«8
Ա/ԻԱՋ»
՚*յ*ււա)(»«՚ււււ^–,՛.
ՀԱՅ ՄԱՄՈԻԼԸ
•
Այն
օրէն՝
ձ"՚՜1՚ք.
Հ "՛րիւր
վաթ""ւ.ն
ււււււ–
րի
"ւռաք՝
երր Տարութիւն
ք հ ն յ .
Տ
՚յ/սք -
ւոնեսւն
ւք
սււորասի
՛քէք
Հրաա"ւր"ւ1լեց
սւ–
ռաըն
Հայ թերթր,
գսւրաւոր
Հ՚"յ ՚ ^ շ ա —
հ
՚՚յթԻ^
՚ԼՐ
"՚յ
ա՚-ելցաւ.
փառքի
նոր սչսա1լ
մր
որ է «Հայ
Աամոէ-լր»
յ
Ի ր
մ էկո սկէ
ս դարու
գ ո յութեամ
ր , Հա
յ
Ս՛ւսմուլր»
իբրեւ
"կգբ"ւնքի
, գաղէոփա
—
րի
, կամ ճաշակի
թնգիր
մր չ ի
ներկայա
նա բ , որուն
չ ո ՚ ֊ ր ք Կ.՚"րեՌ
Ր 1 1 " ՚ յ
"՚՜րԻւ
Հարցերու
նման
աարա^արձ՜իք
Րէէ՛՛՛է՛
Հա
յ լյւագրութիւնր
ոլաամ ական
իրոգու
-
թիւն
մրն է
,
որ իր Նաւաէով
, որակով
եւ
քանակոփ
, ինչւգէ"
նաեւ իր աուահ՜ ազ -
գ օ գ ո ւ ա արգիւնքով՝
անուրանալի
փաոա
մ լ ն է Հայ ժուլութււրգին
կենսունակոս
—
թեան
, իր ա ր գի
սն ա րե ր ստեւլհագո
րհոլ -
թեան
եւ իր մչաէլութային
րարձր
մա -
կարգակին
;
Օաարներն
ի"կ՝
Հիացում
ոփ կր
քանան
գիաական
րացաարութիւն
մր զանել Հայ
ազգին
զարմանալի
տոկունութեան
Լ
Ան —
յւմրոնելփ
կր մնայ
իրենց
Համար
թկ ի ն -
չո՛՛ւ եւ թնչսլէս
բազմաթիւ
ուրիչ
ցեղեր,
էն
Հզօրներէն
եւ էն նոսրբերէն
կորսուե–
ցան
սլաամ
ութեան
մ առա
թուզին
մ էք ,
իսկ
Հ ՚ ՚ ՚ յ ե ր ր գ ե ռ կչլ չարունակեն
իրենց
գ ո յութիւնր՝
նոյնքան
չարքաչ,
նոյնքան
կայտառ
, նոյնքան
կ"է""էի
•
քէն կե ր ա րան ա կան ,
՚ տնաեսական
եւ
մւսրգկա
յին
ր՛՛է՛՛բ
օրէ նքներուն
Հում ա -
ձայն՝
վաղուց
սլէտք էր գագբահ՜
րլլար
մեր
, գ ո յութիւնր
, որպէս
ինքնուրո
յն մո–
գււվուրգ;
կայ սաէլայն
անշօշափելին,
ե
՜լ
երբեմն՝
անրացատրե էի
ե րեւո
յ թ
մր , որ
գմ եղ
էլր
մ զէ
ղէսլի
մ եր ճաէլաաաղիր
^
յ
Ա,ռ ի չգոյէ
էաւաղոյն
րացատ
րութեան՛՝
Հա յկա կան
ութ
ի ւ ն
էլրնան ք
է" Լեէ
ա
յս
կենսատու
ումր : Ա՚֊րԼ՚չ
"՛եւէ
մ ի
փնտռէք
ր ա ր գ արգա
րաց
ումնեբ
կամ պատճառա
-
բանութիլեներ
... մ Լ՛ն շեւ
այսօբ
Հ ՚ " յ Ր
մնացահ
է ու , ան գ ե ռ էլր մնա
յ
որովՀե–
տեւ
Հայր Հայ է :
Ե՛–
"I
յս
Հանճարեղ
էլենս ո ւնա կռ
ւթեան
ամ էնափա
յ լ ո ւ ն ապացո
յցներ
էն
մ իւն՝ էլբ
աոեսնուի
մեր լյրաղրռւթեան
մէ^ %
Ափ
մլլ ժողովուրղ,
աշթարՀի
չորս ան–
կիւններր
ց ի րոլցան
, առանց
էլեգրոնա
-
կան
էլաղժ աէլե րոլո ւթեան
, առանց
նիւթա
կան
ժիքռցներռլ
, առանց
որեւէ
օժանգտ–
կ ո ւ թ ե ՚ ՚ ւ ն
ստեղհահ
է մւսմուլ
մր, որ մ
ին–
չես ա յոօր
միեւնո
յն
նուիրում
ով
ե
՜լ
գի -
ատ կց ութեամ բ՝ կր չարունակէ
իր ան -
գնաՀսւտելի
դեբր
։ Իրաւ եւ
արղար
է ,
եթէ
ւղա րհենանք
մ եր
մամ ոսլով
, որով -
Հետեւ
զայն
կրնանք
Հպարտութեամբ
բաղղատե
լ չ ա ա մլլ երէլիրներու
մ տմ
ու -
լ ի ն ՀԼտ :
\^րղ
գարու
"կիղբր
մեր մէք
բիւէւեղա–
ցաւ
աղղասի
րութեան
զ իտաէլցութիւն
ք եւ
ոէլսաւ մեր ազատաղրոսթԼ՜ուն
չարժումր
Հ
Այղ
չրքանին
հնունգ
կ՚առնէ
նաեւ
մեր
մամուլր,
որ ստանձնեց
ոչ միայն
տեւլե–
կւստուութեան
էլա րեւո ր սլաչտօնր
, ՚ " յ է
միեւՅւռյն
ատեն
եղաւ
նեցուկ
մր գաս -
տիարակոլթեան
տարահման
մեր ժողո -
վուրղին
մէք։
Առաքին
Հայ թերթերր,
1%րգ
գարուն
Հիմնեց
ՀնղէլասաանԼւ
Հայ գաղութր.
Ա -
ոոնց
յաքորղեց
ա\2ին
Հենետէլոյ
Աթի–
թարեանց
«Գիտաէլ
Բիլզանղեսւն»ր
, որ
Հանղիսացաւ
իբրեւ
Թուրքիոյ
առաքին
էյրաղիբր։
Կ՛արժէ
տալ
այստեղ
ն մ ո յ չ մր
« Գիտակ
Բիլղանգեան
^էն
(1813,
Ցուն
ուար)
ղաղսւփար
մր էէաղմելոլ
Համար
թէ
որքան
բարեւիոթուահ
է լեղուն
այղ Օրէն
ի վեր :
ՀԼտեւեալ
տողերր
այղ ատենուան
ա–
մէնէն
յղկուահ
լեղուով^
կ^ նէլա
րագրեն
օրուան
ամենակարեւոր.նիւթր։
%ափո -
էէոնի
արչտսանքլլ
ղէպի Ա ոսէլուա
:
« ճամ բաներ
ր լւովանղաէլ
սառ
կա–
րեցաւ
. ձիաւոր
զօրքերուն
ձիերր
, թօփ
քաչօղ
ձիերր,
տաՀա
ուրԼւչ
րանակի
մէք
ե՛լահ
ձիերր
ամէն
ղիշեր
էլր սատկէին
. . .
. . . Ցետոյ
սաչափ
իմացանք
որ
առքի
թում
բր
սաՀաթլլ
Հինղին
ճամ րա
յ
ելեր
էր , մէկ սաՀաթէն
ճամրան
մոլորեր
է ,
թ յ^ւամ
ւո
յն
ղօրքր
ֆրանսղի
՚ լ օ ր ք
կարհե–
էով,
անոնց
էլրակին
մէ^ րնէլեր է, եւ
այս
պէս պա չտրուելով^
Հա րկա
ւո րապէս
կոր–
սռւահ՜
կ՝ Րէլա
յ :
-
Պէռէզինայի
հեհ^ին՝
Ռէնճիօյի
Տու–
ղան
թիւֆէնքի
ղո ւր չո ւն ռ վ
՛ԼԷ րք
մ լ, ա -
ռաւ
կռւչտին»
, եւն
. :
Առաքին
իսէլական
Հայ օբաթերթր
«Աբ
չա լոյո»
ր՝
1Տ4։0Լ՚ն
Հիմնեց
%ռլ1լսւս
Պազ -
աասար
Իղմ
իրի
ժ էք, ուր կար
րարղաւաճ
ե լ լուսամիտ
Հայ ղաղութ
մ ր ։ կարճ ժա–
ժանակուան
ժէք բա՚լմապատէլուեցաւ
լ ն -
թերցուլնԼ՜րռւն
թի՚՚֊ր–,
եւ մինչեւ
իսէլ րա–
ժանորղ
ղրուեցան
Հա
յեր
Ա՚ռւսիո
յ եւ
Հնղէլասաանի
Հեռաւոր
գաղութներէն
:
1840^*՛ 1866
Պոլ""յ
Ժէք Հաստտտուե
-
ցան
րազմաթիւ
Հայ թերթեր
,
որոնցմէ
կարեւորազոյնն
էր ^Աասիս՝»ր։
Ի ր
թբմ–
բա ղրա էլաննԼ
րուն
եւ
յօղուահնե
բուն
րարձր
ոբաէլուփ՝
«Մասիս»
եղաւ
Պոլսոյ
Հայութեան
ամենաղղեցիէլ
Հրատարա
-
կութիւններէն
մին, եւ իր խմբաղրին
, կ.
Իւթիւճեանի
ձեռքին
ւռուկ ,
էլաղմուեց՚ու
Հայ
Հբտպարակաղիբներու
սեբունղ
մր է
Աւելի
ուչ՝
ւՏՏոԼ՚ն
, Ա՛
Արփիարետնթ
առաքնորղութեամբ
«Հայրե՜նիք
»
եղաւ–,
Պոլսոյ
ամենարնտիր
սլա չտօնա
թերթր
:
Այղ
օրերուն
կային
նաեւ
րազմաթիւ
Հանղէսներ
եւ պտրբերաէլաններ
,
ինշպէս֊
^Ժ՚սմ
անաէթր
, «ԱրԼւելէ^ան
Մ՛ոմ ութր եւ
ուրիշներ
; Ասոնց
կարղին՝
մասնաւռբ
աեղ
մլլ գրաւեցին
հէրիմեան
Հ
"՚յրԻԿԻ
Հիմնահ
երկու
ամսւողիրնեբր,
«Արհռլի՛
Վասպռւրականի»
եւ «Արհուի
Տարօնայ»
%
իսկ
ԱնղրքլովկասԼէ
մէք՝
տԼ՚լի
ունեցաւ
լրաղ րական
զ ո ւ ղ ր ^ ՚ թ ՚ ս ց
շարժում
մր
է
1846/՛՛՛
Հիմնուեցաւ
արեւելաՀա
յութեան
առաքին
թերթլլ
«կովկաս»
անռւան
աակ
%
Անոր
յաքորղԼցին
(ձԱյրարաա»ր
ե լ
« Հ ա -
յաստանի
Աեղու»ն
:
կարելի
չէ անաեսԼ-լ
երէլու
կարեւոր
Հանղէսներ
՚ Ա տե՚իաննռս
աղա
րե
անցի
« Հիսիսավւայէ»ր
եւ
Ցով^աննէսեանի
« Փորձ »ր :
Աակայն՝
Թիֆէիոի
բոլոր
Հրատարա
-
էլութեանց
մէք,
ամենակարեւոր
տեզր
պէտք է վերապաՀել
Գրիգոր
Արհ-բունիի
ՑՈՒԵԵՐ
ԱԶԱՏԱԳՐԱԿԱՆ
ՊԱ8՝ԲԱՐկՆ
ԵԻ ՄԵՇԷՏԻ ԱԻԵՏԻՍ
Երբ
Մեշէտի
Աերասաիա
այցելեց ,Ա՝
րատ
զայն
մ եր
ղուրգ
ուրանքին
ու
թնամ–^–
քին
յանձնե
լով
պւււամեց
•
Երկիրր
ղ 0 ՚ ք փոխագրեր
էէնք ու կլը՛
ւԼերագառեայինք
կուրս
Հ
ԱաՀմանէն
մօ—
տէկցահ՜
ատեն
էլռէա. մը
ոլ
^էեցանք
որ տե––
լեց
մինչեւ
երե1լոյ..
Ունէինք
մէկ
թեթեւ
ու
մէէլ
հանր
վէրաւոր
: Առա
քա ր էլեց Լւ րն
կե րնե ր ո ւո որ թեթեւ
վէրաւոլւր
Լւրենք՛ •
տանէն
, է"կ եո յանձն
առէ
գբազիլ
հանր
.ւ
վէրալռրով
գոր էքեէու
մ է ա ք
չունէ
Լւ բբ– •
սաւ : հյռւմբին
ամէնէն
սաէլաւախօ"
ան -
գամն
էր , բայց՛
Լւր յանղղնւււթ
էւն ր սաՀ— -
ման
չսւնէր
, ամէնէն
վտանղաւոր
ձԼ՜ռ —
նարէլներուն
մէք ; Տերեկլլ
մէնչեւ
երեկոյ՝^
անմռունչ
կր քաւէր եւ մէնչ
^ոլրէ^եր
կլո՛
քնանայէն
, , տն էլր քննէր
ձէերու
էլաղ -
մահնէէ բ ր , կբ նորողէբ
եթէ սլէտք
ունւէէն ;
Կ՚օղնէբ
այն չնէէե րնե բուն
, ոբոնք
կար —
կտոլք
չէէն
ղէաեր
եւ էլր
վերանոբողէբ–
անոնց
ւոբեխներր
տ
Աղամ
կր
էլո չէ՜ էն՚ք^
՚էինքր
֊.
Երբ
խումբբ
Հեռացաւ
, չաէկեցի
ւլայ^
ու. կամաց
ե
՛լ–
ղղոլչաւռբ
,
յաքողեցայ
"ւղրղի
է ՚՚աՀմանէՆ
նեբս՝
ռուսաՀա
յ
ղէն.–
զէ մր մեկուսացահ^
մաբա՚էր
%
ՊառկեցռւցԼւ
վէբաւոր
ր չոր խոտէ
՚ ՛փր–
րայ : Շունչ մր քաչեց
, բացաւ
էբ
աչքերր^
բա
յց չէբ էլրնար
էւօսէէ
, արէւնաքամ
եւ
էլէսովէն
ուչա
թ ա փ
ՐէէալուԼ : Ջեռքր
Լ^ր - ֊
կւսրեց
էնհէ,
զղաց Որ ես եմ ,փորձեց
• Ժպ–՛
աիլ եւ Հակեց էր Դէութր
Հ
—. Աղամ
, րոի , ալ չվւսԼսնաս
, սաՀման
լէ
անցւոնք
եւ Հայ ղ ի ւ ղ մր էլր ղտնհ*,Լքնք
,
քնացԼւբ
Հանգէոա
, քանէ մր օրէն՝;
կա -
ղէ1լնաս՝՛.
Լուսնալու
մօէբյէր։.
Ծրաղրահ
էէ Հոգ
մֆաէ
ցերեկր։
Եթէ սրացաւ
մարղէկ
էէն,
ոլէ՚ոէ
կրնայէ
առժաժաբար
լ^ւէլերս
ԷրԼնց
Լսնամ
քէն
վսա՚սՀէլ
ժէնչեւ
ռբ կարսէ
րն
կեբներուն
ժէքոցաւ
էլարենայէ
Հէւանգա~
նոց
մրփոխա՚էրել
:
•
Ցո՚էնսւհ
էէ, ուստէ
չուչացայ
էմ կար–,
ղէս
մրավ՚եէ
։
՚ . Ցանկարհ
աղմուկէ
մր արթնցայ։
Եր -
կայնաՀասակ
մարղ
մր, կռնակր
յաբ՚լէ
մր
կո՚լով եւ աք ուսէն ալ պետա
էչան
Հբա–
^ցան կր պոռար
մեր վրայ ւ
-Գուբս
, ղուրս
, թչուառա
էլանն եր , էմ
• մաբաղս
, ոչ ղատարկապոբտներու
բնսւ–
կարան
է , ոչ աէ
ղողեբու
օթեւան
։
՜Գուբս
...
* "
•* * ՚
Շտէչուեցայ
։ ^ ՚ " յ ր ո ՚ յ թ ր
բոնեց
զէս եւ
էլոլղէէ
՚էէ՚նքչ՛
սսէտննել
տասնոցովս
։. Ա -
գամ
ալ արթնցահ
էր ,րայց
չարժելու
ան
էլա բոզ,
անունս
կր մրմնքէր
:
Խեէ՚որեբեցտ
յ , րմբռնեց
է որ
լնելէքս
յէմաբութէւն
պէտէ
բ լ լա բ : Եթէ
սսլաննէէ
. պէտէ
ստէսչուէէ
Հեռանա
լ , էնչ որ
սւն–
կարելէ
էր , քանղէ
չէ Լ՛ 1լրնար էմ թան -
էլտղէն
լիւկեր"
էքեէ : Ա քէ"այ
քաղւյրոլ
--
թեամբ
աղաչել
մ արղուն
;
– Կր խնղրեմ
որ չպոռաս
, մենք
աւա–
՚ լ ւ " է լ ն ե բ չենք, ոչ ալ ղատա
րկասլո
րտնե ր
1
Ա՚է՚լի
ցաւէց
սար ձոր էնէչահ
մուրղէէլ
ենք : Եբէչէրր
՛էէնք
տաբէնք
, վեբաղաբ
—
ձին՝
էլոէլ
ոէնւեցանք
՚Բէւրտերու
Հետ–,
Ընկերս
հանր
վէրաւոր
է , ղնա
րնէլեր"քս
Գ՚էալ մր տաք
ապուր
, էնհէ ալ քէչ մր
չոր Հաց բեր։
Տեբեէլր
Հոռ մնանք,
՚էէչեբր
յ՚նկերս
կ՚առնեմ
կր աանէմ ։
Մ "՛բղր
երբ տեղեկացաւ
որ յեղավւո
-
թականներ
ենք , աւելփ
էլսւտղեցալ
;
/• ղուր չէ , "ր պետութէւնր
է
փաբձ
իմ
հառա
յութեանց
էնհէ
պետաէլան
Հրա
հան
կրելու
էրաւունք
տուահ
է :
Ի ն հ ի
գ է ւ ղ ա պ ե տ
ՑովՀաննէս
էլ՛րսեն
:
Զեղի
պէս
վաանլլաւոր
մարղէ
էլ
իմ
՚ է ի ւ ղ ի "
սաՀմանին
մէք իսկ տեղ չունին
•.Գոլբս
ե–
«Մչակ»ի%։։
Ա^աաբաէլոյս՝
կա.րելփ՛ է ր —
սել, որ «Ա՚չաէլ»
եղաւ մեբ ազա/ոագրու
-
թեան
զարթօնքին
ոաՀվփբաներէն
մէն։
Աբհբունէ
իր չուրք
Հաւաքե՜ց^
բաղմաթէւ
տաղանգաւռ
ր ա չթա տա կէ ցներ՝,
ինչ՚դէ՛՛
Րաֆֆէ
, Առւնգուկեանց
, էււ ուրէ^եր
•
Այս^ր , Հակառաէլ
Ա փ է լ.ռքէ
ղժնղակ
պայմ աննե բուէ՛
, ղեռ կէԼր
չօւր ունա
էլո
ւԼք,
Հայ–
մամուլէն
" ՛ յ ո զաբմանւլէչի
երեւոյ
թբ • Ամէն
էէաղութ
ունէ՛ էր պարբերա
• ֊ .
էչաններր
եւ թե չ՚թերր՛.՛.՛.
«Հա լ րենԼւք՝^
ամսաղէբ
, «Բազմավէպ».,^
«Հանղէ"
Ա<ք -
ՍՀպւեայ»
, «Ցառաք»
,^ «Հւոյբենէք»
,
«(խւ–
ասրքքր» եւ ուրԼւշներ։
։•
Վերքէն
թօսք
մ լ ն աչ մեբ
խմբւ"զթրն1է–
բունւ
մասԼւն
Հ
\քա,յբ աաաէճան
աննպաստ
պայմաննե՜րու՛
աակ ՝ էրենց
բաղմավ"՛"
~–
աակ
քանքով
ւ»յ"օր
ալ կր էչատաչւեն
ազ -
ղօզ."ւտ
ղորհ մր^ ոբ ամ
էն
ղնա,Հ՚՝աաանքէ
վեր է ։
՜
ՆերկայԼա՝՛
ողքամէտ
տրա/մաբանոլ
•ո,
թեամ
բ Սէմէնէն
աւելէ մեր
Լսքէրաղէրներր.
րմբռնա^
եւ գեաՀատահ
են մեր
լեղուէն
անփ
ռ խա բ էնե
լի
՚էերր
ազղա պաՀպանմ
ան<
աեսաէլէտէն
։ Ո՚^ւր էբ թէ Արարէշր
մեր՛
Լսւքբագէչւներո՚լն
տար
մեր
մեհաՀա
-•.
լչուստներուն–
գբամր
կամ ալ մեբ
մեհա
Հարուստնեբուն
տար մեր
խմբագէրնե
ր ուն ղէտաէչցու
թէ ւնր
յ
Տարօբէնաէլ
նուէրում
ով՛ մր
էւմ
բագէր–*
ներր
«էլբցահ
են րմրոնել
էբենց
ա ռ ա ք ե -
լութեան–
վ"եմ
ութէւն
ր
եւ սրբութէւնր
»
X
իսկապէս
որ տխուր
եւ անմխիթարա
-
էլան պիտի
բչլար
Հայ– իրւււկանութիւճւր
,
եթէ
չունենայինք
«ՀաՒՀ
Ա ամ ուլր որ էլր
թւււ
,է
;ալի թեւ տալու
համար
Հ ՛ ո յ
մաքին
,
Հ՚պփին
, ու Հայ Լւ մաց աէլան եւ
Հոգեկան
բէ/յոբ տրաա
յա
յտ
ութ իւննե րուե »> ;
Այն
օրէն երբ մեր գաղութին
՚Լերքին–
թերթերր
, յուսաչքռւահ
եւ ուժասպառ
^
կր
ղաղբեցնեն
էրենց
մամուլնեբուն
ա -*.
նիւնեբ
ր
եւ
լ^գմ
իշա
էլր փակեն
իրենց
գռներր,
այն օ^րէն
էլր վեբքանայ
մեր ղո–^
յութիւնր
իրլւ-եւ
գաղութ
;
Հեռանէլաբր
ղեղեց
իէլ չէ , բայց
չ"""
յստակ
է
;
ԵՆՈՀ-Ր
ԼԱՋԻՆԵԱՆ
^
Ա Ր Ա ՝Ի Ա
(ք^.
Է Ն
վերջին, մաս)
Անցան
երէլար
օրեր,
աղքիէլր
կամաց
1լամւսց
աշնան
հազիէլի
ոչէ" էչ"ր"նցոլց
իր
մանէլաէչան
ղեղեցէչւււթիւնչ։
եւ չար հե -
բեբու
սրտեբր
աւելի
քարացան
ւ
Օր
մ ր յանէլա
րհ
՚իոչիԼւ
ամ
սլ
մ ր տես -
նուեցաւ
Հեռուն
, էլարհես
որոտում
ել՚ել—
էէբ
՝•
ԱՀ
՛" Հսկա
յ եւ ուժեւլ
երիտասարգ
մր
երեւցաւ
այղ եբէլրի
Հորիղոնին
վէ՚այ
,
եկաւ
ժօտեցաւ
սեւ րերղին,
որուն ա չտա–
բաէլին
՚Լր՚ոյ
"է՚"տուՀանի
ժր առքե՛ւ
նրս–
աահ
էբ թչուառ
Աբաքսին
• ԱյԳ
Հ"կան
Փառնաէլ
կր կոչուէր
, ՀԼւն
օրերու
սար -
սավւ
/էէԼւ
մարղր
որուն
մասԼւն չատ
զար
մանքով
էլր Լսօսի
մեր
պատմռւթիլնր։
Փառնաէլ
տ ե ս ա ւ
Հբաչալի
աղքիկր
, նա
յե
ցաւ
, եչէքլար
նա յեցաւ
•
ես ղու, ձայն
տուաւ
,
աչքերուս
գէմ
արէւ՛՛ւ
, թէ այս ւսչԼսարՀի
թաղու
-
Հ ի ն :
- - ՈՀ
,
ես թչուառ
աղքիէլ
մրն
էւմ , նր -
լ ի
րուահ
ելւէչնքԼւ չար աստ ո ւահնե
բուն
ե լ
գատւսսլարտուահ
այստեղ
մեռնելու
;
Ալ
1
՚ է ո ւ ն պիսւիւ
չմեռնիս
այղ ան -
գութ
աստուահներուն
Համար
,
ղոչեց
յանկարհ
Հսէլան
, ղուն
Հայասաանի
ղե -
ղոլՀի՝
իմս պիտի
րլլաս,
եւ ոչ
մէէչ
մարղ
, ոչ ալ բանաէչնել՛
կրնան
քեղ իմ
ձե՚ւքէս
Լսէեէ :
Եչ՚էլու
ձեռքեբով
ցնցեց
րերղին
ղոնե -
է՛չ՛ : Բերղր
կարհես
Հիմեբէն
պիտի
քլոր"
հանէր
:
––
Մայրիէլ
, մե՚ւտյ
, սչոոաց
Արաքսի
ւարսւովւահ
;
Փառնաէլ
թող տուսււ
երէչաթներր
: իր
տուրքր
Հաւաքուեցան
րոլոր
րնսւ1չի^եբր
եւ
անոնց
մէքէն
ամէնէն
հերունի
քրմա -
սէէււոր առաք
ղալով
րսաւ •
//՞^ ես գուն որ էկ,
Համ ա
րձաէչիս
աստուահնեբոլ
զոՀր
Լ"էեէ– մենք
ոլխւոահ՜
ենք
զեզանի
էչո յս մր զոՀել
անոնց
որսլէս
ւլի
մ ե ՚ է ի առատ
բերք
շնորՀէէն
ու միչ"^
Հաչտ
րլլան
մեղի Հետ ։
Անղութ
եւ չ՛՛՛բ էք ձեր աստուահ
-
ներն ու ղուք
. բԼրէք
բեբղին
բանա
լինե -
բր, եթէ չէք ուղեր ռբ բռլորղ
այս
սոլրին
րե րանր տամ \
՝Բաշէ,ց իր ւսՀաւոր
սուրբ եւ էլւռբհես
թէ
ս՛մ
սլէւ է՛է ն կտ
յհաէլ
ինէլսււ ; քՏուժանլ,
վա–
Լ՛՛էն վաւիւաւ եւ մնաց
միայն
հերունի
քր–
մ ,ս սլետր ։
//՚/
Ք՛՛՛ք Փառնաէլ,
րսաւ, տես
մեբ
ղաշտել՚լ,
ամայի
ՈԼ չոր են ՚ ոչ ցորեն
կր
բւււսնի
Լ լ ոչ ալ էլանա
չ թուվւե բու
ժէք
սոթաէ^երկ՚երգեն
,այս աշխարՀր
էլարհես
անէհուահ
է աստուահներէն
, սլէտք է ա–
մէնէն
թանկա՚լին
րնհայով
ՀաշաուԼ՚նք
անոնց
Հեա % Եթէ
էլուղես
որ
Աբաքսին
ցմաՀ
քուէլղ
րէէայ՝
մէկ պայման
էլայ ;
-
ի՛՛նչ
պայման,
Հարցուց
Փառնաէլ
%
Կ ր /սե
՛՞ւէ
Հեռուն
որոտացող
ղետ
՛ձ
ա յնչւ
։
Այ՛՛
^ Կր քե՜՚ք
՚ " քԳ "՚ռուաէչին
ձայնր։
Գ"ւ7ւ առուաէչ
էլր էլոչԼս,
րա չց •սն
ժա յռերու
լեոնեբ
՚իչէ՚ելով
էլ՛անցնի
ու
կ՛ե բթա
յ սւռսւնց
կաթի է
մ ր քուբ
տալու
մեչւ գաշտերուն
. եթէ կարենաս
ա յգ
՛էա–
Հավ
էժ
ղեւոր
գէսլի
մ եր գա չտե
բ ր գ ա ր -
ձլ^ւել՝
Աբաքսին
քուէլղ
պիտի
րէէայ
յ
Հսէլա
յին
սիբտն
ու ա չքե ր ր ամ
սլո տե՜ -
ցան
, սասաիէլ
րաբկացտհ
րսաւ
•
-
Տուէք
ինձ եօթր օր էււ եօթր
գիչեբ
,
ձեր
ղաչտԼ
ր ր ո վէլէւ ան ո ս Լ՛ էլր վե բահեմ
•
Փառնաէլ
թռաւ
գէպի
ղետր՛
իբ
Հսկայ
մտտնեբռ,Լ
, որոնք
է,րէչտթէ
րրԼ՛չԼ՛
"էէ՛՛
ուժով
էին, սկսաւ
Հողր
վւորել ու էայն եւ
խոր
ճամբա յ բանալ : Մ եհւլԼւ
ժա յռերր
կր
նետէր
Հեռռւնէւլւր,
վ՛ո
չին
ամսլի պէ" կր
րաբձ բանար
եւ ռոս էչա էի
աղմ ուէչով լեց -
ւււԼ
՚ւլ
՚սւ
ել՚էլինքր
- Գիււլեբու
եւ
քաղաքնե
րու
բնաէլփչներ
ր սարսավւ ով կր
ղիտէ
ի ն
Հէլռուէն
, էլարհես թէ աչԼսարՀի
՚Լեբքն բլ–
էար :
Փ բփլ՚՚սգէզ
՛լ ետին
բեբանր
ղոցեց
ժտ յ –
ռերով
ու Հողով,
նեաեց
Հաստ
հառեբ որ
թամբ
ՐԱան եւ ղետին
քուրր
էչաաղահ
ո լ
ապստամ
բ՝
ուզելով
չուղելով
գարձուց
իբ
ղլ՚էւխր
գէպի
Հթ օրերու
բերգր։
Գետր
մաաւ
իր նոբ ճամ
բան
, քալեց
բերգին
աաէչէն
, ողողեց
չոր ղաչտերր
Հետր
քր՛^
չելով
հառեբ
ու թու՚իեբ
:
Փ
առնւսէլ ղե՛
քր՛
անահ
իքւ
՚ է ի ւ ղ ր
բա
յց Հոն կարհե՛՛
մարգ
չկար
,
միա
յն
պ ա ռ ա ւ կին մրնստահ,
ճամ բուն ա փ ր մս՛–՝
տաղ
էլր բաժնէր
սւնցն"զ
գաբձոզին
:
- Ա աժ
իէչ , որո՛՛ւ
Հող իին
Համ ար
է
այս
մատւսղր,
Հարցուց
Փառնաէչ
;
Գոլն ոզքմնաս
ղաւաէչս
, Լսեղճ Ա -
բաքսիին
Համար
է
յ
Ար՚՚՚ք՚՚իի՚^ն
Հ ՚ ՚ ՚ մ ա ր :
Այո,
ՀաղԼււ
ե-րէչոլ օբ է որ մեռաւ
է
Փտռնակ
ուժղին
մռնչեց
,
սարսաւիելի
ողբով
լեցուց
ղաշտերն
ու ձոբԼբր
: Գետր
էէր Հոււէր
Հսկայ
րերանին
ժէք Հող ու հա՛
ո եր :
ԱԼ"
Արաքսի
, խեզճ
Արաքսի
,
րսաւ
ու
նետուէւցալ
ղետին
մէք , ու 1լր
լսուէր
աչիքեերու
մէքէն. Ախ Լ^բաքսի
, Լսեղճ
Ա֊.
լ՚աքսի
։
՚– ՚^՛
Գետր
աաբաւ
իլ, Հսէլա
յ
մ արմ
ինր
կաբ–
հես
բեռան
տաէլ
էչքահ
, եւ անոր
Համաբ
մեբ
Հա յրերր
այղ ղետին
անունր
Արաքս
գրին։
Հ. ՎԱՀԱՆ
ՑՈՎՀԱՆՆԷԱԵԱՆ
(Ս՝– Ընաանիք)
Fonds A.R.A.M
