27րդ ՏՍ*
Ի - 27 ^ . լ ՜ Ւ^օ.6401–՚եււբ շրջան թիւ. 1812
ՄԵՐ հյՕՍ-ք^Ը
քօոմշ 6ո 1925. 11.€.Տ. 376.286
17, քՀս6 ՕՅատտաշ - ք ^ 1 Տ (13)
Ղեցամս. 860 ֆՐ • ^ Տար.
1660, « ր տ • 2500 ֆր ՚
^ ն ս ^ ^ 1 ծ ֊ 7 0 ԳիՍ 7 Ֆր– 0. Շ. ք. Բ
^^^8
167&։։63
1951
Հին գ շ ա րթի 8 ՄԱՐՏ
Խմբագիր՝
է
ՄԻՕԱ-ք^ԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ւա ԻԱԿ ԵՐԿՍՈԻՆ տո%
Նորէն
ես նորէն
կր թղթասւենք
^Աովետական
Հայասաան»
ամսագրիՆ
րացաււիկ
թ ի ՚ ֊ ր
(1950
Նո
յեմբեր)
, գանե լու. Համար
որեւէ ակնարկ
Հայ -
կական
1ւբաւոլ.նքներու
մասին։
Ամ՚սագիբր
մանրամասնօրէն
կր նկարագրէ
ե–
րԼ։ւուն աարուան
լ^թաւյքին
կաաարուած
յաոաք
-
գիմա
թիլններր՝
անտԼսոլթեան
,
մչակոյթի
,
ճարաարարուեսաի
, արՀեսաագիաութեան
, գիւ -
զաանաե սու թեան , վե րքապկ ս մարգկա
յին
գոր -
ծոլկւէու թեան
բոլոր ա ս սլա րէվնե րո ւն մէք
1
Սկիղբկն
ի վեբ ,
Գաչնակցական
մամուլր
սլււբաք
սեսլած
է արձանագրել
այգ յառա քգիմ
ու–
թիւններն
ու. նուաճումներր
: Ոչ թէ իրրեւ
չորու–
ցամ աք
լուր , այլ մ ասնաւո
ր
ւէե ր լուծումնե
բով
եւ.
ուսումնասիրութիւննեբով
: Ս՝անաւանգ
երկբորգ
աչիւարՀամաբաէն
առաք, երբ աւելի
գիւրին
էր
թերթ
ել գիրք
ճարել
Երեւանէն
,
բամնեգբռլ
-
թեամբ
կամ փո խանակու
թ եամ բ
X
Հ՛այրենիքին
մէք կաաարուած
որեւէ
չինարար
աչխաաա՛
ք արգար
Հ ոլա րաութեամբ
կր լեցնէ
տա–
Ր՚"Գ1՚Ր
բ՚՚՚ղմոլթեանց
սիրաբ
;
Այգ
բաղմ ութիւննե
րր չաա
լալ գիաեն
թէ
ի՛նչ աամանԼլի
սլայմաններոլ
մէք կր
կաւոարռւի
որեւէ
աշխաաանք։
Բայց
ել այնպէս
, երբեք
չեն
կո րսնցնե ր իրենց Հալա աքր
լաւագո
յն
օրերու
մ ասին : քւնչպէս
չեն կռ ր սն ց ո ւց ած գարերու
րն—
թ՚՚՚ցքին
:
Արգ
, կրկին
ել կրկին
թղթաաելով
« Աով
. ,
Հայասաան»
ամսաղրին
95
պաակերաղարգ
էքերր,
ի
՚Լք՚-ր վ՚նառեցինք
որեւէ խօսք՝
աղղային
- քա - ^
դաքական
Հոգեբռլ
մասիս
։ Գոնէ երեսուն
տող
Հ / •
աս տիք
, ա յս կամ ա յն ուղղու թեամ
բ •
Ա յգ
Հ րատա րակութ
իւնն ալ , ին չպէս
ուրիչ
խ՛որՀրգային
թերթեր
ու– գիրքեր
, կրնաք
կոչուիլ
^Աթալինապատռւմ»
նման
երբեմնի
Հ^աՀնա
-
մէ»նեբուն
։
Ո՛րեւէ
դրութիւն
, ուսումնասիրութիւն
, յ ո ւ չ
կամ ապաւո բութ
իւն կբ սկսի եւ կր
վե բքանա
յ
Աթալինով
%
Բաղմ ավաստակ
րանաւ՚ւռեղծէն
մ ինչեւ
յետին
աիրացուն
, ղիանականէն
մինչեւ
^բռունցքա
-
մարտ»ի
( կռփամ արտ
) վարպե տր
, նո յն չար ակա
նր կ՚երգեն
: Նոյն բառերր՝
նոյն ե րամչտո
լ
թեամբ :
Արիւն - քրտինք մտած
ճ֊–
բո լո բն ալ , ապա
ցուցանելու
Համար թէ ինչ որ կատարուած
է երե–
սունէ աարինե
բու
լնթացքին
, կբ պարտին
զԱբել
-
Աթալինի
» ,
Այն աստիճան
ոբ , երիաասարգ
բանաստեղծի
մբ ոտքր
գեւ։նէն
կր կարի, երբ
կ՝իմանայ
թէ :
^թանկագին
Առաքնորգր»
բարԼՀաճած
է րնգունիլ
••
Հա յասաանի
Հգեպո։ տատ»ի
թեկնածութ
իւնր •
Ցնծա՛, Հ ա յ ո ց
ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ,
քո մ ե ծ
ի ղ ձ ն
է
կաաարուած— ԿրկիՏ անղամ
ր ո ց ւ ս վ ա ռ
սիրտդ :
կեանքիդ պէս բ ա ց ա ծ— Դու հայրենի աշիա րհի ,
քո Գերաղոյն Ս ո վ ե տ ո ւմ— Ընտրելու ես մարդ -
կ ո ւ թ ե ա ն , ա ղ ա տ ո Ն թ ե ա ն մ ե ՛ ծ մ ա ր դ ո ւ ն :
(Աով.
Հայաստան
օ ր ա թ ե բթ , 25 Ցունուար 1951 ՚ Ցն ծ ո ւ
թ ի ւ ն ,
Հէնրի
թումանեան)
։
Երր ՚^Արու
Լալա»յի
Հեղինակր
հարելէն
աւելի
պայծառ»
կր գտնէ
Աթալինբ
, ե բ իտասա րգնե
բու
այս
ցնծոլթեսւն
աղաղակները
չեն որ
ղարմանք
պիտի պատճառեն
:
կարգա
լռվ
Հ
^ռեւո լու ց իոն»
գուսանեբգոլ–
թիլններր^
չէ–^ ^^րձուիբ
Հարցնելէ •
Այսքան
գուրգուրանք
եւ սէր , այսքան
Հա
ւատարմութիւն
ել Համբերութիւն
երեսուն
թիզ
Հող, գոնէ
երեսուն
ս,ոզ արգարութիւն
,
իրաւունք
չե՛՛ն արմեր ։
Այ"
այն մռղովռւբ^
քէ" ռբ իր
զաւակներէն
250.000
Կ՚^րԻ^ներն՛՝
աՐՀՏ՚^գ՚րեց,
բնգՀանրա
-
կան յաղթանակին
Համար
.
Անոնց
արի՛՛ւնն
ալ բա՛ւական
չէ , վերաՀաս
-
տաաելու
Համար
մեր Հաքբ1.–^^ի ին բնական
սաՀ -
մանները՝
Ախուրեանէն
ել Արաքսէն
անգին
. • •
Հիմա-որ
ՀՀանճս.րե,^.^ր
արձանով
ալ բազ
մած է Երեւանի
մէք,
մեթր
բարձրու
-
թեամբ,
ո՛՛ր օրուան
կր "պասէ
^ ^րբաղրելու
Հա -
մար
իր ի՛՛կ պարտագրած
ան ի րալ^^թ ի,ննե բ ր :
Արբագբութիւն
մը որ ոչ իսկ եբկ^^-ք, ^ող պի
աի թո-նէր • • •
ԿՐԱԿ ՎԱՈ-ԵՑԻՆԲ,
ՁՈՐՑՈՒՑԻՆ՚Բ
••
Ուրեմն
իմացաք
թէ ինչո՛ւ
անկանոն
կը տըպ–
ուի Հ8առաք»ր,
չորս - Հինգ օրէ ի վեբ՛՛
Զեմ գիտեր
ո՛վ թելաղրած
էր
վառարանը
միշտ վառ
սլաՀել
ել տպագրելի
թռւղթերր
շաբել
բոլորտիքր
, որպէսզի
ե լե կտ րական
Հոսանքը
կամ
մագնիսականութիւնը
ցնգին
տաքէն %
Այգ ալ վարձե ցինք եւ գեռ
կբ փորձենք
է
Հետեւա՚^նքը
,
Երեւռւթապէս
գիւրաւ
կբ
տպոլին
ներսի
երկու
էքերր
: Բայց, յաքոբգ
եր -
կոլ
է Աերռւն տպագրո
լթ իւնր կրկնասլէս
գմուա
-
բացած
է
յ
թոլզթերր
չորցած
րլլալով
, գարձեր
են ա -
՚-ելի
ղիրաբեկ
: Զեռքգ
Հազիւ գպած
, կը պատ
-
ռին : կա՛մ լալ չեն ծծեր
մելանր։
կամ նորէն
իրար
կր
վւա1լին
եւ Հարկ
է զատել
մէկ—մէկ։
Մեքենավարր,
արգէն
գիւրագրգիռ
, ձգեց ղը–
նաց է Տորքն
է ռր կբ քաւէ անոր
մեղքբ,
իբրեւ
ա–
ւելվւ պաղարիւն
1
Փճացումներր
Հաչուե
լով
, պատռւիբեբ
էինք
Հարիլր
օրինակ
աւելի տպել
:
Երէկուան
^8առաք»ի
Համաբ
150
օրինակ
ա -
ւելի տրուած
էր թուզթբ
: 1՚սկ փճացած
թիլերուն
գում արր անցաւ
Յք^ր :
Նորէն
Հեռաձայն
աք — ձախ : Անչուչա
ամէ -
նէն առաք թղթավաճառին
I
Բացառիկ
երեւոյթ
է
( ֆ է ն ոմ է ՜ն) է
Հետե
ւանք՝
մթնոլորտային
փոփոխութեանց
։
ճաբ
չկայ : կը քանանք նռր ապրանք
ղրկել
է
Գիմեցինք
բարեկամի
մբ, որպէս
զի
թուղթ
ճարէ ազատ
չուկա
յէն ։
Տեղ
մր կայ, կարծեմ
, բայց չեմ գիտեր
թէ
չափր
կր
յա բմ աբ
.: –.Ան չռւ.շււէ ա։ ելի սու ւշ
պիաի
րլ/այ , փոխաղրոլթիւնն
ալ ձեր վբայ
է
//՝ասնագէտ
մր բացատրեց
թէ՝ բաւական
ա -
տենէ ի վեր վւայտ
չի գաբ
Շուէտէն
եւ ^ինլան
-
տա
յէն • ել տեղական
ղռ րծ ա րաննե ր ր
Հարկա
-
ղրուած
են քիմիական
նիւթեր
խառնեչ
, որով
թուղթե
բր
Հ.կր
մ ազնիս անան»
1
Այս
բարեկամն
ալ կր կարծէ
թէ ճաբ
չկայ ։
Պէտք է թռւղթերր
ՀՀ անգ իստ
րնեն» երկար
ա -
տեն
, որպէսզի
մագնիսականռւթիւնբ
ցնգի ել գիւ
րաւ
տպագրուին
։
Եւ այս փորձանքը*
> > Փարիզի
մէք
է
Երէկ
նռր թուգթ
մր ճարեցինք
, փորձի
Հա -
մար։
կր մնայ էՔբ գուք ալ Համբերէք,
ցնոր
տնօ–
րինութիւն
..
ՎԱՀհ
ՏԻԿԻՆ
Ա– ՇԱՀՄՈՒՐԱՏԵԱՆԻ
ՀԱՄԱՐ
Հյնո րՀակա
լու թեամ
բ ստացանք
Տարօն
- Աալ
նոյ Աոբի
Հայր.
Միռլթենէն
(Մարսէյլ)
տասբ
Հազար
ֆրանք,
որով
ընգՀ
. գումարր
կբ բարձ
-
բանայ
31.000
ֆրանքի՛.
ՊՈԼՍՈՑ ՊԱՏՐԻԱՐԲԸ
ՄԻԼԱՆԻ
ՄԷՋ
ՄԻԼԱՆ.֊
Պ ատ
ր իա րքր
յօգացաւի
տագնապ
մը ունենալով
չաբաթ
մր յետաձգեց
իր
մեկնումը
գէպի
Պոլիս
: Գաղթային
վ ար չութ եան
նախագաՀ
Բմ
. Ե րո ւանգ.Արղռւմանեան
անձնուիրաբար
կր
ղարմ անէ
ս ր բազան
ր, որ այմմ
աւելի
լաւ է։ Նր–
րագրած
է մարտ
8,
Հինգչաբթի
օր մեկնիլ
կա
-
ո-ախռւմբով
գէպի
Հռոմ, անկէ Աարտ
\Օին օգա
նաւով
Պոլիս, ուր պիտի
Հասնի
նոյն
օրբ
կէսօրէ
վերի
ճամբոբգութեան
յետաձգռւմբ
Հեռագրով
Հա–
ղո րգուեցալ
Պոլսո
յ պատ
ր իա ր քա րանին
,
ուսկից
Հեռագրով
տեղեկութիւններ
կ՝ուղուէին
պատ
-
րիա
րքի տկարութեան
մասին
:
ԵԳԻՊՏՈՍԻ
մէք կատարուած
թ կամական
ցոյ–
թերուն
առթիլ,
ֆրանսայի
արտաքին
նախարարբ
իր մօտ Հրաւիրեց
Փարիզի եղիպտական
գեսպանր,
րացատբոլթիլն
պաՀանքելոլ
Համար։
ԳաՀիրէի
ֆրանսական
գեսսլանն
ալ Եգիպաոսի
վարչապետ
-
աին
գիմեց
, նոյն
առիթով։
Աղգ՛
մողովի
առքի
Օրուան
նիստին
մէք, նախագաՀր՝
Պ՛ էո^իօ , բո -
՛լոքեց բարեկամ
երկրի
մր մէք եղած
անարգանք
ներուն
գէմ : Ալմերիացի
երեսփոխան
մր քննագա–
՛ռեց 3)բանսայի
քաղաքականութիւնր
Ա՚արոքի
մէք
։ ^Ներկաներր
ումգնօրէն
բո՜ղոքեցին,
Ր"՚$է
Համայնավար
եբեսփոխաննեբֆն
:
^ակիճիԱ
կազմոէթխՏը
կը
ւիժոէաոսԱայ
եՐՐՈՐԳ
ԹԵԿՆԱԾՈՒՆ
ԱԼ
ԶԱԽՈՀԵՑԱՒ
Լնկերվարական
կուսակցութեան
րնղՀ • քար -
՚Լ"՚Րր,
՛վ՛ կի Մոլէ եւս ձաիսողեցալ
գաՀլիճբ
Ղ՚"ղ՚էելռլ
իր ձեռնարկին
մէք։
Ատանձնե
Լ"Վ. ^աչ–
աարաբ
մի^որղի
ղերր ել բոլոր
կողմերն
ալ սի–
Բ՚"չա–^ելոլ
քաղաքականութեամբ
ներկայացաւ
ան
Աղգ • մողովին
եւ պարղեց
իր ծրագիրր
,
որուն
•է էէ առաչին
տեղբ կը գրաւէին
ընկերային
, տլձւ -
՚" "՚"կան
ու ելմ տական
Հարցերր
, իսկ
երկբոբգա–
կան գծի
վբայ
կբ գրուէր
ըՍտբական
օրէնքի
բա
րեփոխում
բ :
Իր ծրագրի
բնթերցումէն
վերք,
Պ՛ Կի
Մոլէ
չատ վերապաՀ
ընղո ւնե լութ
իւն մր ղտալ
մողո
-
վին առքեւ, իսկ կարգ մբ կուսակցական
պետերու
կողմէ ալ խս
վարչապետ
Պ– Փոլ Ռէյնօ պաՀանքեց
անմ
իքապէս
կատարել
ընտրական
օրէնքի
բաբեփոխումբ
,
Ո–
րովՀետել
Հ Հոգեվարքի
մատնուած
երեսփ՛
մոզով
մր
չէ որ պիտի
կրնայ
տնտեսական
ե՛–
՚ոյլ բա րե կա րգո լթ իւննե ր կատարե
լ»
։
Ուրիչ
կուսակցոլթ
իւններ
ալ իրենց
վե բա պաՀո
ւթ իւն ր
յայտնեցին
Պ • Կի Մ ո լէ ի տնտեսական
ել լձւկերա
-
յին
ծրաղիբներուն
չուրք ։
Ի վերքոյ
, լՐւգՀանրապէս
վեբապաՀ
մթնոլոր
տի մը մէք կատարուեցաւ
քուէա
ր կութ
իւն ր եւ մո–
ղ"Վ,Րտ
259/
գէմ
286
ձայնով
միայն
լ^գունեց
Պ֊
Կի
Մոլէի
ծրագիբբ.. Պ՛ Կի Մ ո լէ ձախողած
էր ,
քանի որ չէր կրցած
ապաՀովել
311
ձայնէ
նուա
զագոյն
մեծամասնութ
էւնր
ւ
Պ • Կէ
Մ ո լէ
անմ
է քապէս
Հանրապետութեան
նախագաՀին
մօտ երթալով,
յայտնեց
էբ ձախո
-
զանքր։
Այմմ,
Պ՛ Վ՛
Օրէոլ պէտէ նշանակէ
նոր
գէմք
մր , անոր
յանձն ելով
ղաՀ լէճբ
կազմ
ելու
պարտականութէւնը։
Հաւանական
է ոբ այս ան -
գամ
, Պ– էռէոյէն
վստաՀուէ
մէքնորգէ
գերր,
մ է–
քին ճամբան
ղտնելռւ
Համաբ
։
Կը կարծուէ
թէ նախագաՀը
նորէն
Պ՛
Փլեվէ–
նէ սլէտէ
յանձնէ
նոբ գաՀ լէճէն
կազմ ութիւնը
ւ
Ջո^ս փոխաՍոբղԱէւաւ
ժալովքէ
ՄԹՆՈԼՈՐՏԸ
ՀԵՏԶՀԵՏԷ
ԿԸ^ՊՀՏՈՐԻ
Զորս արտաքին
նախա րա րնե
բու
փո խանո ր գ -
ներուն
մոգովը
կը շարունւէ՚կուի
^վարգագո
յն
սլա՜լատ%ին
մէչ–, իէւշպէս գիտել
կուտան
տեղական
թերթերր
, մողովին
մ՝թնոլորտը
ՀետղՀեաէ
կը
ծանբանայ
, իբրեւ
Հետեւանք
խորՀրղային
ներկա–
յացուց
չին անՀաչտութեան
:
իրազեկներ
այմմ
աւելի յոռետես
են արղիւնքի
մասին
I
Երկրորգ
նիստին
խօսք տբռւեցաւ
ամերիկեան
պատուիրակ
Պ ՚ ճէոըփի
) որ
յա յտարարեց
, թէ
մողռվը
գում արուած
չէ օրակարգի
Հարցերը
ըսա
էութեան
քննելու նպատակով,
այլ
պարզապէս
Զոր սերու
մողովին
օբակարգր
կաղմ ե լու Համար
I
Պէաք է առարկա
յօրէն
մ օտենալ
նեբկա
յացուած
Հար ցերռւն , որոնք որեւէ
յանձնառութեան
տակ
պիտի
չգնէին
գումարուելիք
խո րՀրգամոզովը
I
ՀձԿբնա
յ բլլալ
որ մեր
նախագիծ
բ անկատար
է
է՛
Հետեւաբաբ
Ա՚ուսեբռւն
կը մնայ
ամբռղքացնեԼ
զայն » ։
Ֆրանսական
պատուիրակը
, Պ • Փարոտի
, էբ .
կարգէն
խօսք առնելով
եբկրորգեց
Պ՛
ճէոըփէ
տեսակէտր
եւ ըսաւ թէ խորՀրգա
յէն
սլաաուէբա–
կութէւնր
ազատ
է պարղե լու էր նախագէծը
: Մէ
այն ղարմանք
յայտնեց
, որ Աովետները
իրենց
այգ
նախագծէն
գուբս
ձգած
են Աւստրիո
յ խնգիրը
է
Խօսք առաւ
նմանապէս
բբիտանական
պաա
-
ուիրակր,
Պ՛ Տէյվի"
է
յիչեցնելու
Համաբ
խռրՀբ
գային
պատուիրակին
, թէ գերմանական
^արցը
պէաք չէ րնգունիլ
իբրեւ անքատ
խնգիր
մբ։ ՀԵթէ
այս տեսակէտր
չրնգունուի
խոբՀրգ՛
պատուի
-
րակոլթեան
կողմէ,
ԶորսերՈլ
խո րՀ
բգամողսվը
բոլորովին
աւելորգ
պիտի
գառնայ»։
Տեսակէտներու
այս ակագեմական
պաբզա
բսւնռւմէն
վերք
, խորՀրգային
պաաուիրակբ
, Պ •
կբոմիքօ
մէկ անգամէն
փոխեց
մողովփ
Հանգաբա
մ թնո լորտր : Պ • Կրոմ իքօ
, վճռապէս
բնղ
ունելէ
վեբք. թէ երկու
նախազծերբ
կբնան
բնղլայնուիլ
եւ աւստրիական
Հարցն
ալ,
օրինակի
Համար,
կբն՚սյ
մտնել
օրակարգին
մէք, սկսաւ
քննագատեԼ
արեւմտեան
երեք պետութեանց
նախագիծը,
օր
« շատ աղօտ կը թուի
իրեն»,
մինչ
խորՀրգային
նախ՚սգիծը
միանգամայն
յստակ
է եւ որոշ,
յաա–
կապէս
Գերմանիոյ
ապաղինման
կէտին
մէք։
Եւ,
աոանց նկատի
առնելու
Պ՛ ճէորփի
ազգարարու
-
իմի՚նը
Հաբցեբու
էութեան
մէք չմտնելու
մասին,
լկսալ
բուռն
լեղուով
մր քննագատել
արեւմտեան
պետոլթԼ^%ց
րաղաքականոլթիւնբ
եւ մինչեւ
իսկ
չօչավւեց
ճալէոնական
Հարցր,
որ ոչ մէկ կապ
ու
նէ
՚սյս
մողովէն
Հետ :
Պ– ճէսբփ,
էնքղէնքր
զսպելու
բացայայա
ճի–
զով
մր իր ղտբմանքբ
յայտնեց
Պ՛
Կր"՚քէք"յի
գէր՜
քին Համար
ել Հրաւէրեց
զայն մտածել
այն Հե -
աեւս՚նքնեբուն
վբայ,
ղորս
կրնայ
ունենալ
իբ
անՀաշա՜ութիլնբ։
Պ՛ Փարոաի
, իր կարգին,
պաբ.
Fonds A.R.A.M
