շյ,շանւլ,
աեղացի
Հայոլթիւնշ
կ՚ապրէր
մաՀուան
սարսափներր.
թրքական
կեղեքումը,
քրաական
սանձարձակ
ասպատակութեան
պակասը
կը լրա -
ցնէին
Հայ ղաւաՏանները։
Օգնութեան
կը
Հասնէր
Հոն ուր մաՀը կր թագաւորէր
, եւ կողոպուաը
կը
լողար %
Իր առաքին
ղորհն
եղաւ,
ձերբակալել
ըէլոր
Հայ մաանիչեերր,
գալաճանները,
եւ բարձրա
֊֊
ցնե
լոփ
Նեմ րոլթայ
գագաթներուն
փըայ,
կուաար
անոնց . արմանի
սլաաիմը։
Բէթլի-Է
մէք աՀաբե
-
կից
սէր - քօմիսէր
ՖէՀիմ
պէկը,
լուարումի
բե
րե լոփ կառափա րական
չբքանակնե
ր ր :
Բէւրաեբը
սկսան
ղիլցագնական
երգեր
յօրինել
իրենց
լե -
գուոփ
է
Հայգոլկներ
էին անոնք։
իրենց
կոչումն
էբ
ար–
թնցնել
թմրած
Հոգիներր
, Հարթելոփ
աղաաաղբա–
կան չարմման
ճամբան։
Խ ո ր էր եւ աբգաբ
անոնց
ղատողոլթիլնր
: Անաղարտ
էր անոն ցն կա ր ագ
ի ր ր
5
կորոփի
էին անոնց ռագմական
քարու^երր
եւ փո
թորկոա
իրենց
թռիչքներր
:
Անոնք
իրենց կուսակցական
պայծառ
բմբռ. -
նումոփ,
աւելի քան կէս գար,
իրենց
թանկագին
գոՀաբեբոլթեամբ
, իրենց պայքարոփ
ու
յեղաչբ–
քում ոփ, անրաման
մնացին
Հայ մողոփուբգի
տա
-
ռապանքէն
, լացին
ու խնղացին
անոր Հետ
, եւ ղե–
բաղոյն
մամուն
ղոՀուեցան
անոբ ղատի
սեղանին
,
բացարձակապէս
Համողուած՝
անոբ
կատարեալ
ու ցանկացած
աղաաութեան
:
Փառք անոնց մեծութեան
եւ ղեբաղոյն
զոՀո
ղութեան
:
Շատեր
կր Հարցնեն՝
թէ ինչպէս
«.Աղբիւբ
Աեբոբ»
կոչուեցալ
Աեբոբր։
Աոփորութիւն
էր , ամէն տարի
Հայ կոյր
ա -
չուզնե
ր գարնան
ամ իսնե բուն
ղիւղփ ԲԸ
կ՝ իքնէ
ին
իրենց
նուագուի
եւ զանազան
սուրբեր
գոփելոփ
ի ՚ ֊ գ
կը
Հաւաքէին։
\900ին
, Վանեցի
տչուղ
Համբար
-
ձում մեր գպբոց
ի գիմ
ացի
տան
բակին
մէք կ եր -
ղէբ։Նուազ,ի
ձայնր
անուչ
կըՀնչէր
րոլորիս
ական
քին։
Ուսուցիչբ
(Տիգրան
Աեթեան
,
Աորգարցի)
գպրոց
Հրաւիրեց
աչուղը
որ սկսաւ
գոփել
, Ա չոյ
,
Ա. կարապետ
, Վարագայ
Ա. Խաչ եւ
զանագան
սուրբեր
;
Ուսուցչի
սլաՀանքի
փբայ,
եբգեց
Առաքել
Ա՚ուչեզի
երգր եւ ապա
Հեաեւեալր՛
Այսլաթո». գաւաս , Սո|սու–րդ գի՚-ղ րսու֊ած ,
Իրենց րնակիչք , Աղբիւր ջան, բարիքռվ լեցուած։
Պօղոսն ու Գրիգոր , Թուրքին սիրական ,
Վերջացնել կ՚ուցեն, Աղբիւր ջ">ն, գբոլոբ Հա -
յաս աան :
Պօղոսն ու Գրիգոր իյորհռւրդ կագմեցին,
- ^թ- ռ ւրք ոսաիկաննեբ , Աղբիւր ջան, գբոլոբ կան -
չեցին. • . ե ւն :
Լրանալէն
փերք, ուսուցիչբ
Հարցուց
• Վար
պետ,
ո՛՛փ է այգ
Ագբի՚֊բ
որ երղոփ
իրեն
զանզատ–
ներ
կ՚ըլլան
, գաւաճաններոլ
մասին :
Վարպետը
խնգալոփ պատասխանեց
՚
ԱդբԻ՚-ՐԲ
Է^ՔՐ.
Սերոբն
է ։ Երբ
1895/'Տ,
ոտքր գրաւ իբ Հայրենի
գիլզր
,Աո–
խորգ,
յաքորգ
առաւօտ
չրքակայ
քիլրա
խումանբ
իբենց
չէյխեբոփ,
ազանեբոփ,
սայլերով,
է
չերու
ու ձիերով
կարաւանով
,
արչաւեցին
Աոիաբգի
վրա
յ , թա լան
ու կոզոպուա
քազե
լու
, րստ
իրենց
սովորութեան
։ Աեբոբ իր
27
քաքերով, ճակատե
-
ցաւ
անոնց ղէմ ։ Բիւրտեբր
կատազի
գիմագրու
—
թիլն
ցոյց տուին՛
կռիւբ տաքցաւ։
Բիւրաեբէն
եօ
թր
Հոգի
ս պաննո
ւե ղան
, ոբոնց մէք կար
նչանաւոր
Հ
^է յխ
մ ր : Շփոթ
ինկաւ
Բիւրտերոլ
մէք։
Փոիսա–
՚հսղոփէ
գաղոէթ
ԼԵԻՈՆ
Զ– ԱԻՒՐՄԷԼԵԱՆ
անգլերէն
«Կր
Հաբ–
ցնեմ
ձեզի,
տիկիննեբ
եւ
սլարոններ»
ղրքին
երի–
տասարգ
Հեգինակը,
որ այլեւս
Հայերէն
չի գրեր
է
աչնան պիտի Հրատարակէ
իր
բանաստեզծութեանց
առաքփն
ել փերքին
Հաաորր,
«Լոյս
Զուարթ»,
որ
ս՚պուած
է Փարիզ եւ բո լո րոփյին սպառած
\ Հատո
րը պիտի պարունակէ
իբ մէկ անաիպ
բանաստեզ—
ծութիւնր։
«Հայրենիք»ի
թզթակիցր
կր գրէ
թէ
այս
գործ
էն սաա
ցո լած
գում տրոփ պիաի
Հաս -
տատուի
ֆօնտ
մր.
քտքտլերելու
Համար
Հայե
րէն
գրող գբագէտնե
բր : Եթէ
ձեռնարկր
յաքողի
,
կրնայ օգտակար
րլյալ Ամե րիկա
յի
մէք
Հայերէն
.գրոզներու
:
՚։^ ԳԱՄԸՇԼԸՒ
(ԱՈՒՐԻԱ)
ԱԶԳ– ԿԵԱՆԲԸ
ներ
կայ
աաբե չրքանին
եզած
է վեբելքի
եւ Համերաշխ
՚
գործակցութեան
տարի մր։ ճեզիբէի
առա^
.
փո–
^ խանո
րղր
, Տս՚ճաա
փյ՚ղ - փստաՀութիւնր
կր փա -
յե լէ ամբոզք բնակչութեան
: Ազգ •
իչխտնութիւնր
յաքոզած
է լրացնե
լ առմամեայ
եկեղեցւոյ
չինու
—
՜ թիւնր
ել
մ անկա պար աէզի
էո րս
սենեակնե
բու
կառուցումբ,
որոնց Համաբ ճարուած
է
քսան
Հտ
զար
սուրիական
ոսկի : Ա– 0– Խաչի
անղամուՀինե–
բու
Հանղ ան ակո
լ
թեամբ
չինուած
են
եկեղեցիին
80
նստարաններր,
ինչպէս
եւ խորանի
մեծ փարա–
Գ՚՚յՐԸ.–
Գ՜՛Ա՛՛՛Ց Բ ունի
486
ա չակերտ
-
աչակեբտու–
Հ ի ն ե ր ։
13
ուսուցիչ
-
ՈւսուցչուՀի
։Հ՚Մ–Ը–Մ
–ը
ունի Հոս աւելի
քան երկու
Հտրիւբ
անգամներ
եւ
սեւիական
ակումբ։
Ա՛ ՛Օղն՛ Խաչբ
ունի
երկու
Հտրիւբ
անգամ
–անգամ
ո ւՀ ինե
ր , իրեն
ենթակայ
Արծուիկներու
միութիւն
մր 40ի Հտսնսղ
անգամ–
ներոփ : էք ոմ ապաՀոլթետն
տօնին
առթիւ
Հանգա
-
նակտծ
է այս տարի
931
"
՚
ոսկի։
Ա՛
Օղն՛
Խաչր
կր պաՀԷ նաեւ
50
սաներ
Աղղ.՛ փարմարանին
մէք ։
ՀԱԼԷՊԻ
աոաքնորղբ,
ԶարեՀ
եպիսկ՛
փեբ
քերս Լաթաքիա
ա յցե
լե լոփ
, Հանղանտկութիւն
մ ր
բացած
է, եկեզեցւոյ
վեբանորոգման
աոթիւ
գո -
յացած
բացր
գոցելու
Համաբ : Ինք նուիրած
է
Հարիւր
ս. ոսկի։
ԸնգՀ՛
ղումարր
եգած
է
1545
ս • ոսկի :
25
ՀԱՑ ԼՈՒՍ՛ ԲՈՅՐԵՐ
աոաքնորղութեամբ
քոյր
Վերմին
Պարոնեանի
իբենց 40րգ
այցելու
-
նակ Աոխոբտի
թալանին
, սայլերու
վբայ
բեռցու–
ցին ինկած
գիակներ
եւ փախան
սաբսափոփ
Ա ո խռ րաի
Հա յութիւնր
1^ապրէր
մաՀ ու սար–
սափէ,
ել աՀա
լացն ու վաքնասունը
ուրաիալ
—
^եան
փոխուեցան
: Հիացած
իրարու^յր
ՀաբցնէիԿւ
պատաՀած
Հրա
չքի
մ ասին ;
Ա երոբն
է
Հ րտչա
-
գործ
, կր կանչէ
մէկր։
Անոր կր պարտինք
մեր
այս
օրուան
փրկութիւնր,
ել ասկէ վերք մեր ապ—
բած
օբերր
Պատին
աակ
կծկուած
ծերունի
մ ա յրիկ
մ ր ,
զայրացած
կր կանչէ .
Բերանղ
չորնայ,
Աեբոբ մի
ասէք
,
Պագ
Ագբիւր ասէք, ոբ գիտէ ծարաւ
սրտերբ
եւ
այրած
Հոգիները
զովացնե
լ : Թող ղալար
մնան այգպիս
ի
ձե
լքեր
ԱՀա թէ ինչպէս
մեբ Աեբոբր
կոչուեցաւ
Աղ
բիւր։ Աոխոբտի
մամիկն
էբ անոբ կնքաՀա
յրր
։ Աւ–
րիչ տեղ
մ ի փնտռէք
:
Պատիլ
իմ աստուն
մ ամ իկին ։
ՄԱՐԳԱՐ
ԲԱՐԽԵԱՆ
թիւնր
տուած
են Ազունիէի
Ագգ՛
բումաբանին
(Պէյրութ)
տ
Անոնք
խոՀանոց մտած
եւ պատրաս
տած են
չիյ քէօւֆթէն, շիշ քէւղապը
եւ
ապուրր
բոլմ արանի
Հիւանգնեբուն
: Ա իասին տարած
են
103
քիլ" միս,
29
քիլօ
պուլղուբ
, ութ
քիլօ
չոր
եւ
15
քիլ" կանանչ
սոխ ,բրինձ
,
200
ներկուած
Հաւկիթ
, չաքար,
սուրճ,
40
քիլօ
անուչեզէն
եւ
չորս տուփ
սլիսքիլի
։ Բոյր
Վերմին
բրած
է պատ
չաճ խօսքեր
Զատկի
առթիւ,
եւ Հիլանղներէն
Պ՛
ՎաՀան
Կիւլիլզեան
ղոված
է Հողեւոր
քոյրերուն
վերաբերում
բ ;
Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ
Ազգ՛ Կեգր
՚
վարչոլթիւ–
նր (այն որ Գաչնակցական
կր կոչուի)
, կոչ
մր
Հրատարակած
է , քսան Հագար
տոլարի
Հանգանա–
կու
թիւն
մ ը կատարե
լոլՀամ ար ,Համ աձա
յնե րես փ ՚
մոգոփին
որո
չմ ան
: Գում արին մեծ
մ ասր
պիտի
յատկացուի
կրթական
գործին
եւ
քաՀանաներ
պատրասաե
լու ւ
ՈՒԹ ԵՐԻՏԱԱԱՐԳՆԵՐ
մտան
Հ. 6 Գ՛ չար–
քերր,
Մ եսինայի
մէք (Մ • ՆաՀանգներ)
, ուր այ
ցելած
էբ րնկեր
Վարուման
Աղասլլար ։
ՀԱ8ԱԶԳՒ
ՆԿԱՐԻՋ
Արչի
լ Կորքի
մէկ
գործր
ցուցագբուած
է Նիւ Եորքի
Արգի Արուեստի
թան–
գարանին
մէք։
Նկարր
կը կոչուի
«Հոգեփարք»
է
Ըստ
«Նիւ Եորք թա յմ զ»ի քննագատին
ա յս
ղո
րծր
նկարիչին
վերքին
գոբծերէն
մէկն է ։
Բննագատր
գործր
«բացառիկ»
կբ նկաաէ
։
ՄԱԿի Հայ պաչտօնեանե
րէն Ալեքսանգր
ճօբ–
ճի
մ ասին
իբրեւ
յաքոգ
քութակաՀար
, գովեստով
.
կը
խօսին
ամերիկեան
թերթեբր։
Լոնտոնի
մէք
տուած
է Համերգներ
, եւ տեղական
թերթերր
,
մ անաւանգ
«թա
յմ գ» կր նկաաեն
տ ա գանգա
լո
ր
քութտկաՀաբ
%
« ԻՐԱՆ
ՐԻՎԻՒ»
անգլեբէն
պարբերաթերթի
^րԿԲ՚^ւ՚Գ
ւ^Ի՚-լԼ
(յունուար
- վւետրուաբ
1950)
լ " յ "
տեսաւ
խմբագրութեամբ
Վ^աՀան
Գալէնաէրեանի
ել Ն • Ատ յփուբ
Ֆա
թէմ
իի
։ Գլխաւո
ր յօգուած
մ ը
ունի ՎաՀան
Գալէնտէբեան
, «իրանի
կաբեւոբու–
թիւնր»
։ Պատկերագարգ
այս
պարբերաթերթբ
բաւական
գնտՀ ատուած
է ամերիկեան
չր քանակ
-
ներու
մէք
յ
ՆՈՆԱ ՊԱԼԱԲԵԱՆ,
Հանգուցեալ
րմ . Պալաք–
եանի^աղքիկր
, եւ «Նիւ Եորք Թայմզ»
թերթի
գբա–
խօսական
բամնի
տազանգաւոր
աչխատակիցր
,
«Ազգա
յին
ղ իր քերու
Ոսկի
չքան
չան
մ
րցանակի»
Հաւաքո
յ թ ի ն բերած
է իր մ ասնակցո
ւթ իւնր
: Այս
Հաւաքոյթր
տարուան
գրական
ամենամեծ
երե -
ւոյթն
է :
ԳԵՐՄԱՆԻՈՑ
ՀԱՑ ԳԱՎԹԱԿԱՆՆԵՐՈՒ
Օզ -
նու թե ան եւ տեզաւո
բմ ան
նե րկայացուցի
չր
, զօր •
Շէքէբճեան
, որուն
զ րտսենեա/լբ
Շ թութ կաբա
կր
գտնուի
(Անչա) , Միւնիխի
գբասենեակին
Համար
իրեն գործակից
նչանակած
է Պ • Հայկ
ՕՀանեա
-
նը,
որ Ապբիլի
կէ"էն
ի փեբ կր գործէ
:
I.
-
ՍՏԱՑԱՆԲ
ԲԱՆԱԱՏԵՎՆՈԻԹՒՒՆՆԵՐ,
Արչակ
Ջօպան
-
եանի (Ցառաքարան
Փիէռ
Բիյեառի)
։ Հաւաքա
-
ծոյ
զանազան
չրքաններու
մէք
Հրտտարակոլած
բանաստեզծութեանց
։
350
մեծաղիր
էք
րնաիր
տպազ.բո ւթեամբ
։ Գին
500
ֆրանք
կամ
2ուկէս
տոլար : Գիմել
Հեգինակին
,
9
աՏ Տ&>՚, ք*311տ
(9)
կամ
Պարսամեան
գրատուն
:
«ՑԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(81)
ՄեԼԻքԻ
Ա լ տԻ՚ ւ ք ^
ԺԱ՛
Որ նա գայ ել չասէ թէ իրան կանչել
են
այստեզից
։ Որ նա պաՀԷ այգ գազտնիքր
:
ՄեՀրին
գարձեալ
չարմեց
իբ գլուխր
։
Այգ գ ե ո բաւական
չէ : Գու պիտի
այնպէս
անես
, որ նա տեսնուի
ինձ Հեա
, խօսէ եւ գարձ
-
եալ
ոչ
ոք
չիմանայ
: Զարմանո՚՚՚ւմ
ես, օրէնք չէ՛" •
Րայց
մի՞թէ
Օրէնք
է այն գրութիւնը,
որի
մէք
գտնւում
ենք ։ Մենք սբի աակ
կր տանենք
չատ
ա
յգպիսի
կա րգե
ր :
կարո՛՛ղ
ես այս
բո լո բն անել ինձ Համար
:
•—՝ կաբոզ եմ , եթէ գու մի նամակ
գրես
...
Գա յիանէն տարածեց
իր թեւերր
, պինգ
զրր–
կեց պառաւին
եւ նբա Հետ
լնկաւ
իր
անկումի
մէք".
ճրագ ր օրՀասական
պլպլո
ցնե
բ ի փրա
յ
էր :
Պատրոյզ
փբքացել
էր ։
ԺՐ.
Աղբանոցի
անակր փազուց
էբ մեբկացել
իր ա–
մաբտյին
ղարղեբից
:
Բարձ րաՀասակ
վա
յրի
րան քա րներր
վաղուց
էին չորացել
եւ այմմ փտում
էին Հողի փրայ
,պա–
աաՀարներէւ
կամքին
թոզնե
լոփ
Հինաւուրց
օթեւա–
նի երկու
կողեբր
եւ քայքայրւած
մուտքր
։
կա -
նան^երր
ղնացել
էին : Երկու
կալ
^իներր
քրի ձո–
րում օբ ու գիչեր
թափում
էին կանան
չ - կա րմ
իր
աեբեւների
կոյտեր
չաապում
էին մերկացնել
ի —
րենց Հսկա
յ ճիւղերր
: Անանա
յին
քամ
ին չրքա
-
պատի
մ եռե լութ
եան
մէք մ իա յն
չո ր էիւ՚լեբ
, թա–
փաոական
աերեւներ
էբ գտնում
իբ ցաւալի,
ոգ—
բաձայն
չրքիւններբ
տարածելու
Համար։
Երբեմն
է լ յարձակւում
էբ տնակի
կտուրի
փրայ,
ղոզոց
էր
ղցոլմ
մեռած
խոաերի
մէք, կարծես
մրսեցը
—
նում էր ամէնքին
:
Այս անգամ
Փերին
սոփորականից
չաա
երկաբ
մնաց իր խղճուկ
բնակարանում
: Պատճառր
միայն
այն
չէբ , որ չոր ու աաք
ամառուան
յաքո
րղե
լ էբ
պայծառ
ու մեղմ ա չունը,
երբ պարղ ե բկինքր
եր–
կար
Հ իա ցնում
է ամբողք
ա չփսարՀր իր
քաղցրիկ
աբեւով
:
կար ել մի այլ պատճառ
ւ Այմմ նա
ինքնաղբ–
լուխ չէր,
այմմ նա կատարում
էր մէկի
սլաա
—
Ոլէ
րնե
րր
։ Նա յաճախ
ճանասլա
բՀո
բղո
ւ
թիւններ
էր անում
ղէպի
չբքանի
գիւղե
բր եւ ամէն վերտ
—
ղաբձին
գնում
էր Ա ելիքի
աունր
:
Վերքին
ճանապարՀո
րգութիւնր
մ ի
ամբ"ղք
չաբաթ
աեւեց
։ Աւետա րանոց
ից նա ղուրս
գնաց
Մաբթայի
ել Նազլուի
Հեա
, ուզեւորուեց
ղէպի
արեւմուտք
։ Այմմ թէ պառաւր
եւ թէ նրա
երկու
լնկե րաելիցնե
րր անգործ
մուրաց կաննե ր ի
տեսքր
չունէին։
Ն " յ ն ի՛՛կ Մարթան
քալում
էր
կայտառ,
կարծես
Հասկանում
էր , որ գործր
այգպէս
է
պա
Հանքում
է
Գաբձեալ
տխուր
եւ կատաղի
է ր
Նազլուն
:
Ջաբգուած
սրաերի
ամենալաւ
բումիչբ
առՀասա
րակ
մամ անակն
է
Համ տրւում
. րա յց ա յգպէս
է
նա
ա յն գ էպքում
, երբ
զ աման բախար
ձե ոք
է
վերցնում
իր զոՀից : իսկ
Նազլուի
ճակատին
ղր
ուած
էր միչտ
լինել
անողոք
թչուառութեան
ճան–
կերի մէք :
Երկու չաբաթ առաք Ա իւլէ յման
Բէկը
րանտից
մի գիակ
Հանեցին
: Գա
ծերունի
Ասլրէսն
էր. Նազ–
լուի
նչանածի
Հա
յբը : Թուրքի
աբգաբագատոլ
-
թիւնր պատրաստում
էբ պաամե
լ ա յգ
մ արգուն
,
որովՀետեւ
նա չէբ արգիլել
իր որգւոյն
վազել
իբ
Հարսնցուի
օղնութեան
:
Նա, ինչպէս
տեսանք,
Նազլուի
մօբ՝
Աա
-
րիտմի,
մեզսակիցն
էբ։ Բանտի
տանքանքնեբից
նրան ազատեց
մաՀը։
իոկ
Մարիա՞
մը։
Գիակի
Հետ րանտից
մի չբ–
չուկ
գուբս եկաւ, որ սկսեց պտտել
ու
պատմել
թէ
Մաբիամը
չկայ։
Ո՞ւր էբ կորել,
ի՞նչ էր
եզել
Գա բանտի
գազտնիքն
էբ : Գուցէ
նբան է լ ա -
զատել
էբ մաՀր, գուցէ
եւ կենգանի
է, բայց
Հե–
ռացբել
են այս կոգմերից
X
Վերքին
ենթ ագր
ութ
իւնր անՀա ւանա կան չէր >
քանի որ Մ արիամ
ր գեռ
քաՀել
էր , նոյնիսկ
գե -
ղեցիկ
:
Ւ գուբ
Նազլուն
ամէն օր գնում
էբ Բէկի
գու
ռր եւ ամէն մի պաՏւաՀոզից
պաՀանքում
էր ասել
թէ
ո՞ւր է իր մայրը։
Նրա կատաղութիւն
ր ոչ ոքի
էէր
զայրացնում
, որովՀետեւ
ամբ՚՚զք
գ ի ՚ ֊ զ ր ան -
ուանում
էր նբան
խենթ
ազքիկ
։ Միայն
տասնա
պետ
ԱՀմէտբ,
որ մի առանձին
Հաճութիւն
ունէր
գէպի
խենթր,
խօսում
էր նրա Հետ, մեհ րալակա–
նութեամբ
ծիծաղում
էր,
մինչեւ
անգամ
մատի
^՚"յՐ1՚–
գիպցնում
էր նրա ուսին եւ կրկնում
իր սո–
վորական
խօսքերր
^
« 0
Fonds A.R.A.M