Շ Ա Բ Ա Թ
8
ԱտճոժԽո
€է ձճէո'տեէ^^է^օո : 32.
ձ« 7քատ€ -
Բձ(^1Տ՚9՛
^Հ4
օ ո ճ ե
6 Ո 1 9 2 5
ք^. Շ. Տ61ո6 57 2731
7616բհ. : ք»110. 86 - 60
0. Շ. Բ. 1
>3քւտ
15069-82
0
I՛ Ա Թ հ Ր Թ
Հխ ա ա դիր ՛
ՇՍ Տ ՍՐէ ;
մՒ Ս Ա ք ե Ա 1
ք^ԱԺԱ՚ՆՈՐԴԱԳՐՈԻԹԻՒՆ
քհրաՏսա են դ ազո ւթն ե ր , տարեկան 3500 ֆ ր * վեցամս– 1900
Արտասահման՝ տարեկան 4000 ֆ ր ա ն ք ։
Հատը 15 ֆ ր *
8
ք Տ V 6 I ^ 6 ^
1 1 9 5 8 ։
34ՐՈ- ՏԱՐԻ ֊ ԹԻԻ 8114
ւ=օոժՅէ€Աք : տ^^>VV^I^^« ք^ււտտ^ւ<ԱՒ4
՚նՈԵ ՇՐՋԱ՚Օ, 14ՐԴ. ՏԱՐԻ, ԹԻՒ 3915;
ՕՐՈՒԱՆ
ԽՕԱԲԸ
Դ ՍՆԻէ Լ Վ.ԱՐՈԻԺԱՆ
« • • - Ե
Լ հիմա ահաւասիկ երեք տարի
է՜ Պել^իքա Կանտի համալսարանն եմ ե ւ
կ ՚ ռ ւ ս ա նիմ «՚քոսղաքական եւ րնկերական
գ ի տ ո ւթիւնն ե ր » ը » ;
Այ"
տողԼ րր կր դրէ ր կան ակն
մ եէէա -
նուն
րանսւսաեղծ-ր
Ր՝էոդիկին՝
1
Ն " յ ՚
1908
թուակիր
նամակի
մր մէշ,
աալով
իր ինքնակենսադ
րութիւնր
, անոր
կւլ ե
լով
իր
Հրաշալի
քերթուածներէ
ն մէկր՝
կա
րօտի նամակ-
Կը գ րրէ մայր ս
«Ո՛վ իմ սրդեակրս ՚
պանդուխտ.
Դ ե ո
մին չ ե ւ ե՛՛րբ պիա՛ անծ՜անօթ֊ լուսնի
տակ
Օրերդ անցնին, դհււ մինչեւ ե ՞ ր բ հեց
դ ըլօ ւ խ դ
էս չր ս եղմեմ լանջքիս տաք :
Վարուժանն
ալ ոդեւորուած՜
էր
" ՛ յ ն
իւարոլսիկ
աղաաութենէն
, որուն
լ
" ՚ ^ լ 1 Լ
է
՚կսաձ՛ էր վ՛ չի
լ օսմանեան
լայնահ՜աւալ
կայսրութեան
ւ1՝ է կ ծայրէն
միւսր,
իրրեւ
Հեաեւանք
1908^
Ա աՀմանադ. ր ութեան
տ
Ի/անղավասութիլնը
շա՜ա անկեղծ էր
ու ինքնարսւթ
մանաւանդ
Հայերուն
մօա,
որոնք
դե
՛լ
ձէ ին մոռցած
Համիաեան
՝>ււ/ —
մաաարած
շարդե
րր
թրքաՀա
յաս
աանի
մէշ:
Րացուած
էին րանաերու
ւլ ուռները ,
էսքսորավա
քրերէն արձակուած
է ին
քեղա–
փոթականներր
, շնշուած էր դրաքննոլ
—
թիւնր,
թորաակոլած
էին շինական՝ ։դա -
րիսսվնե
րր , «արդ
ի լոլած»
Ղ է Բ ՈԼ
կ՝"՚Լ"~
ւլէ ին Հրասլարակր,
մաաւորական
կասլ կր
•^ւսսաաաուէ ր արաասաՀմանի
Հ ե սւ
« - • . Եւ ահաւասիկ
Րոնա կ ալութե ան
սուրր մաքի եղբ այրնե ր ո ւ ս մէջաեղ խոր–
տ ակռւեցաւ եւ անհետացաւ»
կր ղըէր
-.
Վարուժան
նոյն
նամակին
մէշ
(Ամէնուն |
Տ ա ր ե ց ոյցը , 1909,
էշ
7 8 ) ։
\
Ձ.արթօնքի այդ նոր շրշանի
ամէնէն
մեծ
|
յայանոլթիւնր
եւլաւ
՚իանիէլ
Վարուժան
, .
որ շա՛ա երիտասարդ
տարիքէն՝
՚ւ՚՚վՐ" —
ւյական
դ րասե ղտններէն
սկսած էր դ ր ե լ ֊ յ
Րազմավէպ . Անահիտ, օիրակ . Օ՚ազմիկ
ել
Հ ա յր ե նի ք
(
անմատչելի՝
Համիտեան
շրշանին
)
՝. ր ա աա
ր ա կե ր է ին իր րանտս -
աեդծութի՚ւններր
:
« Մ– Ո՚ափայէլեանի մ է յ է որ ճանչցած՜
հմ յեւլա փոխութե ան ռդին . կարդալով Ժ–
Ժ • Ո՚ուսօն , Թոլստօն ե ւ
«Դրօշակ^ը՝
հա–
դ արումէ կ դէ1ուարութեաւքբ» :
Շաա
կանոլթէն
դինուորադրուած
Հ –3 •
՛իա էակցութեան
դրօշին տակ , Հաւտտա–
րի՛մ մ^աաց անոր դա դա փա րա կան ին մին —
չեւ
իր ելլեր ական
մաՀ ը Ջտնդրրիի րս -
ււլանդ անո ցին
մէշ
31
տա ր ե կանին ։
Ւր սաեւլծադ
ո րծ
ութ
իւննե
ր ը
Հ ա յրենա—
սիրական
են , մարտաչունչ
ունաեւ Հա ֊֊
մամարդկային
,
րնկերվարական
« Հ ա ՚ ց , ացատութի՜՚ւն , արդարռւ -
թ ի ՜ ւ ն » ։
Ու նաելՎյ^է՚՚ծ
.
վ ր է ՜ ժ
կ՝աղադա–
կէ «ՀարսաաՀ արուած
ժոդովուրդ
ր »
Նե –
ւքեսիս^
՚իեՀ արձանին
աոշեւ։
( « Ց ե ղին
սիր տ ը » ) :
Հայրենիքն է , ադատ ու անկաթ
Հայ
րենիքր իրւլերտզոյն
իաէալը։
« Եղե ցնե այ ցրրչ ո վ ե բ դ ե ցի փաոքեր•
՚ ^ ե ց ի ՛ րն ծ ա ՜ յ ,
իմ
Հայրենիք»
Վարուժանի
ստեդծադործ
ՀանՏարր
սաՀման
չի ճանչնար : Իր ներ ^չումնե -
րուն
ակունքր կրփնառէ
Հայ ադդ ի Հե -
րոսական
անցեալին
մէշ֊. Աեր Հին փառ–
քերուն
սլանծացում
ով
էլոլղէ
ոդելորել
նոր
սերունդր
, Հայրենասիրական
կրակր
կ արհարծէ
նոր կարդերոլ աակ
Հասակ
նետո՚լ
երիտասարդներու
սրտին մէշ :
իր
Հեթանո ս երգերը
տակաւին
այսօր
ալ կր վաթորկեն
տարադիր
Հայութեան
Հոդիներր
, ա՚իչ
կը ներարկեն
նաՀանշա–
Փ ԱԼԷ ՊՈՒՐՊՈՆՒ ՍԷՋ ՊԱՅԹԱԾ ;
ՀԱՐՑԱԲՆՆՈՒ
ԹԻՒՆՆԵՐԸ
ԿԸ
ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒԻՆ
Ա եծ
յուդում կր աիրէ փալէ
Պ՚՚ւրսքոնի
մէշ,
ուր աո՚քի օր ռոլմր
մը
սլայթեցաւ։
Ե րեւո յթնե
րր
ցոյց կուտան թէ
ռումրր
լլեաեւլուած էր այնաեւլ
ոճիր
ղործելոլ
Համար :
(հում րր դ րուած
է ր լուացարանին
մ էշ
,
<Ր"Դ1 ւթե,
՛Ր Ք՛
ւն–
դերձաաունր
, որլուացարանին
կցուած
էր,
նմանասլէս
վւճացաւ։
կոարեցան քա —
նի մր ասլակիներ :
Ա լնքան
զօրաւոր էր սլայթոլմը , որ
լուացարանին
ւէրալ դանուած
սրա՝։ին
ա—
թոռներն ու սեղաններր
տեղափոթեց
ալստեղ կր ղտնուէին
նաեւ րնկերվտրա -
կան կուսակցութեան
Հ
ողամչակութեան
լանձնա թում րին
անղամներր։
Լոլացա
—
րանին
դուռր
երեսուն
մ եթր
անդին
թր–
ոաւ : Ա՛ տրղկա
լին կորուստ
չկա
յ :
Ոստի կանութ
իւնր անմիշապէս
Հարցա -
քննութեանց
սկսաւ
ոճրային ալս արար
—
քին
Հեղինակներր
դիմտկաղերծելու
\տ —
ւր : : Ա ասնալռ րապէս
Հարցւ օնն ուե
ռան
քսանի
մօա անձեր , որոնք կր պատկանին
ծա լրա քեղ աշակողմ եան եւ ծա
յրա
յեւլ
ձախակողմեան
չա րժ ո ւմնե ր ո ւ
% Միւս
կ"՚Լ–
մէ , քննութիւն
բացուած է նաեւ
Հիւսի
սային
Ափրիկեցինեբու
շրշանակին
մէշ :
Ակւլբեական
քննո
լթ
ի ւննե բ ո ւն ար-
դիւնքր
տակաւին
ծանօթ չէ :
Տեղական
մամուլր
նկատի առնե լոփ այն
պարադան
որ
ռումրր
դետեղուած
է բ
լուացա
րանխն
մէշ
, վնաս չէր^բնար
Հասցնել
երեսփո -
խաններուն
: Հետեւարաբ՝
« աղդարա -
րութիւն»
մրն էր ան , որուն
Հետեւանք -
ներր
ողբե րղ ական
կրնա
յին
րլլալ ։
Այս
«աղղա րար ութ իւն»ր կ՝ ՐԱա
յ բանա
կին
մասին ծա լր տուած տաք վիճարա -
նութեանց
վաղս րդա
յնին : ^ո
ւղա
դի պու–
թի՞ւն
մբ էր , թէ ցոլցաբարներր
փո բձե–
ցին
տօնել Փետրուար
վեցի տարեդաբձր
,
ինչպէս կըղրէ
«ԼրՄոնտ»։
Ամ էն պարադա
յի մէշ թիստ
քննու - ՜
թիւններ կր կաաարսւին
ծա /բա
յեղական
ւլրեթէ
բոլոբ
կաղմա կերպոլթեանց
շրր —
շանա կներ ուն
մ էշ • ոստիկանապեար ա -
պաՀով է, որ դաւաղիրներր
դիմտկաղերծ
պիաի
րլլան վեբշապէս ;
Օ
ՊՈՒՐԿԻՊԱ,
մամուլի
շաբաթական
իր
ասուլիսին
րնթացքին
րսաւ թէ Ֆրանսա
յի եւ Թ ՛՛ւն ուղի
մ իշեւ
բան ակց
ութ
իւննե
րուն
կարելի է վերսկսիլ;
Հանրապետու -
թեան
նախաղաՀ ր շե շտեղ նաեւ՛
ե բկբին
տնտեսական
ծանր կա ց ո
լթ
ի ւն ր ելառի-
թէն
օղտուելով
աղդանշան
մր տուաւ Ա–
մեբիկայի,
յիչելով
Իք. Միութեան
ե լմ
ր–
աական
առաշար1լներր
արարական
եր —
կիբնեբուն
Հ
եւսնութեան եւ ուծացման
ճամրան
րռնող
ւուսաՀատնեբու
երակներուն
յ
Հացին երդր
Հայբենի
ղիլղին
, մ չա կին
,
Հ ողխ աչթատանքներուն
վւառաբանութէւ–
նրն է .
<,Մշակներն են իմ գ իւղի ս , դաշտի հրցօ՜ր
գաւակներ,
՚յ^րտիԸքներով մար գ արտ ե այ՝ բընո ւթե ա ն
թա ՛ գն են հի ւ ս ե ր ։
Աննման է Վարուժան
: ԱնմաՀ է իր
դործր:
Հա
յ դբտկանութիւնր
միշա Հպարաու -
թեամ
բ եւ պարծանքով
պիտի
յէչէ էր
անունը %
ՀՐԱՆՏ - ԱԱՄՈՒԷԼ
՜Հէ,՚~^–֊,
՛՛է,
֊ յ
- ^ . - ^ ք , - - , •
/ – յ ^
^ ՚ Հ ՚ է ՚ - ք ՚ Ւ ՛ , ք՛է
տ
» . ֊ « օ ՚ . . .
^V>^
5–՛;^
. – լ
յ
Դպնիէլ Վ արուժանի «Արեան յ ա դ թ ա -
նակ»ին բնա գ իրը ՝ որ 1908ին կանաէն
ղրկ ուա ծ է օաւարշ Աիսաք եանի , Պոլիս :
Առայիս անգամ հրատարակուած է 1909–
ին
Ապւլակ
շ ա բ ա թ ա թ ե րթին մէջ :
ԱՐԵԱ՛Ն ՅԱՂԹԱ՚եԱԿ
0
ք^րււնակալն է ր նըստած գահին վ ր այ բ ո
սոր
Շիրմաքար մ ՚ ի ր պատուանդան, ա ՚մ պ
մ՚հո վ անե ա կ •
Հ ա ր ն ե ր ո ՚ ւ ն հեա ան իշխելու է ր սովոր
Ժողո վ ո ւր դ ի մ ՚ ո ր կը ծնանէր նահատակ:
Օուրջն իր յ ա ւ է տ կր բարծրանար ծով
մ՚ ա ր ե ա ն ՝
Զոբ կր խըմ է ՚ ՜ ր : — « Հպատակներուս
սըր ա ի՚ն մէջ
Ամենահին գինին կ ՚ ե ո ա յ ; » — Կ ՚ըս է ր ան •
Ե
Լ
ԿՐ
սրրբ է ր ծիրանիով կլափը գ էջ :
Կը բարձրանա՜ր միշտ ա րիւնն ; Ան կը
գբօսնուբ
Հե րձե լ ո վ տաք հեղուկն ոաքով
զե ր դ
քեղի :
Հոն խ եղդ ո ւ ե լ ո ւ ամէն կասկած է ր ի
գուր
Թա գն արք այի մ՚հ ա մ ա ր դ ր դ ո ւմ չ է ՞
՚
ւիպի–––
Ր ա յց գոհերուն արիւնն ՚ հը գ օ ր , ժըրաջան ,
Դահին հիլքերն կր փրտեցնէր լըոակեաց-
Ե
Լ օր մ ՚ ա լ գայն տապալելով՛ կըլլեց ան
ք^ըռնակալն իր ծ իր ա նւ ոյն մէջ ք ընա ց ա ծ :
1908
Կանա
ԴԱ՚եԻԷԷ ՎԱՐՈԻԺԱ՚Ն
ԳԱՀԻՐԷԻ ՐԱՆԱԿՏ ՈՒ ԹԻՒՆՆԵ
ՐԸ
ԳաՀիրէի
մէշ աեղի
ունեցան
Եմէնի
սլա տուի րակո ւթեան
բանտ կց ո
ւթ
ի ւննե ր ր
ՆախաղաՀ
Նասրի
Հետ։
ինչպնս
ծանօթ
է , Եմէն առաշաբկած
էբ մաս կաղմել Ա֊
րաբ Միացեալ
Հանրապետութեան
: Եմէնի
ղաՀ աժառանղր՝
է լ Պատր
խօսակցոլ
—
թիւննե
րէն ետք յայտարարեց
, թէ "կրդ~
բունքային
Հ տմ աձա
յն ո ւթ ի ւն ր
զոյացած
է արդէն
երկու
երկիրներու
ներկայացու
ցիչներուն
միշեւ:
իչխան
է լ Պաաբ
ղ
Ո
Հ ո ւնա կո ւթ ի ւն
յայտ
նեց եղիպտացի
ղեկավարներուն
Հետ իբ
ունեցած
իսո բՀ բդակցո
լթ
իէնւնե բուն ար —
ղ իւնքին
մասին : Եմէնի
յաբումր՝
Արաբ
Միացեալ
Հան բապետութեան
, անխոր -
Հուրղ. քայլ
մ ր չէ , րսաւ է լ Պատր, այլ
տարուան
մր ուսումնասիրութեան
Հա —
սունցած
ոբոչումր ;
կառավարական
րանրե բ մ բն ալ
յա
յ -
ւէէաբարեց , թէ Աուրիա
լիաղօբած էբ
Նասրր, ոբ խոբՀբդակցի
Եմէնի
պատուի
րակութեան
Հեա : Ն"ր ժոդովներ կր նա֊
իւատեսուին :
Մ իւս
կ"դմէ
Արարիո
յ թաղաւո
բր իր
նեբկա յացուցի
չր ղրկեց
Եմէն
, որպէս ղի
քննէ ստեղծուած
կացութիւնր եւ Եմէնի
րսրումր՝
Արար Ա իացեալ
Հանբապեաու–
թե՚սն
։
ՕԳԱՆԱՒԻ
ԾԱՆՐ ԱՐԿԱԾ
մր պատատ
ե—
ցաւ
առշի օր , Միւնիթ : Անդլիական
օղա—
նաւ
մր որ կրփոխաղրէբ
ֆութպոլի լա–
ւաղոյն
թումբերէն
մէկր՝
Մանչեսթրրի
իսումբր
, կրակ առաւ
ել ինկաւ
տունի
մր
վբայ :
21
մեռեալ կալեւ
23
Վէէբ՚"՚–"Բ
1
որոնց մեծ մասր երիատսարդ
մարղիկ
—
նեբ
են եւ մարղական
լբսւղրուլնեբ :
ՒՇհյԱՆ
ԱԼԻ ԽԱՆ, նոր Աղա
Խանին
Հա
յրր . Փաքիստանի
ներկա յացռլցիչ
նչա
նակուեցաւ
ՄԱԿի
ս օտ
ԱՈՒՐԻՈՅ
թորՀբդարանին
միակ Հա -
մա
յնա ւիար երեսվւոթանր՝
Խալիտ
Պէք —
թ՛՛՛չ, կր րացակա
լէբ
ա Ո
շի
Օ ր ո ւ ա ն
Եբես—
վւոթանական
(իողովէն։
Լաւատեղեակ
ադ—
բիւրներ
կր Հադորղեն թէ Պէքթաչ
Մ ոս–
կուա մեկնած է : Րոլոր
կուսակցութեանց
՚ ս ր ղ
է ք՛՜է
ԷԲ
Արաբական
Ն՛՛բ
Մ
իութեան
մ էշ
կրնա
յ
բացատրել նաե
ի ր
բացակա
յութիւնը
է
ԵՐՈՒԱԱՀԷՄԻ
ՏԱԳՆԱՊԻՆ
ՇՈՒՐՋ
«ԹԱՅՄՋ»Ի
ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆԸ
0
Ստորեւ կուտանք Լոնտոնի
Թայմղիճ
Փհտրուար 1ի խմբա գրա կ անը
Եր"՚֊"ա -
ղէմի
վերջին դ է պք երուն մասին, ՎԵՐԱ -
ՀԱՍՏԱՏՈՒԱԾ ՊԱՏՐԻԱՐ"^ ՄԸ խորա -
գրին աակ– (տեսնել
Յառաշ
Փետր– 4) :
ինչպէս
յաճաթ
ցոյց տուած է պատմու
թիւնը , դիւրին չէ Երուսաղէմի
աչխաբ -
Հտկան մէկ կառավարիչին
Համ ար կրօ -
նական
վէճի
մ ր առթիւ
արձակել
ա
յն -
պիսի վճիռ
մ ր , որ գոՀ ացում տա
յ
րոլոր
կողմերուն : Այսօր քաղաքին
րաժանման
ղ իծ՜ը 3 ո ր գտնան
ի կառավարութեան
կր
ձդէ Ա ուրր Վա յրերր
վարելու
,
ինչպէս
նաեւ ա ւդ առթիւ
անխուսափելիօրէն
ծա–
ղե լիք
կռիւները
կարդա դբե լու
Հ ոդր :
Երկու տարի առաշ
Արթոաոքս
Եկեդե ֊
ց իին
Հ տմ ար նոր պատրիարքի
մր լնա -
րութիւնն
էր , ոբ դժուարութիւն
սաեղ —
ծած
էր - այժմ
կարդր եկած է
Հ"*յ"3
Պատրիարքութեան
: Կէ՚֊բեղ Ր ՚ պատ -
բի՚"ԲՐՐ
փտթճանած էր
1949
Նս
յեմ բերին
,
որմէ քիչ վերշ
Եղիշէ Արքեպ.
Տէրաէբ
եան րնտրւոած էբիրրեւ պտտբիարքա -
կան աեղապաՀ : Աակայն
՚իեց տարի
վեբք^
երբ
անիկա
երկրէն
դուրս կը գտնուէր ,
մբ^ակից
մ ր
Ներսո յեան
արք • արտա -
սաՀմանէն
վերադառնա
լով
իր
կարգին
ւղապւ
՛յ տ ր ո ւե ս ա
լ
Տէրաէբեան
արք. դաաա
բան
դիմեց : Իրեն է նպասա
տրուած
վճիռ մր բեկանուեցաւ
վեբաքն -
նութեան
ատեն , եւ ի վերշ՛՛յ
ղերադոլն
գատարանր
որոշեց, որ վէճր քաղաքա
յին
դաաա րաննե
բու
իբալասո
ւթենէն
գուբս
ւււԼ՚՚՚Լ՚՚՚Լ
կրնար
լուծուի
լ
մ իա
յն
իբրեւ
վարչական
թնդիբ
մր : ինչ որ կատաբ -
ուած է Հիմտ, եւ Նեբսոյեան
արքեպիս -
կոպոս վտարուած է
ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ
ԳԵՐՄԱՆԻՈՅ
Վտբչապետ
Ատրնաուրր
, ոբ Բոթ
ա՝Աղիւբի մէշ
կ՚անցնէր
իր աբձակուրդր,
Փետբոլտր\\—
ին Լուբա
պիտի
երթա
յ , ներկտ
յ
րլլալու
Հտմար Աստուածամօր
եբելման
Հարիւ -
բամ եակի աօնա կատա բութ եանց :
ԱՄԵՐԻԿԱՅԻԲ
կրպատրաստուին
մէկ
թոն
ծան բութ եամր
արուե ստա կան աբ -
բանեակ
մր նեաել
Թոր
Հրթիռով
՚.