27րդ ՏԱՐԻ - 27 ^11066 «օ. 6358֊1–ււր շՐՏւ"& թ ի լ 1769
ՄԵՐ եՕՍ-քԸ
բւէտւ»ւտւէ 00071016^^ ^^ա«տք<ւտքյ
ւ ա օ ո
01ք6էէ6Աք–Բքօբո6է&Մ6 : Տ € » . » 1 Տ Տ ձ ա 1 *
17, 1^ս6 ՕՅաշտաշ ֊ ֊ Ր ձ ա Տ (13)
Ղեցամււ. 800 ֆ բ • . Տար–
1ա,
արա– 2 5 0 | լ Փ Ր ։
| | Լ Շ Օ | ^ յ 5 – 7 0 Գին 7 Ֆր • €. Շ. Բ.
Ււսս
1678^63
17
յոռոտէ
1951 Չ ո ր ե քշ ա բթի 17 8ՈԻ17Վ ՚
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՀՐԱՄԱՆԱԳԻՐ
Այս
օրերս թէ թուրք
թերթերր
եւ. թէ
մէչս,զ^
գայթն
մամ
ուլր շարունակ
նշանաէլալէց
ո՚եղեկոլ–
թիւններ
1լր Հաղորդեն
թ՛ուրքիոյ
մաաՀողո՚֊թեանց
մասին։
Գրեթէ
ամէն օր
Այս
Հրաաարավոլթեանց
մէք, "՛Լքի կր զարնէ
նոր
սլա րադա
յ
մ ր ,
յուսա էսա րո
լթ իւն
Ամերի ^
կայէն։
Ա՝անաւանդ
Բորէայի
վերքին
ձախողս^նք֊.
ներէն
ի վեր :
Այսօր
սլիտի
կա րդաք
դառնութեան
ուղսէզակ
սր
եւս։
(Տես ր. ե ւ գ. է ջ ) :
Այս
զրոլթենէն
առաք, Լատ
աւելի
կՆոլ խրմ–
րտզրական
մր Հրատարակահ՜
էր «Միլլիյէթ՚ւ^
լրա–
՛ւ ՒքՌ
՚
՝եաճի Գարաճան
ստո րազրոլթե
ամ ր \
Տօդուահ՜ադիրր
դ առնօրէն
կր գան դատ ի
/, ^
« թոլրքիոյ
քաղաքական
ճակատագիրը
աարիներէ
ի վեր միակռղման/ւ
կերպով կապաէէ ենք Ամերի -
կա/ի քաղաքական
ճակատաղրին
Հետ» :
Այս
առթիլ
յիշե լով
«թրքական
Հերոսութիլ
֊
նլՓ Բորէա
յի ռաղմ ա դա
շտ
են
՛ի րտ յ , կ՛՛ո զրա
յ
— « Հակառակ աԱոր ռր թ ո ւ ր ք ազգը ի հար
կին արիւն թափե | ռ վ յա ր գ ա ծ է իր
յանձնսսաւ -
յ.ւիւնսերր, մե ծ ապէս կը տարակուսի որ Ամերի -
կաքյ|ւները ագդու օժանդ ա կ ո ւթիւն
մը ընծայես
իրեն, յա րձա կման մը պ ա ր ա գ ային » ։ (5 Յունվ–) ;
1>նշո՞լ ա յս
յո ռե տ ե ս ո լթ ի ւն ր , ճիշդ ա յն
պա֊֊
Հուն երր Ամ ե ր իկա
ւյինե
ր ը կը բազմապաակեն
ի -
րենւլ
տքակցութիւնր
, թ՝ուրքիռյ
վերազին՛է ան եւ
վերաշինոլթեան
Համար :
Ալի Գարաճան
պատճառներն
ալ կր բացատրէ .
1.
Ամերիկան
միլիառներ
բաշվսեց եւրոպա
—
կան պետութեանց
, նոյնիսկ
թշնամի
երկիրներու,
բո՛
ւց
«Լո լանտա յի
մ ր , Պելճիքա
յի
մ ր,
ք՛ս լանտա–
յի մը, նոյնիսկ
Լիւքսէնպոլրկի
մը րնծ-այա^օ
-
Նասրէտտին
Հօճա
յին եւ Նազար
աբեղային
սսլառնագիրներէն
ետքր,
կր ներկայացնեմ
Հ –
6՛
Գաշ^ւակցռւթեան
մէկ սպառնադիրր
իբրեւ
նմռյշ,
բաղդատութեան
Համար •
1905
Փետրուար
(յին սկսան
Հա յ—թա թա րական
կռիւներր
Բաղոլի
մէք։
Ցարակուն
քիոլսիան
զէնք
կուտար
թ՚աթարներուն
, միւս
կողմէ
՚լէնքր
կ՝առ֊–
նէր
Հայոց
ձեռքէն
,
կր զի՛նէր թ՚աթարներր,
/"՚^
զինաթափ
կ՝ընէր
Հայերր
: կր խուզարկէր
Հա
յոց
բնակարաններր,
կր ձերբակալէր
յեզափոխական–
ներր
,
ո րպէսզի
աւելի ազատ
գործէին
թ՚աթաբ
-
նե
րր։
էԿ
ս։ րամ
1.
դրւ
մսւնղակութեան
կէոն
անգամ
Ւուրքի
ո յ ^ :
2.
—
Ամերիկա
«իբ կուրծքին
վբա
յ սեյ^։
հլով
տկար պեէո ութ
իւննե րր
, Ատլանաեանի
ուխտ
էն
զուրս
ձզաձ՜ է Թուրքիոյ
պէս պեաութիւն
մր»։
3.
Զ**բ ՚ Պբէալի
(Ա • ՆաՀանգներու
սպա
-
րապետր)
յօդուած
ա շարքով
մ ր
Աֆզանիսաանի
կարւյր դասած՜ է Թոլրքիան
, անՀրաժեշտ
չգտնե
-
լով
օգնել
անոր
պատերազմի
մր պարագային
:
Այս
պատճառներր
յիչելէ
՚էերք
, յօգուած՜ա
-
գիրր
երբեք
զարմանալի
չի գտներ
որ
«Ամ
երի
կա
յի
Հեղինակութիւնը
իսախաած– է Թուրքիոյ
մէք»։
Եբէկ
Հեռաղիրր
կր Հաղորգէր
այլապէս
ու -
էւսգրաւ
տեղեկութիւն
մր :
Նէ^մ էտտին
Ա ատակ
, արտաքին
գործերու
նախկին
նախարարը
, կր յայաարարէ
«Ագչամ»ի
մէք
Հ րատա րակռ ւած
իսմ բագրականով
մր՛
— « յ-ամանակը եկած է պատրաստելու 19;^9ի
աք՛ ւրւրֆ անքեւթրքա կ ան դաշնադրին գործա -
դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ։ ՛Նկատի առնելով պատերագմի վտան
գը, կարելի է ա յ ժ մ է ն սկսիլ գինակցութեան դաշ–
նագրով նախատեսուած |սօսակգութիւնները,
նոյն
իսկ վերաքննել գինակցութիւնը, նկատի առնելով
նոր* հանգամանքները» :
կարճ
իսօ Աքով
աՀազանգ
:
Ընթերցողներր
թերեւս
կր
յիշեն
որ
1939/
գաշնագրին
Հետ , Անդարան
պարգեւ ստացաւ
նաեւ
Ալեքսանտրէթի
Աանճաքր
, պաամ ական
Աուսա
Տաղով
. • •
Գաշնագիրր
աստիճան
մը ազատ
կը
^գէր
թուբքիան
, նկատի
առնելով
անոր բարեկամու
-
թիւնր
Խ– Միութեան
Հետ։
Այ"
կէ՞՛"^ է "Ր կ՝ո՚–զեն
վերաքննել
այմմ
, ա–
։ելի րնգարձակելով
սաՀմաններր
, որպէս
Թ՚՚՚֊Բ
՜
քիան
կարենայ
օգ՚ոուիլ
նաեւ Ատլանաեանի
դա–
շփնքէն :
ԱնՀրամեշտ
չէ գո ւշակո
լթ իւննե ր
փորձել
,
երբ Բ"՛–^ իրականութիւնը
ամէն բան կր բացաարէ :
Աբգարեւ,
բոլոր պարագաները
կը
Հաստատեն
; թէ
Թո՚^ՐՔԻ՚՚յ
՚"էՔԸ. ^"Րէն
դոլրսն
է ։
Ծարունակ
նոր
նեցուկներ
կր ւինտռէ,
գոզալով
իր անկա -
խոլթեան
եւ Հոգային
ամբոգքոլթեան
վբայ
-
ինչպէ"
կ՝երեւայ,
Ամ ե ր իկաց
ինե
րն ալ նկաաի
սռած են այս պարագան
ել միշա նոր
Հաւս՚ս՚ոիք–
կ՝րնծայեն
,
Հանգ
ստացնելոլ.
Համւ
իրենց
\աչապանեալր
:
վերքին փաստ՝ Ատլանտեանի
ել Միքերկրա
-
.նի ամերիկեան
նաւային
ումերոլ
Հրամանա
-
սրին այցելութիւնը
Պոլիս ել մասնաւոր
տեսակ–
ւթիլնը
ձԿլ^՚լ
Պալարի
Հետ։
՚
2՛ •
Ա^ ատեն
Հ ֊ Տ՛
Գաշնակցութիւնր
Հրապա
-
րակ
Հանեց
թռուցիկ
մր ռուսերէն
լեզուով,
-
այգ
թո֊ուցիկր
կր կրէ
Հրամանագիր
անունր,
ուղ–
զուած
ռուս կառավարութեան
:
ԱՀ աւասիկ
ա յ դ փաստաթուղթը
, որ կր
կրէ
1905
Մայիս
18
թ ուա կանր
՚
ՀՐԱՄԱՆԱԳԻՐ
Ռուս կառաւ)արութեան Կովկասեան Վ արչ ութե ան
Հայ Յեղա փոիա կ ան Դաշնակցութիւնը յ ա յ -
տարարում է բոլոր ոստիկաններին, պահնռրդնե -
րին,
թ ա ղ ա յին հս կ իյն ե րին , ոս տիկ անապե տնե -
լւին , տեղամասային ոստիկանապետներին , գաւա–
ոապետներին, քաղաքային ընդհանուր ոստիկա -
նո ւթե ան սւետերին, սլահնորդական ե ւ յսուգարկու
ոս տիկ անութե ան եւ վերից եկ ա ծ հրամանների բ ո
լոր գ որ ծ ա դ րիչներին , որ այս ո ւհե տ ե ւ
նրանցից
իւ ր ա ք ա նյիւ րը ԱՆԽՆԱՅ էւԻ ԱՆՈՂՈ՚ԻԱՐԱՐ ՊԻՏԻ
ՈՉՆՉԱՑՈԻԻ, ե թ է երբ եք յ ա ն դ գ նի Հ ա յ ի ց խլել իր
գէնքր, եւ ա յ դ նպատակով՝ գէնք գ րա ւելու համար
փ որձէ | ս ո ւզա ր կ ո ւթիւն ո ւ ձե ր բ ա կ ա լ ո ւթիւն
կա
տարել Անղրկովկասի հ ա յ ա գ գ աբնա կ ութե ան մ օ տ ։
Թող նրանցից իւրաքանչիւրը, նախ քան ա յ դ
կ արգի ք ա յլ ե րի դ իմ ե ւը , յ ի շ ի
Րա գ ուի նահանգապետ Նակաշիձէին,
Գանձակի վւ«)ս–նւձհանգաս)ետ Անդրէեւին,
Գաւառապետներ ք^ոգուսլաւսկուն, ՇմեռլիՕ -
գին, Նաշչանսկուն. Պաւլովին ,
Ընդհ– ոստիկանապետ Աախարովին,
Ոստիկանապետներ Զաւալօովին , Շռւմա կհ -
լիչիԹ 7
Թաղային հսկիչ Տէր-Սահակովին,
Ոսաիկան Ս ե ր գ էյին ,
Դռնապան էւեղոյին ,
էւ ուրիշ շատե րի՜ ն , շատերի՜ն , (որոնք ի ն ՜ -
կան Դաշնակցականի գնդակով) :
կա՛մ 25 ր ո ւ բ լի ւ|արձք փոխարք այից ե ւ կաւք
մի գնդակ յեղափո]^յականից ,—. ահա թ է ի՛նչ բա^
նի մէջ րն տ ր ո ւթիւն աէտք է կ ա տ արել։
Հ– Տ– ԳԱՇՆԱԿ 3 ՈԻ ԹԵԱՆ
ԿՈՎԿԱՍԵԱՆ
ՊԱՏԱԱԽԱՆԱՏՈՒ
ԿՈՄԻՏԷ
Այո
^«Հ
րամ անագի
րր»
սարսափի
մ ատնեց կով
կասի
վւոիւարքա
յութեան
սլա շաօնեաներ
բ ,
ռ^.
ոք Համարձակեցալ
ա լնոլՀ ետեւ
զինաթափ
ընել
Հա
քե ր ր : Եւ Թա թա բնե րն ալ տեսան
Գաշնակցա–
կանի բազուկ
ին ումր :
Աքմմ
քննութեան
առնենք
այս սպառնագիր
-
ներումէ բարոյականր,
այլ մանաւանգ
սա
Հարցր
թէ
քաք
Հ րա պարա կազ իր դառնա լու
Համ ար պա
յ–
մա՚^ն է • • . ասաուածաբանութիւն
ուսանիլ
նա -
խասլէս
, կամ լալ սսլառնալու
Համար
պատուաւոր
ձե՛՛ւ է ապաւինիլ
օտար իշխանութեանց
, նմանօ
-
րէն
քրիստոնեայ
աբեզաներուն,
որոնք
մեծա բե
րան
կը սսլառնա
յին
՚ • ՚ երկնաբնակ
3\\ւՇ
Աստուծոյ
անէծքը
Հրաւիրելով
թշնամիին
վրայ։
ԱՐԱԶ
ՏԻյՐՈԻՆԻ–
ԵՋՆԻԿ
ԵԶՆԻԿԵԱՆ
Ցաւով
կր Հաղորդենք
մաՀ ր Համեստ
աշխա–
տաւո
բի մր, Պ– Եղնիկ
Եղնիկեանի
: Վերքերս տկա
րացած
Րէէա լով
,
Հ ի ւանգանոց
փոխագրուած
էր
եւ կր դարմանուէ
ր երկու
ամիսէ ի վեբ,
բայց
ա–
նօգուտ
:
Հանգո
ւցե
ալը
առտուն
րանո
ւո րական
աշխա–
ւոանքներ կատարե
լով
իսի լէ Մ ուլինռ
յի մէք , կէս
օրէն վերք կբ զբաղէր
Հայե
րէն
թերթերու
վաճա–
ռում
ուի : Թէեւ
65հ՛
անցած
, անտրւոունք
կր
չբքէր
փողոցէ
փոզոց , թերթ
ցրուելոլ
Համար : Նեբգագ–
թի
օրերուն
արձանաորուած
էր եւ կ^ռւղէր
Հա -
յասա՚սն
երթալ
րնտանիքին
Հետ,
բ ՚ ս յ ^ «իր կար–
ԳՐ. չեկաւ»,
թէեւ
կր պատկանէր
«բարեյոյս»
Հա
մարուած
Հոսանքին
:
Մեր
ցաւակցութիւններ
ր իր րնտանեկան
պա
-
բագանեբռւն
։
^ ^ տ ա ղ ի
կ ո ի է Ա ե է
՚Բահայի
մ կ
՚ ^ է / ^
ԱՄէ՚լ ՏՈ6Ա ԿՈՐՍՈՒԱԾ
ՋԻ
ՀԱՄԱՐՈՒԻՐ
^ – ՚ ր մ ի ր Ջինաստանր
աակաւին չպաաասխա
-
Ց Ազգամողովվ,
Հանդիսաւոր
կո չփն՝ կռիւը դա դ–
րեցնելոլ
Համար,
րայց
ամէն
յոյս
կորսուած
չի
^ամարռլիր
,
Հաչտարար
ձեռնարկները
կը
շարունակուին
Բէ
Ա՚լ՚լամ
ողովյ,
շբքանակներոլն
եւ թէ
ղլխաւոր
՛մ՛այրաքաղաքներու
մէք։
Առքի օր Փարիղ
Հասաւ
Աղգամողովին
ընգՀ
. քարտուղարը՝
Թրիկվր
Ա =
Այսօր ալ կը Հասնի
Հնդկասաանի
վարչապետր,
ՆեՀրոլ^
որ միեւնոյն
ատեն
արտաքին
նախարար
է ել ռր սկիգրէն
ի վեր գործօն
ղեր կր կատարէ,
խաղաղութիւնը
ապաՀովելոլ
համաբ
:
Պ՛
ՆեՀրոլ
պիաի նախագաՀԷ
Հնդիկ
գիւա
-
նագէտներոլ
մողովին,
որուն
պիտի
մասնակցին
Գլի՚տւորաբար
իր քոյրը,
որ Ուոշինկթընի
գես
-
պանն է, Մսկուայի
գեսպանր,
Ազզամողովին
Հնդիկ
պատուիրակը։
Իրաղեկներու
կարծիքով,
այս
մողովն
ալ կրնայ
որոշ գեր կատարել,
գի^ ՜
րացնելոլ
Համար
բանակցոլթ
իւննե
րր Մ–
Նա
^հանզներուն
ել Ջինաստանի
միքեւ
֊.
Մինչ այս
մինչ այն, կռիւներր
կատաղօրէն
կր շարունակուին
Բորէայի
մէք։
Գ
աջակիցները
առքի օր ետ առին
երկու
կարեւոր
քազաքներ
, 0–
գան ել Բումեանկ.
բայց
Բորէացիները
եւ Ջինա -
ցիներր
կր շարունակեն
յառաք
խազալ
եւ
առքի
օր
80
քիլոմեթր
միայն
հեռու
էին Թակուէն
է
Եր ֊
կու
կողմերն
ալ պաշարողական
չարմումնեբ
կը
փորձեն
Զինա
ստանի պատասխանին
սպասելով
Հան -
գերձ , Ամերիկացիներր
միչա կը պնգեն
թէ
երբեք
արամագիր
չեն ամէն
գնով
իսաղաղոլթիւն
հաս -
տաաելու
կամ Հակառակորդը
ողոքելու։
Զօր՛
Բո–
լինս
, ամ երիկեան
բանակին
սպա յակո
յաի պետր
,
Որ Թոքիօ
զ ացած
է արտակարգ
մողովին
մաս -
նակցելու
Համար , Բորէայի
ճակատր
այցելեց
առ–
քի Օր, տեսակցելու
Համար
ամերիկացի
Հրամա
-
նատարին
Հետ։
Երկու
օր Բորէա
պիտի
մնայ,
ա–
մերիկեան
եւ գա^ակից
զօրամասերը
աչքէ
անցը–
նե լու Համար
յ
Պատասխանելով
զանազան
Հա րցոււք^՚ե
րո
լ , ղօ–
բավարր
յայտարարեց
թէ Ազդամողովին
զինուոր–
ները Բորէա
պիտի
մնան ել պիտի
կռուին։
«Մենք
կատարե լապէս վստաՀ
ենք թէ ազատութեան
ու -
մերր կրնան
սանձել
Համայնավար
յարձակում ր եւ
կը յուսամ
թէ յառաքիկայ
երկու - երեք ամիսնե–
բու
լ ^ թաց
քին պիտի
կրնանք
նո ր ել լալ
մ ար -
ղուած
զինուորներ
ճարել» ;
Հեռագիրր
կ՝րսէ թէ ամերիկեան
Տրգ
բանա–
Կին Հրամանատարն
ալ , զօր • Րիճոլէյ
լաւատես
է
ԿԱ յ"*՜՚"*՚յ 1^է ՒՐ բանակր
կրնայ
կացութիւնը
փրկել
:
^ կարգ մբ ամերիկեան
թերթեր
եւ ականա
ւոր
անձեր գիտել
կուտան
թէզօր
• ՄէքԱր^ՐՐ
«կո
պիտ սխալ մր գռրծեց
1950
Նո
յ •
24/
յարձակոզա–
կանով, որ յանգեցալ
կատաբեալ
աղէտի
մը»։
Կ ռ ի է ն ե դ
կբ
սաստկաևան
ՀԱդկսյւչխՓ
Վ կ
Հնգկաչինի
ֆրանսական
Հրամանատրր
կր Հե–
ււագրէ թէ րմբոսաներր
կատաղի
կռիւներ
կր
մղեն,
Հ,անռյի ճակատր
ճեղքելու
Համար։
6աբձակումր
էրստարուած
է
| 5
վա չտ
զօրքով : 3) րանսաց
ինե
ր ր
յա քողած
են կասեցնել
յ առա
քիսսւ ւլա ց ռ լմ ր , րա
յց
նոր արչաւանք
մր կր սպասուէր
երէկ, քսան վաչ–
տերով : Ֆրանսական
ումե ր ը կը
դիմ ադրեն
\
20
քիլոմեթր
տարածութեամր
ճակատի
մր
՚քյ՚այ
:
Պաշտօնական
զեկոյցր
^Ր"է
թէ առ նուագն
35
40
թշնամի
վաչտեր
կը սպառնան
Հանոյի
(Թոն -
քինի մայրաքաղաքր)
: Թ^ամին
գերազանց
ումեբ
համախմ րած
է Հիւսիսային
- արեւմտեան
չըր -
քանին
մէք։
Ապստամրներուն
նոր յարձակողականը
զար -
մանք պատճառեց
Փարիզի
մէք, վասնգի
լյնգՀ .
Հ րամ անատա
րր
յունուար
()ին կը Հաւաստէ
ր
թէ
անՀետացած
է Հանոյի
սպառնացոգ
վտանդր։
Նո
յն իսկ գագրեցուց
ած
էին ֆրանսացի
կիներու
եւ մանուկներու
պարպումր
Հիւսիսային
չրքանէն
: \
Ե ւ ո է պ ա յ ի
պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ի Ն Ա ը
Զօր՛
ԱյղրնՀաուրր
Լոնտոն
Հասնելով,
անմի–
քապէս
մանրամասնութիւններ
քաղեց
Անգլիոյ
վե
րազինման
մասին,
ինչպէս
րրած
էր
Փարիզի
, •
Պրիւսէլի,^
Լա
Հէյի,
Բոփէնհակի
եւ Օսլոյի
մէք։
Անշուշտ
մանրամասնութիւններր
դադտնի
կր պաՀ–
ուին • բա յց իրազեկներ
կր Հաւաստեն
թէ գոՀ
մ
բ–
նաց ած
է կատարուած
աշխատանքէն
:
Հ Զօրավարր
ամ էնէն առաք տեսակցեցաւ
ազդ .
շտպանո ւթեան
նախարարին
Հ ետ Ապւ*է–..^^^
ղինուորական
վարիջերր,
որոնք
լայն
մանլ1ա1^^^է–
նո^թիւններ
Հաղորդեցին
: Ո ՚ ֊ ր ի չ
այցելութիւններ
աէֆկքսաաբելէ
վեր9
, զօրավարը
Լիզպոնա
պիաի
•
^ ^ ո ւ ր ե ր ո ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ր դ ա լ գ.
է յ )
Fonds A.R.A.M
