€6 Ա Ռ Ա Ջ *
ԵԿԵ՚ԼԵՑԻՆԵՐՆ ԱԼ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ
ԳԷՄ
Գաղութե
Գազութ
ՑԻՇԱՏԱԿՆ
ԱՆԹԱՌԱՄ
Եկեղեցիներու
ՀամսւչխարՀային
իյ՚՛րՀ՚"–րղը
^
որ /չր գումարուի
Զ"՚–իցերիոյ
մէք, օղսաոս ^ին
մ ասնաւո
ր րանաձեւ
մ ր քուէարկեց
սլաաերաղմ
ի
եւ
ի^ սւ ղա
գլթ ե ան
ձ՛աս ին : յՍորՀուրղին կր մ աս -
նակցին Ր"է"ր
ղլիւաւո
ր եկեղեցիներր
, րացի Հռո՛–
մէա կաննե րէն : ԱՀ աւասիկ րանաձեւր -
1 •
իրրեւ
քրիստոնեաներ
,
մենք ոԼ
նուաղ
կ^աաենք սլաաե րաղմ ր եւ մեր կարելին
պիաի ր՜
՛Լ I։ նք , որպէսղի
ներկա
յ լարուած՜
կացութիւնր
ել
սաՀմանափակ
վէճերր
երրորգ
աշիարՀամարաի
մր
չյանգին
; Եւ սակա յն
մենք
խաղաղութիւնր
պիաի չգանենք ոչ րռնա1լալութեան
գնով, ոչ ալ,
յանուն ա րղա րութեան
, սլաաերաղմր
պիաի նկա–
աենք
միքոց
մ ր արղարոլթեամ
ր կամիրրեւ ա–
սլաւէն մր յոյսի ;
2.
Մենք Հակառակ
ենք ամէն աեսակ
րռնոլ -
թե
ա՜ն որ կր կաաարուի
իս աղաղա սիրա կան քա
րո
ղութեան
գիմակի
մր աակ։
Աենք
Հաւասարապէս
կը ղաաապարաենք
կանխարգել
պաաերաղմի մր
առաքարկր կամ Հիւլէական
ղէնքերոլ
գործածուէ
թիւնր
յա ր ձ ա կռ ղա կան նպաաակներով
:
3.
Մ ենք
չենք
Հալատ-ա
լէ թէ խա ղա
ղո
լթ
ի
լե
ր
կրնայ
Հասաաաուիլ
պա րղասլէս նոր գա
չինքով
կամ ղինաթափոլթեամր
: Նաիս անՀրամեչա է
րաւա րա ր փո խաղա
րձ վսաաՀութիւն
եւ ուղղա
—
մ
IIIIII
թիւ
// աղգերու
միքեւ,
աաաՀովելու
Համար
թէ
Համաձայնռլթիւեներր
աիաի
յարղոլին
: քԱա՛
ղա ղութ իւնր եւ ղինաթափոլթիւնր
սլիաի
ծնին
փո խագարձ վսաաՀ
ու թեն
էն
։ Անոնք չեն . կրնար
վսաաՀութիւն
սաեղծել
մեքենաբար
:
4.
ԱչխարՀի
ներկայ
պայմաններուն
մէք, խա
ղաղութիւնր ել արգարռլթիէնր կր պաՀանքեն
՚օ––
րէնքի ել բարեկարգութեան
մ իքաղգա
յ քւն օրկանւ–
ներ
%• Հետեւարար
մենք պիտի
աքակցինք գ"ր ՚~
ծ ակց
ո ւթեան
բո լո ր ձեւե րո ւն՝
աղղեբու
մ իքեւ
•
ուրեմն՝ Ա իացեալ
Աղգերու
կ աղմ ա կե ր պո ւթեան :
5.
Աաիպողաբար կր իսՀ՚-ղրենք որ Հարուսա
աղ
ղերր առատաձեռն
օղնո ւթիւն րհծա յեն
յետամնաց
մողովոլրղներռւն
եւ միլիոնաւոր
տարագիրներու։
6.
Աենք կր Հաւատանք թէ րոլոր կառավա -
րութեանց եւ քԲիացեալ Աղգերու պարտականու -
թիւնն է ճանչնադ
մարղուն
արմանիքր
իրրեւ
ղա
ւակր Աստուծո
յ եւ պաչտպանել
անՀատին
իրա
ւունքր
;
ԹՈԻՐԲԻԱ
ՊՈԼԱՈՅ
թերթերր կր ղրեն թէ Աթաթիւրք
կտա/լր
քնքել տալու
Համար
օրինագիծ
մր պիտի
յանձնուի
Աղղ֊ • Ժողու/ին
։ Բ ո ղո քա ր կո լնե ր ր կ ր–
սեն թէ կտակաղփրբ պատրասաած
սլաՀ ուն Աթա–
թի՚֊ՐՔՐ
աէրր չէր իր բանականութեան
, Հետեւա
բար անվաւեր
սլէտք է նկատել
իր կտ ա կա ղփ ր բ
եւ րեկե լ
ղայն։
Յայտնի է որ Աթաթիւրք
իր կտա/լագիրր
ան
ձամր ստորագրած եւ յանձնած էր նօտարին
1
ԶեռնՀաս
չրքանակներբ կր պնգեն ել կ*րսեն
թէ կտակր պատրաստած
պաՀուն
,
Աթաթիւրք
ամրողքովին
տէրն էր իր զիտակցութեան
։
Ժողովին
Հարցազիր
տուած է
երեսփոխան
Աուրէյեա
էնտիք
, որկր պաՀանքէ այս խնգիր -
ներուն
լուսա բանո ւթիւնր ել կ՛՛ուզէ գիտնալ թէ
կտակբ ղրած
սլաՀուն
Աթաթիւրք
ենթաէլա՞
յ էբ
իբ
Հիււանգո
ւթե ա% ա ղգե
ցո ւթե
ան :
ՀԱՅ
ՕԳՆ– ՄԻՈՒԹԵԱՆ 3\րգ րնգՀ • պատգմ.
մոզռվբ տեղփ ուՀնեցած է Պոսթրնի
մէք։
Անցեալ
տարուան ա եղե կա գր էն պա ր ղո ւած է որ Հ
«0
՛Մ ՛ի
նպասար
կ՝երթայ
Ա՛իքին եւ Ա՚երձ. Արեւելքի
Հ ի–
ւանգանո
ցնե րոլն
, ապա սաա րաններուն
ել
ԳՐ"(՜
րոցական
մանոլկներուն
, բաւարար
սւնունգէ պա
կաս
ղպրոցական
մանուկներու
Համ ար Հաստատ
ուած «Պնակ մբ կերակոլր»ի
ֆօնտին
։ Հ. 0– Մ՛բ
իր նիւթական
միքռցներու
ամ էնէն մեծ մասր կր
գործածէ
Յունասս7ւս՝նի
, Աո^ րիոյ եւ
Լիբանանի
մ էք
, որոնց
մ
էք բացառիկ տեզ կբ գրաւէ Պէ
ձՐ"՛–՜
թի
Փալանճեանւ
ճեմարանր
: Ա իութիւնր
ազգա -
յին գա ստ իա
բա1լո
ւթեան
զոբծ կր կատարէ Ամե—
րիկա
յի ձ՛էք : Հուն– եբկրո րգական
վաբմարան մբ
բանալու
ծբագիրր
ՀետղՀեաէ
ձեւ եւ կերպարանք
կ՚առնէ :
ԹՐԻՓՈԼՒԻ
ԱԶԳ– ԿԵԱՆԲԸ–^
ՀՄԸ Մ՛ր
յաքող տարի մր բոլորած է : Զեռնարկուած է գրա
գա րանի
մբ
կաղմ ութեան եւ աթլէթիք
խազերու
կազմ ա/լ եր պոլ թեան
։ Հա
յ Օգն • Մ իութիւնր
ձեռ–
ւ
՚Լարկած
է ղաբմանւատան
մր Հաստատման
որու
Համ
ա
ր յատկացուցած է կոկիկ
գում ար
մ ր։ Ազգ ՚
վարմա րաննե բուն մէք պաՀած
են
15
սան~սանոլ–
Հիներ յատ/լաց նելով
600
լիր– ոսկի, իսկ իրենց
սան երուն տրամ ագրած
ենւ
գիրք
ել
ղրեն ական
պիտո յքներ
։ Աբծուիկնե
բո
լ Համար ստեւլծո ւած է
ձելազիտոլթե
ան
գս։
ս լն թ ա ց ք
մ
բ,
ինչպէս եւ
ա բ տ ա ս ան
ութ ե ան
մրցում
մ ր : ՚՝
ՊԷՅՐՈՒԹԻ
ՄԽԻԹԱՐԵԱՆ
ՎԱՐԺԱՐԱՆԻ ա–
չակերտներու
ցուցաՀանգէսր
աւն ցած է չատ
յա
քոզ։
Փոքր/ւկներոլ
բամինր
ցոլցաղրած է գոյն -
ղղո
յն
կաւէ
, խալաքաբաէ եւ խցանէ ու չաղա–
նակնքէ
բէ
չինա
լած
մանրաձ/ւ
պուպրիկներ ե առար
կաներ
, իսկ սլատանւիներու
րամիԼբ
ցռւցաղրած
է սզոցայլե րտ
ւիա
յտի
զո րծե ր :, Աչքառու
ւլո
րծ ե–
ղած
են .
Լիբանանէի ղաճէ գոււնաւոր
քարտէսր,
նռ յնպէս արգիական
քագսւքամասի
մր 8.մեթր եր–
կաբոլթեամբ
ել
2
մեթր
խորութեամ
ր մանբա -
նկաբ Համայնապատկեր
մր,
լուսաւոր
չէնքերու
չարքյ^բով եւ յարակից
օւէայլայանի
ել
նաւաՀան
—
գրստի
էլաղմ ածնե բով, մանրակերտ
չողենաւեր,
նոբաքլառո ա
ամ
առանո,
ՎՒԼՖՐԱՆՇ
(Առն)
Անցեալ տաբի
Օղոս -
աոս
Աթէնքի
մէք սեւ Հողին
յանձնեցին
վաստակաւոր
ուսուցիչ
մր Լքեղրակ Գասպարեան
,
որ
\աին
Պր ուսայի
Աղղ. ղպրոցին
տնօրէնն
էբ։
Վարած էր նաեւ
1921–1922/ե
Աաղնիսայի
ղրպ ֊
բոցի
՜\հ
տնօրինոլթիէնւր
յ
Վեբքին
տարիներս
խրմ–
րաղիրն էր Աթէնքի
«Ազատ Ար» թերթին։
Յու
նաՀա՛յ գաղութր մեծ կորուստ մր ունեցաւ իբ
մ աՀով :
Աղնիւ
ուսուցիչս
, եկած եմ պտղունց մր
խռւնւկ ծխելու
ղեբեղմանիգ
վրայ։ Բու արտասա–
Հ՛ած իսօսքե՜րղ գաչնաւոր
, գեռ կր Հնչեն ականք -
ներուս։ Երբ կ
՝Բ
"էիր
է
—•
Աիբելիւ ոաւա է^երս
, լալ
աչխատեցէք,
որսլէսղի
վեբաչաՀիք
ինչ որ կոր -
սլնցուցիք
տաբաղրութեան
աարիներուն
։ Աեա -
գռրոյն
թչԿ.ամին քանաց մեղ բնաքնքել
ազգովին՛
բայց կէս ճամբան
մնաց . մենք 1լոչո ւած ենք ապ
րելու եւ պիտի ա պր ինք
:
Իր մականէունին պէս գոՀար
մը1է էր Աեգբա–
կր, անխոնք, անտբտունք։
Բալելու տեղկր վա
զէր իր ճկուն մարզուած
մաբմնովր,
լսւնձնականէն
առաք
է ին աղղային
գռրծերր
: Աիրուած էբ
Բ"
1"
Բ
իսաւե բէնւ ։ Շունչ
մրն էբ որ թռաւ
, ոռւզի
մ ատ
նե լով
ամբողք սերունգ մբ։
ԶԱՏԻԿ
ԵՎՒԱԶԱՐԵԱՆ
ԶԱՅ՚եԵՐ ԳԱԻԱՌԷ՛Ն
ԼՃԵՏԻՆԵՐՈՒ
ՀԱՆԳԷԱԸ
ԲԱՐԻՒՎԻ
ՀԱՆԲԵՐ գանուած են Րամանի
չրքականերր
% Թուրք
թերթերր
կ՛՛րսեն թէ կաբ -
ղանի ել Բէնիմալանի
մէք
կ ատ արուած
Հետաղօ
տո ւթիւննեբէ ալ նոյն որակով
քարիւղ
գտնուե -
ցաւ։ Ա ա սնագէ տ՚1 եր ր կր յայտնեն թէ իրանի քա^֊
բիւղնեբունւ
յար ել նմ ան
ենւ : Հաչիւ
եղած է որ
օրական
ւՕՕՕ
թօնէօ քարիւղ
կարելի պիտի
ՐԼլայ
ձեռք
բերել
այսաեզի
Հորեբէն՛։
Մարչրլ
ծրաղբին
մ ասնւազէ տնե ր էն
մէկն ալ
քենութիւննե
բ կատարած՝ եւ ա յն
Համ
ոզմ տն ե կած
է որ այս ւլօաին խիստ
Հա բուստ է
քարիւղով։
Ներկայիս
թէ՛ ասոր եւ թէ ուրիչ
մասնագէտ
ներու տեղեկաղ իրնե բբ կր քննուին
սլա ական նա
իսա բարո
ւթե
ան
մ ասնաւո
բ
յանձնւամռզո
վին
կոզ
մէ։ Կր քննուինւ նաեւ չարք մր քարիւղի
լնկեբու–
թեանց
առաքտր1լներբ
:
ՓՕՆ ՏԸ ՇԷՐԻՒԻ • Հակառակ
աւննպաստ օ–
ղին,
կոկիկ
բազմութիւն
մր եկած էր
Լիճէյի
Հա
յր . Ա իութեան
ղաշտաՀանղէսին
, որ տեղի ու
նեցաւ օգոստ . 5ին
, սլաղ ազբիւրինւ մ՛օա, Հովա
—
սուն ծառեբուճյ տակ : Յանձնւախում՛բի
անղ ամնե–
րր
մ եծ եռանղռվ կր կտտա րէին
Հիւրաս ի բո ւթ
իւ
նր
, ղո յացնե
լո լ Համար կոկիկ
ղ ում՛ար
մ ր ի նր–
պաստ Ա իութեանւ : Աիսո րմ աՀամ էր մ ատտղր
, որ
րամնւո ւեցաւ
րո լո րին
անւ խտիր : Ամ երիկա
յէն նոր
եկած
րնկեր գ. Տօնւասլետեանի
ն։ե րկտ
յո ւթ իւն
բ
մ եծ խ ր աիս ո ւս անք
մ ր եղաւ
, մ անաւանղ
իր առաք–
տաձեոն
օմանգակութիւնր
:
Ընկ
՚ Ա . Թաթոլլեան
խօսելով
ղնաՀատեց
Հա
յր . Ա իութեան ա չիսատաԿւքնեբ ր եւ ^ոբՀ՝ակա–
լութիւն
յա յտնւեց Տէր ել ՛Տ իկին
Գ • Տօնապետ–
եա՛նի , իրենց ներկա յութեան
Համաբ :
Գեղաբուեստակաւն
րամինբ
ճոիս էբ , երգե -
բով
, պարերով եւ արտասանու
թիլններով։
Ազ -
ղա
յին
յե զա վա խա կան երգե ր րաւե լի եւս կ^ ողեւո–
րէին ներկաներր :
Ց– Մ.
ՊԻԶԱԲՃԵԱՆ
ՏԽՐՈՒՆԻ
՚
«Յառաիի
աչխաաակիցնեբէն
Պ • Վաղարչակ
Աելիքեան
գմ բա իստռ լթ իւնն ունե -
ցած է կո րսնցնե լու իր քո յրր
, Տ իկին Ա բրուՀի
Ժախեան
, Պ բիւ-ոէ լի
մ էք : Ա եբ ցաւակցո
ւթյլւն -
նե
ԲՐ–
ԱԶԳԱՅՆԱԿԱՆ
ՋԻՆԱԱՏԱՆԻ
109.600.000
րս–
թեր
լինի
նո ր վարկ
մ ր բանալու
առա քար/լ ներ -
կա յացուած է Ա • ՆաՀանգներու
խո րՀ րգա րանին :
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(118)
«Մեր տիրոք,
կ ա՚յսեր» պատասխանեց
Յռյնւբ
Հեծկլտալով
: Աաոր վլ՛ա յ Ա ուլթանր վա րձատրե
ց
^^էչէրին
, ոբ Աաֆալէր
/լբ կոչուէր
եւ Այտրնի
կառավարութիւնր
չնորՀեց
անոր»
։
իսկ
ամ էն^ն
Հաւանականն է ա յն որ
յաղթու–
թենէն
անմիքապէս
յետոյ
Աուլթանր
Հարցուց
վւնտռեց թէ թնչ եղած էր կայսրր եւ եբկար
\
փնտռտուքներէ
յետռյ
/լօչիկներուն
վյբ"՚ձ
րան -
ուած– ռս/լի արծիւնե
րէն ղտաւ անոր ղիակր։
ԱէՀ
մէտ անոբ
զլուիսր կտրել ու լուալ
տալէ
յետոյ
նեբկայացուց
ղեբինեբռւն
, որոնք
ամենարուոն
յռւղում ով ճանչցան
զա
յն ։
Թշնամին
չբքապատին
մէք մտածին պէս ղեռ
Հոն ղտնուող
վերքին պաչտպտններբ
որպէս ակա
նատի մէք /լալանաւոր
բււէւռւեցանւ : Բաղաք մրտ—
նե լոլ
իրենւց
մ իա/լ
բա ց ճամբան
ճ ի ո ւս թ ին իան
ի ի
անցած
քրՀորն
էր , որովՀետեւ Աէն Ըօմէնի
մեծ
գուռբ,
այսինքն
յարձակման
ղուոր,
ղեռ ղոց էր։
Ցոյն եւ իտալացի
ղիա/լներու
աՀաղին
չեղքա -
կո լտ
մ բ սեբտօրէնւ
գիղուած էր անոր առքե՜լ եւ
ան/կարելի կբ դաբձնւէր
որեւէ փախուստ
։ Լէոնար
կրօնաւորր
կ՝րս1^
որ զրեթէ ութ Հարիւր
Հալի,
8"յհ
/լամ Լատին
, սպաննուեցան
այգ
կէտին
վրայ :
Բ աքա
րի
իսում բին այս
վե րքնամնացնե
րո
ւն
յեաին ^արգբ տուաւ ավւ յափո
յ չինուած
պատին
վբայէն
քաղաքորմին
մէք իսումող
Ենիչէրիներու
իաւմբ մբ։ Ասոնք՝
ւիաղանւլանման
խմբուած աւ
լեցին
ս ր բե ց ին ինչ որ գաան
իրենց առքեւր . չը~
նորՀիլ
իրենց թուական
անբուն
առաւելութեան
,
իրենց
ո լզածին պէս քա րղե
ցին
Բ"
է"
Բ
տակաւին
քաղաք
մ՛անե լ չկբ
ց ո՜ղե եր ր : Աեծ Պ ա րիսպր
, մա–
սամբ
/լո րծանած
, ու իր ոլա չտ սլանն ե բ էն լքուած ,
ալ արգե լք մր չէր : Ի վերքոյ Աէն Րօմէնի
գուռն
ալ
իսո րտակուեցալ
ու կռնակի
վբայ
բացուեցաւ։
Բագաք
մտնելու ալ որ ել է արգելք չկար : Խումր
մ ր վազեց
անւմիքապէս
էտիրնէգաբր
ու
նեբսէն
բացաւ ; Այգ վայր/լետնէն
վերքնականապէս
Պոլիս
ինկաւ
Թուրքե
բու
ձեռքր
:
Մ ինչ արեւե լքի յատուկ Ա այիս ամ սուտն ճա
ճանչագեղ
մ էկ օրուան
չողչողուն
արեւր կր րա
բ–
ձրանւաբ այս անՀուն
, մ եծա չուք եւ գերեզմ անա -
կան տեսարանին
վյ՚ա
յ , Ա ռւլթան Ա ԷՀմ էտ
յան–
1լարծ
զգաց թէ Հանճարեղ պատանեկութեան
Հ
բո–
/լայական
ճիզր
, իր վարձատրութիւնր
գտեր
էր :
ինչ որ ամբողք գարեր
չաբունւակ
աչխարՀի բո
լոբ
մողովռւրգնե
բուն կատա բած
քսան պաչա -
րումնե
րր
չէին կրցեր
յաքռւլի
լ , ինք
չնո րՀ իլ իր
կորովին»
, իր յարատեւութեան
, իր
զինուորներու
Հո յա/լասլ
եռանւղինէ՝ եւմանաւանգ իր Հրաչալի
Հրետանիին
, կրցեր էր գլուիս
Հանել : Հիմա իր
ոտքերուն տակ կր ճղմէր այս Հպարտ
քաղաքր,
Աբեւե լքի քրիստոնեայ
քաղաքներուն
այս
թտգու–
Հին
, որ սկիզբէն ի վեբ Ա արզարէին
անՀամ ար
զտւա/լնե բուն անխոնք
տեն չանքր առ ոչինչ . կբ
գրէր ՜–
Ի՛՞նչ բառերով
/լարելի է նկարաղբել
այն խո
րունկ
ուր ախ ութ իւնբ
,
Որ
սա պաՀուն ա յս վւա–
ոաՀեզ
մ իապետին
, ա յս Հազիւ քսաներկոլ տարե
կան վեՀապետին
սիրտր կր սեղմէր, որ սոյն
չրբ–
քանի ամ՛էնէն
Հզօր րանակին
միաՀեծան
տէրն էր ^
եւ
֊ո ր իր նմանւր չունեցող պա չարում ով մր վերքա
պէս գրաւեր էբ իր կէսին Հասած
տասնեւՀ ինգե -
րորգ գարոլ ամ էնէն մեծ ու ամէնն
Հարուստ
այս
քաղաքր
:
իր խոչոր
զրօչին տակ , չրքապաաուած
սլատ–
ուո
յ նչաննե բն
, Ա ԷՀմէտ
, ձի Հեծած
, եբ/լա
բօրէն
եւ
Համ եստ
Հպա րաութեամր
ղիտեց իր փառաւոր
ու նկարագեղ
զինո ււ՛ րնե
րո ւն քաղաք
մ տնե լր , ո–
րոնք
բո լոր պա առո ւածնե
րէն ու բո լո բ
գռներէն
ան սւղառ
Հ եզեղի
նմ ան պա րտեա
լ քաղաքին
մ
էք
1լր Հոսէին :
Թուրք
Հօճա Աաաաէտաին
, իր «Թաճ իւլ
Թէվարիխ»ի,,
այսինչ
«Պատմութեան
Պսակբ»
գիրքին
մ էք կր պատմ է թէ Առ ւլթան
ի՛ն ղուն
ղերր
պարիսպին
էտի բնէ
զա
բրն
Թօվւզարր
երկարող
մ ասին պատռուածնեբէ
քազաք
մ տնե լու ճամ բա յ
մ ր րանա լէ յեաո
յ , սլաանէ չի գուբս
ի երեսին Հե
տեւեցան ու անմ իքապէս
ներսէն
բաց ին
բո
լոր
ղ ռներն
ալ , Ագր իանռւսլո
լսո
յ
գռնէն
սկսելով
:
Ալն աաեն լաղթական
թուրք բանակր,
/լատարեալ
/լա րղա սլա՛Հո ւթեամ ր ,
զօրարամին առ ղօրարա -
մին,
ղրաւեալ
քազաքին
մէք մուտ
գործեց։
Մ ինչ
ղլփւաւռ ր
յա րձա/լո
լմ ր Ա ո ւլթան
ին ա չ–
քերունւ առքեւ իսկ առաք կբ տարուէր
Լի/լոսի մէք, •
մ ի անւդամ ա յն– ուրիչ
կողմ երէ ալ ոէ֊րի չ յարձա -
կոլմներ կր գործուէին
քաղաքին
վրայ։
(Շար.)
Fonds A.R.A.M