոյն
մտբգիկբ
Հաբկահախնդրութիւն
» կբ կոչեն
ամբողք
մոզո -
վուրգի
՛քր արդար
ցասումր
, ինքնապա
չտպանու
թեան
՛զա յքարր,
մեղքն ալ փաթթելոփ
Գաչնակ -
ցութեան
փզին :
ւԼքՍսլէս
եղահ
են միչտ փատեբր
, դասալիք -
ներն ու գաւանափոխները
:
Շ.
ԵՐԵԻԱՆԻ
ՄԷՋ ՈԻԱԱՆՈղԱԿԱՆ
ՄԵԾ
ԽՈԻՄԲ
ՄԸ
զրօստպտո
յտ
կազմ ակերպահ է
ձմ եռնա
յին
աբձակուրգԼւ
աո թիւ
գէ"լի
Խ • Վ^ր ՛ոս աանի
Կոբի
քազաքը,
ուր ալցելահ
են Ա թալինի
տուն - թան–
զաբանբ։
Վեբագարձին
չլ՚քիկներր
գացինք Թիֆլիո
,
ուր
ա յցե լեց ին գաղտն
Լւ Լսմ բագ րատունր եւ ա
յն
փա յրե բբ՝
որոնք կապ
ունին Ա թալԼնի
յեղափո -
Լսական
գո րհո
ւնէ ութեան Հեա :
ՀԵՐՈԱ
ՆԵԼՍՈՆ
ՍՏԵՓԱՆԵԱՆԻ
յուչարձանը
սլիաԼւ չինուԼւ
Ե րեւանԼւ Ա թալինեան
սլոզոտա
յի
եւ
Բազրամ եան
փոգոցի
հա յբը
, պուրակի
մ ր մ էք
է
Ն– Ատեփանեանի
պզնձեբւյ
կիսանդրին
պիտի
քան–
զակէ վաստակաւոր
գո րհ ի չ Արա Ա արգսեան :
ԳԱՀՈԻԿԱՅԻՆ
(տէւ)
առաքնոլթեան
մրցում -
ներ
ու արչաւներ
կագմակերպուահ
են
Հայաստա
նի քազտքներուն
եւ չրքաննե
բուն
մէք : Այբ թէ
կին
20
դաՀուկուո
բնեբէն
պիտի
կազմ
ուի Հաւա -
քական
խումր
մր, որ պԼւտի մեկնԼ։ Ուֆա
,կոլխոզ–
նիկ
գաՀուկաւոբնեբու
1950/՛
Համ ամ
իութենական
առաքնութեան
մրցու՚Բներու
մասնակցելու
Հա -
մ ար •
Մ ասնաւոր
գասլնթացքներ
Հաստատոլահ
են
Հա րսսաանի
բո լոր քագաքնե
բուն
մ էք ,
գաՀուկա–
ւորներ , չմչկաւորներ
(բ&է
)Ո6Աք) ,
լեռնադնացնեբ
,
գատաւո
րնե ր եւ ՀբաՀանգիչնեբ
պատրաստե
լուՀա–
մար։ Կր մասնակցին
Հազարաւոր
երիտասարդներ
։
՜^ Երեւանի
«Ապարտակ»
, «Գինամօ»
մար -
ղաբաններուն
մէք
«26
Կ Ո՛ք ո ւնա րնե րոլ՛»
մ չակո
յթի
(Լուրերու շարունակու թիւնր կարդաւ Դ– է՛^
եւ
Հանզվւստի
ղբօսավտ
յրե բուն
մ էք
պաարաս - •
աուահ
են սառնագաչաեբ
: Փետրուարի
մէք կբ \
զորնկ
՝(քազկաձորի
գաՀոլկային
Հաւա քակա յանր
,
ուր պիտի
մարզուին
250
ուսանոգ եւ
ուսանոգոլ–
Հի • Պիտի
գորհեն
նաեւ
Լենինականի
, Ախուրեա -
նի , Կիբովականի
գահուկային
Հաւաքակայան
-
նեբր %
ՀԱՐԻԻՐԱԻՈՐ
ԼԵՌՆԱԳՆԱՑՆԵՐ
եւ լեոնա -
գաՀոլկաւորներ
պաա
րաս տուահ
են
ձմ եռնա
յին
արչաւներ կատա րելու
դէպի
Արադահ
, Մ ա յմ եխ ,
թեղենիս
, Հատիս
, Գութանասար
, Արքանոց
եւայլ
լեռներր
: Ա ովետական
բանակի
Տ2րգ
տարեգարձի
օրբ
կազմակեբպուահ
է խմբական
վե րե լք Արա -
գահի գագաթը
յ
Ամ էնէն ՝ ումեզ
լեոնագնացնե
րէն
կազմ
ուահ
Լսում բր Փետրուարին
պիտի
մեկնի
Հիւսիսային
կովկաս
ել Խրիմ՝
Համամիութենական
ալպինիս -
աային
ել մա յռտմագլցմ
ան
մրցոլմնե
րուն
մ աս -
նակցելոլ
Համար–. Աաբտ
8ին , Արագահ
պիտի
բարձրանան
Հա յաստանի
լաւագո
յն
կին լեռնա -
ղնացները
։
ԵՐԷԿՈՒԱՆ
ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆԻՆ
առաքին
երկու
տողերը
կարդալ.–^
«Հայ–
եկեղեցին
երկու
մասԼւ
րամնուահ
է
ամհրիկտհայ դադութին մէջ» ,
ինչ
պէս
ամբոզք
ութ ենէն ալ կը Հասկցուի ;
Fonds A.R.A.M
