HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1950 - page 253

ԼԸ ԲէՀաւա Չսօււօւօ^ ;ս^\ւըիււա
ըաօւ^^
0Մ6էէ6ա։–ԲքՕ|)Ո6է<սո : ՏՇ(1. աՏՏ^1^Աքք
17, քՀս6 ՕՅաշտաէ - Բ ^ Տ (13)
Վհյտմո. 800 Փր–> Տար– 1600, արտ– 2500 ֆր •
" ՚ ՝
" ՜ ՜
Գին 7 ֆր– Շ.€.Ր.ՐՅՈ8 1678-63
1^17008. 15-70
Օւատոշհշ 15 Օէէօհ« 1950 Կիրակի՜ւտ՜ ՀՈԿՏԵՄՐԵՐ
26րււ ՏԱՐԻ ֊ , 26^ ձօո«։ «օ.6281–՚Սոր շրջան թ ի լ 169շ
Ս՚Եւ՛ ԽՕՍՔԸ
ԱՆՏԷՐ ԱՆԳԱՕՏԱՆ ՄԸ
« Ո
ււ՛՛"–
մնա կան
» կոչուած
"՛յն դասը ,
որւււն
՚/ր/"՚/"՚–մնձրր
կր մաանանչենք
պարրերաբար
,
կրաւորական
դիրք
մր բռնած
է նաեւ
ուբիչ
ճա
-
կաաի
մբ վյւայ
:
Ան յաճախ
կր
Հ եաա
քրքրուի
մե ր
քաղաքական
ել աղաաագրական
ոլա յքա
բնե բով։
Բայղ,
ինչպէււ
"՛՜է՛էւ
պարաղաներու
մէ9, «կբ
ք " " ՚ – ի կ՝անղնի»
:
Արղարեւ,
աննչան
թիւ մբ կբ կաղմեն
անոնք
որ կր բարեհաճին
պրպտել,
քրքրել,
սերտել
մեր
ւք ամ անակա
կիղ պատմ ութեան
ղանաղան
ելեւէք
-
ներր
:
՝
Մ եծամ ասնու թիւնր
կբ
ղոհ անա
յ մ ակե րեսա
-
յին ղիաելիքներով
եւ լրաղրական
Հրտտաբակու
-
թիւննեբով
:
Եթէ
ղիրք,
յ.
կարգւ
" է
լ
ւ
- ը
— ՚ ք ք
՚ ՚ ՚ ւ
^ ե ր
" ՛ ւ
.<
–11 ,
Օնղ.անբապէս
վաւերականբ
չէ որ
կբ
փնտռեն,
այլ «^ետաքբքրական^բ։
Այնպիսի
..պատմութիւն֊
ներ»
ոբոնք առատ
կեր
կր ճարեն
ամբոխին
:
Այ" էարիքին պատասխանատու
են –.ատ
մ
ւչ
կան
ղբութւեր
ալ , որոնք Հասաբակ
յօղ
ուածաղրութիւ–
^՚Ր Կէ՛ չփ՛"թեն
լ՛՛ւրք
, բաղմակողմանի
ուսումնա
-
սիրութեան
Հետ :
Ամ էն աեղ
ալ ունինք
« պիտանի
ե՛. սւն ՛ղի
տան
ղիաելեաւյ»
վւեբե՚լակԿւեբ
, ի սսլաս
խումանավսէ–
րւււթեան
;
Ա անաւանղ
այն ճակաաին
վրայ
որ
ուխտած
է մրոտել
ել «թաղել»
Ղ՛ա ^ակլյո
ւթ իւնր
, չունե ֊ •
նալուի
ուրիչ
անելիք :
Այս ագէա
ել
քինախնղիր
տա
րբերբ
լո^բ
աօղաս
չունին
քաղաքական
գրականոլթխն
կոչ ՝-
ուած
՚լիտութենէ
մբ ; որ ամէն բանէ
՚սսաք
կր
որսՀտնքէ
քրտնաքան
՚ւլրպտում
,
ուսումնտսիրոլ–
թփ՚ւն
եւ Հ-մ՛
բյ..^. . ււ^լ – ՚ ֊ ~ . ^ . , , լ
պար՚վԾչ
-
՛ո՛՛ւթիւն
, պատմական
ճչմարտութիլնր
ամբոխա­
վարութեան
չվեբածելու
Համար
:
Թող
սնապարծութիւն
չՀամաբուի
յայտարա­
րել Հրտպաբակաւ,
թէ այս անտէր
անղասաանին
մէք
ալ , Գանակցութիւնն
էր որ լայն ակօս
մր
բացաւ,
ել կբ չարունակէ
անրնղՀատ
պեղել
ու
քրքրել
:
Երբ առիթ
ունենանք
ներկայացնելու
փաստե–
ԲՌ^
Դէէ՚Ք^Ր^
"՚– Հեղինակնեբր,
ձեր առքեւ
պիտի
էլ անէք
պաա
կտո ելի գրադ արան
մ բ : Բաղա
քական
ւլ րականութիւն
եւրոպական
իմաստոփ
:
Այն ատեն
ամէնէն
չարամիտն
ալ պիտի
խոս
-
տոփանի
թէ
ուբիչ
Հոսանքնե
բ աւելի
չաա
յարգ
են ցանած
այղ ճամբուն
փրայ, քան թէ ցորեն
;
Աենք
չենք անտեսեր
որեւէ
լ՛՛ւրք
աչխատանք
եւ
ո ւս ո ւմնա
ս իր ո ւթ իւն , երբ
Հ իմնուած
է իրա
-
կան փաստերու
փրայ ; Երր
Հեղինակ
մր կր
ձղաի
պարկեչտօրէն
լո ւս ա բան ե լ ա յս կամ
ա լն Հարղր :
՛Հող
չէ թէ տարբեր
դաւանանք
ունենայ
:
Գմբախտաբաբ
ղմուար
է
ղ անել
ւ
՛յ
յգպիսի
Հ րաաա րակո ւթիւննեբ
ա յն գարչելի
խա՛ւն իճա
-
գանճին
մ էք ո բ կո չուի Հակագա չնակցական
գբա–
կանութիւն
:
Կիրքն
ու
թո
յնբ
, ա՛լ
ի տ ո լ թ ի ւնն ու նենգոլ
-
թիւնր
«թանկօ»
կբ պարեն
այգ 1լարգի
Հրատաբա–
կութեանց
մէէ ••
Ա եծ պատիւ
պիտի
լ՚Աաբ
ա լստեղ աբձանա
-
գրել անոնց
ամէնէն
եղկելին
եւ ւլանելին,
Փա
-
բիղի
մէք մեռած
ոամկափար
վեթերա՚՚նի
մբ
«.Աուչերբ» , որոնք
մ իեւնո
յն ատեն արյստ
մր
էլր
կաղմեն
Հ րատա րաէլի քնե րուն
Համար։
ինչպէո
մեբ մամանտկաէլիղ
մ՚սմոլլր
մեծ
մասով
, քաղաքական
ղ րականու
թեան
անղ աս տանն
ալ գարձեբ
է տես՚սկ
մր անտէր
բանքարանոց։
ինչո՞ւ
ղարմ անալ
որ յետին
1"էՐրթր
կամ
կեղծտրս՚րբ
աւե
րնե ր կբ
գործեն
քաղաքական
ղրականութեան
անգաստանին
մէք
ալ։
Ոչ ցանկապատ
կբ
ւլ տնեն
իրենղ
աոքեւ ,
ոչ
ալ ո եւ է պաՀակ
: Թխէ՛ եւ տպէ
. կբ բաւէ որ
կեր
ճարած
րլլաս
ամբոխին
:
ԱՀա
թէ
ինչու
չատ
մբ ղբոց
- բրոցներ
կբ
մ^ւան «անպաչար՝»
։
Անոնք որ եւ է ճիղ չեն փորձեր
ոչ որոմր
ցո­
րենէն գատելու,
ոչ ալ իրենց
ղիաելփքներբ
թար­
մացնելու,
ճոխացնելոլ
:
Այս
՚՚ւիոի
«ուսու՛մնական»
ղաս
մր կրնա՞յ
բա–
րեբար
գեր
կաաարել
Հանրա
յին-քաղաքական
կեանքի
մէք,
իր թերխ՚սշ,
կիսկատար
ղիաե
-
լիքներոփ
:
կրնա՛՛յ
աբղարացնել
իր կոչումր,
իրրեւ
ա։լ–
գակ
վերագնաՀաաման
:
Շ–
ծմ րագիր՝
Շ.
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
Օ Ր Ը
Օ Ր Ի Ն
ՕՐՕՐԵԼՈՎ, ՏՐՈՐԵԼՈՎ
-••
Ուրեմն, իմացաք թ է «պատերացմ չի լինե -
լու» , քանի որ աշխարհի ցլխուն կը ծփայ « Արեւ–
Սթափնի» «ծխամորնին ծո՛ւխը խաղայլ» , ինչպէս
կ՚երգէ Սիլվա կապուտիկեան:
Եթէ տակաւին չհամոցուեցաք, ահաւասիկ
նոր վկայութիւն մր, իբրեւ հաստատուն հրաշ -
խիք :
՚Եոյնքան տաղանդաւոր բանաստեղծ մլ ւ Յ ՚ ւ վ ե –
սիբաց, իբ կարցին փաոաբանելով «Հաննաբեղ»բ,
իբրեւ «ոցեշնչող եւ կաղմակերպիչ» խաղաղու -
թեան պայքարին, կ ՚երց է ամենայն երկիւղածու–
թեամբ -
Իր
մանուկի
սուրբ
օրոցքին
Հսկող
անքուն
աչքԼա
պէս
Հսկում
ես
ղու
կեանքն
աչիւարՀի
, որ
իսաղաղի
մ իչտ
ա յսպէս
,
ԱչխաբՀն
Հսկայ
մի օբոցք
է՝
մէքբ
մանուկ
յ ՛ ՛ յ –
սերի
,
Հ
,սկում
ես
ղու,
որ գալիքր
նոբից
արիէձէ
Լ ր ե լ ՚ ի ։
Այս աոթիւ ալ, «Սովետական ԳբակաՐաւթիւն
եւ Աբուեսա»ի յօդուածւսգիբբ պաբտք ււեպած է
բացատրել «իմաստալից պատկեր»ին միտքր–
« Մչաարթուն
կանգնած
ԼսաղաղուԹեան
օ–
Ր ՚ ՚ Ր ՚ ՚ ց ի մօտ՝
նա
(մեծ
Ա տալին բ) Հաստատակա
-
մ ութեամ
բ ել Լսո րաթ ավւան
ցութեամր
մե րկացր
-
Կւում
է նոբ սլատեբաղմի
Հբձիղեեբի
իւրաքանչիւր
քայլր
եւ
Հղօր պատնէ
չ ստեղծում
սպառնացուլ
պւլտոր
Հեղեղի
ղէմ»։
Ամսագիբր ռւրիշ ոտանաւորներ ալ 1լբ ներ -
կայացնէի վստահութիւն ներշնչելու համար յո -
ռետեսներուն :
Աո այժմ բաւական սեպեցէք այսքանր
եւ
հանցիստ քնացէք
^ ։ ^ ^
«.^..լբս պսաաՍջԵլ, երբ
«Սւյյ^՚ւ1^աջն^որդ»ը անքուն կը հսկէ աշխարհի վը­
րայ , աբորելով , օրօրելով ե՛ւ երկիը ե՛ւ ժողո­
վուրդ: Երբ իր «ծխամորնին ծո՛ւխը խաղաղ» կը
բարձրանայ աալան - աալան , սահմանէ սահման ,
«խաղաղեցնելու|» ամէն մարդկային տենչ - --
ՎԱՀկ
վյԼՀԱՆ
ԳԱԼԷՆՏլ-ՐԵԱՆ
ՅԱՆԿԱՐԾԱՄԱՀ
Անձնական
նամ ակէ
մ ր ցաւով
կ՝ իմ անանք
թէ
անցեալ
չարթոկ
Նիւ Եոբքի
՚քէք յանկարծամաՀ
է–
ղած
է փաստաբան
վ^աՀան Գալէնտէբեան
,
թնիկ
Ակնցի
:
Հանգուցեալբ
ունեցած
է յաճախ
աղգային
գոր—
ծունէոլթիւն
ել քանիցս
իր աքակցութիւնր
բերած
է– մեր ազգային
գատին
Հետապնգման
է
Այգ նպա­
տակոփ պատրաստած
է կարգ
մ բ
յուչաւլփրներ
,
գո րծակցութեամր
լիւկեր Ա • Վրացեանի
: Գասա–
խօսած
է Հա յկական
նիւթերու
չուրք , Բ՚՚լբմ
պիա
ՀամալսաբանԼւն
մէք, ուր կր պաչտօնափարէր
իբ­
բեւ
ուսուց
իչ երկար տարիներէ
ի փեր :
Վերքին
աարիներուն
կապեր
ս՚ոեզծած
էր իբանական
չր —
քանակներու
Հետ։
Բանի
մր տարի
առա^
այցելեց
Եւրոպա
եւ Մերձ • Արեւելքի
եբկիրնեբր։
իբանա­
կան
մչակոյթի
տարածման
նուիրուած
պարսիկ
եւ ամերիկեան
Հիմնարկութեան
կարեւոր
անղամ–
ներէն
էբ։ Մէկն
էբ նաեւ
այգ
Հիմնարկութեան
պարբերականին
կարեւոր
էսմ բագ
ի րնե
րէն
:
ԵՐԱԺՇՏՈԻԹԻԻՆԸ
Մոսկուայէն կը հեռագրեն հոկտեմբեր 12
թուականով
Պ - Արամ իյաչատրեան
, աչէսար
-
ՀաՀռչակ
երգաՀանր
, խորՀրգային
թերթի
մր մէք
էլր ղաաապարտէ
արեւմտեան
Եւրոպայի
եւ Ամ ե–
րիկա
յի ե րամ
ի չտնե ր ր , ^որոնք
պաաերազմ
կր
գրգռեն
Պ-Պ–
Թրումրնի
, էչիորնի
,
Ջբրչիւի
ե
՜լ
զօր.
Մէք Արթրրի
Հետ»։
իր
յա յտա րար ութեան
Համ աձա
յն , արեւմ տ
-
եան
երամչտութիւնր
«չարչարանք
մրն է
քիղեբու
Համար»
եւ «կբ ծազրէ
մարգկային
զգացումնեբր։
Անոր նպատակն
է յառա քգիմ աէլան տարրե բուն
ու–
չազրութիւնբ
չեւլեցնել
րնկերային
Հրատապ
խբն–
գիրներէն
, խորՀրգաւոր
մչոլշի
մր միքոցաւ»
;
ԶԻՆՈԻՈՐ
մր Լոնաոնի
արքայական
պալատբ
(Պրքինկէմ)
մտնելոփ,
գիւանագի տական
արկգիէլ
մ ր դոզցած
եւ փախած
էր , սակայն
ձե բբակա
լուե–
ցաւ պատէն
՛էար իքած ատեն :
Արկ՚լէ՚կր
՛լ՛սան
ազբանոցին
մէք։ Բացուած
չէր :
Կացոգխնը
ԱաեՍ
ծանքսսյաւ
ՀԱդկւսչիԱի
վկ
ԱՄԵՐԻԿԱ
ԽՈԱՏԱՑԱԻ
ՓՈԻԹԱՑՆԵԼ
ԶԻՆԱՄԹԵՐԲԻ
ԱՌԱԲՈԻՄԸ
Պաչտօնական
՚լեկոյցի
մբ Համաձա
լն, Հնգ
-
կո՚չինի
ֆրան
ուած
են Թոնքինի
չինական
սաՀմանէն
: Այս ու -
մերր
ս
՚ոիպոզաբար
Հեռացուած
են
թաթ
խէի
ԳԻբքէն
, որ սաՀմանէն
22
քիլմ. գէպի
ա ոեւմ
ուառ
կր տաբածուի
ել այմմ
քտչուած
են
Նամչտմի
լեոնեբր
:
Այս
նաՀանքին
Հետեւանքոփ,
450
քիլմ–
բաց
մր կր գոյանայ
ֆրանսական
բանակի
սաՀմանա
-
յին պաչտպանութեանց
գծին
՛Լրայ։
Թ՚"թ
Խէի
լքումոփ,
Ֆբանսացինեբբ
կր կորսնցնեն
սաՀմա
-
նամերձ
օգանաւային
կայաններէն
մէկբ։
Զէ՛ն
-
ոլորներուն
Հետ
քաղաքացիներն
ալ
Հեռացան
սաՀմանամերձ
փայրերէն։
Գազթային
՚լործերոլ
նաէսարաբ
Պ՛
Լս՚թուր–
նօ , որ զօր. ^ոլէնի
Հետ
այս օր Հնգ1լա
չին
կր
մեկնի,
յայտարարեց
թէ ֆրանսական
ումերր
պի­
տի
ստիպուին
ծանբ
կռիւներ
մղել
Հն՚լկաչինի
մէք,
նկատի
ունենա լոփ որ լալ զինուած
եւ մար–
գուած
են ասլստամբ
ումերր։
Եւ սակայն,
ֆրան­
սական
Հբամանատարութիւնր
կացութեսն
տէլն
է ել սլարպում
ր տեզի
/լ՝ունենա
յ կանոնաւոբտ
-
պէս։
Խուճապի
աեզի
չկայ
բնաւ
եւ ներելի
չէ
տ–
գէ՚ոի
մր մասին
խօսիլ։
Բանի
մր
չտբաթներոլ
լնթացքին
նոր ումեր
եւ զինամթերք
պիտի
Հաս
-
նին
Հնղկա
չին :
Ասլստ՚սմրներոլ
ձայնասփիւոր
Հազորղեց
թէ ,
Բաօպանկի
ծուղակին
մէք Ֆբանսացինեբր
աուած
են
500
սպանեալներ
,
50Օ
փփբ
աւո
րներ եւ
900
՛լե–
րիներ։
Միայն
700
Հո՛լի կրցած
են շղթան
ճեղ -
քել
ել ՚է՚րկուիլ։
կաոափարական
գէմք
մլն
ալ
րսալ
թ է «յաոա քիկա
յ օրե բուն
տե՚լէւ պէւտէւ
ունե­
նան
նոբ եւ Հաւանաբար
ալելի
բուռն
կոիւնեբ,
բայց
չենք կարծեր
Որ
չատ
կորուստներ
ունե -
նանք։ Ցարգ պատաՀածր
Հետեւանք
էր անՀրա
-
մեշտ
զէնքերու
չզոյութեան»
:
՝)Հ Ֆրանսացի
նաէսաբալնեբր՝
Պ - Պ -
Ժիւլ
Մոք եւ Մ ոբիս Փէչ տեսակցութէււն
մր ուն՛եցան
ա–
մե րիկեան
աղգային
պաչտպանութեան
ն՚սէսաբար
Պ– Մարչրլի
Հետ
եւ անոր
ներկայացուցին
ծա
-
նուցազիբ
մբ։ Այս ծանուցազրոփ
կբ
էսնղրուի
փութացնել
զէնքի
ու ռաղմամթերքի
աո տքում
-
նեբր;
քԼւ^տն՚^^-րքէւէիասօթւ.^
".5,7.5.
՚՚^մ՚րաձիզ.
թեթեւ
ւիոքր նաւերու
եւ կառքերու։
Կբ էսնգ՜րեե
1ւմ՚"նա
-
սլէս,
որ Մ– ՆաՀան՚լներր
Ֆրանսայի
յաակացնեն
770
մ իլի՛՛ն
տոլար , կարենալ
կրկնապաակե
լու
Համաբ
195 I/՚5>
Ֆրանսայի
ղէնետլ
ումր։
.
Հեռագրի
մր Համաձայն,
՛լօր– Մաբչրլ
էսոս -
տացած
է ՚լոՀացում
աալ
այս
պաՀանքներուն
ՎիշիԱսկի
կաոաշսւէկէ
վեոսԽստատեւ
գածակցութիւնը
ՄԱԿԷ՛ քազաքական
յանձնախում բի Հոկտ • \3ի
նիստին
մէք, Խ– Մ
ի"՛
թեան
արտաքին
նախաբարր
Պ– Վիչէւնս/լի
Հրաւիրեց
Մ - ՆաՀանգներբ
, վեր
-
սկսիլ
սլատերաւլմի
չրքանի
Համագործակցութեան
քաղաքականութիւնր
:
« Եթէ
Մ– ՆաՀանզներր
ւէերագտոնան
ի -
րենց նաէսկին
քազաքականութեան
Համողուած
եմ
որ կացու թիւնբ
պիտի
վյոխուի։
Եթէ
նուազագոյն
կամքր
ի յտյտ
բերէիք
թակարւլներ
չլարելու
Հա­
մար
ամէն
մէկու
ոտքեբուն
առքեւ,
պիտի
կրնա
- -
յ ի ք ՀամաձայնութեաԿ՚ց
ղալ։
Բայց
ղուք
կր
մեր–
մէք
կսւբկանղակր
, աււանց անոր
Համր
նայելու
:
« Ն՚ոէս՚ոգաՀ
Րո՚լվէլթի
մաՀէն
վերք րնգ ուն -
ուած
ամերիկեան
քագաքականու
թիւնր
, որ էսէստ
վերաբերում
մբ երեւան
կբ բերէ
նախկին
՛լ ՛ոչ -
նակիցներու
գէմ , էսաղաղասիրակ՚սն
քազաքակա–
նութիւն
մբ
չէ
:
Այգպիսի
քաղաքա
-
նութեամբ
կ՚"րելփ՛
չէ
յա րա բե
ր"
ւթ էււննե ք ր քա
-
քալերել
մեծ
ու փոքբ աղգերու
միքեւ
: Ամե րիկ­
եան
էւրալասոլ
անձնաւո
բութ
էւ ւնե ե բ կ՝ բսէ՚ն
թէ
ումբ
միայն
կրնայ
ազղել
Խ • Միութեան
փրայ
:
ի նչ խորունկ
ու կոպիա
ս
էս՚սլ։
Խ–
Մ
իութիւնր
բնաւ պիտի
չ զ ո ՚ լ ա յ ոեւէ մէկու
աոքեւ,
ոփ
որ ՛սլ
ե՛լած
րլլայ
ան»
1
Խօսելոփ
ամերիկեան
ծբաղբէ՚ն
մասին,
որ
կ՝ուզէ
աւելի
լայն
իրաւտսութիւննեբ
տալ,
ՄԱԿի
բն՚լՀ.
մոզո՚լին,
Պ–
Վյ՚չինոկի
րոաւ
Թէ ՛փալ
՚
կարծել,
թէ ԱպաՀո՚էութեան
ԽորՀուրգր
պիտի
չկրնայ
կատարել
իր ՚գաչտօնլ՛
: Ու գաոնալով
Ա՛­
մերիկեան
պատուիրակին
,
չարունակեց.
-
« ի՞նչ պիտի պատաՀի
՚էազր,
պարոն
Տ"՚է–
(Լուրերու շարուՕակութիւնբ կարդաւ Գ– է»>
ԱՅՆՃԱՐԻ
«ՅԱՌԱՋ»
ՎԱՐԺԱՐԱՆԻՆ
ՀԱՄԱՐ
Մարսէյլէն
սատցանք
45.500 (քաո ՛սունել
-
Հինգ
Հազար
Հինգ
Հարիւր)
ֆրանք,
ոզբացեալ
Տիգրան
Պօ՚լոսեանի
մաՀուան
աոթիւ,
վյոէսան
ծագկեսլսակի
, Համաձայն
տարաբախտ
եր եաա
-
՛րգին
Հօրր՝
բնկեր Աաբգիսի
բազձանքին
Մ անրամասնութիւններր
յաքորգով
-
Fonds A.R.A.M
1...,243,244,245,246,247,248,249,250,251,252 254,255,256,257,258,259,260,261,262,263,...460
Powered by FlippingBook