2
6
Ա Ռ Ա ^
Ի՞ՆՉ ԳԻՏԷք
ՄԱՍԻՆ
^խԱ՚Բ
—
Շուսավ լոյս կը տեսնէ
Հայ ֊
Բոյժ/ւ Աեպտեմրեր - Հոկտեմրեր
թիւր ,
անգերսւզանցելի նոխութեամբ : Գաւլա -
փար
մը տաւլոՆ համար՛ երկար հատոՆած
մը ճանճերոՆն նոնիրոնած ուսոՆմնասի -
րու-ր-ենէն, ցանց այւնելով նանները փը–
նաւցնելոՆ եզանակներր, Աոյնիսկ նան-նե–
րուն– • • օցուտը :
Աիսեոի մը չափ մեծ եմ հասակով ,
Սե՜ւլան կը նստիմ աըքաաւրռւն քով :
. Ըսէ՛ք , ո՛՞վ եմ , ո՞վ :
Այս
Հանեչուկււ,
զոր կ ը քազեմ
ֆրսւնսսւ–
կան մաաենագրութեան
պարաէղէն
,
կ ը
յիչեցնէ
Փեզրոսի մէկ առակը.
^
. կը բնակիմ
մեՀեաններու. մէք
,
ա–
ոաքինը՝ ե՛ս կ ը ճաչակեմ
զոՀին
արիւնը
,
ձրր
քուրմերը կրմաաուցանեն
ասաուահ^
ներուն։ Կր Հանգչիմ
թագաւորներու
զ ը –
լութին
վրայ։ Կը Համրուրեմ
ազուոր աղ–
քիկները
ուղեմ
չրթներէն
, ուզեմ՝
ա յ ֊
աերէն :
Ա՞վ է այս մեհ-խօսիկր
:
ճա՚՚նճր
,
Հասարակ
ճանճը
,
որ
,
ր ււ ա
լաաին
առակախօսին
,
կր վիճի
մբքիւնին
Հեա՝
սլարհ-ենալով
ի ր կաբՆեցեալ
զերա–
զանցութեամր,
առանգ գեռ մոռնալու
ը–
սել թէ երրեք
չ ի յողնիր, ոչ ալ
կ՝աչխա–
աի օրն ի բուն,
վայելելու
Համար
այս
քան
բախաալորութիւն
:
Բախաաւոր
, իրաւ որ է
Բառարաններն
անգամ
լեցուած
ե ն ի ր
բագմ
ի մ ա ս ա
անուններուն
յ ի
չաաակոլ -
թեամբ
,
ա յ լ ա բանական եւ փոխաբերա -
կան
նչանա
կութ իւննե
բ ո վ •
Ա
Աբգարեւ
ճանճ
կ ը կոչուի
.
1)
Աեղուն
, ա յ լ անուամբ
մեղբա -
ճանճ
,
ասկէ՝
ճանճնոց
,
որ կը
նչանակէ
փեթակ, ի"կ ճանճաքթոց՝
Հիւսովի փե
թակ,
կողովի
ձեւ։
2)
Բնական սեւ
բ ի ծ
մր՝
երեսի
վբայ,
դէմքի խալ կամ պի–
— 4 -
յ ՚ — ^ ն ^ . ^ ^
և
էլեէ,
և^..ք
եւն մէւ..
կուաայ՝
ցայաուՆ
դարձՆելով
մորթին
. ^ ^ . ^ – ^ ֊
. ^ ^ ^ . ^ ^ Լ.
..եռային
Հբայբք
էլարթնցնէ
(սէքս էփիլ) ,
աաոբ
Համար՝
« ոճրաղոբծ
ճանճ
»
եւս կո չուած
, ա
յն
աստիճան որ կ ը խենթեցնէ ա յրերբ : ք՛ -
ղական
սեռին
սլճնազա րդութեան
մաս -
նազէ
անե
բբ
Հաբ
ուե
սաա
կան
ճ ա ն ճ » ալ կբ
չինեն
զէմքի
վ ր ա յ ։
3)
Մօրուքի
փնքիկ
մը
եր իտասա րգնե
բ ո ւ
ստորին
չրթուն -
քին
վրայ։
4)
հտգաթուզթի
մէք՝
Ապա–
ր–/
, որ կր
կոչուի
նաեւ
խ ա չ ֊ կամ
երեք
նուկ։
5)
Բակլայի
Հատիկին սեւ
քիթբ՛՛
՚ ^) Նչանառոլթեան
տախտակին
կեդրոնի
սեւ կէտբ :
7)
Խայծ կամ կեր ձուկերու ,
կարթերուն
^այբր դ րուած
: 8)
Մդքիկ մ բ
(ասր-իքօ) ,
որ ա յ ր կ՝որսայ՝
կաւատի
ւէր
Հաշլոյն :
9)
Համաստեղութիւն
Հարաւա—
յ ի ^ կիոաղունդի :
10)
Կաչիի
փոքրիկ կբ–
տոր
մ բ՝
սուսերամ
արտիկներու
թուրին
ծայբբ
դրուած :
11)
Երկունքի
աւէա
ք ի ն
թեթեւ ել րնդՀատ
ցալերր :
12)
Հետա -
ք ր ք ի ր եւ անտանելի
մէկբ։
13)
Լրտես :
14)
Ոստիկան :
15)
Մակաբոյծ
:
Բ՛
ճանճիկ
կր կոչուի .
1 )
Եբբա
յ ե ց
լոց աստուած
բ , ոբ մ ո ղ ւ ւ -
վուրդբ կր սլա չտսչանէ
բ
ճանճե
բ ո ւ եւ
մմեդնեբու
յաբձակման
գէմ: Եբրա
քերէն
անունն է Բեէլ ^ ղէսլոլսլ
,
ի բ կուռքը
կ ը
գանուէր
Ակկարոնի
մ է ք ։
Հայերէն Աստ ֊~
ոլածա
շունչ
Մ ատեանի
մ է ք թարղմ ան . -
ուած է ԲաՀազ
ճանճիկ
, բայց
գրշագրա—
կան սխալով մր դրուած է • « Երթա
յք
Հտբցէք ի ԲաՀաղ
ղ^անճիկ
աստուածն
Ակկարոնի» (Գ՛
Թաց– Ա– 2),
սբբադբել
ՀզԲաՀազ
ճանճիկ
աստուածն
Ակկարոնի»
կամ
ՀյԱկկաբոն»։
ԲաՀաղ
տեղ—անուն
չէ՛,
իսկ
ճանճի կբ ասաոլածին
ստորոզե
լին է ,
—
եբրայերէն
՚զէպոՆպ
^ արաբերէն
ցիւ֊
պապ -
ճանճ
,
III
յսօր ալ դործածական^
•:
Տեաադային
ցէւցսւպը
ղարձած է •զէպոդ
,
ասկէ՝
Բէեղղեբոլդ
(Մատթ - ժ – 25)։
2^
Հելլէններուն
ասաուածր,
Ասլոմիոս,
որ թարդմանի
ճանճաՀալած
:
3)
Հո-ոմայեցլուց
ասաուածր,
Միադրոն
(Պլին– ժ–
^(Տ) ,նոյն
նչանակոլթեամր
:
Հելլենական
եւ
Հռովմէական
այս
ասաոլածներու
անուններուն
մ է ք ՝
քու -
նարէն
ճանճ
բառն
է,
որ
կը
կաղմէ
առա–
քինին
վերքին
վանկբ , եբկբորղին
առա -
քին վանկբ, եւ նոյն այդ բաոէն
կուգայ
Հայերէն
մուն
(փ"քբիկ
ճանճ կամ
մժեղ)
րա-էր,
ր ս տ
Հիւսլշմանի :
Այս
աստուածնե
բուն
Համար
կր կա
— ^
տարուէ
ին մեծ ղոՀատօնե
բ , երինք կամ
ոշխար կբ նուիրէին.
Հանդիսական
ա -
ղօթքներ
կ՚՚աբտասանուէ
ին ,
Հա
յղելով
սլա շտ սլան ութ իէն
ճանճե
բու
ղէմ
Այս
աօնե բէն կբ մնա
յ Հա յկական
ա -
լանդութիւն
մր։ Հայոց
մէք, Բարեկեն -
դանի
Հինդ շա րթին կր կոչուի
ճանճնոց
:
Այդ
°րբ
1
ոչ մէկ ա շխատանք կր կատա -
րէին
Հայերբ՝
մինչեւ մեբ օրեբբ, այն
վախով թէ ամբողք
աարին
կ՝ենթարկուին
ճանճերու
յաբձակմ
ան ;
Հայ
լեղուի
մէք ճանճիկ
կը
կոչուի
նո յնսլէս •
1)
Երկաթէ
երկար սեպ մր, դոբ կբ
խրեն քադացքին
կոնգին տակ,
ամբացնե–
լու
Համար :
2)
Փայտէ սեպ մր, գոբ կբ խրեն
սայ
լին ճախարակի
երկու
կշտանոցներուն
•Կ> ւււմ ու
ր ա ցՍԵ
լ
նեւու
Համւ
Գ՛
Նմանողաբաբ
կամ
թելադբական
ձեւով՝
ճանճ բառով կբ նեբկա յացուին
.
1)
Աիւնի
փաթիլնեբբ,
որ կը
կոչուին
ձմրան
ճանճ կամ ճերմակ
ճանճ։
2)
կայ
ծոռիկը որ կը կոչուի կրակէ
ճանճ։
3)
Վառած
ածուխին
կայծը՝
ցատկող
ճանճ։
4)
Տեսողութեան
կամ աչքին
մէք խաղա
ցող սեւ կէտերր՝
թոչտուն
ճանճ , այլ
բաոո վ ճանճատեսութիւն
(միոտեսոփ -
լւի) ; 5)
Կղերականը՝
սեւ ճանճ։
0)
Պար–
ծենքոտբ՝
սայլապանի
ճանճ,
(թուրքե -
րէն՝
եալաննի փեհլիվան) ,
Լտֆոնթէնի
–առակներուն
թելաղրոլթեամբ
:
7)
Վեր
քապէս Ա ՚ Մարկոսի
ճանճ կը կոչուի սեւ
ճանճ մր , ծանօթ
նաեւ սգաւոր
ճանճ ա–
նունով
, որ կ*երեւայ
գարնան Ա • Մ ար -
կոսի
տօնին ,
ճանճերն ալ ունին
իրենց
պաշտպանբ
, որԱ ՚ Մարկոսն է :
Աւելցնենք
նաեւ ա յն ոբ կր
կոչուի
Ա պանիս
յ ճանճ , նաեւ
յոՀաննաճանճ ,
խարանաճանճ
(թուրքերէն՝
ց Ո ն տ Ո Ն ց
պէօնեյի ,
ֆրանսերէն՝
քանթարիտ) յ Ն–
Բ ի ւղանդա ց ի , ղոՀ երթալով
^Բառք Գա–
դիանոսի»
կոչուած
ձեռագիր
ծանօթ բա–
Տ ՚ ՚ ՜ յ օ ՚ Ր ՜ – ւ
ւէ
"
» ^
1 –
Հ ո մանիշ կուտա
յ քոՀաննաճանճին
:
ճանճագչոլխ
կը կոչուի
աչքի ուո մբ :
ճանճի
թեւ՝
դամի տեսակ
մբ : ճանճա ֊
քաբ
փ՚՚քրիկ
"լի՛՛՛դ քաբ մր , որու կբ
կռթնի
երկանաքարին
ցէցբ՝
չմա
չե
լու
Համար -
Լրացնելու
Համ
աբ ա յս ցանկբ՝
ճանճա–
խայթում կբ կոչուէր
երգիծական
բա ֊
նաստեղծոլթեան
սեո մր , Միքին գա -
բուն։ իսկ եկեղեցիներու
մէք՝
ճանճաՀա–
լած
՚լործիք կր Համարուի
քչոցբ
յ
ճանճկէն կբ կոչուի
,՝ Հայ լեղուի
մէք,
այն
ձին որ ճերմ՛ակ
մորթ
ունի,
վրան՝
ճանճի
նման սեւ բիծեր,
կբ
կոչուի
նաեւ ճարտուկ : Շատ յարդի
էին այս
դոյնով
ձիերը
Հայոց
մէք.
ԺՈՂՈՎՐԴ-ԱԿԱ՚Կ ԱՍԱՑՈԻԱէք-^-ՆԵՐ
ճանճի կը նմանի = նիՀաբ է : ճանճի
ոտք ֊ ղէշ դիր։
ճանճ ֊ տգեղ, ֆբ–
րանսացի
պատանիներր
ձեոքով
ճանճ բՈ–
նելու
ձեւ կ՝բնեն
օգին
մէք՝ երբ աղքիկ
մբ
կ՚՚անցնի
, րսելու
Համ՛ար թէ տղեղ է :
ճանճէն
իւղ կր Հանէ ֊ ժլատ է եւշա -
Համոլ։
ճանճ կր սպաննէ
Հինղ
քայլ
Հե–
ռոլէն
֊– . բերանբ
դաբշաՀոտ է : քէյոՀա -
նոցի ճանճ
մակաբոյծ : ճանճ
փախցը–
նել = արաղ
խաշակնքել։
Ամառ չի դար
առանց
ճանճի - Հաճոյք ու վիշտ ան ֊
բափան
են իրարմէ : կինեբր
այնքան մա -
մանակ կր կորսնցնեն՝
իրենց
արդուղաբ–
ղին
Համաբ , որքան • • . ճանճերը կամ
կատուներր :
ԺՈՂՈՎՐՕ֊ԱԿԱ՚ւ. ԱԻԱ ՆԴ ՈԻԹԻի - Ա - ե Ե Ր
1)
Ա ՚ ՏովՀաննու
օբբ՝ եբր - անձբեւ
՛լայ,
բոլոր
ճանճերը կր սատկին տ՛ար -
լոյն
մէք : 2) Տուներու
մէք ճանճ շունե ֊֊
նալու Համար., ֆբանսական
գիւղերու
մէք
սովորութիւն
է աղկեր մբ
(սարաելա)
առնել. Ուրբաթ
օրերու
մամեբզութեան
տանիլ , յետո
յ կախել բնակա րանին ձե -
զունի
մէկ՜ ղեբանէն :
3)
Պելմ մատենա -
գիր
՚^Ռ Կ՝Ը"Հ
՚
Ուշադրութիւն
բբէք "Ր
ճանճ
շմ անէ ծննդաբեր
կն՛ոք մը սենեա -
կէն
նեբս : Երկունքի
ց՜աւեբր
չսկսած ե–
թէ
ճանճ մբ նստի
յղի կնոք վրայ , ծբ -
նունղր
աղքիկ է :
4)
Եբբ ճանճերբ
կբ
սկսին սասաիկ
խայթել,
նչան է թէ անձ
բեւ
պիաի դայ :
5)
կովերու
խուճապ կբ
պատաՀի եւ անասուննեբր
, պոչ անկած , ^
Ա1«ՈՅԵԱՆ ՀԱՅՐԵՆԻ՛ՔԻ ԱԶԱՏՈԻԹհԱՆ
է;ր1յնան կը պանծացնէ ԱասմաՏց Տան
« Ծոերը » , հայկական ւլիւ֊ցացնուր-եան
իյորհրդանշան՝ Աասունցի Դաւիթը , ար -
ձան
մը կանցնելով Երեւ֊ա՚ն-ի կայարանա–
մերձ հրապարակին վրայ ,
Դ֊եկտեմրեր
Յին։
Արձանը ցործն է քանդակացործ Եր -
ՈՆանդ փոչար>ւ : Այս աաթիւ, «Գրական
Թերրը» կը ցրէ . «Երր Խորհրդ– Հայաս
տանի կաոավարռւթ֊իՆնը որոշեց Երենա -
նում կաւնցնեցնել Սասունցի Գաւիթի ար–
ձանր, եզան շատ մտայզացումներ յ շատ
էսքիղԱհ^։
Այդ ցործում ներցրաւոՆեցին
մի շարք քանդակացործնհր , նկարիչներ
Ո ն նարտարապետներ : ՚Օրանցից իւրա -
քս^նչիւրր ծցտոնմ էր հր մասնակցոնթիՆ–
նր բերել այդ նոնիրական գործին : կա–
ոավարաւկան յանճնաժոզովր աոաջնոն -
թիւնը տուեց քանդակագործ Եբուանդ
փոչարի մտայզացմանը , եւ որոշուեց Աա–
ոունցի Գաւթի արձանր կանգնեցնել ըստ
նրա
էսքիղԱհը\ւ » :
Երեւանի վաստակաւ–որ արուեստագէտ–
ներէն ք սւնգակագործ
Գ - Անարոնեան
մեծ ցովեսառվ կր իյօսի Քոչարի այս
ցործին մասին։ Արձանը կը ներկայացնէ
վիթխարի ձի մը, որ կր սլանայ աա^ա -
ոաժսերու վրայէն, կարծես անդռւնդնե–
րու վրայէն, իսկ Աասունցի Գաւիթ ոտքի
կան(^նսւծ է ասպանդակներուն վրայ ,
ձի
ուն բաշերուն կաոչած , կայծակի պէս
փայլատակսզ սւււր մը ի ձեոին :
« Գրական Թեըթը» կը գրէ– «ժոզո -
վուրդը այդ հաննարեդ դիւրագներցու -
թեան գլեյաւոր հերոս
Գաւթին
միշտ
պատկերացրել է այդպէս , իբ հրեցէն
ձիուն՛ փուոկիկ Ջալալի վրայ , բարձբա -
ցուցած Թուր կայծակին, ի սարսափ օ -
տաււերկրեայ բոնակալներին» :
՚ Լ ^ * – ՚՜՛ ""
"**՛"
առնէս
մեր
՛իէմ,
թէ որ դուք
կոոլի
գաք վեր մեղ ,
՚Բառսուն
՛լաղ խոբ Հոբում
ըլնէք
,
թէ
Ջաղացի քոքքաբի տակ ,
Տ՝ելնի
ձեր գէմ Աասնոյ
Գաւիթ
Տ՝ելնի
ձեր դէմ թուր
կայծակին :
«Այդպէս է աւանդում, կր շարունակէ
«Գրական Թհրթը» , հա։յ ժոզովրդական
դիւցագնավէպը , «Աասունցի Գաւիթը» :
Գաւիթը հայ ժոզովրդի համար եդել է
ագատագրական պայքարի իւորհրգանիշ ,
Թուր կայծակին թարձրացրսւծ՝ օտար -
երկրեայ ասպատակների , հարսեատա -
հարիչների դ էմ : Գարեր շարունակ ժոդո–
վուրդը փայփայել է Աասունցի Գաւիթի
հսյակապ կերպարը։ Անցնելով շռւրթից
շուրջ , մտնելով Հայոց անդնդաիւոր ձո ֊
բեր1ն ու թարձրանալով ամպածրար լեո -
կր փախչին՝ երբ խա
յթէ սեւ ճանճ մբ :
Գոզեր կան որ չուկանեբու
մէք յատկա -
պէս
Հդայլի
լեարդի
փոչիֆ կը սրսկեն
պատճաո
դառնալով
կովերու
նոյն խու -
ճապին , սկսելու
Համար
կողոպուար :
՚էքման խուճապները
արգիլելու
Համաբ
, կը յանձնարարուի
խաչաձեւել
երկու խա
րազան ,ու կբ Հանդարտին
կենդաեինե
-՚
ԲԲ՛
0)
^ԲՐ Կ"՚Լ ^Ր մտնէ
դրացիին ար -
տը. Հովիւը կբ պոռայ. « Մ ուչա թան -
թարինա
, փիքա լա պովինա» : Աւ կ"վր
կբ փախի , գուբս
կ՛՚ելլէ
արտէն
,
նոյն
խուճապին
վախով։
7)
Ա՛ Աարաինի
օրր
չՀասած՝
ճանճերը կը քաշուին
աուներէ
նեբս։
ՏանտիբուՀիներբ
քուրք
մը րբո ՜
նած՝ կր ղաբնեն
պատերուն
• « Գացէք
Բոլսնայի
տօնին^ , այդ տօնբ
կ՝իյ^այ
Նոյեմբեր
11ին, երբ մէկ ճանճ ողք չի
մնաբ : ԸնգՀանբապէս
ֆբանսացիներբ
կր
կարծեն թէ ճանճերը կբ սատկին
աւելի
կանուխ
, Հոկտեմրեր
2Հ,ին, Ա. կբեպինի
տօնին։
8)
ճանճ
տեսնել
երազին
մէք նր–
շան է նոր թշնամի
մր ունենալու
կամ
բամբասանք
լսելու։
9)
Լեմբրի կր յիձէ
մողովբդական
դեղ մբ,
ճանճերբ
ճբզ–
մել ու քսե
լ
զ լխուն
. . . մաղ
բուսցնելու
Համաբ:
X
Կնուտ
Համսուն
ունի
ճանճին նր ֊
ւիբոլած
զրական
զոՀաբ կտոր մբ, Գ՛՛Բ
թաբղմանած
ել
Հ րատարա կած եմ
Զուարթնոցի
մէք (Ա. տարի,
թ ի լ
2) =
ՏՈ՚ԲՒ. Շ.
Ա6ՎԱԶԵԱՆ
ները, այդ հոյակապ դիւցագնավէպը ամ–
բոդջացել, դարձել է ժոզովրդական բա–
նսւհիւսութեան մը աննմւսն կոթող» :
« Աասունցի
Գաւիթ »
դիւցացներգու -
թեան մասին գոյութիւն ունին, այժմ ,
բազմաթիւ մշակում՚ներ եւ ուսումնասի -
րութիւններ։ Այսօր կուտանք
երկու
հատուած Կ • Աասունիի եւ Տ • Չիթունիի
աշիյասաւթիւններէն՝ գործին պատմու -
թեան եւ արժէքին մասին– —
Ա.
Հայ
յ ողովբղական
բանաՀ
իւս ութե ան
դլուխ
. զոբծոցը կր Հանդիսանայ
մեր
աղղային
դիւցաղնա
վէ պբ , որ յայտնի է
Աասունցի Գաւիթ
կամ
Աասնայ Ծոեր
կ։ Աեր դիւ ֊
ցաղնավէպբ
որպէս
բանա
Հ ի ւս սւ թի
ւն՝
ունի դրական, գեղաբուեստական
, ազզա
յին ել քաղաքական
բազմակողմանի
նշա
նակութիւն։
թէ Հայ ժողովուրդի
մաա-•,
լորական
որոշ խաւ մբ ըմբռնած է մեր\
աղգային
վէպի
նշանակութիւնն
ու կա -
բեւոբութիւնբ,
կ՝ապացուցուի
այն փաս-1
աով որ 1Տ7Տէն սկսած
, (եբբ աոաքին ան
գայն
րլլալով
Գաբեղին
Վրդ՛
Արսւանձ–
տեանց դրի առաւ
Աասունցի
Գաւիթի
«Հէքեաթր»),
մինչեւ մեր օրեբբ մօա ^
տաբրերակներ
գրի առնուեցան
զանազան
րանասէբնեբու
կողմէ, եւ անոնցմէ ո -
մանք Հրատարակուեցան
պարբերական
մամուլին
մէքկամ դրքոյկնեբով
:
Աակայն
Հակաոակ
բանասիրական
Հե -
տաքրքբութեան
եւ քանքեբոլն
, Հայ ղրա
կան եւ ւլեղարուեստական
չարժ
ում
բ ան–
տարբեր եւ անՀաղոբդ
մնաց մեր աղդա -
յին վէպի
գոյութեան : Միակ
բախտաւոր
բացաոոլթիւնր
եղաւ բանաստեղծ
Ցովէ •
թ՛ումանեանբ
, ոբ ըմ րոնեց
դիւցազնավէ–
—^՚1ո4–
էոաեան
–գե գ արուե ստա Լան
արժէքը
ել փորձեց մէկ ղրոլազը
( Գաւիթի
կռի
ւբ
Մ սրա
յ
Մ ելիքի
ղէմ՛ )
դաւառարաբբա–
ռէն
աշխարՀաբաբ
ոտանաւորի
վեբածել
ել քանի
մբ կոկումներով
մ ատ
շե
լի դար -
ճնել
բնթ
եր ցողներ
ռւն
Այ"պիո"վ,
ՏովՀ. թումանեանի
« Աա
սունցի
Գալիթր–^
անցաւ
գասաղիբքերու
^էք
1
Հրատարակուեցաւ
գրքռ
յ կնե բով եւ
մողովուրդի
մաաւոր
զանդուածներբ
մեբ
ազզային
վէպբ
բմբոնեցին
ՅովՀ
. թու -
մանեանի
այղ մէկ գրուագի
սաՀմաննե -
բուն
մէք։
18(3
1930,
մօտ
05
տարի անցաւ ա–
ռաքին պատումի
Հ րատարա
կութեան վբա,
յէն, ել սակայն մեբ բերանացի
. բանա -
Հիլսռւթեան
այս գլոլխ - դոբծոցի Հա -
մապատումբ
,
ամբողքական
ել լրիւ ,
չխմ բադրուեցալ
;
1880 - 1915
մամ անակա շբքանին
ձեւա
կերպուեցաւ
եւ ծաղկեցաւ
մեր արդի գը–
րականութիւնր
(արեւելեան եւ արեւմա -
եան) , սակայն
մեր աղդային
վէպին
Հետքր
(բացի
թումանեանի
Հատուա -
^քէն)
, չէք ղտներ այգ
դրականութեան
մէք։
ՅովՀ. Թումանեանի
Հրատարակած
Հատուածն ալ նկատուեցալ
ոբպէս ման ֊
կական
գրականութիւն
, Հէքեաթ ուչա -
փազանցոլթիւն
, եւ այգպէս տ,
րմբոնր–
լեց
ալ մեբ դիւցաղնավէպր
.
Գիտուն ել բանիմաց
բանասէր
մտաւո^
րականներբ
միայն
կրցան
ծանօթանալ
եւ
ըմբռնել
ծաւալն ուխռբքր մեր
աղղային
վէպին.եւ
նոլիբուեցան
անոր
Հաւաքման
ու դիտական
վերլուծման
: Այո
բանիմաց
մտաւորականոլթեան
շարքին
դլուխբ
կանգնած
էին Հին սերունդի
^անի մր
կարկառուն
ղէմքեր,
֊ – Գաբեղին
կաթո–
զիկռս
Ցովսէփեանց
, ՄանուկԱբեղեան
,
իյալաթեան
, Ն– Ադոնց ել կանա յեան , ո–
րոնց
ներշնչումին
կր պարտինք
ազզային
վէպի
ՀամաՀալաք
մեծ Հրատարակոլ
-
թիւնը, որ լոյս
րնծայեց
Հայաստանի
ՊետՀրատբ
, Մ - Աբեղեանի
խմրաղրու ֊
թեամ
բ •
Կ՛
ԱԱԱՈՒՆԻ
բ.
Ան նախ
դիւցագնական
է,
սովորական
վէպ մբ չէ : Հասարակ
պատմութիւն
մբ
կամ
զրոյց
մը չէ , ադդային
դիլցագ -
նավէո) է է
Fonds A.R.A.M
