ի պաաիէ թաԱաստեղծոլքւի
Հոէէխ ԻփհքեաԱի
Երեքշարթի
գիլեր
^Հայ-ազգայինր»
իր լսա֊
րանի րացման
աոաքին
երեկոն
նուիրահ էր րա -
նասաեղհուՀի
Հուրի
իէիէկեանի
, սլաաուոյ
թէյ
սեղանով
մր։ ԱրաՀր
լեցուն էր եւ այս ւանգւ.
^ԱՑՍւՍՏԱն
ւս–
մ
երկսեռ
երիաասարղութիւն
մր ,ոլ միայն
փութ
ցեր էր Հնոր^ մր լրքասլաաել
իր
Հեաաքրքրու. -
թեամր
այլ ել րամին մր աանձնահ֊ էր
երեկոյթի
կաղմակերսլման
մէք թէ ղյէոյցով թէ արաասանու–
թիսններով
ու
երգերովէ
Համաղղա
յինի աեղական
մասնաճիւղին նա ֊
խագաՀր
Մ՛ Պարսամեան
բանալով
Հաւաքո
յ -
թը ներկայացուց
օրուան
Հիւրը ել անոբ արուես
աի մասին իբ զեկոյցը
րամնեց
երկու
մասի : Նախ
ներածական
մր ըրաւ ընգՀանրասլէս
բանասաեղ -
հական արուեսաի
մասին,
հանրանալով
վերքին
30
աարուան
րնթացքին
սվւիւռքի մէկ հաղկահ
նո
րերու
արուեսաին
վրայ , որոնց Համար
բեղնա -
՚՚"Ր 1Րէ՛"^ ՚^Ը. նկաաեց
վերքին
աասնամեակը
ւ
Երկրորղ
մասը որ յատկացուահ
էբ մի միայն
Հ֊ոլ–
բի իփէկեանին
, խնամ ով պատրաստուահ
ղեկո յց
մրն էր ղոր պիտի տանք ամբողքութեամբ
առան -
ձին , ուղելով
իր չաՀե կանո լթեան
ը մասնակից լէ
նել բացականե բբ եւս \
Եբկրոբղ
ղեկուցանոզն էր ՎաՀԷ Օչական ռբ
աչխատեբ , տքներ էբ սովորական
ել Հ քէէչէ *;
նեբկայացոււէներէ
խուսափիլ
ել նոբ ձեւով մր,–
եւ քննաղաաական
նոր տուեա^ւե րով նե րկա
յացնել
Հուր ի ք՚էիէկեանի
րանաստեղհական
տաղանղր I
Տիկնոք արուեստր
Աենպոլիկ
ղպրոցին
մէք ղետե -
ղահ
Րէլալով
, չատ խն՛ամ ուահ ել ճչգրիա
ձեւով
մը նախ տուաւ
Աենպոլիւլմին
Լխո բՀ րգասլա շտ՛ու -
թի էնէ) մեկնակէտը
, էսն՚ով
ս տ ե գհ ո ւահ պատկեր -
ներոլ
, ապրումներու
զգայական
աչխաբՀի
մր ար
տա յա յաութեանց
ետին
սլաՀոլրտահ
, ա յս կամ
ա յն խոբՀ ուրգէն ել ղղացում
էն եկահ
կրկներե -
ւո յթներր։ Վ՛ Օչական
ընգՀ-անուբէն
գուբս
գալով
մասնաւորեց
Հուրի իփէկեանի
արուեստին
արմէ -
քր, որ Մ ալարմէներոլ
, Վերլիէններու
, Պոտլեբ–
նեբու,
Վալեբին-երռլ
գպրոցին
մէք
կ՚իյնայ,
ոչ
անոնց
նմ ան եւրոպական
չափան։ իչո վ
անչուչա
,
քանի որ անո բ կը պակս ի իմ ա ցական
սենպոիզմր
,
ու ասոր պատճառը նկատեց
Հուրի Իփէկեանի կա
նացի ՀանգամանքըՀ
՚
Ներկաներր
Հրաւիրուեցան
արտայայտուելու
իրենց կարգին։ Պ՛ Հ՝ Բալուեան
քանի մը բառե–
բով պատմեց
իբ տպալո
բո ւթիւնները
օրուան
Հիւրին
գորհէն,
անձէն, մասնաւորաբար
անոր
Հայերէնի
Հմտութիւնը,
լեղուն նկատեց
րացա -
ռթլ
եւրոպական
միքաէխսյբի
մէք սնահ
ըԱալու
Հանգամանքը
նկատի
ունենալով եւ մաղթեց ոբ
չուաով
ունեն՛անք
Հ ա յերէն Հատոր
մ ր
Հ.
իփէկ -
եանէ, անոր
Շօս1€Աւ
ւտաթտ/Տւ
եւ
ՏօՈՅէտ
ին քով
ղետեղելոլ
Համար
X
Հեղինակին
դրուահքներէն
թէ Հայերէն եւ թէ
ֆրանսերէն
կտորներ
արտասանեցին
Տիկին Ա*
Բալուեան, Օր՛ Ալէո Աամուէլեան, Պ՛ Ժ– Փալա–
մուաեան եւ Պ ՚ Վ՛ Պաբոնփարգեան
, վայելել տա–
լոփ ներկսներուն
գեղեցիկ
րանաստեղհութիւննե–
րոլ
վքունքի մը անուչ
բուրում ր, մեղմ ու թա
փանցող^ ոբ Հոգիդ
կը պարուրէ
երբեմն
թախձոտ,
ԱՐԶՆԻ
Աբէ^ի
րումափայրր կր գտնուի
Երեւանէն
2 4
քիլոմեթր
Հեռու եւ հ^ովու մակերեսէն \ •ՍՕմեթր
րաբձբոլթեան
ւիյրայ, Հրազդան գետի
կիրճին
մէք։
Բումավա
յրի
քերմ ոլկնաբանական
կա րելի ո ւթիւն
ներր չատ մ՛եհ են ։ Հանքային
մասնաւոբ
քուրե -
րոլ
քիմ իաբանական
րաղագրո
ւթ իւն ր տարրեր է
ել
Հնա բաււո րութիւն
կուտա
յ բո ւմե լու ատեն
Հա–
մ ակցե լ
Հան քա յին քուրերու
ամ բողք
՚ խում բր ,
առաեց
քուր խառնելու։
Արզնիի
մէք կայ
նաեւ
Հանքա յին քուրի
ղորհտրան
, որ կ՚արտաղրէ
Հան
քա յին
բարձրորակ
^"՚՜Ր ՚
^
Արզնի » Հան
քա յին քուբր
մ եհ քանակո լթեամր
կը
ղրկուի
ՍՍՌԱի
զանազան
շրք աններր ;
Ար՚լ^՚ի
բում՛ավա
յրի մէք
վերքնականապէս
մ էքտեղ
ելաւ անոր
բումիչ
յատկութիւն
ր ել Հրռ–
չա կուե ցաւ
իբրել սրտաԼօթա
յին սիստեմի
Հիլան–
գութիւններու
րոլմման
յայանի
բումավայաբ •
Վեբքիե տաբի՛նե րր կաաարուահ
ուս ո լյքնա-^էի–
րութիւնւեբը,
որոնց արգիւնքներ
ը մասամ բ ղր -
ւււահ են մ ա՚սնաղիտական
գրականութեան
մ էք ,
ցո յց տ՛ուահ են ֊ո ր Աբզնւ իի
մ էք սրտի
Հիւանգու -
թ իւննեբը
մ եհ յաքողո լթեամբ կր բումուին
է
Ար–
տի Հեա կր բումուին
նաեւ որոշ յարակից
Հիւան -
ղո լթ ի ւնն ե ր , յօղա իս ա ղեր ո լ , ոսկ՚ո րներու
, մկան -
նւե բու եւ քէգերոլ
քբոն իք
Հ իլան ղութիւննեբ
։ Ա–
սիկա
մասն-աոբ նշանակութիւն
ունի,
որովՀետեւ
յարակից
՛որոշ Հիւանէղռլթիւններ
, ինչպէս
յօդա–
խաղե րոլ
բո րբո քո ւմ ր , իրենց
հագում ով
սերա
կերպով կա՛պուահ
ենէ սրտ՚անօթային
սիտէմի
^ի ՜
ւանգոլթեէսնց
Հետ ։
՛Բանի մր Հիլանէէո ւթեանց
միանգամ ա յն րոլ -
մում ր, որ Հնա րաւո բութ իւն կուտ-ա յ
իսուսափիլ
երբեմն
ըմբոստ
, որ չատ անգամ ալ մ տահել
կոլ
տա յ քեղի
յ
Տիկին Ա. Գեւոնեան
երգեց Ս՛ կ աբապետի
՛ող -
բը ,իսկ Օր՛ կառվա
րեն ց կոմ իտասի
Անտունին
։
Վերքին
իսօսք առնոէլը եղալ Տիկին
Հուրի
Ի -
վէէկեան , ՛որ նախ շնորՀակալութիւն
յա յտնեց
ներկաներուն
, կաղմ ակե րսլո ւլնե րո ւն , իսօսուլնե -
բուն
, իր ուրախութիւնը
, որ առիթ ը ունեցաւ
չփ
ման
մէք րլլալու
Հ ա յկ , ամբէււլք ռ լթեան
մըՀետ ,ինք
ոբ Հակառակ
Փարիղ
աւէլրահ
րւլա ւ ո ւն , գաղու -
թին
ղոնէ մէկ մա.սը ա յսպէս
իրարու քով եկահ
չէր
կրցահ տեսնե
լ ։
Խօսեցաւ
Համ աղգա յին ի ընւգՀ , գռբհին մա -
սին ։ու անոր
մ շակութա
յին Գրագիրը եւ աչվսա -
տանքը
ւլտա՚ւ րացառիկ
ան։Հրամե չտութ
իւն մր.
Սփիւռքի
Հայութեան
Համաբ, ոբ պէաք
ունի
ւլփնուելու ու սլայքարելու
յենահ
իբ
մչակոյթի
•անոր իրեն տուահ
զէնքերոէվ
, որ զէնքերու
ամ է -
նէն
Հ ատուն է ու ամ էնէն ազգուն :
Տիկինր
ներկաներու
իսնգրանքով չտտ
գեղեցիկ
• կերէէլոէի արտասանեց
իբ ւքէ կ
բանաստեղհութիւնը
«Նոբ Տարին» : (Գրուահ
«Տառաք»ի
Համար)
։
ՇնորՀաւորելի
է Համ աղղա յինր իր ա յս ձեռ -
նարկին
Համաբ, որ սաիոբական Հ դասաիսօսու -
թիւններու
չարքէն կր չեղի Հաճելի
երեկ՛ոյ մր
տալո էի բոլորին
, մ ասնալո րաբար երիտա սա րգո լ -
թեան
։
Շրշ
• թ ՜ ղ թ ա կ ի ց
երկու
բումավայրի
մէք երկարատեւ
բումումէն ,
մեհ
առաւելութիւն
է ։
Ա ասնաւորապէս
յատկանշական
են եբեխանե–
րոլ սրտի
Հիւանղութիւննեբ
բումելու
արղիւնք -
ներր։
Արւլնին
լայնօրէն
կ՝օղտագռ
րհուի ամառ -
ուան սէմնատորիական
եղանակի ատեն
է
Երրեմն կը նուաղին
Հ իլանղութ
իւննե րը ,
երբեմն ալ բոլորովին կը
բումուին
։
Ներկայիս
Արզնին կիսլովոտոկի
ել Աոչի - Աացեսղայի Հեա
միաղին
յայտնի
բումավա
յր է սրտի
Հիւանգու -
թեանց ։
Արզնիի
մէք յաքողութեամ
ր կր բո ւմո լին սաա–
մոքսի ել աղիքներու
քանի մը
Հիւանգութիւննեբ
ի^չոէէ" ել երիկամներուն
ել
մաղձի,
նիւթե
րու փոխանակման եայ^ Հիւանղութիւննեբ
։ կա–
րելի է բումել
նաեւ
քղային
որոշ
Հ իւանգութիւն -
ներ։
Բումափայրին
մէք կան նորագոյն
յարմարու–
թիւնները,
ախաաճտնաչման
ել բումման
Համար :
Հոն կը գոբհեհ սէսն-ատո րիական
բաղմ արո լմա -
րաններ
(թօ1>՚Ը1ւուզԱշ) ,
ուր կ՚աշխատին
մասնաղէա
րմ իչկներ
, կան
տխէոա
ճանաչմ ան , կեն սա քիմ իա -
կան դիաական
աշխատանոցներ
,
անգրմւււնիշակա՛
գոյն՛ ճաոաղա
յթն երո լ եւ ֆ իղի օթերա պետիկ աշ -
խատտսենեակներ
: Լոգանքի
Համար կայլողա -
րաննեբու
Հիանալի
չէնք :
ՇնորՀիլ
կլիմայի րարենպաստ
պայմաննե
յւուն
, բոլմաւէայրը կր բանի ամրոէյ^ տարին։
ԱյՍ
տեսակէտոփ
Արւլնին կրնայ
մրցիլ
առա^ակարգ
կլիմայական
կայաններու
Հետ, թէեւ
Արզնին
ո Հ
թէ
միայն
կլիմայական
այլ կա րեւոր
բաւլնիք -
րումափա
յբ է , որուն ասլագան կր կազմէ իր Հան
քա յին ա զրի լրն եբ ո լ բա ցառիկ
Հ ա րս տ՛՛ւ լթ իւն ը :
(Սովետ. Հայաս տ ան)
Լ՛
6Լ)ՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ
ՏԽՐՈՒՆԻ
Գարեղին
Տիւրկէրեան
մեռահ
է ԳաՀիրէի
մէք։ Ծնահ է \884ինԵրղնկա
։ Երկրոր
ղական
ուսումր ստացահ էբ Վենետիկի Ա խիթար,
եան փարմարանին
մէք։ Վկա յուահ է Լօզանի ի -
րաւաբանական
Համալսարանէն
։ Եղիպտոսի մէք
նուիբուահ էբ ուսուցչական
ասպարէզին,
տնօրէ -
նիւ էէլաշտօն վա րելոլէ Պօղոսեան
, Գալուստեան եւ
Նուպարեան վա րմա ր աննե ր ո ւն մէք ։ Ա տերիմ բա
րեկամն էբ Գ •Վալաւմանի եւ Ա • Աեւակիւ
Գբահ
է բանասաեէլհո
լթիէննե ր ել արձակ
զրութիւններ
որոնք
Հրատա բակո ւահ են եգիպտաՀ ա յ թերթե -
րու
մ էք ։ Ունէր
Հ աբուստ
մ ատենագա րան չուրք
5
6000
Հ աաո րնե բով : Երկու տարի առաք իր բո
լո ր գիրքերր
ն ուիբահ է թո րգոմ եան. մ ա տենէադա
րանին՛ , ցմ աՀ կենւսա թո շտկ
մ ր ստանալու պա յմա–
նո-վ.։ Տուղէէւկաւորութիէն
ր տեղի
ունեցահ է՛ Հոձ^––՜
—
է
բաղմ ութեան
մ ր նւե րկա յութեանէ ։
Ս Տ Ա Ց Ա՚նՔ
« ՒՈՒՎԹ ՀԵՐԲԱաՆ»
թ է ԵՀԾՈՒԱՆ
ՃԸՇ–
ԱԱՐՏՈՒԹԵԱՆ։
Հեղինակ Պետրոս
Պարենտեան։
Տպ. Հայ կաթողիկէ , Պէյրութ։
Գին 1Տ
է՛
գ՛է
ՀԱՅՐԵՆԻԲ
ամսաղրին,
29բգ տարի , Աեպտ՚ի
թիւր ,
ղրակէէէնէ
ու րանտսիրական
։ Տարեկան
5
սՒոլաբ
,
212 ՏէսՅՈ Տէւ. 6օտէօո։
Ա. ՓՐԿԻՉ, Գ՛ տարի թիլ
26,
Հ՛ոկտ՛,
պաչա։
նաթերթ
Պոլսո ք Աղւլ՛
Հիւանդանոցին։
ՀԱՅ
ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ
ՄԻՈԻԹԵԱՆ,
պաշտօնա -
թերթ, ԺԲ՛ տարի,
թ ի լ
Յր (Ցուլէս
951), ՏօտէՕՈ 1
Հ6ԱՌԱԶւ>Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(6)
Դ Ա Ր
Զ
Ը
Ւ գէպ է այգ ճիղոլիթական
գիհր արգէն
"կր–
սահ– է աչքի
իյնալ
ձեր կբթոլահներուՏն
մէք,
մէկ
^Ր^"*֊ՔԸ
ես ալ կր ճանչնամ
։
^–.Աակայն, կոլեա,
ի^չ քաղաքաէԼա բութ իէն
է աաիկա՛— նկատեց
տիկինը
՚— պարոնր
մեղի
Հիւր է եկեր , գուն նստեր ես գլխուն գա յլփ աւե–
աարան կը կարգաս
ւ
^էէ^է » Տիկին , այգ րոլոբը
էոելր
ինհի
Հա
մար Հետաքրքիր է - պատասխանեց
վարգապետ–
ցուն
Հնաբ եղահի
չո՛փ
ինքզինքը
անփոյթ
ցոյց
աաչալ ճիգավ մը է
֊ Վաղր մեր Վրայ
Հովիւ պիտի գաոտեա^,
«ք– ւ
գէկ է որ ա յսօրուրնէ
իր ոչխա
բն ե բուն
կարհիքր
ւ
գիտնայ
•
աւելցոլց
պարոնր
հիհաղելով :
Ու կատակի
շեշտով
մ ր երիտասարղին
ձեռ -
քին
ղսէբկա՚լ
թեթեւ
։
Վարգապեացուն
շո յսին Հեա ելալ
անկողնէն
,
իքալ
գէպի
ձորր, ուր գետակի
քովէն
սողոսկող
նեղ արաՀետով
սկսաւ
քալել
, հանր
, Հանգաբա աւ
աեսակ
մր ցբոլահ ։
Աաահումնեբր
իբ գլխուն
մէք մօտացեբ
էին,
կսճգ
առահ
քուրի պէսու
աարտամ
տխրութիւն
մ ր հան բացե բ էբ իր Հոգիին
վբայ նախորգ
ղի -
շերուան
տպաւորութեան
տակ էր միշտ ։
Արղէն
գիշերն ալ չատ ուչ ելշատ անՀան -
գիստ էր քնացեր
, թէեւ
իյւկապէս
լուրք
ոչինչ մր–
տահահ
չէր՜– ՚Բանեանի մէկ երկու նաիսագասու -
թիւններր կը կր կն ո լէ ին շարունակ
իւր
գանկին
մէք եւ այն գաղափար ր թէ իէ՚նչւղէս
մարգիկ
չէին
ուզե ր Հասկնա
լ իրենց նպա աա կ՜լ ե ր ո ւն էէէ-րմէքը ,
իբենց
անձնազոՀ ո ւթ իւն ր , նոյնիսկ
այսւզէս կրր ՜
թոլահ
մարգիկ
; Ա ասնաւյո րաւգէս Բանեան
ի վրււ–
տաՀ ռւ փճռական
խօսոլահքր
, անոր տեսակ մր
ցաւահ
չեչտր ագու
կո չմ ան ու ապագա
յի վերա -
բերմ ամբ
կը սեզմէբ, կր էիբգով
էր
երիտասարղին
սիրտր, մանաւանդ կր զգար որ իսկապէ,ս
անոր
րսահնեբուն մէկ մասին գէմ ինքր
Հազիւ առաբ ֊
կել կրնար– չէ՛՛՝ ոբ ինքն ալ երկաբ մամանակ ա -
տոնց նման Հարցեր
իր գլԼսուն մէք շուռ էր տուեր
գեռ վարդապետանալու
վեբքնական
իսօսքը տալէ
առաք -
Գետակը
մա յռերուն
մ էք քրվէմ
մ ը կաղմ եբ էր ,
որ աՀագին շառա չոփ կը իսումէբ էիար ,ոլ իր
մէքքի
ճերմ ակ գո գղն ոց էն
բո
լռուէ
ւիր փ՛ուր կր ցանց
լնէր
չուրքր
՚.
Տղան կեցաւ ու
Աէի
չ նայ.ոլահքուԼ սկսալ նա -
յիլ,
յանկարհ
սթափեցալ,
անդրադարձալ
իր
ցրուահ
փիճակին
վրայ ու տեսակ
մր զայրոյթ
րղ–
գաց
իր այգ լնկճոլահ
տրամաղբութենէն։
« Բաւական է ոբ ես իմ րրահս գիտեմ մր–
տահեց
բաւական է որ ինքս
գնա Հ ատեմ իմ
վարմունքս
, ինհի
ի՛՛ն–չ ռւրիչներոլ
գատողութիւն–
ները , արգէն
ո՛" ր գորհի վերա բերմ ամ ր մամ անա
կա կիցնե բուն կարհիքը չիաակ է եղեր , արմէ՛* գը–
ւու/ս է/աւռ նել » ։
Եւ
մ տահ ո ւմնե ը բռնի լնգՀատե
լով
վաղեց
ձորէն
էիեբ , ելաւ –.ոտքի նեղ ճամբան, ոբ
ձորի
լանքէն
մայռերու ու հառերու
մէքէն ետ
գէպի
էԼանք կը տանէր :
Արեւը •արգէն եկեր էր ու ձորի աք
շրթունքէն
ներս սաՀ ելոէի^
դիմ ացի չե չոտ ու խ՛ոմոռ
մա յռե
րու ճտկտին
իր բարի
լոյ՛սի
համբոյրը
կուտար •
Տէլան վանքին մօտե ցեր է բ բո լո րովին երբ իր
դէմր քանի մր տասնեակ
քայլ
Հեռու
նչմաբեց
ՕրԼ՚՚որդ
Միլինեանը
։
ԱգքԼ՚կբ նստահ էր խոչոր քարի
մր վրայ՝ ոտ
քր ոտքին նետահ
, ՃանասլարՀին
գբեթէ կից եւ
իր քՈէԼի թեք ու քիչ մը աւելի բարձբ
մայռին
վը
բայ
էք Լ՛րք մ ր գրահ կր կարդար
յ
Այսինքն
գիրքր բացեր
իր առքեւը ու
գիրՔ
կաբւլացողի
մր գիբքե
ունէր
ինքր, բայց
աչքերը
՚ԳՐՔԻ^
՚Լւ
""յէ^ սաՀեբ
ինկեր էին , վարր
,
գետի
փր՚Լ՚րուն
եռմա^՚յր
, .ուրկէ ախորմ
մխոր
մը անոր
մտահոււքներ
կ^օրօրէր ։
Ա իրաքեան
ի առաքին
բրահր ետ
գ՛առնա
լու
շարմում
մր եղաւ
, դմկամակութիւն
մը կը ղգաբ
այլեւս այգ մարգ՛ոց
Հանդիպելէն
, ամէնքն ալ կա
րեկցութեան
մպիտ
մբ ունէին կարհես
իրենց չր
թունւքներուն
.ու տեսակ
մը բարձրէն
նայիլ մը
է
յԻ՚^ար րան է , ինքը եկեր էր այդ լեռ.
ներուն
մէք խօսքէ ու աղմուկէ
կտրուահ
քանի
մ ր օր առանձին
բնութիւն
ր վա յելելու
, ել աՀա
այգ
անմեղ
Հաճոյքն ալ չէին
ուղեր
իրեն տալ :
Լ՛ &ԱՆԹ
(Շար.)
Fonds A.R.A.M
