(այ՚ՇՕՏՇտ) ,
էնչսլէս
նաեւ, բուսական
ղաղտսւսեբա–
բս՚յին
Հ է լան դո ւթիւննեբ
: Որոնց
պատճառահ
աարեկան
վնասբ
Ֆրանսայի
ել իբ
դաղթավայրե–
բուն
մէշ կբ հասնի
15
միլիառ
ֆրանքի
սլ աա կա —
ռելի
գումարի
մր։ Օրինակ
«միլաիուն
այգիներու
սչաաուհասն
է ։ ժանգր
եւ ահուխր
աբմաիքնե
-
բուն
կր վնասեն
: կաղամ
րբ,
հառեբր
եւ
բոյսերու
արմաանեբր
նո յնսլէս
գե րհ չեն մակարոյհ
սունկե
րու պաաճառահ
Հիւանդութիւննեբէն
:
Այս
սւաաուՀասներոլ
Հետ
բաբեբախտարար
կան օգտակար
ու բոլմիչ
յատկութեամբ
օմտր
-
ւահ
սունկեր։
Բոլորին
հանօթ
է
«փէնիսիչին»ր
,
որ
«սիւլֆամիտ^ներէն
վերշ եկաւ
յեդաչրշելու
բմչկութիւնր,
հաոա յելով
միքրոպային
Հիւան
-
գութեանց
գէմ
մարզկութեան
մդահ
անխնայ
սլայքարին։
Նոյն րարիքր
բերաւ
Հս թրէ փ թօմ
իս ի~
ն»բ։
Ահա
դաբեշուբին
, գինիին,
խնձորօղիին
խր–
մորոլմներբ
յաոաշ
բերող
ս ո ւնկե ր րԼտՅլՇօ)ւՅյՕա^էՇ^)
որոնց
դո րհունէութեան
չնորՀիլ.
կ՚բմսլինք
անմա–
Հական
Հեդուկներ
: Տ ի չենք
նո յնպէս
պանիրներու
^՚-՚՚՚յԼ րորբոսն^րբ
որոնք բարերար
սունկերու
խմ–
բաւս րումներ
են :
Ել տակաւին
կարելի
է գանել
ուրիչ
տաբօրի–
նակոլթիւններ
: Օրինակ
բնութեան
քմաՀաճ
խա–
գով
սունկեր
կան
ՀՀաչքո/ամոթ
, սունկեր՝
որոնք
համերաշխ
ղորհակցոլթեամբ
կ՚ապրին
մբշիւննե–
բու
եւ տերմիտներոլ
Հեա։
Նաեւ
սունկեր՝
որ կր
սնանին
. . . սունկերով
: Ուբիչներ
ալ
կ՚աճին
ու
կր բաղմանան
հողին տակր
(էքսքքշ)
օգի եւ
էոյսի
բացակա
լութեամ
բ :
Ա ունկերու
սերնգաղորհո^թիւնր
եւս
չաա
Բ՚՚՚բդ
ու բաղմ աղան
է : Հասարակ
սոլնկերր
կբ
բազմանան
իրենց
գլխարկին
ներքեւի
թերթիկնե
րուն
մէշ կազմուոգ
սերմնիկներու
քտբ0^6տ)
միշո
ցաւ։
Ուրիշներ
կ ր բազմ ապաակուին
բոգբոշում
-
նե բու
շ^ւո րՀիլ : կան տակաւին
սունկեր
որոնք
կ արաագրեն
քանի
մր տեսակ
սերմնիկներ
միա
-
մամանակ,
կարենալ
ապրելու
եւ բեզնաւո
րուե
լու
Համար
դանաղան
բոյսերու
վրայ
:
Ա ունկերէ
թունաւոբման
մասին
րսենք ոբ յա
տուկ
շիճուկներ
փո րձուահ
են
լաշոգութեամ
բ
ո րոնց պատրաստոլթիւէւր
տակաւին
չէ րնդՀան
-
բացահ
: Տօքթ • Լիմոլղէն
Հաստատահ–
է որ ճա
-
դարին
ստամոքսր
ել ոլղեղր
կր
պարունակեն
սունկերու
Հակաթո
քն մր ու կր լանձնարարէ
թու
նաւոր ուահնե
րու^ւ անմ իշապէս
ճագարի
եօթր
ու–
զեզ
եւ երեք ստամոքս
ուտել,
առանց
զանոնք
լո լալու
եւ չեփահ՝
I
ԳՈԻՐԳհՆ
Պ06ԱՃԵԱՆ
ԱՏԱՑԱՆ-Բ
ԱՀԱ
ՋԵԶԻ ԱՄԵՐԻԿԱՆ
(իրափէպ)
: Ա.
հա–
աոբ։
Գրեց՝
Յակոբ
*իուքումճեան
: Տպ՛
«Պայ
-
քաբ»
, Պոսթոն
,
1949։
Գին երկու աոլար
:
« ՓՈԼ՚ԲԱ»Ն
աւելի
րնտիր
պար
է քան պրա
-
զիլիական
«Աամպածն
, կր գրէ չեխական
Հ^Փրա -
ՀԷՖ թերթր,
վերշերս
սլայքար
մբ բացուահ
է նա
եւ արեւմ աեան
ե բաժ շաո ւթեան
ել
զբօսանքներու
գէմ։
194^9խ
կ ա ^ ե Ն Ո ^
դ հ պ ք Խ ը
գ.
ՅՈԻՆԻԱ
1
Մեհն Բրիտանիա
էմիր
իտրի–
"Ր կր ճանչնայ
իբրեւ
վարչապետ
Կիրենայիքի
կաոավարութեան
(Պէնկազի);
1ւ*
ՆախազաՀ
Թրումրէւ
մեհ՜ ճառ
մբ խօսե
լով
անՀրամեչտ
կր գանէ Եւրոպայի
վեբազինումբ
ել կ՛՝րնգգիմանայ
Մարչրլի
հրագրով
տրամա
-
գրուահ
վարկերու
կրճատման
12՛
Պուլկարիոյ
Համայնավար
կուսակղու
—
թիւնբ
կր վտարէ
վախ
- վարչապետ
՝Բոսթովր
:
13
Խ–
Մ իութիւնբ
կբ մերմէ
անգլելամե
-
րիկեան
աոաշարկր՝
երեքով
մողով
ղումարե
լու
ել քննե լու
Համ ար
Հա չտո ւթեան
գա ^ւագիրնե
բու
բոնաբարոէ
մ ր՝ Պուլկարիս
յ , քիում անիո
ք եւ
Հուն–
ղարիոյ
կողմէ։
15 • -
Մ տսնակի
ղո բհագուլ
Ֆրանսայի
պե
-
աական
պա չաօնե անե բու
:
Հունգարիոյ
Համայնավար
կուսակցութիւ—
նր կբ մերժէ
նախկին
նախարար
Ո՚այքր
եւ
Առնի
էն,
իրրեւ
«լրաես
աշխարՀակալ
պետութեանց՛»։
18"
Ո՚այք
եւ իր մեգսակիղներէն
19
^"գԻ
կբ ձերբակալռլին
:
20
Կր փեՐ^անայ
Զորսերոլ
մոզովբ
Փա
-
բիղի
մէշ։
21–
Զ°բ • Փիքա , Մ ոսկուա
յի չեխ
զինուո
-
րական պատուիրակութեան
նախագաՀր
, կր կւախ–
ուի
Փ րակա քի
մ էշ , իբրեւ
լրտես
:
ՅՈԻԼԻԱ
2
Պուլկար
կուսակղասլեա
Տի
-
միթրով
կր մեռնի
Մռսկուայի
մէշ :
Զ •
Պապր
Հ րամ տնազ իր մբ կբ
Հրատարակէ
Համ ա յնավարութեան
գէմ
, արզ իլելով
կաթոլիկ–
նե րուն գորհակցութիւնր
:
14
Անգչիա
25
աո. Հարիւր
կբ գեզչէ
իբ նե–
բահս ւմնե րբ տոլարի
շրշ ան էն
:
20
հ • Մ իու թիւնր
կբ բոգոքէ
իտա
լիո
յ ՚
մասնակցութեան
գէմ Ատլանտեանի
դաշինքին,՛
զայն
Համարելով
«բոնարարում
Հաշտութեան
դաշ7ւագբի
» •
23 • –
Եուկոս լաւիա
կր վւակէ իր սաՀմ անա
-
գլուխր
Յունասաանի
դէմ
:
27
Ֆրանսա
քի Ագզ. • մոզովբ
կր
վաւերացնէ
Ատլանտեանի
դա
*ինքր
:
ՕԳՈԱՏՈՍ
1 -
Համաձա
քնու թ ի լ ն մբ կր կբն–~
քուի
դագ
րեղնե լու Համար
թ ^ւամ ո ւթ իւ1ւ՚1ւեր ր Հո—
լանտական
Հնգկասաանի
մէշ (ինգոնեսիա)
:
3"
Անդլիո
լ եւ Մ • ՆանաՀնղներու
սպաբա—
պետնեբբ
կր խորՀբդակցին
Լոնաոնի
մէշ :
5 •
Ֆրանսայի
ել Ամերիկայի
սսլայակոյտ–
ներու
պեւոեբր
կր խոբՀրգակցին
Փարիզի
մէշ :
6 •
ԱՀռեԼի
ե րկբաշարմ
մ ր քագաքներ
կր
կորհանէ
էքուաթորի
մէշ :
10 •
Բացում
միաղեալ
Աւրոպ^յի
խոբՀր
-
գակցական
մոզովի
:
12
Խ– ՄիւււթինԸը կարգ ւքր ծանուցա -
գիբնեբ
կր Հրատարակէ
Աուկոսլաւիոյ
գէմ
:
8 Ա Ռ Ա Զ
կը
Խ ւ թ ե Ր ւ
Մարսէ
յլէն
րնկեր Յակոբ
Հացադոր
հեան
մէկ
տարեկան
ՅԱՌԱՋ
կր նուիրէ
իր քրոշոբդւոյն՝
Պ–
յ.. Գոնեալեանի
, էԻլնել
:
1^
^"Բ
յեգաշրշոլմ
Աուրիոյ
մէշ։
Հիւսնի
Ջայիմ
եւ վարչապետ
Պարաղի
կր զնդակաՀար
-
ուին
:
15
Մէկ տարուան
մէշ
վին
անռա մ ըլ–
Ո՛Վ ՈՐ ՀԻՆԳ ՐԱԺԱ՚ՍՈՐԳ ԳՏ՛ՆԷ,
«ՀԱՅ
-
ԲՈՅԺ»ն,
ՑՐԻ «
ՅԱՌԱՋ
» ՊԻՏԻ ՍՏԱ1.ԱՅ
ՎԵՑ ԱՄԻՍ :
լալով
ամերիկեան
դեսպան
մը կ՚ընգունուի
Ա թա
լինի
կողմէ:
1< •
^ԸՐչԻլ
կ՝առաշաբկէ
Գեբմանիան
ան -
մո՚՚լրել
Եւրոպայի
խորՀուրգին
:
24
Գորհաղ
րութիւն
Ատլանտեանի
դա
չին–
քին
:
29 •
Եուկոս լաւիա
25
մ իլիոն
աո լարի
փո
-
խառութիւն
մր կր խնզբէ
Մ– ՆաՀանզներէն
:
30՛
Վ^եց
Հողի
մաՀուան,
տասր
Հողի
թիա—
սլարտութեան
կր դաաապարաուին
Փրակայի
մէշ,
իբրեւ
լրտես
-
31
Տունաստանի
սպայակոյտբ
կր
հանոլ—
ցանէ թէ վերշաղահ
է կբամոս
լերան
զրալոլմր
(ապստամբներուն
միշնաբեբդը)
:
ք Մնացեալը յաջորւլււլ|)
«ՄԱՆՈԻԿՆԵՐՈԻ
ՕՐԸ»
ՏԷԱԻՆ
Գեկտեմբեր
25ի կիբակին
Ֆր • Կ •
քցաչի մասնաճիւգր
տօնեց
«Մանուկներու
Օր»ր
մեհ
խանղ ավաոութեամբ
: ի)աչուՀինեբ
շանք
չէին
խնա յահ
ա յս ձեոնա րկին
լաշողոէ թեան
Համ ար
:
Հ • 3 • Գ • սրաՀբ
լե զուահ
էր Հոհ րազմ ու
-
թեամ բ մ բ կ . Խս՚չի
դսլրԱքլ ի աշակերտներու
, հր–
նողքներ
ել Հա քրենակիւլնե
ր եկահ
էին լսելու
ի -
րենղ զաւակներսլ
Հայերէն
երզերն
ու արտասա
-
նութիւննեբը
:
Բեմին
վրայ ղաբդաբուահ՜
էր Ծնունզի
տօնա–
հաոբ : Գպրողականնեբսւ
խումրր
երզեց
ղեկա
-
վա րութեամբ
ուսուղ
չուՀ ի Տ իկին Փափաղեանի
:
ՀետզՀետէ
վայելեզինք
արտասանութիւններ
^ մե—
ներդ եւ կենդանի
պատկեր
մ բ՝
«Յիսուս
մանուկի»
հնունդր
: կան
զ նա Հա տանքի
արժանի
արտասա–
նոզներ
ել երդոզներ
, բաքց
սիրելի
«Յառաշ»
, զ ի –
էոեմ որ նեզ են քու սիւնակներգ
եւ. աքդպատճա
-
ռալ ալ կր խուսավւ
իմ
անուններ տալէ , : Գե դա բ–
ուես տական
րամ ին ր վերշացահ
բլլա/ով
, « կա
-
գանգ Պապա
քին կոգմ է նուէրներ
բաժնուեցան
բո
լոր մանուկներուն
անի/տիր
:
\
Հանդիսականնե բ ր ուրախ
տրամ ազ.րութեամ բ .
մեէլնեցան
սրաՀէն
% Պաաիւ
քէ/աչուՀինեբուն
որ ւ
զվւտեն օտար աւիերու
մէշ , բարձր
պաՀել
Հայկա
կան
արմանիքներր
եւ զարկ կուտան
մ ա յրենի
լե–
ղուին
գպրոցնեբ
բանա
լով
Հոն , ուր ափ
մ ը Հա -
յութիւն
կայ։
—
ԽաչոՆհի ՜լքր
ՄԱՅՐԸ
Օննիկ,
երէկ
երկու
խնձոր
կար
պաՀարանին
մէշ, իսկ
Հիմա մէկ Հաա
է :
ի՛՛նչպէս
կարելի
է .
Տ Հ Ա Ն -
Ի՛՛նչ րնեմ. մութին
մէշ
միւսը
չտեսայ
... է
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(31)
Ս Ը Վ Տ ձ է Ն
Պ Ա թ Ո հ մ
(ԻՐ ԲԵՐՆՈՎ
ՊԱՏՄՈՒԱԾ)
հ/նդրեցինք
, որ մեղի
ցոյց
տան
՚Բէօչէիւրա
-
ցիներու
պաՀոլահ
տեղր.
յոյն
գիւղաց
իներր
կր
կին
խօսք
տուին,
որ միչտ
մեղ Հոգան,
եւ
երկու
երիաասարգնե
բու
առաշնո
րզո
ւթե ամ բ
ճանասլս՚րՀ
ինկանք
: Լուսա բաղ ին
անտառին
մէշ
տնքալոլ
ձայն
մը լսեցինք
եւ խօսքեբու
չչուկ
։ Ես եւ մէկ
յոյն
գեանին
վբայէն
սողալով,
յառաշացանք
է
Որո չեց
ինք,
ոբ
լոյսր
աւելի
պայհառանալէ
ետքը
Հեոազիաակով
նայինք,
եթէ
Հաքեր
են , օգնու
-
թեան
կբ Հասնինք,
եթէ չէթաներ՝
կբ
սպաննենք։
Այդ
պարագային
խոսաացայ
Հրացաններէն
մէկը
Յոյնին
աալ։
Բայց
երբ կրցանք
որոչել,
տեսանք,
ոբ աւելի
բազմաթիւ
մարդիկ
կային,
քան
որ կր
կարհէինք
. կային
զինուահ
այրեր,
կիներ ու ե -
բախաներ
, Յո քնր րսաւ
•
Մեր մարդիկն
են (բսել
կ՚ոլղէբ՝
Հայեր
են) :
Անոնք
հասեր
կը կտրէին
եւ տուն
կը
չինէին
իրենց
կիներու
եւ երախաներոլ
Համար.
*".1Գ
տեզր , ոբ բնտրեբ
էին, ճիչգ
իբենց
աւերո՛ ահ՝
զիւզին
դիմացն
էբ։ Ես
չկրցայ
ինքզինքս
ղ/՛" -
պել
, սկսայ
արտասուել
• Յոլնր գնաց
անոնց
րով
եւ իմաց տուաւ
, թէ իրենց մօա եմ • այլեւս
Գ՚լ՛"–՜՜
չոլթիւնը
վերցուցին
եւ սկսան
վազէ վազ
գալ
իմ
կոզմս : Թէ իմ եւ թէ անոնց
ուրախութեան
չափ
չկաբ. Հակաււակ
իրենց աաժանելի
ել վտանգա—
ւոր
դրութեան
, ար իութիւնբ
չէին
կո րսնցոլցահ
,
բայց գժբախտաբաբ
իբենց
մէշ տիֆի
Համտճա
—
բակ
կար
եւ որեւէ
դեղ ու դարման
չունէին
:
Երեկոյին
, մամը
^ին աաեններր
Յոյներէն
մէկր եկաւ
եւ րսաւ,
որ կառավարութիւնբ պատ—
րաստուահ
է Վա յաղիպիի
ներքեւ
,
Վա
րազամ
գան ուահ
Հայ վւա խստականնե
բուն
դէմ
ե ր թա
լու
֊Համար։
Զառայի
, Անգրէասի
եւ հքոյլասարի
ձի–
աւորներր
Հաւաքուահ
էին այգ նպատակով։
՚Բէօ–
չէիւրացիներուն
խորՀուրգ
աուինք , որ
իրենց
•տեզը
փսիսեն,
ի"Կ
մենք
մեր խում բերով
գացինք
ա յնտեզ , ուր խուղա րկութ
իւհ պիտի
րլ լար
• մ
եր
Հասնե լիք վա
յրին քառորդ
մամ
ու ճամ բա
յ մնա
-
ցեր
էո : Ըսի .
Հ^երք,
մենք պէտք
է այստեդ
մնանք։
Տղերքր
զարմացան
թէ
ինչո՛՛ւ
•
Պէաք է Հոս սպասենք
, որ թ^ամին
անոնց
վրայ
յարձակի
, այն ատեն
մենք ալ թչէւամիին
ե–
տեւէն
կ րզարնենք
, ու Համով^ բան
կ՛՝րէլայ :
Հա–
մ աձա
լնե ցանք եւ մնացինք
: Արեգ ակր
բաւական
բաբձրացահ
էբ , երբ
Հրացանաձդոլթիլն
լսե -
ցինք . կարհեցինք
, որ թ^ւամին
արդէն
իսկ
ե–
կահ
է, վազեցինք
դէպի
այդ
կոզմր.
անտառէն
գուբս
ելահ– էինք. չէր կարելի
տյդպէս
սպասել՛
ստիպուահ՝
գացինք
դէպի
փա խսաականնե
ր բ ,
րայց
երբ
Հարցուցինք,
թէ
ի՞նչ
Հբացանաձզու
՜
թիւն
է, րսին թէ՝
Հարսանիք
ունին։
Արսէնբ,
ՅովՀաննէսր
եւ Յովնանի
եգբօր ագան
կը սլսակ
-
ուէին։
իրենց
վիճակր
նկարագրել
աւելորգ
է՛
մացառներով
խրճիթներ
չինաՆ
էին, գրեթէ
գուրկ
է ին ամ էն
լ արմ արութենէ
, վտանգը
կախուահ
ի–
րենց
ղ լիս ուն , անոնք
կարհես
դարձեալ
իրենց
սովորական
վիճակին
մէշ էին, այնքան
բարձբ
էր
իրենց
Հոգեկան
տրամ ադրոլթիլնը
: Մ եր սպան
-
նահ
թուրք
ղինո ւո րնե
րո Լ վքա
յէն
թալանուահ^
գարգեղէններն
առահ՜ էինք
, ա յգ
զարգեզէնները
նուիրեցինք
նորաՀաբսնեբուն
:
՚ԲաՀանա
յ չկաբ
՚ տիրացուն
, զ իւղին
վար
-
մասլեար
եւ գիւղին
Հասակաւո
րնե
ր ր կր կաաա
-
րէ ին պսակի
արարողութիւնբ
: Մ ինչեւ
իրիկուն
մնացինք
իրենց Հետ՛
չորս ոչխար
մորթահ
էին
Հարսանիքին
Համ ար
՚ միասին
կեբանք
եւ
մ աղ
-
թանքնեբ
րբինք
:
Մինչ
այդ,
ոստիկաններր
գացեր,
նեգեր
էին
Ջ–՛՛
գիւղի
Յոյները
եւ Հարցուցեր
էին, թէ
ո՛՛ւր
են փա իսստականնե
րր։
՝ԲաՀանային
կինը կր պա
-
տասիսանէ
•
Ի՞նչ եկեր
մեղ կը Հարցնէք
, ա^ա
ձեր.դի
մաց ր լերան
գագաթին
են
վւախստականներր
,
գուք
զանոնք
կր տեսնէք
, մե գ կր Հարցնէք–
ա–
նոնք այնքան
Հանգիսա
են իրենց աեգր, որ
Հարս
նիք
ոլնին
, Հրացանաձգռւթիւն
կ՚ընեն
ել
քէյֆի
մէշ
են :
Իբիկունբ
ոքաՀակներբ
լուր
բերին ,
որ
11
վ՛ախս,ոս,կան
թուրք
ղինուորներ
կ՚երթան
դար
-
փար։
Զէնք
ունեցող
թէ
չունեցող
բոլոր
Հաբսնե–
՚-Որներբ
մեբիններուն
Հեա
վազեցին,
բերին
11
գԻնուորներր
, թեւերնին
կապեցին
եւ սպաննե
-
Ցե՚ե–
ԶԱՊԷԼ
ԵՍԱՅԵԱՆ
Fonds A.R.A.M