Ո Ս Տ Ո Մ
բ–
Այգ
օրեբի
քհոսաոմի
Հոգեկան
ւգաւոկերը գե~
ղեցիկ
կերպով
րնորոչում
է Հեաեւ֊եալ
դէ՚գքքլ
՚
՝Նովօ - Ալեքսանգրիայիգ
նա ճանապարՀ է
գրւում
մի
ծերունի
մանգարմի
ուգեկցութեամբ
: ^ան -
գարմր պէաք է նրան
Հասգնէր
Տ՚յ)"" եւ գիւգա -
պեաից վկա քական սաանար :
Հինգ վեգ օր տեւող
ճանապարՀորղութեան
րնթացքին
Ո՚ոստոմն ու մանտարմ
ր րաւական
մ ր–
աերմանում
են : քիոսաոմր շատ լալ տպաւռրու
—
թիւն է թոգնում
ծերունու
վր"՛յ
ւ
Երր
գն՚՚՚ցքր
մօաենոլմ է Աղստաֆա
կայարա
նին,
քհոստո՞ մր գիմում է մանգարմին
, թէ ՚
Գիտես , քեռի
՚ Հ իմ ա մ ենք պէտք է
թող–
նենք երկաթուղին
ել 4։
Օ
օր էէ ւիոսաային
սայ—
ւակով
ճամբորգենք
: ք՛ն շո՞
ւ ի ղուր տեղր գոլ էէ
յոգ1ւութիւն
կրես–. Աւելի
լալ չէ՞ ինձ թոգնես
մե
նակ , իսէ դու գնաս քո գործին :
-— Ո՞նղ թէ , ապշում է ծերունին
, Հապա որ
վէախչե՞ս
, ղքէտե՞ս ինձ ինչ կ՚անեն ;
Զեմ
փախչի
, քեռի , պատասխանում
է
քհոստոմր
, աւլնիլ
խօսք եմ տալիս , չեմ փախչի
հ
Հապա որ խոստանաս ու խոսաումգ
չկա–
տարերս–՝–– ինձ պաշտօնիղ կր ղրկեն ու կր պատ
մեն,
րնաանիքս
է լ կր մնայ սոված -.
պւ ւՀան9ում է, որ քիոստոմր
երգոլի%
Ես երդուելու
սովորու
թիւն
չունեմ
, սլա -
տասիւանում է քիոսաոմր,
իմ երգումր
ափւիւ
խօս–
քրս է •• Ես կ՚երթամ եւ կր ներկայանամ
գի^ղփ
ոս–
աիկանութեան
:
^անաարմր
Հաւաաոլմ
է; Բամանւում
են բա–
րեկամաբար : Տ՚անտաբմր
գնում է Թիֆէք՚ս
, քհոս
տոմ ր՝ Տղնա , ուր ստանում է սյաՀանշոլած
վ կա
յական
ր ել ո լղար կում
ծերու՜1էի մանտարմ
քէն Հ
Ցղնա քում Ա՚ոստոմր
երկար
չմնաց :
ճարեց
ԱրրաՀամ եան անունով
մ ի անցադիր եւ
մ եկնեց
Թիֆլ ք՛"
I
ուր նոբից
մ տալ
յ ե ղա փ ո խա կան խբմ -
բակների
մ էշ : ^բիստափորր
իւր յուչերում
սլատ–
մոլմ է, որ
1887/<5՛
քհոստոմի
Հեա
թիֆլիսում
փորձե
լ են
Հ իմնե
լ գ աղտնի տպա
բան
, բայց յա -
շողութիւն
չեն ռւնեցել
հիւթական
միշոցների
պակասու թեան պատճառով
-, Ա՝ ի^ո ցնե
ր
Հարկաւոր
էին ոչ թէ տառեր
ւլնե լու
Համ ար
տառեր
մենք
մառանղե
լ էինք
«Ագաաոլթեան
Աւետաբեր^ի
Հիմնագիրներից
,
այլ որպէսղի
պաՀենք
բնա -
կարանր եւ մի րնկերոշ,
որին տեղալորել
էք՚նք
ա ւղ. բնակարանոլմ
աշքսատա1ւ,բի Համարէ Ալդ ՚"—
մ էնր
մենք (՚Բրիսաափոր
եւ քհոստոմ
բ . Ա - Վ •՝)
փորձեցինք
պաՀել
անձնական
միշոցներով
,
բայց
մեր
միշոցնեբը
բաւական
չեղան՛
մենք
ապրում
էինք մասնաւոր
, կոպէկնոց
դասերով՝^ :
Այգ մամանակ
արդէն
ք^իֆէիսի
երիտասար -
գութեան
որոչ
չրշաննե
ր , որոնք
մ ինչեւ "՛յգ
կանգնած
է ին
Համ ա սլե տական
, ռուսական
տեսա
կէտի վրաք, սկսել
էին ձեւակերպուեէ
իբրեւ
աղ–
դա
յին
, Հա յկական
երեւո (թ : քհոսաոմն
է լ ,
՚Բբիս–
աափորի եւ ուբքւչների Հետ , աղղ ա յին -
յեղափո
խական
կաղմ ակերպութեան
ղ աղա փարի պաչտ -
պաններ եց եւ իրականա
ցնողնե
ր ից էր է
Նո
քն
օբե
ր են
,
0՝եֆլիսոլմ
, քհոստոմր
ծանօ -
թացաւ Օր– Լեցա
Աելիք - Շ աՀնաղա բեան
ի՝ իր
ապադաք
կնոշ Հետ է
Թք՚ֆլիսից
քհոսաոմբ
անցաւ
Բադոլ,
Աբրա -
Համետն
անունով,
լաշողութեամր
աւարտական
քննութի՛ւն
տուեց
ո էալական
դպրոցոլմ եւ
1889/5՛
գնաց Աոսկուա ու մտաւ Պետր • քհաղումովսկա
-
յա
գքււ գատնտ
. ճեմարանր
, որ առաշաւոր ուա–
ղատաեան
գպրոց
հ Հռչակ էր վայելում
: Տեգափո–
խական եւ րմբոսա
ուսանո գո ւթ իւն
ունէր–, Հա–
կակաոավ ա րական
ցոքցեբի ու
կաղմակերպոլ
-
թեան
խ1։գ.րում նա , Ա՝ոսկուալի
Համալսարանի
ուսա7ւողութեան
Հետ միասքն,
միչտ
րնթանում
էր
աոաշին
չարքերում
:
Ուսանողութիւնբ
եւ
ս/րոֆէսէօբութեան
որոչ մասր տոդորուած
էին
մոցոմ
րղ ասի րական ու յեղավւո խական
ղ աղա -
փարներով
-. ճեմարանի
Հանբակացաբանր
, ուր
ապրում
էին Հաբքււրաւոր
ուսանա^եր
, մի%ւո
լիքն
էր եո ու ցեռով
անվեր9
երեկոյթներ
,
յ֊Աղրվ–
ներ եէ ամէն տեսակ
Հաւաքո
քթներ
-.
քհոստոմ
ր (ԱրրաՀամեան)
ա/սաեղ էլ մաաւ
յհղափոքսական
իւմ րակնե ր ի մէշ եւ դարձաւ
պա
յ–
.թաբոր ւերափոիսոէ թեան
դործօն
անդամնեբից
մէ–
եր։
1890^1»,
ուսանողական
մի ցոյցի
մամանակ,
ձեորաքքաքուեց
ու նորից
աքսորուեց
Կովկաս •
Գրանոմ էէ փաստօբէն
փակւում էր քհոստոմի
ու–
է՛
անո էքակ ան
չ բ շան
բ -.
Նոյն
1890/՛
ամառր,
0՝իֆ,հսում
գոլմարո՚-եց
իէմնԿ - Նոմերականներե
նշանաւոր
մոզոփՈ՛
Գա է^-աեգութեան
աոաշեն
էյործեաներր
ղանօ"1՚"ն
եոդմեր ՛պ Հաւ այտւեցան
«/•( մն քւ ա֊Ն
ո մ ե ր ա՛ւ, Հի՚––
ոա՚՚-ոոու
մ : Եւ այդ Հաւ աքոյթր
դարձաւ
Գաքնակ–
՚,–– թ ե ՚ - ն Հ/ւմնադք-ր
մոդովր, որե անունից
մի Կ"է
էէ ո/ ղրա եց ո ւս անողնե
ր հն՝
Հրաւիրելով
նրանց
մեկնել
Թուբքիա
, յեղափոխական
՚է^ք^ձ^Ունձ՛"– ~
թեան
մ ասնակցե
լու
Համ ար : Ժսղովից
յետո
յ , Ա .
Զաւարեանր
գնաց Ա ոսկուա՝
ուսանո գութ
իւնր
կաղմ ակե րպե լու ել կամաւոր
գործի^եբ
աբձա–
նադբելու
նպատակով
1
Այս
մողովն ու կո չր զուգադիպեցին
քհոստոմ
ի
աքսորին
-. Թիֆլիս
Հասնեէոլն պէս , նա ոտքով -
Դէխով
նետուեց
յեղափոխական
դործերի
մէշ ել
անմիշապէս
ուսոլցչի
պաչաօնով
մեկնեց
ք^ալբիղ;
թաւրիղից
Հեռացաւ
1891/5՛
եւ մինչեւ
1893
աչխաաում
է ր ք^իֆլիսում
, ուր
նախապատրաստ–
լում էր Հ– Տ - Գաչնակցոլթեան
առաշին
ր^ւդՀա–
նուր մոգովր
: Լուրշ
փորձ էբ կատարուած
՚ շատ
գործիչներ
Ս՛ Զաւարեան,
3– ք^ւսուֆեան
, 8՛
Արդութեան,
Ա՛ Արամեան,
քիոստդմ եւ
ոլրի^եր
ԽշՈէհկշիքլ
ութիւններու^
՚քկէ Բ՚՚՚մանուած
էր
Երկ"՛՛ Կ՛"–՛՛՛^ Օսմանեանի
եւ
Ռուսասաանի
Հաքոց
" ՚ ^ ՚ " ^ ՝ ՝ ՚ ՚ 1 լ,ո քաղաքական
ճակատաղրով^
՛ԻՐ՛–
<՚ք7։.ւյ։թ՚Վ^
1՛^^–՛–^
՚–^ *՞""– -
բամնու՛"^
"՚ ՚
Հ
<–––;՚\
Լ)սրութի՚–նր.
ժհ– գարուն ի
^"՚^
աթնակէՍ՛՛՛
Հ՛""^՛՛^/^
Վ֊^Բ^՝
անկումի
փառքի
գա1"՚Ր
, մեձ^նալու եւ
աարածուելոլ
մէ9 է–
ոուսակաօր
– ա յցեէել
է քն
0՝իւրքաՀա
յ
մ
ա֊, ա ւաստա նի
էասաւյաւ
վալրերր՝
Վան, էրղրոլմ
, Տրապիզոն,
ոմանք
մ
ր–
նացել
էին բաւական
երկար , ուսումնասիրել
եբկ–~
րի վիճակն ու յեղափոքսական
ա չխատանքի
պայ–
մաններր–. Կար Կուկունեան
խմբի
արշաւանքի
վէոբձր : Աչքի
առշեւ էր ՀնչակեաՆ
կուսակցու
-
թեան
կաղմակերպոլ
թեան
օրինակր–. Միւս
կող -
մից,
կովկասում
էէ կատարուած
էբ "Ր՛՛Լ աչխա
տանք, պարղուած
էին մքյ չարք աեսական
ու կագ–
մակեբսլական
սկղբոլնքներ
, սլատրաստուած
էր
կուսակցութեան
ծրաղ
րքւ նաքսադիծր
1
1890
եւ
91
թու ականներին
Հրատարակուած
էր երկու
Համ
ար
« Գրօշակ
Թռուցիկ
Թերթ»ր–,
1891/5^
թիֆքք,սում
Հբատաբակուել
էին /^ԳրՕէակ՚^ի
աոաշեն եւ երկ—
րո բդ
Հ ամ ա ր ներր, իսկ
1892^5՛
քհումանիա
քում
<ճԳրօչակք>ի Յրգ Համա
րր : ԸնդՀ անուր
՛ժողովր ա–
Հաղքն
՚լործ
ունէր կատարելիք :
քհոոտոմր այս բոլոր
աշխատանքներին
մէ9
անմիշական
ու դործօն
մասնակցութիւն
ունէր
ւ
Ա՝ ասնաւո րապէս
^Գրօշակ
»/
Հ բատա րակո
ւթ ք։ւն բ
նրա
ղործն էբ, քնքն էր վաբում
տպտղբական
մ ասր
, ինքբ
նիւթ
է ր Հա քթա յթում
,
շարու մ ու
տպում
էր է ՊատաՀում
էր , որ
ոսաիկանութիւնր
առնում էր տպարանի
Հոտբ
,
քհոստոմ
ր
սւեղքւց
ա1ւղ էր փախցնում
տառերն ու գործիքներրՀ
Եւ
Հէնց ա յ դ շրշանում
երեւան
բերեղ
կաղմ ակեբսլ -
չական ել գ.աղտն քւ լեղ ավա խական
աշխատանքի
արտա կարգ տաղանդր
, որ նրան
չդաւաճանեց
մինչեւ
մաՀ :
Հ - Տ • Գ • առաշին
րնդՀանուբ
մոգով
ին
, 1892
թուին
, քհոստոմ բ
մ աղրեց
քւր անՀատական
ոգին
նորաստեղծ
կուսակցու
թեան
ծբադրի եւ կաղմ ա–
կերպոլթեան
ձեւի
մէշ֊,
Ծրագբի
տնտեոական
մասր պատկանում է նրա դրական
, մի քիչ
մարք–
ւետն
մտածս
դու թեան
:
Ա քդ գք՚^ր
նա քա ք
ա ւտ -
նաբէէրեղ ել Հետաղաքին
ղրտծ
յօգոլածներում
եւ
գ ո րծ
ո լնէ ո ւթ ե ան ասսլարէղում է
ԸնդՀանուր
մոգուի
իւք քետոք քհոոտոմր
ք^իֆ—
լիսամ
երկար
չմնաց–.
1893/՛
սկիղբքն նա
արդէն
արտսէսաՀմանում
է , ուր մեկնում է Բքւլրոքքւ որո—
շումով
«Գբօչակ^ի
Հ բատա բակութ
քււ նր կաղմա -
կերպեքու
Համար : Աքստեղ նա ծանօթացաւ
Օր •
ք^իղա ՇաՀնաղաբեանի
Հեա, որ
Հետագային
դար
ձաւ նրա կինր :
Աոաշ քհոստոմ
ր անցնում է քհում անիա
, ուր
լոյս է Հանում
«Գրօչակ՜^ի
Յ / ՚ ՚ ք
Համ
՚սբբ
՝• Ռում ա–
նիա
քի պա քմաններր
, սակա
քն ,
Հնա րաւո
րո է թ
իւն
չէին տալիս
մի լեղափոխական
կուսակցու
քժեան
պա էաօնա թե
է։ թ հ կանոնալոր
Հ բատա րակո։ թեան
,
ել Ռոստոմր
աեգավախւում
է քիբնեւ
"՛յն մա—
մանակոլայ
Եւրոպա
քի ամենաաղատ
վայրբ
, ուր
Համախմբու՛ած
էին ռուս
քեղավա իւականնե
ր ր :
Զորրորգ. Համարիղ
^Գրօչակ՜ֆբ
սկսում է կա–
նոնաւոր
կերպով
լո /ս աեսնե / ^րնեւում
–.Ռոսաոմր
նրա եւ խմրադքէրն
էր , եւ թղթատարեն
յանձնողր
եւ ամէն
ինչ -. Գբաշարանոցն
ու
խմբագրաաունր
նրա
ուսանողական
Համեստ
սենեակն էբ :
Ցերեկը
յաճախում էր Համա/սարան
, ուր լսում էր տնտե–
սական եւ րնկերա
քքն ղիտո։
թիւննե
րհ գասա խօ -
սու
թքէ ւննե բ , աղատ
մամ ե ր քն կամ ղ քւշերր
խէ՚մ -
բաէք րում
, շարում
, սրրագբում
ու վասաին
էր
յանձնում
ՀԳր01ակ՝^ր
: Ա ւդ շրշանի
«Գրօէակ՚»ների
դլխաւոր
նիւ թե րն էին թղթակցոլ
թիւններբ
Երկ–
րհց եւ «Ա/բ ու բեն՝ք> (ծրաղբի
բացտտ րա Թ
եւն)
խեսա
Հետա,էւրքրական
յօդու ածաշարքր
: «քՀ
լբ ու
րեն՜^ե աո աք քէն մասր
ւյ րեք են ՝Բ ր եսաաւիոբն
ու
Զաւարեանր
մքէւսսքն , Թ^ֆքքւսում
; Ռոստոմ
ր ամ–
սէ ամիս ստանում եւ թեթեւ
ս բ բադ րուե լուց քե -
տո
ք տսքում էր ՀհԳ րօ էսյկ-^ո լմ : Շարանակա
թ հւնր
Լ՚^7՚քՀակ»ի
1894
թուի
Համարներում)
՝ԼՐ"՚յ ՝ բ լ եր թօթավէելով
օսմանեան
լու
.
1 1 են իբենց անկա քսութեան.. Հայ ժո–
^ք՝
՚ " ^ ^ Լ., սեփակ՛"^՛
^՚-յՐ՚^՚՚՚Ի֊ԲԻ
՚ ք ^ ւ ^ եւ քիչ
ամբողշ
կայսրէէւթեան
.,ա -
մրն Ա՛լ ա Ր
^եսակ
մր մշակոլ >
աոա9–1.որղ ական վիճակներ
,
ազ.լային
մոգով
,
՚^"՚Ղ^ռէքին7եւ
1895
թուականներր
Թուբքիոյ
Հաէէթ՚-^՚Ո
՚/""7"^"՛^
^ / ՚
Ա՚"\^Բ՚–^քօ
- Պեր–
,ենք, ոանէողրե
յօդուածով
ստեգծոլած
յոյսերու
ա/5/ ^ ,
գք" ՚ս՚՚ւադհաական
ճանա պար Հով
"1՝ծՒւ Հաքաբնակ
նաՀանդներու
Համար մաս -
1աւոր վարչաձեւ
մբ ,
1895^5՛
վերշ ան կր ձղտի
,եռափոխո.թեան
ճանապարՀով
Հասնիէ այգ նր -
պԼէոակէ՚ն՛. Ել կր Գեմէ գործնական
քայլերու–.
ՀեէոդՀեաէ կր նսեմանա
յ Աղգ՛ երեսփ.
մողո–
մէ, եւ Պաարեար.րարանե
գերր,
իրրեւ
աոաշնորգ
Հաք քաոարական
կեանքե : Աեդափոխական
կոլ-
սակքքութհէննեբն
ենոր ձեոք
կ՚առնեն
քագայչա ֊
հան
ւքհկամարութե՚նր,
Թաբքիոյ
թէ
Կովկասի
մէՕ. եւ անոնց ամէնէն
աոՈքղր,
ամէնէն
կենսոլ–
նաեն է որ երձեռքին
մէշ կը պաՀԷ դէէղքեբոլ
նա–
խաձեոնութեւնբ
:
Եթէ յւոաներորդ
դարու
առածին
.րառորդբ ոլ–
դենբ կոքել իբ անունոմ՝
Ա^ատա^րաւ(աI1 պայքա–
րի 7115՛"՛՛^՛
ապա
ուրեւՈ, սլկաի
կոչենք
գայն այգ
պալբարր
վարող
ումին եւ շարժում
ի անունով
է
կարելհ չէ աւս շրջանին
ս/ատմութե՚նբ
գրել ա–
ոանէք Հ՛ 3– Գաշնակցութեան
դիւանաթուղթե
-
րուն
է
Աքս է պաաճառր
որ մեր ժամանակներոլ
անց–
յւեբր
,բննողներր նախ ւգիտքւ գաաեն աքդ կուսակ
ցութեան
գործերր–. Մեր Հերոսութիւններբ
եւ ձա–
խոէքանքէւեբր
, որքան ալ Հաք մոդովու
րդի սլատ -
կան1ւն , դործերն
են այգ միակ եւ մեծ կուսակ -
ցութեան
է
1907/՚5»
Գաշնակցութիւնր
կր վէորձէ
բարենո–
րոէք ա մներ աւգաՀովե
լ ղ ո րծակցե
լով
Օ՛՛մ - պետու
թեան
բոէոր բնգդք1մադհրներուն
Հետ։ Մէկ աարի
ւ/եր9 կբ վ ե րաՀաստտտոլի
՛Օսմ • Ա աՀւքանւսգբու -
թեէնր
, ելԹուրքիա
կուգան
կուսակցութեան
վա–
րքւչներր,
մքէնչ
ցարական
իչխանոլթիւնր
կը Հա -
լածէքէ գանոնք ;
7յաա չանցած կր լարոէ ին Հա քե։ թուրք
յարա–
բքյբա թիւննե
բր : Պէսլքանեան
սլաաերագմբ
աւելի
հւ՛
"1՚Լ՚"՚՚րէ
՚^թ^ՍԱւԸ^ա^ :
Ռոստոմ
բ ինբ։ Աքդտեղ նա երեւան է բերում
ոլ–
մեղ
.րննադատհ եւ սրամիտ
րանավեճողհ
կարո -
ղութ եւն :
Առանձնապէս ս ա ւ։ ւո ԻԿ Հ
Հասցնում
Հն*սւկեան
կուսակցու
թեան
, որի մէ9
նա աեսնոէէք էր ^Հաւեացքներե
,րաոս , խառնա -
շփոթոէ
թիւն եւ ին,բնու րո /նա թեան
կատարեալ
բաց ակա
քոլթկւն^ : Հեդնում է նրա մ արքա հղմ ր ,
պրո|ետաբա^ման
սկղբուն,րր
, դ ադաւքւարահան
Հասկացոդութ
եւննե րն ու Հայ իբականոէ
թեան
անծ անո թութ իւն ը :
Ո՛Վ ՈՐ ՀԻէ,Գ ԲԱԺ֊Ա%ՈՐԴ ԳՏ՚ւ-է,
«ՀԱՅ
ԲՈՅԺ^ն,
ՁՐԻ «
ՅԱՌԱՋ »
ՊԻՏԻ ՍՏԱ՚ՍԱՅ
ՎԵՑ ԱՄԻՍ :
Ամէն
անղամ որ թուրքիա
պաաերաղմի
մը
ձեռնամուքս
կ՚րլլայ.
Հայ ժուլուքուրդ
քէն Հաւ1ար
Կո
ծնին
քո քսեր : ք^ոլրքիոյ
տկալւացման
մէշ է ''^
Հա յութիւնր
կր յուսայ
տեսնել
իր դարաւոր ե -
րաղներու
իրականացում ր :
Ել աՀա ճակատաւլրական
անկիւնադ
արձը ։
Ն՚ւքոլա բ՛ կր էիոխէ իր քաղաքակէսնութի՚-նբ
1 ԿՇ
թե/աղրէ
Ամենա
յն
Հայոց
կաթոէլք՚կոս
ԳԷ"ԲԳ
Ե ՛ե , "բսլէսդք՛
^այ ժողովուրդի
անունաք դէ՛^^
Լոնտոնե
գե ս ււլ անա խորՀ ուրդին :
Կր կս՚դւքոլի
Պօւլոս Նուպարի
պատուիրակ՛"–՜՛
թք,.նո
(1912) :
ի^նչ
կ՚ոլղեն
Հայերը, -
դործադրութի*–՚^Ա
դւսչնաղբուք
խոսաացուած
բարենորոգումներու
՚–
Գիտենք թէ քնչսլէս
վերշացան
ծրաղրուաէէ
րարենորոգումնեբր
: Երկու
եւ րուղացի
ւքարզսլ"՛^՛՜՛
նհրր
Հա՚ւեւ
հրենց պա,տօնատեղ1ն
Հասս՚քէ
, Տ՜՛"–
..եցտւ Մեծ Պատերաղմբ։
Այդ միշոցին Հ–
Գա*նակքլու
թեւնր
րնդՀ
. ժողով
ղումարած էբ
,,րումք> մէ9, ել թուրքերր
աոաշարկեցին
դ"Բ՜
ծս՚կց^ի
Կ"՚1կասի
մրսէք քալելու
Համար,
Բ"՚յՅ
".•^.նակցու
թիւնր
մերմեց
յ
Ու պատերաղմբ
վերշացաւ
աՀռե/ի
աղէ՚ոի
մբ
մաանելով
Հայ ժոդովուրդր
: թոլրքիան
ալ կ"Բ ՜
սրնցուց
կայսրութեան
մր մեծ նաՀանղներր
, Ա՜
րաբ՚ան
, Իրաքբ^
Պաղեսաենր եւ
Աարիան։
Մ ՚ ն չ
Օսմ
. կայսրոէ
թիւնր
կ՚էսնգ
տմաաուէբ
1918/5՛,
անգհն
ոուսական
կայսրութիւնն
ալ ԿԸ.
րայքաքՈէէր
յեղաւիոքսոլթհան
մր պայթումովր
•
Հայոց
ա/խարՀի մէկ մասր աւերակ
, Կովկ""
սհ մէշ Հաւ ժոդովուբդր
ձեռ.ր աոալ
իր ճակաաա^
ղեբո
դեկա.1արու թեամբ
Գտնակցո,
թեան , ՚
միակ
կուսակցութիւնբ,
որ կրնար
ղանղուԱ՚ծնե -
Ս՛ Վ1 ԱՕՕԱՆ
ր^,ն .գարէոագրեք անՀրտժեչտ
կարգասլաՀութԻ^՜
=50՚–=՚օ^–=>օ^^0ք
նր եւ ոաղմական
ոդկն : իր սեփական
ուժերուն
կրթնած
Հայոլթհւնր
Հիէհեց
իր
պետութի՚-նր
*
որ
կորքէղր պետհ
ղառնար մեծ Հա ,աստանի
մբ ՚
Աեվոի
դաշնաղրի
ստո բագ բութ իւնր
,
Հայք""՜
0,անի Հանրապետութեան
ճանաչումը
դէպքեր
որե,
ա ոուա ծնե
Ր է
\
Fonds A.R.A.M
