Ր ՚ 0 1 ւ Ժ 6 ԲՈ 1925
1^. 0. Տ. 376.–յՏն
՚ 1
&ՐՈք^հՐ$^
ՕՄ«է61Մ–Րքօրո61ա« : ՏԸՈ. «1ՏՏ;^Ճ1^^
17. ւ^սշ Օ&աշտատ - (13)
Վհցամս. 800 ֆր–, Տաբ– 1600, արտ– 2500^^
16Լ նՕՏ. 15-70
Գէւն 7 ֆր–
Հ ։ . Օ
^ ջ ^ ձ ^ ^ ։ ^
^էոժէէժւ 17 ք^V^^^^ 1950 Ո ւ ^ ր ^ 17 ՓԵՏՐՈԻԱՐ
26րդ ՏԱՐԻ - 26^ VIա^^ «օ. 6080–՚Սոր շբջաՕ թիւ 1491
Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
ՄԵՐ
ԽՕՍ-ԲԸ
ԿղծՐԱՊԱՏՈԻՄ
Ընթերցոգներր
թերեւս կր յիշեն որ Հայ՛ Ե–
կեգեցին
երկու
մասի
րամնուահ՜ է
19334*՛
Ի ՛Ս՛Ր
1
եւ
մ իա սնա կանո ւթե ան
րո լո ր ձեռնա րէ^երր ձա -
թոգահ՜
են
մ ինէեւ
ա յսօր %
Այգ
կսկհալի
թնգիրր չէ ռր պիտի
քննենք
օրուան
ա յս մամ ուն
։ Նո յնիսկ
աւելորգ է :
Թերթերու
լեռնակուտակ
բանա վէճեր
էն
եւ
աես
ութի լիւներ էն գատ , գիրք^ր
Ա՛լ
Հ րաաարակ -
ուահ
են այս մասիսէ : Եւ Ի՚^գիրր կր մնայ
միչտ
առկախ
ւ
Տ՚սրիներ
առաք,
ԿիլԻԿԻ"ձ
Գարեգին
կաթո -
՚ւԻկոսր
" ՛ յ ն աաեն առաքնորգ
միքամտեց ,
եւ մնաց կէո ճամբան :
քչքմիահնի
եկեղեցական
Համագումարէն
փեբք
(1945) ,
Ամենայն
Հայոց
կաթոգիկոսբ
յանձնարա֊.
րեց Տ իրան եպիսկ
. ի , նոր ձեռնարե^եր
կատարե
լ ,
փերաՀաստաաելու
Համ ար
մ իասնականո
ւթիւն ր •,
Այս
փորձն ալ ձաիւողեցալ
, բայց լաւատես
—
ներ կր կարհեն թէ ի փերքոյ , Կ՚"րելի
պիտի
ՐԱ՚ոյ
ելք
մ ր գտնել
, Հտ-ւտատե լոփ մէկ առտքԿւոբգա -
բան, մէկ երեսփ։. մոգոփ, մէկ իչխանութիէձ
%
թեմին
ա յն
մ ասր որ ինքղինքր
«օրինտւո
բ »
կր նկաաէ , ունի պտչաօնաթերթ
մր,
«Հայաս -
տանեայց
Եկեղեցի»
յ
Անոր վերքին
թիւր
(1949
Գեկտ.) կբ պարոլ–
նակէ մանրամասն
տեղեկոլթիւններ՝
իբենց
ա -
ո-ա^ոբգարտնի
գո րհունէութեան
մասին %
Երեսփ. մողոփի
բացման
առթիլ
կարգաց
—
ուահ
՛լե կուց ումներ Ոէն մէք,
մեր
ուչագրութիւնր
գրաւեց
առաքնորղին
ուղերձբ
, իր կարգ
մր թե -
լագբութ
իւննե բով :
Այսսլէս
, Տիրտն
եպիսկ
. պարղելո վ
թՏմին
լնգՀանուր
վիճակբ,
Հողեւո րականնե
բու
պատ -
բասւոոլթեան
իւնգիր
մր կր յարուցանէ
: Հ՜
Առաքնորղբ
անբաւական կբ գտնէ
կղերակ^սյք^
ներու
թիւր,
եւ
կ՝առաքարկէ
«մեր Վիճակին
յա–
տուկ
Հոգեւոր
ճեմարան
մ^ունենալ այս
երկրին
մէք» :
— « Պէտք
է ե ր ե ս փ ո խ ա ն ն ե ր դ
աշխատիք,
ձ ե ր
ծ ո ւ խ ե ր ո ն ն հ ո գ ա բ ա ր ձ ո ւ թ ե ա ն ց ե ւ
ե ո վ ի ւ ն ե ր ո Նն
հեա՝
ո ր պ է ս ց ի
բաւարար
ն ի ւ թ ա կ ա ն
մ ի ջ ո ց ն ե ր
ցռՅացու–ին եռգեւ–որ ճ ե ւք ա ր ան մ ը հ ի մ ն ե լ ո ւ ֊ կ ե ն -
սական
ձ ե ւ ւ ն ա ր կ ը ի գ լ ո ւ խ հ ա ն ե լ ո Ն
համար: Հրս–
կ ա յ ա կ ա ն գ ո Նմ ա ր ն ե ր չի պ ա հ ա ն ջ ե ր ա յ ս գ ո բ ծ ը ։
Տասնեակ
մ ր ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր , ե ր կ ո ւ
կամ երեք
ո ւ
ս ո ւ ց ի չ ն ե ր պ ա հ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր բ ա ւ ա կ ա ն ե ղ ո ղ
տուն
մ ը ե ւ տ ա ր ե կ ա ն պ ի ւ ա ն է մ ր բ ա ւ ա կ ա ն ե ն » :
Ուրեմն
ամերիկաՀայ
գտղռ"ւթն ալ աագնապի
մաանուահ է, Հոգեւոր
մխիթտրութեան
տեսա -
կէառվւ
Ա^ն ալ գպրեվանքի
մր կբ կարօտի
, նոր–
լնհաներ
Հասցնե
լու Համտր ...
Մօաաւո րապէս
Հաչուե լով,
ամերիկաՀայ
թեմ բ ունի
վեղ - եօթր եպիսկոպոսներ
,
թերեւս
կրկինր
վարգապեաներ
եւ եռտպատիէ^ ալ քա–
Հանանեբ : Առանց
Հաչուելու
տիրացունեբր
եւ
սարկաւագներբ
:
Միւս կոգմէ,
ամէն տարի առ նուտւլն
՚քէկ
վարղապետ կամ քաՀանա
յ «կր նե բահուի»
գանա
ղան
գաղոլթներէ
, էԼանքեբէ , ճեմարաններէ :
Տեղին
վրա
յ եւս անպակաս
են ձեռնագբու -
թիւններբ
, պատկերաղարգ
նկարագրութեամբ
՚–
Այս
ոլոբր բաււտէկան
չե՛՛ն,
Հոգեւոր
մխիթա ֊
րութեան
Համ ար :
Եւ
բաւական
չե՛՛՛ն Ամ երիկա
յէն
գուբս
եղահ
Հոգելսր
ճեմաբաններն
ու
ղպբե -
վանքներր,
նոր «սւ դաահումներ
»ոլ
Համար։
Հողեւոր
ճեմալան
Ամերիկայի
մէք, ճիչգ
այն
պաՀուն
, երբ ամբողք
գաղութր
մտաՀոգութեամբ
կբ գիտէ
նոր սե բռնդին
Օտարացում
բ ել մա
յրե
նի լեցուին
խաւարէ,
ւմ բ :
ճեմարանի
հրագրէն
առաք,
Տիրան
եպիսկ–
կրցա՞հ է քննել - ււտաղել թէ ի՛նչ իբական գեր
կր կտաարեն
իր ձեռքին տակ եգահ
փիլոնաւոր -
նեբն
ու
վեղարաւորներբ,
աղգապաՀպանման
ճա
կատին
վրայ :
Մենք յաճախ կր Հանգիպինք
անոնց
անուն -
ներուն՝
Հարսնիքներու
, կնունքներու
, յոլղաբ -
կաւո րութեան կամ նչանտուքի
նկա
բագրութեանց
մէք,
որոնցմով
իրարու Հետ կր մբցին
ամերիկա
Հայ
թերթերբ :
^
Անոնք չաբաթբ
քանի մամ կր
յատկացնեն
նոր
սերունգի
փրկութեան
գորհին :
Հարցին
մէկ եբեսբ
միայն
պարղահ
եղանք :
Շ -
Օ Ր Ը
0 Ր Ի %
ԶԱՑՆ
ՄԸ
ՀՆՋԵ8
Ջա
յն
մ բ Հնչեց
թէեւ
ղիտա կան
ա չխարՀէն ,
քրահին կամ թթուահին
, իւրանիում կամ վ՚լա -
տոնիոմ
- • - պաբունակող
« խնձորներուն
» գէմ :•
Բայց
ի՚^նչ
Օգուտ
:
Տարիներ առաք, Պապր
Ալին աչխարՀաւլրու
—
թեան
ձրի գասրնթացք
մր բացաւ
Հայերուն
Հա—
մար։
Անատոլուի
բոլոր
անկիւններբ
ամէնէն
փոքր
գիւղին
բնակի ^ ե րն իսկ պէտք է ո ւս ո ւմնա
ս իր է ին
եւ թիղ թիղ չավ՚էին Տէր Զ**րի անապատր եւ Եփ՜
բատի ու Ա ել Նովու
քո ւրե
բու րտղագր
ութ
իւնր :
Հիմ ա քաղաքակրթութեան
Հետ յառաքգի -
մ ահ են նաեւ
ա յս
«մ ե թո
տ
»նե ր բ :
Այմմ կարգր
բնա լո ւհո
ւթ
ե ան
գաս
լ^ւ
թացքինն
է : Պէտք է մարգկութիւնբ
նախ սորվի թէ ինչ է
Հիւլէական կամ քրահին
ւԼումբր
։ի՚՚նչ է
եի՚^նչպէս
չինուահ է : Արմէքր
Լղրամական)
,
աբտագրահ
քերմութիւնր,
մէկ երկվայբկեանի
մէք
մաքրահ
ւէարղկային
արաբահներու
քանակր
։Պայթելէն եւ
կատարահ
«Հրտչաղորհ»
քարգէն
վերք
երկրին
ստանա
լիք վիճակբ
է
Տակաւին
պէտք է սորվինք թէ ո՞ ր
երկիրներր
կամ
պե տո
ւթ ի
ւնն
ե ր ր իւրանիոմ
ի Հանքե ր ունին ,
ի
նչ
քանակութեւսմբ
կրնան
ձեռք՜ բերել :
Այսքանր
բաւական
չէ : Շարմանկաբն
ալ գոր–
հ ի լհուահ է մ եղի
ցոյց տալու
Համ ար աչխաաա–
նռցներ
, վերքին կատա րե լութեամ բ օմտուահ
, ուր
գիտուններ
օրն ի բուն
մանբագիտակնեբով
եւ
ձեռնոց ապատ
թաթիկներով
տւգակիէ
ղունգեր
,
խողովա1^եբբ
եւ Հաղարումէկ
գորհիքեեր
Հոս
Հոն կր տանին—կր
բԼրեն
, ի սէր Խտղաղութեան
• . ՚
Այս
րոլո րէն
՚իե բք կայ անչուչա
փ ո րձ ս ւ ո ֊ ա կ ա ն
մ ասր
յ
Պէաք է ցոյց տան մարգկութեան
ոչ
միայն
ա շվսատտնո
ցնե ր ր ելկամ գիրքերով
պարղեն տե
սական
ւլիտութիւնր,
այլեւ պատկերաղարգ
փաս—
տեբոփ ներկա /ացնեն
եբկբտմասի
մբ աւերումր
եւ
առ
նուտւլն
քանի
մ ր Հարիլբ ^ագտր
մ արղկտ
յին
աբարահներոլ
ահխացումը
, որպէսգփ
ողք մնա -
ցողներր
Համ ո գոլին
ռումբին
Հ րաշաղորհ
յատ -
կութեանց
մ ասին :
Հիւլէականր
վւոբձեցէն
երկու քագա^ւեբ
կոր–
հանե լուի։ Եաբգր
քրահինինն է այմմ : Եւ տակաւին
կր տարակուսինք
մարգկային
յառաքգիմութեան
վրայ
...
ՍՕՍԻ
Ա8Ա0ՐՈՒԱՆ
ԳՈՐԾԱԳՈՒԼՆԵՐԸ
(Ուրբաթ)
Ոչ - Համայնաւիար
սէնտիքաներր
կոչ մբ
Հ բ–
րատարակեցին
, բողոքելով
Աչիսատանքի
Գաչնակ
ցութեան
այն որոչման գէմ որով
երկաթուղիներու
՛ԷՈբհագուլ կբ յա յտա բաբ
ուի
ա յսօր ,
ուրբաթ
,
առտուան
մամբ
8 10 ;
Տա յտաբարութիւնբ
ան–
պատեՀ կր գտնէ արուահ
որո չում բ, քանի ոբ բա
նակցու
թ իւննե բ բ կբ չա րունտկուին :
Ե բկա թուգինե
բու
վար
չութ իւնն ալ
երկաբ
գեկոյցով
մր կր մերմէ
գորհտգուլի
պատրուակ -
ներբ
, աւելցնելով
թէ վարչական
խորՀուրգր
ա–
ռաքաբկնեբ
պիտի ներկա յացնէ
իւ պատասխան ե -
ղահ
պաՀանքներուն : Եւ ապօրէն կր գտնէ գոր -
հագոլլի
որոչումր :
Հանրօգուտ
չինութեանց
եւ
փոխագրութեանց
նւսխարարբ
ձայնասփիւռ
1\առ. մր խօսեցաւ
երէկ ,
յո րդո րե լուի որ երկաթուղիներու
ա չխատաւո
բնե -
բր
չմ ասնակց
ին
ւլո րհաղո
ւլին :
Գարձեալ
Աչիսատանքի
Գաչնակցութեան
ո–
բռ չում ով
, ա յսօր
գո բհագուլ
պիտի
յա
յտաբաբեն
Հ իւսիսա
յին չրքանի եւ Փա տբ ՚Բալէի
Հանքա -
գոբհներր,
24
մամուան
Համար։ Կբ կարհուի թէ
150-000
160-000
րանուո րներ պիտի մասնակ -
ցին
այս գորհագուլին
:
՝^ Նիսի
մ էք սաբքուահ
բանուորական
ցոյ -
ցին եւ ուրիչ
գէպքեբու
Հետեւանքով,
կաոավա -
րութիւնր
բացառիկ
մոգով
մ ր գում արեց
մինչեւ
առտուան
մամր
2 :
Վաբչապետբ
Հաղորդեց
թէ
Հ բտՀ անդնե ր ուղղուահ
են
նաՀանգապետնե
բուն
ել
բո լո ր պտ չաօնա աա
րնե բուն , որպէսզի
պաչտ–
պանեն
պետութիւնբ
եւ բոլոր
Հանրային
սպա -
սա րկութիւններ ր րոնութեանց
գէմ
,
ապաՀովելու.
Համ ար
զինուորական
փռխազ րութիւննե
ր ր ;
ՃԱՇԱՐԱՆՆԵՐԸ
պաբտտւոբ ենթուզթէ ան–
ձե ռոցներ
տրամադրել
, եթէ լաթ
չունին
:
Աետոյ
ե ո ա ց ահ
քո լրո վ ե։. օճառով
ւզիտի չուան
ւղնակ -
ներբ,
զաւաիքներր
եւն .
Հ
^. ՄիոէթեաԱ
^ե8
ԹՐՈՒՄԸՆԻ
ՑԱՅՏԱՐԱՐՈԻԹԻԻՆԸ
ԵՒ
ՈՒՐԻՇ
ՆՇԱՆԱԿԱԼԻՑ
ԵՐԵՒՈՅԹՆԵՐ
Միքագգային
մամուլր
ուչագբաւ
տեղեկու -
թիւններ կր Հաղորդէ
այս օրերս,
Հիւլէական
մ զ–
ձաւանքին եւ ռուսեւամերիկեան
յտրաբերու
-
թեանց
մասին։
ՀետզՀետէ
աւելի չատ կբ խօսուի
Համաձայնութեան
մբ մասին. Հակառակ
լնգՀա
նուր յոռետեսութեան
:
ՆախագաՀ
Թրում
լն չեգելով
իր սովորութե -
^է՚ե , Լ"րեքչաբթի
օր կաբգ
մր
յայտարարութիւն–
^^Ր Ըբալ
/աՆիւ Եորք
Թայմղ»ի
խմբտդրին
, օր -
ուան Հրաաապ
Հարցերու
մասին։
Ըսաւ թէ ինք
խորապէս
Համոզուահ է որ աչխարՀի
խազազու -
թիւնր
կրնայ Հաստատուիլ
եւ պիտի Հաստատուի
:
ինք
այս Համ ոզում բ կբ պաՀԷ Հակառակ
Հ իւլէա
կան եւ քբահխն
ռումբերուն
:
Յետոյ
խօսելով
Փոցաամի
խո րՀ բգամո
գովին
, րսաւ թէ այգ մոզովբ
անկիւնաղարձ
մր
կազմ եց
ռո ւսեւամ եր իկեան
յա րա բե
րութեանց
մէի «Ես Փո ցտամ
գացի կատարեալ
վստաՀու
—
թեամբ , (իուսերոէն
օզնութիւն
լնհա
յելու մտա -
գբութեամբ,
սակայն
Սթալին
մամանակին մեհ
մասր
ան ցուց գանգատելով
թէ յանկարհ
ւլագբե–
3 " ՚ –
Յ Ի ^ Ք
փոխ - փաբձի
օրէնքին
միքոցաւ
եգահ
օգնութիւնր
: Այս
մ եզագրանքնե
ր ր աննպաստ
մ
թ–
նոլորտ
մը ստեգհեցին։
կ՚բնգոլնիմ
թէ սխալ էբ
յանկարհ
գագբեցնել
Խ ՚ Մ իութեան
եղահ
օգնու
թիւնր։
Բայց ես նորեկ
մրն էի Փոցտամի
մէք, •ոչ
ոպայակոյա
ունէի, ոչ իմ կողմէս
նչանակոլահ
կառափա բութ
իլն . բո լո ր բանաձեւեր
ր պատրաս -
տուահ
էին Րոզվէլթի
կողմէ.
ինհի
ուրիչ
բան
չէր
մնար եթէ ոչ ստորաղրել»
:
Թրումրնի
կաբհիքով,
Լիուսերը
միչտ կբ տա
ռապին
ստո րագա սո ւթեան
Հոգեկնճ իռէ
մ ը
(օՕարԽտտ) :
«Սակայն եւա յնսլէս , եթէ իմ նախա
ձեռնութեանս
դէմ պա յքաբ
բացուահ
չըլլար
, ես
\94Տին
Մոսկուա
պիաի
ղրկէի Պ՛
Վինսընը
...
Թերեւս
կարելի
բլլա
լ ա յդ
հրադիրը
, գո րհագրե
լ
օր
մ ր ։ Բանց ւղէտք չէ որեւէ
ակա
րութիւն
ցուց -
նենք. վասնզի
որեւէ
տկարութիւն
չկա
յ մեբ
գիրքին
մէք» :
Գալով
Փոցտս՚մ
ի Համ աձա
յնո ւթե ան ց ,
Թրու
մրն յայտարարեց
թէ Լիուսերբ
անոնց
քառասուն
կէէոերէն
մէկր միա
լն գռրհագրեցին
•
Պատերազմ
յայատրարել
ճափոնի դէմ;
«ԳՈՒՌԸ
ՄԻՇՏ ԲԱՑ Լ՛»
Մ • ՆաՀանդներու
արտաքին
նախարարին
օգ—
^ս
–ձ
.կաններէն Պ ՚ Տին Րրսք
եւս կարեւոբ
լա րոա -
րարութԼււններ
րրաւ
նո յն օրր , հերակո
լտին ար
տաքին
յարարե րութեանց
յանձնախումբին
առ -
քեւվ. Ըսաւ թէ Ամերիկա
«պաարաստ է
առկախ
Հաբ^երր
քննելու
Խ - Մ իութեան Հետ եւ բաց թոգ–
լու րոլոբ
կարելԼւ
գուռներ
ր , տեսակէտներու
փո
խանակութեան
Համ աբ : Բա
յց ա լսպիս
ի փԼւճաբա–
նութիւն
մբ սլէտք չէ այնպիսի
ձեւ մր առնէ որ
երկու
պետութիւններ
անկիւն
մր նստին եւ ուրիչ
կառափա րութեանց կամ մոգոփուրգնե
բու
Հ իմ -
նական
չաՀերու
մ աս ին կարգագբ
ութ
իւններ
լնեն
անոնց կռնակին
փրայ
»%
՚Բաւլաքական
չբքանակնե
բու
մէք
նշանակալից
կր գտնեն
որ այս պաշտօնական
յա յտա րա րո ւթ
իւ—
նը կ՛ բլլա
յ Ջրբչիլի
ճառէն
անմ իքապէս
փերքը >
ուր
Անգլիո
լ նախորդ
վաբչապետբ
տրամագրու -
թիէն կր յալտնէր
տեսակցելու
ԱթալինԼւ
Հ ետ :
ՓոԼս - նա իւա րա ր բ չարոլնակեց
.
֊ « Բազմ աթիւ
պաաեՀոլթիլննեբ
կան բա
նակցութեան
մբ Համար , Միացեալ
Ազգերու
կաւլ–
մակերպութեան
միւքոցալ եւ
դիլանագիտութեան
սովորական
ճամբով։
Բանակցութեանց
գուռը
միչտ
բ՛ոց է մեր
կողմէն
: Վերքին
ութ
աարինե
րու
արձանաղրո
ւթ իէննե ր բ պիտի
ապացուցանեն
թէ ինչ անսովոր
ճիզեր
փորձեցին
Մ • ՆաՀանգ -
ներր եւ արեււքտեան
աչխարՀ ր ,
Համաձա
լնու -
թեան
ձեւեր
գտնելու
Համ աբ
Խ– Միութեան
Հետ։
Այո
գեանին
վրտ
յ Արեւմ ուտքի
նա խաձեռնո
ւթ իւ
նր եղաւ տեւական
. մինչգեռ
նախաձեռնութեան
շատ
քիչ օրինակներ
տեսանք
ֆյ. Միութեան
կոգ
մէ »:
Պ– Րըոք այս առթիւ
յիչելով
Մ իացեալ
Ազգե–
բու
դաչինքր,
եգրակացուց
« Մենք պէաք
չու
նինք
ուրիչ
լնգՀանուր
Համաձայնութեան
մր :
Պէաք եգահը
այն է ոբ գորհադրոլԼն
կնքուահ
Համ աձա
յնո ւթ իէննե բբ »:
՝^ Մ - ՆաՀանդներու
արտաքին
նախարէսրը
,
Պ– էչիսըն
, Հեբքեց
այն լուրե րբ թէ ւգիաի
Հբա–
ժարի ;
ՋբրչիէԼ։
յա յտաբարութեան
առթիւ,
Անգ
լիոյ արտաքին
նախարարբ
ձայնասփիւռ
ճառ մը
խօսելով
, րսաւ թէ
1945^^5՛
ի փեր ամէն
մի քոց փոբ
ձահ
են , Համաձայնութեան
ւէբ յանգելու
Համար
Խ՛
Միութեան
Հետ.
բայց
մինչեւ
Հիմա
ձախո -
զեց ան : «Ռո՛ սասէոանր գոց գիրք
մրն է ել ա
յսօր
իր
մոզոփուրզ
ր արտաքին
աշխարՀ էն կտրուահ է
աւելի քան երբեք։
Բտյց եթէ իր ուզահը
խագւս–
(Լուրեբու շարունակութիւնը կարդայ Դ - է^)
Fonds A.R.A.M
