Մ Ի
Հ Ի Ն Ա Մ Ա Ն Ո Ր
(Ա. ՄԻԿՈՅԵԱՆԻ ՀԵՏ)
(ք^. եւ վերջին մաս)
Ա. Ս՚իկոյ&անը
յախուռն
, ՝էեգնող ու
հ՜այրայեէլ էր էր քննագատութ
էւննե բ է
•քէջ՛. ԳժգոՀ էր Անգրանէկէ
վարմունքէդ
ու վերարերումէց
, որ որակում էր կո -
՚գէա ու «վւաշայական»
•, Գէլրազգաց
էր
էւ. էն^ւասէրութէւնր
Հէւանգագէն
; Ա՛
Ս՚էկոյեանր
մէ
թղթակցութիւն
ունէր
< Հորէղոն»է
մէջ, ուր Գուզ ՚հաղխ մեր
կո-էւձւերն էր նկարագրում եւ քննագա -
տում գորհուահ– ռաղմագէաական
սխալ -
ներր : ԼԼնղրանէկր
, վերաՀասու
լէնելով
գրութեան
, էր մօա կանչեց
Անասաասէն
ու «գորս գու ոլաաուէրեցեր»
լոլաց
նր -
րան ; ԷԼնասաասր , խորասլէս
վէրաւոր -
ուաձ՜ Անգրանէկէ
խայթէչ
ու
խահ՜ան
ՀայՀոյանքներէց
, կրակ ու րոց կարահ՜
էքեց րանակր եւ լ^գմէշտ
Հեռացաւ :
Ա խալ է յեգյեգուահ՜
այն տար աձա յնոլ -
թիւնր, թէ Անգրանէկր
տփել էր Աէկռյ -
եանէն :
Անաստաս ր Գաշնակցական
էր ,
թերեւս
Զամալեանէ
ազգեցութեան
տակ , եւ ամ–
բողջով
էն , կարելէ է մ էնչեւ էսկ
ասել
Հոգեւէն տա րուահ էր լնկե րվա
բու^
էւ
—
նով , որն էբ մ տա յէն
աշխատան^ւեբէ ,
էր առօրեայ
որոճռւմներէ
առանցքն էբ :
(էն կեբվար ութէւնր նբա Համ ար ոչ մէա
յն
Գ՚ԼէխէԼ վաբգասլետութէւն
էբ , աղնու֊ա -
ցրնող
մ տամ ա րղանք , ա յլեւ
Հա
յութեան
փրկութեան
լաստր;
Համ սղումով Գաչ -
նակցական
չէր, "՛յլ
է.Րէ.""Լ"*յԲե ՛Ղ՛՛՛Ր՜
աագրանքէ
բեբումով
Յաճախ
խօսում
էէնք եւ մէչտ այս նէւ–՛
թր
հեհ՜ում ; Ա է անգամ
սլնգում էէ , թէ
որեւէ էրաւակաբգէ
Հէմնաքաբր եթէ ար–
գարոլթէւնր
չէ , նա վտանգաւոր է եւ
վնասակար
• Եթէ լնկեբվաբ
գրախտէն
մէջ
անարգաբութէւն
էչխէ , նա գբախտ
լէնե–
ւրւց կր գագրէ ու կր գառնայ
գեՀեն ;
Փոխանակ
սլատասխանելու
, թէ
առանց
արգաբութեան
լնկԼբվաբ
Հասկացոգու -
թէւն չկայ՛ նա սլաչտսլանեց
նէւթասլա
չ -
աական
սկղբունքր
, թէ
արգաբութեան
րմբռնում ր յա բ ա բե բ ա կան է եւ ոչ թէ
լ^գՀանրական
կամ աէեղերական
; Աէճ մէ
Հասկացոգռլթէւն
է , որ կր տարրերէ ու
կր փռխուէ վա յրէ ու ժամ տնակէ Հետ
՚.
Բոլորէ Համար
լ^գունելփ եւ Համաէգար -
տագէր ոչ մէ րարո յական
սկղբունք գո -
յութէւն
ունէ :
կագանգէ
մեր կերուխում էն , թ է ե ւ Ա՛
Մ էկո յեանր
ձա յնակցում
է ր
կենացներէն
ու ճառերէն
, բայց բնաւ չփոբձեց
կենաց
առաջարկելու եւ կամ մաւլթանք
անե լու :
Երբ
Հա յաստանէ
անկախութեան
Համար
էինք խմում
, գլյսռւէ մէ քէչ թեքռւեց
՚էէսլ
է էնձ եւ բաժակր
բէսրձրացնելՈէէ
, խռբՀր–
ւլ-աւոր մէ ժսչէտ չրթներէ
վրայ,
մրմնջեց
ականշյէա •
նքմենք լնկերէէարութեան
լէէսկատաբ\^
յաղթանակէն
Համար
:
1
Աչ, ^այնեցէ
լնղռստ ու տաքացահ
,^
քէչ էլ
/ ^ " " Հ
Իր հեգնական խէթ նայ -՚
ռւահ-քէց
՚ եւ բռնելով
ձեռքէ
բաժակր •
գոչեցէ
՚
\
Անասաաս
, այս բաժակր սլէտէ խր
մես մէա
յն ու մէա
յն
Հա յաստանէ անկա– ;
խութեան
Համար–,
\
Առանց տեղեակ
լէնելու
էմ այս յեղա –՜
կարՆ ելռյթէ
չարժառէթէն
, ամէնքր
մէա—՚չ
բերան
կբկնեցէն
սլաՀանջս •
Անաստասբ
՜յ
խմեց
լուռ ու մունջ,
նոյն խորՀրղապտՀ
՚
ու մանկամէտ
նայուահքռվ,
նոյն Հեգնա—Հ
կան չոր ժւղէտր
չրթներէն
; Այն ժամա –\
նակ չէէ անգրագառնում
մարղկայէն
նե - |
րաշխաբՀում
թաւալող
թաքթէսքուբ
ասլ– ՜՛
րումներէն
՚ երեւոյթներ
ր ղէտում եւ րմ - |
րոնում էէ էբենց արտաքէն տեսքով;
Այս \
էքէջաղէսլր էմ յուշերէց
անՀետացահ
՛ղէ– \
տէ լէնէր
, եթէ այս մասէն էր Հետ վիճահ՜
ու բախում
ունեցահ՜ չլէնէէ։
Մէամտու - ՜\
թէւնս
սակայն թօթափեցէ
աւելէ ուչ : ^
1918^
Մարտէն
, կարէնէ վերջէն սլաբ - ^
սլումէց
յետոյ,
Անգրանէկր մէ նամակով |
Ալեքսանգրաբոլէց
էնձ Թէֆլէս
ուղարկեց
, >-
որ Մուրատր
կամաւռբնեբ
Հաւաքէ ու էբ է
մատնանչահ՜
ռւղէներով
Հայաստան
անց– \
նէ ։
\
Թէֆլէսում
Եգռր Տէր Մէնասեանր
Հա
ղո րղ եց էնձ , որ Մ էկո յեանր
Մ ոսկուա յէց \
եկել է ՇաՀումեանէ
մօտ մասնաւո
ր առա–
քելութեամբ,
չուտով Բագռւ պէտէ մե1^է •՝••
եւ վւափաքում է տեսակց է լ էնձ Հետ :
Թէֆլէսում
Անաստասր
էնձ եբեւաց ա յ– ՚՝,
լափոխուահ՜ ՚ Համարձակ, անվերապաՀ եւ \
էնքնավստաՀ ; ք՛ր խօսքչյ աւելէ Հատու ,
կտրուկ եւ պարհ-ռւկ; Այնտեղ
էմացայ, \
որ աւարտել է Գէորգեան
ճեմարանր
\ ^
ւլ ովեստով
խօսեց
Աբ չա ւէ ր
Մ ելէքեանէ \
Հմտութեան
ու ձեոնՀասութեան
Հ / " "
յ 1
էբրեւ մաբքսէստ
տեսաբան; Ապա մեկնել |
է Մ "սկռւա էբ ուսումր կատա րե լաղորհ՜ե– |
լու եւ ղառել է Համայնավար
քարողէ
չ : ^
ԽորՀուբգ
տուաւ
էնձ, որ
բոլչեւէկ
գ առնամ •
՝•
Անաստաս
, ասացէ
յէ չե լով կաղսւնղէ
I
մէջագէպր
, ես Գա^ակցական
եմ եւ \
Գաշնակցական
է լ պէ՛տէ մնամ , քանէ գեռ (
Հայաստան
ր աղատագբուահ՝
չէ ւ Ընկեէ, - ՝՛
ւէարռւթեան
Հաւատում
եմ . բայց
լ^կեր–
վարռւթէէնր
Հա յաստանէ
Համ ար եւ ոչ
Հա յաստանր
րնկերվարութեան
Համար : |
— Բոլչեւէզմն է , ոբ անկախութէւն
"լէ– \
աէ տայ Հա յաստանէն
; Ամբողջ Հայ ժո - ^
ղո վուր գէն
մ ենք Համարում
ենք պրոլե - |
տար
(բանուոր) , յարեց վճռաբար ;
^
Հաստատելու
Համար էբ խօսքր,
էնձ ^
տարաւ «կաւկասկայա
Պր՚սւտա»յէ
խմ- ՚՛
րաղբատունբ
, հ՜անօթացրեց
կոււ^եցո - \
վէն, ռր նոյն Հաւաստէքր
րնհ՜այեց էնձ ։
Գա՝ էմ վերջին
Հանգիպռւմն էր Ա. Ա ի– ՚
կո յետնի Հետ ; Այլեւս չտեսայ
նրան , բայց
յ
Հետեւեցէ
իբ քայլեբին
•
|
Ա աւլլցելռվ
Համ րաւէ
ղառէվերբ
, նա •
ա յժմ բաբձրացե
լ է բոլչեւէկեան
փառքէ \
ու էչվսանութեան
գարաւանգր, որէ առ - \
Ն Ո Ր
^ ^ Ի Գ Ե Ր
Լ Ի Ո Ն Ի
Օ ՚ Է Ջ
ԼնԱ՚Ն
Կր թուէ թէ մեր գաղութր էբ
պատմ ութեան
ամ էնէն փա յլուն էջր կբ
սկսէ
1954^
սեմէն;
ճէչղ է ռր ցարղ
ունե
ցահ՝ է ազգայէն
եռուն կեանք՝ փշոտ կռգ–
մերով, շատերուն
այն կարհէքր
նեբչնչե–
լով թէ «Լէոնէ մէջ հառ չէ բուսնէր»
։
Այս անգամ սակայն՝ գէթ ես Հաւատացահ
եմ՝ թէ պէտէ հազկէ այգ հառր :
Գաղութր
այսօբ գորհէ է լհռւահ
եռան–
գով, ունենալու
Համար վերջապէս ցան -
կալէ Ազգ . Տունր
Եկեզեցէ
, գպրոց եւ
ՀանգէսասբաՀ
, ամփոփուահ մէկ չրջա -
փակի մէջ՛.
Ակեպտէկնեբ
պիտի րսեն . « Կեր, ա–
պա
գոՀացիր
» , է"կ ես կր կրկնեմ .
կա ւլմակե բպա կան ոգէն,
չարժումր եւ
կամքր Հրաչք կր գորհեն :
Այսպէս
ռւբեէԲն , Ազգ. Ա էութեան
Հո -
վանաւորութեամբ
վերակաղմուահ
է ար
գէն
«Եկեղեցաչէն
Տ էկնանց
Օժտնգակր»
եւ Երէաասաբգտց
Երկսեռ Ակում բր , էնչ
պէս նաեւ
չէնա րաբական
կեգր ոնական
յանձնա խումբր ;
Առաջէնէն
կը նախագաՀԷ
Տէկէն
Մ •
Զագբեան եւ կ^ատենապետէ
Տէկէն
Ա ՚
ճնկտրեան
, էրենց
չուրջ ունենալով
Հե —
տեւեալ
տէկէննեբր
Լ • Աոմճեան
, Ա՛ •
Փափազեան
, Գաւէթեան
, Ա . Թովմաս
—
եան , Տ • էքառուկեան
, Ա , Հաբէլեան
, Ա •
ՓԷՀլէվանեան;
Երիտասարգաց
ակումբր
կր վարէ Պ՛Ա՝ արէլոսեան
, էրՀետ ունե —
նալով Պ Պ. ՅովՀաննէսեան,
Պետրոս -
եան , Աելքռնեան
, Նէկողռսեան
, Օբէորգ–
ներ
Մ արէլոսեան եւ ՝Եէկոզոսեան
, է"կ
շէնաբաբական
յանձնախումբէն
կր նա -
խաղաՀԷ
, որոշ լէազօբութէլններռվ
, Պ •
կարպէս ճնկտբեան
, աջակցռլթեամբ
Պ •
Պ. Մէքայէլեանէ
, 3 ռվՀաննէսեանէ
, Գ.
Գաւէթեանէ
, Ա . Աղէլեանէ
, Գ . թ-սվմաս–
ջեւ մէ ամեՀԷ անէէոլնգ կայ. թալուկ ու
սարսուռ
ազգող անգունղ
, մաՀարոյբ
ան–
ղունգ;
Փոյթ շէ , թէ է՛՛նչպէս
ղերհ
մնաց
ցարգ մաՀառէթ
գաՀավխժումէց :
Ղթա այժմ թունգ
ախոյեանն է «պրոլե -
տաբ%ներէ մենատ է ր ութեան
, որ բուռե -
րով խոստում
չռայլեց
Հայ
«պրոլետար՛»
ժ ո ղո վո լր ղէն , ապա ողջակէզ
ղա բ ձնե լո ւ
նրան էբ ղրամատէբական
չաՀեբէն՛
ւղաչտպան
կանղնեցաւ
Հայ
«պբոլետարՖ
ժ՚ւղովոլրղէ
էրաւունքներէն
ու ղեռ աք -
լորբ չխօսահ՝
ուրացաւ։ Ոչ մէայն
ուրա–
ցաւ , ա յլեւ վաճառքէ
Հանեց
մ եր էբա -
ւոլնքներր , որոնք
լ՚գէրչ
^ականռւ -
թեամբ պարգեւ տուաւ մեր
թշնամ ո ւն ;
Այո,
թքաւ մեր էէրայ •
Այսօր ամ անորէ
չեմէն
վրա
յ ,
խոՀերս
ուղղւում
են Ա • Ա էկո յեանէն
, ռր ւլխնա -
կիցը եղաւ,
թէկուղ
կարճ
տեւողու -
թեամբ
, Հազարաւոր
աննմ ան
մարտէկնե–
րէ , որոնք մատաղ աբէն
էրենց
ջաՀել
կեանքր
Հայկ՛ ազատագրութեան
խռբա -
եանէ, Ա– Պօյաճեանէ,
Զ–
ՓԷՀլէվանեանէ
եւ Ա . Փափէսղեանէ
%
Աղգ . մէ"ւթէ՚–նր
Հբաւէրեց
ժողովուր -
Գր քաջալերել
ամէն ձեռնարկ որ կը ձգ -
աէ
ու՚լղակէ
առաջա՚լբռւահ
նպատակէն
էրականացման :
Մեր
ժո՚լովո՚^ԲԳՐ
ղէտէ է Հ՚սրկէն աբ -
ժեցնել էբ վաբկր •• ժամանակէն
թուահ էէ
(Յսսւաջ, 4
Փեարռւար
,
1950, 22
Փետր.
եւ
30
Օ՚է""՛"՛
1^52)
^"՚յ Կ.^"է
Հբաչաղսրհ
ղերր մեր Հանրայէն
կեանքէն
մէչ, Երէ–
տա"՚1։բդ՚"ց
Ակ"ւմբէն
գո բհունէ
ութէլնը
էբրեւ ատակ աղգապաՀպանման
, ել շխ ^
նարարական
Յանձնախումբէն
ազգօգուա
հառա
յո
ւթեանց
արժէքր; ԱՀա թէ
էնչու
այսօբ աւելէ քան երբեք վստաՀ եմ որ
ւղէտէ տեսնենք,
յառաջէկա
յ
գարնան,
Մայկսեան
՚լեղեցէկ
առաւօտ
մր,
Հէմնա֊
ւլ րութեան
փառաՀեւլ
Հանգէսոլթէլնք^
Ա՚1Գ
•
Տան ;
^ Գագութէս
բոլոր մայբերշ
անխաէր
ան–
գամ գառնալով
Տ էկնանց
Օժանգակէն՝
մասնակցահ
սլէտէ րլլան կառուցումէ
այս
անկոբնչելէ
գորհէն : Երկսեռ
երէաա
-.
սաբգներ
ր նո յնպէս եռանգով
լհռւահ են
մեղուաջան
աչխաաանքէ
։ Հարէւրէ մ» -
յոեցհղ
անղամներ
ու թէւր պէտէ քառա -
պատկուէ մօա օրէն; Աբգէն կոչ եղահ է
անխտէր
որպէսզէ
՛լան խտացնեն
չաբքե–
րր։ իսկ Շէնարար
ՄարւՐէնր
լրացնելու
վբայ է ւղաշտօնական
ձե ւակե րպութէլն -
ներ ր Հէմնարկէքէն ;
Անցեալ տարուան
շրջանէն
գաղռլթէ
բոլռր կաղմակերպութէւններր
խոստացեր
կէն ձեռնարկ
մր կատարել,
օզնելու Հա -
մար եկեզեցէ - գպբոցէ
շէնութեան
; Եթէ
ցարգ մէջոց չունեցան
էրականացնելու
է~
րենց խոստումր,
բոլորովէն
մոռցահ
չեն
եւ ոմանք , ներկայէս կր
պաաբասաուէն
արգէն։
Մէն՝ պէտէ տօնէ «Վարգանան ֊
ցր»
, է նպաստ Աղգ . Տան ֆոնտէն
, ուրէշ
մր պէտէ սարքէ րովանգակալյից
ներկա -
նէն առջեւ;
Յէչում
եմ , պայհառ
աբեւէ
շողերով
այն Հէն Ամանորր,
1916^
Կա -
ղանղր,
երբ նրան պարտաղրեցէ
է՚մել
Հա յաստանէ
Անկախութեան
Համար ,
ւգնգումովն ու պաՀանջովյր
այն կենաու -
րախ ու կորուԼի Հերոսներէն
, որոնք
այս
օբ չկան
, բայց պէտէ կենգանանան
եւ
բղաւեն Անաստաս
Մ էկ" յեանէ երեսէն .
Գբողր տանէ ձեր բռլոր խոսաուէէնե—
րրն ու ղբախտները
,
լ^կերվաբոլթէւնր
ու
Համ ա յնավա բութէ ւնր՝ էրենց
9"ԼՔ՚*՚Լ
ու ղեբազանցէկ
չքեզութէւններռվ
, որոնք
ձեր շաՀտմոլ
մէտոււՏներով
գժոէւքէ
ւԼե -
րէսհեցէն
Հա յաստանր եւ Հայր
ստբու -
կէ : Եթէ գեռ Հա յու արէւն
կա
յ երա1^ե–
բէգ
մ էջ , եթէ ղեռ
մ աբղկա
յէն խղճէ մէ
գո յզն
մ ասն էկն է մնացե
լ մ է՜ջգ ,
ւէեբցբու
այսօբ եւս բաժակգ
ու մեզ Հետ խմէբ յա–
ւիտենական
Հա յութեան եւ անմ ա Հա կան
Հա յաստանէ
Համ աբ ;
Բժ. ԵՐ՛
հյԱԹԱՆԱԱԵԱՆ
Մ Ա Ր Գ Ա Ր Ի ։ Մ Ա 1 Ը
ՀՀԱՏՈԻԱՆ՛
ՄԸ «ՍՊԻՏԱԿ
ԶԻԱԻՈՐ»ԷՆ)
Եբէկ գէչեբ,
ա ֊ չ աաեն, %ուրխանէ վր–
ր՜անէն գուբս
ելյելէն
առաջ
փսւէսուքէ
պէս կամաց
խօսահ էբ ՚Նռւրխանէն
, որ
Հասկցաւ
ամէն
բան;
Այ"
) "»յ" , գրեթէ երեք օր էր , որ Հ,ուր–
խան
էնքն ալ Առմայէ
գէմքէն
վրայ
ոբոչ
փոփոխութէւն
մր նկատահ
էր :
Հյուբխան
մէկ աչքէ ժսլէաով ճրագր մարահ
ու ձեռ
քր Առմայէ
կուբհքէն
տարահ
էր : Եղահր
՚Լթուրխանէ ՚^ամար
այլեւս
ւլա՚լտնէք մր
չէր
Վրանէն
բաժնուելէ
յետոյ
, Առման գրե—
թէ քնացահ
չէր։ Իր մէջ ուրէչ
արեւոտ
աշխարՀ մր կր խլրտար : ՚քյո՚-րխանէ
չակէ
շխտակ խօսահ
յա յտնութենէն
յետո
յ ,
մ ոռցահ
է ր էր յուզումն ու երկէւէլր եւ
մարւքնէն մէջ ղւլացահ էր Մարղաբէ
հան–
բութէւնր : Ի՞նչ Հռգ , թէ Մար՚էարր
եզահ
էր խէստ ու անՀասկնալէ՛ : Առմայէ Հա -
մար Մարգարէ այգ խստութեան
Հպա -
տակուելու
Հաճոյքը
աւելէ կըչատնար :
Անկախ ամէն բանէ՝ ա յ՛է երկու
Հուլէնեբր
Ա ռմայէ
մ արմն էն
մ էջ գտահ
էէն էրար :
Անոր Համաբ
լեռր
, Հոգր , մարղէկ
, ան -
հանօթ գաղտն է քներ ու պէս Հե՜տզՀ եաէ է–
մաստ կ՝առնէէն։ Այգ բոլորէն
մէջ
մէայն
էբ ւամոլսէնն
էր , որ անկո՚լնէն
մէջ ոբգե–
բէ կբհուահ գէակ մր կբ ղառնար ;
Առմ ան
մ էչա ալ յաբգահ
է ր Եղօն , տ–
րեւէն աակ Հազացող,
Հէւանգ
ու
էէե՚լնահ
ականջներռվ
ամուսէնր;
Անոր
վրան -
գլուխ ր փաքէսաակ
պաՀահ էբ X Այգ գէ~
չեբ կարհես առաջէն
անգաւքն
էր , որ ա–
տելութէւն
մ ր ղ՚էտց էբ ամ ուսնէն
Հան -
գէոք ՚ Թերեւս այգ ատելութէւնր
չափով
մր մեղմանար
, եթէ ամուսէնր պոռար էր
վրայ,
նոյնէսկ
զէնքր
հեհելռւ
ուժն ունե—
նար : Առման պէտէ Հպատակէր
անոր
բարկութեան
, նոյնէսկ
հեհէն ;
ի՞նչ
լէչգ կպցուցեր ես լնկուլնէն :
Ել ) ՚լնա
, Թուրք
մ ր սպաննէ ,
արէւնէս
ղնով կր վճաբեմ
Մարւլաբր՝
ՅովՀաննէս
Մկրաչէ մր պէ"
մէ"
— մէնակ ապառաժէ
մր վբայ
նսաահ
գլուխր
՛Լեր բաբձբտցուց
, երբ լսեց Առ—
մայէ
ձայնր։
ինքն ալ չէր ղէտեր, թէ էն—
չո՞ւ եկահ ու վրաններուն
նայող ապա
—
ռաժէն
վրայ նսաահ էր : Կարհես չէբ լսահ
՚էետղ^ետէ
արթնցող
գէլգացէնեբու
աղ -
մուկր
, կարհես չէր տեսահ արեւէն
ելլելն
էսկ : Զ"՚Ր^ուբելէ
երազէ
մ ր
արթնցողի
՚գէս
՚լլուխր վեր բաբձրացռւց
, երբ էմա
ցաւ Առմէս յէ
ձա յնր :
Մաբւլար
կ՝ուզէբ
Հեռանալ,
կ*ռւզէր
խոլսաէէէլ այգ ձայնէն \
Երէկ դէչեր
Մաբգարր,
րնկերներէն
բաժնուելէն
յետռյ
, բաւական թափառե -
ցաւ առանձէն
; Առքոյէ
խօսքերր
, ղէնա -
թափութէլնր
նետէ մր պէս դխնքր Հան -
էէէստ չէէն
ձգեր։
ՂէՈյնէսկ էբ չատ
սէրահ
լ^կերներր,
բոլորր,
բոլոբր
քարե՜բոլ
մէ
ջէն կարհես կր պոռա յէն էր ետեւէն
: Արջ
Աաքօն
, ՚Լարգանր,
նոյնէսկ լռակեաց Աե–
բոբը ուրուականներու
պէս կարհես էր
ոտքեբուն
կր փաթթուէէն
, ու բոլորը
մէկ
կր պաՀանջէէն
Առմայէ
գէակր։
Անոնց
ձա յնր , կարհես երկաթէ
սալէն
զաբնուահ
մոլրճէ
մր պէս , էբ գլխէն կր
խփէր : Ախ , էնչպէս խարուահ էր
անոր
մ աբմնէն
, եւ թո յլ տուահ
, որ կէնր էր
աչքերուն
խորը ամփոփուէ
եւ յետոյ
կոր–
սռւէ էր մարմնէ հալքերուն
մէջ։ Զէ , "՛յլ
եւս չէր սէրեր անոր աչքերր։
Առմայէ
բաց
կապոյտ
աչքերուն
մէջ՝
կ՚ըսես
յ՛էէ գորտ
մր լուսնկայէ
չոյսէն
զարՀուբահ
չէւան
էր
ձգեր :
Այգ մտահումներուն
մէջ երէկ
գԻչեբ
Մ արգար
մ օտեցահ էբ գէւղացէնեբու
վր—
րաններուն
: Բնակէչներր
խլլւտուքէ ագ -
մուկով
քնացեր
էէն Հանգարտ
: Լսեց Զա–
լոյէ ու երախայէ
մր
ձայնր
Մ արգար
ուզեց
մ օտենալ
Առմ ա յէ վրա
նը, ուղեց կամաց մր անոր անունր տալ
Անատաբակոյս
, Առման էր հանր
քունէն
մ էջ պէտէ լոէր էբ
ձա
յն ր ու
վրանէն
գուբս պէտէ գար; Մ արգար
այլեւս պէտէ
չխօսէր եւ գլուխր կախ՝ պէտէ
չտկուէբ
գէ՛զէ
Պզկս՚ն քարերր : Առման
քնաշբջէկի
մր պէս սլէտէ Հետեւէր
Մարգարէն
, մէն
չեւ Հասնէ էն Երեք Ծառերր
:
Այնտեղ, Երեք Ծառեբուն
մէջ
Առման
պէտէ Հասկնար
ամէն բան ու Հսկայ խաչ–
քարէ մր էէաթթուողէ
աղաչանքով Աար -
ղարէ վղէն պէտէ
փաթթուէր
։
Բ՚"յՏ
1
Մաբգարր
անոր աղերսէն պէտէ
չթուէնար
եւ երկաթէ մաաներով պէտէ սեղմէր ա -
նոր կոկորգր։
կտ"ւցէն
արէւն կաթող ա
ղաւնէէ
մբ պէ" Առման պէտէ ցնցուէբ ,
սլէտէ թւէբտտբ ու էր էէուրձ
վարսերուն
Հետ
թոյլ
անոր մարմէնր Մարգարէ ոտ
քեբուն քով պէտէ
վ՚լէր :
Մ արղաբ էբ էէռրհտհ ոճէրր
ուրէչ ոճէ–
բով մր կ^ոււլէր քաւել եւ կ՚՚ուզէր
արեւէն
աոաջ Առմայէ գէակր Երեք թառերու քա–
րեբուն վրա
յ ձգել : Եւ արեւէն յետո
յ կ ու–
՛լէ ր երթալ էր րնկեբներուն
, էրչաա սի -
րահ
քնկերներուն մօտ :
Երէկ գիչեբ այգ չարչրկող
մտահում -
ներով եբբ Մ՚սրզար
Աոմայի վրանէն
մ օ–
տեցտհ էր , անոր անունր չէբ կրցահ կան–
չել։
Ինչքա՞ն եբկչոտ
եղահ էր։ Ամէն
ան–
գամ
, որ այղ ոճիրի պւսՀր էր զէուխը կէ
բռնէր,
մութէն
մէջ կ՝ուբուագհուէր
Աո
մայի աղաչաւոր
կերպաբանքր, եւ անոր
աչքերր
աւելի
կ՚աղուորնային։
Մաբղար
Հեռացահ էր Առմայէ
վրանէն՛
ու բարձրացահ
ւէրաննե՜րուն
վրայ
Հսկող
ապառաժր
; Ընկերներ
ր զինաթափ
րրահ
ԷԼւն ղէնքր, եւ սակայն ան չէբ ուզեր ղի -
նաթափոլէլ
իբ Հողէէն
խորր
կատարուոգ
ուժեղ
պայքարէն
մէջ, որ երկու
գոմէչ–
ներու կռուէ մր պէս աՀաւոր
էր ։ Այգ
պայքարը
յոգնեցոլցահ
էբ նաեւ Մարգա
րէ մարմէնր
.
(2)
^
ՀԱՄԱՍՏԵՀ
Fonds A.R.A.M
