Ն Ա Մ Ա Կ Ն Ե Ր
ՇՈՒԼ-ՏԷՆ
•
Համագումարին
1լողմէ
նչանակուած
յանձնախումրշ
յուլիս
1 8 / ՛ * ՛
ներէլայացուց
«
Միչաղգային
զատութեան
»
մասին
րա.
նաձել
մր,
որ
րնգունուեցաւ
միաձայնու.–
թ ե ա մր
;
կսսւ
ա յ գ
րասէս
ձեւին
,
«Միլ՚ոգգայինի
Համագումարը
ա ն գ ա մ
մը եւս
կր
Հաս
-
աաաէ
թ է րնկերվարականներր
վ ճ ռ ա ծ
են
ամբոգՀ
աչի,արՀի
մէշ
պ ա յ ք ա ր
մ ղ ե լ
խաղաղութեան
, ա ղ ա ա ո ւ թ ե ա ն
եւ
ք^կե
֊
րային
արգարոէ֊թան
Համար
:
Վ
Համ
ագո
ւմ ա ր ր կքԼ
յ ա ա ր ա
ւ՛է
թէ
խ ա գ ա գ ո լ թ ի ւ ն ր ,
որ
ամէնէն
ա ո ա չ
խան
-
դ ա ր ո ւ ա ծ
է ս ո վ ե ա ա կ ա ն
ա չ խ ա ր Հ ա կ ա
լու
թեան
Հ ե ա ե ւ ա ն ք ո վ
, կարելի
է
ձեռք
ր ե
-
րել
միայն
յամառօրէն
կ ա տ ա ր ո ւ ե լ ի ք
րա.
նակցութեանց
չնորՀիւ։
Հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ր
կր
նչէ
ՀամաչխարՀային
վերտին
դ է պ ք ե ր ը ,
մասնաւորարար
խորՀրգային
ք ա ղ ա ք ա
-
կանութեան
վւովւո
խո
ւթ
իւննե
րն
ու
Ուո
-
չէնկթրնի
խորՀրդամո
գովին
որոչումնե
-
ըր
։
^կ՝ողՀունէ
չուտով
Զորսերու
ԻյորՀրգա–
ժողով
գումարելու
ա ռ ա ջ ա ր կ ը
, ղոր
ք ա
-
նիցս
պ ա Հ ա ն լ ա ծ
է : Կր
վւավւաքի
որ
այս
խորՀ
րգաժողովը
տ ե ղ է
ունենա
յ ն ա խ ա
—
աI, սոլած
թուականէն
ա ռ ա լ
եւ
նկաաի
առնէ
խնգրո
յ առարկա
յ
րո
լո
ր
ժողո
-
վոլրգներոլ
շաՀերը՝^
;
Բանաձեւը
կը
Հրաւիրէ
լ^կե
ր վ ա
ր ա կ ա ն
րո
լո
ր
կուսակէյութիւններ
ը որ
միացեալ
հանքերով
եւ
րանակցութեանց
ճամրով
ձդաին
իրագործելու
Հետեւեալ
նպաաակ–
ները
:
1–
քցաղագութիւն
՚Բորէայի
մէ^
, ա ղ ա տ
վ ա ր չ ա ձ ե ւ ո վ
:
Փէքինի
կառավարութիւնը
ընգունիլ
ՄԱԿի
մէշ՝
Զ ի ն ա գ ա գ ա ր ի
ստո–
րագրութենէն
վ ե ր ^
:
2 ՛
ի/աղաղութիւն
Հնդկաչինի
մէ^՝
բա
նակցութեանց
ճամրով
ընգմէլ
Ֆրանսայի
ե լ ընկերակից
պետոլթեանւլ
, որոնւլ
պ է ա ք
է արուի
լ ի ա կ տ տ ա ր
անկախութիւն
:
՛ձ՛
Գերմանիոյ
վերամիաւյռյ.մը
ա ղ ա տ
ընարութեանց
Հիման
վրայ,
երաշխաւոր–
ո ւ ա ծ
գրաւող
չորս
պ ե ա ո ւ թ ե ա ն ց
Համա
-
ձայնութեամբ
; Ա զ ա տ
կ ա ս ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն
մը
կաղմոլթիւնը
ղրաւման
չորս
ղօտինե
-
բուն
ե լ Պերլինի
մէշ,
յետ
ընտրութեանց
:
Միացեալ
Գերմանիա
բոլորովին
ա ղ ա տ
՚էէաք
է
ը լ լ ա յ
գործակցելու
ժողովրդա
֊
վ ա ր
Եւրոպայի
մը
Հետ։
4 •
Աւսարիոյ
Հետ
գ ա շ ն ա գ ր ի
քրքում
:
5՛
ԽորՀրգային
զինուորական
ուժերու
պ ա ր պ ո ւ մ
արեւելեան
Ե՛ րոպայէն
, ապա
-
Հովելռլ
Համար
շաՀակից
երկիրներու
կ ա տ ա բ ե ա լ
անկախութիւնը
:
6–
Մերձաւոր
Արեւելքի
խաղաղեցում
,
յարգելով
մերձ
- արեւելեան
սլետոլ
-
թեանց
Հողային
ամբողշոլթիլնը
,
անոնց
միշեւ
շինարար
ղործակցութիւն
Հ ա ս ա ա
-
տելոլ
նպատակով
%
Տ Ա Կ Ո Ց Թ Ը
Ե թ է
մէկր
ծանօթ
չէ
եւ չ ի գ ի ա ե ր
/իոլ–
ո ա ս տ ա ն ի
վերշին
3 0
տարիներու
մշակոյ
թի
էութիւնր
եւ
անոր
զարգացման
ոլզի–
ները,
կարելի
է վ ս տ ա Հ
կ ե ր պ ո վ
ըսել,
որ
չ ի կրնար
Հասկնալ՝
ե լ Հայաստանի
մչ ա
-
Խ ՚ յ թ ի
էութիւնը։
Ատոր
Համար,
թոյԼ
՚"ոլէք,
քանի
մը խ օ ս ք ո վ , ե թ է
կ՝ուզէք
իր–
րել
ն ա խ ա բ ա ն
, ներկայացնել
ձեզի
այն
|
էնչ
Որ
աեզի
ունեցաւ
ե լ աեզի
1լ ունենա
յ
մչակութային
կեանքի
մէշ.
Հոկտեմբեր
-
եան
Տ ե գ ա փ ո խ ո ւ թ ե ա ն
աոաշին
օրերէն^
մինչեւ
այսօր
;
I
1917/.5>
ռուս
բոլչե
լ ի կնե
ր ր
, բռնի
յեզա–
չրշման
միշոցով
խորտակեցին
քիուսաս
.
աանի
մէշ Հաստտտուած
Ժոզու1յւդապե
-
ա ա կ ա ն
- Հ ա ն ր ա պ ե տ ա կ ա ն
վ ա ր չ ա կ ա ր գ ը
ե լ
իշխանութիւնը
առին
իրենց
ձեռքը
:
Ռուս
րոլշեւիկները
Մարքսիզմի
վւիլի"ո
-
փայութեան
ողիով
դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ ա ծ
,
միշազզ
այ ի ն գ ա ղ ա վ ւ ա ր ն ե ր ո վ
տ ո գ ո բ ո ւ ա ծ
ՀամաշիսաբՀտյին
յեզափոխութեան
ծ ր ա
-
դիրը
իրենց
աչքի
ս ա ա ք
ունենալով
իրրեւ
նպատակակէտ
,
յա յ ա ա ր ա ր ե ց
ի ն
պ ա յ ք ա ր ՝
Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի
մէշ
տիրող
րո
լո
ը Հ ի ն կաբ–
գերոլ
գ է մ
. լ ի ւ ն ի ք ա ղ ա ք ա կ ա ն
,
չ ի ՚ ն ի
ան.
Միշաղգայինը
ս տ ի պ ո ղ ա կ ա ն
կոչ
կ
ուղ
ղէ
միլիոնաւոր
մ ա ր գ ո ց
եւ
կիներու
որոնք
կը
Հ ա ւ ա տ ա ն
խաղաղութեան
ե լ
ժողովբ–
զ ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն
, որպէսղի
ստիպեն
իբենց
կառավա
րութիւնները
1–
Հ ա ւ ա ք ա կ ա ն
ա պ ա Հ ո վ ո ւ թ ե ա ն
Համար
իրենց
պ ա շ ա պ ա ն ո ղ ա կ ա ն
Լիդերը
յար
-
մարցնել
իւրաքանչիւր
երկրի
ընկերա
-
յ ի ն
եւ ա ն ա ե ս ա կ ա ն
պա
յ մ աններուն
:
Ա յ գ
ճիգերը
պ է ա ք
չէ
դադրեցնել
մինչեւ
որ
միշազգային
Համաձայնութիւն
մը
չկըն
-
քուի՝
ա ս տ ի ճ ա ն ա կ ա ն
,միասնական
եւ
Հա–
կակշռեալ
զինաթափութեան
Համար
,
որ
կը
մնայ
Ընկերվաբական
Ա իշազղ
ա
յ ի ն ի
է ա կ ա ն
նպատակներէն
մէկր
•
2 •
՚Բաշալերել
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
փ ո խ ա ն ա
֊
կութիւններր
Արեւմուտքի
եւ
Արեւելքի
միշեւ,
ի բ ա ց
ա ռ ե ա լ
ռաղմական
պի
-
աոյքներէն,
պաՀանշել
ապրանքներու
,
գ ա զ ա փ ա ր ն ե ր ո լ
ե լ անձերոլ
ա ղ ա տ
^/՚^*"–
գայութիւնբ
;
3՛
Զարկ
տ ա լ
միշաղղային
գ ե տ ն ի
վը֊
րայ,
մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս
ՄԱԿի
մ իշոցաւ
,
թչուառութեան
թեթեւացման
յետամնաց
երկիրներու
մէշ՛.
4–
Զարգացնել
լ^գՀ
. բարօրութիւնը^
, \
զարկ
տ ա լ ո վ
ա ր ա ա գ բ ո լ թ ե ա ն ց
ե լ Հեա
- •
ղՀետէ
վեբացնելով
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
ե լ րնկե–
^
րային
անաբզարութիլնները
:
Այ""ւԻ"Ի
:
քաղաքականութիւն
մը ամէնէն
ա ղ գ ո ւ
մի–^
շոցն
է
պա
յքարելոլ
Համ
ա յնավա
ր ա կ ա ն
ծաւալումին
ե լ աղդեցութեան
դէմ
աչ
-
խարՀի
մէշ
:
Վերշացնելով,
Համագումարը
կ^ողշոլ
-
նէ
Ասիոյ
ե լ Ավւրիկէի
ե ր ի է ո ա ս ա բ դ
ԸՏ»
-
կեր վ ա ր ա կ ա ն
կո ւսակց
ութիւններ ը ,
որոնք
կը
սլա
յքարին՝
ազատե
լու
Համ
ար
իրենց
ժողովոլրզնե
ր ը
անօթութենէ
, կեզեքում
է
եւ վախէ
:
Գալով
Եւրոպայի
, կոչ
կ՝ուղզէ
ք
Հ"/՛
կոլսակցութեանց
, որ
ՀամախորՀուրդ
Միշազզայինին
Հետ
,
լնկերվարական
սլա
յքար
մղէ՝
շնշելոլ
Համար
ա ղ գ ա
յ ի ն
սաՀմաններր
եւ
ստեղծելու
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
^
ընկերային
եւ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն
ա մ ե ն տ կ ա
-
ա ա ր ե ա լ
մ իացում
ը
;
Այս
է
Միշազզայինի
ք ա ղ ա ք ա կ ա ն
Հա
-
լատամքը
:
Ընկերվ
՚
րոլոր
կոլսակ
-
ցութիւները
պ ի ա ի
գործեն
այս
սկզբունք
ներուն
Համաձայն
մինչեւ
յաշորղ
Համա.
գումարը,
որ տեղի
պիտի
ունենա
յ
1 0 5 5 ^ 5 ՛
5
Ասկէ
վերշ
Համազում
արնեբը
պիտի
գումարուին
ոչ թէ
ամէն
տ ա ր ի ,
այլ
ե ր
կու
տարին
ա ն գ ա մ
մր;
Աակայն
1ցորՀուրդը
տարին
առնոլազն
մէկ
անզամ
սլիաի
Հաւաքուի
:
Այս
բանաձեւին
շուրշ
ն ա խ ա պ է ս
կա
-
տ ա ր ո ւ ա ծ
վիճաբանութեանց
մասնակցե
-
ցան
մասնաւորասլէս
Վ ի կ տ ո ր
Լարոք,
Կի
Մոլէ
եւ
Կրիֆիթս,
նախկին
գաղթային
ն տ խ ա ր ա ր
Ա
եծն
Բրիտանիո
յ ։
Համ
տշխարՀ
ա յ ի ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ն
Հաբցե
-
բու
մասին
այս
ձեւով
իր
ուղեգիծը
ճշդե
լէ
վերշ
,
Մ իշագգայինի
Համ
ա գ ո ւ մ
արը
ղբաղե ց ա ւ
եւրոսլական
խնգիրներով
:
Կի
Մոլէ
տ ե ղ ե կ ա դ ի ր
մը
ներկայացտււցած
էր
Եւրոպայի
ը
^I
կեր վ ա ր ականներ
ուն
մ ի -
տ ե ս ա կ ա ն
,
լ ի ն ի
մ չակութային
յ
Պայքար
ե լ
բնաշնշում
Հ ի ն կ ա ր գ ե ր ո լ
դէմ
ե լ ա
֊
նոնց
վրայ
Հ ա ս տ ա տ ե լ
նոր
կ ա ր գ ե ր : Ա
-
ռաշին
աարինեբը
, սակայն
,
1 9 1 7 Հ ՜ ^
ըս
՜
կ ս ա ծ , կարելի
է
ըսել
մինչեւ
2 1
թոլակա.
կանր
, նոր վ ա ր չ ա կ ա ր գ ը
Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ի
մէշ
չ ա մ բ ա ց ա ւ
, Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ը
դ ա ր ձ ա ծ
էր
ք ա զ ա ք ա ց ի ա կ ա ն
պատերազմներու
աս.
պարէղ
. Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ը
տնտեսապէս
եւ
մ շակութա
պ է ս
ք ա յքայուած
երկրի
վե
-
րածուեցալ
ե լ բոլշեւիկեան
կուսակցու
-
թիւնը,
որ
իր
ձեռքը
առած
էբ
իշիւանոլ–
թիւնը,
զբաղեցաւ
գ լ խ ա ւ ո ր ա պ է ս
ներքին
եւ
ա ր տ ա ք ի ն
ճ ա կ ա տ ն ե ր ո ւ
վ բ ա
յ ս լ ա տ ե
-
բաղմներ
մզելով
եւ
ներքին
թ ^ ա մ ի
ու
-
ժերր
ո^չացնելոլ
քաղ
ա ք ա կանո
ւթե
ամ բ :
ԱնՀա
շ ի ւ մաբգիկ
սպաննուեցան
,
անՀաշիլ
նիւթական
ե լ Հ ո գ ե ւ ո ր
Հարստութիւններ
ո ^ չ ա ցան
, ռուս
կեանքի
դ ա ր ե ր ո ւ
լ ^ -
թացքին
ս ա ե զ ծ ա ծ
մչակութային
արժէք
-
նեբը
^աշնշուեցան
, կարելի
է
ըոել
:
Նոր
իշիանութիէնը
աակալին
Հնարա
-
ւորութիւն
չունէր
կազմակերպելու
ներ
-
քին
կեանքը
ե լ իր բ ա խ ա ի ն
ձ գ ա ծ
էր
նաեւ
մչակոյթի
գործր
: Առաշին
շբշանին
,
մը–
շակութային
բոլոր
ճիւգերը,
գ ր ե թ է
ք ա
յ –
ք ա
յ մ ան
ենթարկուեցան
եւ
միայԱ
դ ր ա
—
կանութիւնը
որոշ
կենդանութիւն
Յ՚՚յՑ
աուալ
, որովՀեաեւ
, գրականութիւնը
ան–
Հրաժեշտ
էր
պ ա տ ե ր ա զ մ ն ե ր
վարող
բ ա
-
նակներու
Համար
, գրականութիւնը
աե
-
ս ա կ
մը
զինուորի
դ ե ր կը կատարէր
նորեկ
շ ե լ
Համագործակցութիւն
մը
սաեղծելու
մասին։
Իբ կարծիքով,
ա ռ
այժմ
կաբեյ,
չէ
գոբքէակցիլ
«.դաշնակցային»
Հիմերու
վրայ,
որ
շ ա տ
ս ե ր տ
միութիւն
մը
կ՝են–
թ ա գ ր է
: Աակայն
կարելչ,
է
զանազան
ճիւղերու
Համար
միակ
Հեղինակութեան
մը
մականին
տակ
աշխատիլ
:
Արդէն
պ ո ղ պ ա տ ի
եւ
ածուխի
Համար
ղործակ
-
ցսլթիւն
կայ
վ ե ց
սլեաութեանց
միշեւ
:
կարելի
է
ոէ
-րիչ
ճիւղերու
Համար
ալ
գոր
ծակցութիւն
սաեղծել
ա ա բ բ ե ր
երկիրնե
-
բու
միշեւ
:
Ի
՚ Լ ե ր ն * յ
ընդունուեցալ
բանաձեւ
մր,
որ
Հ բ ա տ ա ր ա կ ո ւ ե ց ա ւ
« Յ ա յ տ ա բ ա ր ո ւ
-
թ ե ա ն »
ձեւի
աակ
ե լ որ
կ՝ըսէ
•
Ը ն կ ե ր ա վ ա ր ա կ ա ն
Մէշաղգայինր
, որ
ՀամաշխարՀային
կաղմակե
րպութիւն
մրն
է,
կը յ ա յ տ ա ր ա ր է
թէ
խազաղ,
ներդաչ
-
նակ
եւ բ ա ր գ ա ւ ա ճ Ե*–րոպա
մը է ա կ ա ն
է
իր
անգամներու
ամբողջութեան
Համար
է
Եւրոպայի
մէշ
լ^կե
ր վ ա ր ա կ ա ն
ք ա զ ա
-
քականութիւնը
երեք
նպատակ
կը
Հ ե ա ա –
պ ն գ է , ա՝)
Հ ա ս ա ա ա ո ւ մ
տ ե ւ ա կ ա ն
խ ա ղ ա
-
ղութեան
, յարգելով
ժողովուբղներու
ան–
Հաաականութիւնը
, բ՝)
Զ ^ Ր ՚ ՚ ՚ ց ո ՚ - մ
ժողովր–
գաւիաբութեան՝
ազգային
ե լ միշաղգա
—
յ ի ն
գ ե տ ն ի
վբայ
, գ՝)
Ա ս տ ի ճ ա ն ա կ ա ն
եւ
մեթոտիկ
իրականացում
լ^կեբվարու
-
թեան
:
Միշաղգայինը
կ՝ընդունի
որ
տնՀրաժեշա
է
ուժովցնե
լ ա ղ ա տ
Եւ֊րոպա
յ ի ա պ ա Հ ո
-
վութիւնը
:
Աակայն
սպառազինումը
պէտք
չէ
երբեք
կազմէ
նպատակ
մը
եւ
ա ր գ ե լ ք
Հանղիսանայ
իք. Ա իութեան
Հետ
լուբշ
բանակցութեանց
;
Ը ն դ Հ ա կ ա ռ ա է ^
վերշնական
ն պ ա տ ա կ ը
պէտք
է
ը լ լ ա յ
սսլա–
ռազինոլթեանց
լ^դՀանուր
եւ Հակակչռ
-
եալ
կրճատումը
:
Խ • Միութեան
Հետ
խօսակցութիւնները՝^
պ ի ա ի
ունենան
երեք
նպատակ
.
1 .
Գեր
մանիոյ
միացում
մէկ
կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն
մականին
տակ
, ա ղ ա տ
ընտրութիւննեբէ
վերշ,
2 ՛
Աւսարիոյ
Հետ
գ ա շ ն ա գ ր ի
կըն
-
քում,
որ
բոլորվին
ա զ ա ա
դարձնէ
զա լն ,
3 •
կ ե դ ր ո ն ա կ ա ն
եւ
Արեւելեան
Եւրոսլայի
երկիրներոէն
իրաւունք
ա ա լ
ամենայն
ա–*
զտտութեամբ
որոշի
լու
իրենց
ներքին
վարչաձեւն
ու ա ր տ ա ք ի ն
յաըաբեբութիւն–
ները
•
«
8այաարարոլթիլն–»ը
կը
վերշանայ՝
պաՀանշելով
մ ա ր գ ո ց
ե լ
ապրանքներու
ա զ ա ա
շբշագայութիւնը
, բոլոբին
Համար
լ ի ա կ ա տ ա ր
ա շ խ ա տ ա ն ք ի
եւ
մ ա ր դ ա վ ա յ ե լ
ա պ բ ո ւ ս ա ի
ասլաՀովումը։
Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն
ազգերը
տ ն ա ե ս ա պ է ս
ա ն կ ա խ
սլէտք
է
դ ա ռ ն ա ն
եւ
ոչ
մէկ
ա ր տ ա ք ի ն
աշակցոլ
-
թ ե ա ն
կարօտին
, նաեւ
ա ս ա ի ճ ա ն ա բ ա ր
պ է ա ք
է յազթաՀաբել
գ բ ա մ ա տ ի ր ա կ ա ն
կ ա ր գ ո ւ ս ա ր ք ի
ա ն ա բղարութեանց
,
ամէն
մէկ
ա չ խ ա ա ա ւ ո բ ի
երաշխաւո
րելով
աղա—
տութիւն
եւ
Հաւասարութիւն։
Հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ի
մէկ
նիստին
ներկայ
գ տ ն ո ւ ե ց ա ն
նաել
թունուզի
ե լ
Ա ա ր ո ք ի
ա ր Հ ե ս տ ա կ ց ա կ ա ն
միութեանց
եւ^^իսթիք.
լարի
ներկայացուցիչները
,Որոնց
կողմէ
իսօսք
ա ռ ա ւ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր
մը,
ֆ ր ա ն ս ա
-
կան
պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ թ ե ա ն
Հաւանութեամբ
,
ՀԱՅԵՐԸ
ՀԻԷՆՆԱ8Ի
ՄկՋ
ՎԻԷՆՆԱ,
1 2
Ց ո ՚ ^ լ ի "
( Յ ա ւ ւ ա ջ ) -
Անց
եալ
կիրակի
աեզի
ունեցաւ
մեր
դպրսցին
աարեվերշի
Հանդէս
ր ••
Ա շ ա կերանե
րը , թիւով
1 9
,
շարուած
բեմին
աււշեւ
իրարու
Հետ
Հայերէն
խօ
-
սեցան
: Նիէ-թը
կը
ներկայացնէր
Մայրե.
ն ի
լեղուն
, յ ա ա կ ա պ է ս
զ րուած
իրենց
ու–
սուցՈ՚ն
կողմէ
: Տ զ ա ք
երկու
խումբերոլ–
բաժնուած
թեր
ու գ է մ
կ՝արաայայտոլէին\
իրարու
Հետ
մայրենի
լեղուին
չուրշ։
ի\
վերշո
յ
յաղթանակը
կը
տ ա ն է ր
մայբենի
լեղուն
պ ա չ ա պ ա ն ո ղ
խումբը։
Ատոր
•Լրայ
բոլոր
ա ղ ա ք
կը
խոստաանյին
անպայման
սորվիլ
իրենց
լեղուն
:
Նի՛ւթին
մէշ
առնուած
էին
ե ր գ ե ր
ե լ
արտասանութիւննե
ր
զորս
ա ղ ա ք
յաշոզա–
պ է ս
կ ա տ ա ր ե ց ի ն
, ի մեծ
ուրտխութիւն
ներկայ
ծնու^եբու
եւ
Հասարակոլթետն
,
որոնք
խ ա ն դ ա վ ա ռ
կը ծ ա փ ա Հ ա ր է ի ն
վաք–
րիկները:
Ուսուցիչը
իր
խօսքերով
թելագրոլ
.
թիւններ
րբալ
թէ
տզոց
եւ թէ
ծնողքնե
-
րուն
: Մ ա ս ն ա ւ ո ր ա բ ա ր
այս
վեբշիններուն
յիչեցո՚-ց
չգոՀանալ
այս
դասլձւթացքին
տ ո ւ ա ծ
արգիւնքով
այլ
շարունակ
Հայե
-
յերէն
խօսիլ
իրենց
ղաւա1րւերուն
Հեա
:
Տ ո ք թ
. Ա • Գարամանլեան
ձ^նոդքնեբոլ
ե լ
ղաղոլթին
անունով
խորին
շնորՀակա–
լութիւն
յայտնեց
ուսուցիչ
Եղիշէ
Ե՛
Վ ՛ ի
իր
թ ա փ ա ծ
անխոնշ
շանքերուն
Համար
ու
խ ն գ ր ե ց
որ
յառաշիկայ աարե
շբշանին
ալ
ն ո յ ն ե ռ ա ն դ ո վ
շարունակէ
իր արդիւնա
-
ւոր
գ ո ր ծ ունէ
ութիւնը
:
ԹՀԹԱԿԻՑ
պարզելոլ
Համար
այդ
երկու
երկիրներու
պաՀանշնեբը
դ է պ ի կ ա տ ա բ ե ա լ
անկախու
թիւն
:
Ա ռ Հ ա ս ա ր ա կ
բոլոր
գ ա ղ թ ա վ ա յ ր ե բ ո ւ
եւ
թեւարկութեան
ե ն թ ա կ ա
յ
երկիրներու
մասին
Միշազգայինր
քուէարկեց
բ ա ն ա
-
ձեւ
մը, բ ա գ ձ ա ն ք
յայտնելով
որ
բոլորն
ալ
տիրանան
իբենց
ա զ ա տ ո ւ թ ե ա ն
ե լ
ւսն–
կ ա խ ո ւ թ ե ա ն
Հ ա մ ա գ ո ւ մ
արի
րնթացքին
աեղի
ունե
-
ցան
րնղունելութիւններ
, որոնց
ամէնէն
կարեւորն
էր
Յուլիս
^1 ի ն
ԱթոքՀոլմի
քա
ղ ա ք ա պ ե տ ա ր ա ն ի ն
մէշ
սարքուածը
,
ի
ներկա
յութեան
երկսեռ
Հոծ
բաղմ
ո ւթե
ան
մըՀ
առաշնորդութեամբ
1 5 0
գրօշակնե
-
բու
• ճ ա ռ ե ր
խօսեցան
Հքուէաի
վարչապե–
պ ե տ ը
էրլանարբ
, Միշազգայինի
գիլանէն
Մորկըն
Ֆիլիփո,
կի
Մոլէ
եւ
էրիխ
Օլ
-
լէնՀաոլըր
, ինչպէս
նաեւ
Ա ս ի ա կ ա ն
Ը ն ֊
կ ե ր վ ա ր ա կ ա ն
ԽորՀրդաժողովի
րնգՀ
՚
քարաոլղար
Վիժոնօ
, որուն
ճառը
մեծա
պ է ս
ծ ա վ ւ ա Հ ա ր ո ւ ե ց ա ւ
:
կր
պաՀանշէր
Մ ե ր տ է ք ա ՜
ԼԱղ
ատութիւն՝^
բոլոր
ստրկու
թեան
ե ն թ ա կ այ ժողովոլրզներու
Համար
;
Հ Ր Ա 1 , Տ
Ս Ա Մ Ո Ի Է Լ
Զ Ա Ր Գ Ա Ց Է ՛ Ք Ե Ւ Տ Ա Ր Ա Ծ Ե Ց Է ՛ Ք
« Յ Ա Ռ Ա Ջ » Ը
իշխանութեան
Համար։
Եւ
ա յ գ
շբշանին,
ք ա ղ ա ք ա ց ի ա կ ա ն
կռիւնեբու
առաշին
աա–
րիներուն
, ա յսսլէս
կո չուած
, ռաղմ
ա կ ա ն
կոմունիզմի
շբշանին
, ռուս
գ ր ա կ ա ն ո լ
—
թեան
մ էշ
գլխաւոր
ասլէս
աեզ
գ ր ա ւ ե ց
ի ն
III
յն
տարբերը
, որոնք
կարող
է ի ն նպաս
-
տել
ք ա ղ ա ք ա ց ի ա կ ա ն
պ ա ա ե ր ա ղ մ ն ե ր
մղող
կուսակցութեան
ել,
կ տ ռ տ վ ա ր ո ւ թ ե ա ն
:
կազմ
ուեցան
փոքրիկ
գ ր ա կ ա ն
խմրաէ^ե
ր ,
ա ղ ա տ
Հիմերու
վրայ
; Այս
դ ր ա կ ա ն
խմ
-
բակներն
իրենց
մ էշ
առին
խմբակն
երու
զ ա գ ա վ ւ ա ր ա խ օ ս ո ւ թ ե ա ն
Համ
ա
պատասխան
ուժեր
, Հ ի ն Հեղինակներ
, նոր
Հեղինակ
-
ներ,
երիաասաբդութիւն
, բայց
ամէնէն
դործօնր
, այսպէս
րսենք,
ամէնէն
աղմը–
կարաբը
եւ
ամէնէն
Հ ր ա պ ա ր ա կ ի
վրայ
ե–
րեւցոզը,
այսպէս
կոչուած
,
Ռուսասաա–
ն ի Պ ր ո լ ե տ ա ր ա կ ա ն
Գրողներու
Աիութիւնն
էբ
, կամ
Գաշնակցութիւնր
, ՌԱՊԲ
անու.
նով
, ռուսերէն
ԼՌասսիսկայա
Ա ս ո ց ի ա
-
ցիա
Պրոլետարսկի
Բիսաթելի)
,
առաշին
ա ա ռ ե ր ր
կր
կազմեն
ՌԱՊԲ
ե լ
Ռ Ա Պ Բ ր
դ ա ր ձ ա ւ
III
յնուՀետել
Ռ ո ւ ա ց
կոմ
ունիս
-
ա ա կ ա ն
, ապա
ս ո վ ե ա ա կ ա ն
դբականոլ
-
թեան
մ էշ առա^ակարգ
դ ե ր
կ ա տ ա ր ո ղ
կազմակերպութիւնը
;
Ռ Ա Պ Բ ը
Հ ա ն դ ի ս ա ց ա ւ
այն
/ » ^ ^ Հ ^ ,
որ
յե
տո
յ զ ա ր գ ա ց ա ւ
եւ
Հ ե տ ա գ ա յ ի ն
վ ե ր ա ծ
-
ուեցաւ
միասնական
Հ ա մ ա յ ն ա վ ա ր ա կ ա ն
ս ո վ ե ա ա կ ա ն
գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
ե լ ա պ ա գ ա յ
Գրողներու
Մ իութեան։
Ռ Ա Պ Բ ի
գազափա–
րախօսնեբը
այն տեսակէտը
կը
պաշապա–
նէին
, թէ
զրականութիւնը
պէտք
է
լ ի ն ի
կ ո ւ ս ա կ ց ա կ ա ն
, Հ ա մ ա յ ն ա վ ա ր ա կ ա ն
,
սլրո–
լ ե տ ա ր ա կ ա ն
:
Պ ր ո լ ե տ ա ր ի ա տ ի
դ ա ա ի
սլաշտսլանսւթեան
ե լ պ ր ո լ ե տ ա ր ի ա տ ի
դա–
զավւարներոլ
արաա
յա
յաոլթեան
միշոցն
է
գրականութիւնը
ւ
Գրականութիւնը
պէտք
է ծ ա ռ ա յ է
3եղավաոխութեան
յաշո–
գ ո ւ թ ե ա ն ,
գրականութիւնը
այն
դերը
սլէտք
կատարէ
իր երկերով
, ինչ
որ
բ ա
-
նա
կին
մ էշ
զինոլոբր
իբ
սուինով
:
Գբականութիանր
ուրեմն
,
պայքարող
գ ա ս ա կ ա ր դ ի ն
եւ
պայքարող
կուսակցու
-
թեան
ձեռքին
զէնք
է , յ ե ղ ա փ ո խ ա կ ա ն
մի–
շոց
է դ ա ս ա կ ա բ գ ա յ ի ն
պայքարի
մէք ,
Հ ի ն
գ ա ս ա կ ա ր զ ի
, գ ր ա մ ա տ ի բ ա կ ա ն
գասակար–
ղ ի
եւ գ ր ա մ ա տ ի բ ա կ ա ն
կ ա ր գ ե ր ո ւ
բնա^.
շման
ե լ անոնց
տեղր
նոբ
Համա
յնավա
-
բ ա կ ա ն
կ ա ր գ ե ր ո ւ Հ ա ս տ ա տ մ ան
Համ
ար
;
Այս
շբշանի
ռուս
գ ր ա գ է տ ն ե ր է ն
քանի
մը
անուններ
Հեաաղային
մեծ
աղդեցոլ
-
թիւն
ունեցան
եւ Հայ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
վ
բ –
Բ " ՚ յ
է
ինչպէ"
Ա ն գ ր է
Տէլի
իբ
« 1 2 » ^
անու
նով
ք ե ր թ ո ւ ա ծ ո վ
, որ
Ռուս
Յեղափոխու
թ ե ա ն ,
Հ ա մ ա յ ն ա վ ա ր
Յեղափոխութեան
գ ր ա կ ա ն
արաայայտութիւնը
եղաւ
, փա
-
ռաբանելով
սլբոլետարական
րմբոստոլ
-
թ ե ա ն
եւ պ բ ո լ ե տ ա ր ի ա ա ի
յաղթանակին
Հեռանկարները
, դաաապարտելով
Հ ի ն
գ ա ս ա կ ա ր գ ե ր ը
ե լ իրենց
դ ա ղ ա փ ա բ ն ե բ ր
է
(2)
Fonds A.R.A.M
