Լ 6
ԲՌտատռ ՉՍօոըաւտՒՀաատտքվ շռ աււօբտ
՜աաաաէ՜ա
աօշէԽո
€է ձձէոտւտԵօէւօո : 32, հսճ ձ€ 7էԽԽ
-
ԲձաՏ
-9՛
ք օոմտ
6 Ո 1 9 2 5
Շ. 561ՈՏ 57 >\ 2731
յշ\&Փ :
ԲՏՕ. 86 - 60
€. €. Բ. ՐՅքԱ 1 5069-82
0
I՛
II I* հ
I՝
Թ
ՐԱԺԱ-եՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻԻՆ
Ֆրանսա Ա֊ Հասարակապեսաւթիւն ,տար • 4000 ֆր ՛վեց –2200
Արտասսւհման՝ տարեկան 5000 ֆրանք։
Հաաը 20 ֆր •
ԵՐԵՔՇԱք^ԹԻ
29
29
նՍաա
1 9 5 9
,35ՐԴ ՏԱՐԻ - ԹԻՒ 8683
^օո^յ^է6ս^
: Տ^^^>VV>VI^^ՒI 1 ^ 1 Տ Տ ^ « 1 ^ Ւ 1
՛ՍՈՐ ՇՐ^ԱՆ, 15ՐԴ֊ ՏԱՐԻ, ԹԻՒ 4484
Ծ Ս Ն Ր Կ Ա Ց Ո ՒԹԻՒՆ
մՒՋՒն ՍՐԵՒԵԼՔՒ էքէՋ
՚ՕԱՍՐ ԿԸ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԻ
՚ՐԱՍԸՄԻ ԴԷՄ ԵՂԱԾ ՄԱՀԱՓՈՐՑԻ՚ե
ՀԱՄԱՐ
կացութիւնը
գսւրձեալ
ծէււնրացսւլ.
Մ ի ՜
շին Արեւելքի
մէշ ։Մէկ
կողմէ
Պաըսկաս–
էոանի
եւ. Իրաքի
Հողային
վէճր,
միւս
կողմէ Վարչասլեա
՛Բասրմի
աՀարեկիչ -
ներուն
ղաաաւԼա րութ իւնը
Պաղաաաի
մէշ,
ք֊րշ
պատճառներ
են
ձ՜անրակչիռ
յա յտա րարութիւններ
րնե/ու
Հ ամ ար •
Նաթ՝ իրաքեւպարսկական
Վէճր :
Պարսկաստանի
Վարչապետ
էգպաէ
, "ր
պաչտօնական
այցելութեամր
մր Փաքիս—
տան
ղացած
էր , մամ
ուլի
ասուլիս մր
տալովդ
յա յտարարեց •
^ ա ր ս կա ս աան
երկիր
մ լն է որ խաղաղութիւնը
կրսիրէ ,
միչտ
թ^ամութեանց
առաշյէր
1լ աոնէ •
այսոլՀանդերձ
, պատրաստ
ենք պաչա —
պանելոլ
մեր չաՀերր՝
երր /էտ անղո լին :
Պարղ է թէ էղպալ կ՝ակնարկէբ
իրաք -
եւպարսկական
վէճին : Ինչպէս
ծանօթ է ,
Իրաքի Վարչապետ
Բասրմ
առաշարկած
էր որ Հարցր
դրուի
ՄԱԿի
մոդովին :
Պարսկաստանի
Վարչապետր
ալս
մասին՛
խօսելով
, րսալ թէ թեՀ րանի կառավա -
րութիւնր
ցարդ
դիմում չէ րրած՜ ՄԱԿ ք՛ն :
Անկախ այս Հարցէն,
պարսիկ
Վաքչէ.։ -
պետր
Հաղորդած է թէ
Ս է ն թ Ա / / ՛
երկիր՜–
ներր ներկա
լիս
կ՝ ուսումնաս
իրեն Բա -
րաչի - թեՀ րան - Ան՚յ֊ա րա
ճամ
բու
մ լ^
չինութեան
ծրադիրբ
: ինչպէս
ծանօթ է ,
Յուլիս
14^
լեղափոխոլթենէն
ետք ք
Պաղաատի
Ուխաի
եբկիրներր
նոբ գաչ ՚՛
նակղութիւն
մր կաղմեղին
Ս ե ն թ ՜ Օ
անու -
նով՝
առանղ
Իրաքի
ՇաՀ
բ վեբշերս
ծրադրած էր Փաքիս -
տա՛ն երթալ
, րա լղ իրաքի
պաՀանշքով
ստեղծուած
կացութիւնր
պատճառ
եղած
է, ոբանդամ
մր եւս յետաձգէ
իր ճամ -
րո րգո ւթի ւնր :
Մինչ ա յս
մ ինչ ա յն , Պաղտատի
՛ք էք
տեղի
1լ ունենա
յ մ եծ
ղ ատավ
արութիւն
մր , Հանդիսաւո
ր ձեւով :
78
^ " Ղ Է
ԿԸ.
դատուին
Հոկաեմրեր
Հին Վար–
չապետ
Բասրմի
դէմ
եղած՜
մա -
Հափոբձին
մասնակցած
րլլալու
յանցան -
քով : Շաբաթ
օր , գատավա
րութիւնր
րս—
կրսալ Պաղտատի
մէշ՛
21
Փարեկան
ու–
սանոգ մր յայտարարեց
թէ Հէ^գ
" ՚ ՜ ր է չ —
ներու
Հ եա կ րա կած է Զ՚>ր • Բասրմի
վ բ–
րայ :
Ուսանողր
, որ կը կոչուի
Աամիր Ա -
ղիղ Նամեմ
, ըսաւ թէ արար րնկերվա -
բական
կուսա կց ութիւնր
ղէնք
Հայթա
յ —
թած էրիրենց Համաբ
՛աքս կուսակցու
—
թիւնբ , աւեւցուց
մեգագբեաքբ,
կողմ —
նակից էր «միութեան
, աղատութեան
եւ
րնկերվա
բութեան»
որու Համաբ
արգելք
կր
Հ անգ իսանա ր
Ջ օ
ր Բաս
բմ
Նսյն երիտասաբգր
ալելղուցած
է, թէ
սւրիշ
մ եդադ րեաք մր իրեն
յա յտնած էր
թէ
Բասրմի
վա ր չա կա րդ ին անկումէն
յե
տո
լ ադդա յնական
ղինուո րա կաննե բ իչ —
խանութեան
դլուխ
պիաի
անցնէին
Նամեմ Հաստատեց
նաեւ
, թէ Աբաբա
կան Միաղեալ
Հանրապետութիւնր
ղէնք
եւ դրամ պիտի
ղրկէր
Իրաք,
աղղա յնա -
կան նախկին
նախարարի
մր
խնդրանքով,
յիչեալ
նախարարբ՝ ԱքԳիքապի
, ներկա
յիս Իրաք չի գտնուիբ
եւ ի բացակա
յոլ -
թեան ղատապարտուած
է
ժողովուրդի
Ատեանին
կողմէ
Նախապէս
, րնղՀանուր
դաաախաղր
երկար
յայտարարութիւն
մր
կարդացած–
էբ , ղատապարտելով
ՆախաղաՀ
Նասրր,
Պարսկաստանի
ՇաՀր,
Հիւսէ յն թադւս -
ւորր եւ ՀաչխարՀակալներու
միւս գոր -
ՄԻԱՑԵԱԼ
ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈԻ
նախադա
Հ ութեան
պա յքաբր
սկսած է
աբգէն
• յ
Նիւ Եորքի կառավարիչ
ԼԻոքֆէլըր
յ ա յ -
տարարեց թէ իր թեկնածոլթիլնր
պիաի–
չդնէ
-. Այս ձեւով , փոխ նախադաՀ
(յիք–^
սընի
լնտրութ
իլնր Հաւանական կր գառ—հ
նա
յ : ինչպէս
ծանօթ է ,ՆախագաՀ
Այ –^
գընՀաուըր
երրոբդ
անգամ
թեկնածու՛՛^
րլլալու նպատակ
չունի :
իք– ՄԻՈԻԹԵԱՆ
Համայնավար
կուսակ–.^
ցութեան
Կեդր • կոմիտէի
մողաԼր վեբ - ^
շացալ.
չորս
օրուան
քնթացքին
մասնա –՛^
ւորապէս
տնտեսական
Հարցերր
վիճաբա–\
նութեան
նիւթ
դարձան։
Լ)րոչուած է ում |
տալ եւ չարունակե
ք տնտեսական
"Ր" ձ ~՛
քարր։
Այս առիթով կբ
յայտաբաբուի
.՚
թէ
1959^1/
Լօ - Միութի՚ձր
Միացեալ
Նա–
^
Հանղներէն
աւելի կաթ եւ կարագ արաա– ՝ւ
դրած է ;
ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ
Ազգագրական
փնտռտուք
ներու
գբասենեակին
կատաբած
քննու - ;
թիւննեբուն
Համաձայն
, տասր
՚տարիէն
ձ
աչխարՀի
բնակչութեան
թ է ՚ ֊ Ր երկոլ
մի– ՜՛
լիառ
900
մ ի լիոնէն
պիտի
բարձրւձնա
յ ե–
րեք
միլիառ
500
միլիոնի :
ՓԻԷՐ ՏԸ ԿՈԼ թազապետութեան
նախ–\
կին
նա խադաՀր
մեռաւ
առքի
դիչեր
սրտի
մայբերակի
Հիւանգութենէ
: Զ՚*Բ - ար կոլ
անմիքապէս
փութաց
իր եղբօր մօտ "Ր \
ամերիկեան
Հիւանդանոց
փոխադրուած՜
\
էր • Փիէր տը կոլ ծնած էբ 1Տ97ին
։ Թա– ՚
դումր պիտի կատարուի
Հավրի
մօա՝
Աէնթ Աարէսի
դե բեզձ՝ անատո
ւնր
ԲՈԼՈՆԵԸԻ
մէշ (Գերմանիա)
Ծնունդի
|
գիչերը
երկու
նոր նացիներ նախատական
^
արձանադրոլթիլններ
բրած– են Աինակոկթ
՝•
քԼ ՚^յ՚՚՚՚յ՜– Ե բ իտասա րղնե ր ը
ձերբակալ -^
ուած
են :
Խ– ՄԻՈՒԹԵԱՆ
Գե բագոյն
Ատեանը
Հ
կարդ մը թելագբութիլննեբ
բրաւ
խոր - \
Հբգա
յին դատական
ատեաններուն
որպէս
յ
զի աւելի
մարդկային
փիւ րա բեբմունք
ու– -:
նենան
ամբաստանեա
^ե բուն
Հանդէպ :
յ
ծակալներր Ֆ որոնք
«փորձած
էին տա -
պալել
Ւրա քի Հանբապետական
փա բ չա -
կաբգր »
Գատախաղր
, որ գնդապետ
մրն է , ա–
ւելցուց թէ
Ջ"/» •
Բասրմի
սսլանութիւնր
րնդարձակ
ծրտգրի
մր
գործադրութեան–
առաշին
Հանգրուանն
էբ • «մեդագբեալ -՝
ներր , բսաւ ան, պատբաստած
էին ծբա–՝
ղիր մբ՝ որ երկիբր
պիտի
մխրճէր քա -
ղաքաղիական
պատեբաղմ
ի ձր մէշ. ա -
նոնղ նպատակն էր՝ երկիրր
յանձնե
լ Ա -
րԱքբական
ՄքւաղեաI
Հանրապետութեան
նաս բա կան
եբկիրներուն
» :
Շեչտելով
իր բսածներր
,
գատախաղր
տ
աստատեպ
թէ
1957^ ե՛
սպա յակո
յտի
դադտնի
մողովի
մր
՚^էքէ
ՆախագաՀ
Նասր
յայտարարութիւն
մր բրած էբ ,
պաբղելով
իբ ծբտգիբր
.
Եզիպաական
բանակր պէաք է զօրանա
յ ոչ միա
յն իս–
րայէլի
Հաւանական
յարձակումին
գէմ
դնելու
Համար,
ինչ որեբկրորգական է,
ա
յլ
«ազատագրելու
Համար Պաղտատր ,
Ամմանր,
Լհիաար,
Պէյբութր
, իքաբ^ոլ -
մը եւ Թրիփոլին
, եգիպտական
դեկավա–
բութեան
մ ր ներքեւ
ա բաբա կան ա չխա
ր–
Հի
միութիւնր
իբականաղնելու
Համար՝» %
Գատախաղր
վճռական
. չեչտով
մր դա
տապարտեց
նաեւ
Աուրիոյ
Ներքին նա-
խարար Աարաճր
, որ իրաքի
բնկերվարա–
կան կուսակցութեան
թիկունք
կանդնած–
էբ , կազմակերպելու
Համաբ
Հոկտեմբեր
1ի մաՀափոբձր՝
Զօր– Բասրմի գէմ:
ՆախաղաՀ
Նասր /ուր ունէր
ծրագբէն
ել Համաձայն էր անոր
զ ոբծագ րութեան
,
եղրակաղուղ
իրաքի
ժողոփուրղի
Աա–
եանին գատա
խաղ
ր
78
մեղադրեալներէն
միայն
երեքր
յան
ցաւոր
նկաաոլեցան՝
մաՀափորձին
մաս
նակցած– ՐԱալու
Համաբ.
միւսնեբր
ազատ
արձակուեցան
:
^
ւ|) ք 1^ ւ|) ք
1)^ ^
Ի ՊԷՏՍ Ո՛Չ - ԶԱՐԴԱՑԵԼՈ8
— « Իրաքի մ՛էյ, աւքրոի ւքը, սաայնււը–
դւււթ֊եամբ հրացանսւցարկ եզած սպսւնե–
րյււ այրինեյաւն, ցո-յց մը կաաարած են
փռզ«.ցնելաւն մէջ» կը գրէ «իաշռ՜ր գը -
րիչ»նելաւ– լրագիրը : Սխա՞լ • • •
— Այո՛; Նախ գամբիւզը նետել սաւը
սա *եզած»ը ու ետքն ալ, «կսաւարած
են»ը փռխել սւուր «կաաարած է»ի • • •
X
— կարելի՞ է Աստուծոյ «գութը ողո
քել »:
— Չեմ կարծեր– •• կարելի է «մէկը ո–
զսքել» , քանի որ այս ըայը կը նշանակէ
«մէկուն սիրտր սա֊նել » , «մէկուն եետ
անուշ վարուիլ» ... Րայց կարելի է Աս–
սաւծմէ գթութիւն հայցել • • •
՚<ւ
X
յ
— կարելի՞ է «սրտալին շնորհաւորել»
^էկը–––
I
— ո՛չ՛–– «Սրտագին»ը ածական է • • •
Մակբայի վեըածելու համար , ծայըը
«ս»
մը աւելցնել տուր, եթէ
հեղինակը
գիտէ տաըբեյաւթիւնը, որ կայ Ածակսւ–
նին եւ Մակբային միջեւ– •• Եթէ չի գի
տեր, պարապ տեզր շունչ մի՛ հատցներ– •
X
— « կաոավարութիւնը ամէն քար կը
դարձնէ՛ ներդաշնակութիւն
ստեղծելու
համսդւ, բայց պիաի չի յաջողի » կը գրէ
մսւրդսւն մէկը • • • Ըսելիք ունի՛՞ս • • •
— Այո՛ • - • Մեծապատիւ
պարոնը
թ֊ա7՚–գմանական ոնիր մր գործեբ է - • -
Անգլե րէնի «քար դարձնե լ » կամ « ք ար
չձցել ռր դարձած չըլլայ » յատկաբանու–
թիւններր, հայերէնի մէջ հը թարգման -
ուին «ամէն միջոց ի գործ դնել» , «ամէն
քայլ աոնել», «ամէն բան ընել», «գլուխը
քարին գարնել» եւ այլն՝ տեղին ու նիւ -
թին համաձայն– •• ինչ կը վերաբերի սա
«պիտի չի յաջողի»ին, փոխել տուր «պի
տի չյաջողի»ի, եթէ յաջողիս իրեն խօսք
հասկցնել • • •
X
— « Եղած հասկացողութիւնր
երկու
կառավաբութեանց միջեւ , կը պարունա -
կեն հետեւեալ կէտերը », կը ցրէ
ձեգի
դրացի խոշոը գրիչը - • • Սխա՞լ ֊ • •
— Այո՛––– Դրել տուր «պետերուՆ» եւ
«պարունակէ»...
X
— « . . . Ըսաւ թ է
խօսակցութիւնը
ընդհանրական էր եւ ոչ թէ մասնաւոր -
եալ »• • - ի՛՛նչ ըսել է • - •
— Թարգմանիչին հարցուր • • .
X
— « . . . Մթնոլորտր յուսաաու նկա -
րագրեցին երկու կողմէն ալ » : Ա՞ս խօս
քը ինչ ըսել է • • •
— Գոեացիր նախորդ պատասխանով • • •
X
— « Սովետ վարչապետին տիկինը աը–
ւաւ գանացան հարցումներու պատաս -
խան -.-» Հայերէ՞ն է • • •
— Ո՛չ - • • Դբեւ տուր «վարչապետին
կինը», որովհետեւ ո՛չ Անգլիացին կ՚ըսէ
վարչապետին « Միսիս »Ը , ո՛չ ալ Ֆրան
սացին՛ վարչապետին «Մաաամ»ը: Այս
խօսքին մնացածն ա ւ ւ մանչուկիդ ըսէ ,
թոզ ան կարգի դնէ • - •
X
— « . . . Որոնց մէջ էր նաեւ վւոխ-նա–
խագահ Նեքսըն եւ ՚ՆաԽ • Այգընեաւււըրի
դահլիճէն երեք անդամներ–
Եղա՞ւ •• •
— Ո՛չ––– «էին», ո՛չ թ է «էր»...
X
— « . . . Հաբիւրաւռր թղթակիցներու
եւ ապահովութեան հսկող պաշտօնեանե -
րու մէջ էր նաեւ Ատլէյ Սդիվընսընրլ • •»
էտլէյր ե ր բ է ՚ն ի վեր թղթակից կամ ոս
տիկան եղած է •
— Չեմ գհտեր ...
X
— կարգ
.լրագիրներ բոներ են սա
«աււաջադըռլթիւն» բաոին պոչէն ու կը
գործածեն «ծրագիր» իմաստով • . • կար
ծեմ սխալ կ՚ընեն ...
— Աոաջադրութիւն «ծրագիր» չի նը -
շանակեր • • . Այս բսւոին անգլեըէնն է
փրօթէսիս
,
սր կը նշանակէ Նշխաբհ ու
Դինին պաարաստել՛ պատարագէն աււաջ
. . • Չեմ կարծեր որ 1սրուշչով նշխար ու
գինի ունէր իբ սեղանին վբայ , եբբ Մի
ացեալ Ազգերուն կր ներկայացնէր Զինսւ–
թափութեան իր նորելուկ ծրագիրը . ..
ԵՒՐՈՊԱՑԻ
Ա Ր Ե Ւ Ե Լ Ք - Ա Ր Ե Ւ Ս ՚ Ո Ւ Տ Ք
ՅԱՐԱՐեՐՈՒ^ՒհՆւեՐԸ
ԳԱՇՆԱԿԻՑՆԵՐԸ
ԻՐԵՆՑ
ՊԱՏԱԱԽԱՆԸ ԿԸ ՊԱՏՐԱԱՏԵՆ
Մ եծերու
ժոզռփին
յարմ ար
թուական
՚^Ռ որոչելու
Համ աբ Աբեւմ աե աններր
րս–
կբսած
են բանակցիլ
եւ Հաւանական է որ
այս չաբաթ պատասխան
մբ արուի
Իք ր–
րուչչեւի
նամակին
յ
ԱյսուՀանդե
րձ ,
Գաչնակիցնեբոլ
պատասխանր
նոր
ԴՐ՚ե–
ո ւա բութի
ւննե ր ստեղծե/է
Հեռու է ,
ինչպէս
1լ րսեն լաւատեղեակ
չրշանակ -
ներր :
Լոնտոն
բացառիկ
խանդափառութեամ
բ
րնդունեցաւ
ի/րուշչեւի
պատասխանր
Վ.^արչապետ Ա աքմիլրն
դոՀ է
մանաւանգ
անոբ Համաբ՝
որ Մ ոսկուա
րնդունած
է
յաճախակի
Հանդիպումներ
ունենալու
գազափաբր։
Շատեր,
մինչեւ
իսկ կր
մաածեն թէ իք. Միութիւնր
պիտի
բնգոլ–
նի Արեւմուտքի
պատրաստած
օբակար -
ՂԸ–
կարծիքներր
ընդՀանրապէս
լաւատես
են , Համ ա յնա փ ա րնե ր ո
Լ
թէ ՀակաՀամ
ա
յ–
նավարնեբոլ
մօտ ;
Մոսկուայի
Սովիեթսքայա Ռոսիա
թերթր կր ղրէ թէ կարե ւորր
թուականր
չէ
էԱ
՚ղրԻլ կամԱայիս
,այլ այն՝
ոբՓարիզի
մողովփն պատրա ստութ իւններր
վճռական
փուլի
մէշ մ տած
են
Միւս
կողմէ, ՀՓրաւտա՝» կր ղրէ թէ
Մեծերու
մոզովին
կտբեւորադոյն
Հաբցը
պէաք է ԲԱայ
«ղինաթափութիւնր»
, որ
« միշազղա
յին
լա բուած
կացութեան
լու
ծում մր զանելու
մ իակ բանա լին է » է
ինչպէս
միչտ,
խորՀբղային
պաչաօ -
նաթերթր
յարձակում կր գործէ՜
Աբեւմա
եան
Գերմ անիո
յ ՛Լրա յ , որ «կ^ա չխատի
գմոլաբոլթիլններ
ստեղծել » :
Փարիզի
մէշ կրմաածեն թէ Հաւանա -
րար
Զօր– տր կոլ Միացեալ
ՆաՀանգներ
եւ Բանատա
ա յցելութեան
թուականր
փոխէ , զ իւրացնելու
Համ ար
Ա
եծերու
մողոփին
բացումր :
ՆխադաՀ
Ա յղրնՀ աոլըր
թուականի ա -
ռլնչութեամր
վերշին
խորՀրգակցոլթիւն
մ ր ունեցաւ
Արտաքին
նախարար
Հերթր
րի Հետ , որմէ ետք յայտարարուեցաւ
թէ
«ոչ մէկ փոփոխութիւն
եղած է ծրաղ
բին
մէշ»
ինչպէ ս կր տեսնուի
, մթնոլորտբ
մեզ —
մացած է արդէն
ել կոզմերբ
ճիգ չեն խր–
նայեր՝
նոր բաբդութիւննեբոլ
առաշքն
առնելու
Համաբ. այս պաբաղան
զոՀոլ -
նա կութիւն
ստեղծած է միամամ
անակ
Խ • Միութեան
եւ Արեւմուտքի
մէշ •
ԻԱՐԱՅԷԼԻ եւ Եզիպաոսի
սաՀմանին
վբայ,
կաղայի
չրշանին
մէշ Արա բնե
բու
ե՜լ իսրա յէլացինեբռւ
մ իշեւ
րախում մր
պատաՀեցալ
առշի օր • իսրա յէլեան
ազ -
րիւրնեբոլ
Համաձա
յն
երեք
արաբներ
սպաննուած
են ,
որոնց
մարմիններր
յանձնուած
են Մ ԱԿի
մ իշա՚լղ ա յին
ումե
րու
կեգբոնատեզին
:
Fonds A.R.A.M
