27րդ ՏԱՐԻ - 27
Խռհ
«օ. 6499–՚եււր շրջան թիւ. 1910
ք օո
«3«
6Ո 1925, 11.€–Տ. 376.286
17, է<ստ 0.ա€տաօ ֊
^ ^ \ Ա ^ յ յ Յ ) ^ յ ^ օ լ յ Օ ւ ^
Վ Տ ^մս. 1100
Փ
Ր՜^,՜Տ
Ս
^^^12007ԱՐ
^–
ՅՕՕ",
1 « ^ 6 ճ ւ
4
յ Ս ւ Լ Լ է ւ
1951
Չ ^ քշ ա 7թփ ՜ 4 ՜ Ց ա
^լ * ՚ | | ՛
Մե Ր ԽՕՍ՝ք^Ը
€Ա8Գ
ՄԵՆ՚ք ԵՆ^ ԳԱԼԻՕ–
Երկու անգամ կագմ ա լուծուելէ
վերի
"՛Հա
նորէն կր վերաՀաոաաաուի
Ընկերվ՚որուկ՚ոն
Մի -
քազգա
յ ինը :
Երկու– անգամին ալ սլաաե րաղմնե ր ը
սլո՚աճառ
եղան ծանր սլառա կաո
ւմնե րու––.
Մ ուոն աւ" րո՚սլէ ս
աոա
քին Մեծ Պաաերազմր շաա լայն
ճեղքեր բա .
ցաւ,
քանի
որ ասպարէզ
իքած
էր նոբ ում մր,
հ ւ ս –
մայնավաբութիւնր
(9՝՛
Միքազ՚էային) :
Ե րկրորգ
աշխաբՀամար
այլ աւելի
ծանբացոլց
տագնապր :
\
Եւրոսլայի
կէսէն
աւելին
ինկած էր կէերմիր -
ներու
աիրապեսաւթեան
աակ։–
«Միացեալ ճա -
կաա»ի խեղկատա
կութենէ
մր վե՛րք,
րոլշեւիկներր
յաքողեցան
լուծել կամ վւո շիացնե
լ արեւե լեան եւ
միքին
Եւրոպայի
ըեկեբվարական
կուսակցութիւն
ներր
է
Այք էն տեղ ալ, Հալածանքի
մեքենան
գործեց
անխնայ : Աքսոր, բանտ, կաիսազան կամ գնգակա–
Հ արութիւն :
Անոնք որ միքոց
ունէին,
արտասաՀման
ա -
պասաանեցան
, վերակաղմելսվ
իրենց շարքերը ա–
զաա
երկիրներու
մէք :
Արեւմ աեան
Եւրոպայի
մ էք ալ , լնկե րվաբա -
կան
կաղմակերպոլթիւններր
մատնուած
էին բագ–
մ աղան
ղմո ւա րո ւթե ան ց , ներ քին թէ
արտաքի՛ն
պատճաււնե
րով :
Պտաերաղմէն
անմ իքասլէս
վերքր , մասնակի
մողաիներ
ղումարուեցտն
եւ
յանձնախումբեր
կազմուեցան
, ցիրուցան
ումերը
Հաւաքելու
ել յա–՛
բ ա բե ր ո լ թ ի ւն :• ե լւ ր վե ր աՀ աս տա ա ե լո
լ Համաբ
յ
Պաաե րաւլմ ր թիւր իմ աց ութիւննե
ր ալ պատ -
ճառած էր իւրաքանչիւր
երկրի
մէք։
Հետեւաբար
անՀբամեշտ
էբ քննո ւթի ւնն եր կատարե
լ ;
Մյս Բ՛՛ե՛՛րը
աարիներ
տեւեցրս
I
մասնաւոր
յանձնամողով
մր
կաղմ ուեցաւ
Լոնտո
նի մէք
(ՇօաւՏՕօ) ,
գործեբր
վարելու
Համար,
մին
չեւ
Միքազգտյինի
վեբակաղմութիլնը
:
Այգ առաք աւլբո ւթեամ բ է ր որ.
Համագումար
մը
Հ բաւի բուե ցաւ
Ֆրանքֆո
բթի
մ էք ։
Եւ արգէն
տեղի ունեցած է վե րակաղմ
։ւ
լ թ ի լ
-
նը , կիբակի
օր ,
1
Տուլիս
:
Հ • 3 ՚ ՚իտշնակցութիւնն
ալ երկու պատուի -
րակնեբ
զրկած
ըլլալով
, ի վիճակի
պիտի
ըլլանք
լրիւ
տեղեկութիւննե
ր տալու
ամրողք
անցուգաբ -
ձի մ ասին :
Օրակարգի
խնգի
րն ե րո ւն քննութեան
ատեն ,
այս անղամ ալ երեւան
եկալ թէ
իլրաքանչիւրերկ–
բի
լ ^ կեր վաբ ական
կաղմ ա կե ր պո ւ թ ի ւն
ո րքան
բծախնղիր
է աղատ , ինքնուրո
յն մ տածում
ի մա
սին
։ Անչուչտ
առանց
իսա իստ ելո
լ
րնկե րվա
րական
գաւանանքիէն
Հիմնական
սկզբունքնեբր
;
Այսպէս
, Պբի՚-քսէլի
լ^կերվարական
օրաթեր
թին
խմ րաղրապետր,
քազաքացի
Վիքթ՚՚ր
Լառոք ,
բացաարած
է թԿ (էն կե ր վա ր ա կան
Մ Լ՛ք՛ո զգա
յինի
վեբակաղմ
ութ իւնր «երրեք
չի Հարկագրեր
ղանա -
ղան
երկիրներու
րնկեբվարական
կուսակցութիւն
ներր որ խստօրէն
Համանման
տեսակէտ
մը ունե -
նան բոլոր
Վի՛ճելի
խնղիրներոլ
մասին»
:
— « ԸնկերվարակաԸ Միջաղգայի(ւի
ն պ ա տ ա կ ք ւ
է ստեղծել դաշնակցւււ–թիւ1&՛ մր ացգսւյին. ը՛նկեր ֊
վարական
կ օ Ն ս ա կ ց ռ ւ թ ե ա ւ ն ց ,
յարգելռւ1
ա.նււ%
սւն–
կ ա յ ս ռ Ն ր ֊ ի Ն ՚ ն ը ե ւ ֊ վ ճ ի յ ւ ն ե ր տ ա լ ո ւ
ա զ ա տ ո ւ թ ի ւ ն լ ւ :
Ուրիշ խօսքով,
ճ ի շ դ
հ ա կ ա ո ա կ ր
Կոմինտէրնի կամ
կ ոմինֆ ո րմի » :
Միայն այս գիծը
ինքնին կըկաղմէ
անփոխա
րինելի
արմանիք
մ ը ճչմ արիտ
ընկե րվա
րութեան
Համար, որ տասր
միլիոն
տնւգամներոլ
ցանց մր կը
ներկայացնէ
այսօր
։
՚Լիճաբանութեանց
րնթացքին
, քննուած է նա
եւ օրուան Հրատապ
թնգիբը,
խ աղաղո ւթիւն :
Այս առթիւ ալ, ճառախօսներր
պաբղած
են
ընկերվարութեան
գաւանանքր
,
գատապարտելով
բոլոր տեսակի
րռնա պետո ւթիւններր
, քաղքենի ,
գբամ ատիրական,
ֆաչական
կոչուին թէ բ"
Լչե -
ւիկեան :
Երէկ Հրատարակուած
պիտի
ըլլար
վերակազ–
մոլած
Միութեան
յայտարարութիւնը,
որ կը
բաղկանայ
ՅՕՕՕ
բաո եբէ եւ կր պարղէ լ^կեբվա -
բութեան
Հիմնական
տեսակէտներր
օրուան Հաբ .
ցերու
մասին -.
Ոզքունելով
Միքազգայինի
վե րաՀաստատումը ^
պիտի
ուզէինք որ ան գաոնար
Հզօր ազղակ մը
խաղաղութեան
եւ ազատութեան
։
^ -
ՕետագիՎակաՇ խւէտոս1Աեք
ՆՈՐ 8ԱՐ2ԱԿՈԻՄՆԵՐ
Մ–
ԲԷՄԱԼԻ
ԱՐԶԱՆՆԵՐԼ1ԻՆ
ՎՐԱՅ
*1
|ոլոոյ վերջին թղթ ա ր ե ր է ն կը քաղենք հետեւ
եալ տեղեկութիւն1ս՚երը (27 .Յունիս)—
ԱՆԿԱՐԱ
,
26
Յունիս
Աղանգաւորնեբու
չաՀատա
կո ւթիւննե
րր կը չարունակուին
քաղաքիս
մէք : Այսօր չատ ցաւալի
գէպքեր
պատա^եցան
։
Աթաթիլրքի
արձաններուն
գէմ կատարուած
ա -
նարգանքը
այլեւս խայտառակութեան
եւ
՚լայթակ–
ղութեան
Հանգամանքը
ստացաւ։
թիճանի
աղտն -
գին պատկս/ևողԿւերը
վերքին
օրերս
կը գործեն
մաս
նաւոբ
ծբաղրի
մր Համաձայն : Մէկ կողմէ գաղտ–
նաբաբ
թռուցիկներ
կր բամնեն
Աթաթիւրքի
գէմ
եւ մ իւս կողմէ կըյա րձա կին անոր
արձ
աններուն
վբայ
1
Այսօր
կէսօրին
, Աատըղ
Զաքըր
անուն խելա -
ղար մը, աՀաղին
մուրճ
մը բոնած
յարձակեցաւ
Աթաթիւբքի
յոլչարձանին
վրա
յ : Ա ատրղ
կօչիկ -
ներր Հանեց տնցո րգնե բու
աչքեբուն
աակ եւ սկր–
սաւ
մ " ՚ ղ լ ց ի լ արձանէն
՛Լեր , մ ոլրճ ովը
Հար ուա -
ծ ելով եւ կոտ րաե լով
արձանին
գլո՚-Լսը
) ձեռքե
րն
ու ոտքերր
յ
Բանի
մը երիտասարղներ
, անմ իքասլէս
իսո յա
ցան աղանղաւորին
վրայ ել քանացին
ղայն
՛Լ՛՛՛ր Լ՛
քեցնել
։ Խ ե լազար
ը բարկացաւ
եւ պոռաց
ե րիտա–
սարգնեբուն
Աս ՄէՀտի
եմ , մի ղպիք
ի՚՚-ծի
Հ
Ե ր Լ՚տասարգնե
ր ր վար առին
թիճանին եւ սկը–
սան
անիսնայ
ծեծել
գայն։
ԱՀագին
բաղմոլթիւն
իան ուե ցաւ , ո ստ ի։կա\),նե բ փութ ացին եւ Ա ատ
րղը
ղմուարաւ
փրկեց
ին , եթէ ոչ մսղոփոլրգը
սլիտի
բզկտէր
ղինքը։
\քեծկուոլքի
ընթացքին
երիտա -
ստ րղները
փետեց
ին Ա ատըղի
մօրուքը
: Ամ բաս -
տանեալր
անմ իք աս/էս տարուեցաւ
Զանգա յա Աւ սս–
տիկանատունը,
ուր մերմեց
իսօսիլ–
Զէ՚ս
"՛արէք
այն գատաւորին
որ անսլաբտութեսւև
վճիււ
տուաւ
ինծի : Հաստատուեցաւ
թէ նախապէս ալ ձերրա -
կալուած ու ղատոլած
էբ :
Աթաթիւրքի
աբձանւբ
այնքան
չէինասուեցաւ
.,
միայն
մէքքին
սոլրը կոտրեցաւ,
ղլխարկին ոա -
քերուն եւ վղին
՚Լյւա յ մուրճի
Հ ա ր ո լածն ե ր կտն
է
Մոլեռանգական
ուրիչ
ղէպք
մրն ալ պտաաՀե -
ցաւ
օր ցեբեկով,
Զուպուգի
մէք, ուր նոյնպէս աէ։–
Հալասարակչիռ
մը մտալ ^ոստիկան
ղօրքԼւ պաՀա -
կանոցէն
ներս , եւ կոտրեց
Աթաթիւբքի
կԼւսանգ -
բԼ՚ն : թիճաննիներոլ
պատկանող
ազանգալո
ր մ ըն
է ան, յ՚լիաս ճավիտ
, որ թռուցիկներ
կր բամ՛ն է ր
ել առաքնոբղոլտծ
էբ ոստիկան
զօրքի սլաՀակա -
նոցը–
Հոն յարձակեցաւ
կիսանգբիին
՚Լբայ եւ ղե
տին նետելով
կոտրեց
զայն
է
Անգաբայի
մէք քաոտսուն
թիճանԼւներ
ձեբբտ–
կալուեցան
գլխալո
րու թ եամ բ իրենց պետԼւնւ , Բէ -
մալ
Փիլաւօզլուի
: Ր բոզութիւն
է որ
թիճանիներր
ւէ ասնաւոր
ծրագբով
մը կը ղո բծեն
, քանգե լով Ա–
թաթիլրքի
արձաններն
ու կիսանգբ
ինե բ ր ։
Ներքին
նաիւարարը
յտ յտաբարեց
թէ
աղանգաւո
րնե ր ր
՛է" ՚՝Բ սէ^՛
Հ րաՀ անգ կը ս տանան
։
ՅՈԻՆԱԱՏԱՆԻ
մէք ծայր տուած է
ղարձեալ
քաղաքական
սուր տագնապ
մր, վւոիս - վարչապետ
Պ– Վ*սււիանտրէոսի
Հրամարման
Հետեւանքով
:
Այս
առթիւ վարչապետ
Պ • Վէնէղէլոսն
ալ ուղած
էր Հրամարիլ
, բա յց թաղ աւո բր մ երմտծ
է ր : Ր՛՛՛՛
՛լ աւո ր ր , այս անղաւք Լսի՛ստ
ազղա րա րո լ թ իւձն մ ը
"Լ՛լ ւլե ց կուսակցական
ւլե կավա րներոլ^ւ
, յայտնե -
լ՛՛՛ի որ պէաք է ապաՀււվեն
իրենց
ղ ո րծա
կ ց ո ւթիւ
նր, այլապէս
ինք զոբծԼ՛ պիւտի անցնի եւ վւնտռէ
լուծում
մը։ կը կարծուի թէ պիտի ստիպուի՛
ցԸՐ՜
ուել երեսէի,
մողովը ել կազմակերպել
նոր բ^՚տ -
րութիւններ։
Իր աղղա բաբս ւթեամբ , Փաէ լոս թա–
էլաւոր
կ՝լ՚սէ, թէ կուսակց.։ .կան վաբիչնեբր
՛գա -
ւոասիսանատւ։լ
պիտի
նկատուին
ստեզծոլած
կա -
ցութեան
Համար ; «թաղաւոր
Հռչակուելէս
, այ -
սինքն \<Ա1էն ի վեր,
13
կաոա,Լար ութ իւններ եր -
ղում
տուին
առքելս : Այս յաճաիսակի
, ի ո ։ ի ո ի ս ո լ -
թիւններր
կր իսափանեն
ա,լ,լային
յառաք
ղիմ,,ւ -
Լմիւէւր եւ կը փատնեն՝ գաչնակիցնեբու
թանկաւլին
աքակցոլթեան
կարելոր
։քէկ մասն ու մողովուր -
՛ւի՛՛
բրաի՛նքը » ;
ՊԱՐՍԻՑ
ՇԱՀԸ երեք
ամիսէ ի.Լեր անՀան -
՛լ ի՛ստ րյլսդով,.
ավ՚անտիսիթի
գործողութեան
են -
թա րկուե
ց.սլ եբէկ
թէՀրէոնի
մէք :
պատասքսաԹը
Կ՝ԱԱԱԶԱՐԿԷ
ՓՈԻՒԱՑՆԵԼ
ԲԱՆԱԿՑՈԻԹԵԱՆՑ
ՒՈԻԱԿԱՆԸ
Զօբ.
Րիճուէյ
, եբէկ առտուան
մամը
եին ,
՚^^Բելի
միքոցով ել Հիւս, քորէական ու չին կա -
՚ աւորական
ումերոլ
Հրամանատարներուն
՛՛լղ -
ղուած պատասխանով
մր յայտնեց
, թէ
կ՝րնղունի
"՛յս
վերքիններուն
բարեփոխուած
առաքարկը ,
ղինալլագարի
բանտ կցո
լ թ իւննե ր ը Բաէսոնկի
մէք
կատարելու
Համար : Աիայն կ՝առաքարկէ
փութա–
Ցնել բանակցութեանց
թուականը
եւ եթէ կաբելփ
է նշանակել
Յուլիս
5ին : կարմիրներու
բացտտբոլ–
թեամր,
Յուլիս
10 15/
իրենց առաքարկը
Հե -
՚ոելանք է Հազորգակցոլթեանց
ղմո ւա րո
ւթեանց՝
Մոսկուայի^
Փէքինի եւ Հիւս. Բոբէայի
միքեւ :
ւ՛ր պատասխանոփ
,
ղՕր
՚ Րիճուէյ
կը ճշգէ ,թէ
՚լաշնակից
բանակներէն
երեք սպաներ,
ամենա -
րարձրը
ւլնղապեաի
աստիճանով.
Համաձայն
են
հանղիպե
լու Բաէսոնկի
մէք Համապատասխան
թի–
ւով Համայնավար
սպաներու Հետ , կրակի գաղա.
րեցմա՚ե
սլա յմաններր
ճշգելու
Համաբ
։ Ատկէ վեր–
՚է֊մ^ է որ աւելի
ընգարձակ
գետնի
վյւայ
պիտի
սկսին
բւ,լն ւլինագաղա
ր ի՛ բանա կցո
լ թ իւննե բ ր : Կր
կարծ,՛ լի թէ կրակի
,լաղարեցման
բանա կց ո ւ թ իւն
նեբը պիտի
կրնան չւււտով
ցանկալի
աբգիւնք մը
ապաՀուԼել,
բայց շտտ աւելի եբկաբ
մամանակ
մը
"լէաք պիտի
րլլայ
կնքելու
Համար
բուն
ղինաղա -
գարը ել մանաւանղ
ապաՀոէԼելու
Բոբէա
յի պա -
տերաղմ իկ, ել ա,ւ Հասաբակ
Ծայրաղոյն
Արեւելքի
կաց,,լթեան Հետ կապուած
Հարցերուն
զոՀացոլ -
ՏԻէ ՚ ^ է կ լուծումը։
Այս պարագային
, ի) • Աիու -
թիմեր, անխուսափե
ւԼ՛ կերպով
պիտի
պաՀանքէ
՝>ինղ սլետութեանց
խոլւՀրղամոզոէԼի
մր
ղումարու–
մր , Փ է քին ի Համ ա յնաւիա բ կառավարութեան
մ աս
նակց ութե ամ բ : քքքօսե լով այս
Հաւանականութեան
՛է ասին , ամերիկեան
պաշաօնական
անձնաւո
բու -
թիւն
մր յայտարարեց
՚ « Գրեթէ
անկարելի է
րնգունի լ այղսլիսի
աէւաքաբկ
մր, բայց
միանւլա -
էքայն ծ,ս յրա յեւլօրէն
,լմռլ,ար է մերմել
,լա յն »;
Արե ւմտեան
քաղաքական
շր քան ակնե րր մեծ
կարեւորութիւն
կ՝րնծտ
յ ե ն Փեքինի
Համա յնավաբ
« Ժո՚լով,՚լր,լի
Օբաթերթտ՚ի
մէկ ի՛ւքբաղ րական
ի/ն ,
ւ՛ւր 1լրսոլի թէ Զին ասաան
, Խ•
Մ իութիւնն
ու
Հ
,/ճ.օ .
Բորէան
Համո,լուած
են , որ կրակի՛ ղաղա -
լեյմա՚ն
ր,սնակցոլթիւններբ
իրենց լալ աղգեցոլ–
թիէ5ւբ պիաի
ունենան
քորէակսքն
Հարցին
խա,լագ
Հ
՜է
վ ե րքնական
կարղ աւլր ութ եան
Համ այ՛ , ինչ որ
իրենց ալ^ ցանկոլթիմէւր
եղած է միչտ :
Հ\ւ^ Ա ս– ասո ղական
տ֊յս կացու թիւնը
սօթեա ,ն
՚Լերք
մ ր չէ տ,։լած
կ՚՚իւնե
րոլն ռազմաճակատի
զս/հա -
զան կէտերուն
վրայ։
Մինչ
Հիւս, քորէական
եւ
չիէնէսկան
՛ումերր,
վ,ոքբ զօրամասերով,
ստուղիչ
,յս, րձակո ւմնե ր կր ղործեն
քանի
մր կէտերու
վ ր ֊
րայ, գաշկւակից
մարտանաւերր
կր
շարունակեն
ոմ բակոծե
լ Հիւս • Բ,ւ րէայի
արեւելեան
ծովեւլեբ–
ՔՐ , իսկ օ,րւսնտւային
ումերն
տլ
մեծաքանակ
ռումբեր կբ թափեն
կարմիրներու
Հաղորղակցոլ
-
թեանց
ճամ բաներուն
եւ օգանաւա
յին
կա յաննե -
րուն
վրայ :
ւ՛նչ .որ ալ րլլայ
սակայն
կրակի
գագարեցման
ել ւլինագագարի
բանակցութեանց
աբգիւնքը, ա.
մեբի՛կեան եւ գաշնակի՛ց
ումերր
պիտի
շար,,ւնա -
կեն
մնալ
Բորէայի
մէք,
մինչել որ
կացութեան
վե բնական
կար,էա,էր,ւլթեան
մասին
ւլօրալոբ ե -
րաշիսիքնհր
ստացոլի՚ն։
Ձ,,ԼՈւշոլթես^,
Համար օ -
ղանաւային
ղննութիւններ
ալ կր կատարուին
տ
Իոսն չոպեէ տեղի ասղ
՚ԹէՀրանէի
ամերիկեան
ղեսպանր
Բչ. օր
իրանի
վարչապետին
այցելել,,վ,
առաքարկեց
որ բրիտա
նական
նաւերր
կարենան
քարիւղ
ամբարել Ապա -
տսէ1,ի ղ,ոարաններէն
, ել նոր տեսակ
լձէկալաղիր
մը տան։
Տոքթ. Աոսաաեղ
յԼճււապէս
մերմեց
նը–
կատի
առնել այս առաքարկը, եւ յայտարարեց
թէ
ի Հարկին
պիտի, կրնան փակել
ղտա րաննե ր ր , եթէ
նռւապետներր
մերմեն
փճաբել ել իրենց պաՀան ֊
քած
ընկալաղիրը
տալ ։
Կ ըսուի, թէ վարչապետր
«բացառապէս
ու -
մեղ» պատասիսան
մը խմբաղրած
է եւ Անգլիոյ
ար
տաքին
նաիսարարին
պիտի
Հաղորղէ
քանի
մր օ -
բէն
։
Ապատանի
նաւթտՀո
բե բու անգլիացի
պաչտօն՛
եանեբր
պա շաօնա կան նամակ
մը սաացան
,
որոփ
Կը յանձնարարուի
իրենց
պաշտօններուն
վբա
յ մ ը–
՚եալ ա,լ նուաղն մէկ ամիս,
Յունիս Ո էն սկսեալ
։
Կր կտրծոլի թէ այս ազղա րա րո ւթեամ բ ,
իրան
բռնի
պիաի
արղիլէ
Անգլիացիներու
մեկնումը,
մէկ աէքսուան
պայմանամամէն
առաք
1
Աի՚եչ այս մինչ
այն, իրանի
ներկայացուցիչ
-
ները կր շարունակեն
բուոն
ճառեր
խօսիլ
կամ
րւսրեացակամ
տրամ ագրութիւննե
ր յայտնել.
Հա
մէս ձա յն իրենց Լսառնէոլածքին
։
Այսպէս
, առքի
օր միամամանակ
երկու տար -
րեր ասալլիսներ
տեզի
ունեցան
Անգլեւիրանեան
րկ՚կերութեան
գրասենեակին
մէք, ոբ
գրաւուած
(Լուրերու շարունակութիսնր Կարդալ Դ>. է յ ) .
Fonds A.R.A.M
