« Յ Ա Ռ Ա Ջ *
Օ Ր Ո Ւ Ա Ն
ԳԻՐ-ՐԵՐԸ
« Պ Ա ՏՄՈԻԹԻԻՆ ԱՐԴԻ
Հ Ա Յ ԳՐՍԿԱՆՈԻԹԵԱՆ»
(Հ. ՄԵԱՐՈՊ
Ճ Ա Ն Ա Շ Ե Ա Ն Ւ )
Գ՛
Երկր՚՚ր՚է
ԿԷ"Ա.՝
"Ը
աըժսւնէ
կ
ուշա
-
ղլոււթԼան
, Հեղի՛նակին
րարո
յական
Հաս
կացողութիւնն
կ՝
ղրական
ղորհի
մր
վե
ր ա ր ե րմ ամր
:
Այս
կ է ա
ր
ի յայա
կուղայ
մասնաւորա
պ է ս
դ ր ա կ ա ն
ղէմքերու
ուս
ումնաս
ի րու
-
թ ե ա ն
րնթացքին
եւ յ ա ա կ ա պ է ս ՝
Գրիգոր
ԶօՀրապի
ղրականութեան
առիթով
։
՚1.երկայացներ.վ
« նորավէպի
Իշթա
-
ն»ին՝
Զ՚Հրապի
կեանքր,
Հայր
ճ ա ն ա շ
-
եան
Հարկ
ոաաաՆ
է պ ա ա մ ե չ
անոր
կ ե ա ն
քր,
մանրամսւսնութիւններով
եւ
երրեմն
"՛լ՝
չաւիաղանցութեամբ
։
Անրաղաարեքի
Րլլալու
աւաի՚ձան
, Հայր
ճ ա ն ա շ ե ա ն
կր
ներկա
յացնէ
ԶօՀրապր
իրրեւ
ղ ր ա դ է ա
մը՝
որ
թ ո յ լ
աուեր
է իր ԳՐէվ՚ն՝
«փառա–
րանութիւնն
րնել
կրքէն
եւ
րնական
ղղա
ցում
ին,
կենցաղական
Հաճոյքներու,
կր
-
նամոլ
Հեշաախնդրութիւններու»
:
Ալ
ասքելի
ա ո ս վ
երթալով,
գ ր ա կ ա ն ո ւ
-
թեան
սլաամ
ութեան
Հեղինակը
կը
գաաէ
ԶօՀրապի
անձն
ալ,
եւ
կ՝Ր"է
՚
«^ԷՓ/՛
մարւլր
վ ե ր ջ ա պ է ս ՝
որ
շարմման
մէ^
դր
սւ
իր
րոլոր
ունայնասիրութիւններր,
քմ ա
-
Հաճոյքները,
ղէնիի,
("աղի
մէ^
ս թ ա փ ե
-
լու
ճիղսվ՝
օրուան
հանրահանր
՚ լ ր ՚ ո
-
գանքներէն
»
:
Գրիգոր
ԶօՀրապ
ե ւ ՛ ՛ ՛
«քէֆ»
եւ
մա
-
ն ա ւ ա ն գ ՝
ունա
յնաս
ի րութ
ի ւ ն
. . •
Ասկէ
աւելի
վ ա ր կ ա բ ե կ ի չ
, աւելի
ա
-
ն ա ր գ ա ր
ու
աններելէյ
վերարերում
չ ի
կր
նար
րլլ՛"
լ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
պ ա ա մ
ութիւն
՛լ րո՛ւի
՛ ք ր
Համար,
որուն
կոչումն
է
Հա—
մակրանք
սաեգհ՛ել
դ ր ա գ է ա ի
մը
անձին
ու
գորհին
չուր^
, թէ
իոկ
՛ լ ր ո ՚ լ ի ն
կեանքը
սաուերներ
ունենա
լ , մնա
լով
ղուա
՛լրա
-
կանութեան
սաՀմ
աններուն
մէ^
: ԱնՀ
ր ա –
ժեշաութթւն
է ղրաղէաի
մր
կեանքին
չուքեր)ւ
ու
սայթաքսւմները
սլաամել
որ—
պէ
էւ
թէ
րաց աարելու
Համ
ար
անոր
՛լոր
-
հր
: Զեմ
կրնար
ր ա ց ա ա ր ե
լ թէ
ինչու
մաս–
նա/որարար
Զ ՚ > Հ ք " " " ւ ի ն կեանքր
ուղահ՛
է
պ ա տ մ ե լ ,
կարհէք
՛լայն
պղտիկցնելոլ
ճի
գով
մր՛,
Ո՚-րիչ
դ ր ա ղ է ա ն ե ր
չե՞ն
ունեցահ
նման
ստուերներ
. Ա.
Աաե
ան
մր,
իսա
֊
Հակեան
մը , Շ ի ր վ ա ն ղ ա ա է
մր
մ ա ն ա ւ ա ն դ
չե՞ն
ունեցահ
թանձր
շուքեր
իրենղ
կ ե ա ն
քին
մէշ֊.
Զկ՚ս՞ն
նոյնիսկ
կրօնական
դէմ
-
քեր
, որոնք
կրնան
չնետել
առածին
քարը
• • ՚Զ
՚^Կր
՚ոպր
)
^ ի չ ՚ լ
է ^կեանքը
ապրոգ
մ
րն
էր
1 Բ
"՚յց
ա ս պ ե տ ի
մր
կեցուահքով,
ար
֊
ո ւ ե ս ա ա գ է տ ի
մը
վա
յ ե լչո
ւթեամր ,
այսին–
քրն՝
ա ռ ա ն ց
դռեՀկութեան
եւ
ունա
յնա
-
"իրութեան։
ԶօՀր՚ոպի
կեանքը
ղ ե գ ե ց
-
կութիւններով
լ ի է , որոնց
պանհացումը
առաքինութիւն
մր
պիտի
Ըլլար
ոեւէ
պ ա ա մ ոգի
Համար
:
Խօսելով
Զ՚*^րապի
դ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
մա–
" ի ն , Հայր
ճ ա ն ա չ ե ա ն
նոյնիսկ
« ա ե ս ա կ
մը
չարամտութիւն»
ալ
կր գտնէ,
րնկե
-
լ՛ային
ըաըքերը
ք ն ն ա դ ա տ ե լ ո ւ
, գրագէտ
-
ները
վեր
լուհե
լու
ա տ ե ն
,
մ ա սնա
ւռ ր ա ր ա ր
« Ծ ա ն օ թ
գէմքեր»ուն
մէշ...
Ըսել
կ՝ոլղէ
իր
գ ե գ ե ց կ ա գ ո յ ն
էշերուն
մէշ,
որոնք
ա ր
ո ւ ե ս տ աղէտի
ինքնատիպ
պատկե
րաց
ում
-
ներն
են , սրամիտ
, ի ր ա տ ե ս
, վ ե ր ^ ւ ա կ ա ն
,
անկեղհ
ու
յանդուղն
Հ ա ս ա ա տ ո լ մ ն ե ր ռ վ
:
ԶօՀրապի
« չտրամ
աութիւնր
»
,
ր ս տ
^"՚յՐ
ճ ա ն ա չ ե ա ն ի
, այն
ե գ ա հ
է ր ս տ
ե ր ե –
՚ - ո յ թ ի ն
է
ռր
իր
ր ա րեկամնե
րուե
գէմքերը
գհելոլ
ա ա ե ն
իսկ
, եղահ
է
անկեղհ
ու
յանդուգն
, մնալով
ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ
եւ
գե–
րաղանցօրէն
բ ա ր ո յական
, ըլլալով
ճշ
-
մարտութեան
Հետ
եւ
ունկնդիր՝
իր
գրա
կան
իս՚լճմատնքին
միայն
:
ԶօՀրապի
ս ա ե դ հ ա դ ո ր հ ա կ ա ն
գրակա
-
նութեան
Հ ա ն դ է պ ՝
աւելվւ
իսստագտտ
է Հ •
ճ ա ն ա չ ե ա ն
, որ
կր դատապարտէ
անոր
Հգիաելոլ
, կեանքը
րմբռնելու
ե ղ ա ն ա կ ր »
,
յետոյ
բսելոլ
Համար
թէ
«պոռնկագիր
մբ
նոյնիսկ
ըսուահ
է
Զ<*^Ր"՚"/Ի
Համար»
:
Ո ՞ վ
ըսահ
է եւ
ուր
ըսուահ
է , չրսեր
,
ինք
չ ի Համարձակիր
ա յ գ
վ ա ր կ ա բ ե կ ի չ
ու
անճիշղ
վերաղիբբ
ղորհահելու,
բայց
Համաձայն
է,
քանի
որ
իրրեւ
«վւաստ
»
Կբ
յի՛չէ
անոր
նորավէպեբէն
մէկ
քանին,
ինչպէս
Սաււա, Պարաեանդէսի Վաղռր -
Դայնը, Այրին, Մագդաղինէ , Միւսը ,Մա–
մայիդ ք^արհւ Ըրէ,
ղորս
կբ
գտնէ
«մա
քուր
դ ա ղ ա փ ա բ ա կ ա ն է
Հեռոլ,
ի ս կ ա պ է ս » ։
Ն ո յ ն
տղեղ
ու
անիրաւ
բ ա ռ բ
նետեց
օր
մբ Ե ի ր վ ա ն զ ա տ է
, Վաբռւմանի
ճ ա կ ա տ ի ն
,
« ոմն
» ալ
կոչելով
մեհ
բանասաեղհբ
,
ռր
սակայն
մնաց
ու
կբ
մնայ
պայհառ
ու
մ աքուր
:
Հ . ճ ա ն ա չ ե ա ն ՝
շ ա տ
Հեռու
Հ/իբվանղա–
տէէն
, ոչ
միայն
բարձրօրէն
կբ
ղնաՀատէ
գրտդէա
ԶօՀրապր,
այլեւ
կբ
Հիանայ
ա
-
նոր
վրայ,
մէկղի
դրահ
իր
ի՚ստաբարո
-
յութիւնր
;
Ուբաիւ
եմ
ոբ
Հ ՚ ճ ա ն ա չ ե ա ն
ՂՐ՚էԻ"11.
տ ո ւ ա ւ
ի ն ձ ,
՜անղամ
մր
եւս
կարդալու
ա յ դ
կաորներբ,
մէկ
քանին
Զ՛օՀրապի
ե լ
Հայ
ղ ր ա կանութեան
գ ե գ ե ց կ՛՛՛՛լ
" յ ն
էշերէն
։
Ր ՚ ՚ լ ՚ ՚ ր Ի
մասին
կարելի
չէ
խօսիլ
Հոս։
Րայց
կ ա ր ե լվ՛ չէ
չղաբմտնալ
որ
« Մ ա ր ա
-
պ ե տ » ի ն
նման
ն ո ր ա վ է պ
մբ
ղրականու
-
թեան
պատմ
ութիւն
՚ 1 ր ՚ " լ ի մբ
Համար
«
դիւային
ողիով»
ներկայացուի
եւ
«Հո
-
դ ե բ ա ն ա կ ա ն
սխալ
մբ,
կամ
սլարղասլէս
ա յլանդա
կութիւն
մ ր»
:
\
« Աաբապեա
»ր
սակայն
Հոյակապ^
պ ա ա մ ո ւ ա հ ք
՛քբն
է , որ
սիբռւլ
եւ
յուսա
-
խ ա բ
դ ժ բ ա խ ա
կնոշ
մր կեանքբ
կր
պ ա ա
-
մ է ։
Ի ր յուսա
խ տ
րութենէն
բնկճռւահ
)|
Մ՛
ա րասլե
տ բ ՛ս սլ ա
ստս՛ նահ
է
Հ ի
ւ ա ս ռ ա
—Հ
նոց
,ուր
նուիրուահ
է իր
բոլռր
էութեամբ
Հիւանղներու
սփոփանքին
, իբ
տառա
-
պ ա ն ք ր
մ ոռնալու
Համար
ուրիկեբոլ
ճի
-
չին
ու տ ա ռ ա պ ա ն ք ի ն
մ է շ ։
իբ
որսլէս
թէ
զ՚լացահ
«Հբճուանքբ»
փ ի պ ա կ ա ն
Հակաղ
-
ւլեցոլթիւն
մլկ
է պաբգապէս
, ռբ
թ ՚ ՚ լ
-
հաներ
որեւէ
կ ե ր պ ո փ
մայրապետին
վըչ^
տ ա Հ ա ր
ու գ թ ո տ
կերպարանքը
; Զէ՞
որ
իր
պ ա բ տ ք ր
կը կատարէ
, գ ա ռ ն ա լ ռ փ
աի
-
սլար
ՀիւանղապաՀռւՀի
Հ իբ
պատաՀական
իսօսքե՚^րը
փբգոփումի
ա բ ա ա յ ա յ ա ո ւ
-
թիւններ
պ ա ր ղ ա պ է ս
, որոնք
կր
Հերքուին
սակայն
իբ
գորհեբոփ,
գուբ
գուբ
ան ք ո փ
ու
ամրռղ^ական
նուիրում
ոփ
, մինչեւ
իր
ե–
ղե ր ա կ ա ն
մ աՀբ
;
Ոչ
մ իա
յ ն
« ա յլանդա
կութի
՛նւ»
մ բ
չէ
«
Ա արապետբ
» ,
այլ
գ ե բ ա գ ա ն ց օ ր է ն
մաբգկային
ու արուեստի
գորհ
մլկ
է
:
կեանքի
ողբեբ՚լութիւններէն
էշ
մլկ
է
« Մարապետ
»բ
, լքումի
գոՀ
, որուն
Հան
ւլէպ
Զ**^րապ
ա ր գ ա Հ ա տ ա ն ք
ռւնի,
ղուր
—
գ ո ւ ր ա ն ք
եւ
նոյնիսկ
սէր
:
«
Միւս
»ր
Հ ռ դ ե բ ա ն ա կ ա ն
պ ր պ տ ո ւ մ
մլկ՛
է , սիբաՀարի
մբ
Հոգիէն
ներս
, սիրոյ
ա
-
ռ ա
լ՛ կ ան
կորսնցնելու
դ ա ւ լ ա փ ա
բէն
Հալա–
հս՛կան։
իսկ
կինր՝
կրնանք
նոյնիսկ
բա–
բոյական
նկատել,
քանի
որ
իր
ամուսնոյն
ու
գաւակներուն
կբ
վերաղտռնայ
,
թ ե
4.
րեւս
ւլգշումի
մբ
Հետեւանքով։
Ր ա բ ո յ ա
-
ղռ՛
րե
կին
մբ
ուր
ի չին
պիտի
երթար
,
ոչ
իբ
ամուսնո
յ ն
;
Զէ՚Հր՚սսլ
ոչ
բարոյախօս
է՝,
ոչ
ալ
ք ա
-
Ր՛
ք ի չ ։
կեանքբ
կուաայ,
ինչպէս
որ
կր
տեււնէ.
կր
նկարէ
ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է տ ի
վրձի—
նով
: Հայր
ճս՚նտշեան
Զօլայի
կբ
նմանցնէ
՛լայն
. սիսալ
:
Զ օ Հ բ ՚ ռ ՚ ՚ լ
երբեք
Զ ՚ ^ լ ՛ "
էէ
)
"է
անոր
կոպտոլթիւնբ
ունի
, ոչ
բիրտ
իրա
-
կանութ
իւննե
րռւ
սէրր
, ՛ ՛ չ ալ
մ ա ն ա ւ ա ն գ
անոբ
Հեչաագբ՚լիռ
սլատկե
րաց
ումնե
ր ր
%
Մօբ՚սսան
մբ
ա լո , բայց
երբեք
Զօլա
,
ո–
րոնք
ա ա բ բ ե ր
մ ա ր գ ի կ
են
;
ԶօՀրապի
գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
մէշ
չէք
գտ
ներ
էշ
մբ
ոբ
չկրնաք
կ ա բ գ ա լ
սրաՀի
մբ
մէշ՛
՛ ՛ չ մէկ
Հեչտախռյղ
տ րամ
ագրռլթիւն
ԳԻՏԱԿԱՆ
Ա Ա Ո Ւ Լ Ի Ա
ՊԱՐԿԱԻՈՐԿԵՆԴԱ՚ԱԻՆԵՐ
Ա ւ ս ա ր ա չ ի ա ն
կարելի
է ը"ել
որրանն
է
կեանքի
բնաչբշմ՚սն
բոլոր
Հանղբռւաննե
-
բուն
: Տ՚սրօբինակ
աչխարՀ
մր
ինք
իր
մէշ
, ուր
մ ա ր դ ա կ ե ր
վայրենի
ցեղերու
կողքին
կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն
այլազան
խմբաւո
-
րռւմներու
տիպարներ
կ՝ապբին
հ ա ռ ա
-
խիտ
ա ն տ ա ռ ն ե ր ո ւ
խոբը
կամ
կէ"
-
անա–
պ ա տ ա յ ի ն
շբշաններու
մէշ
:
Երբ
.գարկաւոր
կենդանիի
ակնարկու
-
թիւն
րլլայ
ամէն
ոք
կբ
խորՀի
գ ա ս ա կ ա ն
քանկուրույի
մասին,
այն
Հ ե տ ա ք ր ք ր ա կ ա ն
կենդանիին
, որուն
փորին
փբայ
ունեցահ
պարկէն
կբ
նշմա
բուի
իր
ձագուկին
սի
-
բուն
գլուխր։
Աակայն
պ ա ր
կաւո
րնե
բ ու
րնտանիքր
այնքան
լ կ գ ա րձակ
է
ու
բաղ
-
՚էաւլէսն
ոլ՛
կ՝րնզ՚ւրկէ
ստնաւոր
կենւլանի–
ներու
իրարմէ
տ ա ր ր ե ր
ց ե գ ե ր ։
Այսպէս
,
գոյութիւն
ունին
սլար
կաւ
որ
կրհոզներ
,
կաաուագ՚լինեբ
, կազ՚լինեբ
,
միշաաա
-
կերնեբ
,
մա՛ւլտուկ
եր
ու
եզ9երազդինե
ր
:
Աւստրալիռյ
զիւտէն
առաշ.
Հոն
ա պ ր ո զ
կենդանինե
բ բ
ա ռ ա ն ց
բ ա ց ա ռ ո ւ թ ե ա ն
պարկաւռրնեբ
էին
:
Պ ՚ ս լ ՚ կ ի
մբ
գ ռ յութիւնր
կ ե ն ՚ լ ՚ ո ն ի՛նե
բու
մօա
կեանքի
րեաշրշման
աստիճաններէն
մին
կր
կազմէ։
Կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն
սաղմբ
այ
-
չաղան
՚ ձեւե՛
բոփ
իր
ղո
յութիւնր
կր
շարու
նակէ
: Ե ւ
ղարերու
Հոլովոյթով
ու
բնա
-
շ յ ՚ շ մ ա ն
օրէնքով
, ՀեաղՀետէ
ս լ ա տ ա Հ ա
-
կսւ)ւ ո լթ ե ՛սն
յան
ձ ն ո ւելռ լ
վտանղնե
բէն
իր
տոզերուն
մէշ,
ոբոնք
տբուահ
են
վա–
յ ե լչոլթեամ
բ , ա յսինքն
ա ր ո ւ ե ս տ ո վ
եւ
վ ե բ ՝
ղռեՀկութենէ
: էլ
ա ս ՝
վաթսուն
տ ա ր ի
մբ առաշ.
իսկ
այսօ՛րբ։
Հայր
ճ տ
-
նաչեան
ինչ
չ ա վ ւ ա ն ի կ ե ր ո վ
պիտի
մօտե
-
նայ
այսօրուան
ւլ ր ա կանռւթե՚սն
:
Պ ի ՚ ՚ ռ ի
ս պ ա ս ե ն ք
Ր
. Հատոբին
:
Կբօնաւոբ
մբ,
վ ա ն ա կ ա ն
մբն
է
Հայր
ճ ա ն ա չ ե ա ն
, Հ ե ա ե ւ ա բ ա ր
, ճ ա կ ա ա ա ղ ր ա
-
կանռրէն
ենթակայ
որոշ
ըմըռնոլմնեըոլ
,
յ ո ՚ բ ղ ե կ
, որոնք
սակայն
, կրնան
լկւլու
-
նելք
չրԱալ
ռլրիկերուն.
եւ
կրնան
վ ն ա ս ե ՛
ա ր ո ւ ե ս տ ի
ղոբհի
մը
ըմբռնումի՛ն
ու
գա–
տումին
:
Կ՝րմբոնենք
ւկւնք
յ
^ " ՚ ^ Յ
Ժ ^ Ք
ըմբռներ,
եբբ
կբ
մ ե ղ ա գ ր է
Ջ^օՀրապբ,
թէ
« ա կ ի ւ ,
րարի,
անձնուէր
ԿինրՖ
չէ
ներկա
յացուցահ
, ոչ
ալ
«մայր»
մր...
կարելի
է
յ ի չ ե լ
՚ ս յ ս յատկանիչբ
ԶօՀ
-
բ՚սպփ
գորհին
մէշ,
բայց
ոչ
իբբեւ
մե
-
՚լո՚Գբանք
: ՚ Ր ն ն ա գ ա տ
մբ
իբաւունք
չ ի
կր
նար
ունենալ
իր
ցանկռլթիւննեբը
պ ա ր
-
տ տ գ ր ե լ ո ւ
ա ր ո ւ ե ս տ ա դ է տ ի ն
. նիւթ
տալու
գո՛՛լին
:
Նկաբիչ
մբ
չունի"
իբաւունք
միա
յ ն
դ ա շ տ ա ն կ ա ր
գհելոլ
. կ ա ր ե կ "
է
մ ե գ ա գ ր ե լ
՛լայն,
որ
գ է մ ք ե բ
ալ
չէ
աուահ
կամ
լեռ
-
նեբոփ
չէ
Հեաաքբքրուահ
:
ԳՈՒՐԳԷՆ
Մ հ Ւ Թ Ա Ր Ե Ա Ն
(Մնացեալր յաջորդով)
ղերհ
կբ
մնայ
:
կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն
տմէնացահ
մ ա կ ա ր դ ա կ է
ռլ ա ՛ո կան
ռ ւլ է՚ռկնեբռլ
ձուիկներ
ր
մօր
կողմէ
կբ
ձզուին
շուրին
մէշ,
ա ռ ա ր կ ա յ ՝
ամէն
տեսակ
փտան՚լի
:
Այ՛լ
Հտւկիթնե
-
բէն
շ ա տ ե ր
բ ա ւ ա ր ա ր
չավւով
սնունդ
չեն
պ ա ր ո ւ ն ա կ ե ր
բ ե կ ա ւ ո բ ո ւ ա հ
սա՚լմբ
մին–.
չեւ
վ ե ր կ ա կ ա ն
կազմաւորում
Հասցնե
լու
Համէսր
: Այ՛է
ս լ տ տ ճ ա ռ տ ւ
, կենղանին
երբ
կարենայ
իր
սնռւնդր
ճարել,
կբ
թողու
Հաւկիթը
ու
թրթուրի
կ ե ա ն ք
մբ
քարչ
կոլ
ա ա յ
մինչեւ
իր
կեբսլտրանափոիսումր
:
Այս
ղասէն
են
ձուկեր
ր ։
Աինչ՚լեռ,
կ ա ր դ
մբ
միշատներռւ
,սուլուննեբու
եւ
թրո–
-
չուններու
Հաւկիթները,
ոչ
միայն
անձ
-
նատոլր
չեն
շուրին
սլտ
տ ա Հ ա կ ա ն ութե
ան
եւ
սաղմր պ ա չ ա պ ա ն ո ւ ա հ
է ա բ տ ա ք ի ն
աւլ
գե
ց ութի՛ն՛նե
րէն
կեղեւոփ
մը,
այլ
եւ
յա
-
ճ ա խ
ա յ գ
Հաւկիթներ
բ
կը
թխսուին
մօր
կուլմ
է շերմ
ութե
ան
կանոնաւոր
՚գայման
-
ներու
տակ
:
կար՛է
մբ
ձուկեր
Լտրի՚լոն
կամ
պասե
-
ն ա գ
,
թմ
բրաձուկ
, ձիաձուկ
եւն
.)
իբենց
Հաւկիթներբ
կ՝ահեն
իրենց
մաբմնին
մէշ,
(յատուկ
պ ա ր կ ի
մբ
մէշ)
ուր
անոնք
կը
բեղմնաւորուին
ու^ կ^ուռճանան
փէւացման
փտ
ան ՛կե
բէն
ղերհ
ու
գուբս
կուղան
ե
բբ
այլեւս
կարող
են
իրենք
կ ր ե ն ք
պաչա
-
պանել։
Այս
երեւոյթբ
ա ր գ է ն
պլակենդի
ստեղհման
սկւլբնաւորութիւն
մլկ
է ։
Յ ա ռ ա շ ա ց ե ա լ
, բ ա ր ձ բ ա գ ո
յ ն
կենդանի
-
ներու,
այսինքն
ստնաւորնեբու
մեհ
մա
-
սին
մօտ
, ինչպէս
դիտենք
, սաւլմբ
կբ
բեզ–
նաւո
բուի
ու
կբ
զարգանայ
ա բ գ ա ն գ ի ն
մէշ,
աւելի
ն պ ս ա տ ա ւ ո ր
ու ընականոն
մի—
շ ա փ ա
յ բ ի
մը
սլտ
լ՛ գ եւահ
պա
յ ՛ ք
աններու
աակ
: Րնսւթիւնբ
օժտահ
է զանոնք
պ լ ա
-
կենդային
էէբութեամբ
մը,
ռրռւ
միշոցալ
ս ա գ մ բ
կ՚՜ապրի
էլապուտհ
մօրը
1կնստ
-
կան
ե ր ա կ կ ե բ ո փ
յ
Այմմ
՛լանք
պ ա ր կ աւորներուն
,
որոնց
նշանաւոր
ներկայացուցիչն
է
քանկոլ
-
բուն։
Ա տ ն ա ւ ո ր
այս
1կնգանիներր
կը
ներկա
յացնեն
կեանքի
փ՚ոիսանցման
ուրիշ
մէկ
պ ա տ կ ե ր ը ։
Ասոնց
մօտ
րեղնաւռր
-
ուահ
Հաւկիթ
բ
կր
կաղմէսւոբոլի
մօր
աբ–
զանդին
մէշ
ա ռ ա ն ց
պ լ ա կեն
գ ա
յ ի ն
Հա
-
՚լորդակցութեան
մօրբ
կա՚լմին
Հետ։
Շաա
կ ա ր ճ
շրշան
մբ
1լր բոլորէ
կենդանին
ա ր –
գ ա ն գ ի ն
մ է շ ։
Ու
երբ
հ ն ի Հաղիլ
լուբիայի
՚^Ր
խ " չ
՚ 7 Բ
" ՚ – թ ի ւ ն բ
1լ՝ոլնենայ
:
Անկատար
"՚–
Կ՚՚յՐ
՝•
այրբ
անմիշապէս
զայն
կբ
զե
տ ե ղ է
իբ
՚ ի ռ բ ի ն
՚ ի բ ա յ
ռւնեցահ
պարկին
մէշ
, ուր
նորտհինր
իր
շրթներռւլ
կր
կառ–
չ ի
մօրբ
ստինքներուն
ու
Հոն
կ^անցլկէ
իր
մնացեալ
/կանքբ
մինչեւ
կ տ տ ա բ ե լ ո ւ
-
թ ի ւ ն ։
՚Րան/լոլրույի
23
տեսա/լներ
կան
Մ ա ս
մր
/լ ասլրի
հառեբու
փբայ,
թէ
Սր
-
նունդ
չ զ անելոփ
գ ետ
ինր
եւ
թէ
թկամիի
բնա^ւշռւ
մ էն
ա զ ա տ
Ր/Լ՛"//"–
Հ՜ամար
՚–
՚Րան/լուրան
ռւնի
երկու
կ ա ր ճ
թ ա թ ե ր
մարմնին
առշեւբ,
ւլինուահ
Հ ա տ ա ճ ա ն / կ
-
լ՛՛՛փ
՚՛ Ե ա ե ւ ի
թ ա թ ե ր բ
լկդՀա/լառա/լն
չատ
ե ր կ ա ր
են : Աւ^ի
նաեւ
Հ ա ս տ
՚ ՚ լ ո չ
մբ
որ
իբբեւ
յենարան
/լբ հառայէ
/կնդանիին
:
Ի ր
ա յ դ
կաղմ
ոփ
ց ա տ ք ո ղ
է
ու
չ ա ա
արագ
կբ
յ ա ռ ա շ ա ն այ , ս տ ի պ ո ւ ա հ
Բ/լալոփ
եր
-
կ ա ր
ճամրանեբ
/լարել
շ ՚ ՚ ւ ր գանելու
Հա
-
Մ Ո Ռ Ց Ո Ւ Ա Ծ
ԷՋԵՐ
ԳԵՐԱԳՈՅՆ ՆԵՐՈԻՄԸ
•
Կէս
ժամ
ե տ ք ր , կանթեւկն
սեւ
մուրն
աւելի
երէկցահ
էր
ու գ ա ՛ կ բ
Հոտն
աւելի
սաստ/լացահ
, Հաճի
Մարտիրոսին
Հ ե բ ա -
խռիւ
էլլոլխբ
բսւրձն
ի փ ա բ
ինկահ
էբ
Հ ի–
մա/լ
, գիմադհեբու
աՀարկու
հռմռկռլ
-
մով
մբ
բերանբ
չ ա փ ա ղ ա ն ց
ր ա ց ,
/լմախքի
մբ
ցուրտ
երախին
նման,
ու
քանի
կ չ ա
-
ռռւթիւնր
ուժղին
Հեւքոփ
մր
ղուբս
ելլէր
իր
Հիւանգ
սբտէն,
ե ր կ ա ր
գիհ
մը
կ^իշնէբ
կանթեղին
մթագոյն
բոցէն
լոլսաւոբուե
-
լոփ
:
Անգին
, ի ւ գ ո ա տ ա խ ա ա / լ ա մ
ահին
փրայ,
.
կը
ստուեբար/լռւէր
փ ո ք բ
նիՀար
մաբմինբ
I
Ռա՚իի/լին
, ռբ
մռւչ
մռւչ
կբ
^ ւ ա ն ա բ
ան–
մեզի
քունով.
Հ ա կ ա ռ ա կ
քաչահ
թչուա
- •
ռութեանբ
, սիրուն
եւ
Հաճո
յակ
:
Ալ
երկու
Հ ա ն դ ի պ ա կ ա ց
պ ա տ ե բ ո ւ ն
վը
—
րայ
Հիմակ
անոնց
ստուերներն
ալ
կր
խա—
գային
քմչոտ
ղիհեբով,
այլանգակ
/լոտր–
ռւահքնեբով
ու երկարաձզ
ումնե
բով.
հե
—
րունիին
գլուիսր
, իր ա ն գ ն դ ա
յ ի ն
երախին
Հետ
մինչեւ
ձե գուն
բ / լ բ բաբձրանաբ
,
ա–
մէն
բան
կուլ
տալու
աՀռելի
թափուի
մբ
,
ու
յանկարհ
փ՛որ
կը
թաւալէր
կանթեգին
մէկ
՚իոքր
չարժռւմէն
, ու
մեբթ
կ՚երթար
մինչեւ
ի՛սկ
կը
խառնուէր
Ռափիկին
շու
-
քին
Հ ե տ ,
որ վտէա
ու բ ա ր ա կ
գիհեբոփը
անՀետ
/լ՝ բ լ լ ա ր անոր
տա/լ
:
Զ րք՛՛ա
լ ը ն Հ ա ն գ տ ր տ
էր
, հանրա
թախիհ
Հանդարտութիւն
մը,
որ
ճիշգ
Հա/լապատ—
/կրն
է ցորեկի
թշոլառութեան
եռացող
ժխորին
: ԳիշերապաՀբ
ճռէլանռփր
/լր
գո–
՛իէր
՚լեաինբ
եւ
շուն
մբ.
Հեռաւոր
փոզո–
ցէ
մբ,
սուբ
կ ա գ կ ա ն ձ
մը
/լաբձա/լէբ
:
X
թիլթիւնճի
, ս ի կ ա ր ա
քէՀատը
,
քիպ–
րիթ
• • •
Այս
տխրաշունչ
փայոցը
կր
լսուէր
ղարձեալ
փողոցներուն
մէշ,
փոքբի/լ
Ռա—
փի/լին
յաւիտենա/լան
ձա
յնա
բ/լութ
ի ւ ն բ
,
որուն
զուարթ
ու կ ա յ տ ա ռ
շեշտր
քիչ
քի է
աեղի
կ ո ւ տ ա բ
լալագին
եղանակի
մբ
,
Հեհկլտուքնեբէ
ռւ
Հառաչներէ
պատռ
—
աուահ
/լո կո ր գէ
մր
գուբս
թ ռ կ
լով
է
Ա ա ն ա ւ ա ն գ
առտուներբ,
երբ
բնութիւնը՝^
գ ե ռ
բոլորովին
չէ
արթնցահ
իբ
մթաստ
-1
ուեր
թմբոլթենէն
, Ռավւիկ
առշի
դիշեր
- 1
ուան
էլաւագանին
Հա րուահնե
բուն
քայ
-^
քայող
ազդեցութենէն
ընկճուահ
ու
տխ
-
ր ա Հ ա մ ա կ ,
գ ր ե թ է
լ ա լ ա Հ ա ռ ա չ
կբ
Հանէր
իբ
ձա
յ ն բ , սոկո
բնե
բուն
մ էշ
զ գ ա
լռվ
դ ե ռ
կհռւ
ց ա ւ
մր
եւ
իր
մանկային
ե ր ե ւ ա կ ա
-
յութեան
մէշ
Հրաչէկ
երկաթներու
"լէ՛*
ցցուահ
տ ե ս ն ե լով
Հազարաւոր
ան թ ա ց ո
ւ–
պ ե ր
, ռրոնք
ս լ ա տ բ ա ս տ
էին
ճղճիմ
մաբմ–
նո
յ ն
վ ր ա
յ
ե լ լ ե լ
իշնելու
անխնա
յ , շախ
-
շախիչ
:
Րայց
երբ
արեւը
կը
հփաը
երկնքին
/լա–
պոյտ
/լամարին
փբ՚ռյ,
երբ
ողեւռբութիւ
նր
/լը ՛ոիրէր
փողռցնեբուն
մէշ
ու
Ռ ա փ ի կ
կբ
սկսէր
առուհախս
լկել,
իր
ղեզԿւահ
գէ՚քքր
վառ
երեւոյթ
մը
/լը ս տ ա ն ա ր
, նր
-
ւ ա զ կ ռ տ
ա չքեբ ր կբ
բ ո ց ա վ ա ռ է ի ն
ու
իբ
կ տ յ տ ա ռ ի կ
ու չ ա բ տ ճ ճ ի
Հասակը
էլը պ ր
-
տբացնէր
փ ռ գ ո ց է
՚իողռց
, իր
երէլաբաձիգ
ու
զուարթ
էլանչբ
արձաէկլռփ
.
- Թիւթիւննի՛՛ • . .
\
Ու
ցորեէկեբբ.
Հ ա կ ա ռ ա կ
իր
մեհ
Հօր
խ ի ս ա պատուէ
րնե
բուն
, սոփորութիւն
բ
-
բահ
էր
փողոցի
մբ
մէշ
՛Լար
ղնել
իր
տ ո ւ
փ բ
, ու
Հա
ս ա էլա
էլի ց տգա,կե
բուն
Հետ
ղա–
նազան
խ ա զ ե ր
խազալ։
Երբեմն
ժամէն
ա–
՚ - ե լ ի
Հոն
էլբ ՛Ուար
, տղայութեան
անսանձ
բնաղգին
, Համակեր պ ելռվ
, բ ա լց մէկէն
է
մէէլ,
յեղակարհ
փերյիշումռփ
մբ,
ոբ
պողպատէ
ղանակի
մր
սլէս
կբ
կտրէր
կ՝անցնէր
իր
էոլթենէն
,
կր
մ տ ա բ ե ր է բ
առշի
զիշերուան
աՀաւոր
տ ե ս ա ր ա ն բ
,
կը
տեսնէր
տ է տ է ի ն
ղժոխային
գէմքբ,
ու
ինքկնքին
ղալ
ո վ
էլբ
թոզռւր
խազ
, ղբօ
-
սանք
,կ՚առնէր՝
ճիտր
էլ՝անցրնէր
տուփին
չռւանբ
ու ա ճ ա պ ա բ ա ն ք ո փ
կր
Հեռանար
,
Հիմակ
ա ն թ ա ց ո ւ պ ^
կռնակին
մէշտեզին
ո ւ տ ելու
ս ա րսափէէ
լ ի
ղւլա
յնութեամ
բ մբ
X
(4)
ԵՐՈԻԽԱՆ
(Շար.
)
I
Fonds A.R.A.M