Օւոշէ6ա––քքօրո6է&Մ6 : ՏՇՈ. ա Տ Տ ա^քք
17. 1Հս6 ՕՅտշտատ ֊ թ;\1Հ1Տ (13)
Վնցամս֊ 800 ֆՐ ՚ > Տաբ– 1600, արտ– 2500 ֆր ՛
€06. 15-70
Գին 7 ֆր– ն.Շ.Բ.ՐՅա 1678-63
Տձաշճւ 20
1950 Շարաթ 20 ՄԱՅԻՍ
26րււ ՏԱՐԻ - 26^ ^ « ք|օ. 6157–Ո,ււր շրջան թիւ 1568
Խմքւագիր՝
&.
ՄԻՍԱԲԵԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
ԳԱԼԱՐ ՄՆԱ\^ՋԵՐ
ՁԵՌ՚ԲԵՐԸ
Ահ աւասիկ
Փարիւյն ալ կլյ աօնէ
ազգանուէր
կիներու
ամէնէն
մոզովրգական
կազմակերսլու -
թեան
քառասնամեակր
:
Պեաութեան
մը հեա կապոլաձ֊ չէ այս Մի"ւ ՜
թիւնր : Զսւնի
չոզշոզոլն
աիազոսներ կամ գիւա
նագիաական
յարարերութիւններ
։ Անունն
ալ կր
աարրերի
գազոլթէ
գազութ
, յարմարելու
համար
իւրաքանչիւր
երկրի
օրէնքներուն
%
Եւ սակայն
, կ. Խաչ մրն է, րաոին
րովանգակ
իմասաով
% Ե
՛լ
կոչումով,
ե
՛լ
գորՆոանէոլթեամր ՝.
Հիմնոսահ՜՝
1910/՛^» ,
րոլորովին
աարրեր
սլա -
րագաներու
մէ9, ան հեազհեաէ
լնգլայներով
իր
ա շխաաանքի
ասսլարէզը
, գարձաւ
կենգանի կագ–
մակե րսլութ
իւն
մ ր
,
րազմ աճիլզ եւ ձ՜ա լալուն :
Կրնա յինք
րսել թէ չկա
յ հանրօգուա
գործու–
նէոլթեան
ճակաա
մր, ուր չերեւայ
այս
Միու ~
թիւնր,
ՀՕՄ է կասլոյա կամ կարմիր Խաչ,
Գթու
թեան կամ Օգնութեան Խաչ :
ԸԼԼ
՛"լով
հանգերձ
մարգասիրական
, իր կո -
չումովն
իսկ , ան չէ կառչած
աառին
։
Ուր
որ ալ գործէ , ան ամէն բանէ առաք
սլար–
տականութիւն
սեսլած է րնգ առաք երթալ
օրուան
ւգահանքներուն
: Հեաելիլ
, ունկնգրել
,
ուսումնա–
սիբել։
Այս ձեւով գաած է իր ճամբան :
Իր գլխաւո
բ արման
իքր
սլիաի
կաղմ է
այս ՚.
րազմակոզմանի
գո րծունէութիւնբ
1
Մ անաւանգ
երբ նկաաի
առնենք թէ՝ սաիսլուած է գոբծել ար–
3
մաաախիլ,
աարագիր
րաւլմութեանղ
մէք % Անոր ՝\
բա ր իքին համար : ի սփիւռս
աչխաբհի :
Տարիներէ իփեբ ունինք
բազմաթիւ
կազմա
կե ր սլո ւթ իւննե ր , հոգալու
համար
չքաւոբր
, հի -
ւանգբ
, անաէրր կամ անճա ր ր ;
Ոա
յղ , ե՞րբ
ենք ունեղեր
, օրինակ
,
սերունգի
փւբկութեան
Հոզ.։ Եւ Միու թիւն
մբ որ–
հիմնական
գործ
Համ արէր ա չխաաիլ
ա յգ ճակաաին
փբա
յ է
Գմուար թէ քառասուն
բազմ արգիւն
աարիներ
կարենար
բո լո րե լ ա յս բազմ անուն
կազմ ա կեր պու
թիւն
ր , աոանղ սրաաես
գիաակգութեան
եւ ան
սաՀման
անձնուիրութեան
;
Ոչ
չուք, ոչ ալ մեծամաոլթիւն
, այլ եռան -
գուն եւ յարաաեւ
աչխաաանք ;
Տակաւին
ԷՐ"ինք թէ ա չխատաւո
բնե
բ են իր
անզամուՀիներր
, քա խքա խ ի չ մ եծամ ասնո ւթեամբ
:
Մայրեր
ել ք ՚ ՚ յ ր ե բ ,
որոնք բաւական
չսեպելոփ
ի–
բենզ անՀատական
, լ^ւտանեկան
ամենօրեայ
Հո -
Դ^ա՝
ԿԸ
. ծառայեն
նաեւ
Հանրութեան
:
Անձնապէս
ճա չակած
Րլլալոփ
բազմազան տա
ռապանքներու
լեգին
, անոնք
գիտեն թէ ի՛նչ կր
նչանակէ
սփոփել
թչուառր եւ Հիւանգր
, կտմ
պուտ մր կաթ ճարել անաէր
ե րախա
լի մ ր : Եւ կամ
գերագո
յն երանութիւն
-
մ ա քրենի
լեզուն
թոթոփել տալ օտարութեան
մէք ծնած
զաւակ -
ներուն ;
Եօթանասուն
- ութ սունական
թուա կաննե -
բուն, ափ մր կիներ էին որ Հիմր գբին
Պոլսոյ
«.Ազ
գանուէր՝»
ին եււ «Գպրոց ասէ ր՝»ին
( ինչպէս
ա յրերր՝
Միացեալ
Ընկե րութեանց)
:
Նո
յն ոգին էբ որ կանանց
Մ իութիւններ
կաղ
մել կուտար
կոփկասի եւ իրանի
մէք , բաբեղոբ -
ծական
առա քագրոլթ
իւննե րոփ :
Շարմում
բ փոխանցուեցաւ
սերունգէ
սերունգ ,
ասաիճանաբաբ
լնգլայնելոփ
կանացի
գոբծունէու
թեան
Հորիզոնր
: Աւելի
բիւրեղացաւ
,
Հետեւելով
արգիական
պաՀան քներու ;
Մեծ
մայբեբր
կայծեր
ցաներ
էին իրենց
ճամ
բուն
վբտյ։
Այնպէս
ոբ, երբ ցամաքէ ցամաք
նետ–
ուեղանք,
զաւակներուն
ամէնէն
վեՀեբոան
անգամ
չանճրկեցաւ
։
Տետին
Համրանքին
մէք, խմբովին
ձեոք
առին
քաՀ
ր
,
գոՀացնելու
Համ ար ա յլապէս
Հանրօգուտ ,
ստիպոզական
պաՀան
ք^ւե բ :
•
Բառասուն
տարի աոաք, երազտաես
մբ պիտի
Համ տրուէր ան ոբ կր Համ արձակէր
երեւակա
յել
կանացի
կազմակերպութիւն
մր,
12.000
անգամու -
Հիներով։
Այն ալ օաարութեան
մ էք :
Այգ երազր
իրականութիւն
է այսօր,
^որՀիւ
իրենց՝
կիներու
նախաձեոնութեան
,եւ
րարեկամ
կագմ ակե բսլութեան
մ ր՝
Հ • Տ •
Գաչնակցութեան
չունչին :
Եղբայրական
ողքոյն՝ կ՛ Խաչի
40ամեակին
։
Գալար
մնան
ձեր ձեոքեբր,
մայրեր
ել քոյ -
րեր : ինչպէո
ձեր սիրտն
ալ , մչտավաո
մորենի
։՛
՝ԲսւԱի մը
թոսսԱշսւԱԱեբ
Հ,0.1քփ մասիԱ
(Կյյ^աչ)
Հայ
Օգնութեան
Խաչր
(նախկին
կ. Խաչ) ,
որուն քառասնամ
եա
յ յոբե լեանր կր աօն
ուի այս
իրիկուն
, չաբաթ
, Աորպոնի
ամփիթատրոնին
մէք,
ունի
աւելի
քան
12.000
անգամուՀ
ինե
ր :
կեգրոնր
կր գտնուի
Ամերիկա
, Հ ՛Օ ֊Մ - անունով։
իւրա -
քան
չիւբ..քէազո լթի մէք կազմակերպութեան
անու–
նբ յարմարցուցած
է տեղական
պայմաններուն
:
Այոսլէս է որ Ֆրանսա
յի մէք կր կոչուի կապո
յա
Խաչ,
Աուրիոյ եւ Լիբանանի
մէք՝
Օզնոլթեան
Խաչ
, Եգիպաոս
ի մէք՝
կարմիր Խաչ ,
Տունաստա
նի մէք՝ կ. ի/աչ
եւայլն։
Միութիւնր
ունի Համագումար
մօա
180
մաս–
.նաճ իւղեր : Հիւս.
Ամերիկայի
մասնաճ իւղե
բուն
թիւն է՝
78,
աւելի
քան
2500
անգամուՀ
ինե բով ,
Հ
,արալ. Ամերիկա՝
8
մասնաճիւղ,
1130
անգամ ,
Ֆրանսա՝
29
մասնաճիւղ,
\ճ(ՏՕ անղամ
,
Եգիսլտոս
ե րկու
մասնաճիւզ
,
\
50
անղամ
, Պազեստին՝
մէկ
մասնաճիւղ,
50
անղամ
, Ս՚տկեգոնիա
թբակիա՝
երեք մասնաճիւղ,
180
անղամ
, Լիբանան՝
16
մաս
նաճիւղ,
2094
անգամ,
իրաք՝ տասր
մասնաճիւղ,
800
անղամ
, Պարսկասաան՝
երեք
մ ասնաճիւզ ,
350
անգտմ
, արեւմ տեան
Գերմ անիա՝
ե րկու
մ աս
նաճիւզ,
\ 50 անգամ
ԼՀամաձայն
1949/»
տեղեկա–
զ րին ) : Ս ոլրիա՝
1 8
մ ասնաճ իւղ
, մ օտ երկու
Հա
գար անգամ, )\ արծուիկներու
խումբ տ
Միութեան
1948 1949
տարեչրքտնի
րնղՀ.
մուաքր
եղած էր 84,972 աոլար , որուն
20.445
տո–
լտբր անգամ ավճա
րնե բէ :
1949
Տունիս
30/5»
զան–
ձր պատրաստ կար
27.163
տոլար։
Նոյն տարե չրր—
քանին կրթական եւ մարգասիրական
ճակատի
վբա
յ ծախսած
էին, Ամերիկայի
մէք,
կրթական՝
3561 ,
բա րես
իբա կան՝
780
տո լար , Հին Ցունաս -
տան՝
2625,
Աելանիկի
Հաղար,
Լիբանան՝
2775 ,
Պտ՚յրութի
ճեմարանին՝
5000,
Աուրիա՝ 25^, Հա–
լէպի
Բառէն
Եփփէ
ճեմ արանին՝
Հազար ,
(ա
յս
տարի՝
1 500) ,
Ազունիէի
բումաբանին՝
Հագար ,
Իրաք՝
512,
Իրան՝
500
եւն.։
Օոր աաբե չրքանին
Հիւս .
Ամերիկայի
մէք
Հաստատած
են կրթական
ֆոնտ
մր,
15
առ Հա -
բիլ ր աւե լցնե լով աաբեկան
սակե բուն
վրա
յ ։
Այս
աարի
նուէբներէ կր սպասուի
3500 " " ՚ -
լար
, «էղնակ
մ ր կե ր ա կո ւր՝» ի ձեոնարկէն՝
4500 ,
ծոմ տսլաՀութենէ՝
\
500
պա
ր բե րա թե
ր թ ին բամ -
նեղիներէն՝
3500 ձւՏ».։
(Պարբերաթերթր,Հայ
Օգ
նու թեան
Մ իութիւն , եռամ սեա
յ է եւ կբ Հ բատա–
րակուի տասր տարիէ ի վեր) :
X
Վերքին
1 1
տարեչր քաննեբուն
Միութիւնր
ունեցած է 570,000 տոլար
մուտք,
511
Հաղար
ելք,
ղիւանա կան աննչան ծախքով
մ ր : Պատերազմի ա–
ղէտ/ւալներուն
տրամաղրած
է
135.442
աոլար ,
Հա՛յաստանի՝
45
Հաղար,
Պէյրութի
ճեմարանին՝՛
80
Հազար,
Աուրիոյ
36
Հազար,
Լիրանանի՝
35 ^
Հազար,
ամերիկաՀայ
կրթական
ձեռնարկնեբուն
40
Հ աղար եւն • ;
,
ԳԷՊԻ ՍՈՐՊՈՆ, ԱՏԱ ԳԻՇԵՐ
(ՇԱԲԱԹ) :
ԱՆՋՐԵԻ, ԿԱՐԿՈՒՏ ԵՒ
ՓՈԹՈՐԻԿ
իբար
խտոնուեցան
ամբոզք
Ֆրանսայի
մէք. Համ րաբձ -
ման
օբր։
Օրն ի բուն
անձբել
տեղաց
Փարիզի
մէք։
Օղբ ամպոտ է
աակաւին։
ՊԱ՚ԼՏԱՏԷՆ կբ Հեոազրեն թէ մօտ
Հազար
տուներ եւ
16
ղործա բաններ
փլան
ոզո ղումնե
բու
Հեաե ւանքոփ, Բարտատ
քազաքին
մէք, մայրա -
քազաքէն
եօթր
մղոն գէպի
Հարաւ։
Տիգրիսի
եր
կու, ափերուն
փրայ
տուներ ելմթերանոցներ
ո -
զողուեցան
Պազաատի
մէք։
Միլիոնաւոր
քառա -
կուսի
մեթր
մչակուած
տարածութիւննեբ
քուրե–
բուն տակ մնացած
են : Վնասբ
Հտրիւբ
Հազարաւոր
Ոսկի կր Հաչուեն :
ԲԵՆԹՐՊՐԻԻ
« կարմիր
ալգերէցր»
,
Հիւլիրթ
ճոնսբն
, Հոտած
Հաւկիթներոփ
ել քարեբոփ
րն -
դունուեցաւ
Բանատայի
Թիմինս
քազաքին մէք,
ու.ր գտցած էրճառ մբ խօսելու
Համար
խաղաղու
թեան
Համագումարին
մէք : Ոսաիկանութիւնր
իր
կաո
քին րնկերացալ
մինչեւ
մո զոփաս բաՀ ,
մինչ
կատզած
ամբոխ
մր թ^ամական
ցոյցեր կր կա -
աարէր
փողոցներուն
մէք։
Աւազերէցր
մէկ
մամ
վւա կոլած
մնաց
մոզո փաս բաՀ ին մէք ,
որպէսզի
րազմ ութիւնր
ցբուեն
։ Մ իեւնո
յն ցոյցեբր
կա -
տարուեցան
Համ իլթրն
քաղաքին
մ էք, երբ աւա–
ղերէցր կր թելադրէր
րարեկամութիւն
Հաստա -
աել
Խ. Միութեան
Հեա :
րայց պատբաստ ևԱք
ի
ւԽք՚կիԱ
կքլոէեւու»
ԱՏԼԱՆՏԵԱՆԻ
12
ԶԻՆԱԿԻՑՆԵՐՈՒՆ
ՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐԸ
Հինգչաբթի
օր լլւացաւ
Աալանաեանի
\2 զի -
նակից պետութեանց
արտաքին
նախարարներուն
պաամական
մողովր,
Լոնտոնի
մէք։
Փակման ճա
ռր խօսեցաւ Ա . ՆաՀանզներու
ներկայացուցիչր,
Պ.
էւփ
"1^
, չեչտելով թէ արեւմտեան
աչխարՀր
խաղաղութիւն
կ^ուղէ ել ուրիչ
ոչփնչ,
բայց ի
Հարկին պատբաստ է կռուելու
որեւէ նաիսա յար -
ձակման
ղէմ :
Հրատարակուած
տեղեկութեանց
Համ աձայն
,
իբր
250
թւլթակիցներ
ներկայ
էին, երբ մոզոփա -
սրահր
րացուեցալ
Հանրութեան
առքեւ , չորս
օր–
ուան խոբՀ բդակցութիւննե
բէն
փեբք։ Պ–
էէե"է^
Հաւաստեց թէ «իբական եւ չօչափե
լի յառաքգի -
մութ իւն կատա բած
են Հաւաքական
ապաՀովու -
թեան
ճամ բուն
վ րա յ , լնղղէմ
Համ ա յնավտրու -
թեան» : Տետո
յ բացատրեց թէ Արեւմ տեան աչ -
իսարՀր
կ^ոլզէ ստեզծե
լ պա չա պանոզական
կազմա—
կե բպութիւն
մր որ բաւական
զօրաւոր
րլլայ կա -
սե ցնելու
որեւէ սպառնա
լիք : Ա ասնաւո րապէս
յ ի
չեց
նաեւ թէ Արեւմ ուաքր
վճռած է
ինքզինքր
պաչտպանել
խռովարար
դո րծ ո ղո ւթե
ան ց դէմ
,
թ " յ լ չաալ
որ ազգ մբ նուաճեն
անարիւն
Հարուա
ծով մր, ինչպէս
եղաւ Զեխոսլավաքիոյ
մէք :
՝՝^Հ^ Աա լանտեանի
զփնա կիցներր
վճռած են
իրենց Հաւաքական
ճիգերով
կառուցանել
պաչտ -
պանութեան
ցանց մր
օմ աուած
արգիական
ղէն -
քերով
ել կաբոզ
գիմագրելու
որեւէ սպառնալի -
քի
Տ
Պա չապանողական
կազմ ա կե բ պո ւթ ի ւն ր վաւ -
թտցնե
լով
Հանղերձ
,
ղինակից
նախարարնե
րր
պատրաստ
են օգաուե
լու
որեւէ պատե Հո ւթենէ ,
իրական եւ տեւական
կաբդագբութեամբ
մր լու -
ծելու
Համաբ Արեւե
լքի եւԱրեւմ ուաքի
միքեւ ծա
գած
վէճերր
որոնք
երկուքի կբ բաժնեն
աչխարՀր։
«Մ իա յն ազատ
լն կե բ ո
լթ
ի ւն
մ ր կրնա
յ
անՀաաին
ապա՛Հովե
լ տնաեսական
եւ լնկե րա յին բարե լաւ -
մ ան
չարիքներր
։ Ազատութիւնն
է
Հասարակաց
Հիմքբ
մեր կարգուսարքին
, եւ մենք վճռած
ենք
պաչապանել
ղայն նախա յարձակման
կամ խռովա
րարութեան
որեւէ
սպաոնալփքի գէմ ,
ուզգակի
րլլայ թէ անուզղտկի : Աղատութիւն՝
կր նչանակէ
անկախութիւն
ազդե բու
, յա րգանք
Հոգեկան ար -
մէքներու
եւ մարգկային
արժանապաաոլութեան
:
Մ են
դ
.վճռած ենք ապաՀոփել
մեր մոզոփուրգնե
—
բուն տնաեսական
յառաքգիմ
ութիւնր եւ բա բօ րու
թիւնր եւրարձրացնե
լ ուրիչ ազաա
ժոզոփուբգնե–
բու տնտեսական եւ
լնկեբային
զաբգացումր
սերտ
գո րծակցութեամ բ : Ցորչափ
կարդ
մր աղ -
գեբ չեն ուզեր
գործակցիլ
Հաւասա րութեան
եւ
փւոխադարձ
յարգանքի
Հիման
վրայ , խաղաղու -
թեան
պաՀպանում
ր եւ ազատութեան
պաչապա -
նութիւնր կր պաՀանքեն
կաղմ ակե րպում
Համ
ա -
պատասխան
զինուո բական
մ իքոցնեբու։
Նաիսա —
րաբներոլ
մողովր
իբ խոբՀրդակցութեանց
լ^ւթաց–
քին Հաստատեց թէ միայն ներդա^ակ
ծրագբու -
մով
ել միացեալ
քանքերով
կրնանք
Հասնիլ այս
նպատակներուն
» :
Զեկոյց
մր
պարզեց
տրուած
որոչում —
ներբ,
զորս ամփոփած
ենք քիչ անդին ։
՝^Հ^ ճառեր
խօսեցան
նաեւ Ֆրանսայի
ել
Անգլիոյ
արտաքին
նախարաբնեբր։
Պ՛ Շսւման
յայաա —
րաբեց.
« Վեբքին
Հինգ տարիներու
լնթացքին
մենք Հաստաաեց
ինք թէ այլեւս պատճառ
չկայ
որ
չաբունակուին
եւրոպական
Հին մրցակցութիւն
—
ներր։
Ֆրանսա
, եւ իրեն Հետ չատ մր ազդեր ի—
բաւունք
ունէին մտածե
լու թէ Գեբմանիան
չի կր
նա բ եւբոսլական
լնտանիքին
մ էք
մ տնե
լ , առանց
իրապէս
ապացուցանելու
ներքին
փոփոիսոլթիւն
մր։ Բայց
իսորՀեցանք թէ պէտք է աւելի
արադ
չաբմինք։
Գրեթէ
մէկ տարիէ ի փեբ Գեբմանիան ,
լնգունե
լոփ
իբբեւ
միքազգային
ամբոզքոլթիւն
,
պատեՀութիւն
լնծայեցինք
ոբ Հաւատայ
իր ա -
պագտյին : Այսօր
կ՝ուզենք
աւելի
յառաք
երթալ ,
զայն
միացնել
եւրոպական
մոզոփր գապե
աոլ -
թեանց,
որպէսգփ
փեբք գտնէ այն Հակամարտու -
թիւնբ որ անցեալ
գարուն պատճառ
եղաւ չատ մր
պատերազմներու. » ;
Պ– Պեւին
ձայնակցելոփ Պ– էչիորնի,
յայտա -
րաբեց՛
« Մեր նպաաակն է
այմմ
զօրացնել
խազազոլթիլնր,
ոչ թէ պարզապէս
պատերազմի
պաարաստուիլ
: Ատլանտեանի
գաչինքր
Հալա -
սարնեբոլ
լնկե րակց ութ
իւն մբն է , ամէնէն
փոքր
ագզն ալ Հաւասար է ամ ենամ եծին : Րո լորն ալ
Հաւասարապէս
կր նպաստեն
Հասարակաց
ճիգին
,
Համաձայն
իրենց
միքոցներուն
» :
(Լօւրերսն
շ ա ր ո ւ ն ա կ ո Ն թ ի Ն ն ր
կարդալ Դ. է յ )
ԹՈԻՐԲԻՈՅ
Ազղ–
մողոփին
անգամ
լնտրուած
է, Պոլսէն
Տոքթ. Անտբէ >/, աՀրամ
(Գոճտպբյբք–
եան) , իբրեւ
թեկնածու
Գեմոկբատ
կուսակցու -
թեան։
(Նախապէս
անգամ էբ Հալքի,
որուն
թեկ
նածուն,
Տոքթ.
Հայրապետեան
,
ապաՀովաբար
պաբաուած է :)
Fonds A.R.A.M
