ք օ ո 6 շ
6Ո
1 9 2 5
ք^.
Շ.
Տ61Ո6 57 2731
76|6թհ. : Ր « 0 , 86 - 60
Շ. € .
9,
քտոտ
1 5069-82
0 Ր (I Թ ե ՐԹ
Հիմնադիր–
Հ Ա հ Ա Ր է Ս՜ՒՍՍՔեՍւ
(^ԱԺԱՆՈՐԴտԱԳՐՈՒԹԻԻՆ
Ֆրանսա հւ զ ա ղ ո ւ թն ե ր , տարեկան 3500 ֆր.՛ վ եցամս • 1900
Արտասահման՛ տարեկան 4000 ֆրանք :
Հատը 15 ֆ ր •
9ՈՐԵ«ՇՍ.ԲԹԻ
29
60Ի՚1,111>ա՛
29
յ 4 « V I 6 8
1 9 58
34ՐԴ ՏԱՐԻ -
ԹԻԻ 8105
34ք|«ք
ՆՈՐ ՇՐՋԱՆ, ՍՐԴ.ՏԱՐԻ, ԹԻԻ 390Թ
ՕՐՈՒԱՆ
ԽՕՍ-ԲԸ
ՍՆԳ Ս Ր ՍՅհ հ՚ՈՐՃՐԴՍԺՈՂՈՎ-Ը
Երկոլչարթի
օրոլրնէ ի ւք Լ ր Անղարա
քի
մկշ
"՛եղի
կ
՝ոէ
,նենաք Պաղաատի
Ուիսաի
խոր՝.րդաժողովք,
, որ պիաի աեւէ
չորս
օր
՚.
Այո
անղամոլանր
սովորական
ժողով մը
չէ : Ոաղմաթիլ.
բարղ
Հարցեր
դրուած
են
սեղանին
՚Իրայ ;
Ամէնէն աոաշ
ԽորՀբղային
Միութեան
սպաոնալիքր
կբ ճն չէ
ուխաակիցնե
բուն
վրայ։
Աոսկուա
կ՝ուդէ
աբւլելք
ՐԼԷ՚^լ
Հիւլէական
ռումբի եւ Հրթիռի
խարիսի–
ներ
Հասաաաուելուն՝
Միշին
Արեւելքի ,
մասնաւորաբաբ
Պ՚սղաաաի
Ուխաին ան -
ղամ
չորս
եբկիբներոլն
, թոլբքիոյ,
ի -
Բ"՚ՔՒ
»
Ւբանի եւ Փաքիսաանի
մէշ :
Ամերիկայի
արաաքին
նախարար
Ֆ ""–
թրՐ
Տրլրս, որ Անղարա
երթալէ
առաշ
կարեւոբ
խօսակէք
ութիւններ
ունեցաւ
Մ
րոքի ելթ-եՀրանի
մէշ, յայաարարեց թէ
Անղ արայի
իւորՀրղ աժողովի
օրակարգին
վրայ
նման
խնղիր
չկայ
:
3 - V
Մ իայն
թ՝ուբքիան է , որ Համաձայնած
է
ամերիկեան
խարիսխներ
Հասաաաել
իր
Հողամասին
վրայ
իբրեւ
անղամ Աալան -
աեան
եւ ոչ թէ Պաղտաաի
Ուխաին ;
Կիպրոսի
Հ արցբ
նո յնպէս
Հ րաաապ
փուլի
մբ մէշ մաալ
Անղարայի
մէշ, ուր
թո՛րք
կաոավաբոլթեան
Հեա
կարեւոր
խորՀրդ ակց
ու
թիւններ
ունեցան
Անղլիոյ
արտաքին
նախարարն
ու կիպրոսի կաոա -
վարիչբ , նախ քան ժողովին
բացում բ \
0՝ոլրքերբ
խիաադ մեծ
կաբելռրոլթխւն
կ՝րնծայեն
"՛յս խնդրին ; Տարիներէ
ի ՛ք ե ր
թուրք
մամուլի
առաշին
էշերբ
ղրեթէ
ամէն օր - յատկացուած
են
կիպրոսի
լուրերուն : Հելլենե
ւթոլրք
յարաբերու
-
թիւններբ
լարուած
վիճակի
մէշ կր մնան
էոաբինեբէ ի վեր։
1955
Աեպտեմբեբ
^ի
թբքաբարռ
ք ալան - թալանն ալ Կիպբոսն
ունէր
իբրեւ պատրուակ ;
Պալքանեան
Ու֊խաբ
ղոյութենէն
ղաղբած է ղրեթէ
Տ
կիպրոսի
Թ՜ուրքեր
ք1
բուռն
ցո լցեբ կը
կատարեն
սլաՀանշե
լով
կդղք՚էն
բաժ
ա -
նոլմբ
է
կբ յուսան
աքս
ձեւով
աղղել Ան—
գ սւ րււ։ ւլի
խո
րՀ րգաժուլովին
, մ ասնաւո րա՛–
բար
Անդւիոյ
վրաք,
որուն
կամքէն
կախ–
ուած է խնգրին
վերշնական
լուծոլմբ ;
Միացեալ
Աղգերու
կաղմ
ակերպռւթեան
բռնած
դէ Ր֊ՐՐ՝ է նպաստ
0ոլնաստանի
կատղեցուցած
է Թուրքերը
է
Անոնք
մ
ա–
նաւանգ
երբեք
չկրցան
մարսել թէ ինչ ~
պէս
Պա
ղտատի
Ուխաի
անգամ
Ւրաքի
պաաուիրակբ
թրքական
թէգին
Հակաոակ
քոլէ
աոլալ
:
Ու յաշողեցան
պաշաօնա -
դուբկ
ընել աալ ղասյն
Ւրաքի
ել Թուրքիոյ
յարաբերութեանց
պաղոլթիւնն
էբ պաաճառ
,
ոբ
Ատնան
Մ ենաերէս
Անղ արա յի
խոբՀ
րգաժոգովի
բացումէն
առաշ
անակնկալ
կեբպով
Պաղաատ
գնաց*
վէճի առարկայ
խնգիբ -
նեբբ
լուծելու
Համար ։
Բացի իբաքէն
, արաբական
միւս
երկիր––
ներր մաս չեն կաղմեբ Պաղտաաի Ուխ "
տին։ Այս ՚քերշինբ
կարեւոր
ճեղք մը բա
ցած է Համարարական
միացեալ
ճակաաին
վրայ ։
Այգ
ճեղքը աստիճան
մը աւելի
կը
չեչ–
.սէուի այժմ, երբ էդիպսէոա ել
Աուրիա
պաշտօնապէս
կր յայաարարեն
թէ միաց
եալ
դաչնակցային
պեաութիւն
մր պէաէ
կապմեն ։
Շաաեր
Մ՚^սկոէ-այի
մաար
կբ աեսնեն
այս պատմական
ղէպքին
մէշ։
Արաբական՛
այս
երկու
երկիրներբ
վերշին
աաբինեբու
րնթացքին
ՀեաղՀետէ
Հեռանաչով
արեւ -
մտեան
պեաութիւններէն
,
դաՆագան
գաչ–
նադիրնեբով
բարեկամութիւն
Հասաաաէ.–
ցին
ԽորՀրդ՚՚՚յՒ^՛
Միութեան
Հեա :
Եգիպաոս եւ Աուրիա
սաՀմանակից
աչ
չեն
իրարու եւ չփ դի՚«ց"վր
թէ Ի՛Կ ձե
ւով
պիաի իրագործեն
^Միացեալ Արա -
^ական
պեաութի^նյ^ը
, Արգեօ՚*ք
նախա ֊
0ՐՈԻ1Ո. Դ Է Պ ք ե Ր Ը
ՖՐԱՆՍԱ
Ե Տ
Մ Ւ Ջ Ա ա Յ Ւ Ն
ՃԱ Ր Ց ե ՐԸ
•
ԱՐՏԱ-ԲՒՆ
ՆԱԽԱՐԱՐՒՆ
ՕԱՑՏԱՐԱՐՈՒԹՒՒՆՆԵՐԸ
Առշի
իրիկուն
երեք
լրաւլբո։լնեբ
Հաբ -
ցումնեբ
ոլ։լւլեց
ին Արտաքին
նախարաբ
^ Ի ^ ո յ ի
, որճշդեց
Յէրանսայի
ղիբքր՝
մ ի–
շաղդային
Հարցերու
Հ " ՛ ֊ / ՛ ^ I
Լբաւլբողնե–
բուն եւնախարարին
տեսակցութիւնը
Հե—
ռասփռուեցալ
։
Փինօ բացատ
րռւթ իւններ
տուաւ
Հ բբ -
թիռներու,
արձակարաններուն
մասին,
որ՛
ա՝%աղին
աղմ ուկրա
րձ րաց ո ւցած
են
իբենց\
շուրշ : \ք անօթ է ա
քն
տպա
ւո բ ո ւթ ի ւն ը \
թէ աբձակա բաննե
րր
մ
եծ
վտանւլ
մբ
կբ–^.
նան
ներկայացնել
իբենց
ւլտնոլած
Հո –\
։լամասին
վրայ
(անչռւչտ՝
երբ պայթին)
ի|
Այս
ուղ
ղոլթեամ
բ
խօսելով
բսաւ
, թէ՜^
պատեբագմ
ի մր պար աղա
յին
թ^ամիին
ղէնքե բն է որ վ տանգաւոր ենել ո՛ չ թէ
անոնք՝ ոբ քարձակռւմ
կրողր
ունի : Այ -
սինքն , եթէ երկրի
մբ մէշ
Հրթիռներու
արձակարաններ
բլլան՝
թ^ամիներոլ
կողմէ
ռմբակոծուելու
պա րաւլա
քին
՛ղա
յ—
թելուի
աւլէտ մր չեն կրնար պատճառել
։
Անկախ ասկէ. Հրթիռի
արձակարան
մբ
ուրիչ
րան չէ , եթէ ոչ՝ թնւլ անօթ մբ :
Արտաքին
նախարարբ կբ մտածէ , թէ
Խ • Միութիէնր
նման
արձակարաններ
Հաստատած
է արգէն
Արեւելեան
Եւբո -
պայի
մէշ ելիբ Հ ողամ ասին
՚էրա
ք •
Չեմ
ղիտեր թէ ինչու,
բսաւ
Փինօ, Տէքբան–
սա քի
մէշ Հաստատուած
արձակաբանները
աւելի վտանգաւոր
պիտի
րլլան Յ^րանսա—
քի
Համար, քան՝ Խ՛ Միութեան
մէշ Հաս–
տատուած
Հրթիռնեբռլ
արձակարանները
։
կեդրոնական
քքԼրոպան
ղինաթափելռլ
Ո՚աւիաքի
ի ծրաւլրին
մասին
խօսե լուի , բ -
սալ
թէ ԼեՀաստան
այս ծրաւլիրր
մշակած
է ր Գերմ անիո
յ Հետ իբ ունեցած
սաՀմա -
նա
քին
վէճերբ եւմասնաւռրարար
0տրր
—
Նայսի
Հարղբ
լուծելու
Համար :
Աակայն
Ո՚ոլսերբ
տւսրբեր
նկարաղ իր մր
տուին
խնգրին • նախ՝
յառաշ
քշեցին
Ջեխոսլո–
վաքիան
, որմիանայ
լեՀական
աոաշար -
կին,
յետոյ Ա կանտինաւներն
ու իտալա
ցիներն ալ փորձեցին
Համողել
ոբ գի -
նա թափ
ուին :
Արտաքին
նախարարին
Համաձայն,
ղի–
նաթափ
գօտի մբ չրշան մրն է, ուր
Հիւ
լէական
ռումբեր
կրնան
իյնալ,
բայց
չեն
կբնաբ
մեկնիլ։
Զինաթափութեան
վրա
յ պնդ ելո վ , Մ ոսկուա
ուրիշ րան կ՝ե–
(Շաքունակու-ք^իւ-նը կարդալ 8րդ
է յ )
քայլ
մ ըն է ասիկա
գէպի
^Համարարական
կայսբռւթեան՚Տ^
մը ստեղծումբ
;
յ
Տարակոյս
չկայ, ոբ Արեւելք - Արեւ–^
մուտք
մրցակցութեան
մէշ Մոսկռւա ո -
րոշ
նուաճույէնեբ
կաաաբեց ; քԼյղլանՀա —
ու րրի վաբգապեաոլթիւնը
ակնկալուած
արդիւնքը
չաուալ
ւ
Յւոսթըր
Տրլըս
ամրապնդելոլ
Համար
Ամերիկայի
ղիրքը
յաչս
Մերձաւոր
Արձ -
(ելքի
ժողովուրդներուն
, Անգարա յի
խոբՀրգաժողովին
մէշ կրկին
շեշաեց , որ
Միացեալ
ՆաՀանգները
ամէն գնով
պիաի
պաչապանեն
գիրենք՝
բոլչեւիկեան
յար -
ձակռւյէէ
մը դէմ ։
՝• • ^^^Դ1Ի"յ
արտաքին
նախարարը
նէէյՆ
կարծիքն
յա յանելով
Հանդերձ
,
աւելցույք
թէ
՚դէաք չէ անտեսել
խորՀբղային
ա -
ռաշարկբ՝
միշաղդային
վէճերը
խաղա -
ղութեամբ
լուծելու
մասին
։
Ղ՚իրքեբը կբ ճշդուին
ՀետգՀեաէ ; ՛քա
ղաքական
Հորիդոնը
կը պայծառանա
յ օրէ
օր , վեբշ աալով
անստոյգ
կացութեան
I
ՀՐԱՆՏ - տԼՄՈԻհԼ
1ՈՒՆԳՍ.ՐԻՈՅ Կ.ԱՐՋԱՊԵՏԸ
ձՈււժԱՐԵՑԱՒէ
Հոէնդաբիոյ
՚Լարչապետբ՝
՚Բատար
Հը–
բաժարեցաւ
իր պա չտօնէն , ղոր կր վա -
րէր
1950^
աչԿաան Հ ունղա րական
քեղա
—
փոխութեան
ձաէսողութենէն
ի վեր \ Պաչ
տօնական
բացատրութիլնբ
այն է , թէ
՚Բատար կառավարական
ա չիւա տանքնեբէ
ձե բ բա։լատուե
լով
ամ բողշութեամ
բ
պիտի
նուի բուի կուսակցական
դ ործերոլ
։ Հ^ա–
նօթ է, թէ ան միաժամանակ
բնդՀանուր
քարտոլւլաբն
է րնկերվարական
— աչխա -
տաւոբական
(Համայնա։էար)
կռւսակցռլ -
թեան ։
՝Բա։ոա բ Խ ո րՀ րւլ ա րան
ին առաշաբկեղ
որ
իր
յաշորղը
բլլայ փոխ վարչապետ
Յէե -
բենց
Միւնիխ
,
՚71
աաբեկան ։
Տ ե ղա կան
թերթեբբ
անՀ
իմն կբ
ղտնեն
՚Բատաբի
Հբաժարման
պաչտօնական
բա—
ցատրոլթիւնր։
Արղարեւ
, Նոյեմբեր
29 -
ին , երբ ՚Բատար
վերաղարձած
էբ Մ ոս -
կուա
քէն
, Փեչտաքի
մէշ
դումաբռւեցալ
Համ ա քնաւիա ր կուսակցութեան
կեգրռնա–
կան
կոմիտէին
ժողովբ,
որու
րնթացքին
որոչուեցաւ
իր Հրաժաբռւմր
։
Այսոլ
—
Հանդերձ
, Գեկտեմբեր
երկուքին
նման
յա քտա րա բութ
իւն մբ եւլաւ։
Հետեւաբար
,
խորքին
մէշ Հունղաբիո
ք
Վարչապետին
Հրամ արման
որոչումր
տրուեցաւ
Մ ոս -
կոլայի
մէշ, երբ ան
խոր՝,
բղա1լցեցաւ
կարմիր
ղեկավարներու
Հետ ;
՚Բատար
դարձեալ կբ մնաք կառավա -
բութեան
մէշ։
Պ՚սրադա
լ մբ՝ ոբ ղոյց կու
տայ թէ իր ղիբքր
զօրացած է ։ Պէտք չէ
մոռնալ որԽ • Մ իութեան
բոլոբ
երկիր -
ներուն
մէշ ամէնէն
կաբելոբբ
պաշտօնբ
կուսակցութեան
բնդՀանուր
քարտուղա -
րութիւնն է ։
՚Լարչապետի
պաչտօնին Հետ կարդ
մբ
ա ւլ
վւ ուիո խո
ւթ ի ւննե ր ալ եղան կառա -
վարութեան
մէշ
է
՚Բատար
իր յայտարարութեան
մէշ
ծանրացաւ
մասնաւորապէս
ապստամբու -
թեան
մասնակցռղներուն
՚ / ր ա յ ,
աւել -
ցնելով թէ ղօբավար Փալ Մալեթեր
եւ
չարժումին
միւս ղեկավարները
չռւաով
պիտի
դատուին
՚ – Անոնք, ռր մաբդկա
յին
զղաց ումնե
բով
1լ ուղեն
Մ ալե
թերի
աղատ
աբձակում բ
սխալի
մէշ են
է
Բանուորական
եւ տնտեսական
կարգ մը
Հարցերու
մասին ալ խօսելէ եաք , ՛Բա -
տար
բսաւ թէ Հունգար
մաաւորականոլ
-
թեան մեծ մասբ Հյետագիմական»
է եւ
ցաւ
յա յտնեց , ոբ Փեչաա յի թատրոնն
ու
արուեստները
«քաղքենի՜^նեբու
աղդեցու–
թեան տակ ինկած
են ;
Բաաաբ
իր խօսքբ
վեբշացուց
,
բնդու–
նելով որ րնակարանա
յին տագնապ մը
կա
յ երկբին
մ էշ
, թէեւ
անցեալ
աարի
տասը
Հազար բնակարաննեբ
կաոոլցուած–
էին
Հանքագործներու
Համ աբ :
Բաաաը
15
ամիսէ ի վեր
Վարչապետ
էր »
ՄԻԱՑԵԱԼ
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ
Արաաքին
նախարարութեան
մէշ
Խ–
Միութեան
Հեա
Համաձայնագիր
մը ստոըագրուե
-
ցաւ՝
մշակութա
յին
յա բաբէ բութի
ւննե
բ
ստեգծելոլ
ել ա յգ
ուղղութեամբ
փո -
խանակութիւններ
կաաաըելոլ
Համար :
ԱՆԳԱՐԱ6Ի
ժողովին
մէշ
իբաքեան
պատուիրակը՝
Նուբի
Աայիա
խսաոօբէն
քննադատեց
իսրայէլն
ու ^բանսան
, պա–
Հանշեչով ռրիաբայէլ
կծկուի
1947^5՛
ՄԱԿի
կողմէ որոշուած
իր
սաՀմաննեըուն
ԻՆՏՈՆԵԶՒՈ8
Վաբչապեաբ
հքոբՀրգա -
րանին
առշեւ
յայտարարեց,
թէ ^աքար -
թայի
կառավարութիւնը
Հոլանաայի
Հեա
գիւանագիտական
յարաբե
բութիէննհրը
խղեէոլ. նաղաաակ
չունի
«ԲԱՆՈՒՈՐԱԿԱՆ
ՄԻՋԱՎԱՅՐ
- • օ
Վ • Ալացան անցեալ տարի հրատարա
կած էր վ էպ մ ը ,
Հիւսիսային
Աստղ
։
Ա–
տենին հե տ աքրքրռւեցանք, նկատելով որ
Ալացան ա՛յն գրողներէն է, որոնք մօտ
քսան տարի |ոութ–եան դատապարտուած
էի& :
Գիրքը մեր ձեռքը չանցաւ, բ ա յ ց « Ս •
Գրա կ անութիւն» ամսաղրին 1957ի հաւա–
քածոն երբ ա չք է կ ՚ ա նցն է ինք մեր ուշա -
ւլ.րոլթիլ(ւը գ րաւեց Յ ա ր ո ւթի ւն Մկրտիչ -
եանի երկարապատռւմ մէ կ գրադասաւ -
թի ւ նը ( Փ ե տ ր ո ւ ա ր) ։
3 • Մկրտիչեան կը յ ա յ տ ն է թ է
Հիւսի -
ռային Աստղբ
«1ւ\ւճ
յ ո ւ շ ե ր եւ նոր խոհեր »
կը պարունակէ , որոնք
ընթերցուլները
«համա կ ո ւմ են մա բ դ կ ային ազնիւ ցգա -
ցումներով » ։
Պարղ |սօսք ով , յո ւշ ա գ ր ո ւթե ա ն
նմաԹ
բան մը :
Այս պարա գ ային մէջ Վ– Ալազան ան -
դրա դ արձա ծ պ է՞ տ ք է ր լ լ ա յ քսանամեայ
իր բ ա ց ա կ այո ւթե ան :
Անշուշտ՛ ոչ մէ կ խօսք այս ո ւզզ ո ւ -
թ ե ա մբ : Սակայն խ ո րհր դ ային գրադատը
անղգ ո ւշո ւթե ամբ հաստատում մը ըրած
է
«
Հիւս– Աստղ
վ է պ ո ւմ աւելի յաջռղ
են գ ծ ա գ րուա ծ բանուորների կերպար -
ներն ո ւ բանուորական միջ ա վ այրը, որ
մօա ու հասկանալի է հեղին ա կ ին։ Վ– Ա–
լաղանը եղել է ա յ դ միջ ա վ այր ո ւմ, ուստի
պա ամում է իր տեսածն ո ւ լսածը » է
Սակայն, ք^ԱՆՈԻՈՐԱԿԱՆ ի՞նչ ՄԻՋԱ –
Վ ԱՅՐ է ան, որուն մասին կը խօսի հ ե
ղին ա կ ը։ Ե Լ ինք ալ «եղել է այդ միջա
վ ա յր ո ւմ » :
ք^ոլորին նման չենք աճապարեր աւել -
ցն ե լ ռ ւ , թ է Վ. Ալաղան իր գ ր չ եղբ ա յրն ե –
րուն հե տ աքսորուա ծ է ր այս կ ամ ա յն
տափաստանը։ Այսուհանդերճ, խորհր -
դ ա յին գրական քննադատին հաստատու
V–
մէն ետք կասկած չ կ այ թ է « անյայ տ ա -
ցա ծ » մե ր գրողները ապրած են բանուո -
րական ւքիջավայրի մէջ. այսինքն՛ բան–
ւււորութիւն ըրած են , փոխանակ
՚ • • գը–
րականոՆթեան: Կարեւոր ալ չ է , թ է ո ՞ ր
կայաններուն մէջ աշխատած հն 20 աա–
րի :
ի ն չ ո ՞ ւ , սակայն, այս բ ա ն ո ւ ռ ր ո ւթի ւ -
նը : Խ• Մի ո ւթե ա ն մէջ գրողները
չ ե ՞ն
կրնար շահիլ իրենց ապրուսաը : ք^նակա -
նաբար* այո ՛ , քանի որայդ պ է ս կ ՚ ը ս ե ն :
կարմիր բոնա տիրութե ան լ ա ւ ա գ ոյն քա -
ղաքացիները կը համարուին գրողները :
Ուրեմն* Ալաղան , Նօր ենց , Մահարի հւ
ր աղմաթիւ ուրիշներ գրկուա ծ է ին գրելու
իրաւունքէն ե ւ նեաուած «բանուորական
միջ ա վ այր » ի մ է ջ , ո ւր կ է ագատ.ած հն
ներ կ այիս , Աթալին - ի հ բ ի ա յ ի
ասաղին
խա ւ արումէն եսւք :
է (Բանուորական »
«միջ ա վ այր » ը
կարելի է կռչել ո ր ե ւ է ա նո ւնո վ ։ Աքսոր,
շնորհագբկում կամ աբգելափակում– վ հ բ –
ջին հաշուով • • . հաշիւը նո՛յնն է, խոր -
հր դ ա յին բառարա&ով :
ԱՐՄԵՆԱԿ
ԿԻՊՐՈՍԻ
մէշ նռբ խռովութիւններ
ե -
գան , Թուրքերու
կողմէ :
Հարիւրաւոր
ցուցաբաբներ
բախեցան
անգլիացի
դին -
ոլորներու
, որոնք գաւազաննէրոա.
ել ար–
սէասուարեր
ռումբերու
մ իշոցաւ
ցրուե -
ցին
խոովարարները
:
70
քաղաքացիներ
ել քառասուն
ղինուորներ
վիբաւորուէսծ
են :
ԼԵՀԱՍՏԱՆԻ
մէշ, ուր բանուորները
կը
սպաոնան
գոբծադոլլ
րնել
,
իշխանութիւ–
նր յայաարարեց
թէ աչխաաավարձքի
յա~
ւելուՅ/
ընելու
ի վիճակի չէ ։
