6Ա0–ԱԶ>
Տապիճ Գ ա ո ս Դ ս ա դ
պսւտՎոէթեաՍմկ
:•֊ ^ասւեչ,
1լր
կարհեն թէ Շ– ԳարաՀիսարի
մէք
2
–՚— 3000
աուն հա յութիւն կտր, որոնք
կրցան
կձոլիչ
20 25
օր։ Անոնց թիւր Հազար էր մի .
ա յն , մ էքն
Ը1ձ
՚"չոէի սլանգո լիաներր
:
Բերգէն
ազաասվներր , կ՚րաԼն
, թէ
4000
անձ
կար
րԼրգին
մէք,
ծ՛երեր,
կիներ եւ աղաքներ ,
իսկ
կոոլւ
>զ1երու1\
թի՚֊քլ
կշ
Հասնէր
3
400
Հո -
զիի–
Աձ
՚էն
ձ՜արգ կր զարմանայ,
կը
աարակուսի
եւ չի կրնար Հալաաալ, թէ
400
Հոգին՛
ինչսլէս
կրնար գէձ՝ գնել զրկուած
20
Հաղար
զինուորին ,
որոնց
Հազիւ
4000ք>
եա կրցած էր վերաղառնալ
%
Օաար
վկանոլթիլ-լ
մր
մէք սլիաի րերեմ Հոս.
կռիւԼերուն
ք^^թացքին Շ՛ ԳարաՀիսար
գյռնր -
լած
էր յոյն Հացագործ
մր թոաորի :
1919^5է,
եբր
չաա
մբ Հ^. Գա րաՀ իսա
ր
ց ինե ր
ո լ
Հեա քիուսիա կր
գանուէի
, թոաորի
Հոն եկաւ ել ինքն էր սլաամո–
՚ԼԸ.
՚^՚"յԴ"վէ"
^"–1"֊
սլաամութեան
մէք
գրուած
չէ
• Եթէ
30 40
վայրերու
մէք այգսլիսի
կռիւ
կաղձ՜
ակե րսլէ
իք
, գուք
ազաաուած
^՝Ըձ
±՚"յէք
՚
* ԱյԳՔ
"–ն
քիչ կռռւոզներ թնչ
Համարձակութեամբ
բերգ ելան»
րսալ
ի
վերքոյ : Ուրիչներ ալ այս
Հարցր կուաան :
իրոզութիւնբ
այն է որ^ Շ •ԳարաՀիսարէն
աասր
մամ
Հեռու
Ջօսլա՝ն Թէքէսի
րսուած
գիւղին
մէք ,
զարկի
Լ՛ Օաաւզաչե ան
վա
բղասլետ
ր , լսած եմ որ
վաղի՜նակ վարգասլեա
, ուրիշներու Հեա, գացած
եւ
վե րցուց
ա ծ
է
Օաա
սլսւ շեան վարգասլեաի
մար -
մինր :
Այս գէպքէն
ցնցուած
,
Շ՛ .
ԳարաՀիսարցին
Անւմիքասլէս
երկոլ
կո ւսա կց
ո
ւթ իւնն
եր
ով
խառն
մողով
մր կր
ղումաբէ
, ուր
կբ
որո չեն
իսկոյն
սոլբՀ ան/զակ
մ
ր
՚/բկել Աեբասաիա
, Ա ուրաաին ,
"1՚պէ"՚լ1՛ Շ՛ ԳարաՀիսարի
եւ Աեբաստիոյ կբռ -
ուալ
ումերր
միացնէ :
Ե
րկու
սուրՀ անղակնեբր
անվնաս
Հասած են
Աե
րաստիսՀ
: Աուրատ
Հաւանութիւն
յայտնելով
՛նամակ
ձ
՛ր
զրկած է րսելով
թէ՝
Հ^օրէն տնպտտճառ \
Շ • ԳարաՀիսար
կ՝
Րէլա յ Ա
ե
րոնք կաղմ եւ պատ - \
րասա
կր
սպասէին
Աուրատթն : Աակտին
18
ք ՚
չլրացտծ
եբկոլ
անակնկտլներ
կանխեցին
ամէն
1
րան։ Ն>^թ Պէյլէրեան
Հաճի
6արոլթիւՏհին տղա -
քր որ զին
ո
ւո
ր ա
կան փախստական
էին կր բբռ -
նուին
իրենց
ա ւորճս^նակներով
ել կ^առաքնո
բգուին
գէպի սլաՀպկանոց : Ոս տ
ի
կանա պեա ր
սեղանին
վրայ
կր
ղնէ ս/սձնց աաբճանակներր,
բայց
այգ
պաՀունւ զինքր կբ կանչեն կտռավտբիչին
մօտ
է
Երբ ,ոսաիկանապետր
գուբս
կ՚ելլէ , մեծ
եղբայրր
աւորճանակր կբ յափչտակէ
ել իր^նց
վտխճոմնբ
նախզգձւլով,
ոստիկանտպետր
ներս
մտածին
պ^էո– կբ ղարնէ
զայն :
ք.՝ Եբկբոբգ
ղէպքր
Հետեւեալն
էր։ 1^էլ Հասռ
/ե
րցուած
գազա
՜Կ
մբ
փախատտկաններ
գտնելու
պատրուակով.
Հայ տան մբ մէք կ ուղէ Հայ տզ -
քիկ մր րռնաբաբել։
Այգ տան մէք
եբեք
Հ " / ՛ *
փախստական՛ներ կբ գանուէին
, որոնք գուբս կբ
խոյանւան եւ կր սկսին
կռուիլ։
Միւս կողմէ բան–
աարկեալներոլ
աա նքանքներոլ
մտսթն
յամ առ
ղրոյցներ կր չրքէին։
,, ^, .
Օզտնեան
ՇապուՀ
, քանի
մբ
րնկեթներով
յարձակումի
մր միքոցին
ճամրուն
վրայ կբ սպան–
նուի : Այս րոլոր նախաղէպքերր
ցոյց կուտոցն ոբ
է/սյպին Տ՝արաճիսսւբի իւնք ա-սւպաւշապանւռՆթեաԹ
կււիւ1աւրյւն.ն. գլյսաւյւր դերակ(ասւարնե|րէն. մէ կ ն է
Վահւսւն Հիւսեա.՝1յ): Միւ ս երկւււ ՎսւհւսնւԶերուն .ճետ
կւսաաբւսւծ իր յեդափոխակւսն ղո ր ծ ի մասին իրրեւ
թ ե յ ւ թ օ ն հրատսւյ^յւկուած է
Տառաք^
մէջ « Երեք
Վաճաւնները» խորսւգրին տսւկ :
Ջաիսէն աք՝ նստոզնեբր
ՎահսսՅ Վա.րդսմաաւնւ,
Վաեսւն Հիւ ս ե ան, Վահան Մեծ|օււաոլրե–ս^,
ոտքի
կեցողնեբր՝
Արմենակ Մեծասւուրեաււ, Ոսկաւն Եր
կանե՛ան,
Հ
1–ԱՅԿ ճոպուլեա|(ւ, Գաոնիկ Ղ^՝–կասեսԹ,
որոՀցմէ
Ոսկան Երկանեան ե լ Հ ա յ կ
ճապոլլհա&
ոզք են ։
ուբիչ
միքոց չունէին, եթէ ոչ բերգ ապասասէնիլ :
Երբ գացած
են Ա ուրատր
ձե բ րա կա լե լո լ
ճարպիկ
ձեւով մր Ա ուրաա
զանոնք տունբ նստեցուցած
եւ
ինք ձին Հեծնելով
Հեռացած է :
կազմակերպուելու
միքոց չեն
Ունեցած
է
Մ
Ու
րատ
իր յռւչերուն
մէք կբ յիչէ որ ինք ,
Օ •
ւ՛ա •
րաՀիսարցիներուն
խօսք տուած էր երթալ
միա -
՛նալ իրենց
I
Այս Հերռսամարտբ
ինչպէս եւ Ուբֆայի, Վա
նի, Ա ո ւսա տաղի , Զէյթունի
, Աասունի
, Հեբոսա–
մ տրանեբբ կր
նմ անցնեմ
Վարղս/ն տն ց պատերաղ–
մ ին : Ազատագրութեան
պա յքարին
մէք մեր ունե
ցած
սիսալնեբր
կարելի է վե բազբե
լ
վեցՀար
իւբ
աա րուա՛ն մեր ստրկութեան
, մեր
միամ աո
ւթեան
եԵւրոպաց
ինե բուն վրա
յ մեր
ու1նեցածՀաւատքփն
:
Ա եր գրացիներր
թուրքին՛ Հեա գաղանի գաչ
նագիբ
ունէին
Հա յա ս տ ա՛ն ր րամնե լու , \
91 4^5»՛ *
Հայ ազգբ սակայն
իր առասպելական
քաքու -
թեամ ր կռուեցաւ ել ունեցաւ
մանուկ
Հա յաստա
նր : Փառք
Հա յաստս/ն ի ազատաղրութեան
պա
յ -
քարի
մէք իմ ացեալ
մաՀով
մաՀ ացեալ
անմ աՀնե–
բու յիչատակին
:
ԱԱՐԳԻԱ
ՏԷՕՎԼԷԹԵԱՆ
ՕՏԱՐ
ԳՐԱԿԱՆՈԻԹԻՒՆ
(1)
ԿԱԽԱՐԴԱԿԱՆ ՍԵՂ^ԱՆԸ
(ՀՈՒՆԳԱՐԱԿԱՆ
ՀԷԲԵԱԹ)
Ա–
Հքատ
տարինեբ առաք, փոքբիկ
թր^իթի
մբ
մէք կ՚ապրէր
ծերուկ
գիւղաքի
մր իր կնոք ել երեք
զաւակներուն
Հետ։
Անգբս/նիկբ կր կոչուէր Ատր–
տինւ , միքնեկր՝
Աերլփն , կրտսերբ՝
Բոլին :
Գիչեր մր Հայրր
Հիւանգա ցաւ ել մեռաւ
I
Մարտին ել Աեբլէև
որոչեցին
երթտլ
աշխտրՀբ
պարտիլ եւ բախտ
փնտռել
է
ԱչթարՀր մեծ է ել րնգարձակ
, բսին տ -
նմնք , կ՚իյնանք
կ՝ելլենք,
Հտրկտլ
գո/նձ մբ կբ
գանկնք
է
Բոլինն ալ տուՏեր կր պաՀպանէ ։
ԲոլԼւն կ՝ոլղէր
աբգէն
տունր մնալ, րայց
մայ
րբ չուղեց
, որ ան զրկուի
լալ բախտէ մր եւ միւս
երկու տղոցր րսալ՛
Հ
Հետեբնիգ
աարէք
զայն >:
Երեք եզբայր
միասին
ճամբայ
ելան։
Աարաին
եւ
Մեբլին
պայուսակ
մր լեցուն
ռւաելփք
առին՛
Բոլին բան մր չառաւ
ց
կ՝ոլղեմ գիտնալ, թէ ե*րբ մեր
բախաիքե
պիտի
Հասնինք,
Հարցուց ան մէամաօրէն
իր եղ -
բայրներուն :
նտեւէն
վազէ, բսին մեծ եղրայթւերր
, թեռ
՜՚^Բ չունԼէս կռնակգ ե ւ աւելի արագ կրնաս վազել
յ
Անոնք կբ նախանձէթ
տեսնելով
ԲոլփնԱ, աբ ,
քիթբ
^"վին տուած
, կբ յառաքանաբ
, մինչգեռ
ի–
րենք կքած էին իրենց բեռս/ս տակ : Օրր կր յառա–
քս^ար , արեւբ
1լա
յբէբ անոնց ծոծրակր
, յոգնած
էին ու անօթի : կէսօբոլան
մօա ագարակ
մբ նրչ–
մարեցին
, գիմեցին
Հոն ել գիչերր
պառկելռլ
Հա–
մ ար տեղ մր խնգրեցին
տ
Ներս Հրամմեցէք,
րսալ ագարակապանբ ,
մեղի Հետ կբ ճաչէք ու Հոս կբ քես/ն՚աք
է
ՀքնռբՀակալ
ենք , մենք ուտելիք
ունինք ,
բսաւ Ա արտին ։
Ասոր վբայ,
Մարտին ու Աեբ լին իրենց պա -
յուսակներր
բացին ել առատ ճաչ մր բբին , մին՛չ -
գեռ
Բոլին
, անկիւնւ մբ քաչուած
, րթամ ատր կր
ծ^ծէր :
ԱգաբակապսյնռլՀխն
խոՀանոցէն երբ
գուբս
ելաւ, նչմարեց
Բոլինի
խեզճ վիճակր
ել րսաւ.
—. Գուն ուտելիք
չունի՛^ ս։ Հ/ուա ,
սեղանին
մ»աեցիբ եւ մեղփ Հետ ճաչէ , :
Բոլին
Հնաղանղեցաւ.
կինբ անոր
Հրամցոլց
խոզի միսով եփուած
Համեղ ապուր մր։ Ա արտին ,
որ չատ կր սիրէր ապուրր, նախանձով կր նայէր
Բոլինի
ապուրին եւ իր չորՀաց ու
պս/եիրին է
Ապա, ղառնա լով իր մի^եկ
եզբօրր , րսալ •
ԱտաՀակր
մեր քթին կր խնգայ,
նայէ
ինչ
պէս կբ թխմէ պաաառներր։
Անգամ մր որ ագա -
բակէն
Հեռանանք , քաղցէն
մեռնի
պիտի , Աստ -
ուած
վկայ
Տաքորղ
օբր,
առտոլ
կանուխ , անտառ մր մբ–
ատն • խեղճ
Բոլին
ուտելիք
չոԼնէբ եւ
նախորգ
օրուան ա պո ւր ր կ՛երա զէր : Անտառր
լեցուն
է ր ո֊
լոր մոլոր
ուղիներով,
խոչոր փոսերով եւ թանձ–
բտթիա
ծառերով֊
Տանկարծ
բացատի
մլլ թորԱ,
մեծ
ղղեակ մր տեսնուեցաւ։
Բոլին
սւբախացաւ,
Ա արտին սակայն , ղոՀ չմնաց
I
ճամբան
մոլորած
ենք, եա գառնանք, բ -
սալ
1
ինչո՛՛ւ,
բողոքեց
Աերլթն,
մենք
աչխարՀբ
չբ քելու ելանք, թնչ Հռգ թէ աք կ՚եբթս^ք
կամ
ձախ
յ
,
Բոլին
, առանց ՛ա՛նան՛ց ի՚0**քեբբ
մտիկ
թւելու ,
ղիմեց գէպի
գղեակբ։
Եղբա յրներր անոբ
Հետեւե^
ցան վիճե լով : Վանղակորմին
ղուռներր
լայնօրէն
բաց էին, ղալիթին ու նրբանցքներուն
մէք ոչ ոք
տեսան : Ա արտին սոսկում
զգաց ել
ուղեց
ետ
գառնալ;
Բոլթհ, սակայն,
նեբս մտաւ եւ գուռ մբ
բացաւ,
ել ինչ տեսնւէ ազէկ։ Փառաւոր
սրաՀ մբ,
կարմ իր զո րգե րով ծածկուած
ել մինչեւ
կէսր լե
ցուն
սլղինձէ գբամնե րով : Ե րկու
մեծերր , պաՀ
մ ր շլմ ո րած
մնա լէ ետք , րացին
իրենց պա
յուսակ–
նեբր , պարպեցին
ուտե լիքր եւ պղինձէ գբամ՛նե -
բով
լեցուցին
։
՛Րոլին զանւ/նք կր գիտէր մպտելով , ապա երկ–
բոբղ գուռ մր րացաւ–, կապո յտ խոշոր սենեակ
մ
թէ
էր ան, արծաթ
գբամներով
լեցուն։
Պաբսլենք
պղինձէ գբամն երբ եւ աբծաթ -
ներր առնենք , աղաղակեց
Մ ա րտին
Հիացած
Տ
Հաղիլ
պա
յուսա1լնե
բբ
լեցուցեր
էին ,
Բոլին
երբորղ
ղուռ մր բացաւ։
Ի՚Լչ
Հրաչալիք՛
լուսա -
պայծառ
սենւեակ մր, լի ոսկիներով,
որոնք
արեւի
պէս կբ փա
յ՚լէ ին : Մ եծ եղբա յրներր
գարձեալ
պարպեցին
իրենւց պա յո ւսա կն երր , ոսկիով
լեցնե–
Համ
I
ւր
ղ
ան ոն՛.
(Շար
Թարգմ. Հ. ԱՄԻՐէաՍ
Fonds A.R.A.M
