2
8
Ա Ռ Ա Ջ
ՀԱՐՑԱՐււՆԻՆ ԱՌԻԹՈՎ,
Ակն
Միչէլկ՝՛՛
և""*՛
Մալ.,.էյլէ
ք;,,նր,,ք իք, ՛ւէ՛ւ՛ "՚՚ւ՚ցէ՚՚՚՚լ Հա.,.սլ""1լ
՚ք՚՚՚Հկ՛"
-
նացուեել՛ուն
կ՚սւ՚հիքլ.
շի Հ՚ոլւցնել.՝ քե ֊
• ւո
III.
ւաւ
•ԲՈԻԷԻ
ՋԻ
ԳՐՈԻԻՐ
Ո՞ր
քաՀանան
միամաութիւնր
ոլիաի
ունենար
Հէսրցնելու
իր
ժ
ուլուի
ու
ր՛լ
ի ն ,
Կիրակի
օրուան
իր քարողին
մկք .
֊ – Րարեոլաչա
ա ՚ լ ՚ չ ա յ ի ն ն ե ր
,
ի ն չ
կ՝րսկք
, աոկկ
ե ա ք
«
Հաւաս"ոմք»ր
ար ֊
ա ա ո ա ն ե ՞ մ թկ
չարա՚սոունեմ
: կամ
ն շ ի ՚ ՚ ւ ւ –
րր
ղինիին
մկք թաթի՚ե՞մ
թկ
չթաթիէեմ
... Ջեր
կէորքէիքր
ի՛նհի
Հ ՚ ՚ ՚ ՚ լ ՚ ՚ ւ ՚ ՚ լ ե ց կ ք
նա
մակով
-. Տեսնենք
,
մեհամասնութեամր
ինչ
որոշում
կ ո ւ ա ա ն ք
՚ • •
քցոնարՀաբար
ղիաել
պ ի ա ի
՚ոայի
, որ
«
Տ"ււ""բեր
»/. մեր պ ա ա ո ւ ա կ ա ն
իւ՛է բ՛ս -
դրութեան
Հա բղա
բանբ՝
ո ււրլաղ բ՛ս
կ՚սն
կանոններու
մասին
,
սււ՚իչ
բ՛՛՛ն
չ ի
ն չ ա -
նակեբ
, եթկ ոչ « քուկի
՛ լ ն ե լ » լեւլոէս՛
-
կան
կանոններ
բ եւ սոլս՚սել
մեհամասնու–
թեան
կարհիքին
% Երեւի,
՛քեր
սիրելի,
րն
կե րնե ր բ բսել
է լ ո ւ ՚ լ ե ն •
Զ " ՛
յ ն
բսքւլմաղ
, ձ,,՚լ
՚1ւ
Ասաուձ-լ՚լ
:
Կբ բողոքեմ
:
Լեղունե
բու քե ր ա կ ա ն ա կան
Հ
ի՚քն,սկա
՚1ւ
կանոններլ,
՚, չ
«ձայն
բաէլմալյ
Ֆ
՛՛՛ի
կրնան
առա^ոբ՚լուէւլ
,
,յչ ալ կրնան
ւիովւոխու
-
թեակ՛
ենթարկուիլ՝
ւիուլււղկն
ա՚եւլԿւո՚լ
բաւլմ
ութեան
կամք՛՛՛ի
կում
"՛Կւոր
Հ
ե
ւլինու–
կաւոր
կաբծ՜իքո՚է
<տլ Ցուսաբեբ
էսմրաղբութիլեր
կր
Հաբղնկ
. ԼԼ
.—
^77
^լ՛՛"–
՚սԿ՚ուԿ՚ներբ
՚ լ բ լ ՜
իսադի՞ր
գրենք
թկ մանրաղիր
•
/» . - ֊ -
«/Հ—
մկնկ՞ն^։,
ղրենք
թկ «ամեԿւկն».
Գ
կ ա ֊
բօ՞
գրենք
թկ
կարոյ
եւ ՛Ի • - - Տէագոս—
նեբր
՚լլթագի"բ
՚լրեԿւք
թկ
մանրաղիր
:
ի ՞ ն չ
բոել
է երկու
բաո. ՀայեբկԿւ
ւլիա–
պուլիկ։
ե լլե
լ
Հաբւլնել
Ս՜եհ՜ապաաէււ
ղ ր ա գ կ ա
Տայբենակէւլլ
,
դուն
ո՚^րբ կբ նաի՚րնարես
, քու 1"^լՔ"՚Լ՚1
է
քու
ղիաղաՆովգ
ո՞րբ չվւաակ կ
— ֊ «ամկ
—
նկ՞նձբ
թկ
«ամեԿ՚կ
ն^)ր :
Համաձա՞յն
ես
որ
կարօ,
Մարօ,
Ա ա ք օ
ւլբենք
,
չե՚եկ
կր
նախլՐ՚աբես
կալ՚ո
լ
,
Մ
արո
յ , Սաքո
ք ձե -
ւեբբ
է
Բոլկէւգ
կբ
սսլս՚սենք
:
*Իիակ՞
ք ուր կբ
ՀասԿ՚ինք
- եւ
մ
ե՛լի
Հեա
ալ ուր Հասգոլւլս՚Ն
1լ րլլանք
մե ր լե–
գուն
ե թկ
ոլբէէչԱերն ալ «Տ ո ւսա բեբ-^կԿ՛
օրինակ
աոԿ՚Լլով
ԼլլեԿւ
^Հաբղնեն
իրեԿւղ
գրաւլկ
անե
բ ո ւ ն
,
իոմբ՚ս՚լ
իրներուԿ,
կամ,
էէա րմ աոլե ակ՛ե
բուն
Տ՚լ՚սք
, ի՚^նչ
կ՝բսկք
, «
րարձրաիաԿ՛֊
ղա՞
էլ»
ւլբենք
թկ
«բա
լ՚ձբս՚Վանղ
ա կ» :
«
Ամ
կնչիւն
յ ո ղ՛եակի՛^
լա տ կա
ւլ ե ա լ
աո՚Կ՚ք
թկ
ե՛լակի
: «Բ՛երեւս»ին
աեւլ
«ղուղկ»
ղոբհահե՞նք։
Ո՛՛րբ կբ նաէորկ՚աբկք՝
«՛քր–
չա
էլո ւթա
յի՞ն
բ%
թկ
«մ
շակո
յթա
յին»
բ
. • .
Եւ "՛յս ա ե ս ա կ
Հ արղոլմնե
ր էլրկ/ան
ոււլ–
՚ լ ո ւ ի ՚ լ
Էսեւլճու1լրս՚էլ
, ողորմէէլի
,
ո՚լբալի
իսմբաւլիրներու
ալ
,որոնղ
կաղմաՆ
աասր
աուլնող
լուրին
մ՝ կք աաո
բ ա ե ս
աէլ
սէսալ
կայ
քել՚ականաէլան
,
բաոաէլաԿ՛
եւ
նոյեսկի
ոււլւլաղրաէլան
Ֆրանսական
Ակագեմ
իսքԿ՛
Փա
րէ՚ղէ՛
րաէլաԿւաէլաԿւ
էլաԿ՚՚ւԿ՚Կւէ.
բ ո
՚ էլաՍ
ռղղաղրութե՚ոն
մասին։
Եթկ
Կ՛եղր մր -
Կոսղ՚սհ
ր լ լ ՚ ո յ կր ՚ւՒ1 Բլ՛""
Օ՚/կնեբու
աարող"1
թեամբ
մարղ
ող , որոԿ՚ք
լեգու
ղիաեկ,
եւ պաամա
թիւԿ,
ղիաեԿ՛
:
Ա, գէս՛ո ՛Ա՛ս կ իքլ ՛քբ վ եբոյիշե՚ոլ
Հարղու՚ք–
Կ՚է.լւաԿւ ի ոլաուս՚՚՚էսաԿ՛
։է էլա
յ ո ւ
թ է, ա՛ե
էլաԿ՛–
շեղ
էլս՚ր՚լ
մբ ղբաւլկաԿ։է.բ
եւ
բակւաս
-
աքէւլեԿ՚եբ
•
Այո Է՛Կ՛չր ՛ոյ" բ ՚ " " ր
այ՚ղկս
ղբահ
կ ,
ՀէւՈ՚եւս՚բաբ
• • •
Ու՚լւլաէլրական
էլս՚ԿւոԿւԿւերու
եւ
քեր՚ոէլո՛—
Կէ՚սէլաԿէ
էլուԿաԿւԿւէ,ր՛ւ՛
Հ ա մ ա ր
՛ք է,ւլէւ ա ղէ. -
ւլ՚ւքղ
չէ։Կւ
էլրնար
ք՚քլ՚՚՚լ
բ "՛Կ""
ս ա է՛ ւլ է>Կ՛ ու
՚քրա՚քկ՚որ,
է՚թկ
անոնք
միամամաԿ՚աէլ
ք է ՚ ՚ լ –
ա
աւլ
կ
ա
ալ *են :
Ի՛՛նշ,
եթկ
Աէ՚ամաԿւթօն
, աբկսւծով
մր,
«Հողէ.վաբք»ի
աեգ
«ՀողեւաբքՖ
ղրահ
բ լ –
լ՛որ , էւր ի՚օսքէ՞Կւ
ոլէւաէւ
Հս՛ւաաայէւԿւք
;
// է,ղէւ
ոլւլեղո
լղ էլբԿւաԿ՛
բլլալ
մ ի՛ս
յ՛ե մեր
ւլրարալ՚Կ։
ու ՛ո չէսարՀա
բ ա բ ր
րւողարձա
-
էլօբկկ՛
էււրուղուղաՆ
բաԿւասկրԿ՚ել՛Կ՛
ոէ
(ե՛լ—
II
է աւլ
կ անե
րբ :
Ասոր
անոր
էլարհիքր
ս՛յԿւքաԿ՛
էլարժ կ ,
ա լս
մարղին
՚ ^ է ք , "րքս՚Կ՛
Ֆ ր ա ն ս ա
մեհ–
ւ լ ՚ ո ծ ե՛
« Հ ո ւ յ ՚ լ ի է լ ս , մայղիէլս
»
/ " " " լ
Հ ՛ ՛ ՛ յ
ա՛լ
ու Կւ էլամ Ամե րէւ էլա
մեհ՜
ղահ
եւ
«
էլլւ
ի ՚ օ ս ՚ ս մ , էլբ թօսաս՝»
րսող
ս՚Կ՚ոբ
եղբայ
-
բ՚սէլղիկէ
էլա
րհ իքր Հա լեբկնէւ
մասին
• . •
Բ ե ր ա
էլսւն ո ւթիւԿւբ
քուկի
չ ի գրուիբ
:
ԲԱՆԻ՛՛
ՀՈԳԻ ՄՆԱՑԵՐ է
Ջեմ
էլարհե
ր , որ « Ա ո ւ ո ա բ ե բՖէւ
էսմ
րսւ–
ղբութէււնբ
լրք^ք՚ԷԿ՛
կբ տ ա լ ա ա ա յ , թկ
էլ՚ոբէ՚լէ՛
կ իբ տաբղաբա՚եր
ուոացալ
«մե —
ծ^^եբսէ՚ե
եւ. «սլդաիէլ՚^նեբուն
-
֊
«իրաւ^նե–
րուԿւ
ե լ «սոլա»ե
րաԿւ
էլամ քո վ եւ ա -
Կ՛ ոԿւղ ք՛՛լկ " ՛է ՚" ր՛ք
"՚ ա՛" էլան
վւաի
ո էս ՛ւ ւ -
թէււԿւներ
մաղնել
մեր
քե ք ա կ ա ն ա
թեաԿւ
՝,իմնակս՚ն
էլաԿ՚ոԿ՚նեբուն
մկք։
Աւե
լէւ ա ր ա մ աղ էւր եմ Հ ա ւ ա աալու
, թկ
՛ք ել՛
րԿ՚կեբներբ
էլոլւլեԿւ
ս տ ո ւղե
լ էլարւլ
մբ
մարւլոց
Հա
յէ. րկկւաղ
էւտու
թ
ի լ ն բ : Եւ
վ
բս~
ա ա Հ
եԿւ , ոբ ֊,ա/եբկկւ
ղիտղոզ
Հեղէւնտկա–
լ ո ր՛ե է. ր պիտի
տ՚՚ւկ,
է՚րէէԿւղ աէ^կա
լահ
սլա֊
տասիսս՚ննէ,րր
եւ ս լ ի ՚ ո ի
բսեն
•
-
Աք"
,
՚լրեղկք
կարօ , բայց
կ՚որոյի
, ^
Ա ա ր օ , բայղ
Մարոյի
...
Աչ թկ
Կ՚որօյի
, ;
Մ ՚ ո ր օ յ ի
...
Կրէլնեմ
անւլամ
մբ եւս , որ
քեբաէլաԿւա—
էլա՚ե
էլաԿ՚ոԿւԿւերբ
քու կ էւ չեն էլր՚եաբ
ւլ րր -
" ՛ ի լ • ԱՀս՚ւասէւէլ
քակլի
մր էլաԿաններ
, ււ–
բ ո ն ւ յ ղկմ մե՛լան
շէ, լ ոշ միայն
իմ
աստա–
էլ՛ւ՛ է՛քէ" Կւ կ , ս՛ յլե
I. տղ
ի տու
թ ի ՛Կ՛ .
Հ " ՚ յ ^ բ կ ն ի
՚ ^ ՚ կ ք ,
երէլու
«սւյր»եբ
ի -
բարու
շեկ՛
էլրնար
է լ ղ ո լ ի լ ։
Աւրեմ՛ն
, ր ա •-
ւյաբձակօրկ
ն սէսալ
կ
՛Ա՛ել
աւք էւ (ււսս1ր -
ղար, ւսւ1՚եքւաա|ւաց . ա մ՛հ ն աանիլւա ւ • • •
Հ՚"Տ^բկնի
՛մկք,
«էոյբ»ին
ա ք
էլողմբ
շ ի
էլրԿւար
՛լալ
ուրիշ
ձայնաւոր
մր , ա -
ոանղ
Հ յ ի ^ ի ն
օմա՚եղաէլա
թեաԿ,
:
ՈւբեմԿ,,
" ի ՚ ա լ են
ձիթաիւղ , ինքնաեււ
բ ա ո ե ր բ
...
Հ՚"յ^՜րԼ^1՛
՚^՚Կք-ւ
ա ա ո ի ն
օղնու
-
թեամբ
բ ա ր գ բ ա ռ չէւ շինուիբ
:
Ուրեմն
ս ի ՚ ՚ ո լ ե՛ե
անդլօսաքսոն , թլւքօււաս
ձեւե–
|ւը ...
(կ՛ր
"՚րմատ
րաոիկլ
մ
՛կք
«"ւ »
մ
՛բ
կ՚՚՚յ , " ՛ յ ՛ ՛
«"՚»ն
ահ անւլա
մ՚Կւե
բու է,ւ ր ա ր –
ղ ՛ււ թեաԿւղ
սլա
ր
՚ուլա
յիԿ՛
րս
՝ձաէս
էլբ էք՛՛ր - ՝
սաի,
\ո\ւղ -
ւսյաւոլւ, ջալւ - ջրհլ :
Երբ
ս՚բմաա
բաոին
մկք «ոյ»
կայ ,
այս
«ոյ»ն
« ա
ֆէւ
էլբ
՚էւոէսոլէւ
շ ա ա ան ֊
ղում,
—
լոյս - լուսաւո|ւ, ղոյն - (յունա–
I
ոլւ :
- Երբ ա բ մ ա ա
րս՛ո
իկ, մկք
«/,»
մ
՛ր կայ ^
Ա՛յս
«էւ»ն ալ յաձտի՛
կր
էլ՛,
րս
ոլի
էլեր
-
թ ա յ
— սին - «ընապալւծ , 1յին - կնաԱ՚հ–
ծ ա|ւ • • •
Տուէա
միայն
քանէւ
մբ փ
շբ ս,կ, քե ե ր՝ ա ֊
ոա՚եղ
ր ա ղ ա ռ ա թէ.աԿ։ղ
է, լ ,ք ա՛ե
ր լոմ ա սնո ւ-
թեանղ
մասին
էսօսե
լու
;
Ուրկկ՞
, ո՞ր «մեհ^երկն
սորվեղանք
Ա՛յս
1լաԿւոններր
,
է, թ կ ս ՛ւ ր վ է, ղ ս՚Կւք : Պա -
ա ա ս է ս ա ն բ շ ա տ
սլաբւլ
կ .
Բաւլրա
ա ,ւ ւ ն էւ–
Կւերու,
Ա,քտրԿւէէէսննե
բու , ՛Լա ւլէ, էլե աննե —
/ " " 1
Տկբ
Ա՚եղրկասեաններու
,
Յակոբ
Գուր՚լ
կկ՚նե բու , Գ ա բաղ ա շե աԿ՚Կ՚ե լաւ , Գա–
ւլակ՚ճես՚՚ե՚եեբու
, ԱսատուրԿւէ,բու
տւսրողու.^
թեամր
՝է ա
լե բկկ,ո,ղ կ աԿւեբկ
, ոբոնք
մեբ
ա I, տ ո I ա հ ա էլե ր տ
լէ. ղու
ի՛ե
ւ՛ լ ւլն ռւ
հուհբ
քամ
ահ կին ։
Հասէլնալէ,
կ , ոբ վւ՚եառենք
ղ անենք
այս
Մեհերուն
չավւ
տեղէւ՚եաէլաւ
որ ղբս՚ղկտ
—
ներ,
՝էԱ,յ ե րկնաղկ
տ ն ե
ր եւ անոնղմկ
բա–
ւլւ,,տր՛։՛
թէւլն
ա
՚ լ ե ն ք
էլարւլ
մր կէսնոննե
—
բու
մս՚սէւն,
որոնք
շ ա ա ք՛՛էք՛ կլ՛ ՚էերղնէ,Կւ
՝
ե լ
շէիոթէ,
ւթեան
կբ մատնեն
երէլու
բա՛ւ
ՀայեբկԿւ
՚ չ բ
՚ ՚ ՚ ք բ ։
Բ ա քղ քանի՞
Հալէ, մնա -
՛լեր կ
" ՛ յ ՛ ք
՚էեբունւլկն,
"իբեքի՛
« Յ ՚ ՚ ւ ս ա —
բ ե ր » :
ԼեզաակաԿէ
էս՚եւլի
րԿւե ր ու
մ
՛ասի՛ե
Հեւլի
—
՛ես՛ կաւոր
կարհ
էէք
յ ա յ անո ՛լբ
պկ ա ք
կ
՛լ էւտնա
յ առնու
՚սղե
քաԿ՚է։
մ ր
ուրիշ
լէ՛
ղու–
նեբ
ալ : Աբաէտետեւ
, շ ա տ մբ կանոննե
—
բու
մէք, ՛քեղի
հանօթ
լեղուներոլ
ք ե ր ա -
կա՚եութ
էււննե րր
մ
՛իեւնոյն
ոլւլիկն
կքչ.
քա
լեն ։
Ամ՚կ՚ե
ոլալէէսւլայի
՚քկք,
ւղկտք
չկ ապա
-
էէւնէւլ
կարհ
իքին
էլամ
քուկէւ՚ե
այնպիսի
ա
՚եձելւէււ
, որո՛եք
Հայերկն
չեե
դիէոեր
եթկ
Հա
քեբկն
դիաԿէՈէլ
էլբ Կւչանակկ
եւ ,
ի
Հարէլկ
, ///. նշանակկ
Հայերկնի
նբբ–
բութեաԿւղ
Հետ
մ
տե
րմաղահ
բ Ա ա լ :
(Լմկնկն
տ ա ք լ ա ն գ ա ւ ո ր
ւլբաւլկտն
ան -
ւլամ
՜ էւրա
լէւ լկէք
շունէ,
«էւմ
էլ
"ւրհ
իքո՚է"
ա ս ի կ ա
շէ,ա,ոէլ
կ» պատ,սէէէսանելու
«
Տ՛"–
սաբեր՝Տ>ի
Հարղարանին
, երբ չէւ ՛լիտեր,
Օ–
րինակ
, տ ա բ ր ե բութ
իւններր
«Կ,՚ս
իէկիԿ՚»իԿ՛
եւ
«
նաէսոբւլ
»ին
, «ւլեռ»էւԿւ
եւ «տաէլսւ
-
լինգին,
«իբբ»է՚ն
ե լ «իբբեւ
^ին
, «թեբե
-
է
բս
–»իկ, եւ
«ւլու
ղկ»իԿւ , «րաւ»իկէ
եւ
«եր -
րեք»ին
, «որեւկ»ին
եւ «ոեւկֆին
։
Ու– չկ սորվահ,
որ «նմանէին
«րնկեբր»
"րոշիշ
յօ՚լ
շաոնեբ
,
ր ՚ ս յ ղ
«նո
^»է։Կւ
«բւս
բե
կամ
բՖ
էլառնկ
:
Բոլկնեբով
մեբ լեւլուն
չեԿւք
կբնար
բս՛–
բեէլաբղել։
Ըսել
էլ՝ուղիի՝
բոլմել,
բնէլե՛ր
«Ցուսսւբեբ»
;
ԵԻՐՈՊԱՅԻ
Մնսւյյեալլւ յա ջ որ դ ո վ )
ԵԼՄՏԱԿԱ՜էյ
ՖՐԱՆՔԸ՝ ձՍՍՏՍՏՈհՆ
•
Ներէլայ
ֆ ր ՚ " ն ք լ ւ
էլ
,,,մ՛
մօաերս
շ ր ք ՚ ո -
ւլա
յութեաԿէ
՛ լ ր ՚ ՚ ՚ - ե լ ի ք
առաքի՚եին
Հարիլ
-
րասլաւոիկբ
արմուլ
՛եոր
«հէս
՚եր»
ֆրանքր
,
մե ր ա յսօրոլ՚սԿէ
տե սո՛ թ ե ա ե
Հ
ամ ա
ր ՛եո
յ ն
ԿւշաԿ՚ա
կութ
իւնր
ոլԿւէ՚Կ՛ : Անո՚եղ
ասէրր1է
բու–
թ է՛ լկէ լ՛
թ ո ւա բ աԿւա կա՚ե կ
ՓոբձեԿ՚ք
բ ա ց ա տ ր ե լ
ֆրաԿ՚քի՚ե
օբրսէէւօրէ
էլօ բ ա ն ա լ ո ւ ն
պաաճս՚ռԿէերր
Անոլբս՚նալէէ
կ ՛ւբ Փինկի
ո ւ ւ լ ւլա
ւէւ սէէւ ե լ –
էէ տական
էոն
ա է, ս ա էլան ա
մ
լ՛ է։ ւլ քա կակ,
հբ—
լ՛ա՛լ
է՛րբ եւ անոր
աԿ՛
մ էւ քա
էլ աԿ՛
ւլ
ոբհ՛"
էլ
ր ՛էէ—
թէււնր
Հաւքէււէլբանք"՚է
՚ է ի ՚ ՚ ք ս ՚ ւ ֊ ո ր ո ւ ա հ
կ
՚^ իք ""լ՛լա
լէ՚Կ՛
՛լ րւ"մ աա էէ բ ա
էլսւն
շրքէսնաէլ
—
Կ՛ե բ՛է լ էլո ղւքկ : Գիա 1,'եք
արւլ կ՛ե էէ ր
Անէլ -
լ ի ո յ ,
Գերմանիոյ,
Պելմէւոյ
եւ
Հո
լան
-
տայէ,
աղ,լս՛
յիկ,
ղ
բ,,էմ
ատուԿէե րբ
աոաքիԿ,
^ ք
՚ կ ն
Ֆր՚սնսս՛
յ ի
ա ր ա մ
էսւլ
ր է, ցէւն
250
մէ, -
լիո՚ե
էոոլարի
փ ո
թ ա տ ո ււէ ւթ էւլԿէ
մբ :
Ալելէւ
էէեբքր
ամեբէէկեան
գ բ տ մ ա ա ո լ ն ե ր
իրենց
էլա
ր էլին ե րէլու
Հարիւր
միլէւոն
տոլարի
էէաբկ
մ՛բ բո՚ցիԿէ , եւ ամսուան
մբ
բնթաց–
քի՛ն
Ֆ բ ՚ ՚ ՚ ն ս ա
յ ի
աղէլ
. ղ րէէէմ աաւէւԿւր
էքէոս՚Կ՛
ւլրեթկ
երեք
Հարիւր
մէւլէէ՚էն
տէւլարէւ
էէլատէլառելի
՛լ ում ա ր մբ
նե րէլա
րսցնոգ
ֆրանսաէլան
էլ րամ
աղլուէսնե
բ կամ՛
պա -
Տանքնեբ
, որոնք
ա ր տ ա ս ա Հ մ ա ն
ա պ ս ՚ է է տ ա -
Կէահ
ԿԷ՛Կ՛։ Եթկ
աւելցնենք
արղկն
Օւիիս
տր ՇանԺին
մօտ
գ ա ն ո
լո՛ւ
երկու
Հարիւբ
միլիոն
տոլաբբ
(Ֆոն Ա1ր սիասլիլիէլա -
սիոն տէ շանԺ)
պիտի
տեսնենք
թկ ֆբ -
բաԿէքի
ներկէս
յ
եւ յուսանք
վ ե
բքնական
- ֊ արմ կ քին
ւղւս շտպանոլթեան
Հւսմաբ
ւլրեթկ
մկէլ
միլփաո
աոլարի
պէսՀեստ
մբ
կաղմ
ուահ
կ : Այսպիսէւ
պաՀ եստէէ մր ղո֊
յութիւնբ
ինքնիԿէ
կր բւսլկ
յուսա
Հ
ատեցբ–
ն ե լ ւ ւ լ
ֆրանքէէն
՛լկմ
շաՀ
ա
։լ էւա լլ
ւ
թի
ւ ն
էքաէլմէսկե
բ պ ե լու
մ աաւլ բէէ ւթ
էէն
էէւԿէեցոգ
-
նեբբ :
Օտար
պա
չտօնա
կաԿէ
ւէ ս տ ա Հ էէ ւթ էէ լԿւ
ր իր
անմիքակէսն
աէլէլե
ց էււթ
էււնր
ունեցահ
է
՛եաեւ
կացէէւթեան
իրաղեկ
եւ
աբաէլօրկն
Հաշուել
ւլէւտցոէլ
գբաէք ա ՛ոկ ր ե ր ւէ լ
վբ՚սլ
արթնց՚եելով
ան՚էԿ՚ց
լ՛՛ւր
ք եւ
ւլ
րակաԿ՛
Հետաքբքրւէւթէււնր
ֆրաԿւքին
ւէրէսյ :
Այս–
սլ էէէք Ոէէ ալ
շէէէ
րմ
ման
մ կք
էլ բ էէ ււսհ կ նեբ -
քէ՛ն
էլրամական
էէ ս տ ա Հ ո լ թ
ի ւ ն ր ,
աքն
աս—
տիձէս
՚ե
որ Աէբլ.
Գրամաաու՚եբ
( Պանք ար
յ|)րանս)
կարիք
շկ տ ե ս ա հ
օ ա ա ր
՛էա րկե
րր
էլամ
փոթաաւէւ
՚էւթիւններր
, ււ շ էս լ էւր "լա~
Հեստ
էէ ոսէլին
ղօրակէէ
շ ի
եԿէթարէլե
լու :
Նաի
՚՚էբղ
շէսբթէէւ
մկք ալ
| 1Տ - 23
Յ ՚ ՚ ւ ն –
էէ լար
I (Տ1
մ ի լիաո
ֆրանք
թ
՚ լ թ ՚ " ՚ լ
ք
՛ա՛ք
Հ բ–
րէՍէէլաբա
էլկն ե էէէ քւսշահ
կ :
ԳբամաէլաԿէ
էլ՛ս ց ո լ թ ե ան
առէէէլքութիէնր
՚եէլաաէէ.
էսոնելով
,
ելմաաէլան
նւսէսա —
բարոլթիւնբ
ոլաշսէհ
կ
րաւբք
էէէւլան
՛քիւ֊—
րէէւ
թիլններ
րեհա
քե լ օ տ ա ր
ղբամ՛
աւլլոլէս—
՚եերու
նեբահումին
եւ ՛լորհահութեաԿ՛
եւ
՚ ի ե լ ՚ ք
՛քնե
լ ՛լ էէ
լ ո ւ
թ էէ էն
ուԿւէ,ցուլ
"եւլմում
—
նե
բուն
մ կ էլ մասին
:
Աբ՚ք
է ՚ ՚ - ն ք ր
՚ "
ք՛՛ք
Լ ^
իսէլ
դգալի
կ : Օաար
գրամէսէոկ
ր ե լ ։
սկսահ
են
գնել
Փարիղի
սակարանէէն
ւլոբհաոնու—
թեաԿւց
ե ն թ ա կ ա
ք
ր ամնե
թ ո ււլ
թ ե բ ,
որոնց
ԱՇխԱՐձԻ
ԱՄԵՆԱԳԺԲԱՒ՚Տ ԵՐԿԻՐԸ
եՒ ԱՄեւԱԴԺՒԱխՏ Ժ-ՈԴ-ՈՎ.ՈՒՐԴԸ
ծերունին
որղուն
տե սն է, լո վ
մեռնում
կ
յուղմունքից
, ԱէլասիԿ՛
կլ
բնէլնում
է
պարսիկ
մ՚ս՚րգասպաԿէի
ձեռքր
:
էձակատաւլ
իրր վիճակել
է լ,
ԱբոէիեաԿէիԿ՛
Հէսնգէս
գ ա լ տնցողիկ
շբքան՚էւմ
, երբ Հալ
մողովէււբղբ
բաղմ ա գ ա ր եան տաո
ապանք—
ներից
յետոյ՝
նոբ էբ սկսել
էլիմել
՚լկպէ՛
լ ո յ ս ՛՛լ ՚^շաէլոյթ
:
|
Ար՛՛՛ք
եանի
էՍշակե րան ու շա բ ո ւնա
էլուլբ
Պերճ
Պոօշեանն
կր , ռրին
առանձին
տ ե ղ
է պ ա տ կ ա ն ո ւ մ
՜՛այ
ղ ե
էլսէ
ր ո ւ ե ս ա ա կան ղբ–
բակէսնէէւթեաԿէ
մկք : Նա
աղւչաւլրագկտ
՚իիպասան
կ : Նրա էէկպեբր
հաԿէօթացնում
են
էքեղ Եր
եւ անի նա
Հանէլ
ի , որի
բԿւիէլն
է նա , մոէլոէէրգի
էլէ,էսնքին
,
տ ն ա ե ս է ո կ տ ն
գրութեան
ր ,
ս աէո ր՛է քթներիկէ
եւա
յլն
։
ԱյԿէպիսի
տմ էոէէւթեէէէմբ
ու մանրամաս
—
Կէու թիւննե բով է նա նէլա րաէլր
ւււմ
ւլի է
՛լա
կան
աԿւպաճոյճ
կեանքբ,
այնպկս
է
նա
կ ա ր ո ւլան
ում
կանղնե
լ Հ ա ս ա բ ա կ
մ ո էլո
վբ
գի
տ ե ս ա կ կ ա ի
վրայ,
որ կ ա բ գ ա լ ո վ
նրա
գիրքբ՝
կարող
ես յստակ
պ ա տ կ ե ր ա ց ն ե լ
Հա
յ
ղ ի լէլ՚ս ց իԿէ ե ր ի
կեանքբ
: Նբա
երկե —
րից
շէստերբ
թսւրղմանուահ
են ե ւ ր ո պ ա
—
կան
լեզռլներռէէ
; Ա ր ա «Աօս
ե լ Վ ա բ գ ի -
թ ե ր » , «Հացի
իէնղիբ»
, «կռուէւ,հ
՛ող ի կ » ,
« ՇաՀկն », «Ցեցեր»
եւ
միւս
էէկպերբ
շւււէո
բաբձբ
են ւլնաՀատոլմ
Հայերբ
։
1900
թէէւականին՝
Հայերբ
տօնեցին
նբ–
ր ա
էլբաէլան
էլորհունկոլթեան
^(^ամեայ
յոբէ,լեանր
: Գրակէ,,կ՚էէլթեաԿ՛
բ ն ա դ ա ւ ա -
ռում
էէէշէսա տե
լու
Հետ
մէւ ասին
նա
շ ա ա
ւք ա մ ա ն ա էչ կ յատկացբել
նաեւ
լլւէսղրու—
թեանբ
: Նա
«Հայաստանի»
ղչխաւ
որ աշ–
էսատակիցկլեբից
մկ կԿւ կբ եւ
՜՛ԱրհրուԿէու
« Մ
շակ
»
թերթի
էսմ
բա՚լրակիցբ
:
Շասւ
կ
ղրել
նա «Արձագանք»ոլմ
, որր
ռաւչմա–
էչան
իշխանոլթիլնբ
վւակեց
աոյալկտ
,
«
Ա՚եւչէէլ
»էււմ
,
«
Տ ա բ ա ղ » ո ւ մ
, « Ա՛լ ֊
բիւ֊բ
»ում
,
ելայլկ,
Ոբպկս
Աբովեանի
տ ե տ ե ւ ո ր գ
, նա շա -
րոլնաէչեց
ւլար։չացնել,
լրացնել
ու կա"""–
րե
լաւլ
ոբհե
լ նոր լեղուն
, դ
բա
Համ
ար ըս–
էոանալով
ա ս տ ո ւ ա հ ա
րանռւթեան
ու Հ՛" —
յ՛՛ք/
՛Լ" ՛՜է
՚քաւչ իստբւէսէ,
կո
շում
\\^)աէչաԿէ թ ոլա կանն
է, բբ րաւլմ
աթիւ
տա–
էչանէլաւո
ր
Հ բապա
ր ա կէէէ խօսնե
ր են
աալիս
Հ^այասաանին
: Աա • Ն՚՚՚՚լարեաԿւր
եւ ՝,իա—
Կէէսլէէ տ բապա
ր ա կ ա թ օ ս ւււ
բանաստեէլհ
Միք՚սյկլ
Ն՚ոլբանքլեաԿւբ
Մոսկէէւայում
Հր–
ր ա տար
է" կում
են
էսիսա
արմ
աաակաԿ՛
«
Հիէ.ս ի ս ա փ ա
յ լք)
ամսաղիբբ։
Նրա
լ ՛ ՛ յ "
տեսնեչլ,
գմգոՀ
ութեան
ալիք
բալէձլ,ացբ–
րեց
Հա
յ
Հ ո գ ե լ ո ր ա կանո
լթ
եան
շրքանա
—
էլում
, որն ամկն
ինչ ա ր ե ց այղ
ամսաղի–
ԲԲ
փաէլել
տալու
Համաբ
: Աւ
ւլսէ
տեւլի
ունեցաւ
1864^1» :
Նալբ՚սնւլեաԿւր
մեւլա
- |
դբուեց
պեաական
յանցանքի
մկք եւ մի
քանի
աարի
բաԿւաարկութիւն
կբելսւ
ց յե
տո
յ մեոէսւ
թււքախտից
:
Նոյն
մամանակ
Վ ա ր ա գ ի
վանքոլմ
\ թ ՜ ի ւ ֊ բ քտՀ ա յաստան
)
յա
յտԿէի
բ ա ր ո
յաէսօս
իլ բիմեանր
( յետաէլա
յւււմ
կաթոէլիկոս)
սկսում
կ Հ ր ա տ ա ր ա կ ե լ
«Աբհռլի
՛Լա ս ֊
պուրա/լանի»
ամսաղիբբ,
որն էւր քարող
-
ներ ով մեհապկս
օղնեց
Հ ա յկական
՛լա
ր -
թօնքին
(1860 - 1870) :
Այգ
մամանա
կա
՛ր քանոլմ
ա ռ Հ ա ս ա ր ա կ
երեւան
են ղ ա -
լ ի "
բաղմաթիլ
Հայկական
պարբեբաէլաԿւ—
Կ-եր
, հնէէւնգ
եԿէ առնում
շւսէո նէւր
էէւմեբ
,
բայց
եէ. միամամ
ա ն ա կ դա
աւչդ
ա
քին շ"–
էէէէնիդմի
ռւ կղերական
մո
լո բ ու թ իւննե
ր
էւ
շրքան
կ
:
Այդ
ոլդղոլթիւնր
ա ռ ա ն ձ ն ա պ կ ս ;
ւլա
յտուն
էլե բպոէէ
դ ր սեւս
րուե
ց
1^ա կան
թուականնեբի
սկդբին
: Թիֆլէէսեցի
երի -
էոասաբէլ
դ ի տ ն ա կ ա ն
Աբհրունին
,
Հ ս ՛ յ ւ լ ե լ – .
րերւլէէ
Համալսա
բանն
աւարտե
լուց
յետո
ք ,
ա՛շին
Հիմն՛է
ւմ կ մ ի
նոր թեբթ,
«Մբ -
շՍէէլ» , է,ւ ի ր շոլրքկէ կ Համսէխմրում
ա -
էլւստական
- արմաւոաէլան
ե բ է ւ տ ա ս ա բղ ու–
թիւնբ :
Այս
թմբակբ
պաՀ պանռւլա
կան
«Մեւլոլ
Հա յաստանի»
էւ խմբակի
իսկական
Հա -
քքէէտնեան
էր
: Գրանից
յեաոյ
դալիս
կբ
<՚. Նոբ Գարր », րայց
ո չ այԿ՚քան
յետա ֊
ւլէւմաէլան
ողւււէ
: Գրանց
միքեւ
սէլօուեց
՚ է ՚ " յ Ք * * ՚ Ո Լ – >
մինչեւ
էէր «ւՄեզու
Հայաստէս–
Կ՚Լէ»ն աապալուեց
:
Հայերբ
պկտք
է չնռբՀակաչ
լինեն
«Մը^
շաէչ»ի
էսմ բա կին բաւլմ աթիւ
տաւլանդ ա -
ւ ո ր
դրոէչնեբի
Հաւքար
, էէնչպկս
օբինա/լ
Րաֆֆին
(Տակոբ
Ա՚ելիք - Տակոբեէսն)
,
ււբ ամենանշանաւոր
տայ վիպաէէանն կ եւ
Արհ բունոլ
մօաիկ
բարեկամբ :
Նա
հԿէուել
կ
ՊարսէլւսՀայաստէսնոէ
մ ,
բայց
արւլկ՚ե
՚ ի ա ւ լ
ե բիտասա րւլութեէսն
բ
վէոխադբւէւել
Լիուսաստան
, ւււբ ե ւ անց է
կացբել իբ Ոէլք կեանքբ
(1835 ֊ 1888) :
Գրական
մառանդ
ւււթէէլԿւբ.,
ււր
Րաֆֆին
թոգեչ կ իբ մււգովրգին
, մեհ կ ււլ րազ ՜–
մաղան
, բա
յց
ամ ենալէսւբ
ա յն
ւլ որհեբն
են , ոբւէԿէց մկք նս, ւղսէ շտ պէ,էն ո ււք կ Տաճ
—
էլատայերին
պ ա ա էլե բ ե լո
էի
նբա՚եց
հտնր
էէիճակր
եւ
էլմնկ րախէոբ :
« ^՚–
թ " ՚ լ
Կ ^ Յ Յ ^ ՚ ն ալն դբիշկէերր
, որ
Կւոր
Հէէէլի
կր նեբշնշեն
մեէլ
, որ
էլբ
նէ,րււ—
ւլ Լ Կւ մեր սպառահ
ոլմեբբ
ե լ
կր
հտԿւօթա–
ցկէեն էլեանքի
իբական
սլա տ կե ր ի Հետ եւ
էչբ պաարասաեն
մեղ
մարղ
շինել
մ՚ւէ,բգ—
քլա
յ ի ն
բոլոր
կատարե
լ ւ ւ լ թ
իւննե բոէէ » ,
սէսում
կ Րաֆֆու
«Ջալալ$ղ,լ
էւնի
» Հճ -
բոսնեբից
մկկբ, եէ ինքր այդ ՚ / / " " / / ՛
Ի՜
էէէկ ա^ կ ։
Հա
ք էէէէ պաս
ակ՛ն ե րէւ մկ ք չ ի եւլել "շ մ կ–
էլբ
, էէրն իր
ստե՚լհաէլ
ւէրհոէ
թեան
մկքշօշա–
՛իկ բ որեւկ
Հ րաա
սւ ււլ տարց
3"–Օք
՚ոալոէէ
իլւաէլանութեան
կենէլաԿէի
էւլատէլերր
, է,բբ
ւլ իմ կբ
մ ո՚լւէէիրղ ին՝
ղւէէ ր թ ե ցնե լ,է էէ
Կւրա
կենսէ,ւ րաէսէւէ թիւնր
, էէւ ււ էլէէ է^էութիւնկլ
Ու
ե ռ ա ն ղբ
՚.
(12 Շար–)
ՌԱՅՆԻԱ
Fonds A.R.A.M