Հ
6
Աքհ
Ա Ջ Ֆ
Գ Ո Կ Տ Ո Ր Ո Ւ Թ Ե Ա Ն
ԹԵԿՆԱԾՈՒ
ՀԱ.ՅԴԵԼՌԵՐԳԻ ՄԷՋ
(28 Հււկտհմբեր 1869)
Այսպէս
խօսելով
բ ա ւ ա կ ա ն
յառաԼացահ֊
էէն
Հ ի ն կամուր2էն
դ է պ ի
Ն ՚ ՚ յ ը ն Հ ա յ մ , որ
Հւսյաելբերդի
դիմացր
ղէպի
արեւմուաք
կբ
ւլանուէ
ե՝ւ ձկնորսներու
, Հողաղորհր
-
պարախլպաններու
գ ի ՚ ֊ ղ
մ ը ն է ր :
Գրիղոր
վ ե ց
ամիսէ
ի վեր կը բնակէր
Հոս ,
ղ ի ւ ղ ի ն
ծայրը,
Ի ւ - բ ե ր լ ը յ ի ա ա ն մէք, ^իշգ
Նեքար
գ ե ա ի ն
ափին
։
Տուն
Հասաձ–
էին • վ ե ր ելան
ե լ
երբ
սենեակին
ղուո-բ
բացին,
սեղանին
վրայ
դբուահ
ա ե ս ա ն
դոյնղդոյն
ա ս ա դ ա հ ա ղ ի կ –
ներու
ղեղեցիկ
մեհ
վ՚ունք
մ բ ։ Ծ ա ղ կ ա
-
մանին
կցուահ
էր բացիկ
՛քը
Հետեւեալ
դրութեամ
բ
« ՜Մ1–ծարգււյ Պ– Դոկտոր Դրիգոր Ար -
ծրուքփ
Սրաանց կը շքարհաւորհմ :»
Ձերդ Տիկին Հաոււըր
Այս
տիկինբ
իր տանաիրուՀին
էր, եր -
րոբդբ
Հայաելրերդ
դալէն
ի վ ե ր : Ւնչ աղ
նիւ
դտնուահ
էր ան
իբեն
Հանդէսլ
մ ա
ն ա ւ ա ն դ
վեբքին
ամիսներուն
, երբ
ինք
սենեակին
մէք ղրքերբ
՚ ^ ո ս ու Հոն
աա1լն
ու
վրայ
կբ ձդէ
բ եւ սեղանին
վրայ
թոււլ–
թ ե րն ու աեարակ^ւեբբ
իրար
խառնուահ
էին
. - • Գրեթէ
սենեակէն
դուրս
չէր
ելահ
վերքե
րո , կ ա ր ղ ա ց ա հ եւ դրահ
էր եւ
ինքն
իրեն
Հարց
ու պ ա տ ա ս ի ս ա ն
փորձահ
• ՚ •
Գեռ
ա յ ս
մ ա ա հ
ռ ւ մ ն եր ո ւ ն մէքն
էը երբ
Տիկ–
Հառռբր
ներս
մտաւ
մէկ
ձեռքը
պը^
նակ
մ ր թարմ
կ ա ր կ ա ն դ ա կ ո վ
եւ ռւրա
-
իէութեամբ
չնորՀաւորեց
եւ
ձեռքը
սեղ —
մեց
ն ո ր ա պ ս ա կ
դոկտորին
• . •
Ր՚՚՚յ՚յ >
"Իք^լԻ
Տիկին
Հառռրր,
ին
չէ՞ն
դ ի ա է իք որ պիտի
յաքողէի
• . . Հ ա պ ա
^Բէ
չյ՚"Ւղ^Ի
• • Զեր
ղեդԼցիկ
փռւնչը
եւ կարկանդա1լներբ
ս լ ա ր ա պ
անցահ՛
պի -
՚"Ի
աԼ՚՚՚յԻ՛՛՛
՝ բ ո ա ւ
Գրիգոր
հիհաղելով
I
—• Պ է ա ք էր ս ա տ ա ն ա ն
մ ա տ
ռւնենար
գորհիե
մէք որպէսղի
էյաքոդէիք
,
պարոն
֊ ^ ^ – ՚
— ֊
լ ^...է... ,ոլ,,9
ո ր ոլսանոգբ
կբ
յաշողի
. . .
Տիկնոշ
այս
անկեղհ^
եւ մայրական
վար
մունքէն
չատ
յոլղուեցալ
Գրիգոր
:
ինչ
անուչ
էր
մայր
մբ
ունենալը...
ինչքան
Հ պ ա ր ա
պիտի
րլլար
Հիմա
իր
մայրը..
.
Բայղ
ա ւ ա ղ , եօթբ
տ ա ր ե կ ա ն ի ն
մօրմէ՜։
րր
մնաց։ոհ
էր
ինքը
• Արցունք
կ ա թ ե ց ա լ ա չ –
քերէն,
բայց
չուղեց
իր յուղռւմբ
ղդացնել
Անդրէաոին
ռբ
մօրբ
մեռահ^
ա տ ե ն
Հինգ
ա ա բ ե կ ա ն էր եւ Հաղիլ
կբ
յբ^էր
^
ղայն
. . .
Երկու
եղբայր
իմեւ
թելի
մաա&՝
պ ա Հ
Բ
կեցան
բ ա ց պատուՀանին
առշել
: Հի,,յ–
նա/ի
էբ տ ե ս ա ր ա ն բ ։
ճ ի չ գ
առշեւէն
եը
Հոսէր
լ ա յ ն ա ա ա ր ա Ն
Նեքարբ,
գիմացբ
ղիչերռւ^սն
մութին
մէշէն՝
կ՝ռւրռւաղհ^
-
ուէր
ա ս տ ե ղ ա ղ ա բ դ
երկնքին
դէմ , լեռնե
-
բուն
սաուերբ
, դ է պ ի
ձախ՝
լեռնալանշփն
մ ո ւ ի , յ անաառներռլ
խորքբ
լուսնին
չողե
րուն
տակ
բաղմահ^
էր Հէքեաթային
դբղ–
՚ " " ՚ / ձ ՛ ՝
Ի՛՛Կ
՚ւգեակին
ս ա ո ր ո ա բ
քաղաքն
էբ՝
իր
հուռ
ու
մուռ
նեղ
փողոցներով,
երկնասլաց
ա չտա
րակներռվ։
Փոքր
էր
ք ա ղ ա ք բ ,
բայց
ինչ մեհ իր Համալսարա
-
նռվ
...
Այս
անդռրրին
մէքէն
սկսաւ
Հնչել
Հտյ–
լիղէ
Գ ա յ ս ա
մայր
եկեղեցիին
ա չ տ ա բ ա կ ի
ժամացոյցբ...
Աէ՜կ...
երկո՛՛ւ
երե՛՛,,
...
չո՜րս
Հի՜նգ...
վե՜ց...
եօ՜թը
• • •ռ՜ լթ • • • ի՛՛նը
. . •
Գեղեցիկ
է Հայգելբերղը
, ըսաւ
Գբի"
գ ո բ , եւ անմոռանալի
պիտի
մնա
յ ան ա մ
բողշ
կեանքիս
մ է շ ։ Ոչ
միայն
իր
եղակի
գ ր ա խ տ ա յ ի ն
գիրքի՛ն
Համ
ար , ա յ լ ե ւ ա
յ ն
գ ա ր ձ ա կ է տ ի ն
Համար,
ղոր
ունեցայ
Հոս
ուսմ
ռլնքիս
առթիլ
եւ ա
յ ն
յաշռղութեան
Համ
ար , որ չ ա Հ ե ց ա
յ ա յսօբ • • .
• -
ԳբԻգ՚՚Բ
ք չմոռնաս
նաեւ
յաւէտ
յ ի -
չել
այն ուրախ
ժամերբ,
ղոբ միասին
ա ն
ցռւցինք
ուսանողական
գարեշրատուն1ւե
—
բուն՝
քնայփլներուն
մէշ • • • կարելիէ
է
մոռնալ
«Ցում
ռոթէն
Օքսբն»
,
«Ցում
գոլգբնէն
Հեչտ»
, «Ցում
Ջ ե փ բ թ
Կ""^
«
Շն
ի ց բլբան
կ–» բ
յ
Ասոնք
ալ
կեանքի
ա ն
մոռանալի
Հանգրուաններ
են . . •
Գուն
միչտ
լուրշ
բաներբ
միտք
պաՀել
1լուղես
• . • բ ս ա ւ
հիհաղելով
քիչ մբ
Հարաճճի
Ա ն գ բ է ա ս ը
... Օն , երթանք
:
իռւրս
ելան
տունէն
եւ գ ե տ ի ն
եղեբքէն
քիչ
ա ռ ա շ ո ւ ա ն
ճամբէն
քալեցին
ետ
գ է պ ի
Հ ի ն
կամուրշը
։
՚քյեքաբի
Հովտին
այս գ ո վ
՚^ովբ
Հո -
ղ ի ն կը ղովացնէ,
բս՚սւ
Գրիդոր
ուրախ
ա բ ա մ ա գ ր ո ւ թ ե ա մ բ , ամբողշ
յռդնռւթիւնս
կարհես
մէկ
անղամէն
ա ն Հ ե տ ա ց ա ւ
• ՚ ՚
Վերշին
չաբաթներու
քննութեան
յա -
ր ա տ ե ւ
պատրասաութիւնը
եւ
քննութեան
մէկ
ժամբ,
Հոգիս
վ.բցնելու
ա ս տ ի ճ ա ն
սւր կահ էին եւ երբ սրա Հէն գուբս
կ՝ելլէի
տուահ
էր թուլութեան
մբ եւ մեհ
պարապ
մբ
սաեղհուահ
էր
մէշս
: Բ ա
յ ց
Հիմա
ար
դէն
վ ե ր ա դ տ ա հ
եմ ինքղինքս
եւ կը
խոբ–
Հի՛մ
՛լալիքին
մասին
;
Գժուար
Հարց
։
Ա ինչեւ
Հիմա
գհուահ՜
էր
ուղին
,
դ պ ր ո ց
երթալ,
Համալսարան
երթալ,
վ կ ա յ ա կ ա ն
ո տ տ ն ա լ ,
բայց
ասկէ
վերշ
ինչ դորհնա
-
կան
ասսլարէղի
մէշ նեաուիլ
, ի՛նչ նպա
-
աակ
լ^ւտրել
կեանքին
մնացեալ
տարինե—
ն
Համար;
-
ի ՞ ն չ կը խորՀիս
•
= Կը ի՚որ^իմ
որ,
ինհի
Համար
բ ա ց են
Հիմա
բաղմաթիւ
՚ լ ՚ ՚ ւ ո ն ե բ : Օրի՛նակի
Հա
մար
, կբն՛ս
յ ի
"1'ոչ՚ոօն
մր առնել
ռուս
պե
տ ո ւ թ ե ա ն քով : Ուբիչներ
ս լ ե տ ա կ ա ն
պաչ–
աօնի
մբ Համար
խենթ
կ՝բլլան
. . . Ե ս
ա յ դ
կարելիռւթիւնբ
ունիմ
չնոբՀիւ
իմ ուս -
մանս
բնթացքին,~
ԹիֆԱ՚՚լի
՚ղետական
Հանրային
ղիմնաղիոն
, Աոսկուայի
եւ
Պեաեբսբռւրղի
Համալսարաններու
ո ւ ս ա –
ն ռ ւ լ եւ Հիմա
ալ Հայդելբերգէն
վկա
յուահ
« Գոկառր
Պետական
Գիտութեանց»
:
Ծա
նօթ
եմ , բ՛ոցի
Հ՚սյերէնէն
եւ լատինեբէ
-
նէն
ռուսերէնի
, ֆրանսերէնի
եւ ղեբմա
-
ներէնի
1 Ուրե՚Ո՛
պիտի
կրնայի
լրացնել
բռլռբ
պա
յ մաննեբբ
:
Ե բ կ բ ո բ գ
կարելվքութիւնբ
այն է ,
որ
մանեմ
մասնաւոբ
ա ռ ե ւ տ ր ա կ ա ն
Հ ա ս տ ա -
տ ո ւ թ ե ա ն մբ մէշ, դ ր ա մ վ ա ս տ կ ե լ ո ւ
Հա
մաբ,
մ ա ն ա ւ ա ն գ
Հիմա
ռբ
Թ ի ֆ լ ի ՚ լ ի
կամ
ա ռ
Հ ա ս ա ր ա կ
ամբողշ
քիուսաստանի
քաղ
քենի
Հա
յ տ ա ր ր ր առա^ակարդ
ղիրք
ու
ն ի
երկրին
տ ն տ ե ս ա կ ա ն
կեանքին
մէշ :
Ուրիչ
կարելիութիւն
մբն է մտնել
Հայ
կ ա կ ա ն
բաբձրաէլոյն
դ պ ր ո ց մբ իբբեւ
ու—
"ուցիչ^
օրինակ
Ա ոսկուա
յ ի
Լաղարեան
ճեմարանբ
կ ա մ Թի՚ֆլիղի
Նեբսէսեանբ
եւ
կ ա մ
փորձել
դ ա ս ա խ օ ս
դ ա ռ ն ա լ Պ ե տ ե ր ս -
բուրգի
Համալսա
բան
ի ն
մ էշ եւ գաս
տ ա լ
ռուսերէնով
իմ
մ ասնաղ
իտութիւննե
բուս
մասին
, օրինակ
տնտե
սաղ
իաութիւն
,
ելեւմտադիտռւթիւն
,
վիճակագբութիէն
ինչպէս
նաեւ
պրուսիական
պատմութիւն
է
–
Ե ո այս
վերշին
ա ս պ ա ր է ղ բ
Հ ա մ ա
լսարանի
գ ա ս ա ի ս օ ս գ ա ռ ն ալու
ամէնէն
յարմաբ
բ կբ գատէի,
բնգմիշեց
Ա ն դ ր է ա ս
մ ա ն ա ւ ա ն դ որ ա ղ գ ե ց ի կ եւ
քեղի
Հա -
մակիբ
պրռֆեսորներ
ունիս
Պ ե տ ե ր ս -
րուրղի
Համալսա
բանին
մ էշ
;
^ ։ Անղ ր է ա ս , գ ի ա ե մ ոբ
գուն
ի բնէ
մաթեմա տ ի
կոս
մբն ես եւ գ ո բ հ ն ա պ է ս կբ
գատես
ամէն
բան,
բայց
ե ս աւելի
ա ղ ա ա
ա ս պ ա ր է ղ ի , ա ղ ա տ
մաքի
եւ թոիչքի
եւ
ա՚լգիո
կապուելու
Հ ա կ ա մ է տ եմ : Ե ր թ ա մ ,
հ ա ռ ա
յ ե մ օ տ ա բ
Համալսարանի
մբ մէշ ,
այո,
այն ա տ ե ն
պիտի
ունենամ
ասլաՀով
ռոճիկ
, կանոնաւոր
կ ե ա ն ք եւ
յ ա ր գ ա ն ք
օտարին
եւ
Հայռւն
ք ո վ , բայց
ի ՞ ն չ չաՀ
պ ի տ ի
ունենայ
իմ աղղս
ինձմէ՛.
Գոբհնա–
գ ^ ա գ ո լ ^ Ն պ խ ի
բչ–^Ւ^՚՚^աս,^թՒս՚լ\՚"ձ\^.է
կակտն հտմալսարանի
մբ մէշ..
Ալաղ
որ
չունինք
մեր
Համալսաբանբ։
Տ ե ս
ս ա
գ ե ր մ ա ն ա ց ի
ուսանողներբ
կուղան
Հա–
բիւլ՚նեբով
ամէն
վ ե ց ա մ ս ե ա կ ի , կ՝ուսա
-
նին,
կբ
տողորռլին
իրենց
ագղփն
պատ
֊
մութեամբ
, կբ պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ի ն
իբրել
դի -
՛Ա
՛սկից
ե լ վարիչ
անՀատներ
ե լ երբ
վ ե ր –
շացնեն
Հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ա կ ա ն
չրշանո,
կր
մտնեն
կեանքին
մէշ եւ իրենց
գորհքռվ
Բ՚սն
մբ կ՚աւելցնեն
իրենց
մչակոյթին,
ի–
րենց
աղղին կամ ի՛բենց պետութեան
աբ -
մէքին
վր՚սյ
•• Ւրենց
ղբաղումբ
,
իրենց
ասսլարէղր
միչտ
աղդօ՚լուտ
է,
ուղղակի
կամ
անուդ՚լ՚սկի
:
քանի մր վայրկեան
դադարէ ետք, չա–
բոլքւակեց
Գրի՚լ՚՚Ր
՚
Գիտե՞ս
ինչ , ոբչավէ
կբ
իսորՀիմ
,
այնքան
մէքս կբ ղօբանայ այն աեսակէաբ
թէ , քանի որ գեռ չկայ
Հ՚սյկ՚ոկան
Համա
լսարան
մ բ , պէտք է սաեւլհե
լ ղաս ա իս
օսի
ամպիոն
մ բ՝ չաբաթաթեբթի
կամ օրա -
թերթի
մբ ձեւով : Եթէ մամուլ
մ ր ունե -
նամ
ձեռքիս տակ
, այն ատեն
կրնամ
իմ
գաղափարներս
տարահել
մեբ մոգով
ուր–
ղին
ամէն
իսաւերռւն
մէշ՝. կա՞յ
աւելի
մեհ
պարտականութիւն
, քան հ-սւռայել
աւլւլին
յառաշղիմ
ութեան
, լուսաւորութեան
ե֊
կաղմ աւո
րմ ան : Աենք ալ
վերշ ի՛
վ ե ր շ ՚ ՚ յ
Ս է է տ ք
է միշաղղային
բմբռնումով
ուղղու
թիւն եւ սլետութիւն
գառնանք : Եթէ
առ
ա
լժ մ կարելիութիւն
չկայ
պետութիւն
կաղմելու
, ղոնէ մչակռւթապէս
կրնանք
Հիմեր ր պաարաստել
ասլտ՚լայ
Հա յասաա
նի
մբ : Պ է ա ք
է պետական
ուժի
ւղակսւսբ
մտակոյթով
լեցնենք :
Այսպէս
չբրա՞լ
Պլ՚ուսիոյ
թաղւսւորբ,
երբ
Ն ՚ ս պ ո լ է ՚ ՚ ն ի
բանա կնե ր բ Հաբ ուահե
ղին
սլե տ ո լթ ի ւն ր :
Ան Հիմնեց
ձաին
Բերլինի
Համալսաբանբ
եւ իբ Հիմնարկէքի
յայաարաբութեան
մէշ
որռչապէս
կ ր չե չտէբ ա յս
պա բաղ ան :
Մեր
մէշ եթէ հաչատուբ
Աբովեան
մբ
ձ՚լաեցաւ
ՀրաՀրել
աղղային
գիտակ
-
ցութեան
եւ Հսլա րտո ւթեան
կրակբ
, եթէ
« Հիււսիսավւա
յլ»ի
է քերբ
^՚ոյ լեղուի
եւ
բո՛ւ
ասւոեղհ
ւ 1 ւ թ ե ա ն
մչակոլմին
նուիր -
ու.ահ՛ էին առաւելապէս
, մէկն ալ ոլէտք է
ասպարէղ
նետուի
ե ւ
չաբունակէ
այգ
դորհբ քաղաքա - տնտեսակաՆ
ել պետա
—
կան արդիական
րմբռնումնեբով
Հ
« Բաչստն
ե մ ունւեցեր
ուսանելռւ
ե ւ ւս յս
առթիւ
տեսնելու
աւելի
ճչմ
ւս րաութիւն
-
նեբ .բան Հայբենրքէն
գուբս
չելահ
ի մ եգ–
բա յբներս : Ո ր ք ՚ ո ն անարժան
ղաւակբ պի–
"՛Ի
Ը1Լ՚*՚յք՛
/ " ՚
"՚ՂՂԻ
" ՝ ^թէ զոՀաբերոլ
-
թ եամբ
չհէոո ա լէի անոբ :
« Անղրէաս
, ղուն ալ երբ ՚քէկ
տարիէն
վերքացնես
քիմիայի
եւ ֆիղիքայի
ուսու–
մ բ գ , մեհասլկււ
օղտակար
կրնաս
ԸԱ՛"
է
այս
ղՈքհի
՚Լ։
իսկ ես կ՚ուղեմ,
որքան կա–
ւ՛՛՛լի է չուա
դորժր
ձհռնարկել
: Տե՛ս ,
պրոֆեոոր
Թրւ.յչքբն,
Հետեւինք
անոբ
օ –
բինակին
:
Այղ
մեհ
պաամաբանբ
,
Հղօր
^–արաասանը,
այղ կռւռ
Հրապա
ր ա
կագի րր
աւելի
մեհ–
աղդեցութիւն
ել ուժ
ունի
՛լե
րման երիտասարդութեան
եւ
Գերմա
-
նիոյ
Ք
"",^.քականռլթեան
վրայ, քան ան
ո ւ ա ն ա կ ա ն
իչխան
մը :
Տ Ի Ր Ա Ց Ր
Ֆ Ր Ո Ւ Ն Ճ Ե Ա Ն
քՄնսս(յ;ս.;յւ յաջորդով)
Մ Ո Ռ Ց Ո Ւ Ա Ծ
ԷՋԵՐ
ԳԵՐԱԳՈՅՆ ՆԵՐՈԻՄԸ
•
Ո ր ո վ
ամէն
օր իբ տուփին
մէքէն
նիւ
թեր
ԼլանՀետանւսյին
, ա ս ի կ ա
չէ^լ՛
ւլլխա–
լոր
սլաաճառը
իր թչռւառութեան
ու
իր
չ ա բ չ ա րանքին
: Եւ իլ՛ կ ա ր ^ ե ղ
ձեռքեբը
գ ե ռ
մ ռլեւլնօրէն
կը գ ո ց է ր ա յ ս պ ա ր ա ղ ան
յիչելով
, որ բնաւ
միտքէն
չէր
ելլեր
ու
կ՝ ուղէբ
իր
դիմ
ացբ
տեսնել
վատ
ա ր ա -
րահբ
, ռր ա յգ
անգթռւթիւնբ
կ՝բնէր
ի -
րեն,
ու բղկտել
՛ լ ՛ " յ ն ։
Բայց
Հիմաէլ
ղոՀ էր իր վիճակէն
,
ղբե
թէ
երքանիկ
էր : Գիչերներբ
հովուն
վբ–
րայ
կ՝"ւնցլնէր
չատ
անղամ
, ձուկ
ո ր ս ա -
լու
Համար
մէԼլ
քանի
րնկերներռվ
,
ու
առտուներբ
չավնլան
ղլուիսբ
ղաբ
կահ
,
՚ Ի ՚ ՚ Գ " ց ՛ ՛ ե ր բ
կ՝ելլէր՝
իր ուժեղ
ձայնբ
աա–
բահելով
.
— Թացէ պալըքլա՜ր • • •
X
ՑոբեԼլ
մբն էր , աչնան
"կիսբբ ՝•
Ռ ա փ ի կ ե ա կբ դ ա ռ ն ա ր
ձուկերուն
մեհ
մաՍր
հախաՆ
, սիբտբ
դոՀ եւ
ուրախ
%
Փողոցէ
մբ անցահ
պաՀուն
, ուր
չ***՛"
հանօթ
էբ
Ռ՚սփիԼլ
, տունէ
մբ
կանչեցին
ղի՛նքբ
: կարհե
լռվ ռբ
ձուկ
պիտի
դնեն
,
վ ա ր
ա ռ ա ւ
«չավելան»
գ ր ա ն բ
ա ռ ք ե ւ
ու
ձեռքերբ
մէք
քին
գ ր ա հ , ս պ ա ս ե ց
.
դուռբ
կ ա մ ա ց մբ բ ա ց ո ւ ե ց ա ւ ու կնոք
վչտա
-
յայտ,
ղբեթէ
նոբ արցունքոաահ
գ է մ ք մբ
գուբս
երկննալով՝
մեղմիւ
բսաւ.
Ռա՚իիկ
, տգաս
, քիչ մր վ ե ր կոլ -
գ ա ՞ ս
. . , գ ա ւ ա կ ս
կ՚ուգէ
կոր
քեղի
• • •
-
–Բէկ
աղէկ
, մայրիկս
, կամ
. . . բ ս ա ւ
քիափիկ,
ձուկեր
ովբ
մ1–1լաեղ
նեբս
մտնե—
լով
՚ աղագ
ի՛նչ
պիտի
բսէ քի ինհի
• • •
ԶԼլնորսր
եէմ
էն իներ
բ
Հանեց
ու
բոպիկ
ո տ ք ե ր ռ վ բ
Լլնոքմ
էն
ա ռ ա ի ո բ դ ո ւ ե լով
վե
րի
յաբԼլբ
ելաւ
, ուր սենեակ
մբ մ տ ա ւ
:
Տխուր
պատկեր
մբ պ ա բ ղ ո ւ ե ց ա ւ Հոն իր
աչքին
:
Ա տ Հ ճ ա կ ա լ ի
մբ վրայ
Հիւանդ
մբ
պառ
կահ
էբ կմախաձեւ
• ե ր ի ա ա ս ա բ գ
մ լ ն էր
անչուչա
, ղոր Հիւհախտբ
կրհահ
ու
մաՀ
ուան
դուռբ
բերահ
Հասցուցահ
էբ ՚
կբ
Հեւար
: Անարին
կողմբ
աթոռի
մբ
վրայ
քաՀանայ
մբ նստահ
էր, ու քթին
տ ա կ է ն
բան
մբ կբ մռլտաբ
, Հոգեվարքներուն
ա -
ղօթքբ
:
Ռ ա փ ի կ
ներս
մ տ ա ւ վա բ ա ն ելով,
չփռ -
թահ,
իբեն
լ ն կ ե ր ա ց ո գ
կինբ
կ ա մ ա ց կա -
մաց
անԼլռղնին
մօտենալով
բ ս ա ւ
Հիւան
-
գին
.
• – ՚ Գարեգին
, գ ա ւ ա կ ս , իչաէ
Ռ ա փ ի կ բ
ե/լաւ
;
Հիւանգբ
ե լ ե կ տ ր ա կ ա ն
ցնցում
մբ
կրահի
պ է ս , ամբողք
մարմնովբ
գ ո գ դ ո —
ղաց , աչքերբ
թ ա ր թ ա փ ե ց ու
աԼլնեբեւ
ճ ի գ ո վ մր բ ա ց ա ւ
ղանոնք՛
Ռ ա փ ի կ բ
տես—
նելով
իբ գեմբ,
ս փ ո փ ա ն ք ի
լայն
Հ ա ռ ա չ
մբ
աբձաԼլեց
կոկո
րդէն
. դլխովբ
նչան
մբ
բբաւ
ձԼլնորսին
ռբ մօաենայ
:
Ռավէիկ , դարմանալով,
մ օ տ ե ց ա ւ
Հ ի —
ւանգին
, քիչ մբ յուգուահ
:
ԱաՀամեբձբ
բոնեց
անոբ
դլուխբ
ու իբ անգոյն
չուբթ–
նեբբ
անոր
ա կ ա ն
քին
տ ա ն ե լ ո վ
կամացուկ
մ ր բ ս ա ւ •
Ռ ա փ ի կ , ինհ-ի
ճանչցա՞
բ • ՚ •
֊ Ջ է
:
— Աա
կիտե՚^ս
• • ՚ պ ղ տ ի կ ո ւ թ ե ա ն գ
թիւ
թիւն
կր հախէ
իբ տէ
. . . ցորեկնեբբ
մէկ -
տե՛ւ
կբ խաղայինք
, . .
Ռավւիկ
ղարձաւ
Հիւանգին
եբեսբ
նա -
յեցաւ,
յիչատակնեբը
պ բ պ տ ե լ ո վ .
ու
կ՝ե–
ր1,լայ
թէ անմիքապէս
մ տ ա ր ե ր ե ց •
Ծ օ , Հա , Գաբեդինբ
. • • վայ
ւլավալ
-
լ ը . . . ինչ էղար
քի . . •
-
Պիաի
մեռնիմ...
՚սմա
մեռնելէս
ա–
ռ ա ք ա ֆ բրէ
ըրահի"
• • •
յ ՚ ՞ ն չ
բրիր
քի ա ֆ
րնեմ
. • .
Հիւանգին
դիա/լնային
գէմքը
ցաւաղին
կհկում
մը ունեցաւ
• բռնեց
նոբէն
Ռա
-
վ ՚ ի ք լ ի ն
գլուխբ
ու ականքն
ի վ ա ր փսր
-
տաց
•
հութիիդ
մէքէն
թիւթիւն
. . .
թուղթ
• • ՚ ՔԻ՚՚ԼԲԻԹ
Գ ՚ ՚ Ղ Ց
՚ ՚ Ղ ւ ւ
^" էի • • • ՚ " ֆ ըրէ ՚ ՝
Ա
ռնչիւն
մ բ արձակելով
ետ
նետուեցաւ
ՌափիԼլ՝
դէմքը
աՀռելի
կ ե ր պ ո վ
այլայ
-
լահ
, տժդոյն
, սեւեռաԼլն
դ ո գ ա Հ ա ր ;
Վ ա
յ , տուն
էիր Հա • • • անօրէն
...
Ու
փա
յլակի
ա ր ա գ ո ւ թ ե ա մ բ ,
ակնթաը–
թի
մ էք
յ ի չ ե ղ իր ամբ ո գ ք
ա ա ռ ա պ ա ղ ի ն
մանկռւթիւնր
, թչուառռւթիւնբ
, չ ա ր չ ա –
րանքներբ,
հեհեբբ,
ամէն
բան
վ ե ր ք ա —
պէ"
I
որոնց
պ ա տ ճ ա ռ ն էբ,
միաէլ
սլատ
-
ճառն
էր ա յ դ մաՀամեբձ
Հիւանգբ
; Ռա
-
՚ԻԻԿ
իր ուիստ
ի ն
Հ ա ւ ա ա ա ր ի մ
, վեբ
ա ռ ա ւ
իբ
աՀարկու
սեղմ
բռունցքբ
մէկ Հաբ -
ուահով
քախշախելու
՚ւամաբ
ա յ դ ան -
խթղճ
, անագորոյն
ա ր ա ր ա հ բ ՛
բայց
կ ա ն գ
ա ռ ա ւ
քայլ
մբ Հեռուն
. քաՀանան
, "պի -
տ ա կ ա մ օ բ ո ւ ս
հերուկ
մր բռնահ
էր իր բա
գ ո ւկէն
, ու Հիւանգբ
կբ ցուցնէր
մատովբ։
Հիւհախտաւորբ
,
մաՀճակալին
վբ՛"յ
կռնակի
վ բ ա
յ փռուահ
, Հիմ ա կ
՚^չքերբ
փակ,
Լլղակբ
կբ
չւսբժէր
միայն
•
— Ա ֆ ռրէ • • •
՚ " ֆ ըրէ • ՚ • ՚ " ֆ ըրէ • • •
ի ՞ ն չ
եղաւ
, ի ՞ ն չ ղ գ ա ց Ռ ա փ ի կ ,
վաբ
ինկան
իբ Հոլժկու
րաղուկնեբբ,
ղէմքին
աՀարկու
աբտայայաութիւնբ
անՀուն
աբ–
գ ա Հ ա տ ա ն ք ի մբ փ ս խ ո ւ ե ց ա ւ ,
թացութիւն
մբ չոգաց
աչքերուն
մէշ, ու կեբկեր
ձայ
նով
մբ .
Աֆ
բրի
՚ ՚ ՚ ՚սխպարս
. • . աֆ բրի ,
բսաւ ու խենթի պէս գուբս
վաղեց սեն -
եաքլին
դուռնէն
, ղաՀավիժօրէն
՛էար ի -
շաւ
, եէմէնիներր
ոտքբ
անցուց եւ «չա -
վէլա»ն
գլո՚-թ Բ ղարնելով
, փ ո ւլո ց ը նԼւտ —
ուեցաւ, իր Լլսկիհին ու աՀռելի
տաղնա -
պին
մ էշ սա Հին վաղեմ ի բաց ագան
չռւ -
թիւնբ
արձակելով
•
-
Թիւթիւնճի
. . . սիԼլարա քէՀաաը
• •
•–ւ
քիպրիթ
• • •
I
Գրացիներբ,
ոբոնք պատռւՀւսնն
էին ,
չաւո խնդացին
ՌափիԼլին ա յս անուչ կա -
աաԼլին վբայ
;
I
ԵՐՈՒհյԱՆ
(&ՐԴ ել վեբշին մաս)
ԼԻԲԱՆԱՆԻ
թեմին
ա ռ ա շ ն ո ր գ բ ,
Խորէն
եպիսկ
՚ ՚Բարհյեան
, Պոլսէն
վ ե բ ա գ ա բ ձ ի ն
Հետեւեալ
տեղ եԼլ ութիւններբ
Հաղւ՚բ՚լահ
է «Աւլղակ»ի
Գարեղ
ի ն պ ա տ ր ի ա ր ք
չատ
առողշ
է եւ իր ղ ուր ղուր
անքին
ա ռ ա ր կ ա յ
գարձուցահ
է ոչ միայն
Պոլսոյ
այլեւ
դա–
ւաոի
Հայութիւնբ
:
Պոլսոյ
մէշ
կան
33
եկեղեցիներ
, բոլորն
ալ
չքեղ
կառոյ
-
՛յով
եւ բնդարձակ
; Պ ա տ ր ի ա բ ք բ
մի
չ՛ո
քաՀանաներ
եւ
վ ա բ ղ ա պ ե տ ն ե ր
Լւր
՚չբկէ
ղաւառներբ։
Պոլսոյ
Գ պ ր ե վ ա ն ք ի
չէնքի\
չինութիւնբ
ա ւ ա ր տ ե լ ո ւ մօտ
է ։
Գ ա ւ ա ռ է ն
10
Հա յորդ
քնե
ր վ ա խ ա դ ր ռւահ
են եԼլեւլե
-
ցականնեբ
՛եւ կրթական
մչաԼլնեբ
սլատ
-
րաստելու
Համար
;
«
ԿԱՐԴԱ8Է՚–8 ԵԻ ՏԱՐԱԾԵՑԷ՚֊թ .ՅԱՌԱ5^,Ը
Fonds A.R.A.M
