I.
Յ Ա Ռ Ա Ջ
I
Պէյր՚ււթի
կաթուլյւկո՚ւարաՆին
մէք ,
ամերիկեան
թերթի
մր
թդթակիցր
Վ^սեմ • Ա ղ ա ճ ա ն ե ա ն
կարաինաչին
մօա ա–
նեցած
ոէ
-նկնդ
րութեան
մ ր
րնթացքին
,
ղանաղան
Հարցումներ
կ՝ րնէ
Հայ Հողե
-
ւորականին,
քանալուէ
Հ ա ս ա ր ա կ ա ց
կ է ա ե ր
գանել
Անասաաս
ԱիկոյեաՆի
եւ
Ագաճան–
էան
կա րաինա
լէէ
միքեւ
: Աակա
յ ն
կ ա ր ա ի –
%ալը
միշտ
կր ժխտէ
թղթակիցին
երե
-1
ւ ա կ ա յական
Հ աւաստոլւէ
նե րր ; /•
՚Լերքոյ\
թզԲտկիցր
կր բ ա ց ա ղ ա ն չ է • ^Ալրեմն
Հա–
ո ա ր ա կ ա ց
թն
շ կտյ Ա
իկո
յետնի
եւ
^եբ
միքեւ»։
« Աիայն
ս ա կայ որ,
երկուքիս
աչ
անունր
^ ե ա ն » ո վ կր վեր ք տ ն ա
յ ,
կր
էգատտսխանէ
կտրտինալր
ժ պ տ ե լ ո վ »
է
($աքորղ
օրր , ^՚Լ^ակիցր
իր
յօդուած
ր
կր
ղարղարէր
Հետեւեալ
վերնտղրով
է
< կտրտինաչ
Ա գ ա ճ ա ն ե ա ն
րսաւ
ինծի՛
միտկ
Հ ա ս ա ր ա կ ա ց
կ է տ ր ՛ւր կայ
Ա ի կ ՚ ՚ յ ~
եանի
եւ իմ միքեւ,
այն է թէ
երկուքիս
ալ
անունր
Հեան»ուէ
կր վերքանայ»
: Ու– ~
րիշ
խ օ ՚ ՚ ք ո ՚ ի , կարտինալր
րսել
ուղած
էր
թէ
երկուքն
ալ Հայ էին. այղ էր
միտկ
Հ ա ս ա ր ա կ ա ց
կ է տ ր
%
կ ա ր ե լի՛՛ է
մ իթէ
գոՀանսսլ
կարտինալին
ա յ գ
յա
յտա
ր ա րութեամ
բ : Աբղեօք
" ՚ ֊ ր ի չ
Հ ա ս ա բ տ կ ա ց
կէտե բ կարելի
չէ"
ղ տնե
լ
այս
երկու
միքաղղային
ղիրք
ու
Համբաւ
աւՅւեցող
անձնաւոբութեանց
միքեւ
:
՚ հ ր ժ –
աւար
չէ այո
րսել։
Շեչտելու
եմ
սակտյն
էթբ
անոնց
միքել
ղ ո յ ո լ թ ի լ ն
ունին
առա -
ւէչաբար
իրաբամեբմ
ել
Հակրնգէմ
գ տ
—
դտփտբապաշտոլթիլննեբ
,
որոնք
մէկ
Լողմանէ
կր կեգբոնտնան
Համայնավար
ք է ա դ ա ք տ ղ է տ ի
գ ա գ տ վ է ա ր ի ն մէք , իր ան–
յ իքա կան Հետեւանքներով,
իսկ միւս
կող
մէ
ցո
յ ց
կուտան
Հ ո գ ե լորտ
կանր
է ր ^ է
ագաՀանքուած
բոլոբ
ձիբքերով
եւ
առաքի—
նռւթիւննե
բ ո վ
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ
Գ Է Մ Բ Ե Ր
Բ ա ղ տ ք ա կ տ ն
տնձնալոբութ
ի ւ ն
մ՛րն
Է
Անտստաս
Ա իկո
յեան : Ա ոսկուա
քի Խ ո ր -
Հրգային
ւթսրչակարղին
վախ - ն տ խ ա
–յ^
դաՀն
է ան : Իսկ Համայնաւէտր
կո ւսա կ —
^ռւթեան
մէք
առա
քին
քարտուղարի
աիտւլոս
ի ն , իրաւունքներուն
եւ սլա
բտա–
կանութիւննե
բուն
կր մասնակցի,
յայտ
—
նաբերե
լուէ
կաբեւոբ
գ ո ր ծ ա ն է
ութ
ի ւ ն
Ր
ել
Հեւլէւնտկոլթիլն
մր : Այք-մ
ք ա ղ ա ք ա -
կան
շբքանակներր
ղինքր
յ՚՚րքորքած
, են
խորՀրղ
ա քէւն
«թէււ
եբկո..»
անձնաւորու
—
թիւնր
: Երկու
ամիս
առաք
Պոնի
մէք ,
ինքն
էր ոբ
իյ ո ր~է բւլա
յ ի ն Ա իութեան
կող—
մէ
ստոբաղրեց
Արեւմտեան
Գեքւձ՚անէւոյ
Հետ
կնքուած
խիստ
կ ա ր ե
լոր
Համ
ա ձ ա
յ –
նաղ
է՛բր
՚ Աքս տո թէ՛ւ
ակն
ր ա խ
եղաւ
ա -
նոր
վտյելած
Հ ե ղինակու
թ իւնր
, Համայ
—
ն ա վ ա ր
ւէաբ շտ կ ա բ գէն
նեբս
թէ
գուբս
:
Մ իքաղղ ա քէն
մամ
ուլր
եբկաբօբէ
ն ա ն գ -
բտգա
բձտւ
ա յ ս
Համ
ա ձ ա
յնա
՛լ ք՛է՛ն ու
Մ է՛ -
կոյԼէսնէէ
մասին
: ԽոբՀբդս
յ ի ն
Աիուէմեան
Համար
ասմէստելէ։
կա
բեւ
ււ րութ
ի ւ ն
ունի
Աիկո
քետնբ
, որովՀետեւ
Ա՛յղ
մ ե ծ ա ծ ա ւ ա լ
կայսրութեան
մէք ամէն
է՛նչ ,
ինչպէս
էլ
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
Հարցերր
-
կեղրոնական
կառա
վ ա
ր
ո
ւթ
ենէն
է ոբ կա էսում
ունին
՚.
Եւ
որովՀետեւ
ստոբագտս
մողովսլրղնե
-
րուն
անձ^ւականոլթիլնր
փճացնող
ու
քրն–
քող
ղ Ր"՛
լ՚՚ի՚-ն
մրն է Համա
յնավաբո։թիւ–
նբ
, անՀբտմեչտ
է որ տն.ոեսական
ղ եա
ն ի
՚ է ր ՚ ո յ
,բոԼոր
երկիրներուն
առաւելու
թիւնն
ե բն
ու
կարէւքնե
րր
Հ ամ ա ձ ա
յնե
-
ցնււտլ
, շտ՝էաղ
ործող
, ստոբաղ
ա ս ալ ւ գե–
ր ա գ ա ս ո ղ
ուղեղ
մբ գ ո յութ
ի ւ ն
ուն։
ւա
յ :
Այղ
տ ն տ ե ս ա ղ է է ո
կ ա ր ո գ
ւ ւ ւ ւ լ ե ւ լ ն է
Աէւկոյ–,
ետն
. ի
^ յ
) ն է ոբ կր պտտբսւսաէ
այն
նշա
նաւոր
Հնւտմեայ
փիթէսս
ք՛է՛
Հ՛է։ լան»նե
-
ք Ր >
ԿԱ
՛Լ"՛ ւ՛դ՛"
Յ՛՛՛Է
՚ ^ ե ծ ւււ ՚էւոքբ
ճաբտա
-
րալ–։.՛ ՚
Սէր
, ա ռ ա ն ց
որուն
գմուաբ
է ոտ–
քէւ
բւ.
ւ։ոբՀբգայէ։ն
այւլ
ա ս տ ի ճ ա ն
բոնտԼւ
"՛՛Հ
կա
յսե բապա
շ տ ա
թ է՛ւնր ;
1ն 0
աղար
Հայ կաթալիկէ
Հ ա ւ ա տ ա ց –
ձաւ
.••շուոդ
Համայնքին
՝ ալեւոր
պ ե տ ն
է
^; յ
էւնալ
Աւլաճտնեան
. է մէւտժ ա մ ա -
Նւր1/
Կ։սթալիէլոս
- Պ տ տ բ է ա ր ք ր
յ 1 ՚ չ ^ ՚ * * Լ
Հաձ
...^ • ւ ք լ ւ ն , Տանն
Կէլէկէոյ
տ է տ ղ ո ս ո փ
՚.
Մէ՛՛՛չեւ
։։ւնցեալ
ամէս , նւ.։ անմէստելէօ
-
բէն
ււ%քա։լ։լայէն
Համբաւ
՚էտյելող
անձ -
նա։
ու՝ութէ։էն
մրն էր,
տ ռ ա ն ց
սակայն
մէ)՝.ւ։ղ։քտյէն
կաբեւոբ
պաշտօն
մր ունե
-
նալու
: Անցեալ
Յունէս
\^էն , Պ է ո ս ԺԲ •
Սրբ՛
Բ ա Հ տ ն ա յ ա պ ե տ ր
ղէնք
«Հալտտոյ
ա տ բ ա ծ մ ա ն
մողո՚է^էն
գ ե ր -
ն ա է ս ա գ ա Հ
կ՝անուտնէբ
: Գոբծնա/չ՚սնէն
մէք նա նա -
խ տ գ ա Հ ն է առանց
տ է տ ղ ո ս ր
կրելու
՚ ո
ր ո փ Հ ե տ ե ւ
նախաղւսՀր
կաբտէնալ
Ֆ ո –
մ աղոնէ
Պ է ո ն տ է
-
֊ չատւնց
ղոբծէ
ք ա չ–
ո ւ ա ծ է ծերութեան
, յ ա տ կ ա պ է ս
կուբու
-
թեան
պատճառաւ
: Ա յս
անուանում
ով Ա–
ղաճանեան
կաբտէւնտլր
շ ա տ
կարեւոր
պ ա չ տ օ ն մբ ունեցաւ։
Ան։ ր
ղօրութեամբ
նա
այմմ
անձ՚էւքակտն
Հռլեւոր
Հուէէւն
է
32
մէլէոն
մողովուբղնեբու
,
ր ա ղ կ ա ց տ ծ
մ օ տ ե րեսոլն
ա ղ գ ե րէ , որոնց
գլխաւոր
-
նե
րն են . Չինացին
երր՝
չ ՚ ՚ Ր "
մ էլէ՛՛՛ն
,
ՀնգէԼլներր
երեքոլկէս
մէւլիոն,
Հնղկտ–
չէններր
երեք
մ է՛լէոն
, Ա ւ ս տ ր ա լ է ա ց
էէնե–
ՐՐ
երկուքոլԼլէ/յ
մէլէոն.
Հուսկ
կուղան
ճտփոնցէնեբր
, ինտոնեղց
ինե
ՐՐ , Աչմե —
րիացէւներքա,
Գոնկոցէ։ներր
եւայլն։
Հալա—
յէն
Հաչիւաէ
, նա Հողեւոր
պ ե տ ն է
Ասէայ
- է բ տ ց ա ռ ե ա լ
Մէ՛քէն
Արեւելքէ
եբկէբ–
ներէն
, որոնք
Արելելածէս
են
Ափբէ։ -
էլէէ եւ Ոէէկէանէոյ,
էնչպէս
եւ
Հէւսէսա–
յ է ն
Ե ւ ր ո պ ա
յէ
ե ր կէ
բն ե բ ւ։ ւ ն
մ էք
ա պրո
՛լ
կաթուլէէլէ
մ ալս վուբղնե
ր ռ ւ ն
:
1՛ ր
անմ
է -
քա կան իչխանութեան
տակ
ունէ
երեք
էլաբտէնա^ել։
Բեքէւնէ՝
Ջ է ն ա ս տ ա ն ,
Պոմ՚պէյէ՝
Հնղ կ ա ս տ ա ն ,
Աէտնէյի՝
Ա -
ւրստրալիա.
այս վ ե րք
ի ն
ր իբ
ա չ ա կ ե ր տ ր
ե գ ա ծ է
–՚—Հա
ր իլրէ
տ ւ ե լ ի
Ա ր ք ե պ ի ս կ ո –
սլոս — Եպիսկոպոսներ
,
ւքօտ
քառասուն
Հաղար
վ ա բ գ ա ս լ ե տ եւ ա չ խ ա րՀակտն
ա -
ռ ա ք ե ա ^ ե բ , քսան
Հ ա գ ա բ է
աւելի
մայ -
ր ա պ ե տ ն ե բ : Վ^սեմ • Ա ղ ա ճ ա ն ե ա ն
կ ա ր ա ի –
նալին
վ ա ր ա ծ
«մոգով^ին
Հ ո գ ա ա ա բ ո ւ -
թ ե ա ն
յանձնուած
են մէկ միլիար
200
՛քի֊
լիոն
Հեթանոս
մոգուէուրղԿ՚եր
, որոնց
մէք
նա պէտք
է տարածէ
քրէս տոն է աէլան
տա–
ւ ա տ ք ր : ժ ո գ ո վ ո ւ բ գ է
ձւոքէւն
մէք , ր ա -
ցատ
բե
լու
Հաւք ար թէ ո ր չ ա փ
կաբեւոբ
է •
ա յ գ
պաշտօնր
, յէ՚չեալ
«մ ոգո։է»էն
նա -
խաղաՀր
<(.կարմէբ
Պտպ»
ժ ո գ ա է բ գ ա կ ա ն
տէտւլոսր
կր կրէ է Ի ր պաչտօնէն
րեր -
մամր
Կ ա ր տ էնա
լ ր պէտք
է
ա ն գ ա գ ա ր
ճամբոբղէ
ա յ գ երէլէբներուն
մէք,
անոնց
կարէքներր
տե։լւո
յ ն
՛էրա
յ ուս
ո
ւմնա
ս է -
րելու
Համաբ
: Ըսենք
նաե։. ոբ ՝ Ա գ ա ճ ա ն -
եան
կաբտէնալր
կր մնալ
մ է։ չտ
Հ ՛ ՛ ՛ յ Կա—
թո՚լէկէ
Համայնքէն
կաթողէ։կոս
- պատ
-
բ է՛ա
բքր
, եւ ր ս տ տյնմ
ամ՛էն
տարէ
որոչ
շբքան
մր սլէտէ
անցբնէ
Լէբանան
էէր
Թեմր
:
Ո Վ ԵՆ
ՅԻՇԵԱԼ
ԱՆԶՆԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ
կաէէլասցէ
է Աւլաճանեսն
կաբտէնալր՛
ծնած
Աէսալցէսա
1895/.*. ։
Մ
էլբ
՚ոութեան
ան։ււնո։Լ
՚էաղարոս
կոչուած
:
Աար—
՛լէս Տ է ր — ԱբրաՀամեան
Գերասլայծառր
՚ լ է ն ք
1900/՛*՛
Հռոմ
գրէքէսհ
է , Հ ե տ ե ւ ե
լու
Համ
աբ
ե
էլե
ւլե ց էս կան
ղա էէրն թ
ա
ց քե ե ր ո
ւ ն
«
Հալատէ
։յ
Տաբաքէմէւէն
Վալ։մար
։էէն
»էւն
՚ ^ է ք ՝ Այ" շրքանէն
Համաբ
է ոբ էսօսք
կր
չբքի
թէ
ուեէ
^էլ
րէէւթեան
մբ
րնթացքէն,
Պէ՛՛՛ս Ժ ՚ Պապր
, (այժմ
ււ
ր բաւլ ա ս
էէ
ւած) ,
փոքբէկ
Ղ,աղէսրոսէն
շ ա տ
էլէէէ
րեւոբ
՚լիրՔ
մր
ձ՚ա
։լիքած
ՐլԼա ք Կաթէէէլիկէ
Եկե։լեցւոյ
մէք
:
ի մ
ա ստսւս
ի
րէււթ
եան
աէւտ։ււսէծա
բա—
նութեէսն
ե–
է։ ր տ լւս ։լէ տ ո ւթ
ե
էոն
Հ
աձ
՛ա -
լս ա
լ։ անն
է.–
լ։ ր
աւարսէելէ
յԼտււ
ք նա
սէոա
—
ց ա ծ է ւլո էլաո
լ։ է տէաւլաէ
ր ու ։էա
բէլա
պետ
ձ ե ռ ն տ գ բ ո ւ ա ծ է
1917^5> : 1919^5՛
ա ն ց ա ծ է
Թէֆլէս
:
1922^*՛,
Համայնաէէաբ
յաէւաք
-
էէաէլացքէն
մամանաէլ
կ
։ս՚Լչուսէծ
է
Հռոմ
« Հալատո
յ Տ ՚ " րած՝ք
էէէն
Հւսմ
սէ լսա րան»
էն
մէք
նախ տէեղերաբանոլթէւն
,
աէւլա
Հէմ–
նսէէլան
ասէՈէ
։լածարանութէ։ւն
ղէէէսաւան
-
ւլելէէւ
Համար
% Ե՛լած
է
ձ՛էաժաձ
էսնակ
փոէէ
-
էոեսէէւչ
Հռոմ
է Լեւոնեան
Հայ Գպ–
րե։էանքին
: Ն՛ւ
յն
էէն
տեսուչ
նչանսէ էքէււած
է
1932/՛*՛ :
ԵպԼ
՚սկոսլէէՍէս/լէէէն
ձեււնաւլբէէւ
—
թէւն
ստացած
է
1935^*՛
Հռոմէ
մէք :
Պէյրութի
մէք էէումաբուտծ
Հայ կ ա թ ո -
՚լէկէ
էնր Ա ր ք ե սլէս
Լլո ւղոս - Ե սլէ
էէ կււ
սլոս–
ներու
ԱէւհՀէէէքոսր
՚ լ է ^ ՚ Ր
մէէսձւոյնոլ
-
թեամր
կաթէէէԼիէլէէս
- Պ ա տ ր ի ա ր ք
րնտբած
է
1937/ւ
երեսուն
նոյեմբերէն
:
1940/՛
Ր"֊
է լ է ՚ ղ ր ր Պէոս Ժ Ո• ԲտՀանայէսսլետր
32
նոբ
ա ն ո ւ ա ն ա ծ
կա ր տ էէնա
լկւ ե ր
ււ լ ն
առւէէքէնր
ն^անտկէէէծ
է ղէ՛նքր՝
կաբտէ։նալ
Աւլաճան–
եան
որուն
կւսթէէւլէէլոսա
րէսն
ր
Պ է յ բ ՚ ՚ ՚ ֊ թ
է,
այցելած
է Մէքէ՛ն
Արեւելքէ
բոլոր–
եր–
էլէէբնեբր
,
եբկէէւ
անւլամ
ֆ ր ա ն ս ա կ ա ն
էլա–
ռաէէաբութեան
սլաչտ օն/ւլ կան
Հէէւբր
եւլած
է , ա յցե
լած
է եբէլէցս
Մ Լ
՚ացեէէէչ
- Նտ -
Հտն։լներր
, եւ մէկ անէլսսէ
Պրաղէլն
ու
Ո՚֊բուէլուէյն
:
1954/՛*՛ * " "
Նէսէսա-ք
աՀ ան -
ոյ.տնուսէծ
է Պէոս ԺԲ ՛ Ր
" ՚ ՛
՚-քէ^Նէն
ե -
ԹՐՍՆՍԻԼՎ-ՍՆԻՈՅ ձԱՅԵՐՈՒՆ
ԱՆՑԵ ԱԼԷՆ
Ե ր կ ա բ է ցանկր
այն ա կ ա ն ա ւ ո ր
անձե
րուն , ղորս
Թբանսէլվանէա
Հ ա ս տ ա տ ո ւ ա ծ
մօտ
եր կսւ Հաբէւբ
Հաղաբ
Հայեբր
տ ր -
լ է ն
էրենց
նոր Հայրենիքին
:
Հ ո ւ ն ւ լ աբ
մ ողուէուրգէ
ա ղ ա տ ա ղ
ր ա կ ա ն
պէՍ
յքաբէն
մասնակցող
եւ Հանրա
յ է ն աչ -
խ ա տ ա ն ք ն ե բու
՚քէք
Համ
բ ա ւ
շաՀած
Հա -
յերէն
շ ա տ ե բ ր
եղած
են կ1.որկեն
քաէլա
֊
քէ՛" *
1848 - 49
աարէնեբուն
, Հունղաբ
մո -
՚լովուբգր
ապստամ
բ ե ց ա ւ
Ալստբէո
յ
կա
յսբութեան
ղէմ , որու
բոնա
կա
լո լ -
թեան
տակ
էնկած
էր :
Այո ասլստամ
-
բութէւնր
էէար
Ոէլ
13
Հ ւէւնէլար
ղօրավաբ
-
նեբէն
եբեքր՝
Կեորէլենցէ
Հայեր
էէն՛
Բէշ
էռնէօ
, Լտղար
Վէլմոչ
եւ Ցեց
Յով
Հաննէս
: (Լպստամ
բութէւնր
խեւլգոլեցալ
ա ր ե ա ն
մ
էք եւ անոբ
13
ւլօ
ր
էս
ւէա
րն ե բ էն
\՝Հր
, որոնց
շարքէն
նաեւ
Բէշ էռնէօ
եւ
Լաղաբ
Վէլձ՚ոշ
ւլն ղա էլաՀ տ րուե ցան ; Ցեց
ՅոէէՀաննէս
յաքալեցաւ
անցնէլ
ի տ ա լ է ա
եւ
յետոյ
Արմանթէն
(Պուէնոս
Այրէս),
ուր
մեռաւ
1904^5՛։ 1892
Մ ա ր տ
5է>ն
ան
կր ՂՐ^ ^^ՐԼ՛"յէ
՚ ^ ՚ է ք
ՀրատաբաԼլոլող
«
Արմենէւա
»
ա մ ս ա թ ե ր թ է
խմբաղէբ
Ա ոնէլբատ
Բ բ էէստա։էո
բ
էն
որ
«Մ եծտւլո
յ ն
բաէլձանքս
է
անւլաձ՝
ձ՛ր եւս տեսնել
ա -
նուշ
Հա յրենէ
քս եւ
ս է րելէ
ծնողքիս
ղէ -
բեղմ
աններր
» է
Մինչեւ
1902
թ էււսկտնլ,
երբ
այցելեց
Կեոբկեն,
այնտեղ
էլապրէին
մօտ
՚ Լ ^ ց
Հարիւբ
Հայեր
: Այս թ է ՚ ֊ Ր չտտ
նուաղէ
-
ց ա ւ
Համ
ա շխա
բՀա
յ է ն
աոէւ։քէն պատէ
րաղ–
մէն
յետոյ
եւ այսօր
քտղսւքի
Հայերուն
թ ի ՚ - ր
350է
աւելի
չէ :
Մինչեւ
1850
Հտյ րնտկչութիլնր
կր խօ
սէր
Հա
յերէն
եւ Հտյ ե ր ա խ ա ն ե
ր ր կր յա
ճ ա խ է
ի ն
տեէլւոյն
Հայկական
վ ա ր մ ա բ ա -
նրՀ
Յէչենք
Հայ ուսոլցէչներէն
եւ ե բ գ է չ –
նեբէն
Զէֆթտ
Լուսէկր
(3730),
ՅովՀան
նէս
Գ ա ս պ ա ր ե ա ն ր
(1794 - 1813) ,
Ն ո վ ա ք
ՅոէէՀաննէսր
(1813 - 1840) ,
Ն ո վ ա ք
Գրի–
գորր
(1840 - 1861) ,
Աիմռնովիչ
Գրիգորր
(1890 - 1920)։
Մօտ
250
Հայեր
էլապբէն
նաեւ
կեոբ
֊
կենէ
չր քաէլա
յ
7 ֊ 8
ղիւղեբու
մէք՛
Տիթ ֊
րօ , Ջոմոֆալա,
Ոէ
֊յֆալՀս
,
Թ՜ոփլէցա
ե ւ ա
յլն
:
Բոլոր
այս Հայեբր
աւելէ
քան մէկ ղա—
րէ է ՛Ս՛ Ր ^ ունղա
ր ա խօս են եւ էլր
ճանչ––
ցոլէն
Աւլպէյ
, Աէլոչտէէն
, Աւետ,
Բէցուչ,
Ե ա ք ո պ ֆ է , Զա
բուէլ,
Զ ա ք ա ր ե ա ղ ,
էս
թ ե -
կար , Լաւլաբ
, Լենէլէլ
, Լսւքտղ
, Լուկէսւլ
-
ֆ է , Մէսլնաշէ
,
Մս՚նեա
,
Ա ա բ ա ի ր ո ս ,
Մելիք,
Միբ՚լա,
Միքլոշի,
Շ ա ղ ք ա , Պո -
ղանցի
, Աենքոէէէչ,
Ա ե պ ե ն է ,
Վաքառ
,
Ց
՚էէոան
, Ցեց , Ցէֆր՚ս
, Փ ա ֊ չ ք տ չ , Բափ -
տեսլօ , Բէէէռաչոէէ , Բ է ՚ ՚ ՚ է ի է
յ
Բոբպուլ
եւ
այլ
մա կանէււ^էնե
բով
, որոնք
բնոբո
շ
են
Հտյեբէէւն
Համար
:
ւ ւ ՜ ձ ^ ձ է ն
կեոբկեն
ծնած
Ամէրտ
անունով
կեէլեցէնեբու
Հէսմաբ
ՕրէնէՍղէրք
պատ
-
ր էէէ սէո էէէլ էլտ
ր էէէէնէս լէէէ էլէէէն
յանձն
էւ։ խուձ
-
բէն,
եւ էսբգէն
էսկ Հ բ ա տ ա բ ա կ է ս ծ
է էլէէէ–
րեւորաւլէէքն
մասր,
«Յաէլտգս
Անձանց»բ
:
Ն ո յ ն
գործին
Հէոմտր
նա
Հռոմ
կր գ ր տ -
նուէբ
, եբբ *Լա տէք կան
եան
ձա յնէսս
փիւռր
ծանոյց
՚ Լ ե ք ՚ ք ի ն
էսնէււանոէ-մր
:
Նմ ա ն ա պ է ս
էլոէԼ կւսսց
ի է Անասաաս
/• -
էէանովէշ
Միկոյեանր։
է^նած
է
ն ո յ ն
տտ–
րին,
1895^*՛
ԱանտՀինի
մէք։
Նտխնէսէլան
ու
րարձրւալոյն
ուսում ր սւէէացած
է
ԹԼ։ֆ–
լիսԼէ Հայ էլա էլան
՚Իպրատան
մէք՛. Ա
էքղբնտ–
էլ։։։ն
շրքանէն
ԼէէանգւսւԼառ
սլէսյքաբող
Ր
եւլէսծ
է
Հէս
յ 31՛ ւլա վ։ է։ Լէէա կ։ւէն Գ ա շնէո էքց ու
թեան
շար բերէն
ներս : Տս՚կտւ
Հ ա կ ա ծ
է
էլ է պէ
ւ^ենէէնեան
էլաէլափէսրապա
շտութ
էււ—
նր :
1917/՛*՛
1քէէէլէեւոբ մաէէ
ւէ՛ր առած
է Պա~
քէէւէ
քաւլաքէսէլէսն
կոէւներուն,
էէիրտւոբ—
ոլէսծ
է էէւ ն ո յ ն ք՛ս ւլա
քի
յ ե գաւէէ ո էէէէս էլւսն
կոմիտէ
էէն անէք էէէմ բնտբո՛
ած՝ : Աքս
շբքէս–
նէէն է ււր նէս Հրաաա
ր ա էքւէէծ է (ձԱ էւցիալ –՜;
Գ ե մ ո կ ր ա տ »
թեբթր։
1918/.*՛,
երբ
Հա -
մա
յնա
էէ էէէբութ
էւնր
նեւլ
շլէքսէն
էք ր
Լլտն -
ցրն
է ր կէէ էէ կէէէէէ էէ մէք , է՛նք Հաստւստէս
էլէէէ -
մութեէսմբ
էր
7
Լ՛րրին
փ բ ա
յ մնացած
է
Տ
Բանիցս
ձեր
րէէէ էքա չուած
է , բէէէն տ ո> ր կ ո ւ ա ծ
ու
էէէէէխէսծ
: Ա
է շտ
1918/՛*՛՛
էլտէրքաէլեբ
-
պած
է մեծ ասլստամ
բութ
էւն մբ
կոէէ/քէԱէէի
ԸնգՀ՛
ՀբամէսնաէՈէէէբ
Ջ"/՛*
Տէւնէէքէէնի
գէմ։
1919^*՛
յաքոէլցուցած
է Պաքուի
մեծ
գէէրծտղուլր։
Աակայն
գէւ,բձեալ
ձերբա
-
կալուած
է եւ դարձեալ
փախած
: Այս ան
ղամ
ա ն ց ա ծ է Մոսէլուա
: Հոն ճէէէն շցած
է
Լեն
ինր
է
լ
Համ
ա յնաէէ
էսր
էէլա
րաղ
լուխնե
-
ՐՐ •
40
տտրի
շա բունա
կ ա շխատէսծ
է
ԸՆԴ1.
Ժ-ՈՂՈՎ.Ը
^
Մխիթտրետն
Մտյբաւէանքէ
ներկայ
սաՀմանաղ
րէէւթեան
Համաձա
յ ն , ԸնւլՏ *
ԱրբտՀօբ
եօթնամեայ
լնտրութեան
,
լնդ–.
Հանուր
ժոգո՚էի
եւ
սլւստասխանատու.
պտշտօննեբոլ
ւէեբանոբոգման
տ ա ր է ն
է
Մ էէարանութեան
Համար
Ա– ՚Լաւլտրէ
եւ
^արտւսսաՀմանի
՚ ^ է ^
պ ա շ տ օ ն ա վ ա ր ալ
Ր ՚ ՚ լ ՚ ՚ Ր
մէւտ բաննե բո
լ ն
նեբկայութեամբ
,
րնդՀւսնուբ
մուլւէէէյք
սէլսած
է ամսոյս
\ ՚ ^ է ւ ն եւ տ ա կ ա ւ է ն
կլա^
շտբունա
կոլէ
:
Օրակարէէէէն
էլա բե
ւո բտղ
ո յ ն
մասերէՆ
՚քէէլր,
ԸնղՀ՛
ԱբբտՀօբ
րնտբութէւնր՝
ո—
բուն
ղեբր
էլե բէսէլշէո
է տաբէնեբոէէ
Մ
էա–
բ ան ո ւթ
ե ան
մ ր ա պ ա է լ ա
յ
նախաձեոնոլ
—
թեանց
Համար
, կատա
բու ա ծ է
6ուլէււք
ձ;փն։
Աոէսքէն
թւլթա
էքց.^ւթենէ
մր կլա
աեւլեկտնանք
որ ՝
յաքոբղ
ա ր ա ր
Լ"ՐԲ"Ր՚Է–
անւլ տմ
ուան
Համ
ար , վ ե բ •> ։ո էն
Ա ր բ ա Հ ա
յլՀ
րնտբոլած
է գ ե ր պ • Աբս.պէ։ոն
Վք՚գ • Ո՛–––
լոլՀոճեան
, որ արդէն
2Տ
տաբէւէ
էւ ՛Լեր՛
այս
պատաէւիէէ1էնէսաու
եւ
տմ
ենտփափոլ1շ
պա
շտօն
էէն
ղլուխն
է :
Գ ե ր պ
.
Ո ՚ ֊ լ ո ւ Հ ոճեանէ
անձն
ու
անցեաը
դէէբծունէ
ութէւնր
ծանօթ
են տրւլ էն
մ եր/
Հանրութեան
՚.
Ծ ն ա ծ է ւՕաբբեբղէ
Գ ա տ ե մ
դէւղր
1890^
Փ ե տ բ ո ւ ա բ \^էն
:
Ա
. ՚Լ՚ոքաբ
կք՛
մտնէ
1905^*՛ է
Տ ա ս ն ա մ ե ա յ
ուսումնական
եւ Հո
ղեւոր
կեանքէ
լաւաւլոյն
պ ա տ բ ա ս տ ո լ —
թեամր
1915^*՛
կր բտրձրանտյ
ք ա ՛ ր ա ն ա -
յական
Աուբբ
ա ս տ է ճ ա ն է ն : Յ ա ք ո ր գ
տտ–
րէն
կր
մեԼլնի
Հռոմ
ա ս տ ո ւ ա ծ ա բ ա ն ա կ ա ն
Հա
յ ո ւ ն
ղաւակն
է նաեւ
Ատեփան
Ա դ ո ն ^
Բէովիր
արրան
, որ Վ^ենետէւէլի
Մէսէթար––
ետններոլ
Ա գ Վ ա ղ ա ր
վ ա ն ք է
նէէրբնտէը
աբբաՀայբն
էբ, երբ Նտվէէ-լէոն
Պ՚՚նա
-
փ ա ր թ
նոլաճելով
ի տ ա
լիան , սկսալ
գ ր տ -
լ ե լ
էէանքեբու
սեփաէլանութէւննե
րր եւ ա–
սո՚եց
կա
րգէն
Ա ՚ ՚Լաղտրէ
է^^Ք^ՐՐ
՚
Ա տ ե փ ա ն ո ս
արբաՀայրր
բնդղէմացալ
Ն ա փ ո
լէ էէնէն
յա
յտա
ր ա բ ե քՈէէ , թէ Ա խի
-
թ տ բ ե ա ն
Հաստատութիւնր
Արեւելքէն
ե -
կ ա ծ
դիտնականնեբոլ
մէէլ
օճախն
է , ոբ
նպատաէլ
էէլնէլ
ա ր ե ւ մ տ ե ա ն
մ էէ էլէէ ։էո
ւբղնե–
բու
մշաէլէէյթր
ծանօթացնել
Հայերուն
^
իէէէլ Հայ մոգաէուրդի
մչակոյթր
ծտնօ
֊
թ ա ցնե
լ արեւմ
տ ե ա ն
մողոէէէէ
ւբղնե
բուն
:
Նաէէււլէոն
էլր Հբաձսէբէ
Ա.
Վ ա գ ա ր ի
էնչքեբր
էլրաւելոլ
էր ծրաղրէն՝
այն եղ–
բաէլէէւցու
թեան
յանւլէլոփ,
որ Ա ՚ Վ ա ղ ա ր
էէէէէնքր
սլէէոք
է նկատել
«Հայէլաէլէսն
ա -
՚՝
կէէէղեմ՛էա»
մրւ
1854^*՛
մ ե ռ ա ծ այս կէորկենցէ
Հայր
ե–
ղած է ոչ մէայն
էլէէոնաէլան
եւ գէսստէէս
-
բաէլ,
այլ նաեւ
Հեէլինակր
Հաղարէսւոր
է ֊
քեբ
պ ա բ ո ւ ն տ կ ո դ
17
գիբքերու
:
Հ–
Մ. Պ Ո Տ Ո Ի Ր Ե Ա Ն
(՛Նոբ ււեանք)
Մոսէլուտյի
չբքանտէլնե
բուն
մէք։
1926^*՛
անսբ
թեէլնածէէւթիւնր
աքւդէն
ւլ բ ո ւ ա ծ էր
էլո ւսա էլց ութ
եան
քէսէլաք
՛բի՛
րո
յ է ՛ ն
անւլա—
մակցելու
Համար։
Աաէլսէյն
րնտրուեցալ
մ էէա
յ ն
1935/»^ :
Մի
էլո յեան
Հ ուսէլ
կոմէէ
ս ա ր
ն չ ա ն ա էլէէ ւե ց ա ւ անտեսեղէնէ
ճ ա ր ա ա բ ա բ - ^
ոլեստէն
: Իրր տ
յւլ
անցաւ
Ա է ա ց ե տ
լ Նա |
Հէսնէլնէ։
ր
ր
.
Շ է ք ա
էլո
յ է
մ՛ էք
էէւսէււմնաս
է —
ք՛եց
ձեռք
բերուէսծ
յա
քո
ւլու
թ էւննե
բ բ
տ
յւ*
ճէէէ էլէէն
ձ՚էք՛
էէ էա բագա
բձաւ
Ա էէսէլւէւա
է ։ ւ
ստեէլծեց
նձ՚ան
ւլործաբաննեբ
: իր ձեռ —
նաբէլր
մեծ
յւս
քււ էլո ւթէ։
լ ն
էււնեցաւ
յէսէո
—
կտսլէէէ
է ս տ ա ց ա ծ
էլաթէւն
ւ։ւ պա՚-աածէէյ
ւ1 ի
—
սին
Համաբ
: Պատերէսղմէ.
նաէէօբեաէլէէն
նէս
ա ռ ե ւ տ ո ւ ր է
կււմէսարն
էր :
Պէստէ,բագ—
ձ՛էն
քետոյ
եէլէէէւ
նաեւ
էլոմ
էսէս
բէէւ
թէւննե–
րէէւ
է
։էո
ք։՝է րղա քէն փոէս
— եէս էւէաւլա՝։ ր : Այ"
չրքանէէն
է որ նա սէչսաւ
քէսէլաքաէլան
Հե––
ւլէէնէէէէլ։։
ւթէւն
էէսէ
քե քէ, լ ։
կէէ
չւէւեցաւ
Ա տա—
լ էն
է.
էէէն
չյ>ա էէէ ուէք րէն
« Գործ է
մ արէլ ր» •
Աթէսլէնէ
րնէլեբացաւ
թէ՛
թեՀրտնէ
թէ՛
Ե՚ոլթա
յ է
բէէէն
էս
էլց ութԼէւննԼրւէւն
Հ
էՍէք
էսբ ;
1950/՛*՛
քցորՀրղտյէն
Մէութեան
1լո,լմէէէնէ
Մ՚"ո
ք Ցէ
թ՚ոէ-նէլէ
Հեէո
սէոէէքէաւլրեց
Աաէետ
Ջ էնա
կան
էլ
ա ^էաէլ
է։ բ բ :
1954/՛*՛
Մալէ
նէլո–
էէէ ՝էետ
պէսՀ մր սլււէ շաօնանկ
եղաւ,
սւս -
էրսյն
շոլտ
Ոէէ
ւէ ե բաէլ
րէէւ ւ է. ց էէ ր
էէ է բքր
Տ
1950/՛*՛
է՛ր ս՚ոէ։լ։ա։լբէէւթէւնր
էքբալ
Աէէէէեա
Արե
ւմ տ ե ա ն
Գերմ
անէո
յ աոա
քէէն
Համ ա -
ձէէւյնաէլբէն
տաէլ,
ղոբծօն
մէսււ
էսռտլ Հ ա –
մ ա յնաէէար
կէսրգ
ձ՛ր պ ե տ ե ր ո ւ
մ ա ք բ ա -
գործումին
ու Հուսկ
1958
նչէսնակուեցւսլ
ւէէոխ - նախաղաՀ
ԽորՀրէլային
Միւււ
-
թեան
։
(Շար–)
ՆԿՐ՚՚հ\–
՚՚ՕՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
