Յ Ա Ռ Ա Ջ
        
        
          3
        
        
          Մ Ե
        
        
          ^–
        
        
          ԵՐԻ «)ԱՏԱՆԻ ԷԻ"ն՝ք1
        
        
          կս՚ր
        
        
          ժսւմսւՆակ
        
        
          մը ոը ես,
        
        
          խօսելով
        
        
          ծննդավա
        
        
          յրիս
        
        
          մ ասին , կ՛՚ըսէ է «մեր
        
        
          զի՚֊–
        
        
          ղը » այսսչէս, կամ «մեր
        
        
          դի՚-՚չը»
        
        
          ՛ս յն -
        
        
          սլէս։ Օր մ ըն ալ Հայրենակիցներս
        
        
          բողոք
        
        
          բա բձւբացու.ց ին •
        
        
          ի՞նչ
        
        
          բ՛՛ել
        
        
          1լ ուղես
        
        
          մեր
        
        
          քաղաքը
        
        
          ղի՚-ղի
        
        
          ւԼերածելով՛
        
        
          ո՚-րի^եր
        
        
          իբենց
        
        
          ունե–
        
        
          ց՚սծ
        
        
          սլզաիկը կը մեծցնեն
        
        
          , ^"կ
        
        
          դուն ,
        
        
          ընդՀակառակն
        
        
          , ելեր մեր ունեցած
        
        
          մեծը
        
        
          կբ փոքբացնես
        
        
          . ԳարաՀիսաբը
        
        
          կարգին
        
        
          քաղաք էբ :
        
        
          իբենց բացաարելէ
        
        
          վեր^ թէ ես
        
        
          բնաւ.
        
        
          մեր
        
        
          քաղաքին
        
        
          յիչաաակբ
        
        
          նսեմ ացնե
        
        
          լու.
        
        
          միտք
        
        
          չեմ ունեցած
        
        
          , Ը"էթէ " ՛ յ ղ ձեւը կը
        
        
          գործածեմ
        
        
          սլարղասլէս
        
        
          անոբ Համար որ,
        
        
          գիւղ
        
        
          որակումր աւելի
        
        
          ձ "՛՜Ղէ է "՚– թանաս––
        
        
          աեղծական
        
        
          կըղտնեմ
        
        
          .
        
        
          Ք՚"Ղ՚՚՚Ք1Լ
        
        
          Դէ՚՜՚Լէ
        
        
          վերածելով
        
        
          , բնակիչներն
        
        
          ալ կ՝րԱան
        
        
          ղ ի ւ ֊ –
        
        
          ղացի , ու ղիլղացին
        
        
          աւելխ
        
        
          բաբի է , \Լս ֊
        
        
          աուծո
        
        
          յ
        
        
          մ օտ , մ աքուր
        
        
          , աւանդասլաՀ
        
        
          , ու
        
        
          քիչ
        
        
          մը աւելի Հայ քան
        
        
          քաղաքացին
        
        
          ։
        
        
          Ջեմ դիտեր թէ Համ ողուեցա՞ն
        
        
          . բա
        
        
          յց ա յ դ
        
        
          առթիլ ես անոնց խոստացայ
        
        
          այսոլՀեաեւ
        
        
          նման « սխալ
        
        
          չղոբծել եւ մինչ այդ կա -
        
        
          տարած
        
        
          վր ի սլո լմնե բուս
        
        
          Համ ար ալ ղԸԳ՜
        
        
          լում
        
        
          յայտնեցի ;
        
        
          Ա՛ եղա՜յ
        
        
          , Հաղար
        
        
          բեբան
        
        
          մ եղա
        
        
          յ , ալ նը–
        
        
          ման ապուր չեմուաեբ :
        
        
          ԱՀա թէ ինչո՞
        
        
          լ
        
        
          յոլչագ
        
        
          բութ իւննե
        
        
          բուս
        
        
          մէշ
        
        
          գէ՚-՚լ
        
        
          բառին չէք Հանգիպիր
        
        
          Հիմա եւ
        
        
          ան փոխարինուած
        
        
          է քաղաք բառով
        
        
          . . .
        
        
          կԴնթաղրեմ
        
        
          թէ , եթէ սեւ ձեռք
        
        
          մը ,
        
        
          սեւ թուականի
        
        
          մը Յուլիսին
        
        
          անոր
        
        
          կեանքի
        
        
          թելբ կտրած
        
        
          Հըլլ՚՚՚Ր
        
        
          ( *ոն
        
        
          Հ իմ ա
        
        
          աճած ,
        
        
          ույւճացած
        
        
          , Հասակ
        
        
          նեաած
        
        
          կ՛՛ր լ լար իս-
        
        
          կական քաղաք, մեծ քաղաք :
        
        
          քք՛ վ կրնայ կասկածիլ
        
        
          Հայ
        
        
          մ-ողովուբղի
        
        
          չինարաբութեան
        
        
          ՚իյ՚այ
        
        
          , ո^՛է • • •
        
        
          X
        
        
          Մեբ
        
        
          քաղաքին մէ^ կա
        
        
          յին
        
        
          բազմաթիւ
        
        
          անշատ
        
        
          չուկաներ
        
        
          , Հրապարակներ
        
        
          , ար -
        
        
          Հեստանոցներ
        
        
          յ
        
        
          Պղնձագործնեբն
        
        
          էւրենց
        
        
          աեղն
        
        
          ունէին
        
        
          ,
        
        
          գարբիննեբը՝
        
        
          իրենցը ,
        
        
          կօչկա կարն երբ
        
        
          բոլոբ
        
        
          ը գրեթէ մէկ աեղ
        
        
          էին
        
        
          Հաւաքուած
        
        
          ու կերպասավաճառնե
        
        
          -
        
        
          բու
        
        
          չուկան
        
        
          , քաղաքի
        
        
          ամէնէն
        
        
          լալ
        
        
          բաժնին
        
        
          մ էշ էր՛– Փա
        
        
          յտ , յարդ
        
        
          , կամ պաուղ ծա -
        
        
          խող1ւերն իսկ իրենց առանձին
        
        
          առանձին
        
        
          պաղաբներն
        
        
          ունէ ին : Մ ինակ նպարավա
        
        
          —
        
        
          ճառնեբն
        
        
          էին ոբ , լեղուսւկան ու քերակա
        
        
          նական
        
        
          օրէնքներու
        
        
          անտեղեակ
        
        
          աղու մբ
        
        
          չարադրռլթեան
        
        
          մէշ տիրող
        
        
          կէտագրական
        
        
          անկանոնութեան
        
        
          պէս , ցիրուցան
        
        
          , ինկած
        
        
          էին Հոս ու Հոն։
        
        
          Անոնցմէ
        
        
          մէկբ,
        
        
          ք^օփալ
        
        
          ԱպտուլլաՀ
        
        
          անուն գաժանաղէմ
        
        
          Թուրքի
        
        
          մր խանութբ,
        
        
          եղբօրս
        
        
          կ^^չիկի
        
        
          աբՀեստա—
        
        
          նոցին
        
        
          ճիչղ
        
        
          ղիմ ա ց բ կը գանուէր : Աչնան ,
        
        
          սաթի պէս գեղին ու մեղբի պէս
        
        
          քազցբ
        
        
          խաղողնե
        
        
          բու
        
        
          կողովներ
        
        
          չաբոլած
        
        
          կ՝ բլ լա —
        
        
          յէւն անոբ առշեւ, ու ԱպտուլլաՀ
        
        
          , երբե -
        
        
          մրն , խռպոտ
        
        
          ձայնով
        
        
          մբ , անոնց
        
        
          ղուէքը
        
        
          կը պոռար : կուզ մբ խաղող վեր բռնած ,
        
        
          կր յայտարարէր
        
        
          թէ «աս
        
        
          լքիւպւսրէք//
        
        
          չու–
        
        
          տողր կամ խելք
        
        
          չունի
        
        
          , կամ գրամ» • • •
        
        
          Խաղողէ ղաա ան նաեւ կը ծախէբ լաւ
        
        
          աէւկի պանիր ու Մալաթիոյ
        
        
          չորցած
        
        
          քաղ–
        
        
          Յէ՚Ր ծիրտն։ Աեբ առեւտուրը
        
        
          կ՝ընէինք
        
        
          իրմէ
        
        
          Հակառակ
        
        
          գաժանադէմ
        
        
          ու
        
        
          թթուած
        
        
          Թուրք
        
        
          մը ըլլալուն : կաղինի
        
        
          իր
        
        
          խորո -
        
        
          վածր
        
        
          միչտ
        
        
          թաբմ ու բուրումնաւէտ
        
        
          կ՝Ը1~
        
        
          լար ու էւբ չամիչներուն
        
        
          Հատիկները
        
        
          կո
        
        
          վռւ
        
        
          մը ծիծին
        
        
          պտուկներուն
        
        
          չափ
        
        
          խոչոր
        
        
          էին
        
        
          միչտ :
        
        
          Այս
        
        
          Բ"լ՚՚ՐՐ կբ բաւէին իր խանութ
        
        
          բ
        
        
          մէ գոց սորված եւ արտասանուած
        
        
          այդ
        
        
          ճառերէն
        
        
          մենք չատ բան չէինք Հասկնար
        
        
          ,
        
        
          բա ւց ամ էն աարի կր սո բվ է ինք
        
        
          մ եծ ե -
        
        
          ոանդով ու Նոր Տարուան
        
        
          ղիչերբ,
        
        
          ճաչէն
        
        
          առաշ, սեղանին
        
        
          չուրշ Հաւաքուած
        
        
          րնտա—
        
        
          ՍՐ ԵՒԵԼՍԳԻՏ ՈհԹԻԻՆԸ
        
        
          ՌՕՒմԱ ՚ ե ՒՈՅ ՍՂՋ
        
        
          նիքի
        
        
          ,մնե,
        
        
          ներկայութեան
        
        
          ,
        
        
          ^ասաւո ր դարձնելու
        
        
          Համար
        
        
          , բա
        
        
          յց ղեռ ղացած
        
        
          կ՝ԲԱաբ
        
        
          ղայն
        
        
          կաղնտելոլ
        
        
          կ՛՚արտասանէինք
        
        
          զանոնք :
        
        
          Ա եծերը կը պաղնէին
        
        
          մեր ճակատնե
        
        
          րբ ,
        
        
          մենք անոնց
        
        
          ձեռքերը ու աւանդական
        
        
          պա–
        
        
          Հոց
        
        
          ճաչը կըսկսէր : չ^աչէն
        
        
          ՚էերշ կբ ւէա–
        
        
          ռէինք
        
        
          Հիւբանոցի
        
        
          վառաբանբ
        
        
          որուն
        
        
          կո—
        
        
          ղերը կը կարմ րէին ու դռնակէն
        
        
          փախող
        
        
          բոցի
        
        
          լո յս ի տակ կատուն իր դէմքբ
        
        
          կր
        
        
          լուար :
        
        
          Ա ա յրս
        
        
          լիաբուռն
        
        
          չո ր պտուղ կր րամ-
        
        
          նէ ր մ եղի ու մ եր ե րշանկութիւնբ
        
        
          կ՝ բլլաբ
        
        
          ւմ ան :
        
        
          ՛ղբիւր
        
        
          Հայ -
        
        
          Պառկելէ առաշ,
        
        
          մինչ
        
        
          մայրս
        
        
          աւելին կար . երբ մեբ Հայբենիքին
        
        
          նչա
        
        
          նաւոր
        
        
          ձմեռը
        
        
          իշնէբ մեբ լեռնեբուն
        
        
          ռւ
        
        
          քաղաքին
        
        
          վրա
        
        
          յ , երբ անվերշ
        
        
          տեղացող
        
        
          ձիւնբ ծածկէ բ սար ռւ ձոր , երբ տանիք–
        
        
          ներէն
        
        
          ՚էաբ թափուող
        
        
          ձիւնէն
        
        
          փ ո ղո ցնե ր բ
        
        
          նեւլնա
        
        
          յին , երբ ժամ
        
        
          ուն
        
        
          զմբէթը
        
        
          իր ձեւն
        
        
          ու ղիծերբ
        
        
          կորսնց ուցա
        
        
          ծ
        
        
          ՛լո ր չ
        
        
          երկնքին
        
        
          խառնուէ
        
        
          ր ու խա
        
        
          չր
        
        
          մ իա
        
        
          յն մնար անտե -
        
        
          սանե լի
        
        
          թելով
        
        
          երկինքէ ն
        
        
          կախուածի
        
        
          պէս
        
        
          , երբ լեռնեբէն վար ղիլղեբն
        
        
          է ք ^ ՚ ՚ Դ
        
        
          սռվաՀաբ
        
        
          ղայէեբու եւրքախեղգ
        
        
          ճամ -
        
        
          բռրզներոլ
        
        
          պատմ
        
        
          ութ իւննե ր բ չրշան բ -
        
        
          նէին
        
        
          սրճարաններու
        
        
          շոգիին
        
        
          մէշ,
        
        
          Թօվ՚ալ
        
        
          ԱպտուլլաՀ
        
        
          ի խանութին
        
        
          փեզկերուն
        
        
          ետեւ
        
        
          նարինշփ
        
        
          գեղին
        
        
          դէզեր
        
        
          կ՛՚երեւէին է
        
        
          Ալ անոնք Նռբ Տարուան
        
        
          նախակաբա -
        
        
          պետներն
        
        
          էին , ինչպէս
        
        
          ծիծեռնակները
        
        
          զաբնան :
        
        
          Տղու մեբ աչքերբ
        
        
          լայն կր բացոլէին ու
        
        
          մեր
        
        
          կռնակներէն
        
        
          անբացատրելի
        
        
          , անմեկ
        
        
          նելի դողեր
        
        
          կ՝անցնէին
        
        
          Առտոլ
        
        
          մբ , Դ՚դրոցի
        
        
          մխացող
        
        
          բա
        
        
          յց
        
        
          տաքութիւն
        
        
          չտուոգ
        
        
          վառարանին
        
        
          ձ " * – / ՛ ^
        
        
          Հաւաքուած
        
        
          տղոցմէն
        
        
          մէկբ,
        
        
          ղրպանէն
        
        
          ղ եէ^ոբակ
        
        
          բուրումնաւէտ
        
        
          բան մը ՛է անե -
        
        
          լով,
        
        
          կ՚ըսէր
        
        
          .
        
        
          Տղաք,
        
        
          երէկ
        
        
          դիչեբ
        
        
          փոբթոլղալ
        
        
          կե–
        
        
          րայ
        
        
          ...
        
        
          կարդով
        
        
          Հոտոտեցինք
        
        
          ա յգ
        
        
          բուբումնա–
        
        
          ւէտ
        
        
          կեղելբ ումեբմէշի
        
        
          ամէնէն
        
        
          թերա֊
        
        
          Հաւատներն
        
        
          իսկ Կը Հաւատային
        
        
          այգ
        
        
          բախաալո
        
        
          ր աղուն պատմ ութեան
        
        
          :
        
        
          Ջեմ կարծեր որ իմ բաբի
        
        
          Հ
        
        
          այբենակից–
        
        
          ներս վրդովին
        
        
          , երբ խոստովանիմ
        
        
          թէ նա–
        
        
          բինշը
        
        
          Հտղոլաղիւտ
        
        
          բան մրն էր մեր քա
        
        
          — I
        
        
          զաքին
        
        
          մ էշ:
        
        
          Տարեղլխէ
        
        
          տարեդլոլխ
        
        
          յայտնոլող
        
        
          Հաղ— ;
        
        
          ոլաղիւտ բան մ ր՝ որ կիրասոնէն
        
        
          , լեռնեբ
        
        
          ՚
        
        
          անցնելով
        
        
          , մեղի
        
        
          կուղաբ ։
        
        
          Այգ
        
        
          օրերուն
        
        
          է ր ոբ , Հա յերէնի
        
        
          ղասին
        
        
          , *
        
        
          տղայ
        
        
          մբ, մատր վեր
        
        
          բարձրացուցած
        
        
          ,
        
        
          խօսք
        
        
          կ՛՚առնէ բ եւ ուսուցիչին
        
        
          կուտա բ
        
        
          տարուան էն կարեւոբ
        
        
          Հարցումբ
        
        
          .
        
        
          Պարոն
        
        
          Տ ի՛լ բան , Թօփալ
        
        
          Ապտուլլա–
        
        
          Հին
        
        
          խանութբ
        
        
          նաբինշ կայ,
        
        
          կաղանդի
        
        
          մեր ա բտասանութիւննե ր բ
        
        
          ե՛՛՛րբ
        
        
          պիաի
        
        
          աաս
        
        
          ՚ • •
        
        
          Ուսուցիչին
        
        
          կողմէ դրուած ումեր կուէ~^^
        
        
          բբս
        
        
          1
        
        
          տունին
        
        
          միւս
        
        
          անղամներբ
        
        
          լ " ՛ – / ՛ ^ ^
        
        
          Հաւաքած
        
        
          , կբ կենար
        
        
          աղօթքի :
        
        
          Տարուան
        
        
          մբ մեր
        
        
          կեանքին ի Հաչիլ
        
        
          չնորՀակաչ
        
        
          Կ՝րլլա յինք Արար չին՝ ելիր
        
        
          օրՀնութիւնբ
        
        
          կր խնգրէ
        
        
          ինք գալիք
        
        
          365
        
        
          օրե բուն Համար
        
        
          :
        
        
          Որռ՚ԷՀետել
        
        
          Թուրքիա
        
        
          կոչուող
        
        
          դժոխքին
        
        
          մէշ , տարեղլխուն
        
        
          աղօթող
        
        
          ամէն
        
        
          րերան
        
        
          ,
        
        
          ամէնէն
        
        
          առաշ մէկ բան կր խնդբէբ Աս —
        
        
          տուծմէ.
        
        
          - Տէր • Նոր Տարին,
        
        
          եկող
        
        
          տարին ,
        
        
          բրէ
        
        
          օրՀնուած
        
        
          , բարի
        
        
          . Հ
        
        
          ինը
        
        
          փնտռել
        
        
          մ ի
        
        
          տար
        
        
          . • .
        
        
          Այս Հաւաքական
        
        
          աղօթքէն
        
        
          վեբշ , ռր
        
        
          մեբ
        
        
          Հոգիներոլ
        
        
          խաղաղութեան
        
        
          եւ րն -
        
        
          ՛նիքի
        
        
          ւմնե,
        
        
          իր
        
        
          Աստծոլն
        
        
          միշեւ կապը
        
        
          ամ րացնելու կբ ծառա
        
        
          յէբ
        
        
          1
        
        
          երբ դուրսի
        
        
          ձիւնամրրիկը
        
        
          աՀաւոր
        
        
          բլլաբ ,
        
        
          մ ա յբս ) մ ոռցոլած՝
        
        
          բա
        
        
          յց կարեւոր Տ •
        
        
          9 ՛ •
        
        
          մը պէս, կ՛՛աւելցնէր
        
        
          .
        
        
          - Տէր , ծովերուն
        
        
          րացերբ
        
        
          ,
        
        
          լեռնեբուն
        
        
          ատսաա պար
        
        
          յղողներ
        
        
          ՚իո՛ ւն
        
        
          վբայ անպ
        
        
          Հասնիս
        
        
          , Գո՛ւն
        
        
          ողորմիս։
        
        
          X
        
        
          ո ս • • • :
        
        
          Հոս
        
        
          ամէն բան տա1լն ու վբայ է, \էբ ~
        
        
          նոլնղն
        
        
          անգամ Նոր Տաբիէն
        
        
          առաշ կռւ
        
        
          դայ, եւ Նոբ Տարին՝
        
        
          Ծնունդէն
        
        
          վեբշ։
        
        
          Ծ առե ր , լոյսեր
        
        
          , նուէբներ
        
        
          ,
        
        
          Ծննդեան
        
        
          երդեր
        
        
          , մեղեդիներ :
        
        
          Ու լոյս– ծովերով
        
        
          լոյս :
        
        
          Բա
        
        
          յց անոնք
        
        
          չունին
        
        
          ղիւղե
        
        
          բու
        
        
          անկիւնը
        
        
          կորսուած եւ ձիւներու
        
        
          ծանրութեան
        
        
          տակ
        
        
          Հեւացող մեր եկեղեցիներուն
        
        
          մէշ եր —
        
        
          ղուած
        
        
          չարականնե
        
        
          բուն
        
        
          քաւլց բութ իւնն ու
        
        
          ԷսորՀ րգա
        
        
          լոր
        
        
          ութ
        
        
          իւնը
        
        
          Խ ունկի
        
        
          բուրու -
        
        
          մ ին՝ ու մոմ եր ուն
        
        
          թրթռուն
        
        
          լո յսին տակ
        
        
          խոր,
        
        
          անսաՀման
        
        
          Հաւատքով
        
        
          ըսուած ա -
        
        
          է
        
        
          –օթ,^ե բուն
        
        
          անկեղծութիւնը
        
        
          :
        
        
          Պոլսո
        
        
          լ մէշ անդամ
        
        
          , բաղմաթիլ
        
        
          շաՀե -
        
        
          բու
        
        
          թրթռուն
        
        
          լոյսին տակ եպիսկոպոսա
        
        
          —
        
        
          / ան պատա րազներուն
        
        
          ունկնդրելէ
        
        
          ՚թ՚րշ
        
        
          I
        
        
          բազէ էծ
        
        
          եմ
        
        
          \ աւառէ
        
        
          լին
        
        
          Հոն,
        
        
          զիչերուայ
        
        
          լուռ մէկ
        
        
          պ ա
        
        
          Տ
        
        
          ո ւն ,
        
        
          Աստուած
        
        
          ՚էար
        
        
          կ՛՛ի^է ր անչչուկ
        
        
          իր Հօ -
        
        
          տին
        
        
          մէշ թափառելու
        
        
          եւ ղայն
        
        
          օրՀնելու
        
        
          Համար • • .
        
        
          Հ « % ....
        
        
          ԱՐԱՄ
        
        
          ՀԱՅԿԱԶ
        
        
          30-000 ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՓԱՍՏ ԱԹՈՒՂԹ
        
        
          ԽԱԲ
        
        
          Ռոււքանիոյ Այւեւելացիտական
        
        
          ընկերութեան նախագահը՝ Փր ո ֆ • Վլատ
        
        
          *ք|րնրցեանոլ շահեկան յօ դ ո ւ ա ծ մը դրա ծ
        
        
          է իր երկրին մէջ կատարուող արեւելա -
        
        
          դիտական
        
        
          ա^իյատանքներուն
        
        
          մասին,
        
        
          ստորեւ՝ դլխաւոր մասերր :
        
        
          Ո՚ումանիան
        
        
          Հանդիսանալով
        
        
          ղէպի Ա —
        
        
          բեւելք
        
        
          րացուուլ
        
        
          Արեւմուտքի
        
        
          դուռը,
        
        
          նա—
        
        
          խասաՀմանուէսծ
        
        
          էր արեւելեան
        
        
          ուսում
        
        
          —
        
        
          նաս ի ր ո ւթ ի ւննե ր ո
        
        
          լ
        
        
          , մանաւանգ
        
        
          թ րքա
        
        
          բա—
        
        
          նութեան
        
        
          , Հայագիաութեան
        
        
          ել թաթա ֊
        
        
          բադիտութեան
        
        
          Համար։
        
        
          Պուքրէչէւ
        
        
          մէՀ
        
        
          կան
        
        
          աւելի քան
        
        
          220
        
        
          Հազար
        
        
          թրքական
        
        
          փաստաթոււլթեբ
        
        
          , որոնք մեծ նչանակու -
        
        
          թիւն
        
        
          ունէին
        
        
          Ո՚ռւմ անիոյ
        
        
          սլատմ աւլիտոլ
        
        
          —
        
        
          թեան
        
        
          Համար :
        
        
          Գոյութիւն
        
        
          ունին
        
        
          30 • 000
        
        
          Հայկական
        
        
          փաստաթուղթեր
        
        
          , ինչսլէս
        
        
          նաեւ արաբա—
        
        
          կան , թրքական
        
        
          , Հա յկական
        
        
          , պա րս կա -
        
        
          կան , Հրէական
        
        
          , թիպեթական
        
        
          , ա րե ւե լ —
        
        
          եան
        
        
          չրշաննե բուէ չատ
        
        
          մ բ ձեռագի
        
        
          բնե բ է
        
        
          Ա յս բոլորր
        
        
          մ օտաւոբ
        
        
          թուանչաններ
        
        
          են ^
        
        
          որովՀետեւ
        
        
          ասոնց
        
        
          թիւր պիտէւ բարձրա -
        
        
          նայ՝ երբ դասաւորուին
        
        
          : ՚Լեբշերս
        
        
          ^Ըշ^՜
        
        
          դուեցաւ
        
        
          Զիփարիուի
        
        
          ֆոնտին
        
        
          պաբունա
        
        
          —
        
        
          կութիւնբ
        
        
          մ օտ
        
        
          175
        
        
          ձեռաղիբ եւ
        
        
          600
        
        
          ղիրք՛
        
        
          Տակաւին
        
        
          յայտնի շէ Թրանսիլվա -
        
        
          նիոյ արեւելեան
        
        
          ֆոնտերուն
        
        
          քանակր :
        
        
          ԱյսուՀանդերձ,
        
        
          Ո՚ումանիոյ
        
        
          մէշ աբե —
        
        
          լելա գիտական
        
        
          ղործունէ
        
        
          ութ
        
        
          իւնր ոչ մէկ
        
        
          արդիւնք
        
        
          տուաւ,
        
        
          որովՀետեւ
        
        
          ցաբգ
        
        
          ամէն
        
        
          մարդ
        
        
          ին^ւաղլոլխ
        
        
          1լաչխատէր
        
        
          ,
        
        
          առանց^
        
        
          ծրադրի
        
        
          ՚ քիոլմ անիո
        
        
          յ մ էշ ոչ ոք կբ Հե -
        
        
          տա քր քր ո ւէ ր արեւե լադիտութեամբ
        
        
          , ոչ
        
        
          ոք նեցուկ կբ Հանդիսանար
        
        
          անոր ,
        
        
          Է՚՚Կ^
        
        
          վերշին
        
        
          պատեբաղմն
        
        
          ալ պատճառ դար -
        
        
          ձաւ , որ ա յգ
        
        
          ուղղութեամբ
        
        
          ամ էն գռ բ —
        
        
          ծունէոլթիւն
        
        
          դադրի :
        
        
          1044^1՛
        
        
          վերշ Հրապարակ
        
        
          եկան կարգ
        
        
          մբ
        
        
          արեւելագէտներ,
        
        
          մեծ մասբ արտասաՀ
        
        
          —
        
        
          մանի
        
        
          մէշ պատրաստուած
        
        
          , մասնաւորա
        
        
          —
        
        
          պէս
        
        
          Հայագէտներ
        
        
          , թբքաղէտներ
        
        
          , սե —
        
        
          մաղէտնեբ եւ Հնդկագէաներ
        
        
          :
        
        
          \^Հ
        
        
          >(ձին Հիմնուեցաւ
        
        
          երեսուն
        
        
          անղամնե—
        
        
          րէ բաղկացած
        
        
          րնկերութիւն
        
        
          մր , նախա —
        
        
          գաՀութեամբ
        
        
          Փրոֆ–
        
        
          ՚-Լլաա
        
        
          Պբնըցեա -
        
        
          նուի :
        
        
          Աբ ե ւե լե ան
        
        
          ո ւս ո ւմն ա ս էւր ո ւթ ի ւնն ե ր ո ւ
        
        
          աքս ֊,աստատոլթիլնը
        
        
          իր
        
        
          դործունէոլ
        
        
          —
        
        
          թեան
        
        
          սկսաւ
        
        
          1957
        
        
          Յունուարին
        
        
          ,
        
        
          իրրեւ
        
        
          մէկ
        
        
          րաժանմունւքբ՝
        
        
          Պատմական եւ Բանա—
        
        
          սիրական
        
        
          Գիտութիւններու
        
        
          Ընկերու -
        
        
          թեան :
        
        
          Ներկա
        
        
          յիս Արեւե
        
        
          լաղ իտա կան Հ աստա
        
        
          —
        
        
          տութիւնը
        
        
          ունի
        
        
          46
        
        
          անդամ
        
        
          , ինչպէս
        
        
          նաեւ֊.
        
        
          երեք պատուակալ
        
        
          անդամնե
        
        
          ր , որոնց
        
        
          եր—
        
        
          կուքբ՝
        
        
          արտասաՀմանէն
        
        
          : կաղմուած
        
        
          են
        
        
          14
        
        
          մասնաճիլղեր՝
        
        
          Հետեւեալ
        
        
          բաժէւննեբուն
        
        
          Համաբ:
        
        
          1–
        
        
          Հնղրեւրոպական
        
        
          գասական
        
        
          արե—
        
        
          Խ ՐԻՄ Ե Ա Ն Հ Ա Յ Ր Ի Կ Ը
        
        
          Աեպաեմբերի
        
        
          մէշ,
        
        
          1901
        
        
          թուին
        
        
          այցելե
        
        
          ցի Աուրբ
        
        
          էշմիածին։
        
        
          Նոյն
        
        
          թուի
        
        
          Մա
        
        
          յի -
        
        
          սին, երբ Վենետիկ էի, մեղ ամենիս
        
        
          սի
        
        
          րելի
        
        
          Հայր
        
        
          \ելոնդ
        
        
          Ալէչանբ
        
        
          իմ
        
        
          վբայ
        
        
          քաղցր պաբտք
        
        
          գրեց
        
        
          «Հայոց
        
        
          Հայրիկին
        
        
          կարօաաղինս
        
        
          ողշունելու
        
        
          իմ կողմանէ » %
        
        
          Մի
        
        
          երեկոյ
        
        
          անմոռանալի
        
        
          բախտ
        
        
          ունեցայ
        
        
          Հայրիկի մօտ լինե լու եւ
        
        
          Համբռւբելու
        
        
          նրա աշր ;
        
        
          Աիրտս
        
        
          ուժղին
        
        
          խփում էր
        
        
          յուղմունքից
        
        
          եւ ուբախութիէնէից
        
        
          :
        
        
          Առա
        
        
          շա բ կե ց նստիլ :
        
        
          ՎեՀափառ
        
        
          Հայբիկ,
        
        
          ասացի ես,
        
        
          մեծ
        
        
          բախատւորութիւն
        
        
          եմ զդում
        
        
          , ռրինձ
        
        
          վիճակուել
        
        
          է բերել ՆաՀապետ
        
        
          Ալիչանի
        
        
          կարօտագին
        
        
          ող2^ոյննեբր
        
        
          Հայոց
        
        
          Հայբի -
        
        
          կին :
        
        
          -
        
        
          Ա՜Հ , չատ չնորՀակալ
        
        
          եմ ։ Գուն Վե–
        
        
          նեաի՚՚կ էիր, ե՞րբ էիր Հոն, թնչպէս
        
        
          է
        
        
          Հայր
        
        
          Վեւոնղր,
        
        
          աղէ՞կ
        
        
          է ։
        
        
          Այո՛ , ՎեՀափառ
        
        
          Հայրիկ, այս գար–
        
        
          նանր Վենետիկ էիեւ պատիլ
        
        
          ունեցայ
        
        
          մի
        
        
          քանի
        
        
          անղամ
        
        
          լինելոլ
        
        
          ալեղաբգ
        
        
          ՆաՀտպե–
        
        
          աի մօա ։ Նա Հիւանդոտ է եւ թ ո յ լ • • •
        
        
          ^ Ափոսո^ս , ափսո՜ս
        
        
          ,
        
        
          խօսքս բնգ -
        
        
          Հաաեց
        
        
          Հայբիկը,
        
        
          մենք
        
        
          Հասակակիցներ
        
        
          ենք՛ ես չաա կըսիըեմ անոր,
        
        
          անռւչ
        
        
          գը–֊
        
        
          րիչ
        
        
          ունի : Նա չատ է աղգեր
        
        
          իմ գբչի
        
        
          էէբ–
        
        
          րայ
        
        
          , նա ինձ չատ բան է նեբ^չեր ; Ա–
        
        
          սա՛ , ուրիչ
        
        
          ի՚^նչ
        
        
          կ՝րնէբ •
        
        
          Նա
        
        
          ինքն
        
        
          է լ էբ ասում, որ
        
        
          Հայրիկր
        
        
          իրենից
        
        
          Հարիւբ օր,միայն
        
        
          Հարիւբ օր
        
        
          մեծ է , եւ ասում էբ, թէ բերկրանքուէ
        
        
          եմ
        
        
          լսում , ոբ Հայրիկր
        
        
          ձիէ նսաում եւ Ժ ո–
        
        
          ղովուբգին
        
        
          ա յցի է ե^ում
        
        
          ՚ • •
        
        
          Միչա
        
        
          նախանձում
        
        
          էր Ջեղ,
        
        
          ՎեՀափառ
        
        
          Հայրիկ, ել ասում էբ, թէ Հայրիկի րա–
        
        
          նրն
        
        
          ուրիչ է՛ նա առոյգ է մնացել,
        
        
          որսվ—
        
        
          Հեաել
        
        
          Մ ասիսի
        
        
          չուքին
        
        
          ներքոյ է քնում ,
        
        
          Հա յոց դաչտերի
        
        
          ծաւլկանուշ
        
        
          Հ ռւէն է ծբ–
        
        
          ծում , Աբաքսի
        
        
          շուբը
        
        
          խմում
        
        
          ։
        
        
          Այսաեղ
        
        
          Հայրիկր
        
        
          ուրախ եւ
        
        
          սրաանց
        
        
          ծէւծաղեց
        
        
          ;
        
        
          - Ան կր նախանձէ
        
        
          ինձ , ես
        
        
          *էագԸ
        
        
          կաբէլադրեմ
        
        
          , որ անոր Ա ասիսի
        
        
          Հողէն
        
        
          ,
        
        
          Իրասխի
        
        
          շրէն ու Հայասաանի
        
        
          ծաղիկնե -
        
        
          բէն քիչմբ վերցնեն եւ վ՚ոքրիկ
        
        
          արկղով
        
        
          մը ղրկեն Վենետիկ
        
        
          :
        
        
          ինչպէս
        
        
          յետոյ
        
        
          իմացայ,
        
        
          Հայրիկի
        
        
          կող
        
        
          մից
        
        
          ուէլաբկոլել
        
        
          էր մի փոքր արկղ
        
        
          այգ
        
        
          արմ աղաննեբով
        
        
          , բա
        
        
          յց
        
        
          մ ինչ
        
        
          Հասնելը ,
        
        
          գժ բախտաբար
        
        
          , "իբելխ
        
        
          ՆաՀապետը ար -
        
        
          դէն
        
        
          վախճանուած
        
        
          էբ եղել
        
        
          (1901
        
        
          թուի
        
        
          Նոյեմբերի
        
        
          մէշ) :
        
        
          հ՜՛՝ 1 Գ"՛–^ ալ բաբով ես եկել ։
        
        
          է «
        
        
          կովկասի
        
        
          մէշ երկու
        
        
          բանաստեղծ
        
        
          կը
        
        
          ճանչնամ
        
        
          անձամբ, ու չատ կր սիրեմ ա–
        
        
          նոնց , մէկը
        
        
          Թիֆլի"
        
        
          ՅովՀաննէս
        
        
          թու -
        
        
          մանեանն է, մէկն ալ մեր ուսուցիչ
        
        
          Յով–֊
        
        
          Հաննէս
        
        
          ՅովՀաննէսեանն
        
        
          է , բչաէ ,
        
        
          մէկն
        
        
          ալ գուն ես, քեղ ալ Հիմա տեսայ : Գուն
        
        
          անոնցմէ
        
        
          երիտասարգ
        
        
          ես, այգ է պատ -
        
        
          ճառբ , որ մ իշա
        
        
          ամ պ ու ագբիւր , վարդ
        
        
          ու ազշիկ
        
        
          կ՝երւլես • ՚ ՚
        
        
          Այսաեզ
        
        
          Հայրիկր
        
        
          նռրից չատ զուարթ
        
        
          ու
        
        
          բաբձբ
        
        
          ծիծաղեց :
        
        
          ^–
        
        
          Շա՚՚տ
        
        
          պէւաի մնաս Հոս
        
        
          ^արցրեց
        
        
          նա ։
        
        
          Ա՛ւ՛
        
        
          Ք"՚^է °Ս ուզում եմ էէնալ, վե -
        
        
          Հափա՚ռ
        
        
          Հայրիկ։
        
        
          -,
        
        
          ԷՀ , լաւ է • ամէն
        
        
          երեկոյ ե՛կ , կր
        
        
          էսօսինք :
        
        
          Գլուխ
        
        
          խռնարՀեցի
        
        
          ու գուբս
        
        
          ելայ :
        
        
          Ամբողշ
        
        
          դիչերբ ես նրա թովիչ
        
        
          ^այնի ,
        
        
          նրա
        
        
          աբծուենի
        
        
          Հայեացքի
        
        
          ազդեցութեան
        
        
          տակ
        
        
          էի
        
        
          ՝. ինձ թւում էր , որ ասլրռւմ
        
        
          եմ
        
        
          նաՀա պետական
        
        
          օրե րում ել եբշանկ
        
        
          ու -
        
        
          թիւն եմ ունե ցե լ խօսելու
        
        
          Հին
        
        
          նա՜էա -
        
        
          պետներից
        
        
          մէկի
        
        
          Հետ։
        
        
          Հայրիկն
        
        
          իմ երե -
        
        
          ւակա յութեան
        
        
          մէշմիչա
        
        
          պատմական
        
        
          կամ
        
        
          , աւելխ
        
        
          ^ք՚շդ ասած
        
        
          , առա
        
        
          ս պե լա կան
        
        
          լուսապսակով
        
        
          էբ ղարդարուած
        
        
          : Մ անուկ
        
        
          **րերից
        
        
          եբաւլե
        
        
          լ էի աեսնե
        
        
          լ Վասպուրա կա
        
        
          նի արծուին
        
        
          , Հայ ժողովուրդի
        
        
          յոյսերի
        
        
          եւ աենչերի
        
        
          կրուլ
        
        
          Հայոց
        
        
          Հայրիկէւն :
        
        
          Մ իլս
        
        
          երեկոյ
        
        
          Հա յրիկր իր քա րա ռ ւղա ր
        
        
          վարդապետի
        
        
          միշոցով
        
        
          ինձ կանչեց
        
        
          Վե -
        
        
          Հա բան :
        
        
          I
        
        
          նստէ, տեսնենք,
        
        
          դուն
        
        
          գիտես,
        
        
          որ ես ալ րանասաեղծ
        
        
          եմու չաա կը սի
        
        
          րեմ
        
        
          բանաս աեղծութ
        
        
          իւններ
        
        
          կարդալ
        
        
          ւ
        
        
          Հոմեբոսն ու Վէէրգիլիոսր
        
        
          ամէնէն չատ կբ
        
        
          սիրեմ է
        
        
          Ու
        
        
          սկսեց
        
        
          առոյգ
        
        
          չեչաով ան֊
        
        
          էք իր
        
        
          արտասանել
        
        
          ի լիա կանի ց եւ
        
        
          էչնիականից
        
        
          ղրա բա ր Հատուածներ : ԱյԴ
        
        
          պաՀ
        
        
          ին նրա ղ եղեցիկ ա չքե բ բ
        
        
          վւա
        
        
          յլոլյք՜
        
        
          է է՛ն եր իտասա րգա կան ալ եւո բութեամ բ
        
        
          X
        
        
          Երազի
        
        
          մէշ էիզդում
        
        
          ինձ,
        
        
          այնպէս
        
        
          իրա կանութ
        
        
          էէւնն ինձ ան իրա կան
        
        
          է բ թը —
        
        
          ւում :
        
        
          -
        
        
          Բեզի
        
        
          իմ դրքեբէն տամ ,
        
        
          Հարկալ
        
        
          կարդացած
        
        
          կ՚ըլլաս
        
        
          , սակայն
        
        
          բանաս -
        
        
          տեղծներբ
        
        
          իրար կր նուիրեն
        
        
          էւրենց
        
        
          Հեզի–
        
        
          նակութիւններէն
        
        
          . դուն ալ
        
        
          քուկիններէդ
        
        
          ինձ կուաաս
        
        
          :
        
        
          Եւ Հա յրիկր
        
        
          կանգնեց իր պարթեւա -
        
        
          կան Հասակով
        
        
          , գնաց
        
        
          միւս սենեակր
        
        
          եւ
        
        
          րերեց
        
        
          «ժամանակ
        
        
          եւ խորՀուրգ
        
        
          իւր՛» եւ
        
        
          « Պապէւկն ու թոռնիկ»
        
        
          դէբքերր
        
        
          ՝•
        
        
          Ասոնք
        
        
          քեղի
        
        
          Հայրիկէն
        
        
          յիչատակ :
        
        
          ԱնՀուն
        
        
          ^ո րՀակա լութեամ բ
        
        
          առայ
        
        
          թանկա՚լին
        
        
          նուէրնեբր՝
        
        
          մարմարեայ աշբ
        
        
          Համբուրե
        
        
          լով է
        
        
          ԱյնուՀետեւ
        
        
          նա թի^^ տուեց
        
        
          բարձերէ՛ն
        
        
          ծալապատիկ
        
        
          նստելով
        
        
          ։ Շինում էբ Հաստ–
        
        
          Հասա պա՛ղի րոսնե բ եւ իրար
        
        
          եաե
        
        
          լից ծբ–
        
        
          իսում : Ծխելով
        
        
          խօսում
        
        
          էր
        
        
          անվերշ,
        
        
          պատմելով
        
        
          Վանի
        
        
          կեանքից
        
        
          , իրման կռւ -
        
        
          թիլնից
        
        
          , չարաճճիութիւններից
        
        
          ։
        
        
          ԱՒԵՏԻԲ
        
        
          ԻԱԱՀԱԿԵԱՆ
        
        
          (1 Շաբ.)