Փա՜ռք ԳաշնակցոէթեաԱ
Ողի՚յ-ե
իր
62
սէսէրիներուն
: Տեսէք
"՛յն
սւրիւ֊՛
նալի երկար ճանապարհը
զոր կտրահ է ան անվր -
/չսքնգ՝ ոսկեղէն
Հետքեր
ձւլելով
իր ետին : Կր քալէ
ս,ն պատմութեան
է քերէն դէպի
արեւահաղր
Արա
րատի,
որուն
փէչերոլ տակ, էր երբեմն,
քաՀ
մր
վսւոեց
լուսաշող։
ՋաՀր՝
յալիաենական
Հայրենի
քի։ Աղատ
ււլ անկախ։ Որ այմմ դաբձահ է
յոյսեր
բու եւ իղձերու
ներշնչաբանբ։
Գաշնակցութիւնր
արդիւնք էր
յեղափոխական
տաոապաղ
ին երկունքի : Ան հնահ է մողովրղա
յին
ղանղուտհէն
" լ նոյնաղահ՝
անոր
Հետ։
Միթէ^
կարող էբ ան ապրիլ
այսքան
եբկար, եթէ չդաո -
նա՛ր "դի մբ անշէք, ղաղափար
մր աննիւթական ,
անբմ բռնելի ու աոեղհուահտյին,
որ սակայն
ներ
կայ է, ու կ՚ապրի
ամէն
Լայոլ
սրաին
մէք :
ՀԼյղ գաղափարն էբ որ ՀբաՀբեց
Հոդիներր,
՚՚էՐհ^՚Ց
ւԻ՚ԺՐՌէ
Հայրենիքի
սէրր
ներշնչեց
ու ա– -
ղատութեան
ճանա սլա րՀ բ լուսաւորեց
:
Եւ֊ անձնաղոՀ
սերունգ
մր , ձգահ
տուն
ու րնտանիք
, Հանղիստ
կեանք ուփայելք
նետուե–
ցաւ աղտտագբոլթեան
յոբձանքին
մէք ուիբ ար-
եամր
իլլակս/նացուց
գարերու
կորսուահ
անկա -
խութիւնր
: Հատոյւներ կան դիղուահ
Ղ՚աշնակցոլ^
թեան
գոբհ
ուն է ութ եան Հերոսական
ղ ր ուա ղնե -
րոփ ,ե տակաւին
կարող է Հատորներ
լոյս
րնհայել
աոանց կարենա
լ սպառելու
իր
յեղափոխական
պատմութեան
նիւթբ
:
Ղ՚աշնսւկցռւթեան
փ իճակուեցալ
դարձեա
լ պե –\
տական
կուսակցութիւն
բլլալու
պատիւր։ Անաբ -
մանի էրալգ փւառքին։ Աակայն, աւաղ,
Հայրենա–
ղ աւ. մ արդ իկ օտաբ
ումեբոփ
եկան
քանդելու Հա -
ղաբաւո բ
Հ ե րոսներու
նուիրական
ա
շխաաանքին
արգիւնքր ել նորասաեղհ
Հան րապե տո ւթի
ւ1ւբ
խեղդս ւեցաւ
եղրա լբադաւ
աբեան
ճապաղի^ւե -
բուն մէք՛.
ԱյնուՀետեւ
Գա
շնա
կ ցութ
իւն բ , ինչպէս
մողո–
վուբդբ,
դարձաւ
վտարանղի
ու
աստանդական
%
Անոնք
այմմ կ*ափսոսան
վաղանցուկ
փառքերու
փրա
յ , տոլա յտելոփ
օտսւբ անբաղձալի
Հորիղոննե–
բոլ տակ։
կեղհ
Հա յրենասէ
րնե
ր ու իմաստակներ
,
պարեր րաբար
մ ա շահ
/տնկերղ
մբ կբ կ
Ո
կնեն թէ
մեոահ է Գաշնակցութիւնր
ու
վանելիք
չունի՛»
ա քլեւս : Ֆբանսացիւ
նշանաւոր
առակախօսբ՝
Լա -
ֆոնթէն
, որ ամփոփահ է Հռչակաւոր
փռիւդ
իացի
քարողիչներ
կաբոդ
էին Պոլսից
մինչեւ Վան , Ո՛ռ ւ–.
սաստանից
մ ինչեւ
Ամ եր իկա
ցնցե
լ
Հա
լութիւնր
բոլորի
սրտին
միեւնոյն
ղարկր
Հսւղորգելոփ , բո–՛
լորի առքեւ
պաբղ ամփոփելով
մեր
լնդՀանուր
•աղղային
իղ^եբր,
քան ալդ անում
էին Հին յեղա՛
փոխական
ձեռ^նարկներր : Ո՛՛ր
ղ Ր՚՚ղր
ա բգեօք , ոբ
լեդոլաղէտր,
ո՛՛՛ր Հարուստր,
ո՛՛՛ր Հռեաորր
կարող
էբ Հալկական
պաՀանքների
մասին ա լնքան
Հբա -
տարակութիւնների
մէք աինքան
լեղուներոփ
, ա լն
քան
ղրել , ա քնքան տպադրել
, ա յնքան
սրտեր ու
մ աքեր
յուղել
, որքան
դրել , աւղադբե
լ , ղգա
լ ու
մտահել էբ տալիս
Հա լ մողոփուրդի
հանր , ս/1ւոր–
մ ալ , գմո խա
լին կա ց ո լթ ե ան թարղմ
սն ր
յեղա
փոխական
րո դս քր ՝•
՚ԲՐԻԱՏԱՓՈՐ
իմաստունին՝
էղոփփասի եւ
այ/ոց
առակներբ,
ի՛ոբ տաղանգոփ
մր Հետեւեալ
ղեղեցիկ
առտկբ կբ
նեբ
կայ ացնէ մեղ .
Ութսունամեայ
հերունի մբ
հառ կր տնկէբ , երր դեռատե
երեք պատանիներ
կր
մօտենան
ու անմտօրէն
1լ բսեն
՚
Ջեր այս տարի -
բին հտռ տ՚ւկել
հիհալ/ելի է : Պէտք է
նտՀւսպետի
մբ չավէ ապրիք
ո րպէսղի
կարենաք
օգտուիլ ձեր
աչխաաանքին
պտուղէն : քնչո՚՚լ
հսնրարեռնել
ձեր
կեանքր ու մտաՀոգոլիլ
աաագայի
մբ Համաբ ոբ
ձերր պիտի
չրլլայ։
ԼաւադոյՆ է ձղէք երկար
ասլ–
բելոլ
քոյսր։
ք՚սկ
ապագայի
մասին
խոււՀիլբ
մի
այն
մեղ կր պատշաճի • • •
Իբօ՚^ք,
կ՝Ր"է
հերունին
յանկարհ
, ո՞՛վ կա–
բսդ է վստա Հօբէն նախատեսել թէ մեբ մէքէն
վեր
քին ապրոդբ ես սլիտի
չբլլամ
: Աի դուցէ ես ապ
րիմ տակաւին
երկար եւձեր շիրիմներուն
վրայ
Համրեմ
բաղմաթիւ
արշալոքսնեբ
...
վերուն
ին
իւ բաւունյ»
ունէր : ՈրովՀետեւ պա -
տանիներէն
մին հովամոյն կր խեղղուէր,
եբկբոբ
գբ կր սպաննուէ
ր անակնկա
լ Հ ա ր ո ւահ է մ ր , ինչ -
պէս
երբորգր կր մեռնէր
հառէն վար իյնալով ;
Այս առակբ
, կր ււլատշաճի
մեր աղղային իրա–––
կանութեան
: Գաշնակցութիւնր
կր շարունակէ
տք
նիլ ուղ որհել ապագա
լ չէնշող
Հեռանկարներու
Համ աբ : ք՛ն։ չ փո յքմ թէ՝ անմ իտ
մ արգիկ
Հ րապա -
բակբ
կ՛՚աղմկեն
փո բձե լոփ աբատալո
րե լ կամ չքա՛^
ցնե
լ Գանակց ու թիւնւբ : Գա նա
կ ցո
ւ թի ւնր
իբրեւ
աբթունէ պաՀակ՝
իր ֆիղիքական
ու
բա բո յա կ ան
գո՜յ ութ իւնր պիտի
պաՀԷ
մ ինչեւ
փեր քին
Համ
- 5
րանքր
Հա ք ութեան
:
|
Մեր
բո լորին
նուիրական
պա րտա կանա ւթի
ւնն Հ
է թել ու թիկոլնք
Հոնգիսանւալ ա քս Հա լբենանւբ -
ւէր
մեհ կուսակցութեան
ո րսլէսղ իւ ան ոչ
միայն
կարենա
ք քադթաՀաոել
նեոկա
լի գմնգակ պա լմ
։ււ
ն–
նեբր ա
ւլ
եւ ի կատար
ահել
աքն սրբադան
առաքե–
լութիւն։բ
որուն
Համար
ինք հնուն/ւյ առահ
է ։
Գ– ՊՕՈԱՃԵԱՆ է
Այս
ղիչեբ
երթանք
նորէնւ
ա յն մեՀ եան։ բ ուր
Հինէ օրերու
մեբ մսնկոլթիւնն
է աղօթեր • • •
Ու մտնենք
ներս. Հոն պիտի
տեսնենք
եբեք
սուր բեր
, ղլուխնե
ր ր կախ ու հնրագիր կր Հսկեն
գեռ
• • •
Պաչաամունքի
օր է այսօբ ումենք ալ իբենց
ետեւ
կեցահ
Հաւատացեալ
ու երկիւդահ
, ականք
դնենք
ձայներունւ որ սրտերռւ
իսոբէն
կուդսն
Մեր այդ քուրմերու
աօննւ է այսօր,
երեք
անձ
եւ մի բնութիւն,
որոնց ճակտին։
երեք
տառեր
ս՛ուրբ միւռռնռփ
են դրոշմեր
, Հ • Տ • Գ • ՝•
Երեք
։։իւն։ե բ կ րանւ ի թեա
ք , տմ ուր , >անխա խտ
Հիման։
փրայ
մեր Հիացման
են։ ենթակայ :
Աղղին
հոցէն
հնահ
, մեհցահ ու այգ
ազդին
Համար
քանիցս
իսաչուահ ու չարչարուահ
կեսն^
մ ր ա սլբահ :
Այսօր
տարիքն։
աոահ , հանւբ բեռր
իբ կոնա -
կին , բայց կարհես թէ եբիտասարդի։ պէս
Ք՚՚՚Լ^Լ
կ^ոլղէ,
թեթեւ
ոտքոփ դէպի
յառ՛աք
ու միշտ լա -
ռաք :
Ո" փ եղահ է ա յնւքան
յանւգուղն ու խիղաիս -
մարգ , ին։չսլէս Բր իււտափո ր մ ր որ անձնուէր
ին -
կան նաՀատակ
, Համի տեան բռնակալութեան
փերք
դնելու
, երբ անձամբ կբ փորձէր
ռումբր :
Զաւարեան
մր առաքելատիպ
, իր Հոգին ու
սիրտբ
դրաւ ի սպաս , մինչեւ
իր փեբքին
չ"՚–նէԱ
^
որպէսղի
Հայն աղաա ապրի,
էՐԱ
՚՚՚յ
՚ / ե ր ի
՜ ՚ ՛
քիոստոմն
անիս։։նք
, անվախ
գորքէիչ , փաղողդ
Հասնտոդ տիւ եւ գիչեր
ուր կարիք կայ ու Հո՛լեր
մո
՛ւ"
փուբգին
Ւրենց ցանահ
սերմերն
Հ ի՛ն որ ՀետղՀետէ
ուռ–
ճացան ու հլեցան եւ տուին
մեղ դէմքեր
այն.քէսն
սլաչտելի եւ ղոՀարե րող իրենց
ղ որհուձե էո
ւթեամբ
եւ ա շիսա տան քոփ
րլլան
ղրչ ի թէ ղէնքի ,
խօսքի
թէ գո բհի
Հեբոսնե
ր , յա յտնի թէ ան յա յա
, մեհ
թէ խոնաբՀ
:
Անոր
բոցն
էր , կրակր
սնշէք, ոբ
ր ո յ ն
դրաւ
ու դաբդացաւ
եւ
տեղ չի՚նեց
Հայու
սրտին մէք,
իբրեւ
Հայ ցաւին
սպեոանին :
Ան կա
յ եւ պիտի
մն.այ ու կ՚ապրի
քանի
Հա
^
է լի։ոարան։։լի ,
ամկն
եբկնքի տակ կարօտոփբ
սւ ՚
ւլատ
ու
միացեա/
Հայ աշխարՀի,
Հայրենիքի
Ե
փաբձ
իբեն , փա
յել է ոբ տօնենք
մենք ալ իր
Օրբ լ՛ւ ՛լա րգա
ր ենւք ղ ափնե պսակով
մր իբ ճակա -
տին։ կնճռոտ
, յողնահ • • •
Եւ
օրՀն։ե րդ մբ սրտի
իսո րէ անոնց
ռ ր իր մէք
հն։ան , անցան , ղացին
, բայց
կենդանի
.ոԼ
ներկայ՝
են։ մեր
Արտերու
, Հող ինե րուն
մէքր
յաւէտ
:
Մօտենւանք
նոր էնէ Ատրուշանի
կրակին եւ Հս -
կենք
մ ի՛շտ աիւեւ ղ ի էեր , արհա րհե
լով
անմ աՀ
ԱՆԳՐԱՆԻԿԻ
ՄՈՒՐԸ
քցՄԲ
«Ազդաււ»ԷԹ վերապահա-թեաւքբ . —
Անղրանւիկր,
ինչպէս
յայտնի է, որ իբ շքեղ
սու
րբ նուէր ստացահ է
Ե ղ իսլ՚ոաՀա
յե րէն
1927/՚5՛
ՀՕԿի
"՛յնւ ՚ստենաւան
ն.ե րկա
յա ց։։ ւցի չ
Գրիղո
ր
•/ արդ անեան։ ի մ ի՚քոցով
,
նուիրեց
Լա
յաստանի
Պատմութեան
թա^
ղ աբսւնին :
Մինչեւ
1934
սուրբ
պաՀուահ էբ
կնկավէղիի
մէք։
1934
Լռկտեմ
բերին
էնկավէգին
յանձնեց
սուրր պատմ ութեան
թան, դարանին։
, սակա
յն ա -
ռանց ցուցագրութեան
իրաւոլեքի :
Անղ բան իկի
ա յս սոլբր
չին։ ո ւսւհ է Հա յկականւ
սլւստմական։
սուբեբու
նմանւոլթեամբ
•
Երկսայբի
ել ուդիդ է , Հաղիւ
70
սմ . երկայ
—
/• ւէ
։ թեամբ , երկու
եբեսին
քանգաէլնեբով
, եւ ոս
կե թե
լ բնգե լուդ ո ւահ մակաղ րոլթեաւէ բ •
Ա– երհս՛
«ԵգիոլտաՀւսյր
Հայոց
մեհ Ան։գրա -
նիկին »:
էբւես՝
ՀհԱտսոլն , Մոլշ , Վան, Շուչի,
եւն.
բոլոր
վա յբերու
անչուննե րբ , ուր կռուահ եւ յաղ
թահ է Հալ մող ովոլբգի
մեհադո
յն Հերոսբ
։
Գաստսւպանէր
փւքոոկր է, մէկ եբեսին
70
ադա–
մանւգեայ
ղարղեր
չ՛ս րուահ :
Արհաթապատ
, Հայկական
պա՚ոմական
քան -
գա կնե ր ո փ , նա շիսաղա րդ ուահ
սլ տ ւո ե անւի փրայ ՀՈԱ–
եիո՚ի
բան։ու ահ են կքմիսւհնի
, Աղթամարի, եւ Տ՛"–
թեւի
ւիանքե րո լ բա րձ ր ա քան գա
կն, երբ :
Պատմութեան։
թանւդաբանի։
աղղաղրական
րամ -
նիւ ղէնւքերոլ
ցուցադրութեան
այցելոլնւերբ
, յա -
ճախ
հահսւկ եբ Հարցնեն.
«Ո^րն է
Անդրանյւկի
սուրր :
— Եւ ոչ մէկբ,
կ՚ըլլայ պատասխանբ :
Հ
<ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(40)
ՀՌԶԱԿԱԻՈՈ ԼՐՏԵՍՈհՀԻՆԵՐ
Զ –
ՅԻՄԱՐ,
ՅԻՄԱՐ
ԶՈՅԳ
ՄԸ
Ան հնահ
չէր լրտեսուՀի
մր ըլլալու
Համար
։
Թէեւ
Հանրա
յին
մեհ ուշադրութեան
ու
ռէքլամի
առարկայ
դարձաւ
, բայց
չէբ լրտեսական
այն
տի–
՚ղր, դոր մարգ
կրնայ
իրապէս
ատել։
Պատմու -
թիւնբ
ղայրոյթ
չունի Աաթա
Հարիի գէմ, ոչ
ալ կ^ատէ Տալիլան
, ոբ Աամսսնին
դաւաճանեց :
Ի՚^նչ պիտի
րլլայ,
սակայն
, պատմութեան
դատա–
փճիռր
էսյս կնոք, ճուտի
Բով՚լրնի
մասին, որ սի
րոյ ղոՀ մբ եղաւ։
Ջափաղանց տռփոտ
կին մբն էբ է
Գոբհ
կ՝ունեն։ար
միամամանակ
երկու
այրերոլ
Հետ։
Մինչեւ
իսկ իր փաստաբաններբ
կապուահ
էին անոր • Աաբգ կր ցաւի
անոր Համաբ \ Աեււն
էլ՛,
որ ն՛ետեց
դայն
լրաեսութեան
ղաչտր,
իր ան։~
փորձութեան
, տխմարութեան
եւ
յիմարութեան
<–եա միասին :
1948//
Ծնունդէն
քիչ փեբՐ
էր , երբ ռումբ
մր
՛դա յթեցաւ
Ուռ չինկթլնի
Հետա խոււլո
ւթե ան Գաշ
նակցային
Գրասեն։եակին
մէք։ Աաացուեցալ Հոն
աեղեկոլթիւն
մբ, թէ Հետախո
լզո ւթ ե ան Գա ^ա
կ–
ցային
Գրասենեակին
եւ Գատական
Նախարտրոլ -
թեան։ մեհապէս
ղաղտնի
ւիա ւե բա թո լղթե ր ր կբ
գտնուին
արգէն
Ուոշփնկթլնի
խորՀբգային
գես^
պանատան
ձեոքբ :
2^ .
էտկալւ
Հուփբր
, Հետա խո ւղո ւ թեան Գաչ -
նակցային
Գրասենեակին
պետբ,
մողոփի
Հբաւի -
րեց սպասա բկութեանց
փարի^երբ։
Լուր
տուա՛ւ
ան լնդՀ • դաաախաղ
թոմ Բլէ րքի եւ լնթացք
։։։ -
ռաւ
լրտեսութեան
պատմութեան
մէք ամէնէն
ող -
բերդական
գէպքերէն
մէկբ :
Տեղեկութիէնր
սաացուեցալ
Հետախոլղոլ
-
թեան
Գաշնակցա
յին
Գյւա սենեակ
ի մէկ
գո
րհա՚կա–
լէն , որ կ՚աշխատէր՝
Միացեալ
Նա Հան դնե
բու
մ էք ղոբհող
խռ բՀ բգա
յի՛ն լրտեսական
ցանցխՅւ
փր–
բայ : Անոր անունր տակաւին
գաղտն
ի կբ պաՀուի
:
Այս
մարգր
երբեք
սխալ
տեղեկութիւն
մբ
տուահ
էէյ՛ ՚. Բա
յց ա յս պտ րաղ սւ յին։ , իր տեղե կութ իւնբ
անկատար
էր : իր ամբողք
դիտցահբ
տ յն էբ , որ
տեգե կագի
րնե
բու
երկու
տեսա1թւե ր կր
գտնուէին
խոբՀրդային
ձեոքերոլ
մէք։
Անոնք կր պարունա
կէ ին ղաղտնի
տեղե կութիւննեբ
ամերիկացի
Հա -
մ ա յնափաբներոլ
մ աս իւն։ , ինչպէս
նաեւ
մ անրա՝ -
մասնւութիւննեբ՝
օտար
ւլ որհակալնեբու
եւ օտա ր
գիլանւադէտնեբու
չո՛՜րք
Տեղեկատուն
կր կարհէր
, /մէ
տեղեկադիրներ
բր ւիոխանցոլահ
են է^ոք մբ կողմէ,
որ նախապէս,
ա շխա ՛ռահ
է ր Նիւ Եորքի դատակաՆ
պաշտօնա -
տուն։ ր եւ որ,
Հ ա ւանա բաբ
, կր գանուէ
ր մ իեւնո
յն
պա շտօնատանւ
օտա
րնւ երո լ
արձաՆադբ
ութեանց
բամանւմ ունքր , Ուո շինկթրնի
մ էք :
Զմ րան
ա յգ օրբ սկսաւ.
Հետախուզութեան
Գաշնակցա
յին։ Գրասենեակի
ամէնէն–
ամ բողք ական
Հ ետա սլնդո ւմն։ ե րէն
մէկր : Օտարնե
ք։ո ւ ա րձանա -
դբութեանց
բամանւմունյքին
մէք հառայող
ամէն
կնոք
մ ասին ստոլգո
ւմնւե ր կատարուեցան
: կա յին
եբեք կիներ,
որոնք
կրնայինւ
թերեւս
ւլադտնի վա -
ւերա թուղթեր
փախ ցուցահ կամ
լնգօրինակահ
րլլալ , բա յց անոնցմ է մէկր
մ իա յն ա շիսա տահ էր
Նիւ
Եորքի պաշտօնատան
մէք։
ՓայլուԼ
,
27 " " " -
րե կան։ , փեբլուհույքներ
կատա
րող եւ Պ՛ս
բնրբտէն
լնթացաւաբտ
աղքփկ
մլն էր,
ճուա
իթ Բոփ
լրն ա–
նուն ոփ :
Հրապուրիչ
, փոքբակաղմ եւ սեւ մազեբոփ
,
ճուտ
ի թ կր սիբէր
ե րամշտո ւթ ի ւննք ուարուեստ
-,
ներբ \ Արդիական
Արուեստի
Նիւ Եորքի
էքեգ
թ անղ ա բ ան բ , իբ սի բական յաճախափա
յրե րէն
մ է–
կրն
էր : Ան , յաճախ
կ՚այցելէր
ն,աեւ
Ուոշինկթլնի
նկաբնեբոլ
արուեստասրտՀբ
: Իր Հետաքրքիր
ել
աբթուն
մտքոփ
, սուր
Հասկացողութիւն
ունէր
ա րտաքին
Հարցեբոլ
մ ասին : Պ ա րնբրտ
^ոլէճին
մէք,
խմ բաղ բականնե
ր ղրահ էրփարմարանի
թեր
թին
Համաբ։ Այդ ղրութիւններր
աւելի
արմատա
կան
ուդղոլթիւձէ
ունէին ; Րա
յց
ե րիտասա
բլ^երբ
միշտ արմատական
կ^Ըլէան՛, այնպէս ոբ ոչ ոք
լրքօրէն
նկատի առաւ
ա յս պա
րաղան:
Գո բհի ասպարէդ
մ տահ էր իրրեւ
ղ աղափա -
րապա շտ մբ ել նախանձախն։գիբ
հառայել։։լ
մո ^
զոփ ուրդին
: կ^ռւղէր
միամամանակ
ո ւղո լիք , ու
ոիւրել։
Կ^ոլզէր
նւաեւ յաքույահ
մէկբ
րլլալ ;
Թ՛արգմ– կ. գ.
՜
Բ֊
ԶԻՆԿԸՐ
ԿԱՐԳԱՏԷԲ եՒ
ՏԱՐ^ԽՏ^բ
Հ Յ Ա Ք - Ա Ջ ^ Ը
Fonds A.R.A.M
