ՕԶՄԱԹԼՓ
ԼՃԱԿԸ
Րիւրեղաքւար գոԹԷ րոպէ մը գաղսւնօրէն
Այս օըուան լքէջ • յսյԱւրժռ-լթեււսմբ յյււլացընէր,
Ժպիա|ւքւ պէս փռքրիււ աըղոՆ մը ոսկեհեր,
Տ՚եղեցկավտւո շոյլ մ՚անցեալ|ւս արեւյներէն • • •
Այս օրոՆսււն լքէջ հըրաժեշտի եւ ւորտմւււ–ր֊եւսւքւ,
Երբ կը տեսնեմ որ կր հսկեն (յլլսուս վերեւ.
ԻրեւՏց աւնհուն եւլբայբութեամբբ լայնաթեւ.՛
կերպարանքներ որ կորսըւած են Յաւիաեան • • •
էբբ կր բացուի վէրքի ցաււով կեանքը կաէրծես,
Վիշապահեն ծաւլիկի սւէս անըրյային,
Կաբօաաձայն աղաղակներ ցիս կանչէին ,
Ու ես յ՚անկււրծ կախաբդըՆաւծ տաո–ապա1նքէս,
Այս օբուսւն մէջ վեբւացտնե| կարենայի
Իմ արիւնիս մո|ե(քնավառ բսցը վ ա յբի ՛ ՛ ՛
ԱՐՍԷՆ
ԵՐԿԱԹ
ԽՄք՝
Մեր օւչխաւոակիցր
, որ Փուրիդ կր ՛չ
"՚–
ԲաԱաստեղծ ԱԽէոԱ
էբ երկու, ամիսէ ի վեբ, Եգիպ՚ոոս
կբ վերա–
Հիմա կր յիլեմ այգ չոր
Մեր գրագէա աշիատակիցը, Կ– Փ ոլ ատեան ,
«ղյայց» մը նուիրած է բանաստեղծ Ահարյւն Տա–
տուբետքփ ,
«
Անդ աս տան
» ի
երկրորդ
թիլին
մէջ (շարունակելի) :
Ստորեւ հատուած մը —
X
•••
Ա՚-րիչ
՚>Ր մր ղայն գտայ
իր եղբօր
կօչիկի
վաճառանոց
ին
մէշ,
մինակ։
ք՛անի մրչաբաթ– է
չէի աեսահ,
բայց
ղիաէի թկ կ՚աչխաաէր
նոր
ղոբհի
մր վրայ։
Զեռքին–
ճմբթկոլահ
թուղթի։
կտոր մբ ունէր ու իր ^անղուգական՝^
մատիտր ,
մատի
մր չաէի որ ոչ կր կարճ^ւ–աբ, ոչ կ՚երկննար
%
^Ռ
՚ւՐ^՞"՝
Ր"Ի՝
յանկարհ
իբ աոշեւր
ցրԱ՜
ուելով
I
Ուզեց
փաիսցնել,
բայց
այնքան
խնգբեցի
Որ
գոնէ այգ անգամ
չմերմեց
ղիո : կարղաց ;
Աինչեւ
ղաոնայ
Պ՝չ՛ օր : Բաբի
ճանապաբՀ
մ բ ու։քեց բա քց վՀատեցաւ.
իրեն նեբկա յացո լահ ե~
ղանակնեբուն
եւ իսօմքեբուն
աափակութենէն
, մա
նաւանգ երբ աե սալ
Հա յ բ ենասէ րնե րո ւն քաբում
ին
ճԳեբմանիա
ամէն բանէ վեր՛» քայ/եր։/ին
: Ուրեմն
ստիսլուեցան
վեբաՀաստատել
դա
յն ՛եւ ։։բովՀե -
տեւ
իսոբտւէիրր
փոիւ աոնուահ էբ առա9իՖ
։ոու
–Հչ
նէն,
շնչեցին
զայն եւ վերակոչեցին
^Գերմանիոյ
երղբ՛», պաՀելով
երրորգ
տւէւնբ,
ամէնէն
անմեղր՛
Միութիւ|Տւ, արդաբոՆթիւն եւ ադա1տութիւն դբա–
ւսյկամւճ են եբջանկութեա1ն :
իսկ ար եւե լեան
Գերմ անիան
, եբեք
տունով
քա յ/եր։լ
մ բ Հաստատեց
ԵոՀան
Պեխ
բրի բաո եր ով
եւ
Հանս
Այսլերինի
եղանակով : Ե բգբ
՚" քսսւկ" կը
սկսի։ Հ Գերմանիա
, մեբ Հա քրենիքր մէկ եւ միա–
ցահ , վեր կ՛աց տւերակնեբէգ
ել նա քէ
գէսքի ա–
պա։քան՝»% Երկրորգ
տուեր կոչ մբն է խադադու -
թեան
, երրորդբ՝
յորգոր
մ բ աչխաաա՛նքի
•
՚քյոր Պետութիւ5ւնե/։ն
ալ աղգային
քայլերղնեբ
կր էինւտռեն : Փաքիստան
ի մէ^ ,
օր ինակ , ասլաբ ՚
գիւՏ։
մ բցում է մր ետք թէ բաււերոլ եւ թէ եղանա
կի տեսակէտով
, կաոավա
բ ութիւնբ
խնգիրբ
յանձ
նեց իսորՀ րղ ա բանական
յանձնախում
բի
մ բ
որուն
անղամ է եր։ք աՀան
մր • • • պա բենաւ։։
րմ ան նախա
րաբբ :
Վատիկանիւ
մԼ^ ալ Հարկ գատահ
են)Տ70իքայլեր.^
գին տեղ Հասւոատելտւելի
Հտ՚նգիսւալորմեղեղիմրՀ
Այս փով^ո խութի
ւնն եբր
երբեմն կբ
ղմուարսէ–
ցնեն ա բտ
բո
ղ ա սլետնե
բո
ւն
ղոբհր,
տեղի
տալով
ղանւսւղան
թիւր իմա ցութեանւց
՚,
ղերբ
,
ղոբս
ԼՐԱՏՈՒ
ԱՐՈՒԵԱՏԻ
Պ– Աշոտ Մալաքեանւի
(ՒքշՈՈ \՚€քՈ6Աւ1)
նոբ մա -
պա՚ւէնէր
Լտ քրԱ1է 1)6ք6Ո(1ս
(Աբղ իլուահ
պտուղ ր՛)
Փուբիղէնէ տ։ւտ9
ն՛ե րկտ
յացո։ եցաւ Աեսլտ.
Յինւ եւ
նին։
Տովիւի
մէշ՝. ինւչպէս
ղրահ
էի՚նւք պատ րաս •-
տութեան։ ատեն,
Նիւթբ
աոնուահ է
ՏւաՇՈՕՈ/՛ Լէէ–
էքՏ ձ աօո
)\1Տ,ճէն : Գքիսաւոր գերակատարներն
են։
քշաՅուՅքւ
եւ
ՐրՅոշօւտշ յ
^ւոօս1 •
գտայ
^.Մօսեաց Անտառ^ին
մէ^ւ
Հին դարուց Հայերն ունէին մօրուք
էււ ս՚յնոբ վբայ երբեմն աբտասունք •
Ունէին պեիեբ, ազնիւ ցիծեբսվ,
էլ կին կ՚աււնէին, պդտիկով, մեծով ;
Միայն
՛այգ չորս տու^ հՐ\ Բ՛"ՏՅ արգէն
կր
յայտնուէր
ն. ո ր ԱՀաբոն
մր ինհի , աւելի պաբղ, ա–
ւելի
Հայեցիէ
Ակսահ էր ի։օսիլ
իբ գրահ
նոր
քք՚բ–
թուահնեբուն
՚Լբտ
յ , երբ ներս
մ տաւ
երիտասաբգ
յաճախոբղ։ւլՀի
մ բ ։ ԱՀս։բ։։Ն
ձաիսաւեբ
չաբմոլմով
մր տնէոր մօտեցաւ եւ տարօրինակ
շեշտով
մր Հտր–
ցսւց անոր թէ ի՞նւչ կբ ։իա։իաքէր :
Աչքերբ
յառահ էո ՚էեդեցիկ
ՏքբանւսուՀիին :
Ձէի
Հասկն/ար թէ իւնչ էր մրմնւշահր։
Մի՛չա այգ -
Աքէ ո ի՚օսելուի՝
քանի։ մր տեսակ
կօշի1չն
։եր
քյոյց տբ–
ւալ
այդ.
կնէո9,
բացի
անւ։։ր ուղահէն • • • :
Պաւոեբաղմ է , եդրտկացոլց
ԱՀաբոն
, մէկ
ձեռքր
վ՚՚ս՚իսով
անոր
ուսին։ գնելով,
չկայ
ձեր ու -
ղահբ. Տիկին,
չկայ,
բ ՚ ս յ ց քաշ եղէք
, շուտով ,
չուտով^ երբ վեբշանայ
պատերաղմր
• • .
ՅքրանսուՀին ետ եա քաչոլեցաւ
ել ղբեթէ
ւիա -
ղելով
ղուրս-ելաւ
, տարօրինակ
ւիա՚խի ու ղտբմտն–
քի
արտայայտութիւն
մբ իր գէմքին
:
ԱՀաբոն
քա րացահ էբ խանւութին։
ճիշգ կեգ -
լ։ոնբ,
ակնաբկներբ
կնո^ ետեւէն
•
Հաւանաբաբ
խեն։թի
մբ տեղ դրաւ
դիս,
ղո–
չեց , առանղ
տեղէն
շա՚րմե
լու ու նո
յն ձեւով չա
բունակեց
է Բա լց խեղճ
կ ինր
ինչ գիտնայ
թէ
"՞ ՛Ի եմ ես • • • Բանււ։։ստեւյհ
բ
ո՜
ւր , կօչիկ
հախող
ճանավար/ք
ուր– • • ն։ո քնւիսկ իմ մողովուբգէս
,
ք՚ս–
ն։ի՞ Հոգի կայ դիս
ճանչցող։
Մկսաւ
Հս։ քՀոյել
եդբօրր, ոբ ղի՛նք ձղահ էր այս
խանալթինէ
՚քէշ,
ՀայՀոյել
աւելի սրտաբուխ
, Հայ
կօ
շկա
կա րնե բուն։ , որոնք
ղոյգ
մր կօշիկով կբ աի–\
րանլան
եղե բ ա յգ գեգուՀ
ի՛ն երուն
, իսկ
ի
նք , Ա –\
Հարո՞նր
. . .
Այս անգամ
աւելի
աղեխայ։շ
ձայնով
մր •
՚Բաոասուն։
աարի , անտուն
, անտէր
,
անկին
•••ոչ
իոկ կքւն։ մր. Տէր ԵՀովա
. , . այսքան
յիմար
մաբղ կ^րլլա՞յ .•
Զուգէիր
կնոշ
ուղահ
կօ շիւղեր բ ,
մ
իշա -
«ՑԱՌԱՋ»Ի
ՊԱՏՄՈԻԱ՛ԾԲՆԵՐԸ
(7)
Հա,
Մինաս,
մտիկ բրէ րսահիս
աւելցուց
մամկոչբ
ա՛նոր ղարմանքր
ղրղռելով
: Երէկ ա -
ռւսւօտ
, տարիքոտ
մաբղ
մր, Ջ ՚ • –եան
էֆէնտիին
Հեա կր խօսէր
իյաչերեանի
ղեղեցիկ
մաՀաբձանին
՛առշեւ։
Բանւի
մը անգամներ
անոր
չուրշր գաբ -
ձան
, քիչ մր անգին
ուրիչ
գեբեղմանի
մբ Հողա -
կոյար
չաւիեցին
, ու պաՀ մբ յետոյ
չեմ
ղիտեբ
ին՛չ պատ՚սՀեցաւ
Ջ • • –եան էֆէնտին այս
մաբգոէձ
թեւին
կոթնահ
եկեղեցիի՛ն
սլդաիկ
գու,, էն
դուրս
ելան ...
Ժամկռչբ
քանի
մր վայրկեան
լուռ
մնալէ ետք,
Կր տեսնեմ ոբ տեղեկութիւն
չունիս պա -
տաՀահէն
րսաւ։ Այդ ան՚հ՚՚՚նօթբ
կէսօրէն՛
վերէ
քսվս եկաւ,
իմացոլց թէ Զ . . •եան էֆէնտի՛ն
կաթ–
ուահաՀար
եղաւ
ճիշգ իր դրան
առշեւ,
Բ՛ք՜Ի չԿ
կանչուեցալ
բայց ալպէն
անղդայ
վիճակի
մէշ էր
••
Բմիշկբ
Հասկցուց թէ մաՀր
արդէն
դրան
առշեւն
էր, ներս
մ։ոնելու պաա
բաստ։
Մինաս, գիտես ո՞վ է եղեր այգ մարդր =
Ինք
րսաւ
ինհի, թէ հլաչերեան՛
իր մեհ
Հայրն է,
թէ Ջ^. .եան էֆէնտին
եկահ, դտահ է ղինք, ու ա–
ոաշաբկ,,։հ
նոլիրել
իրեն Եւրոպա
յէն
ճիշդ նոբ
Հասահ կառք
մբ պայմանւաւ որ ինք ալ
էիոխարին՚է
զայն,՝ մեհ Հօր
մ աՀա րձան՛ ր նո
ւի րե լով -
Ժամկոչին
վերքին
իօսքերք,
՜^ամակ
փսւիսուք
•- ՝..-.-
" ՚ . ։ . ՛
.
,*–;–՛;
.՜–՛
՚՜–––՛՝–՜֊–^
"։.––.
՝
՝ ՚՝՛
էին,այնքան
ցահ ձայն՛ով կր շարուՆակէբ
զանոնք,
աեսնե լով որ կառապան
Մինաս աչքերբ
Հեռունե
րր
ս եւե ռահ
շղագրւլււռւթեանէ
ն շանն ե բ ցոյց
կոլ
տար :
Լրացուր
խօսքդ
, պոռաց
թմ բիբէ
աբթնցահ
մէկու
նման , ինչո՞ւ
լ^գՀատեցիբ
, սաստեց
բար–
կութեամր
.
*
Ի՞նչ
կ՚բսէի կոր, այո, ընգմի՚շեց
մամկոչը,
ան՛ունս
Արմ ենաքի է րսաւ ա յս
մ աբդր : Տէտէ
յիս
մաՀարձանբ
ինւձ ի՞նչ օգուտ
ունի՛, ինհի
նոր կառք
մր պէտք էր ոբպէսզի
կարենայի
շարոլնակել
դոր–
հբս : Ուն՚եցահս ա յլ եւս խարխլահ
է , ու աննորո.
գելի,
ձիերս ալ յոգնահ ու հերացահ : Բախտր
ինէձ
կր մսլտէբ
, ու լ^դունեցի
առաշարկբ
,
ման՚աւանդ
ոբ ուրիչ
մ լ ^ ալ խոստացաւ
ապսպրել
:.
Տ՛՛ամկս
չբ
իր օրուան
կարեւոբ
լսւրր
՛Լե րշա
ցուց ՛աւելցնելով .
—- Աբմենաքին
ուզեց գիտնալ թէ իբ Հայրն ու
մայրր
արգեօք
ո՞ւր թաղուահ
են : Պագաաանք ռւ
արցունք կար աչքերուն
մէշ։
Ըսի որ գայ քեղ տես–
նէ :
Ուրեմն
սխալահ
չէի • • • մրմնշեց
կառապան
Մինաս : Վայ սրիկայ,
Զ-՚՚եան
կֆէնտի
...:
Մեհ
Հօրդ
քիթ
էն ին կահ՝
՛իա յ վատաՀամբաւ
տուներու
չուբշ
սլքտացող
շուն : Ուբիչի
մ բ
տապանաքարին
աչք
տն՚կեցիբ,
Հ է ՞ ։ իյռֆահ
հովարտւա
տէաէյիդ
գերեղմանին
ւիրայ
կ՚ոլզես
զայն
տեսնել
,
Հա՞
։
Պս՚աիժէլ
առի՞ր
Հիմա։ Ծա , ՛այս ինչ խա յա՛՛՛ո ա -
կութիւն
. . .-. Մե՚լտյ
Տէր–֊–
մեգայ Տէր
....:
|
Առտուան այգ ժամուն,
իսոր
լռութեան
մէշ, ^
անոր
վերշին
բառերր
գաւիթէն
գմբէթաւոր
ձե – \
Իրկունիքլ մէջ կր դողաս դուն
Եբբ կը շնչեն սիւքն ւււ հով,
Երբ կ՚օղակէ շողն աբեւուն
Ափերդ սսկի՛ դօտիով :
իբկռւյնին մէջ կը կանչես դուն
Սէրրս սիրո՛յդ ծրփա՚նաւտ.
Երբ կր դիմեն դէպ՛ ինձ թբթւաւն
Թեւերն յակի՛նթ ջռւբերոււդ :
Իբկռւյնին մէջ նբ մրսիս դուն
Ուո-իՕերուն տաՆ լալկան ,
Երբ կ՚արթնւն՚ան ճայն ռւ հծծիւն
՝ք^եց բռլուըո՚ղ մենութեան :
ԻրկունիՏւ մէջ կր նհթհես գուն
Երբ ըստուեբքներր տրտում ,
Կր տս.րաւծեն շբղս՚րշն անդոյ՚ն
Իրենց ցաւին անպատում :
6
Ու երբ հասնին աստղերն անքուն
Գոււն կ՚եբաւզես խորասոյց ,
Լոյս երաղներն, հէքեաթն անհուն
Անրջւադե՚ղ իմ սիրոյս :
իտալիա
ԱՐԱՄԱ6ՒԱ
ԱՐԱՊԵԱՆ
ւտւււււէւ»էաււււոււււաււււոտււււէքւաււէւււաւււււււււուուււու
մ աեցի , զուրս
Հ ան ելու
Համ ա բ. ղա յն իբ տառ՛ա՛ -
պան՛ ք էն , մեղմելու
Համար
անոր
բորրոքահ
• • •
միսեբր
։
Կր տեսնես սա պատի տուփերր,
յարեց
ինհի
դա։ւն։ալո։է
, պ՛ա՛րապ
են , . . իմ քե ր թո ւահնե
բուս
գադ՚սզներն
են . . • ես ան՛ոնց պաՀասլան՚ր
:
կնոշ
ուղահ
կօշիկներր
պաՀահ եմ վաբր , նկ՚ււղին
մէշ՛
կաշիէ Հասուատուն
բո
լ " ր կօշիկնւերր
պաՀահ
եմ
,
ոբ
եւլրօբս
յանձն եմ.. . եթէ հաիսեմ , տեզբ ի նչ
պիտի
դնեմ , քո՞ւրշ թէ տաիստակ
...
Պիտի։ ապշէի այս ողշ՚ք տո ւթե "՛ն դիմաց,
այս.
Հայեցի
պ՛ս բկե
շ՛ո ո ւթեան
, ե0է չճանչնայի
ար՚լէն
ԱՀաբոնբ
։
Այսսլէս է ԱՀարոնւ : Ոտքերր
Հողէն։ կտրբ -
ուահ,
ամպերոլ
մէշ թեւահող
երազատեսի
մը
տպու-ւո բու
թիւն՛բ կբ ձ՚լ է ձեղի , երբ ժսւ ՛է ե րով
մ ր–
՚սիք
կ՝րնւէք
ղինւքբ : Բո՚յԱ , յանկարհ
,
ա՚յնսլիսի
ճի՚շղ. զատում մրկ լ^ւէ , մեբ չուրշր
տեղի
ունե–
ցոզ
զէ՚զքերու
մասին
, որ ս՛՛ի ի րեբան կր մնաք ։
Հեոոլ
կ՚ասլբի
Հայ կեան։յէէնւ , Հայ մամո՚լէն
, մեր
վէճեբէն,,
բայց իր.իզոսկբեայ
։ոշ։ոար։սկէն
շաա
աւե լի լաւ ու ճի
շդ
կլ՚տեսն. է քան ՛է են՛ք որ խառ–
նոլահ
են՛ք ալդ բոլորին՛։ կր սիրէ Հւիարաաոքս՝^ ^
նյեբբ,
որուն՛ Համս1ք։ ՀալեբէՆ բառ ՚քրնէ ալ ։լտա–հ
է • ^խօլակարհիքներ»
:
Տեսակ
մր տարազներ են
ասոն՛ք , իւրս՚քան։
չիւր
դէպքի
, տն՚ձի կամ իսո ւմ
բի
ւէա՛սին , իսաացահ
իր կա
րհ իքբ
։ Աուր ու
Հե՚լնող
։ւի"որ
ունե
ԱՀս՚րոն, բա քց չարութիւն՛
չկայ իր
մէշ
։ Ա^շաՀաիւնւգբոլթիւն
՛ք ր , ան՚կեղհութիւն
մը
որոնք
ղինէ՚՚թավ։
կ^ր^են
ամՀնէն
դիւրազբդիոՏէե
-
րռ՛
իւրաքանչիւր
Հայ զրոզ
ունի
ի։ր տարաղր։ Ա -
Հաբոն
լքեթաՓ՚ւււ
կր ^"չէ Նարգոլնին
,
Ճոիյա1սլ(աէ.
՜նոյ՜ն իյենթացոսնց մբ • • •
Եւ մեր Ժողովուրգբ
, անոր դրականութիւնն
ու
պատմ ութիւնբ
, անոր յատուկ
նկաբաղիրբ
, սաՀ–
մ անուահ
ենւ Հ ետելեալ
յանդուգն
խօլա կարհ իքով
.
Հալոց
սլատմութի՞ւնբ
;
Յաւիտենականւ
պաբտութեան
մը ողբեր -
գու թիւնբ • • . ;
Հայոց
գրա՛կանութեան
սլատմութի՞ւնբ
֊
֊
Միշակութիւններոլ
անվաիսճան
կաաակերդոլ
^
թիւն՛ մր ...
Հայոց
ւլոռողութեան
չափւսնի՞շբ.
Մասիս
լերան
երեք բաբձբութիւնբ
. . •
Կ– ՓՈԼԱՏԵԱՆ
դունին կբ ղաբնուէին ու կ՛արձադանղէին
Հեռու -
նեբր
վերշին գտտաստանի
փողերուն
փրղովիչ ա ֊
Հաղան՚լեն
նման Հ
կաո-ապան
Մի՛նաս արգէն արադ
քայլերով
րաժ
նուահ էո ժա՚Տկոչէն,
առանց
նոյն իսկ մնաք բա -
րով
մր րսելու
անոր ։
Հետեւեալ
օբր,
Հայնոցր՝ այս անւլամ
ինքղինք
կր գտնէր
բոլորովին
տարբեր
անակնկալի
մբ աւ,.
շեւ։
Զ . .եան էֆէնաիի
ուրիշի
մբ մաՀարձանբ
գբ.
՛նելու խայտառակ
դայթակղութիւնբ
, ել
անոր
յանկարհական
մաՀր, կր տարահոլէին
բեբնէ
րե
բան,
ՀբդեՀի
մր ն՛ման
անղսսլելի
Հ՚սմեւքատոլ
. ՚
թիւնն՚եբով,
Հիմք
ունեցահ
րամբասան՚քնւերո,ի
. |
(Շար.)
ԶԱՐԵՀ
ԳԱԶԱԶԵԱԱ
ԿԱՐԳԱ9ԷԲ ԵՒ
ՏԱՐԱ^ԵՏԷԲ
^ Տ Ա Ո ՚ Ա Ջ ^ Ը
Fonds A.R.A.M