2
        
        
          Յ Ա Ռ Ա Ջ
        
        
          Վ-ՍՐՈՒԺԱՆԻ ՅՈԻՇԱՏԱխԿԱԿԻՆ ԱՈ֊ԻԹՈԿ.
        
        
          Պատիւ ըր է ք վսեմական քերթոպին
        
        
          ՎԻՐԳԻԼԻՈՍ
        
        
          ճէչգ
        
        
          աարի
        
        
          մր աոա^ այս
        
        
          էգերուն
        
        
          արձագանգ
        
        
          ^1 ըլլայինք
        
        
          Հանդէսի
        
        
          մր, որ
        
        
          աԼգի
        
        
          ունԼւյած էրՊրիւսէլի
        
        
          մէշ–. Հան ֊
        
        
          դէսր
        
        
          նռւիրուած էրԳանիէլ
        
        
          Վարուժանի
        
        
          կանի ՛համալսարանի
        
        
          մէ9
        
        
          ուսանոգուի^եան
        
        
          յիսնամեակին
        
        
          ,
        
        
          կաղմա կե րսլոգնե րն էին
        
        
          ռւսանողեերր,
        
        
          որոնք կ^աշիսատին
        
        
          ղադու–
        
        
          թին մէ9 վառ սլաՀ ե լ Հայ ող ին ել արե -
        
        
          ւելքէ
        
        
          ն իրենց Հեա րե րած
        
        
          աղղ ա յին
        
        
          շե րմ
        
        
          զղացումնե
        
        
          րր կրշանան
        
        
          ներարկե
        
        
          լ
        
        
          իրենց
        
        
          Հայրենակարօա
        
        
          ազգակիցներուն
        
        
          :
        
        
          Հակառակ
        
        
          սովորութեան,
        
        
          այգ ՚էանգէ–
        
        
          սին րացառարար
        
        
          գռւրսէն
        
        
          բանաիւօս
        
        
          Հ
        
        
          Է Ր
        
        
          Հրաւիրուած
        
        
          ՚ ուսանողներն
        
        
          էին ա յղ օր -
        
        
          ուան բանաիսօսներր
        
        
          ելղե դար ուե ստա
        
        
          կան
        
        
          բաժնին
        
        
          մասնակցոդնե
        
        
          րբ
        
        
          , իբենց
        
        
          մաքին
        
        
          մէշ կա բծէք այգ օբր յատկացուած
        
        
          էր
        
        
          մ ասնա
        
        
          Լոր
        
        
          արար
        
        
          մ եծ բանաստեղծին
        
        
          ու -
        
        
          սանողոլթեան
        
        
          , ^
        
        
          լուսաւորութեան
        
        
          ,
        
        
          տառասլանքին
        
        
          , եբկնոլմի եւ ստեղծաղոբ—
        
        
          ծոլթեան
        
        
          ժամ ե բուն : ինչ որ տեղի
        
        
          կ՝ոլնե–
        
        
          նար սլարղ ոգեկոչում
        
        
          մբ չէր ^ այլ
        
        
          փորձ
        
        
          մ
        
        
          բ
        
        
          թափանցե
        
        
          լու ուսանող
        
        
          Վարուժ անի
        
        
          կեանքին
        
        
          ել ղեղաբուեստական
        
        
          ղոբծին,
        
        
          անոբ մէշ ղտնելոլ
        
        
          Համար
        
        
          իրենք
        
        
          ղիրենք
        
        
          է
        
        
          մտածե՜լ
        
        
          , որ յիսուն
        
        
          տարի առաշ մեծ եղ~
        
        
          րայբ
        
        
          մր անցած է այս եբկրէն,
        
        
          ապրած
        
        
          իբ Հայրենիքին
        
        
          եւ ժողովռլրղին
        
        
          տառա
        
        
          —
        
        
          պանքով
        
        
          , ունեցած
        
        
          պաչտամունքը
        
        
          Հայ
        
        
          մ չակո յթին եւՀանճարին
        
        
          , եղած
        
        
          ղ բօչա–
        
        
          կիրբ աղաաութեան
        
        
          եւ , վե րշապէս
        
        
          , ա յս
        
        
          բոլորին
        
        
          ձօնած
        
        
          իր Հրեղէն
        
        
          երդերը :
        
        
          Ամէն
        
        
          անղ ամ որ խօսք ըԱա
        
        
          յ Վարուժանի կամ
        
        
          անոբ
        
        
          ղոբծին
        
        
          մասին,
        
        
          բոլորն ալ յուղոլ -
        
        
          մ ով խառն
        
        
          Հպարտութեամբ
        
        
          մր կ՝ րսեն ,
        
        
          թէ ան ալ ապրած ու երկնած է մեծ մչա
        
        
          կոյթի ու անցեալի տէր ա յս երկրին
        
        
          մ էշ ,
        
        
          աչակեբտած
        
        
          անոր լուսաւորութեան
        
        
          վա -
        
        
          ոաբաններէն
        
        
          մէկուն եւ անցուցած
        
        
          , նիւ -
        
        
          թական թէ բարոյական
        
        
          ղժոլարին
        
        
          օրեր ,
        
        
          ինչպէս
        
        
          իրենցմէ
        
        
          չատեր , մինչեւ
        
        
          այսօբ
        
        
          Նոյն այգ Հանդէսի
        
        
          վերշաւրոլթեան
        
        
          ,
        
        
          ուսանողնեբր
        
        
          յայտարարեցին
        
        
          թէ
        
        
          որոչած
        
        
          ^են յուչատախտակ
        
        
          մր զետեղել
        
        
          կանի մէշ^
        
        
          ուսանողութեան
        
        
          չրշանին
        
        
          Վարուժանի
        
        
          ^^ւակած տան վրայ, որ յետագային
        
        
          պէտք
        
        
          ք
        
        
          1 առեա ր էոեսա կ մր ուխ
        
        
          ո լ էս տ ա սւ եղի
        
        
          ուսա—
        
        
          նողներոլն եւամէն Հայ անՀատի
        
        
          Համար։
        
        
          Ամ է ն դբասէր
        
        
          Հայու
        
        
          սրտին
        
        
          խօսող ա յս
        
        
          չուբր
        
        
          շերմ օրէն
        
        
          րնղոլնուեցաւ
        
        
          նեբկանե
        
        
          րուն
        
        
          կողմէ , որոնք այգ օրն իսկ մաս -
        
        
          նակցեցան
        
        
          յռւչատախտակի
        
        
          չինոլթեան
        
        
          ծախքերուն
        
        
          :
        
        
          Տարի
        
        
          մրն է անցած եւ աՀա
        
        
          ուսանող֊
        
        
          ներբ կբՀրաւիրեն
        
        
          էքլրոպայի
        
        
          բոլոր Հա -
        
        
          յեբր
        
        
          անիստի ր ներկա
        
        
          յ րլլա լու
        
        
          բացմ ան
        
        
          Հա^ւդիսութիւննեբուն
        
        
          : Աակայն,
        
        
          այժմ
        
        
          "լզաիկ
        
        
          արձանագրութիւն
        
        
          մ ր չէ ոբ կը
        
        
          դրուի
        
        
          ցած
        
        
          լի կ եւ մ օտաւոբ
        
        
          ապադ ա
        
        
          յին
        
        
          փլչեէՈէ– վտանգին
        
        
          ենթակայ տան մբ վր—
        
        
          րա I , ա ւլ փառաւոր
        
        
          յուչատախտակ
        
        
          մ բ ,
        
        
          Վարուժանի
        
        
          մեծադիր
        
        
          ղիմանկարով
        
        
          եւ ե–
        
        
          րեքլեղոլեան
        
        
          ա բձանադ
        
        
          բութ եամ բ , ոբ
        
        
          դռրծն է ֆրանսացի մեծ
        
        
          քանդակագործ
        
        
          Րոժէ Պառոնի
        
        
          ։
        
        
          Այնքան մեծ նչանակութիւն
        
        
          ստացաւ
        
        
          ա յս ձեռնաբկր
        
        
          , որ Հ ամ ալսա րանի տես -
        
        
          չութիւնբ
        
        
          Համ աձա
        
        
          յն գ ան ուե ցաւ
        
        
          Հ աստա–
        
        
          տութեան
        
        
          կեղրոնական
        
        
          մատեգարանին
        
        
          մէշ լարմար տեզմբ յատկացնել
        
        
          անոր ;
        
        
          Ի՞նչպէս
        
        
          , սակա
        
        
          յն , սկսաւ ա յս դործբ ,
        
        
          որ այսօր ստացած է Համագգային
        
        
          բնոյթ,
        
        
          կանխապէս
        
        
          ծրագրուած
        
        
          յայտադրի
        
        
          մբ
        
        
          արդի՞ւնք, թէ Հետեւանք
        
        
          երիտասաբղա -
        
        
          կան խանդա վառ ութեան եւ
        
        
          «անՀեռատե–
        
        
          սռւթեան»
        
        
          , ինչպէս
        
        
          ուղեցին
        
        
          որակել
        
        
          կարդ մր սկեպտիկ
        
        
          անձեր; Ո՛չ մէկբ, եւ
        
        
          ռչ միւսը։
        
        
          ԱնՀատական եւՀանրային չաա •
        
        
          մր դործեբու
        
        
          նման , Հոս ալմեծ դեր խա– \
        
        
          ղացին
        
        
          դէպքերու
        
        
          առած
        
        
          բնթացքր
        
        
          , ձեռ -
        
        
          նարկին գտած
        
        
          յաշողոլթ
        
        
          իւնբ եւ քաշա
        
        
          լե–
        
        
          րութիւնբ
        
        
          , ստեղծուած
        
        
          խանղավառոլ -
        
        
          թիւնր,
        
        
          մանաւանդ
        
        
          Պելժիոյ եւ Ֆրանսա
        
        
          յի
        
        
          Հայ մտալոբականութեան
        
        
          մէշ։
        
        
          Տարդ աչխատանքր կբ տարուէր
        
        
          լռել —
        
        
          եան • բացի
        
        
          սեղմ չբշանակէ
        
        
          մր , ոչ ոք
        
        
          տեղեակ էր մ անրամ ասնոլթեանց ։
        
        
          Այսօր , երբ ամէն
        
        
          ինչ իբ ամենա
        
        
          յետին
        
        
          կէ տե րով ծրաղ րուած ու
        
        
          կանխատեսուած
        
        
          է , եւ քանի մբ օրէն
        
        
          տեղի
        
        
          կ՚ունենան
        
        
          բացմ ան Հանդէ սն ուՀայ մ չակո յթին
        
        
          նը–
        
        
          լի
        
        
          րուած
        
        
          եբեկոներբ
        
        
          ,Հաբկ կր
        
        
          զգանք
        
        
          ներկայացնել
        
        
          յոլչատախտակին
        
        
          «պաա -
        
        
          մութիւնբ»
        
        
          :
        
        
          Առաշին
        
        
          աչխաբՀամաբան
        
        
          ու
        
        
          թրքական
        
        
          դառաՆոլ
        
        
          թիւններբ
        
        
          Պրի ւսէլ են նետած
        
        
          ,
        
        
          "է
        
        
          ֊րիչ չատ մր Հայերու
        
        
          կարգին
        
        
          ,
        
        
          մաբդ
        
        
          մր,որուն
        
        
          սիրտը րաց ԷՀայկ
        
        
          .ամէն
        
        
          արժէ
        
        
          քի ՝- Պ– Խաչիկ կարապետեան՝
        
        
          ոբ բաիս–
        
        
          աբն ու եբշանկութիւնն
        
        
          է ունեցած
        
        
          Պոլ -
        
        
          սոյ մէշ ա չակերտելու
        
        
          Գանիէլ
        
        
          Վաբոլժաս–
        
        
          նի , սնելոլ
        
        
          անոբ
        
        
          բոցեղէն
        
        
          չունչով,
        
        
          մաս
        
        
          նաւոր
        
        
          սիրով կր Հետաքրքրոլի
        
        
          այն
        
        
          ամէն
        
        
          բաներով, որմօտաւոր կամ
        
        
          Հեռաւոր
        
        
          կապ
        
        
          մ բ ունին իր նաՀաաակ
        
        
          ուսուց
        
        
          չին
        
        
          Հետ է Տարինեբու
        
        
          րնթացքին,
        
        
          տաէ^ուվր—
        
        
          րայ է բրած կան քագաքբ
        
        
          , անոր
        
        
          ձղած
        
        
          Հետքերր
        
        
          ղտնելռւ
        
        
          Համար , ժբաշան
        
        
          պբբ–
        
        
          պրտումնե
        
        
          րով գտած է տա՜րա բախտ
        
        
          րա—
        
        
          նաստեղծին
        
        
          բնակած
        
        
          տունը,
        
        
          ծանօթա -
        
        
          ցած չատ մր անձերոլ
        
        
          Հեա,
        
        
          որոնք
        
        
          ճանչցած
        
        
          են Վարուժանբ
        
        
          ,
        
        
          Համալսարանի
        
        
          գաս լ^կե րնե րէն
        
        
          մ ինչեւ
        
        
          սրճարանի
        
        
          մէշ ի–
        
        
          րեն գարեշուբ
        
        
          բերող սպասեակր
        
        
          . ՚ .
        
        
          Ատեբիմ
        
        
          խօսակցոլթեան
        
        
          մր բնթաց —
        
        
          քին , օր մր , Պ. կարապետեան
        
        
          յա
        
        
          յտնեց
        
        
          որ ուսանողները
        
        
          ղ ովե լի դործ
        
        
          մբ կատա
        
        
          րած պիտի
        
        
          րլլա յին , եթէ Վարուժանի
        
        
          բը–
        
        
          նակած տան վրայ ա րձանա ղրութ
        
        
          լին մր
        
        
          ձղէին ։
        
        
          Գաղափա
        
        
          րբ սեփա կան ութ իւնբ
        
        
          դարձաւ
        
        
          ուսանողեբուն
        
        
          , որոնք
        
        
          ձեռնարկեցին
        
        
          անոր
        
        
          իրաղործման
        
        
          %
        
        
          կանի մէշ Վարուժան
        
        
          բնակած է
        
        
          եբկյար
        
        
          կանի տան մր մէշ, ոբ կը դտնուի երկ -
        
        
          ր որղ ական
        
        
          նեղ փոդոցի
        
        
          մը վրա
        
        
          յ . այս
        
        
          աննչան
        
        
          տունը
        
        
          կրնայ
        
        
          քանի մր
        
        
          տարիէն
        
        
          քանդուիլ եւ փոխարինուիլ
        
        
          նոր
        
        
          չէնքով
        
        
          մբ . տ յնպէ ս որան իմ աստ էր
        
        
          յուչատախ
        
        
          տակ
        
        
          մր գետ
        
        
          եղել ա
        
        
          յնաեղ
        
        
          Տանգուղն
        
        
          որոչումով
        
        
          մբ,
        
        
          ուսանողնեբր
        
        
          դիմեցին
        
        
          ուղղակի
        
        
          Համալսարանի տես -
        
        
          չութեան
        
        
          , որպէսդի
        
        
          Հ աս տատ ո ւթ իւն բ ,
        
        
          ուր
        
        
          1905 - 1909
        
        
          տարիներուն
        
        
          Վարուժան
        
        
          Հետեւած է քաղաքական
        
        
          ել
        
        
          րնկեբային
        
        
          •
        
        
          դիտոլթեանց
        
        
          եւ վկա յուած
        
        
          նոյն
        
        
          ճիւղէն ,
        
        
          յարմաբ տեղ մր յատկացնէ
        
        
          Հայ մե -
        
        
          ծաղ ո յն բանաս տե գծնե րէն
        
        
          մ էկռւն
        
        
          յիչա -
        
        
          տակին
        
        
          նուի րուած այս
        
        
          յուչարձւսնին
        
        
          1
        
        
          ^վերատեսուչին
        
        
          գրական
        
        
          պատասխանր ,
        
        
          որ
        
        
          "ԿէզբԸ
        
        
          անՀաւանական
        
        
          կր
        
        
          թուէր,
        
        
          անպատմ ե լի ուրա խութ
        
        
          իւն
        
        
          պա աճառեց
        
        
          ։
        
        
          Այգ օբուբնէ
        
        
          սկսեալ,
        
        
          ձեռնաբկր կր ստա
        
        
          նար աւելփ մեծ ծաւալ եւնչանակութիւն
        
        
          ,
        
        
          արդարեւ
        
        
          ծիծաղելի
        
        
          պիտի
        
        
          բլլաբ
        
        
          այլեւս
        
        
          ղոՀանալ
        
        
          պւլտիկ
        
        
          մ՚ետաղյեաք
        
        
          տախտակի
        
        
          մր ղետեղոլմով։
        
        
          Աիւս
        
        
          կողմէ , անսա լով
        
        
          ֆրանսաՀա
        
        
          յ
        
        
          ղ րողներու,
        
        
          մասնաւորապէս
        
        
          փօլատեանի եւԹօփալեանի
        
        
          խո ր
        
        
          ՛է
        
        
          ուրդնե—
        
        
          բուն , որոչուեցաւ
        
        
          կանղնե
        
        
          լ մնա յուն
        
        
          ե ւ
        
        
          գեղարուեսաական
        
        
          արժէք
        
        
          ներկայացնող
        
        
          յուչաբձան
        
        
          մր :
        
        
          ԱՀա
        
        
          այսպէս է որ դաճէ
        
        
          կաղապարը
        
        
          պատրաստուեցաւ
        
        
          Փարիղի
        
        
          մէշ,
        
        
          յայտնի
        
        
          արուեստազէտ
        
        
          Ո՚ոժէ Պառոնի
        
        
          կողմէ , իսկ
        
        
          րբոնղէ
        
        
          ձոլլոլմր՝
        
        
          Պրիւսէլի
        
        
          մէշ . չափերն
        
        
          են
        
        
          82 X 56 ,
        
        
          Վարուժանի
        
        
          մեծադիր գի ~
        
        
          մանկարով եւ երեք
        
        
          լեզոլեան
        
        
          արձանա —
        
        
          գ բու յիւններով
        
        
          (Հա յեբէն
        
        
          ,
        
        
          ֆ բանս ե բէն ,
        
        
          ֆլամաներէն)
        
        
          Հ
        
        
          Գլխաւոր
        
        
          դժուարութիւնն
        
        
          էր
        
        
          անչոլչտ՝
        
        
          ապաՀովել
        
        
          նիւթականր
        
        
          , մեծմտաՀոգոլ -
        
        
          թիւն
        
        
          Ուս՛ Ա իութեան
        
        
          Համար որմաս-
        
        
          նաւոր պիւտճէ
        
        
          չունէր
        
        
          , ոբպէս գի աւելի
        
        
          քան
        
        
          300 "000
        
        
          ֆբ • ֆրանք յատկացնէր
        
        
          այս
        
        
          ձեռնաբկին : Շուտով
        
        
          Պելժիոյ եւ Ֆրան -
        
        
          սայի
        
        
          մէշ կագմռւեցան
        
        
          յանձնա խում բեր ,
        
        
          եւ ի պատիլ
        
        
          մեր ժոդովուրղին
        
        
          , պէտք է
        
        
          ըսել որչատ չանցած
        
        
          սկսան
        
        
          ղում ա
        
        
          բնեբբ
        
        
          Հասնիլ,
        
        
          ՀետղՀետէ
        
        
          բալարաբելով
        
        
          պա -
        
        
          Հանշնե բր
        
        
          Հ
        
        
          Վարուժանի
        
        
          անունր սկսած էր
        
        
          արդէն
        
        
          չրշան
        
        
          րնել ոչմիա քն Հայկական,
        
        
          այլեւ
        
        
          օտաբ չրշանակնեբու
        
        
          մէշ. նոյնիսկ տեդա
        
        
          կան
        
        
          մ ամ ուլիւն
        
        
          մ էշ յօգուածնե
        
        
          ր
        
        
          երեւցան
        
        
          Հայ գրականութեան
        
        
          եւ Գանիէլ
        
        
          Վարու -
        
        
          ժանի
        
        
          մասին : Այսպէս է որ Հետքր
        
        
          դ տ–
        
        
          նոլեցալ
        
        
          իր ուսանողական
        
        
          չրշանի
        
        
          րնկեր–
        
        
          ներէն
        
        
          մէկուն,
        
        
          Պ. Փիէռ
        
        
          Մաղի, Ասթան -
        
        
          ղէն ։
        
        
          Պաբոնբ , որուն Հետ անմիշապէս քա -
        
        
          րարերութիւն
        
        
          Հաստատուեցաւ
        
        
          , եդած է
        
        
          չաա
        
        
          մ աեր իմ րարե կամ Վարուժանի
        
        
          եւ ,
        
        
          յետագային,
        
        
          Ա.Զօսլանեանի
        
        
          ,
        
        
          երկուքէն
        
        
          ալ
        
        
          ունի , Հեաարքբական
        
        
          նամակներ եւ
        
        
          յուչեր, իբ միշոցալ
        
        
          գտնուեցան
        
        
          "՚՜րէէ.
        
        
          ծանօթներ ալ, որոնք
        
        
          բոլորն ալ Հիացու -
        
        
          Անուրանալի է չա րժ ան կա ր ին
        
        
          ղ աստիա—
        
        
          րակիչ
        
        
          ղերր արդի
        
        
          քադաքա
        
        
          կր թո ւթ եան
        
        
          մէշ՛. Անմիայն
        
        
          ժամանցի կամ
        
        
          Հաճոյքի
        
        
          միշոց մրչէ , այլ նաեւ
        
        
          ժողովուրդին
        
        
          դաբդացման
        
        
          սատաբոզ
        
        
          աղղակ
        
        
          մբ եւ ՚(ի~~\
        
        
          տութեան
        
        
          թանկադին
        
        
          աշակից
        
        
          մբ :
        
        
          |
        
        
          Անչռւչտ՛
        
        
          ոմանց
        
        
          ֊էամար ալ չարժանկա—Հ
        
        
          րբ մարդկային
        
        
          րարքերբ
        
        
          ապականող
        
        
          ու |
        
        
          բարո յական
        
        
          րմրոնումնե
        
        
          րր
        
        
          խաթարող
        
        
          ՚
        
        
          գոբհ իք մրն է , ցուցադրուած
        
        
          կարգ մր
        
        
          ժապաւէններու
        
        
          ղ այթակղեցուցիչ
        
        
          Հանղ ա—
        
        
          մանքին պատճառաւ
        
        
          :
        
        
          Միա
        
        
          յն դ իտական
        
        
          մ արզին
        
        
          մէշ շարժա—
        
        
          նկարին
        
        
          բերած նպաստբ
        
        
          անդնա~։ատելի է :
        
        
          Անոր
        
        
          մ իշոցաւ
        
        
          կ՚ուսումնասիրուին
        
        
          չա բժ—
        
        
          ման բոլոր
        
        
          ձեւերն ուա րադո ւթ իւննե ր բ :
        
        
          Օրինակ,
        
        
          եբկվայբկեանր
        
        
          Հարիւբ
        
        
          ՚էադար
        
        
          պատկերի
        
        
          լուսանկարում
        
        
          ով կարե լի է
        
        
          ցուցադրել
        
        
          ղէնքի
        
        
          մ ր գնդակին
        
        
          անցքբ ,
        
        
          կամ միշաէոներու
        
        
          թեւերու արագ թափա
        
        
          —
        
        
          •փարում բ ՝.
        
        
          Յետո ք , անմեղ կբ ծանօթացնէ
        
        
          անտե —
        
        
          սանե լի մանրէներու
        
        
          ւլ ո բծ ունէութեան եւ
        
        
          կեանքի
        
        
          այլ
        
        
          մ անրամ ասնութիւննե
        
        
          բուն :
        
        
          Կբ ցո՚֊ցագրէ
        
        
          ովկիանոսնեբու
        
        
          ղաղտնիքբ
        
        
          ^
        
        
          բնական
        
        
          ղանաղան
        
        
          երեւոյթները
        
        
          , ժողո —
        
        
          վոլրդնեբոլ
        
        
          րարքերբ
        
        
          ,
        
        
          վիրաբուժական
        
        
          դո րծ ոդոլթիւննե
        
        
          ր բ , բնութեան
        
        
          դե ղե ց կու—
        
        
          թիւններբ
        
        
          , երկիրներն ու քադաքնեբր ;
        
        
          Ան չուչտ
        
        
          կարելի չէ մի առ մի
        
        
          թուել
        
        
          չա բժան կարին
        
        
          բոլոր
        
        
          յա տ կութ իւննե բր ։
        
        
          Այնքան այլաղան
        
        
          են անոնք ու անՀաչիլ ;
        
        
          Տարդ,
        
        
          չաբժանկարր
        
        
          ան յաղթաՀ ա րե լի
        
        
          կբ նկատռւէբ
        
        
          ,
        
        
          մրցակիցի
        
        
          մը չդոյոլ -
        
        
          թեան պատճառաւ
        
        
          , .— եւ կըրարղ աւա -
        
        
          ճէբ : ՀԱսադեբ»բ
        
        
          առասպելական
        
        
          ղոլ -
        
        
          մարներ կբ չա-էէին. Հաղարաւոբ
        
        
          անձե —
        
        
          բու ապրուստի
        
        
          միշոցն էր այղ ճաբտա —
        
        
          րարոլեստր : Աակայն,
        
        
          յանկարծ
        
        
          վաան -
        
        
          դա լոր
        
        
          մ րցակից
        
        
          մր ցցուեցաւ
        
        
          : Հեռատե—
        
        
          սիլր , որսկսած է արղէն
        
        
          լ՚"–րշ
        
        
          ՜քարուած
        
        
          մբ տալ չա բժան կա ր ին : Ամերիկեան մեծ
        
        
          րնկեբոլթիւննեբ
        
        
          մաաՀ ոդոլթեան
        
        
          մատ -
        
        
          նուած են եւ միշոցներ կր խորՀին Հա -
        
        
          կաղղ ե լու Համ ար
        
        
          Հ ե ռա տ ե ս իլին
        
        
          ստացած
        
        
          թափին : Մինչեւ
        
        
          1 9 5 4
        
        
          Ամերիկայի մէշ
        
        
          ծախուած
        
        
          են Հ եռա տես
        
        
          իլի
        
        
          2 8
        
        
          մ իլիոն
        
        
          կաղմածներ : Ուրեմն
        
        
          2 Տ
        
        
          միլիոն լ^տա -
        
        
          նիքներու մեծ մասր
        
        
          ներկայիս կբ բացա–
        
        
          կ՛ոյի չարժանկարի
        
        
          սրաՀներէն : Զանցա -
        
        
          մով կ*արտայայտոլին
        
        
          Վարուժանի մա —
        
        
          սին, որուն տաղանգբ
        
        
          ծանօթ է եղած բո—
        
        
          լորին :
        
        
          կ՛՛արժէ որառանձին
        
        
          անչխատանքով
        
        
          մր
        
        
          սլրպաումներ
        
        
          1լաաարոլին
        
        
          մեծանուն բա —
        
        
          նասաեւլհին
        
        
          Պելժիա
        
        
          բնակութեան
        
        
          եւ ու—
        
        
          ս ան ո ղո ւթ ե ան շուրշ , ա յս կե բպով չատ
        
        
          մր աղօտ մնացած
        
        
          կէտեր
        
        
          կրնան
        
        
          լուսաբա
        
        
          նութիւն
        
        
          գտնել .,
        
        
          (Եաբ.)
        
        
          ԵՐՈԻԱՆԳ
        
        
          ԲԱՄՊՈԻք-ԵԱՆ
        
        
          Խ ՐԻՄ Ե Ա Ն
        
        
          Հ Ա 8 Ր Ի Կ Ը
        
        
          •
        
        
          Բայց
        
        
          ամէնից չատ կր սիրեմ Խորենա -
        
        
          ցռլ
        
        
          ողբր , անոբ
        
        
          Համար ես մի
        
        
          եղանակ
        
        
          եմ
        
        
          շինել ու կԳրղեմ։
        
        
          ինծի կըթ ուա ք ,
        
        
          թէ այդ ողբր Հայ աղղի ճակաաագիրն է
        
        
          ու ա մէն դարոլ
        
        
          ողբր , ինծի ա յնպէս
        
        
          կ՝ե–
        
        
          րեւայ , թէ ԲեբթողաՀայրն
        
        
          Ա ովսէս այս
        
        
          օրերին
        
        
          Համար է ղրել
        
        
          . . .
        
        
          Յանկա րծ
        
        
          յի չեց Նա բե կացուն եւ ոդե -
        
        
          ւոբուած
        
        
          խօսեց
        
        
          Նա բեկի
        
        
          վանքի ,
        
        
          Վանայ
        
        
          ծովի
        
        
          գեղեցկութեան
        
        
          մասին , անդիր ա -
        
        
          սաց Նարեկացու
        
        
          ադօթքեերից
        
        
          ,
        
        
          պատմեց
        
        
          նրա տեսիլը, նրա մասին
        
        
          եղած
        
        
          ժողովբ
        
        
          —
        
        
          գական
        
        
          աւանգութ
        
        
          իւննե րր :
        
        
          Նարեկացու
        
        
          կոյս
        
        
          Հոգին
        
        
          միայն
        
        
          կրցալ
        
        
          Հասկանալ
        
        
          Բրիստոսին եւ տուեց
        
        
          քբիստռ—
        
        
          նէութեան
        
        
          բանաստեգծութիւնր
        
        
          : Այսպէս
        
        
          ամփոփեց
        
        
          Հայրիկն
        
        
          իր խօսքբ ։
        
        
          X
        
        
          Յաշորգ
        
        
          երեկո
        
        
          յ Հա յրիկը չաա
        
        
          ուրախ
        
        
          աբամադրութեան
        
        
          մէշ էր , պայծառ
        
        
          դէմ
        
        
          քով , ծալապատիկ
        
        
          նստած
        
        
          բաղմ ոցի վր~
        
        
          րա յ ղիրք էր կարգում եւիր "իրելի
        
        
          մ եծ
        
        
          4ԼՎանիկ1^ կատուն նրա
        
        
          կողքին
        
        
          անուչ
        
        
          մռմոռւմ էր ։
        
        
          -
        
        
          Ն"աիր , աղաս , խօսինք
        
        
          , գիչեբն
        
        
          եր
        
        
          կայն է% Մի փոքրէկ
        
        
          գաւաթով
        
        
          սուրճ
        
        
          խմելուց
        
        
          յեաոյ
        
        
          ոլորեց
        
        
          մի Հասա պապի -
        
        
          րոս եւ սկսեց
        
        
          ծխել ու ղուարթագէմ
        
        
          խօ–
        
        
          սել ..
        
        
          Գուն ալ կր ծխես, տեսել
        
        
          եմ , սուր
        
        
          ճին Հետչատ Համեղ
        
        
          կ՝ ՐԱ՛"
        
        
          յ
        
        
          ծխելբ ,
        
        
          Բ՚"յՅ
        
        
          դէ՚"ՑԻ՚Ր՝
        
        
          Հայրիկին
        
        
          մօա
        
        
          շբլլար
        
        
          ծխել,
        
        
          միաբան
        
        
          մր կր նկատէ եւ աչխաբ–
        
        
          Հով մէկ չաւ կ՝րնէ , թէ Հայոց
        
        
          կաթողի -
        
        
          կոսբ
        
        
          թո
        
        
          յլ կուտա յ տղանեբոլն
        
        
          իբ մօա
        
        
          ծխել ,
        
        
          ա յստեղ
        
        
          Հա յրիկր
        
        
          երկար եւ.
        
        
          բաբի
        
        
          ծիծաղեց
        
        
          , ատոր
        
        
          Համար
        
        
          քեզ՛
        
        
          մուչտուկ
        
        
          մբ կր նուիբեմ,
        
        
          իմին
        
        
          մռւչ -
        
        
          տուկնեբից
        
        
          , դուրս բ
        
        
          ծխի՚լ՛
        
        
          Ապա վեբցրեց
        
        
          էքբ ո լսա ւլ էմ ից
        
        
          ոււլաբ -
        
        
          կուած
        
        
          ձիթենու
        
        
          ճի՚֊ղից
        
        
          չինած
        
        
          մի մուչ -
        
        
          լ.ուկ եւ նուիբեց
        
        
          ինձ :
        
        
          Գրանից
        
        
          յետո
        
        
          յ Հա յրի^լն
        
        
          սկսեց պատ–
        
        
          մ ութիւններ
        
        
          անել , փոքբ
        
        
          ծիծաղելի ղէպ -
        
        
          քեր , անցեալի
        
        
          վերյիչումներ
        
        
          ;
        
        
          Որքան նբա յիչողութիւնր
        
        
          թարմ էբ \
        
        
          նոյնքան էլնա թռիչ^ւեբով
        
        
          էբ խօսում •
        
        
          մէկ պատմ ում էբԱ ուլթան
        
        
          Համ իաի
        
        
          մա–
        
        
          սին , մէկ Մ ուչի մի
        
        
          ղիլղի
        
        
          մասին
        
        
          մէկ
        
        
          նկար աղբ ում է ր
        
        
          բանաստեղծա -
        
        
          կան գո յներ ով մի լեռ Վաս պուր ակա -
        
        
          նում, մէկ խօսում էր Լոնտոնի
        
        
          մոլգէյ -
        
        
          նեբի կամՓարիղի
        
        
          մասին;
        
        
          է լ ինչ որ
        
        
          պատմում էր, բոլորն
        
        
          է լ
        
        
          Հետաքրքրական
        
        
          եւ ղեղեցիկ ,թէ ձեւի տեսակէաից
        
        
          ,թէ
        
        
          նիւթի։
        
        
          Իր բաղմաբովանղակ
        
        
          եւ նչանա -
        
        
          կալից
        
        
          անցեալից
        
        
          , ինչպէս
        
        
          մի առասպե -
        
        
          լական
        
        
          Հարուստ
        
        
          դանձաբանից
        
        
          ,
        
        
          Հանում
        
        
          էբ թանկաղին
        
        
          գոՀարներ
        
        
          յուչեր եւ.
        
        
          ա յ դ յուչերով
        
        
          ոդելո բւում
        
        
          է բ , թաբմ ա -
        
        
          նում առոյգանում
        
        
          : Ն՛ո ապրում էբիր
        
        
          անցեալով
        
        
          : Այդ յ " ՚ – չ ե ր ր մ եբ
        
        
          ժողովուրդի
        
        
          \9բդ
        
        
          զարէ
        
        
          ամ բողշ
        
        
          պատմութիւնն
        
        
          էին,
        
        
          ՚ ^ է ԼՔ^՚Լ Ոդիսական
        
        
          , որի ստեգծալն ու
        
        
          չատ
        
        
          անցքեբի
        
        
          ականատեսր
        
        
          բռնած քեղ
        
        
          Հայրական
        
        
          ձեռքով
        
        
          աանում է Հա քաստա–
        
        
          նի խորչերբ
        
        
          ) վանքե րն ու ա լե բա 1լնեբ ր եւ
        
        
          եւրոպական
        
        
          պալատներն
        
        
          ռւ վե-^աժողով
        
        
          —
        
        
          ներբ : Հսկայական
        
        
          կալէյղոսկոպի
        
        
          մէշ
        
        
          գեռ դու աեսնում ես Մասիս ու Մռն -
        
        
          Պլան, Բփէունէեաց ծով եւ Բոսֆոր
        
        
          , Հայ
        
        
          ա չխա տ աւոր
        
        
          ղեղշուկին
        
        
          ել
        
        
          աւադակ
        
        
          քիւրտ
        
        
          րէկին.
        
        
          Հայ ղո րծ ի չնե բ ին՝
        
        
          Գրէ–
        
        
          գոր Օաեանին ու Րաֆֆիին ել
        
        
          վայբագ
        
        
          փաչաներին
        
        
          , Աուլթանին եւ
        
        
          Պիսմարկին
        
        
          եւա
        
        
          յլն եւա
        
        
          յլն :
        
        
          Զարմանում
        
        
          էինրա Հրաչալի
        
        
          յիշռղոլ -
        
        
          թեան
        
        
          վբայ , մանրամասն եւ
        
        
          դեղաբուես–
        
        
          տօբէն
        
        
          նկարաղրում էրբնութեան
        
        
          գտնա
        
        
          ֊ •
        
        
          յլան տեսարաններ
        
        
          ր ել այցելած
        
        
          քաղաք -
        
        
          ներն ուշքեղ
        
        
          շէնքերր :
        
        
          Յիշում
        
        
          էբ ,
        
        
          օրինակի
        
        
          Համար , ՚^Օական
        
        
          թուականների
        
        
          մարղկանց
        
        
          խօսքեր
        
        
          ը ելանցքեբի
        
        
          օրերը •
        
        
          նոյնիսկ,
        
        
          կարծես,
        
        
          ոչինչ չէբ մոռացել
        
        
          : –|
        
        
          Երբ գուբս
        
        
          եկայ
        
        
          ՎեՀարանից
        
        
          , մաա - |
        
        
          ծում էիինքս իմ մէշ, մեծ մարղիկ
        
        
          չեն
        
        
          I
        
        
          հ ե րանում :
        
        
          Հ
        
        
          X
        
        
          միչտ
        
        
          Հետաքրքրւում
        
        
          է ր դիտական
        
        
          1
        
        
          ղ ր -
        
        
          րական
        
        
          , քաղաքական
        
        
          նո ր ո ւթ իւննե րով ։
        
        
          Մի երեկոյ ասաց
        
        
          ինձ.
        
        
          Գոլն լսած կա՞ս ան գերման
        
        
          գիտռւ—
        
        
          նի մասին
        
        
          , Հեկէլ
        
        
          կ՝բսեն
        
        
          ։
        
        
          Ա յո , Վե֊,ափառ
        
        
          Հա յրիկ
        
        
          , նա Տար–
        
        
          վինի մեծ աչակերան է ներկայոլմս ;
        
        
          Անցած
        
        
          օբր ճեմարանի
        
        
          ուսուցի^ե -
        
        
          բէն մէկր պատմեց
        
        
          ինձ անոր մասին , ան
        
        
          աարվ ինա կան ութ իւնբ
        
        
          նոր ել
        
        
          ղօրա
        
        
          լոր
        
        
          փասաերով կբ Հաստատէ
        
        
          , ոբ Աստուա -
        
        
          ծաչունչի
        
        
          պատմածր
        
        
          մարղու
        
        
          մասին~
        
        
          ա—
        
        
          ոասպել է սոսկ, այլ ճչմաբիտն
        
        
          այն է ,
        
        
          որ մարդն
        
        
          անասնական
        
        
          ծադում
        
        
          ունի : Ե"
        
        
          ալ կր կարծեմ
        
        
          , որ այդպէս է ,
        
        
          քանզի
        
        
          մարղու
        
        
          մէշ չատ անասնական րան կայ ։
        
        
          Բրիստոս
        
        
          ատոր Հետ կռուելու էր եկել՛
        
        
          ան կ^ուղէր
        
        
          մարգուն
        
        
          , ոբ անասունի որ -
        
        
          դի է, աստծու
        
        
          որդի
        
        
          դարձնել։
        
        
          ճիչդ է
        
        
          Յիսուս
        
        
          , ատոր պիաի
        
        
          ձգտինք
        
        
          մենք աս —
        
        
          արծ ուն որդ եղ րուե
        
        
          լ
        
        
          յ
        
        
          X
        
        
          Մէկ - մէկ պատմիչ
        
        
          Հայրիկի
        
        
          իմաս -
        
        
          տուն
        
        
          ղբո յդնեբբ
        
        
          , սբամիտ
        
        
          խօսքե րն ու
        
        
          կատակներ
        
        
          ր եւ յուչե բր
        
        
          մ եծ
        
        
          դրութեան
        
        
          նիւթ է –՚
        
        
          ԱՒԵՏԻԲ
        
        
          ԻԱԱՀԱԿԵԱՆ
        
        
          Հայրիկր
        
        
          նոյնպէս չատ Հարցասէր էբ
        
        
          է (3 Շար–)