ԽորՀրգային
մ ամուչյլ
Հասասաւոեց
մաՀոլյսն
Լ"1
՚ՐԸ մե ծան ուն ւգա ամ՛ագէտ
Յակոբ
Ա՛ անանգեա–
նի : ՝\յԱ
.խասովեաա1լան
շբքանի
բարձր
մւոալոբա–
կան
մ բ եւ Հււչակտլոբ
գիտնա կան
մ բ
Հ
բամեշսէ
կուտա
յ կեանքէն
:
Տ՛ Ա անանգեան
ծն՚ւծ է Ախալցխա
\Տ73ին
է
Ակզբնական
կբթութիւնբ
սաացած է
Թիֆչիգի
Գիմ նաւլիոնին
Հռո լսական
ե ր կր ո րգա կան վա
րմա–
բանին)
մէք, իոկ բարձրագոյն
կբթութիւնբ
էնա,,ա
յի ԼԳերմանիա)
մէք, ուր աւարտելաի
Համալսա–
բանբ
1897^^
կբ ստանա
յ փ իլվւսոփա յութեան
վար՛
գասլեաի
Հգոկտոբ^
աստիճան
: Աակէ ետքբ կբ
Հետեւի
Պետերբուրգի
Համալսարանի
տբեւելագի–
տական
բաժինին
Լգեկավա բ Ն՛Մ առ)
ել
1909/՛^
քննութիւննե
բ կուտա
յ եւվկա յական կբ ստանա
յ
՚իորպաաի
(նե րկա յիս
էսթոնիա
յի
մ ա
յրաքագաք
թալին)
Համալսարանի
իրաւագիտական
բաժինէն
( Փաք (ււլթէ՜ յ :
ԱրտասաՀման
գանուած
աաեն
կ^այ–
ցելէ նաեւ փալւիգ ու Լոնտոն
, ուր
1լ
ուսումնասի^
բէ լ^կե բաբան
ութ իւն
( սոսիոլոժի
) եւ գբականույ–
թի.ն;
Բարձրագոյն
կրթութիւնբ
աւարտելէն ետք,
Զ՛ Ա՛անանգեան
կուգայ
կքմիածին
ել կբ կարգուի
Գէո րգեան
ճեմ արանի
ուսուց
իչ % Ա յգաեգ
առաքին
անգամ բաէստ
ունեցայ
տեսնելու
ՂԷ^ՔԸ
.՛
Բաբձ^
բաՀասակ
, նուրբ
գի՛մագիծեբով
, գեգեցիկ
եբի
տասաբգ
մ լ ^ էբ , որ տօնական
օրերուն կբ գնէբ
ս ի լ ին տ լ ւ
գլխարկ
եւ կբ Հագոլէր
վերքին
նորոյթ–
ներուէ կտրուած
ցւլեստներ,
նմանելով
նաեւ
իր
արտաքինով
իսկական
1)ւրոսլացիի
մ բ ։
Ց՛ Մանանգեան
մեգի կբ գասաւանգէբ
Հին
յունարէն
, վւիլիսովւա
յութեան
սլատմ ութիւն
, ա՛նգ–
լիւական
գրականութեան
սլատմ ութիւն
:
Հմ ուտ
գասատոլ
մբն էբ, որ մեբ ամէնէն
Լսիբած
առար^
կան
ԼՀ
ին յունարէն)
անւլամ կբ գարձնէ յւ Հետա
քրքրական
։ Ատոր Հտմաբ կբ ւլ իմ էբ նո յնիսկ
ո ր ո յ
էԼարպեսւ
ձեւեբոլ
։ կր յիշեմ
, թէ ինչպէս
՚Բսե^
նոֆոնի
Անաբազ|ւււ^
գասաւանգե
լու աաեն ,
մ իշտ
կր Կրկնէ ր թէ շուտով
պիտի
Հ
ասն ինք
ա
յնաեգ
ուր
Բսենոֆոն կբնկարագրէ
Արմէններոլ
ցիւգբ ,
անոնց
տունն ու նիստ ու կացբ եւ մենք Հեւ ի Հեւ*
կր սորվ էինք տուած
գաս
ր , անՀ՛ամ բե ր սսլասե լով
Բսենոֆոնի
սլատմութեան
այգ մասին։ Աւ երբ,
աարուան
վե րքբ , Հասանք
ա յգ նկարագրութեան
,
մեր
ուսուց
չի Համ առօտակի
պատմ ածէն
աւելի
մ անբամ ասնութիւննե
բ չգտանք
։ Տ •
Մանանգեան
^մեզ տես՛ա կ մբ խաբած
էր, խայծ
գարձնելով
՝Բսե–
%ոֆոնի
ղբածբ
Արմ էններոլ
մասին եւ ստիսլած
էբ ,
աւգ
ձեւուէ,
Հետաքրքրութետմբ
Հետեւիլ
յունա
րէնի գա սե բուն
։
Աւանգո ւած առա րկանե բէն ալաա , մ եալի Համ աբ
աւելի
չաՀեկանութիւն
կբնեբկա յացնէ ին այն գաս–
սա էսօս ո ւթ իւննե բ բ , գոր Տ • Մանանգեան
,
մ եր
էսնգրանքին
վյ՚այ , կբ կարգար
մեզի ,
գասերէն
գուրս
։ կրնար
խօսիլ բագմազան
նիւթերու
չուբքբ,
ինչ որ ապացո
յց մբն էբ էւր բազմ ակողմ անէւ
զար–
ղացոլմ
ին : Բրականին
մէք , 3 • Մ անանգեան
մին՛
չեւ Հայաստանի
էսո րՀ րգա յնա ցում բ
չկեգրոնացաւ
որեւէ
մ ասնա գիտո լթե ան վրա
յ ։ Հա
յասաանի
Համ ալս արանի
ո ւս ո լց չա պե ա ո ւթե ան չբ քանին
մ ի^
ա յն ան վերքնապէս
լղարեց
Հայ պատմ ագիտ
ու
թիւնբ
, իբրեւ
մասնագիտութիւն
իրեն Համար
։
ճեմարանէն
վեբք , 3 • Մ անանգեան
անցաւ
Թիֆլիս
, ուր կարճ ժամ անակ մբ ուսուցիչ
եգաւ
եւ ապա , ձղելով
մանկավաբժական
ասպարէզբ,
Հաստա տուե ցաւ Բագու,
ուր կբ գբաղէր վւաստա–
բանոլթեամ
բ : Բա յց փա ս տ ա բան ո ւ թ ի ւն՛բ 3 • Մ
նանգեանի
Համար
միա
յն ապր ուսա
ճարելու
մի–
քոց մբն էբ եւ ամբողքովէւն
չկլանեց
ղինքբ։
Ա^ք
կբ մ ասնակցէբ
Հանրա
յին գո րծունէութեան
, կ^աշ–
էսատ՚ակցէբ
մեր պարբերական
րատարակոլ -
թիւններուն
, տպագբելով
խորաՀմուտ
յօգուած
՚ք^
նե բ բնկե րա բանական
նիւթերու
շուբքբ
։
Գլխաւոր
աշխատակիցներէն
էբ Բ՚ագուի
Գօւրծ
ամսագբին
,
որուն
մէք Հրատարակած
է երկարաշունչ
յօգ–
ո ւածնե ր աղգա
յին
Հաբցի
չուրք
(«Ազգութեան
գաղավւարբ»
,
«Ազզա
յէ՛ն
ինքնոբո
չմ ան
խնգրի
չ՚՚՚-բքր՝»
, եւլն .) ։ 3 • Մանանգեան
անկուսակցա–
կան էր , բա յց յառաքգիմ
ական
Լոչ նեբկա
յիո ա
յ –
լան գա կուած
իմ ասաով)
գաղա վւա բնե բու
Հետե
ւող մբ :
Հայաստանի
անկախո՛ւթեան
չրքանին 3՛ Մա
նանգեան
եկաւ
Երեւան
եւ գարձ՛ալ
ուսուցչապետ
նո բա բաց
Համա լսա րանին
։
էՕո րՀ րգա յնա ց ո ւմ էն
վ ե րք , երբ բո լչե լ ի կն ե բ բ վերամ կրտեցին
ա
րգէն
Հաստատուած
Համ ալս արանբ
«ժոգո վրգական» ա–
նունով, 3՛ Մանանգեան
կարգուեցաւ տյգ Հա
մալսարանին
վերատեսուչ
(ռեկտոբ) եւ լ^կերա–
բանական
բաժնի
վարիչ
(Փաքիւլթ֊էի դէկան) :
ինծի ալ ամբիոն
մբ Լիրալունքի
տեսութեան)
աբ–՛
բամ աղրուեցալ
ա յգ
Համ ա լսա բան ին մէք եւես
Հաճոյքն
ունեցայ
կարճ ատեն
մբ
աշխատակցելու
իմ ուսուցչիս
;
3՛ Մանանգեան
մնաց
Հայաստան
ել
նուիբ–
ուեցալ
գիտական
եւ մանկավարժական
աշխա–.
Այդ դադ ե^կոէ աաէևկաԱ Խ
Երբ
Վեռլէնին կբ Հաբցնեն
, մաՀոււան աՆ–
կողինին
մէք , թէ «Ո՞վ է ֆրանսացի
ամենամեծ
բանասաեղծբ»
, կբ պատասխանէ
. «Ափսո՜ս
, Վէւք–
թոբ
Հիւկօն»
(\ւշա
Աս%0, \ւտ19ւՏ I) ։
Ամենակաբճ
եւ լաւագո
յն կարծիքբ
, զոր կարելի է
ունենալ
այգ մեծ արտագրողին
մասին։
Հիւկօ ծնած է
1802
փետր՛
26է՚ն եբբ
« Շ 6 Տ1ՇՇ16 &VԶ^է <յ6ԱՏ ԶՈՏ...» :
իբ
տաղանգբ չատ էր
որպէսղի
կարենար
Հանճար
մբ
բլլալ՛
բայց
եղաւ,
նոյնիսկ
այսօբ
երբ կբ տօն
ուի իբ ծննգեան
Հտրիւրյիսունամեակբ,
ֆրանսա
կան գրականութեան
մեծագոյն
գէմքերէն
մին։
իր Հսկայ
գործբ
եզած է քաղաքական
, զբա կան,
բանաստեղծական
, թատերական
,
վիսլական
։
Փո բձած է ամ էն
ճիւղ
։ Տ՛արածուն
մ իաք
մ բ
ու
նէր, պարկեշտ
ել տազանղաւոր
ամէն
սեռի
մէք,
բայց
ամէն տեսակի
մէք բան մբ պակսած է
իրեն։
Ա յգ պակասին պատճառով է որ մ իշտ
վե րապա–
Հութիւն
մբ կայ
իրեն Հանգէպ
։ Հաղուտգիւտ
են
անոնք որ կբ սիբեն ու կբ գնաՀատեն
ղինքբ,
բա
յզ
ո՛չ ոք կրցած է իրեն
մ ե բժել
ա
յն տեղբ
ղո բ յա^–
լիտեանս
պիտի գրաւէ
ֆրանս՛ական
գրականոլ–
թեան
մէք։
ի՞նչ է իբ այգ պակասբ : Գժոլյսր է գտնել
։
կան գոբծեբ
ոբ չեն յուզեր
, թէեւ
ունէւն
գեղեցիկ
պատկերներ
, զգայուն
ապրումներ
, քնքոյչ
քնա–
րականոլթէււն
մ բ ։
Հիւկօ
եղած է սիբաՀաբ
, բա յց
Հ աւտնաբաբ
աւելի բանաստե
ւլծո ւթէււն
կայ
էւր
նամակներուն
մ էք
,
ուղղուած՝
Ժ՚է՚ւլէ՚էթին
, քան իր բանաստե զ–
ծութեաւն
։ կարելի է բացատրե
լ ա՛տիկա
յիչե
լով
5^.
Րօշ/՛
մէկ խօսքբ
«ինծի
Համ՛ար
բանա՛ստեղ–
ծութիւնբ
երբեք նպատակ
մբ չէ եզած, այլ մո
լութիւն
մբ»
։
ԵԼ
Հ աւան արար
ամէն
բանաստեղծի
Համաբ
նոյնբ պէտք է բլլայ, և չէ եղած
Հիւկոյի
Համ աբ
։ Ան կարծես
ուզած է բանաստեւլծ
Բէէա լ ,
բա յց չէ ծնած
բանասաեղծ:
ճո էս Հատո րներ կբ կազմ են
էւ ր բանասաեւր–,
ծութիլննեբբ
։ «Աչնան
Տ ե րեւնե բ բ» , «Հա յե
ցողու–
թիւններբ»
, «Գարերու
ղբոյ^Ը»
, եւլն՛
։ Այս բո
լորբ
ունին պէտք եգած
տ ո ւե ա լ^ւե բ բ , ոբպէ
սղի
ստի պո լինք
բնղունիլ
Հիւկօն
իբբեւ
վերք փ՛ն ղա–
սականնեբէն
, առաքին
1Նոմա(ւյ>–իք ^,ձ^^Տ»
եւ յաճս.իս
նո յնիսկ , իբրեւ
նե ր շե չոգ
մ բ
էսորՀ բ գա սլա չտ ու
թե ան
։ Այսօր
Յէ • Կբեկ
իրաւամբ
նկատի
կ՚առնէ՝
Հիւկոյէւ
գերբ
ան է որ պատբաստեց
Վեռլէն
մբ^
Մ ալառմ է մ բ, եւնո յնէ՛սկ
Ռէմ պօ մ բ ։
^
Աշէսա տուած է իբ բանա ս ւէէ եղծ ութ իւնբ՛՝; եւ
էոնամուած
: Իր ՚^ն՝Տքւ\^՝Տր աւելի
բարձր է քան
Լա–
մ տռթինէւնբ
, ուր յաճախ
ձեւբ
զո Հ ո ւած է
ինքնա–
բուէս գգտցո
ւմ^ւե րո լ արտայայտութեան՛։
ինչսլէս
ե բաժի չտ մբ , որ տէրն է իր գո րծ իքին եւ զէւաէ
զայն
գործածել
բսւագո
լն ձեւուէ,
Հիւկօ ,
իբբեւ
իսկական
V1^էսՕՏ^
մ բ կրցած է նո յնբ
լ՛նել
ֆրան
սե բէն
լեղուով։
Ո՚նի
ճոէս բառամ թերք
մբ, օգ–
տագոբծած է
ազեքստ1ւղ
րեան
տսւ ղա չափո
լթ էւ՚ւն բ
(Զ16ճ6Ոէ1ք1ո)
բացառիկ
ճկունութեամբ
։ իր
ամէն
մէկ ոտա)ւաւորբ
լաւ փեր քացած
գործի
մբ ասլա՛–
ւորութիւնբ կբձգէ
։
իր թատե բական
գր ա կանո լթե ան
մ էք
աւելէւ
ակար է ։ Ս՛տեղծած է պարագաներ.
Հանգոյցներ
^
երբեք
աիսլարներ։
Այսօբ
իբմէկ
խազբ
ա&ՈՏշասէ
ձտ7»,կբ
քննագաաոլի
Փ՚ոբիղփ
մէք,իսկ
«էռնանի^
մբ,
«Ռի՚-ձ-Պլաո-^մբ,
«Պիւո-կո-աւնեբբ»
կբ
Հեն որոշ աեղ մբ ԺԹ ՚ գաբու
թատերական
գբա^
կանութեան
մէք, շնորՀիւ
մասնաւոբաբաբ
Հեղփ–
նակի
ոճին։
Ա՚ւանց
անոր
Հիւկօ
չէր յիշուեբ
իբ^
րեւ թատերազիր,
որովՀետեւ
իբ գործերուն
մէք
չկայ
զուտ թատերական
Հիւսուածք
մբ ել Հաս
կացողութիւն,
այլ միայն
զգացումներու
քնաբեր^
գական
նկարա՚լրութիւնբ։
Հիւկոյի
քաղաքական
փայլուն
ճառախօս մբ
բլլալբ պատճառ
եգած է թերեւս ոբ իբ ոտանա–
ւոբներբ
միշտ
ունենան
ճառի մբ նկարագիր
: Աիշ^
կարգացած է իր ճառերբ
եւ նոյնիսկ
Հրատաբա,^
կած
աւելի ետքբ
(ձշէՇՏ 6է ՐՅաԽտ)
"բոշ
փ՚ոփ,ոխոլ–
թիւններ
կատարե
լով։
Իբբեւ
վփպ՚^գիր
1
կանուխ
սկսած է Հիլկօ ^
ինչ որ սոսկալի
վէսլեբ կբ Համարուէին
այն ա^
տեն,
ժպիտի
մբ կրնան
տեղի տալ այսօր
6ս§ ,
)3ւյ%տ\ կամ
ք1տո
ճ՚1տ13Ոյ€) :
Իր ՚լլ1ոաւոբ
՚էէպբ^
«Թ^ուառներբ»
, ոբՀայերէնի
թարգմանուած
է
շատ
կան ո լէս էն , չատեբու
կողմէ կբ
Համարուի
այսօբ
իբրեւ տկար ոստիկանական վէպ մբ։ Եթէ
չավւազանցուած
է այս կարծիքբ
,
աւելի
չափսք–
զանց ո լա ծ է միւսբ
որ է՛բրել
գլոլխ—ւլործոց մբ
կ՛ուզէ
ներկայացնել
ԼշՏ IV^^Տ^^Զե1^ՏՀք :
Աւելի մօա
էօժէն
Աէ՚ւէ՛ քան Պալղաքէւ , էսճողուած,
ակար ել
անյաքազ
գործ մբ որ կբԱած է յաճախ
լացնել
ղիւ^
րայոյղ
Հոզիներբ։
Անժէստելի
կեբսլոփ^
Հի՚՜կոյի
միակ
՚լործբ,
իրրեւ
՚էէպ, զոր կարելի է
նկատի՛
աոնել
ի1օէքՇ–03ա6 ^6
^ՏւՈտն է : Անոր մէք կայ
թէեւ
ճչղբտ ութենէ
աւելէւ
ղօբտւո ր ե րեւակա
յոլթիլն
մբ , բա յց նաեւ
ի րապա չտ նկա բաւէր ութ իւն
։
կարելի չէ անչուչտ
բսել թէ այս ամ բողքո փբ
Հիւկօ կրցած է ղրական
գսլրոց
մբ կազմել։ Ան
օգտա ած է գսլրոցներէ
, ինչսլէս
րսինք, ել
օգնած
ուրիշներու
յառաքացման
(ք^ՕաՅՈէւՏաշ) ,
կամ բս–.
տ եղծ ման
(Տ>՚աեօ1ւՏա6 6է ք*ՅքՈՅՏՏ6 ) :
Անդամ
եղած է \^\ին ֆրանսական
Ակադե
՛մի՛ային ^ ինչ որ որոշ չափւոփ
նուի րագո րծ ո ւմն է
գրագէտի
մբ արժէքին
։ Ունեցած է տզզային
թա^
գում
1885^^՛,
փւաստ մբ եւս էւ նսլաստ էւր վաստա
կին. Հակառակ շատ քազաքականութեամբ
զբա^
գած
րլլալուն։
Ա^սոր ալ տեսաւ
\85\ է՛ն
։
Պարզ է թէ օբաթերթէւ
մբ նեզ էքեբբ
բալտ–
կ՚սն չեն ն^էբկայաց՚1.ելոլ
Համաբ
մէկբ որ
աոանձիՆ
թանզտրան
մբ ունի խարիզի
մէք, բայց չեմ կտր–
ծեբ անաբգաբ
րլլալ եզրակացնելով,
ինչպէս սլա–.
աասէսանած է ֆրտնսեբէն
լե՚լոլի
լաւտզոյն
եբա–
•Ժիշտի երբ իրեն կբ Հարցնէին
թէ «Ո՞փ է Ֆրան–^.
ոայի
ամէնէն
մխծ բան՚սստեզծբ
,
— « V1^էօ^ ք|ս§օ , ^ե€13տ \ • ՚՛ » .
ԱՐՓԻԿ ՄԻՍԱք֊ԵԱՆ
ս Ի Ծ Ա%
Ա՛
Այսօր
կնոքս Հետ լալ միւ
կռուեցայ։
Ր •
Պատճա՞ ռբ :
Ա՛
Եո կբպնգեմ որ մեր զաւակբ
բժիշկ
բէ–
լայ , է՛նք կ՛ուզէ որ փաստա՛բան
բլլայ
։
^
Բանի՞ տարեկան է ձեր տղան :
Ա
,
Գեռ չէ ծնած
. . .
տանգերու։
Գրաւելով
Հայոց
պատմութեան
(Հին
եւ միքնագարեան
չրքաններու)
ամբիոնբ,
ան Հաս–
ցոլցած է պատմագէտներու
ամբողք
սերունգ
մբ։
«Հայաստանէւ
գրեթէ
բոլոբ եբիտաոարգ
պատմա
բաններն
ու ֆիլոլոդներբ
(բանասէրներբ)
ոբոնք
ս ա
յժմ գիտական
մ եծ աչէս՚ատանք
են կատարում
,
կբ ՚ԼԿ՚"յէ Գիա • Ակադեմիայի
պրէդիդենտ
(նա–
նախագաՀ)
՛Լ • Հ՚ամբաբձումեան
,
Հանգիսա–
նում են նրա աչակեբտնեբբ»
։ («Ա՛Հ՛»,
3
գեկտ՛
1948)։
Յ՛Մ անանգեան
իբ առաքին
դի տա կան ա չիսա^
տութիւնբ
ի լոյս բնծա յած է
1 897/'Տ՛ :
Պատմադի–
տական
նի ւթե բու
չ՚՚ւրքբ կատա րած է չ"՚ՐՔ
մբ
սլբպտումնեբ
, որոնք Հրատարակուած
են
Հայաս^
տանի Գիտ ՚ եւԱրուեստի
ինստիտուտի
ել Գիա .
Ակադեմիայի
Տեզեկագիր1,ձրոէՏք
մէք, ինչպէս
նաե.
տռանձէւն
դբքոյկներով
:
Այգ Կ"՚ՐԴէ
աչխատոլթիւննեբէն
են .
«Ակ–
նաբկՍելւ հին ՀաՅաստսւնում գինսւկաԹ
դրոՆթեւսւն.
ւքասին –ւքալւզպս՚1նու–թեա1ւ ժաւքււսնակաշրջանռւլք»,
«՚էյիւթէբ հին Հայաստանի տնաեսական, կեանքի
ս ք ա ա մոՆթե ա ն
վեյւաբերեալ», «կշիսները եւ չափե
բը եին ՀայաստանոՆմ» , «Հին Հայաստանի (յլխա^
Նռր ճանսւպաբհնեբը» , «Երեւսւնը ոբպէս Պոմպէոսի
ճանապաըհ դէպի Կովկաս», «Հասաբակակս։^,
կարդը մինչ Աըշակռւնեան ՀայասանսՆմ»
յօ գո լտած–
նեբբ ել առանձին
Հատորներով
լոյս տեսած
«Հա™
յաստւանի
ա ս ե Ն տ բ ի եՆ
քաղաքն1յրի մասին՛ հին
ժամանակների համաշխարհսւյին
ա ս եՆ տ րի
կտս
պակցււՆթեւամբ>
(ռուս եբէն) ,
«Ֆէոդալիդմը
հ ի ն
Հա.յաստանււՆմ» , «Տիդբան Երկբորդը եՆ Հաւմը»
Հատոբներբ
;
1945/3,
լոյս կբ տեսնէ 3՛ Մ անանգեանի
«ՔըՕ^
նական տեսոՆթիՆն եայ ժողովրդի պատմսՆթեան»
առաքին
Հատոբբ,
որ կբ բովանդակէ
Հայոց պատ–
մութիւնբ
սկսած
Ուբաբտեան
չբքանէն
մինչեւ
Աբչակունեաց
Հտ բստո ւթ իւն բ ։ Այս Հատորին
նիւթ՛^
կազմ ած
են անոր գասա էսօոո լթ իլննե ր բ
Համ ա^ ՚՛
լսարանի
մէք՝ սկսելով
1921^11;
Ըստ ծրագրի
պի
աի
լոյս տեսնէ է՛ն նաեւ երկրորդ
եւ երրորգ
Հա
տո րնե րբ, որոնք սլիաէւ բովանգակէին
Հայոց պատ–
մութիւնբ
մէ՛նչեւ
ԺԶ • գաբ։
Այ՚է
Հատոբներբ
չՀբաատրւակուեցան
եւ կարելի չէըսել թէ
պիտի
լոյս
տեսնե՞ն
թէ ոչ։ 1ցնղիրն այն է, ոբ
յետպա–
տեբաղմեան
վերքին
տարիներուն 3՛
Մանանգեան,
մէ;ակբ
^՚՚ոյ
զիտնականներէն
, ոբ րնտրոլած է
Համամէ՚ոլթենական
Ակադեմիայի
իսկական ան–
դամ , ենթա րկուե ցաւ ։ա պաչնորՀմ
ան ՝ ուրի շնե բու
կւս րգին՛ : Իր գիտական
տեսո ւթ իւննե ր բ (
Հնգել–
բոպական
գպրոց ) Համ աբո ւեցան
Հ՛ա կա գէ։ տա
կան
ոէ. յետագիմ ական եւՀա յ մ եծանուն
դիտնականը
ղրկուեցաւ
Համալսարանէւ
Հայոց
պատմութե՛ան
ա՚Տ՚բիոնէն
եւ գագրեցաւ
ղո րծօն գեր
կատարել
գէւտաՀեաաղօտական
ասպարէզին
մէք։
1946^1>
ի
՛էե բ Յ՛Մ անանւ^ե ան ոչէւնչ Հրատրւբակտծ է եւ էւր
գէւտական
գործունէութեան
մասին
որեւէ
աեղե–
կութեան
Հանղիպած
չենք խոբՀրգայէւն
(ռուս
կտմ
Հայ)
մամուլին
մէք։
Պէաք է, սակայն,
յուսալ
թէ իբ ձգած գիտա
կան անտիպ ա չէստտութիլննե
բ բ կբ պաՀուին
Հ՚ա^
յասաանի
մ էք եւ օբ մբ , երբ կբ մ եղմանա
յ վեբ–
քէւն տաբէ՚ներուն
վերաբթնցած
խաւարակուռ
յե
տագիմ ական ութ իւնբ , կը դառնան
սեփականու
թիւն
Հայ մչակոյթին
, նպաստելով
Հայ պատմա–
զիաական
մաքի
զարգացումին
է
Ա.
ԽՈՆԳԿԱՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
