^ €
6 Ա Ռ Ա Զ *
Ց ե Ղ Ս Ս Պ Ս ն Ո Ի թ ե Ս ն
Օ Ր Է ն Ք Ը
Գէիգոէ
ԻաւաթեաԱց
(Ամփւււ1աւած
էչմէաՆին)ւ
Ցւււլ. Օգոստ-ի թ–իսէ6)
Հ.6առաիի
16
Գեկա՚ի
իւմրագրականը
, որ
կր
կրէր
«Զարգերր
սւէաի
գաղրէն»
վերնսւգէրր,
ցոյց
կուսւսյր
այ՛ն
ա շիաւոաեքեե
ր ր որ կաաար
-
ուած
են միեչել.
Հրմա
ցեղասպանութեան
օրէնքի
մասին
եւ. կ՝աւեչցնէր
•
^
փսաւէըչսրս պ ե ս ա ւթիւննե բ վաԱյրացսւ -
ջած
ըլլալսւլ «ց՚1յ1Լաւ<պաէււււթ֊ե՚աԱ» պայԱաԱագ|ւրը ,
արI1ւա^ որռշսւ֊սււյյրււ ցյւյւծագլւելի ե1ւ 1951 6ւււ–1ւ^
ուա|ւ
\2Հև
սւլսեալ :
՚Կկո՚ք
է Ը"եչ
թէ
24
պետու-թիւ-ններէն
ղաա
Ֆրանսա
եւյլ տուած՝
է իր Համաձայնոլթիլնր
եւ
Հաստատած–
է ղայն;
Այս Օրերս
Լրէկայի
ծ՛ե -
րակոյտր
պրաի
տայ
այղ
մասին
իր
որոշում
ր :
է՝ա
յց արդէն
ա յգ
օրէնքին
առթիլ
րնտրուած՜
լանէճսաթում՜բր
էր Հաստատական
պատասխանր
տուած–
է% Թերթերու
մէԼ րսուած
է այգ
օրէն
-
քին փաստա
րա նա կան
կաճաււր
, որուն
առքեւ
խօ–
սած
է օրէնքին
Հիմնադիր
պրռֆ
՚ քիաֆաէլ
Լեմ
-
քին
անցեալ
էքունիսին
եւ իսօսելով^
Հայկական
քար–
ղերսւ
մասին
սապէս
կ՝արտայայտուէր
.
Հ կարելի
է րսել
թէ
քաղաքակրթութեան
յեղաշքքումր
երկու
Հաղար
տարի
ետ գացած
է
իմոյլաարելով
Հայկական
քարգերր;
Եթէ
պետու
թիւններր
նկատողութեան
առած
ՐԱ՛"
յ է ն
ա
յն
ղարՀուրելփ
նախճիրներր
ղո ր կրած
է
Հա
յ
մողո–
փոլրգր
, ա յոօր
Հա
յերր
շտտ
աւե
լփ
նպաստած
պիտի
րլէային
քաղաքակրթութեան՝^
:
իր
այս խօսքուէ
յայանի
կ՝երեւայ
որ
քիաֆաէլ
Լեմքին
իր այդ
նշանաւոր
ճառր
խօսած
ատեն
,
սչ լ1լւայԱ ծաԼւօթ էր արդ էն
Հայկական
սարսափ
-
ներուն
, այլեւ
անոնց
մասին
որոշ դաղավւար
կաղ–
մած
էր,
նախապէս
ղանոնք
հաևչցա ծ ե ւ ռ ւ ս ո ւմ–
Աասիրած
րւլա
լով %
Արդարեւ
, քիաֆաէլ
Լեմքին
այգ
մասին
Համա–
ււօտ
տեղե կո ւթիւններ
ունէր
1
^ՅՕԷն
ի վե ր , ե րր
սկսած
էր գրել
շատ
կարեւոր
ուսում՛նասիրութիւն
մր
ցեղասպանութեան
տեսարանական
եւ
իրաւա
կան
Հանգամ
անքին
Լուրք
եւ որ
Հ րատա րակռ
ւած
է
1933/՛^,
Բարնեկի
Հիմնարկոլթեան
խ ա գ ա ղ ա ս ի –
րական
ա շխատանքնե
րո
լ յատկացուած
Հիմնա
-
դրամ
ով ; Անկէ
ի վեր
շա
րո ւնակ
կր գբաղէ
ր
այդ
Հարցուէ,
առաւելաոլէս
Հ1՚1^լէրի
կողմէ
սարքուած
Հ րէական
Հալածանքներու
առթիլ
:
ի՛ա
յց
մ
իշա
կ՛ուղէ ր ուրիշ
ամ րողքական
դո րծ մ՛ր
պատրաստել
ղանդոլածային
քարդերու
մասին
եւ այգ
առթիւ
Հ ետա
քրքրուած
էր նաեւ
Հա յկական
քա րդե րով
,
առանց
ունենալու
Հայաքինք
Եղեռնի
մասին
կարգ
մր վաւերաթուղթեր
;
ղՏառաք
» կր գրէ
նո յն
խմ րադրականին
մէք •
«՛Բանի
մ ր ամ իս առաք
, երբ
Լեմ
քին
գասաիսօսու–
թիւններ
կր սարքէր
ցեղասպանութեան
մասին
,
մեր
լ^կերներր
իր ուշագր
ութիւնր
Հրաւիրեցին
նաեւ
Հա յաքինք
Աարսափներու
վյւայ
-. Այս
առ
-
թ ի լ խոստովանեց
ալ թէ
շատ
բան
ՀԷ ին գիտեր
;
\\6
Գեկտեմբեր)
։
Այս
տողերր
գրողր
ճանչցած
է քհաֆաէլ
Լեմ–
քինր
1948
Օգոստոսին
, ժրնեւի
մէք
,
ուր
տեղի
կ՚ունենար
Ա իացեալ
Աղգերու
մ էկ
կարեւոր
մո -
Գ՚՚վր
, տնտեսական
Հարցերոլ
մ ասին
%
Պարսկաս–
տանի
մ՛ ամ ուլի
վար
չութիւնր
իբրեւ
պաաուիրակ
ղրկած
է ր ա յգ
մողո վին , տ ա ղանգա
ւո ր Հայ
իրա–
լ ա գ է ա
մ՝ ր /իաֆաէ
լ Աղա պա պո վ , ղոր մենք
մ՚օտէն
կր
ճանչնա
յինք
Հռոմ
էն , մ իասին
րլլաւով
ամբողք
պատերաղմ՛
ի
շբ քանին
; Աղա պապով
մեղի
ծանօ
—
թացռլց
Եէյլի
Համ
ալսարանի
գասախօս՝՝
Լհաֆաէ
լ
Լեմքինր,
որ քիընեւի
մողովին
կր գտնուէր
իրրեւ
ամերիկեան
ներկա
յացուց
ի է ; Պարղ
, շատ
Համ
ակ–
րե
լի ել
միեւնոյն
ատեն
խորաթափանց
ու գ ր տ —
նական
անձնաւորութիւն
մր ;
Առաքին
Հանդիպումէն
է՛՛կ 1 "՚-Գ^Ա
որ իր պան—
՚էոկր
այցելենք
եւ կարգ
մր Հարցերոլ
մասին
խօ–
սակցոլթիլններ
ունենանք
:
Այգպիսի
այցելութիւններոլ
ատեն
էր որ
մ ե ՚ լ ի
յայտնեց
թէ՝
Փարիղ
պիտի
երթար
իբրեւ
ներկա–
յացուց
իշ Ա իացեալ
Աղգերու
եւ փափաք
յայտնեց
Որ երբ վերադաոնանք
, զինքր
տեսնենք
անպատ
-
ճառ
կարեւոր
Հարցի
մր
Համար։
Մինչ
այգ,
չէի գիտեր
թէ
ինչի՛
մասին
էր
:
Փարիղ
գտանք
զինք
ք՚լարիճ
պանդոկին
մէք ,
ուր՝
առաքին
տեսութեան
աաեն,
յայտնեց
թէ՝
ցեղասսլանութեան
գէմ
միքաղգային
օրինագիծ
մր
պատրաստելու
՚էրայ
է,
յ ո յ ս
ունի
այգ
ժողովին
՚^էէ
Է՛՛Կ, որոշում
առնել
ել մեզմէ
"ուզեց
լայն
տե–
ղեկոլթիլններ
Հայկական
քարգերոլ
մ ասին
: Ա
-
ւելցոլց
թէ՝
տարիներէ ի
\\^՝^Հ<Հայրենիք»ի
խմբա
գրութեան
Հետ
մտե
րմ ական
յարաբերութիւն
ունի , թէ՝
կը ստանայ
շարունաբաբ
\\^\ՀէաԿ.
^^–
հ ն
(անգլերէն),
թէ՝
Ռուբէն
Գարբինեան
,
իր
մօտիկ
բարեկամր
տուած
է իրեն
տեզեկագիր
մր
Հայկական
քարգերոլ
մասին
ել վ ե ր Ր
ալ
քաղած
է անկէ
ուրիշ
տեղեկութիւններ
, բայց
սլտոնք
գո–
(*)
Նիւ Եորք
Թայմզ՝
22 Յռւնիս 1930։
Ղ՚ըծ–
բախտաբար իր խօսած ճսսւին ամբսդջ պատճէնը
չ կ րց այ գտնել :
Գիւմրիցի
էր
(այժմեան
Լենինական)
, ունե
-
լոր
ծնոգներու
զաւակ
; Ուսում
ր առած
է
Լազաբ–
եան
ճեմարանր
ուր
գիշերօթիկ
էր , ինչպէս
ես
միեւնո
յն ժամանակ
;
Շատ
յաքող
էր Հայ
լեզուի
գիտութեան
մէք։
Վարք
ու բարքով
խոնարՀ
էր ու Հնազանդ,
բայց
էնքզինք
թանկ
կր գնաՀատէր
, չատ
մ՝ եծամ իտ
եւ
ինքն
իր մէք կեգրոնացած
: Իր
մ ասին
աչակերտ–
ներր
իրարու
մէք
կ՚րսէին
թէ
«քՎօՍ աՏ էՅՈ§6ք6* ,
այսինքն
ձեռք
մի տաք
ինձ , ապա
թէ ռչ ատամ–
նեբ
ունիմ
, կր խածնեմ
ւ
Ես
ալ Ալեքսանգրապոլցի
րլլալով
մօտեցանք
իրարու
; Գեռ
դսլրոցական
չրքանին
որոչած
էր
նուի
բուի
լ Հայ
լեզուի
եւ զրա կանո ւթե ան գիտա
-
կան
մ չակում
ին եւ կր կարծէ
ր թէ իր
ն պա տ ա կին
կրնար
Հասնիլ
իր ա շփւա տաս
իրութե
ամբ եւ ճե
-
մ արանի
Լիկէոնի
Հայոց
լեզուի
եւ գրականոլ
-
թ եան
գասաիսօս
՚
Հա յ ա գ է տ Ա Կ^րաիչ
էմինի
մ
իքո–
ցով;
Ես
մ տա
յ
ճեմ
արանի
«Աբեւե
լե ան
լեզունե
-
բու
Լիկէոնր»
: ք1)ալաթեանց
կբ յաճախէր
էմինի
բնակաբանր
եւ Ա՛ք՛երէն
կ՝ուսանէ
ր
Հա
յ դրակա
-
նութիւնր
: քննական
ակնոցով
կր կարդա
յին
՛Լա–
.՛լար Փարպեցին
, օգտուելով
այն
Հանգամանքէն
,
որ
1853/'Տ՛
էքմԼւածնի
ձեռագրերոլ
մէք գանուած
էր
՛Լազաբ
ՓարպԼցիի
««Թու՚լթ
առ
Ա ամիկոնէից
տէրն
ՎաՀան»
, զոր առաքին
անգամ
տպագրած
էր
էմ
ին լ^գարձակ
յառաքաբանով
; Ասկէ
զատ
1Տա
-
լաթե անց
կր յաճախէր
Լիկէոնր
եւ
կ՚ունկնդրէ
ր
էմ
ինի
գա ս ա իսօս ո ւթ
ի ւ ն ր ; Ա իրա
լիր
լ^գոլնե
լու
-
թիւն
կր գտնէ ր նաեւ
ճեմ՛արանի
տեսուչ
Գէորդ
՚Բանանեանի
մօտ
Հ Գպրոցր
աւարտելէս
վերք,
Խա
լաթ
եան
ց ճաչի
Հրալիրեց
զԼւս ՚՛ Ես պիտի
վե րա
-
գառնայԼւ
Հայրենիք
եւ մնաք
բարովի
գրկախառ
—
նութեան
ատեն
ական
քին
չչնչացի,
«Ջմ
ռռանաս
Հայրենիքր»։
Ես գացի
Նոր Նախիքեւան
որ այն ատեն
ծաղ
կած
զաղութներէն
մէկն
էր : Հոն իմացայ
թէ
է–
մին
Հրաժարած
էր
ճեմս՚բանի
իր պաչտօնէն
եւ
1(/ալաթեանց
կո չուած
էր անոր
տեղ
պաչտօնավա—
րելու
: 1683/՛՛՛՛
Մ"սկուս՚յի
մէք
տսլեց
«՚ք^ագար
Փարպեցի
եւ գործք
նորին
, պատմական
եւ գ ր ա
-^
կան
քննութիւն»
; ^–րքին
քննական
մասր
կր
պատ–՛։
կտնէր
էմինԼւն,
իսկ
չարւսՀԼււսումր
եւ գ ա ս ա ւ ո –Հ
բու մր կր պատկանէ
ր քՍալա թեան
ցին : Լեզուն
եր—1^
կուքինն
էր։ Լէստ մասանց
բ ՚ ս ն ի քերականութեան
,
ճ Լւչղ , բա
յց ոգիով
ենթարկուած
աշիսարՀաբարի
ազւլ ե ցութեան
: Խալաթե
անց
այնքան
խո րասլէ ս է—
մինի
նմանելու
ձգաում
ունէր
որ, իր կեանքով
այ
կր
1'մանէր
անոր
;
I
%^()ական
թուականներուն
Խ "՚ էա թե
ան
ց
Հ բա–
ւիրւած
էր տեսչութեան
սլաշտօնին
էւԼսաղաղ
կեր
պով
կր կառավարէր
ճեմարանը։
1897^5՛
ճեմա
-
րանին
վերատեսուչ
կարգուած
էր
Մոսկուայի
Համալսարանի
գիտնական
դասախօս
Վ •
ՄէէՓ՜
րր , երբ
ճեմ
արանի
մ էք
տեղի
ունեցաւ
նե
րքին
փոթորիկ
; Նորամուտ
ռուս
ուոուցիչներէն
մէկր
,
ագգային
խտրականութիւն
նկատելով
Խալաթեան–
3 է ՛Լ՛՛՛Ր՛^ ""^.ՔՀ՛
^է. \ ""^րաստանած
է
զա
յն գԱԱԼ -
րոցական
բարձր
էչխանութեան
մօա ;
Խալաթ
.
եձ՚ցկր
^երքէ
եւ կր
ՀբՀ՚-րէ
-
Խաւաթեանց
պետական
՚էճանէ
չատ
ս կ
.ունէր
բայց
մեծ
գիանականի
անուն
շաՀելոլ
\ամար
մեռած
էր։ Ե^
- / ՚
Հ՚^՚-Բ
ԳՍ^կ՚-նոլ
,
թեանի՚որքերր
^րքրել"^
մասնաւոր
սէր
ել
ըն..
գունակուիժիւն
ունէր։
Ե՛֊
աշիատասիրոլթիլնը
՚ ^ ՛ ՛ Հ գ
օրերուն,
զօրեղ
Հոսձք
մը փչեց
մեր
որականութեան
մէք։
Ամէնքր
ուզեցին
ճչգել
Խո^
ոենաէիի
Հայոց
պատմութեան
աղբիւրները
որոնք
.
՚ \ ա ա ա ր ի է ի վ ե ր
անձեռնմԼսելի
էին
մնացած.
Եւ
եո գանէին
որ յանցաւոր
էր Ա ովսէս
Խորենա
»
ցի՛ն որ գ ր ա ծ էր
2 ֊ Յ Օ Օ Օ
աարի
անյայտ
մնացած
I
ազգի
ծադմ-ան
պատմութեան
մասին։
Խորե
-
նացին
օգաագործած
եւ Հաւաքած
է ազդին
մէք
մինչեւ
իբ մամանակները
Հասած
բոլոր
առաս
^
պելներր,
երդերը,
աւանգութիւններր,
յիշողոլ
>
թիւնները,
իրարու
մօտ
բերած
է եւ բոլորէն
բա
նաստեղծօրէն
կազմած
իր դեղեցկաՀիւս
պատմոլ–
թիւնր։
Հոն ուր
ազբիւրր
պակսած
է,
օգտագոր–
ծած
է օտար
աղբիւրնեբր
, ա՚ւանց
ստուգելու
ճըշ–
մարտութիւնր
:
ԱՀա
այդ
հոսանքի
այգպիսի
յախուռն
գ ր ա
-
կանագէտներէն
մէկր
եւ ամէնէն
եռանգռւնր
Հան
դիսացաւ
Խալաթեանց
, որ Խորենացիի
պ ա տ մ ո ւ
թեան
յիչեալ
օտար
աղբիւրները
գտնելու
ել պար–
ւփլոլ
աշիսատանքին
մէք դ ո ր ծ ա գ ր ա ծ
է իր
բոլոր
ուժն
ու կարռզութիւնը
եւ
ծայ
րա
յե ղո ւթեան
Հա
սած։
Ան,
ճիշղ
է թէ որոշ չ ա փ ո վ գրական
եղրա–
կացոէ
թիւններ
բրած
է, բայց
իր աշվսատանքի
րն
թացքին
չէ կրցած
պահանքուած
ոաՀմանր
պաՀել
I լ եբ՚ոխաամոռ
է
ւլ տնուած
պատմ
ութե ան
Հ
եղի–
նակ
Խորենացիի
Հանդէպ,
իր քննադատական
գր
ուածքներուն
մէք
թո
յլ տալով
անվայել
արատ
-
յայտութ
իւննե
ր : իր դրական
ե՚լրակացո
լ թ իլննե
րն
ալ
չաա
թ ո յ լ են : Աանոլկ
Աբեզեան
կր
զրէ
քժէ
«ի)ալաթեանցի
Հիմունքները
չատ
թ ո յ լ ու
խա–
իսուտ
են եւ յաճախ
վէպի
Հետ
կասլ
չունեցող
•
է՛ա
յց եւ ա յնպէս
նա ա յղսլիսի
նա իսգի ր՛նե բուի
չատ
Հե չտոլթեամբ
ե ղր ա կա
ց ո ւթ
ի ւնն ե ր
ընէ : Թէ
ոլէտ
անվերք
կրկնած
է «Հաւանական
է» ,
«՛լուցէ»
,
«կարելի
է կարծել»
, նման
դարձուածներով
լե -
ցուն
է իր աչխատութիւնր,
սակայն
կրնայ
՚էերքր
ոչ մասնագէտի
, ոչ քննադատական
աչքուէ
կար
-
դացողի
Համար
ը)ւղոլնելի
րլլալ,
Հռզեբանական
" ՛ յ ն օրէնքով
որ
թոյլր
թ ո յ լ ի Հետ
միանալով,
ի–
բաբ
կր զօրացնեն
եւ
վերքյլ
զօրեղ
տպաւորութիւն
կր
ձղեն։
Առաքին
Հայեացքով
անոր
եղրակացոլ
-
թեան
չափագանցո,
թիւնր
ուստի
ել սիսալ
րԱալր
թուի
րԿւթերցողին»
եւա
յլն։
Խ՚ոլաթեանցի
Հայերէն
դրածներու,
մասնա
-
ւորապէս
իր խմբաղրութեամբ
Հ րատա
րւսկուած
Ռ՚սփայէլ
Պատկանեանի
երկՀաաորր
խմբազրուած
է բարեխզճոլթեամբ։
Բայց
կենսազ
ր ո լ թ ի լ ն ը
գրուած
է անկաաար,
պակասո
լ թիլններով
,
սխալ
ներով
ել կցկտուր։
Հոգ
է ռր յայանի
կ՝րլլա,
թէ
ան խ գ ռ ա ծ
էր մեր նոր գբականոլ
թենէն
: Ան
ոչ
ծանօթ
էր անոր
կեանքին,
ոչ ալ
աղբիլրներուն
,
եւ
վաւերագրերոլն
: Ռաֆայէլ
Պատկանեանի
րն–
՚ոիբ
երկերու
Հրատարակող),
եղած
է
Վառվառէ
Բանանեան,
որ ուղած
է նիւթական
օժանգակու
-
թիւն
Հասցնել
Հիլանգ
Պատկանեանին
ել
անոր
Հացում
չեն տար
իրեն
իբ ուսումնասիրած
նիւթին
եւ
Հետասլնղած
հարցի
մասին
: «Ես
պատմութիւն
չեմ
ոլզեր,
ըսաւ,
ոչ ալ վայրագութեանց
մանբա–
մասնութիւններ
: իմ ուղածս
սա
է •
Եւ
ներկա–
յացուց
Հարցարան
մր որ Հետեւեալ
վեց
հարցում—
ները
կը պարունակէբ,
որչափ
կր
յիչեմ
•
1.
Ի՚^նչ
էին թուրք
կառավարութեան
եւ Հայ
մ ողովուրդին
յա
ր ա բե
ր ո ւ թ ի ւնն ե րր
1915/՛
քարդե
-
րէն
առաք
:
2.—
ի ն չ ո ՞ ւ թ ո ւ ր ք կ ա ո ա վ ա րռ ւթիւնը
ո ւզե ց
դ ան գ ու ա ծ ային ջարդ կաէլմակերպել :
3.—
Ի՞նչ ապացոյցներ կան թ է թ ո ւ ր ք կառա
վ ա ր ո ւթիւնը ուղղակի
պատասխանատույււթիւն
ունի դ անղու ա ծ ային ջարդեյւուն կ ազմա կ եբպու -
թե ա ն մէ ջ :
4.— կա՞ն նաեւ պետութ ի ւնսերու պատասխա–
նատյււութիւններ եւ ի՞նչ պ է ո կը հաս տ ա տ ուին։
5.—
Ի՞նչ վերաբերուլք ունեց ա ւ հ ա յ
ժողո -
վ ո ւ ր դ ը ջ արդ երու շր ջ ա նին։ Տ ե ղի ո ւնե ց ա ՞ն ին ք –
նապաշտսլանութեան պարագաներ :
6.—
Ի՞նչ դ իրք բ ոնե ց հ ա յ ժողո վ ո ւր դը յ ա ր -
դ ե ր է ն վ ե ր ջ ։ Ա յն քանի ւքը
ջարդարարները
որ
սպաննուեցան կ • Պոլսոյ , Պերլինի եւ Կովկասի
լքէջ , անհատակա՞ն դէսլք եր է ին թ է
մասնաւոր
կ ա գմա կ երպութեան գ ործ :
^
Աեզի
ձգեց
այգ
Հարցարանր
եւ ոլգեց
որ
Հար–\
ցումներուն
պատասխանուին
կարելի
ճչդրտոլ
- \
թեամբ
ել վաւերաթուղթերով,
ազբիւրներով
,\
թուականներով
եւն • :
Ա՝ասնաւորասլէս
պնդեց
)
՛Լե րքին
Հարցումին
վրայ,
ուղելով
շեշտել
թէ
Հայ
ժողովուրգր
ունեցա՛՜ծ
է
հաւաքական արժանա–
ւղատուութեան զգ ա ց ո ւմ,
թէ՞
եղած
քարդերը
ըն–
ռուն՚սծ
է իրրեւ
սովորական
ե րեւո
յ թ ,
առանց
նոյնիսկ
ընդվզելու,
անոնց
գէմ
;
Ա՛եզի
նեբկայացուց
նաեւ
Ո՚ուբէն
Գարբինեանէ
տեղեկագիրը
եւ յաւելուածները
եւ մեր
կարծիքԱ
ուղե ց անոնց
մ ասին
:
Այդ
աեղեկագիրը
շատ
խղճամիտ
կերպով
պատրաստուած
էր , Համ առօտ
բա
յց ճշգրիտ
ծա–
նօթութԼււններով։
Զէր ներկայացներ
սակայն
պա–
տասԼսաննե
րը
այն
Հարցումներուն
որոնցմով
ինք
կը
Հեաաքրքրոլէր
:
կը
Հետեւի
թէ
Լեմքին
էասւոսռ
հետաքրքրուած
էր
Հա յաքինք
Աարսափներով
ել բաւական
բան
դի՜
տէր
-.
Հայկական
քարդերոլ
մասին
իր ուզած
Հար–
ցռւմնեբուն
լիակատար
պատասխան
տրուեցաւ
այս
տողերր
՚էբոզին
կռզմէ,
Փարիզի
մէք այդ
ա–
ռաքին
Հանդիպումէն
վերք.
Նոյեմբեր
\5էն
մինչեւ
Տունուար
\ (պատմական
կագանգ
մր որուն
մա
-
սին
ուրիշ
տեղ
նօթաղրուած
է) ,
շարունակաբար
աշիսատակցելով
Ո-աֆաէլ
Լեմքինի
եւ իր
երկու
մեքենադրոլՀ
ինե բուն
Հետ,
երբեմն
մինչեւ
կէ"
•լէլեր
–Այսպէս
կազմուեցաւ,
մօտ
140
էքո՚ք
՚ոեզե–
կ՚սդիր
մ ր ։ Մէկ
կոգմէ
տուն
կր տրուէր
եւ
նօթե
ր՛"^ յիչատակոլթիէնր
կ՝րլլար
թուականներու
եւ.
ազբիւրներոլ
ճշգու թեամբ
, երբեմն
թարզմանու
-
թիւններ
կր կատարուէին
: Ո՚ս,ֆաէլ
Լեմքին
մեծ
ուչագրոլթիլն
կր գարձնէ
ր այղ ճչղրաութեան
, Ո–
րռվՀետել,
կ՝րսէր,
ոչ
միայն
անոնք
ամբողքապէ"
պիտի
երեւին
իր ւ.>ատրաստած
նոր աշխատասի
-
րութեան
մէք, այլ եւ Ցեղասպանութեան
օրէնքի
աեղեկագրին
հետ
՚Լիճաըանութեան
պիտի
զրուին
թէ
Ագգաժողովի
րնգՀանուր
նիստերուն,
ինչպէո
եւ
յանձնախումբերուն
, ել թէ
յիսուն
եւ
Հինգ
ազգերոլ
խո րՀ ր գ ա րաննե բու
,
որոնց
կարգին
Թուրքիոյ
Աղգ.
ժողովին
մէք։
Ուրիշ
կարգ
մր տեղեկութիւններ
ալ յտքոր
-
գ Վ
••
Թ–
ԳԱՌՆԻԿ
Fonds A.R.A.M