^ ^ յ ա ա ւ ^
ղնօաԽւ
ձւատւատ
տսւաքտ
1)ե–6էէ6ա––թքօբո6էՅւ« : Տ € » . 1«1ՏՏ^ՃԱՒ*
17, ք^ս6 ՕՅաշտաշ ֊ ք>^1Տ (13)
Ղեցամս. 800 ՓՐձ^ Տար. 1600, արտ– 2500 ֆր •
՚1«1ն06^ 15-70
Գին^7 Փր^.ն.Բ^Յ,1տ 1678-63
յ6Ա<1ւ 12 յՅ Ո ^ ք 1950՜ՀիԸգշա^ի 12՜ՅՈԻ՚եՈԻԱՐ
261։ ՏԱՐԻ ֊ – 26« ^066 1Վօ. 6049–՚եոր շրջան թիւ 1460
Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
01^
ասյլԸ
Ի Ռ Ո Վ Ա . Յ Ո 8 Ձ
Օ Ր Ե Ր
Օրր
օրին Հրաաարակուահ
քագաքական
լու -
^րր
այնքան
խօսուն են որ, մասնաւոր
րացաա–
թւթեան
չեն կարօաիր
է
« Երկինքն
ամպել
ա–» : Փոթորիկի
նախա -
՛փչաններ կԳրեւան
ամէն աեգ։
Եւրոպայէն
մինչեւ
Ամերիկա
: Խլրաումներ՝
քագաքական
, անաեսա ֊
կան ել րնկերա
յին ։
Արագօրէն կր փոիսուի
աչիսարՀի
գիմագիհրՀ
Նոյնիսկ
ամէնէն
յեաամնաց
երկիրներուն
մէք^ ՚՛
՚հարաւոր
լուՆեր կր խորաակուին
, կամ աար~
բեր
ձեւեր կբ ստանան
։ Հետգհետէ կր ճարճատին
եւրոպական
աչիսարՀ ակա
չութեան
թերդեբր
Ա ՜
սիոյ եւ Ափրիկէի
մէի
Ա՛՛րքան
ժոգոփու րգներ
իրենց
անկաիսու
թեան
տիրացան
,
փերթին
ԱչխարՀամաբտէն
ի ՛թ՛ր։
Սուրիա,
Լիբանան
, Հնգկասաան,
Փաքիոաան
(իսլամական
չրչան)
, իսրայէչ
, Պագեսաին
, եւա–
մէնէն
՚քեբքինր
ինգ ոնեսիա
(Հնգկական
կգգէ ~
ներ)
, որ աւելի
քան
300
տարիէ
ի փեբ կբ գ տնուէր
Հոլանաայի
տիրապետութեան
տակ : Անբաւ. Հա–
բստութեամբ
եւ
75
միլիոն
բնակիչներով։
Գեռ
չենք Հաչուեբ
անոնք որկբ խլրտին
Հիւ–
սիսային
Ավ՚բիկէի
ավւերուն
վրայ եւ այլուր
։
Միւս կոգմէ,
Հագիւ
իրենց
անկաիսու
թեան
աիրացահ՜ ագգեր
ինկան
աննախլնթաց
բոնակա -
լութեան
մր տակ,
բուն
իսկ Եւրոպայի
սրտին վբ–
րայ : Եւ տգատութիւն
կ^ագագակեն
անգօր կատա–
ւլութեամբ
։
Այգ
ճամբուն
վյ՚ա
լ կր գանուի
նաեւ
Զ ինաս–
ւոանր։
Թէեւ,
լաւատեսներ
կբ կաբհեն թէ աւելի
չատ
բտրենորոգ.չական
շարմում է կաատրուաէէր
ք
քան
թունգ. բոլչեւիկեան
X
Տեսանելի
փոթոլքիկներու1ւ
եւ ստո րեր
կրեայ
ցնցում1։երուն
Հետ, կ՚աճին
ինքնապա շտպանո
ւ
թեան կամ նաիսկին
գի րքե բու
պա չտ պան ո ւթե
ան
գորՆոգու
թիւններբ
։ Ներքին թէ արտաքին ճա -
կաաի
վրա
յ ;
^7՛
ոսկուան եւ իր արբանեակներր
,
կոմպար–
տիան
(նախկին
կոմկուս) եւ իբ
ուգեկիցներր՛
գ.ղրղագին
քարո գութ իւններ կր կատարեն
, Հա -
մ ոգելու
Համ ար թէ արեւմ աեան Եւրոպան եւ Մ •
ՆաՀանգներր
պաաերագմ
կր պատրաստեն
։
Ա լգ. ագգանչանբ
արու
ած*
է բոլոր
մ ասնաճ
իւ–
ղերուն
, որսլէսգի
խ լրաումներ
սարքեն
յանուՖ
խաղա գութեան ել «ճչմ արիա մոգուէբգապետու
-
թեան » :
Ել աՀաւասիկ
խռովայոյգ
գոբծունէութեան
աեսաբաններ
Ր"Լ"Ր
ալն երկիրներուն
մէ^ ուր ա–
գատութիւն
կր տիրէ խօսե լու , գրելու
,
մոգուի%եր
գումարելու
, Հրասլարակա
լին ցո լցեր
սար՚^^ելէէւ -
Նոյնիսկ
իշխանութիւններ
տապալելու
: ս . • ՚՜
Նոյն կանխորոչ
ւլ որհ՜ոգութեան
ւլանագս^ ա -
բաբներն ենոր կր տեսնենք
մեր երկրին
մէ^
ալ,
ինչսլէս
քիչ անգին,
իտալիոյ
մէ^ ;
Գետերով
արիւն պիտի
Հոսէր , եթէ նոյն
փոր–
ձեբր կատարուէին
որեւէ խորՀրգա
յին երկրի
մ է ^ ։
Բոլչեւիկներր
վարպետ են ամբոխսւ վարա
կան
մաբդանքներու
մէ^ : Տնտեսականին
Հետ կր խառ–՛
նեն քագաքականր։
Այնպէս որ, ամէնէն
արդար
պաՀանչներն
ալ յաճաքս կր պգտորին
, քադաքա -
կան
դո (ցեբու կբ վերահ՜ոլին
Հ
Անէու չտ ցաւալի է երբ ատխատալորներ
դոՀ
կ՚երթան
րնդՀաբումնեբու
, իրենց
իրաւունքներր
պաչապանահ՜
ատեն ; Բայց՝
տագնապին
արտաքին
եբեսն է այս : Չարիքին
արմաար չաա աւելի
խոր
է % Ել օտարոտի
ձեոքեր
են որ կբ լարեն
ղրո ՜
սլանակբ :
Այս պատճառով
ալ , տեգական
իչխանութիւն–
նեբր
միչտ օաարնեբ կր վնտոեն
որեւէ
խռովու
թեան
աաեն
։ Թեբթերն ալ կր լրացնեն
պակասր
I
ինքնին կբ Հետեւի թէ որքան
պագարիւն եւ
ուչագիր
պէաք է րլլան
մեր
ա չխատալո
րնե բ ր ,
երբ Հրտպաբակային
ցոյցեր կր սարքուին
։ հ
Օրէնքր
ցեգային
խտրութիւն
չի դներ
աչձւա–
տաւորներու
միքեւ,
իրենց տնտեսական
չա^բր
պաչապանահ՜
ատեն :
Բաքց, իչխանութիւններր
չեն Հանգա
րմեր
որ
եկուորն ա/ քագայ,ական
գասեր տայ
Հիւրրնկալ
երկրին
: Մանաւանգ երբ օբերր ամպոտ են եւ
խոովայոյգ
:
Արթուն եւ ղգոյչ՝
աւելի քան երբեք
։
0 ր Ը 0 ր Ի ն
ՈԻՐԻԵ
ՄԵղք՚ԵՐ
Պէյրութի
մէչ սաբքուահ
վիճաբանական
մո
ղովին
առթիւ,
երկրոբղ
տիկին
մր եւս մաանա -
նչեբ է ՀայուՀ
ինե բու կարդ
մբ մեղքերբ
:
Իր բանախօսութեան
առածին
մ ասր
մ իա
յն
տեսահ
րլլալով
, կ՝ամփովւեմ
գլիսաւո բ կէաե ր ր •
1 •
Լտ
յ կինր իր « չա վւ ա գան ց ուահ՛»
մ աքբասի–
րութեամբ
(աւլել,
սրբել , չփել) , կարով եւ կար–
կառլքով
այնքան
կլանուահ է որ, յաճախ
ան -
փոյթ
եւ անռլչադիր
է ինքն
իր անձին նկատ -
մ ամբ ։
— « Շատ անղամ յ իրիկուններր, իր յսոնջած
ամռւսինր կ՚ընդւււնի թափթփած , չււաԸտրուած
մաղերով , թափթփած հագուստով , տակնուվրայ
եղած տան
մը մէջ : Օրն ի բուն այնքան յոգնած եւ
ուժասպաւլ եղած է որ , իր ամուսնոյն հետ երկու,
անուշ, սիրալիր խօսք փոխանակելու կարողու -
թիւն չունի» :
2 • «^ս/
յրա յեգօբէն
զբաղահ՜ ա յս
կիներուն
Հետ, կան չատեբ
որոնք առաւօտեան
աչվսատան–
քի
սոլղ
մամ երր կ^անցրնեն
չաղակրատելով
եւ
րամբասելով
գէմ գիմ աց , սլատուՀանէ
պատու -
Հան
, ել /քքսմ առաւօտեան
գնումներու
միջոցին
,
խանութներու
ել փողոցներու
մէչ , կամ
սուրճ
խմ ահ ատեն»
տ
— « կան բագմաթիւ կիներ,
որոնք իրենց
թանկագին ժամանակը կր սպաննեն աւելորդ ա յ–
ցելութիւններով եւ կամ թուղթ խաղալով» ւ
3– «Հայ կինը չի կաըղար; ժամանակ չի գտ
ներ ատոր համաբ: Դպրոցէն ինչ ոբ սորված է
կիսկատաբ , անով կը բաւականանայ» :
կր կարհեմ թէ ինչ որ ամփովւեցի
երէկ եւ
այսօր , բաւական է ՚ • ՚ տակնուվրայ
լնելու չաա
մբ տուներ
1 Ոչ միայն
Լիբանանի կամ Աուրիոյ ,
այլեւ
մեր գադութին
մէչ։
Փարիգէն
մինչեւ
Մար
սէյլ եւ Մի^ին Ֆրանսա
է
ՋեռնՀասներուն
կր ձգ եմ քննե
լ , ^ւբքել կամ
Հաստատել
, մաանանչոլահ
մեդքերու7ւ
արդաբն
ու.
անարդա
րբ :
Անչուշա
արձանագրելով
նաեւ
Եւրոպայի
, եւ
մասնաւորասլէս
Ֆրանսա
քի
ՀայուՀինեբուն
ար -
ման իքնե րն ութե բութի
ւէւնե րբ^ :
ՎԱՀԷ
ԾաԱք
գ ե պ ք ե ք
Մա^սեյ^ի
Վ ե ջ
Երեքշաբթի
օր հանր խռովութիւննեբ
տեգի
ունեցան
Մարսէյլի
մէչ , իբրեւ
Հետեւանք
Աչխա
տանքի ԳաԱակցութեան
եւ Համայնավար
կոլ -
սակցութեան
նոր ազգանչանին
է
ինչսլէս
Հագորդահ
էինք երէկ , անոնք
յաչո–
ղահ
էին
՚48
մամ
կեցնել
«Փասթէօր»
չոդենալլլ^
որ գինուո ր եւ ռաղմ ամ թերք
պիտի
փոխադրէ
Հնդկա
չին
։ կաոավարութիւնր
անմ իչա պէս պաբ
աաւորիչ
հաոա յոլթեան
կո չ ուղղեց
բո լո ր նա -
լաստ
ինե բուն , աղգարարե
լով թէ անոնք որ չեն
պաաասիսանեբ
, դատական
իչխանութեանց
պիաի
յանձնուին
: Պաչտօնեաներր
եւ
աչիսատաւորներր
մեհ մասով նպասաաւոր
պատասիսան
տուին
, բայց
"՚֊բիչ
՚էւաւասաիներ
մերմեցին
Հրամանր։
Յետոյ
բան ակց ութի
ւնն ե ր կատա րուեցան
, եւ կր
յուսաց–
ուէր թէ նալաստինեբր
նաւր
ճամբայ
պիտի Հա -
նեն, եթէ եա առնուի
պաբաաւորիչ
հառայու -
թեան
Հրամ անր :
Երեքչաբթի
առտու,
երբ ն ա ւա ս տ ինե րոէ
րնգՀ ՚ քարաուղարր
կ^ուգէր
նաւ մտնել
բոնի ,
խզելով
զվնուորական
շղթան
, ձերբակալուե՜ցաւ
;
Իրիկուան դէմ արձակուեցաւ
ել կբ
յուսացուէր
թէ նաւասաինեբր
սլիաի
Հանդարտին։
Բայց
այս
անգամ ալ մ եքենանեբու
ա չվսա տաւո
րնե ր ր
դլուխ
վերցուցին եւ ոստ իկանութ
իւն ր
Հարկադրուեցաւ
նաւէն
Հանել
բոլորն
ալ ,
130
^ոգի , ուբիԱեբ
նչա
նակե լով :
Ոստիկանութիւնբ
արդիլահ՜ ԲԱալով
Ժոլիէ -
^ ի քարափին
վբայ
սաբքուահ
մոգովր,
ցհւցա -
րա րներր
ուրիշ
ձեռնարկներ
կատարեց
ին : Այս -
"լէ" , Հանրակառքերու
երթեւեկր
դադրեցաւ
մա -
16-30^5՛ 17-30։
•Բարափի
բանուորներր
ամէն
աշիատանք
ղագրեցուցին
կէս օրէն
վեբչ։
Մետա–
դագո րհա կան բանո
ւո րնե ր բ
մե րմեցին
Հետեւի
լ
դո րհագուլին
, իսկ ե րկա
թո ւզինե
բո
լ աչխաաա -
՚-որներր
մասնակցեցան
25
առ Հարիւր
Համեմա -
աոլթլ^^մբ :
Իրիկուան
մամր
5/5»
բնդՀարում
մր տեղի
ու–
1
ՄԱՐԱԷԼ
՚ԲԱԾԷՆԻ
ԵԻ ԷՌԻՈ8Ի
ՃԱՌԵՐԸ
՝. ինչպէս
Հաղորգահ
էինք. Ազդ՛
մոդովին եւ
I
Հանրապետութեան
ԽորՀուրգին
նոր
նստաչրչանր
> վեբսկսալ
երեքշաբթի
օր։ Այս առթիւ
րնարուե -
I
ցան
երկոլ^ մողովներուն
դիւաններր
: Ազգ
՚
մոզո–
\՚ԼԸ. ՚Լերրնարեց
իր նախագաՀր, Պ* էոիօ , որ սաա–
\ցաւ
297
քուէ,
23
ձայն
աւելի՝
անցե ալ
տաբուաս
՝> Վ ր " ՚ յ ՝ Համայնավարներու
թեկնահուն
, Մարսէ
Լ
՛Բա շէն , որ կր նախագաՀէր
իբրեւ
երիցագոյն
ան–
՛գամը, սաացաւ
166
քուէ։ Կբ մասնակցէին
520
ե–
բեսփոխաննեբ
յ
՛Բաշէն
իր բացմ ան ճառին
մէչ վկայ
կանչե -
լով
Սէն Աիմոնը,
՝Բոնտորսէն եւ «բաբի եւմեհ
յ՚ոռէսը » , եբկարօբէն
փառաբանեց
խորՀրդային
կարգուսարքը,
քննադատեց
«ազատական
գրամա–
աիբոլթիլնը
որուն
միչնաըերգը
կր կազմեն
անգլ
եւսաքսոն
երկիրները» : Այս առթիւ
իբրեւ
կենդա
նի օբինա1լնեբ
յիչեց
արեւելեան
Եւրոսլան եւ Զի–
նաստանը
, իրենց կաաաբահ
նուաճումներով։
Իբ
րեւ
եզրակացութիւն
, ՚Բաչէն առաչարկեց
աւելի
լայն առեւտուր
Հաստատել
արեւմ աեան եւ աբե -
լելեան Եւրոպա
յի
մ իչեւ
, եւ օրէնքէ
գուբս
Հըռ -
չո՚կել
Հիւլէական
ռումբը,
ընդունելով Խ՛
Միու–
թեան
բանաձեւը
Ագգամոդովին
մէչ ։ Ըսաւ
թէ
այն
երկիրները որ ճանչցան
Չի՚նասաանի
նոր
կարգուսարքր
վեբչին
քանի
մը օրերու
լնթացքին
,
չաբմեցան
«իմ աստութեամ
բ ել խաղաղո ւթեամ բ» %
Իր կուսակիցներ
ր կը հափաՀա
րէին
ամէն
մէկ
խօսքր, իսկ մ իւսներր կամ կը Հեգնէին եւ կամ
լռութիւն
կր պաՀէին : ՊաՀ մր րոլոբ
մողովա -
կաններր
հափաՀաբեցին
, երբ ՚Բաչէն
յիչեց
յե -
ղափոխոլթեան
առաքեալներէն
մէկուն՝
փիլիսո–
վ՛այ
՚Բոնտո րսէ ի պատմ ական
խօսքը
՚ ^ – «Գերու -
թեան
մաանուահ
աղգեբր
կրնան ,
իրենց
ուդահ՛
օրր
ել ուզահ
պաՀուն
պաառել
այն
իւա քտառակ
գաչնագիրները
զորս ստորադրել
տուահ
են
իրենց
րռնակալներր»
: Անչուչա ոչ - Համ ա յնավա
րնե բ ը
այս
յայտարարոլթիւնբ
կբ հ^ափաՀարէին
բուն
ի–
մաստով
, եւ ոչթէ ՚Բաչէնի
ուզահ
մեկնութեամբէ
Համ ա յնավար
առաչնո րգբ
յա յտարաբեց
նաեւ թէ
Ֆրանսա
յի ներկա
յ կարգուսարքը
իր մ էչ կր պա
րունակէ «պատերագմի
սերմերբ »:
Վերբնարուահ
նախագաՀր
, էռիօ , պաբտք
սե–
պեց
յիչեցնել թէ Ֆրանսա
քի
ներքին
վիճակր
^փափուկ է տակաւին
, իսկ միչազգային
կացու -
թիւնր՝
չփոթ։
՚Բազաքական
կուսակցութիւններր
պարտաւոր
են դմո լարին եւ երբեմն
աամանելէ
զոՀո ղութ իւններ
սաանձնել
, Ֆրանսան ել
խոբՀբ–
դարանական
կարգուսարքը
պաՀսլանելու
Համաբ
աբկահախնդրութ
իւննե րէ : Գիտենք թէ
ինձյ՚ւէս
կր սկսին անոնք,
բայց
Լենք գիտեր թէ ինչպէս
կը
վերչանան
՝» :
Նե ր քին
դմո լար ութ իւննե րբ պարզելէ
վեբչ
,
նախագաՀր
յայտարարեց
թէ ՚^Ֆրանսսն
,
Հրաչալի
^րԿէբ
՚
Կռ չարունակէ
իր վերելքբ
, Հակառակ
զա
նազան ք1ւ11ւագատութեանց»
:
Արտաքին
քագաքա
—
կանոլթեան
առթիւ ալ, մասնաւո
րսլէս
լո րդո րեց
զգուչանալ
այնպիսի
խօսքեբէ
որոնք
կրնան վի —
րաւոբել
ամբողչ
ազդեր :
ՎաքչապհտիԱ
պատաոխաճը
3 0 0 0
Փ ^ ՚ հ ^ ^ դ ե ւ ի
ՎասիԱ
Վարչապեաը
Գչ • օր դբաւորապէս
պ ատաս -;
խանեց րնկերվաբական
կուսակցութեան
,
3000
ֆրանքի
բացառիկ
պարգեւին
րնդՀանրացման
եւ
չարունակութեան
մասին։
Այգ. պատասխանով
կառավարութիւնբ
ոչ վճ
ռապէս կր մերմէ, ոչ ալ ամբոգչովին
գոՀացում
կուաայ
; Այսսլէս
, կրնգունի որբացառիկ պար -
գեւէն
օգտուին
նաեւ Հոգագորհական
րանուորնե–
բր եւ պեաութեան
այն պաչտօնեաներր
որ ամսա
կան
15-000
ֆրանքէն
սլակաս կր ստանան
: Ե լմ ր -
տական
նախարարը
սկզբունքով
Հաւանութիւն
յայտնահ է, վասնզի
մեհ
թի*– մր չեն
կազմեր
15 "000^5»
պակաս
թոչակ
ստացող
պա չտօնեանե -
րր,
ել բացառիկ
հախքը
սլիաի
րլլայ
80—100
մի
լիոն ֆրանք է
՜՝ ^
Այս
ղիչումէն
վեբչ
, կառավարութիւնը
կը
(Լ&1–բերսՆ շարունակ ութիւնր կարդաւ Դ֊– է9>
նեցաւ
՝Բանըսլիէռի
վբայ
, ոստիկաններուն
ել
ցուցարարներուն
միչեւ
: Թերթերր կը գրեն թէ
այս
վեբչինները
քարեր
արձակեցին
որոնք
իրենց
նպատակի՛,, չՀասան եւ
միայն
ասլակեփեգկեբ
իսորաակեցին : կարդ
մը ձե րրակա
լո ւթ իւններ կա–
տարուեցս,^.
Ոսաիկանութիւնր
օգնական
ում
ըս–
տացահ
ըլլալով,
յաչողեցաւ
բարեկարգութիւնր
վերաՀաստատել
մամր
18-30/5՛։
Խանութներր եւ
սինէմ անե րն ալ վե ր ա բա ց ո լե ց ան : Տասր
ոստի -
կաններ
վիրաւորուահ–
են ։ Հեռադիրը
կ՝ը"է թէ
բազմաթիւ
Օտարականներ
եւ երիաասարգներ
կա
յին
ց՚՚՚-Յարարներուն
մէչ :
Համայնավար
պա չաօնաթե
րթր,
«Իւմանի -
թէ»
է
կը յայտարարէ թէ այս բոլոր
ցո յցերբ կը
կատարուին
խաղաղութիւն
Հասաատելու
Համար
Հնգկաչինի
մէչ .
Fonds A.R.A.M