17, է<ս6 Օ&աշտաշ -
(13՛)
ԱԽօ :
Վեցամս. 1100 ֆր., Տաբ. 2269, Աբտ
• 3080 ֆբ ֊
ՏԾՏ. 15-70
Գ1ւ1ւ 10 ֆբ . ցՇյ>. ք
1678-63
^«^«5Ո2ա.11Տ 1Ց52 Չորեքշաբթի 12 ՄԱՐՏ
։28րդ ՏԱՐԻ - 28^
ձււո66՛
ք^օ Տ710֊՚եոր շբջաՕ թիւ– 2121
ՄԵՐ
ԿՕՍ-ՐՀ
ււհՐԻէ
ԳԻՏԵԼԻ՚ԲՆԵՏ՛
I) տ է սլո ւահ՜ ենք պա
ր բե քքաբա ր յէշեցնեէ
կարգ
մր աար րական
գԼւաե լէքեե ր , յանուն
տարագէր
բաղմութեանց
ա պաՀ
ո ւէո լթ ե ան եւ
բարօրութեան։
Ան ՀրաժեԼտ
չէ որ փոթորիկ
մր պայթէ
, որ -
պէօզէ
սորփէն՚ք
այգ
գէաելիքներբ
:
Շարք
մբ գէտե լիքնե բ
անՀ բամ ե շա են նո
յն
Է"Կ իսա գա գո լթե ան աաեն
-.
Երէկ
միլանկեալ
յիշեր
էինք
ՄԷԱն
Արեւելքէ
մէք
սաբքուահ
իսեղկատակութիւն
մր , որ
կրնայ
.պւլաո րե լ Հա յեւաբա
բււ
կան
յա րա բե բութիւննհ
ր բ ;
Նււր չէ ա յս տբկահախնգբոլթիւնբ
X
Րա յց ,
կբ նոբոդոլի
պա
ր բե բա բա ր ,
նախաձեոնութեամբ
ափ
մ բ թ ե թ ե
լա
՛մ ի տ
<1
.լոլսալո րե՚ալներոլ
» ;
՚Լտանդբ
ա յնքան
ալ մեհ՜ պիտի
չբւ լար , եթէ
անոնք
իրենց
փարձոլ^ խելքբ
բանեցնէին
միայն
Հ՚ս^յկական
շբշանակներու
մէք :
Անոնց Համար
չատ
նեղ է Հա յկա՛կան
անգաս–
•տանբ
: Հետեւաբար
եւ ղորհի։
փրա
յ
երեւտլռւ
Համ՛
-
ան՜Կոնք իրենց
բերաններբ
եւ
թեւերբ
1"^
յնօրէն
կբ բանան օտաբ արօտավայրերու
մէք
է
Այ
""լ1",
կր ղրեն ու կբ իսօսին Հոփանաւոր
կամ
"՚^՚Ժկից
օտա,,ին
լեղուով
։ Տեղեկաղիրներ
կբ Հաս
ղորգեն՝
Հայկական
անցուդարձի
մասին,։
Մատ
-
նսնշումնեբ
կբ կատարեն։
8-ւցտկներ
կբ
Հաղոբ֊
դեն։
Թոոլցիկներ
կբ ցբուեն։
Զ֊անաղան
ցոյցերու
•Ո
՛ւ
կբ մասնակցին
, երբեմն
շատ
աւելի
յառաշ
նետուե
լոփ
:
Այո
« ոեւոլոլցիոն
- էնւտե րնաս իոնա լի ս տ
»
գորհունէութեան
ախոյեաններուն
կբ
Հանդէսլէք
ամէն
տեղ,֊^
Եւրոպայէն
մինչեւ Ասիա
, Ափրիկէ
ել Ամերիկա
:
քքւր որ աղատոլթիւն
կբ տէբէ,
բնակս^աբար
Կ1Լ գորհեն
սանձարձակ
: Աոանց
աք - ձտ ի, նայե -
լու : իսկ ուր որ օղակնեբբ
սեղմ ուահ
են ,
իրենց
Հձպտշտօնբ^
կբ կատարեն
խլրգայէն
սոդոսկոլմնե–
^ովէ
Որ եւ է դէմակէ
տակ
.%
Զարւէ անալի
շէ որ օտա րնեբբ
յաճաիս
ղանա
զան
թիւրիմացութեանց
կբ մատնուին
, իրենց
եր
կիրներուն
մէք
Հ ա ս տ ա տ ո ւահ
Հա յեբու
մաս ին ւ
Տարիներէ
փեր ֆրանսերէն
, անդլերէն,
դեր–
մանւերէն
, սպաներէն
,
պարսկերէն,
արաբերէն
թերթուկներ
ել թռո
ւց ի կն ե ր կբ
Հրատա բակո
լին ,
գրգոփչ
բովանդակութեամբ
, երկուքի
բամնուահ
նե րկա յացնե
լոփ
Հա
յ մողոփուբղբ
;
,
վէրքեր
ալ Հրատա բակուահ
են , նո յն
պղտոբ
ա ււա քա դր ո ւթ ե ամբ
;
Այո
Հ բ ատա բակս ւթէւննե
րբ
կբ ձդտէն
մէկ
Նպատակի
,
օտարնեբու
Հանրային
կարհէքբ
լա-
բել
Հա յկական
ա յս կամ
՛ւ՛ յն Հոսանքին
,
լ^գՀան–
բապէս
Հ. 3*
Ղ՛աշակցոլթեան
դէմ
:
Այս
գարշելի
գորհունէութեան
ճակատին
փրա
յ
կ՚երեւան
ոչ միայն
թ՚՚ելէց
- փախահներ
կամ
փա
խուկներ,
այլ եւ ուսեալ
նենդամէտներ
,
որոնց
Համար
եզրայրագալ
զաոանցանքբ
Հողեկան
սր -
նունդ
է ։
Անոնք չեն կրնար ^չել աոանց սուտէ ել
զբբ–
պարտութեան։
Առանց
յերէւրանքէ
ել ցնւգարա
-
նոլթեան
I
Անոնց
աչքին
արմէք
չո՚-նի տաբագիր
բազ
֊
մոլթեանց
ապաՀոփութեան
եւ
բարօրութեան
Հոգը ••
Ատոր Համար
ալ, անձկութեամբ
կբ
սպասեն
բարեբաստիկ
անակնկալի
մր, նպէսստաւոր
պատե՛
Հոլթեան
մբ։
Յաճախ
բարձրաձայն
ալ կր խօսէն
այդ մա ֊
սէն։
Այստեզ
եւ ամէն
աեղ
է
Ուրիշ ազգե բու
մէք ալ կան այսպէս է տէպար–
նեբ։
Րայց
մերիններբ
յաճախ
կբ
գերազանցեն
ղանոնք, տգիտութեամբ,
նենդո ւթեամ բ եւ մոլե
֊
ւսսնդո ւթեամբ
:
Եթէ
այգ
նոյն
աիպարներէն
օտարական
մր
րլ^դբոլթեամր
Հետեւէր
Հայկական
անցուգաբ–
ձթ^
անաչառօրէն
փեր լուհե
լոփ
կացութիւնբ
,
ասքՀ"վարաբ
սլէտէ արգաՀատէր
այգպիսի
ու -
ղեկ^Յ^երոլ
փրայ : Նոյն
էսկ պէտէ
ղայրանաբ
:
՝կգ
ալ տեսանք,
ւիեբ քէն
պատերազմի
բն -
թս՚Յ^^
^՚՜ թշ^ամութեանց
գաղտրումէն
փերքբ։
կօւզէինք
որ
Հանրային
կաբհիքբ
արթուն
մնաՐ^՛"^՛՜
" ՛ յ " տիստաւոր
իրականութեան
Հան -
Խմբագիւ,–
5.
ՄԻՈԱ^^ԵԱՆ
0 Ր Ը 0 Ր Ի Ն
ԱՆԾԱՆՕԹ
ԱՆՈՒՆ
ՄԸ
Ամէն
օր մաՀուան
զոյմեր
կբ
Հասնին
ղանա
ղան
՚լաղոլթնեբէ
: Շատերբ
կ՝ ա րձանա գբ ենք , մա
նաւանգ
եթէ
մեռնողբ
Հանրային
կամ
գրական
փաստակ
մբ ունի էր ետին
ձգահ
:
Այս
չ՛որքէն
գուբս
, կան գիտակից
բաբեգորհ–
նեբբ,
որոնք
լուսաւոր
Հետք մր
կբ ձգեն
մեր
պատմութեան
մէք ;
Այսոլէս
ունեցահ
ենք Գաղէզ– ամիրաներ
, է–
սաե աննեբ , Ա անա սա րեաննե
ր , Նուպար
փաշանեբ,
Ա ելք՛՛նե աննեբ^ Փալանճեաններ
ել ուրիշներ
, ո -
բոնցմ է շատերբ
ի կենդանութեան
Հաճո յքբ
ունե
ցահ
են , իրենց
ձեռքով
Հիմնելու
Հի՛ւանդանոց
կամ դպրոց , ուսանոզական
տուն կամ ճեմարան
:
Այս
բոլորր
վեր
յ ի՛չե լու պատճառ
մբ ունե —
;յ"՛՛՛՛վ՛ այսօր,
երբ կա՛բգացինք
Տիկի՛ն
Թ՛
Մոփսէս
եանի
մաՀուան
դոյմբ,
Ֆբէ՚լնոյի
Հ Ասպարէղ
՜^ին
մէք
:
Անհանօթ
ան՝ոլն մբ շատերու
Համաբ,
որ թե
րեւս շուտոփ
իր մասին
խօսիչ
տայ , եթէ ոդրաց
-
եալ
Տիկինբ
նոյն՛քան
խելօք
ձեւով
մբ մատակա
-
րարահ
է իբ թողահ
Հա րստո ւթ իւնբ , ինչպէս
ի
կեն էլս.^1 ութ եան իբ անսաՀմ ան
֊ա յզիներր
;
Այգ
այգիներու
բերքէն
եւ
բարիքէն
30
թոն
չամիչ
նուիրահ
էր Տիկին՛ Մովսէսեան
Ֆր՚Հնսայի,
Տունաստանի
եւ Լիբանանի
չքաւոր
մ անո ւկնե -
բուն,
Յէր– Կ– եյաչի
միքոցաւ
, 4 5
տարի աո-աք,
փճաբելոփ
բոլոբ
հախքերբ
մինչեւ
ն՚աւաՀ ան՛լի ստ :
Այ՛լ– ն՚ո՚ւէրր՝
մօտ
5
միլիոն
ֆրանք,
այգ
օր -
ուան արմէքոփ
, Հազիւ
թէ
նշմ արուեցաւ
ել
շատ
ալ
չիսօսուեցալ
այգ
մասին, տն՛տեսա՛կան
գանա
-
գան
"ե՛լմիչ
օրէ ն՛քնե բու պատճառոփ
;
Այսօր,
երբ կբ կար՚լանէք
իր ան՛դարձ
մեկնու–
մր , մեբ աշխարՀէն
, երաիստ՚ոդիտական
պաբտք
մ ր ունինք
այս խե լաց ի եւ
բ՛ս բե ս իրտ
Հա
յ՚՚ւՀ
իի՛ն
Հանգէ
ոլ , ռ ր
իյ ա բբե բգէն
՛լ տզթահ
աշխարՀի
միւս
հայրբ
, ՛էի տց ա՛հ է
Հա ր ստ՛անա
լ նաեւ սիրտոփ
եւ
ա՚լնուական
զ։լա ց ՛՛ւմնե րոփ
:
ԱՕՍՒ
ՊՈԼԱՈՅ ՊԱՏՐՒԱՐքՎ
ԳԱՒԱՌ
Կ՝ԵՐԹԱՅ
\
՚^Մարմարա–»
կբ գբէ (29 Փետր.)
Գաւա
-1
ռային
մեր թղթակից
բ կբ Հաղորդէ
թէ Ա րբազան
\
Պատրիարքր
Ա՚ոաիկէն
փերք հրա՚լրահ
է
Հ՚՚փուաս
կս՛ն
այցելութիւն
մր տալ Անատսլուի
մոզոփուր
—
՛լ
քւն , զա
յն կաղգուրելոլ
Համար
Հողեկան
սփո
-
փան՚քոփ
եւ կրօն՛ական
իսանգավառութեամր
:
Հեռաւոր
կտմ
մ օտաւո
ր գաւառներու
մ էք ցր
՛ուահ
բազմ՚ութիւննեբբ
ւսռաքին
անգամն
է որ պի
տի
փայելեն
Պատրիարք
Հօր ներչնյչեալ
Լսօսքեբր
եւ իսաղաղութեան
ու սիրոյ
պա տո ւի բանն՛ե ր բ , ո–
րոնց կա րօտ
է ին երկար
մաման ակէ
ի փեր -.
Պ՚ստրիարքբ
պիտի
ա յցելէ
Անդա՚րա
, կեսա
-
րիա, Ափազ, Հաթայ
(Աանճաք),
է՚Լէրէկ
,
եւն.
ուր
ղաւառի
բարեպաշտ
մողոփուրգբ
խանգափառ
լնզուեելութիւն
մբ պիտի
րնէ Նորէն
Ամենապատ–
ւո ւթեան
:
Աբբազանր
այս կեբսլուի
էր Հոփուական
գուր–
զոլբանքր
կր տարահէ
Հա քաբնակ
Հեռաւոր
փայ -
բեր
ու վբա
յ եկեղեցիին
Հ ո փան իին տ՛ա՛կ
առնելով
զանոնք։
Հաւանական
է որ պատրիարք
Հօբ բնկե–
րանան
տարբեր
եկեղեցականներ
եւ
աշիսարՀա
-
կաններ
ալ, լաւագոյն
յիշատակ
մբ թոգձՐ՚Լ
ղա՚-ա–
ռի
Հայութեան
սրտին
ու մաքին
մէք :
^
ՏԽՐՈՒՆՒ
Պոլոո
յ թեբթեբէն
ցաւով
կվ. -
մանանք
թէ բանաստեզհ
ԱՀարոն
գմբախտութիւ–
նբն ունեցահ
է կորսնցնելու
իր մայրր,
այրի
Տիկ.
Երա՚նուՀի
Տատոլրեան
ԼՕ՚Լաճբքցի)
: Մեր
ցալակ–
ցութիլննւեբբ
^Յառաշ^ի
աչխատակցին
եւ
Բ"լ"Ր
պարազ աներոլն
:
ՊՈԼՒԱ ՀԱԱԱԾ
է հո՚նօթ
բանասէր
եւ Հնա -
գէտ
Պ– Յարութիւն
•Րիւրաեան
, ոբ կ՝աշխատակ
-
ցի զանազան
թերթերու։
Գրահ
է Երգնկայի
կամ
Երի՚ղաւանի
պատմութիւնբ,
Հէնգ Հատոր,
որոնց
առաքէնբ
լոյս պիաի տեսնէ վենետիկի
Մ խիթար–
եան տպարանէն։
Ամերիկա
հնահ
լ՛ք լ"՛ լո՛Լ, մին ֊
չեւ տասբ տարեկանբ
բա՚ռ մբ Հայերէն
չէր գէ
֊
տեր :
՚
գ. ԿՒՒԼՊԷՆԿԵԱՆ
հանրապէս
Հիւանդս՚ցահ
է
Լիղպոնայի
մէք, կբ գրեն
Կ"՚Ր^^
թերթեր
:
Ազգ.
ժողովիԱ
էՍպեէ
ՎԱՐՋԱՊԵՏԸ
ԳԺՈՒԱՐՒՆ
ԿԱՑՈՒԹԵԱՆ
ՄԱՏՆՈՒԱԾ
է
Պ– Անթ ուան
Փինէի
կաղմ ահ
գաՀլիճբ
ԱղԳ ՚
մողովին
ներկայացաւ
երէկ , երեքշաբթէ
, թէ իր
ուդեդիհր
պար
ղելո
լ ել թէ
Հարցասլնգո
ւմներ
ուն
պա՛տասխանե
լու
Համ աբ
;
Վարչապետբ
այս անգամ
աւելի
մեհ գժուա
-
բութեանց
առքեւ
կր դտնոլէբ
, քան
վաւերացում
խնդրահ
ատեն :
Արդարել
, ա՛յն
մ եհամասնո
ւթիւն
բ որ փաւե -
րացոլցահ
էբ իր պաշտօնբ,
այս անգամ
լրիւ չէ Ր ՚
Զօբ.
տբ
կոլի
25
Լե րկուքբ
Հ բամա
բահ)
բմբոստ
—
՛եԼ լւ ր ա յս անգամ
դէմ պիտի
քուէա րկէ ին , Համ ա՛
ձա
յն կուսակցութեան
ՀբաՀանգին
:
Վարչապետբ
էբ
յ"յ՚՚Ը.
գրահ
էբ լնկերփա րականնե
բու
ձեոնպտ–
Հ ութ եան
փյւ՛այ %
Մ իեւնո
յն ատեն
դաբմ անաղան
զրո յցներ
կբ
չրքէէն
Պ՛ Փէնէի
մտադբռլթեանց
մասին։
<ձՏէյլի
Մէյբ՛
կբ գրէ
թէ Ֆրանքի
արմեղբկմանղբոյցներբ
ՀետղՀետէ
կբ շատնան
, այն օրէն ի փեբ որ Պ– Փոլ
Ռէնօ տեսակցեցաւ
Պանք
տբ
Ֆրանսի փերատե
-
ոոլչին
Հեա Լտասբ
օր առաք) : Այգ
զրոյցներուն
Համ աձա՛յն
, նոր ա րմեղրկումի
մր
պարաղա
յին ,
սթեբլինբ
պիտի արմէ
1200
1500
ֆրանք
(այմմ
980) :
Մասնազէտնե
բու
կս՚բհիքոփ,
նոյնիսկ
աբ
-
մեղրկումբ
մեհ օգուտ
մր պիտի
չունենայ
,
եթէ
չյետաձգուի
երեք ամիս կամ
աւելի երկաբ
ա՛տեն։
Ամ էն պարադա
յի
մ էք , փե րապաՀ
ո ւթեամ
բ կբ
Հրատարակենք
այս լուբե
րբ ։
Պաշտօնական
շրք անա կնե բու
տեղեկութեանց
Համ աձա
յն , Պ • Փինէի
հրագիրբ
կբ
պարունակէ
հետեւեա
լ առաքաղի
ութ իւննե ր բ
Զեզչե
լ ուտեստի
՚իերաբեբեալ
տո ւրքե ր բ •
իքեցնել
գիներբ
(միս, կաթնեղէն
եւն.)
Աան–
ձել առեւտրական
հայրայեզ
շաՀերբ
.
^ " յ Լ
չտալ
որ բարձրանան՛
Հանրային
սպասաբկու
—
թեանց
գիներբ
.
Ելեւմ ուտքբ
Հա լա սա րա կշռե լո ւ
Համ՛ար
քնքել •աւելորգ
կամ
յետաձգելի
հախքերբ•
Պա յքարիլ
Հարկա
յի՛ն էսա րդա խութեան
գէմ
,
յանցապարտին
առեւտրական
Հանդա՚մ՚անքբ
քլ^ -
քելոլ աստիճան.
ԸնղՀ • ներում
եւ բար եկա
րղում
(Հարկա
յին).
Նոր տուրքեր,
բայց
ոշ անւմ իքա -
սչէս գո րհ՛ագրե
լէ ;
ԶՕՐ– ՏԸ ԿՈԼ
ԱՐՄԱՏԱԿԱՆ
ՓՈՓՈԽՈՒԹՒՒՆ
ԿԸ
ՊԱՀԱՆՋԷ
Զօբ– տբ կոլ
՛Ա
՛լքի օր անւգամ մբ եւս
պարզեց
իր տեսակէտներբ,
լբադրական
տսուլիսէ
մբ
մէք։
ԱՀաւասէկ
էբ
յա յտա րա րութեան
Հ իմն ա՛կան
՚քասեբբ
.—-
Անցեալ
Գեկտեմբերէն
ի փեր, գգալի
անկում
կբահ
են երկրին
կացութիւնբ
ել Հանրային
դո բ–
^երբ։
Այգ
միքոցին
, այն փարչական
կարգուսարք
քբ ՛որ կբ յաւակնի
ստանձնել
ա ՛լդա յին
զորհեբո՚ւն
պատաս խանատ
ոլո լթիլնբ
, շա բ ո ւն՛ա կե ց ապացո՛ւ
ցանել
իբ անկարողութիւնբ։
Բուն տաղնապր
այն
է որ կ^ուգեն տեւականացնել
այգ
կաբդուսարքը։
Ն՛ախ՛արար
մբ,
ո բ պաշտօնէ
վրայ
է, առքէ օբ նա
մակ
մբ դբելով
ինհի,
կ՝րսէր
թէ
յաքորգական
կառավա
բութ իւննեբբ
ոչինչ
կ՝ բնեն , բացի
լնթա
ցիկ
դորհերբ
վարելէ
: Պանք տբ Ֆրանսի
վեբատե
սուչբ նամակ
մբ դրա՛հ է, որոփ
կբ
Հաստատէ
գորհագիբ
եւ օրէնսգիր
էշխանոլթեանց
անկարո–
ղռլթէլնբ։
Այգ ալ օդոլտ
չունեցաւ
–.Անցեալ Հին՛գ՛
շաբթի
օր իսիստ պատուաւոր
մարգ
մբ, փարչա
-
պետութեան
թեկնահուն,
կբ յայտարարէր
խոր
֊
Հբգ-աբանի
բեմէն,
վԱՀաւասիկ
Հաշուեկշիռբ
յ
Անան՚կոլթիլնբ
անիսուսափելի
Հ^» :
Նոր կառափարոլթիլԱ
մբ (կամ
էնչ որ կառա
փա բութէւն
կբ կոչեն)
կազմուեցաւ
դրեթէ
նոյն
մարգերով
էնչպէս
նախորդ
գաՀլիճբ
։
Յաքոբգ
կաււավաբութիւնբ
Հաստատեց
թէ ՀետղՀետէ
կր
շեշտուի
իրաւակարգին
խառնաշփոթ
փիճակբ
է
^ՐԿբԼ՚՚ե
ել ամբողք
ա շի՛տ րՀի
նյերկայ
կացութեան
մէք*
<րէչ՚"յին
բան չէ" գորհահել
րատոնս
մաշահ
բառեր
,
աքսւ-կողմեան
, ձաիսակողմեան
,
ազդր
երկուքի
բամնել
ել մէկբ
միւսին
ղէմ Հանել,
ա -
մէն տեսակ
փէճեր
ստեղհել
բնկերային
կամ
կրօ -
նական
գետնի
փբայ։
Զկայ
աքի եւ ձախի
քաղա–
քականռւթիւն
, կայ
միայն
երկրէն
քազաքականու–
քժէւնբ
ել ուրէշ
ոչինչ։
ԱնՀրամեշտ
է
աղզային
միութիւն։
Այդպիսի
միութիւն
մբ մի շտ
ունեցահ
ենք
մէկ մարգոլ
չուբքբ,
1914/1»՝
ժ՚ոֆռի
շուրքր,
Մաոնի
ճակատամարտին
ատեն–
1917 - 1918/Տ՛՝
՚Րլէմանսոյի
չո՚֊բքբ,
երբ Գերմաններր
կբ սպառ
նա յին
ճեղքել ճակատը
։ Յետռյ,
երբ Հարկ
եղաւ
փրկք-լ
ֆք՚անքբ,
Փուանքառէի
չո՚֊րքր–,
կ"ւսակ
-
ցոլթեւանց
առմամեայ
լռութեան
մէք։
«Եւ եթէ
ես
յաքոզեցայ
երկիբբ
առաքնորգել
ղէպէ ազատա
֊
գբում
ել լաղթանակ,
պատճառը
՛այն է որ կու -
ոակցոլթիլններէն
կախում
չունեցայ
։
Հանրային
փրկութեան
Համար,
անՀբ՚սմեչտ
է
տգգայհն
իրական
միոլթեւն
մ բ– միութիւն
աղղին
մէք։
ճամբան
Հարթելու
Համար
անՀբամեշտ
է որ
(1.՚օ3.^^րւ*1– շարա(ւսւկու.թխՐւբ կսփՈ"Ո ՚1՝ ՚ ՚
Fonds A.R.A.M
