€Տ
ԱՌ
ԱՋ>
քցԱ՚Բ
— ինչպէս ծանուցած ե8€ արդէն,
Պէյրութի լքէջ երկրորդ տպաղրութեամբ
լոյս աեսաւ ընկեր Ս • Վրացեանի փաս
-
տացի ուսումնասիրութիւնը, « Հայաս -1
աա
նր Բոլշեւիկեան Մուրնի եւ Թրքական|
Սալի միջեւ» , որ շատոնց սպառած էր : ՝՛
Հատուած մը,
Բոլչեւի1լներքլ
եւ. , յւսւոկւսսքէս
ԼենինքԼ
,
մեծ– ՝եշւււնա1լոէ
.թէւ
.՚ն
էէն տալէս
արե
սել
-
եան
ժ ուլուէուրդՆե
ր է
մ ա սնա 1լԱ ու֊էքեան
Համ ա չէւարՀա
յէն
յեգափոէւութեան
սլայ–
րարէն
: Արեւելեան
մողովուրգնե
ր ր , Լե -
ԿւէՆԷ 1չարեէրուէ,
ւէճռա1լաՆ
՛լեր
սլէտէ
կատարէէՆ
յեւլափոէւոլթեան
մէ^
է
Հռ /լտ ե մ ր եր եան
յեւլաշրշումէց
տնմէ
-
9ասլէս
յետռյ
, էւորՀրգայէն
էշէսանռւ
—
թէւնր
առանձէն
յա յտա րարռւթեամ
ր
մարաա1լոԼ
ուղղեց
արեւելեան
մողո —
ւէոլրդնե ր էն ; ք՚ս/լ
Լենէնր
մէ/լէց
աւելի
անղամներ
՛լ րել ու խօսե
լ է այգ
Հտրցէ
մասէն;
Այսսլէս՝
Համայնաւէար
1լուսա1լ—
ցութեան
երրորգ
Համագումարում,
խօս—
ՔՐ
ռւղւլելով
արեւելեան
մողովուրգնե
-
րէն
, նա ասում
էր •
« Արեւելքէ
մռգռվուրղներէ
՛Լ՛"Ր ~
թօնքէ
Հրշ՚սնէց
յետռյ
,
ժամանակակէց
յեղափո էաւթեան
մ է^ սկսւում
է
արեւել
եան
ժռղռվոլրդներէ
անմ
էսական
մաս
—
նակցռւթէւէէր
ամրողք
աշվսարՀԷ
ճաէլա —
տաղրէ
որոշման
: Արեւելքէ
ժողովուրգ
-
ներր
արթնանում
են , ռրսլէսղէ
եռանգով
գորեեն
եւ ո րսլէսղէ
ամէն
ժողովուրղ
լու—
հ՜է րովանղ
տկ
մ ա րղկռ
ւթե
ան ճակատա
—
գրէ
Հարցլշ
« ԱՀա
թէ
էնէոլ
ես կա րե ո ւմ եմ ,
որ
Համ աշխարՀա
յէն
յե ղա փ ո խ ռ ւթ ե ան
մ է^ ,
ռր
, սկ՚լրէց գատելով,
սլէտէ
Լարռլեակ–
ուէ
ե րկար տարէներ
եւ սլէտէ արժէ
շատ
աշէւատանք
, ձեղ վէճակուահ
է մեհ
գեբ,
եւ գուք
ձեբ սլա յքա րով
սլէտք
է
մ էանաք
մեր
սլայքաբէն
Համ ա չիարՀա
յէն աշէսաբ–^
Հակալութեան
գէմ...։
Այժմ
մեր խոր
-
հրգ՚"յէն
Հանրասլետռւթէէձր
սլէտք
է
իբ
շ՚՚ւր^
Համաէսմրէ
Արեւելքէ
րոլռր
արթ
-
նացող
ժ ողռ վ ռ լրղնե ր էն , ոբսլէսղէ
նրանց
Հետ
մէասէն
սլայքար
մղենք
մէշւսղղայէն
նում
էր
խ"բհբՂ՚"յհ^
էշխանոլթեան
Հռ -
վ ան ա ւո ր ո ւթ է ւն բ իսլամ
աշխարՀ
ին :
է՛՛–
յէէ՛""–/՛*
բոլշեւիկներր
ոչ մի
^անք
թ՛ /՚՚՛ խնա
յում
տա
րահ՜ե
լու
Համ
ար
իրենց
աւլղէ։ ցութիւնբ
մաՀմ
ե տական
երկիրնե
-
րում,
գրգռելով
վերշիննեբիս
թկամ
ան
քբ
Աք.րռսլական
ա շխա րՀակա
կ ե ր ի
գէմ
,
յաճախ
ղոՀարե
րելով
քրիստոնեայ
ժոգռ–
վռւրղ1ւե
ր ին
իրենց
քաղաքաէլան
նսլա
-
տաէկերի
Համաո
%
Այս
աեսաէլէտէց
րռլշեւէկներէ
Համար
աո անձէն
ղրա
ւ չ ութ էւն
եւ արժէք
էէն
ներկայացնում
Թուրքերր
ել Թուբքիան
,
որ խակւֆայութեան
էկնտրոնն
էր եւ
մեհ
Հմայք
ունէր
իսլամ
ժողովռւրղնե ր ի աԼ
-
քէն
: Գրաւել
Թուրքեբի
Համաէլրանքը
եւ
ա^աէլւ, ո» թիւ^ւբ՝
պիտի
նշանակէր
ամբ՚ղք
իսլամ
աշէսաբՀի
Համակրան^կ
ու ա^աէլ
-
ցութք՚ւնբ
շաՀել
: Տատկապէս
Ան՚լլիույր
ղէմ
մղուահ
պայքարում
իսլամ
ութիւնբ
վոսփորի
ափերից
սկսահ
մինշեւ
Ալ
-
թայ
ու Հնղէլաստան
, Ասիա
ու Ա՚իրիէլէ
Հսկտյաէլան
ուժ
էբ։
ՀամաշխարՀային՝
յեղափոխութեան
ձղտող
Լենինի
եւ
իր ՚
լկկերների
Համար
քաղաքաէլան
սլարւԼ.,
շաՀի
խնգիր
էր
Թուրքեբի
բարեկամու
-
թիւնբ
փաստաէլելբ
%
՝՝ ՚
Ուսաի
եւ բնաւ
ղարմ անալի
շէ
,
ռբ
Թուբքիա
յի
սլա րտութեան
գ բեթէ
յաշորգ
օրն
իսկ սերտ
բարեկամութիւն
Հաստատ–
ուեց
րոլշեւիէկերի
եւ
Պռլսից
փախահ
թուրք
ի թ թ ի Հ ա տ ա էլան
սլա րա գլո ւխնե րի
միշեւ
:
՚՛
Ա ուտրոսի
ղինաղագարի
նա իսօ ր ե ա էլ ին
,
1918
թ–
Հոէլտեմբերի
փերչերբ,
Թ՚ոլէաթ
փւաշայի
կառափարռւթիւնր
տեսնելով
որ
պարտութիւնբ
անխուսափելի
է ,
Հաշտու
թիւն
խնղրէյց
Անգլի
աց իներ
ից
եւ
միեւ
-
ն ո յ ն ժամ անաէլ
Հբաժարռւեղ
իշխանու
—
թիլնից՝
իր տեղբ
տալոփ
Գակակիցների
Համ
ար
լկղունեկ
կառափարութեան
;
Աիեւնոյն
ժամանաէլ
ԻթթիՀատի
Հա
-
մ աղում աբ
Հրաւիբուեց
Հասլճեպով
,
ուր
որո շուեց
իթթիՀատբ
յա յտարարել
լռ
լ հ
ուահ
ու վւռխարէնբ
սաեղհե
լ մի նռր
կաղ–
մաէլերպութիւն
«Թէճէատիւտ
»
անունով,
որին
վւոիսանցուեցին
ԻթթիՀատի
Բ՚՚քՐ
գորհերբ
, ղոյքեբն
ու
գր՛
ՕՐՈԻԱ՚ե ՇԱՐԺՈԻՄԻ՚ն ՀԵՏ
ւմներբ
ե։
որ
նռր
անունով
պիտէ՛
շարունակէր
Իթթէ
-
Հատէ
գորհբ։
Ոբռշռւեց
նաեւ,
որ
էթթէ—
Հատտէլան
պատասխանատու
վարէկերբ
անմէշապէս
Հեռանան
երէլրէց
;
՛լ՛՛ վո ւլ՛՛էն ե ր էն
կաղմ
ել տեղա
էլան
յեղա
-
վ՛ ոխա
էլան
բ^ է ^ ե ր ,
էլասլուէւ
լ
Ե
րրորգ
Աէշաղւլայէնէ
Հեա
, ձեոք
մեէկել
առա
-
շսււոբ
բանուորռւթեան
եւ
մէաՀամուռ
ուժերով
պսւ յքարել
լկղՀանռլր
թկամ
ու
՚լՀմ
:
ԱյնուՀետեւ
, Լենէնէ
ա րհա բհահ
ա
յ ս
ս1լ՚լբու1ւ,Փ՚եր
ր Հիմք
ղարձան
րոլկլիէկե–
րի
սւրէ,ւե լեան
քա
ւլա քա էլան ո ւթե
ան
: Եր–՜
լ՛" ր՛լ֊
Մ ի ՚ ^ ո ՚ Գ ՚ է " ՛ յ ի ն ը եւ խորՀրղա յ ի ն իշ -
է՚անութէւնբ
մասնաւռր
ոլշաղրռւթէւն
ղարձրին
էսլամ
ժռղռվուրղներէ
վրայ
եւ
շանք
թավ՚էքցէն
նրանց
Համաէլբնտքբ
շա–
»լու
՝>աււար
ւանց
մէշոցներէ
մէշ
՚ւսւրութիւն
ղնելու,
ղրղռելով
եւ օւլտա
-
էլոբհելով
նոյնէսէլ
1լրօնա1լան
մռկռան
—
գութէւնբ։
Հքսւտ
տեղեր
էսլամ
մոլլաներն
ու
սոֆտաներլ,
ղարձան
բոլշէււէէլներէ
ղորհակէցներ
:
Ա լ ՚ լ աե՜սաէլէտէց
,
էբրեւ
բնոոոշ
օբէնաէլ
, առաշ
բե րենք
մէ
Հատ
—
ուահ
Տ՚սղսաանէ
մաՀմեաաէլան
Հռղեւո
-
ր՚ոկաններէ
Համ ագում արի
լկգունահ
բանսւձելէց
:
«
Համաւլու՚Րարբ
, ասում
են բոլշեւէ
-
էլս՚ցահ
մռլլանեբբ.
Հրաւիրում
է
բոլոբ
մ
է
.՚Հմետաէլաննեբէն
, ամէն
տեղ,
ուր
էլբ
լ՛՛ուէ
մեր
կո շր ^ է բոլոր
սլ՚տէ
ել
անէլեղ–
օ
ութեամբ
ենթար
էլո ւել
գ ո յութ
էւն
ունե–
ցո՛ւ
իւոբՀրգային
իշխանութեան
եւ
նրա
Հետ
ձեռք
ձեռքի
էլռռւել
խորՀրգա
յի՛ն
ա—
քյ
111111
Հան րապետ
ութի
ւննե
րի
եւ բովան
-
գ "՛էւ իսլամ
աշիսարՀի
բնգՀանուբ
թ կ ա
-
միների
գէմ
: Ո րովՀեաեւ
նա , ռր
ուղում
է իւորՀ ր գ ա
յին
իշիսանութեան
կորհա
-
նռւլքր
, ու՛լում
է նաեւ
իսլամ
աշխարՀի
ստրէլացումր։
Տիչեցէք,
որ Գուրանբ
ա
-
սում
է , թէ
տիրող
իշխանութեան
Հպա
-
աաէլոլ
ե լբ
մ եր
սլա րտաէլան
ութ իւնն
է ,
մանաւանգ
որ
խորՀրգային
իշխանու
-
թիւնր
իսլամներին
ա գ ա ա ո ւ մ
է ստբէլոլ
-,
թիւնից
: Ա աՀ
իսոբՀրղային
ի շխանու
-
թեան
եւ
րոլռր
մաՀմ եաաէլաննե
ր ի թ կ ա –
մ ինե
րին
: Ա րբաղան
պատեբաղմ
մ եբ
ա
-
մէնքի
բնղՀանուր
թկամիների
գէմ
»(*)
:
Եւ
միայն
Տաղստանում
շէր :
Արեւելքի
մաՀմեաաէլան
Հ ոգեւո
բա կաննե ր ի
մեհ
մասր
Համ ակրանքով
էբ նա յում
բոլշե
-
ւիէկեբին
, մանաւանգ
առաշին
շրշանում,
որովՀետեւ
շօշափելի
փւաստերոփ
տես
-
խան
Ա ուտրոսի
ղինագաղարի
ստորա
-
ղրութեան
օբբ : ԻթթիՀատի
էկնտրոնի
աղղեցիէլ
անղամ
Տոէլթ.
Ն՚ս՚լրմ
այսպէս
է
բաց
ատ
րում
փաիսուստի
պատճառնե րբ
•
«Փ՚ոիսկլու
հ-բաղիբբ
բնգՀանոլր
կենտ–
րոնից
ծնունգ
առաւ։
1Ս որՀ ՚էւեցաւ
,
թէ
Թալէաթ
, է՚նփէբ
փաշանեբբ
, էքաղբմ
եւ
ՈեՀաէտտին
Շաքիր
պէտք
է Հեռանան
:
Բրիսառնետներբ
Տոյները
եւ Հայերը
որոնց
Հանգէպ
թշնամ
ութ
իւն
ունէին
եւ
նրտնղ
սլաարռւաէլ
բոնւե
լով
էլա բուլ
էխն
էսռովռ
ւթ է ւն^էե ր յարոլցանել
եբ էլբում՚ֆ
:
Ուր ե՛էն՝
փախուստի
բուն
պատճառբ
ւիաէւն
էր
քր էստոնե
անե ր էց եւ
առաշին
Հերթէն,
է Հարէլէ
, Հայերէց
:
Հա յերի
վյոխր
Հեաագա
յին
, Ոե
լ՛
լինում
էլ,
Հան՚լիսա
էի թռղնում
շտրգարարնե
-
րին։
« Լսած
լինե լով , ռր Բերլինի
Հայերբ
ցռյց
պիտի
էլաաաբէին
մեր
ղէմ , մենք
մի
ստնատորիում
մտանք
եւ այնտեղ
մնա —
ցինք
: Այնտեւլ
իսլամ
յեղավւ
ո խա էլաննե ր ի
լկկեբութեան
սէլւլբոէնէ^ւեր ը ճշղեց
ինք»
,
վէլայում
է ղոէլտ
. Նտղրմը
:
Պռլսից
փախչողների
մէշ էին
էնփէր
,
Թ՚սլէտթ,
եւ ճեմալ
փաշանե՜րը
,
ղոէլտ.
՚Օաղըմ
, ԲէՀաէատին
Հ^աքիր
, Պետրի
պէյ,
ղոէլտ. Բուսուխի
, ճէմալ
Ա՛լմ ի ,
ղոէլտ.
Յէուաթ
եւայկ
, րոլորն
է լ աէլանաւռր
եւ
արիւնարբու
ի թթի Հատա էլաննե ր ;
Հետա֊–
գային
նրանց
միանում
են ուրիշներ
,
ինչ—
պէս
՚Րի՚՜էԻ՚-Ր
Թալէաթ
, քՏալիլ
փ՛աչա
,
չ^ափիտ
պէյ
եւ այկ
յ
Փախստականնե
ր ր գերմանական
թոր
-
փ ի լանալոփ
ռւղղւում
են ղէպի
էէքբիմ
եւ
Աեւասաապռլի
փրայոփ
անցնում
Բերլին
:
էնփէրբ
ճանապարՀին
զատւռւմ
է
կոփկաս
անցնելու
Համաբ,
բայց
փերշբ
ղարձեալ
միանում
է
Բերլինի
իսում բին
:
իթթի-գատական
շտրղարաներբ
Բերլին
են
Հասնում
Գերմ անիա
յի
պաբաութեան
եւ
յեղափոխութեան
օրերին
:
Վախենալոփ
Հայերի
՚էբէժիսնգլ՚ութիւնից
, մէ առժա
-
մանակ
սլաՀւում
են մէ
բռւժարանում
,
ոբաեղէց
եւ
սէլսւռւմ
է նրանց
գռ բհու
-
նէութէւնը։
Այստեղէց
նրանք
կապ
են
ԻՊՆ ՍԷՈԻՏ
ինչպէս
գրեցէնք
, անցեալ
չաբթու
յ՛սն–
էլարծամաՀ
եղաւ
Արաբէոյ
թագաւորը
իսկ
Աէուտ
էր
ձմեռնայէն
մա յրաքաղա
-
քին
մ է շ ։
իրեն
յաշորգեց
գ ա Հ ա ժ ա ռ ա ն գ
էչխանբ,
էմէբ
Աէուտ
որ
48
տարեկան
է,
իսկ
էբ
երէլբռբգ
տղան,
էմէբ
Ֆ է յ ղ ՚ ՚ ՚ լ ^
"Ր
արաաքէն
նախարար
էր , ղաբձաւ
գաՀա–
ժ առանղ
: էմէբ
Աէուտ
չաա
ճամբռրգահ
է
եւ
հանօթ
արեւմտեան
քաղաքակբ
թու
-
թեան։
Անէլար
հե բունէ
մլկ
էր
Հանղուցեալ
իսկ
Աէուտ,
ղամոլահ
չարժաէլան
բագ
-
կաթոռի
մբ : Ե^նահ
էբ
1880/՛*՛ ,
Պ՚սրոից
հոցէն
ա.իը եւ մեհցահ
է Բուէյթի
մէշ
:
ին ք Հէմնեց
անա սլատ է
թաղա
ւոր
ու
-
թէէնը
, մղում
տալու
Համար
էլրօնաէլան
էր
աղանղէն
ոբ կբ կոչուէ
«Վահապի
Տետ՚սղային
իր երկիրբ
ամէնէն
յառաշա–
գէմբ
եղաւ
արաբական
երէլիբնեբուն
,
երբ
քարիւղ
գտնուեցաւ
իր Հողերուն
մէշ
X
Յիսուն
տար
իառաշ,
անցնելով
՛լ
լուխբ
մոլեռանգ
Հեաեւորգներու
եւ
Հալահելով
աեղացի
եւ թափառաշբշիէլ
ցե՚կբր
, Հաս–
տատեց
իր իշխտնռւթիւնբ
; Երեսուն
տա–
լ ՛ ի ետք
կատարեալ
եղաւ
իրյաղթութիւնը
է՛բր
Ա է ուտի
ա ր ա բա կան
թ ա ղա
ւո ր ռ ւթ ի
ւ–
նր ճանչցուեցաւ
մեհ սլետոլթետնց
էլռղմէ
եւ
քարիւղը
ժայթքեց
իր
Հողերէն
:
Իր
էլեանքին
մինչեւ
փերշին
չունչր
մբ–
նաց
այն
ինչ ռբ
էր ե ր ի տ ա ս ա ր գ տարի
-
քին,
երբ
կը սէլսէր
Հպատակեցնել
Աէք
-
, քէի
ցեղասլեաները
:
Իբլ՚էւ՜ւ
անա՚գատի
ճչմարիտ
ղաւաէլ,
սո—
փռրութեամբ
ժուժէլալ
եւ
սաէլաւապէտ
էր , ճւչնաւոբաէլան
էլոչուելու
աստիճան
,
թէել
աՀա՚լին
Հարստութիւն
ունէր։
Շ՛Հ» -
"ույլութիլնը
կր
սիբէր,
սակայն
երբեք
չչեգե՜ցաւ
Գուրանի
խստաբարոյ
օրէնքնէյ–
րէն,
«ՎաՀապի»
աղանգբ
տառապէս
մեէկելոփ
: Մինչեւ
փ ե բ ^
ալ մնաց
արաբ
ա ղ գ ա յնա
էլան
մբ,
տեղի
չտալով
օտար
պեաութեանց
տնտե ս ա էլան
ել քաղաքա
-
էլան սակարկոլթեանց
, բացի
ամէնէն
չա–
Հաւէտ
պայմաններէն։
Թէել
բացաւ
իր
թաղաւորութեան
ղռլռնեբբ
օտար
պե
-
տութեանց
առշեւ
որպէսղի
գաբ՚լացնեն
իր
երկիրր
* ""՛կո՛յն
երբեք
թ ո յ լ չառւաւ
որ
՚՛ ՚....
ձ՚լութիւններ
էլատարէ
իսլամութեան
ա
"–
մէնէն
էս էս՛ռ
տւտնգռւթեանց
վրայ
:
Բաղմ անղամ
Հարէմ
մ բ ունէր
որ
բացէ
իր
36
տղսց՚էէն
անՀամար
աղ^էէկեր
կոր–
Հեց
իրեն
: Հաբիւբ
յիսուն
էլբ Հաչուեն
իր
ղաւաէկեբուն
թէւր
: Ա լսուՀանղել՛ձ
Գու—
բանէ
օրէնքէն
երբեք
շ շեղեցաւ
ել
Լ"Բ"
օրինաւոր
1լ1ւոշմէ
աւելի
Կի՛ն
չառաւ
,
մէչտ
ալ
ձւլ ելով
չորսէ
ն մէէլր
երբ
ուղէր
ամուսնանալ
ուրէչէ
մբ Հե՜տ
;
• 1900/^
իր ընտանէքէ
երէտասարղ
ան
-
գամներուն
ե՜լ էր բա բե՜ էլամնե
բուն
՚էլուխը
անցնելով
ղէկրայէն
յաբձաէլում
մը գոր—
հ՜եց ՚էքէ^էաէ
մա յրաքաղաք
Ոիատի
վբայ,
...»
I
".
«՜՛
ղոբ
ղրաւեց
եւ
ինքղինք
թաղաւոր
Հբռ
-
չ՚սկեց
անոր
վր՛"յ
: Հ ՛ ՛ ն Հաստատեց
վա
-
Հտւգիներռւ
խսաաբարոյ
օրէնները
:
Առաշին
ՀամաչխարՀային
պատեբաղ
-՚
մին
իբ
՚ լ է մ ղտաւ
Ալ Րաշիտբ,
ղաՀլ՚նէլեց
արքան,
որուն
թեւ
թիէլունք
էբ
թրքական
էլ ՚սռավա
ր ո ւթ է ւ ն ը ;
իբրե՜ւ
յա ղթա
էլան
բանա
կցե
՛լա
լ Անգ
կ ա ց
էնե
բու
Հետ
եւ
1915/
վերշր
ղա կ ա գ է ր
մբ էկքեց
:
Ա ակա
յն ՚կղապետ
Լօրէնսէ
գբգում
ով
,
Ան՚լլէաց
էնե՜ ր բ , քաշա
կ ր ե՜ց էն
Հաշիմ
-
եաններբ
եւ
Ոաշէաէ
էլռլսաէլէցնեբ բ :
իսկ
Աէուտ
ղղալով
ռբ վտանւլուահ
է , ո–
բոշեց
բնաշնշել
էբ
թկամէներր.
Պ"՚տր–
ուակ
բռնե լով
,
Հաշէմ
եաններոլ
էմ էր
Հփ՚-ոէյինի
Հռչակումբ
էրրեւ
« ղեր
իշխան
բոլոբ
արաբական
ե ր կէ րն ե ր ռ լ» ,
Հէճաղ
ղնաց
եւ ղրաւեց
Ա էքէ ն :
Ան՚լլէացէներբ
էրրեւ
կաաարուահ
էբո–
ղռւթէւն
բնղունեցան
այս
ղէւղքբ
;
Իպն
Աէուտ
1926/Տ՛
Համարարական
Համ՚սժո
-
գ ո վ
մբ Հրաւէրեց
, էբրեւ
ոլաշտսլան
Հա
-
ԽԱՐԹՈԻՄԻ
մէշ (Աուտան)
տօնուահ
է
Ա. ԱաՀակ
եւ Մեսրոպ
եւ էրենց
թար՚լ
-
մանէչ
աչա/կրաներռւն
յէչաաակբ
Հոկ
-
տեմրեր
՚ՀՏԷն
։ Տեղէ
ունեցահ
են բանտ
-
խօսութէւն
, արաասանութէւն
եւ
կենղա–
նէ պատէլեր։
քՍօսահ
է ղպրոցէն
անօրէն,
Պ. Բէւղանղ
Տէւլկէրեան
, որ
՚1"1բոցին
նորաէլառոյց
չէնքին
Համար
է լ ՚ ս բ ղ մբ
պի^
տոյքներռւ
անՀբամեչտութիւնբ
սլարղե
-
լով,
ներէլանեբէն
խնղբահ
է որ
իրենց
նիւթաէլան
օժանղա
էլո ւթի
ւնը
բերեն,
կէս
ժամուան
մէշ Հանգանաէլուահ
է
600
եգ.
ոսէլի
:
ԿԻՊՈՈԱԻ
ռատիօ
էլայա՛)։՝
՚
Հայկէսէլան
բամինբ
ոլիտի
արուի
ամիս
հբէլու
ան
-
գամ
: Ամսու՚սն
առաշին
չորեքշաբթին
, ի–
րիկուան
մամ ր
8—8 ՛ՅՕ
յի
"կ երրորգ
երեք–
շաբթին
էլէսօրէ
ետք
ժամբ
4-30—5
միշին
ալիք
434։
Բացումր
էլատտրուեցալ
՛Նոյեմբեր
4։ին եւ
նուիրուահ
էր թ ա ր գ
-
մանչաց
յիչատակին։
հէօսեցալ
Կիպրոս՚ա–
Հւս յերու
առաշնորղբ
, Վեւոնղ
եպիսկ
. ,
իսկ
գեղարուեստական
րաժինը
էլատարե
ցին
Աելքոնեան
Կրթ՛
Հաստաաոլթեան
սաներր
:
ՏԽՐՈԻՆԻ
ԳաՀիրէի
մէշ
Հոէլտ.
11–
ին մեռահ
է Օր ՚ Նարիէլ
Ոս՚ոս՚ն
: ^նահ
էր
Աամաթիա
(Պոլիս)
ւ
կրթութիւնը
սաա
-
ցահ
է Նունեան
- ՎարգուՀետն
վարժա
-
բանը,
ուր վարահ
է նաեւ
ուսռւղչաէլան
պաչտօն
: իր Հայրենասէբ
ւՐօբ
ՇաՀան
-
գոլխտի
թելաղբանքով
կը մանէ
Գաշ^^
նակցութէւան
շարքերը
եւ էլբ ղոբհէ
«Տո
րեն»
հահէլանունով
: Կբ
ցլ՚ռւէ
«Գբօչակ»ի
թիւեբբ
, ղէնք
ու պայթռւցիէլ
վ՚ոիսագրե
-
լով
թաղէ
թա՛ւ
;
Գոբհունէռւթիւն
էլ՝ռլնե–
նայ
«Պ՚ոնք
Օթ"ման»ի
ղրաւման
միշոցին
,
ղէնք
եւ ձեռնառումբ
փոխագրելով
;
Աա–
մ աթիո
յ Մ իսաքեաններու
տան
՚ ք է շ ,
Գնունիի
ղեէլա՚էաբութետմբ
, է.րբ անՀա
-
ւասար
էլռիլ
կր
մղուի
թկամ իին
գէմ
,
« Յ՛՛բեն
» կբ
ձերբակալուի
եւ
կբ
նետ
-
ուի
րանա։
կր ձերբտկալուի
նաեւ
«Ցորե
նի»
մայրը
եւ բանտակից
1լ՝րլլայ
աղշբ
-
կան
, ոբ տասնըՀինգ
տարուան
գւ
ւաաա
-
(*) ՛ե– Սամոլրսկի (էֆէնտիեւ). «Դա–
ղսաան» (ռուսերէն) : Մոսկուա, 1925
էջ 135 - 136 :
Հաստատում
պատեբաղմի օրերին
Գեր
-
մանիա
Հաւաքուահ
Հականղլիական
եւ
Հակառռւս
մաՀմետական
^նգիկ,
թա
-
թար,
ափբիկեցի
, աբաբ,
թուրքեստանցի
եւ
այլ գորհիկե՜բի
Հետ
եւ որոչում
են
Հ իմնել
Համ
իսլամ
աէլան
յեղափոխական
մի
կազմակերպութիւն
, որի
նպատաէլբ
պիտի
լինէբ
սլայքաբել
իսլամ
ցեղերի
թշ
նամ
ինե րի
գէմ
եւ պաշտպանել
Թուրքիա–
յի
չաՀերբ
:
Ս՛
ՎՐԱՑԵԱՆ
տացեակեբու։
1027
Մ ՚ ո յ ի "
20/5՛,
Ա՚^՚է
֊
կան
ճանչցաւ
ղ ՛ ո յ ն իբրե՛–
Հիճազի
, Նէ
-
^^էտի
թաղաւոր։
Միւս
եբէլիրնեբն
ալ
Հե
տեւեցան
իբ
օբինաէլին
:
ԱյսուՀանղերձ
եբէլար
տարիներ
Իպն
Աէուտ
սլայքտբեցաւ
խաղազեցնելռւ
Հտ
-
՛է՛ ալ՛
իր
եբկիրնեբր
եւ
1932/^՛
միացուց
իր
երէլու
թագաւորռւթիւննեբր
Աէուտի
Ա
-
րարիա
անունին
տակ
: Նեբէլայիս
կ՝իշթէՐ
ա բարա
կան
թերաէլգղիին
ամէնէն
մեհ
մ՚սսին
՚էբ՚սյ
:
իոկ
Աէուտ
երկու
անղամ
միակ
գուբս
ելահ
է իր երկրէն։
Առաշէն
անզամ
1945–
ին , տեսնելու
Համար
նախաղաՀ
Րողվէլ–
թր
Աուէղի
շրանցքին
մէշ,
ամերիկեան
մաբաանաւի
մբ
մ է շ ։ Երէլբորգ
անւլամ
1946/5՛
Ե՚լիպառսի
գաՀրնէկց
Ֆ
՛Ա
բուք
թաւլաւորին
Հետ
, իբբեւ
Հիւբ
:
Րիատ
աչխաբՀի
ամէնէն
տիսուր
քաղա–
քլկ
է
1
որովՀետեւ
թ ա գ ա ւ ո ր բ մաքրա
-
էլրօն ,
խսաաբարոյ
մէէլն
էր :
Ջէր
սիրեր
ոչ
հ իսա խոտը
, ոչ
՚ոլքոլր
) ոչ
ու լ
երաժշ
տութիւնը։
Իպն Աէուտ
երկու
րան
՛Դ՛ոյն
շաա
էլբ սիբէր
, էլ ինեբբ
եւ սուրճր
:
Թ ա գ ա ւ ո բու
թիւնբ
ամվ՚ոփուահ
է թա
-
ղաւորին
անձին
մ է շ ։
Ոչ սաՀմանաղրո՛–
՜
թիւն
ունի,
ռչ ալ պէւտական
ղանձ
:
ՄԷԿ
օրէնք
միայն
ի զօրու
է.
Գուբանբ
որ
պաբբեբարար
էլամբասկգռւի
Հրամանա
-
՚լիբ
- օրէնքներոփ
:
Ամ եր իկեան
բնէլեբու
թեանց
( Արամքօ
)
Հետ
էկ քուահ
պա
յ՛է ան աւլ ր"փ
, Հանւլ ուց
՜
եալ վեՀապետբ
տարեէլան
150
միլիոն
տո–
լ՛որի
եկամուտ
մբ ապաՀովահ
էր։
Անկէ
առաշ
մարգ
գլուխ
150
տոլարի
Հա՚քազօր
գումար
մ բ քլբ գանձէր
ամէն
ուխտաւորէ
•
Բարիլգի
առաշին
Հորր
բացուեցաւ
երբ
Աէուտի
Աբարիա
գեբիշխան
պե՚ոութիւն
մբ
գ՚սրձաւ
1933/5՛։
Ա կ
ա՚ոեն
ոչ
մէկուն
մտքէն
էլ՚անցնէբ
թէ Արաբիա
մեհ
քանա–
կութեամր
քարիւղ
ոէնի
, ոչ իսէլ
Անղ
լիս՛–
ցինեբր
որոնք
աոաշին
սլեղռւմ1ւերր
կա
-
տարահ
էին : Այժմ
տարեէլտն
12
միլի՚՚ն
թոն
քաբիւգ
կ՝արտագրեն
եւ
Աէու՚ոի
Ա ֊
րաբիան
Միշին
Արեւելքի
երկբորգ
քա
-
րիւզաչտտ
երկիրն
է իրանէն
՚//–/»^ : Բ՛"
՜
ՐԻ՚-գին
կոբՀիւ
եբբեմնի
տնապատբ
էկր–
պարանավւոխուահ
է քսան
տարռւան
րն -
թացքին
: Ասֆալաէ
խճուղիներ
եւ
բանուկ
երկաթոլզիներ
Հաստատուահ
են :
Նաւա–
Հանգի
ս աներր
օմտուահ
են
արգիաէլան
յարմարռլթիւններով
եւ նոր
շէնքեր
կը
բարձրանան
•
թ՝ .Ա .Թ •
Fonds A.R.A.M
