€ 6 ԱՌԱՋ
9
Ա Ր Ե Ի Ե Լ Օ . Հ Ա Յ
« Օսւքլսւչ », Կիււակի
օրւււ֊աՆ
թ է ՚ – " ՚ է »
ՀրասւպՀւա1լեց
Հ ա յ 1լս։ 1լա՚1ւ առածին
ասլա -
գրութեանց
թու.ա1լաՆ՚նԼրշ՝
քա ղա քե Լ չւ ո ւ.
սւն ո ւն՛ե ե բ ո վ :
ս տուղույէ՝
ի էչաչւօա շաա
կէաեր /լան
Հ
րաասւրակսւած՜
ա յգ
տե ղեկս ւթե
անց
մէչ,
՛լոր"
խմբւագբած
էբ /՚ն/լեբ
Գ-ԼՀ*)
՛֊
Այսպէւէ
, սխալ է Շուչէվւ
առաչին
Հայ -
կական
տսլաբան
ի ն
Հ իմն սւգր ութեան
թ՛բ ~
ււսկա՚նէ
ցոյց տալ
1882
տարին
Շուշիի
ա սլա ւլ բութի
ւ ն ն երբ
աւելի
^ ի ն են :
Օբի՚՚՚ակ,
ւՏշպ՚ն
Շուշէի
մէչ
տսչոլտծ
է
Հայերէն
կրօ՝1ւէսկան
ղիրք մբ,
կարեւոր
է մատ՚եանշել
աշ|սալւճսւբԱլր
լեղոլով
:
Այդ–
՚
Լ
1՚1՚
Ք
1՛^՛
աշէսարՀսւ
բաբէն
նմոյշ
մ ր՛
<ձ*հր՚էահ– է թէ մենակ
Հացով
չ ի
ասլբիլ
մարգ,
բայց
ամեն
խօսքսւթ՛
, որ. Աստու -
եոյ
րեբա՝1ւից
գուբս
է գալիս»
(Ս՝աա • 1՛ •
4 ) ։
Այժմ
^^նենք
ա յս վաքր իկ ստուգում
ի ն
մեծ
՝է ե տե ւա 1ւքեե բ բ :
Ս՛օտ մէկ գաբ
եղաւ,
որ կր սլեգեն
թէ
իյ . Աբովեան
Հիմնաղիրն
է
աբեւե
լաՀա
յ
աչխաբՀաբաբին
յ
Գաբձեալ,
կբ
սլնգեն
թէ
Արովեան
Հալած-ռլեցալ
Հայ.
Եկեղե
ցիին
ի չխանն
ե ր ո ւն կողմ է , ա յն
մ ե գագբ–
բանքով
թէ կ՝աշխատէբ
աարահ՜ել
աշ -
խաբՀաբարբ
ւսշխաբՀաբար
Հբատաբա
-
կոլթիւններով
, (ոմանք
Ղ, • Աղա յեանի
կբ
էլր վեբա
գրեն ա յո
մ ե ղա գր անքին
բանա -
ձեւումբ):
Առասսլելնեբ
այս ամէնր,
որոնց
կը
Հաւատայ,
ի մէչ այլոց
, Բ՚ումահեան
,
էէրքան գի ւր տ
Հ ա ւա 1ւ , նո յնքան
ռուսաՀա–
ւան
։
Աբգաբեւ
, ինչսլէս
Ա՚սլշեգ
Նարեան
կը
ոկտ
ք
11)55) ) «
Թումանեան
Հանճաբեգ
վիսլա -
սանի
մեհ– արժանիքնեբից
մէկր
Համարել
է այն, որ իր վէսլով
(Աբովեան)
անխնայ
կռիւ է
յա յտա բաբ ում գբաբայւ
ի գէմ » :
Ւրբեւ
յաւելուած
այս առասսլելին
, իբ
կարգին՝
կա բրեցի
ու րքե
սլիս կոսլոս
բ եւս
« անխեայ
կռիւ է յայտարաբում
»
Աբով–
եանի գէմ , այլխօսքով
ա շյիւաբՀքս
րՕւր ի ,
գէմ––.
^
֊
֊
–
Աբգ,
կը Հաստատուի
թէ
աբեւելաՀայ
ա շխա
բՀա
բա
բ
մ ր գո յ ո ւ թ ի ւ ն
ունէ ր
եւ
ա յ դ աշիարհարարռ վ Րայնիսկ կ|ւօ1ւակա1ւ
(*)
Ս՚ւվպւութ^իւն է ըսել թ-է մաաենա–
ցոյ(|հրու ե ւ նւքաԸ աշ|սաաութ֊եանց յսըւք–
րագրութ-լււԸւը կարելի է ւքիայն. վանքերռւ
կամ արդի Հայաս տ անի մատենադարան -
ներուն մ է ջ ։ ճ իշ դ չ է , ֊ – ծ ա ն օ թ են Զարպ–
հանէլեանի, Ղ^ցիկ ե անի ե ւ Երեւանի նր–
լքան գււրծերը , — " ^ յ դ
Բ՚^լ՚^ՐԸ
~
կասաւ սր : Ա՚էկ
վաւն,քի քյռբծ չ է , մէ կ
անձի գ ործ չ է , անհրաժեշտ է գործակ -
ց ո ւ թ ի ւ ն վ անքերու ե ւ Հայա ս տ սմփ մա -
տենադարաններուն ւքիջեւ;
գ իրքեր կը հրատարակուէին
կովկասի
մէչ՝ երբ էտ . Աբովեան
ղե
Ո.
գացած
("՛կ
չէր
՚հ՚՚րրաա
, ուսանելու
•
ԱբեւելաՀայ
այգ աշխաբՀաբաբէն
ն մ ո յ չ
մր
ե ւս , այս անղ ամ Ա՝ ոսկուա
յի
մէ չ Հր–
րատաբակոլած
՚լ1՚1՚քէ
Բ •
« Համառօտ
քննութիւն
քրիստոնէական
Հաւատոյ
եւ մաՀմետական
կրօնի
, յ " ՛ Լ ՜~
խաբՀաբառ
լեգուի
շար ա գ բ ե ա լ
յումե
մնէ
Հոգեսիբէ
ի սլէաս
սլարգամտաց
, տպ * ի
Աոսկով
1831 :
I՛ ապաղբատան
ճեմարանի
Հա
յոց
աեարց
Լաղարեանց
:
Գատաքննիչ
գլ՛ող
Աիքո՚յէլ
• Վր՚լ–
ԱաԱանթեանց
,
վանական
եւ նուիրակ
սրբոյ
էչմիածնի
»ւ
Ս ա լլան թեանց
Վ ՚ " 1 ՚ ղ ՚ " սլե տ ի ն
ստորա
-
ւլբութեամբ՝
կրօնական
՚ԼԲքէն
Հրաասւբա–
կութեան
արտօնութեան
թուականդ
է <(.ի
6
Աեպաեմբերի
1830 /.
Մռսկով
» :
Այս
՚1–1՚բքին ա չխա
րՀ արա
րէն
նմ ո յշ
մ ր •
֊ – « Ել Յիսուս ասաց– Հ ա յ ր , թ ո ղ ո ւ -
թիւ;8 տուր դ որանց ՝ ինչու որ չեն գ իտ ում
թ է ի՛նչ են գործոււք, եւնորա շորեր(ւ որ
բ աժանո ւմ է ին վիճակ քցհցին» ;
Երբ այս աշխարՀաբաբով
Հբատաբա
-
կութիւն
կԴլչաբ
Մոսկուայի
մէչ, է) - Ա ^
բովեան
մէկ տաբի
ա ռ ա չ
միա
յն մեկ հած
էր
գէոլի
Գոբբատ
, նոյ1ւիսկ
կարելի
է
սլե–
գել, իր մէկ նամակին
թուականէն
՛լա -
տելով
, թէ նոբ Հասած
էր Մ ոսկուա
, իր
ճամբուն
վրայ :
Մ աքուր
եւ պարւլ
աշխաբՀաբաբ
մբ
տ
Գրաբար
Աստուածաշունչ
Մ
ատեանբ
թարգմանելու
ի վիճակի
գարձած
Հա յ ե -
բկԿւ մր աբգէն;
Երբ 1Ս • Աբովեան
վեբա -
գաբձաւ
կովկաս
եւ ժամանակ
մր ետքբ ,
ինք ալ իր կարգին
, փորձեց
գրել
<Տ–աշ ֊
խ ա բՀ ո՛ բա
ր» , արե ւե լա Հ ա յ
տպաղբհւսլ
աչվսարՀաբարր
առ
նուաղն
տասր
տս՚րե -
կան էր՝ եթէ ոչ քսան :
Տ՚՚՚ԷՀ
. Թ՚՚ւմանեան
, կր
շարոււեակէՄու–
շեղՆ՚որեան
(Աով . Հայաստան ,
Հոկա.
3955) ,
ՀԱբովեանի
լեղուն
նմանեցնում
է
ճոխ
, Հայտստանի
կ լ / " ^ ՚ " յ է ՛ ^
յատուկ
՝՜
փարթամ
ու Լքե՛լ
, կենգանի
հ ա՚լկի» : ք\ւ
չավւ
111
ւլ՚սնց կբ վր՚էովի՝
երբ
ուր քւշներ ,
րնգՀակաււակն
, (ք,Աբովեանի
լեգան
Հա -
մաբում
են կիսաթրքերէն
լեւլու՝» :
Պ է ա ք է , այստեղ,
արձանագրել
թէ I
1839/՛յ՛
Աբովեան
կր գիմ
է պատկան
նա
- ։1
խաբսւբութեան
թեկնածռւ
ներկայանա
–•5
լով
՚Բաղանի
Համ
ալսարանին
Հա
յ
լեղուի^^
ճլ. –գրտ/իռքքռ–ւ.ք^^՚.^էւ,–––,^–.^.ձ^..ք
^ " ՚ 1՛" ՜ ՜
ղութեան
իբրեւ
՚/կ՚սյական
՝ կբ ՚ լ ր կ ^
Տա*
բ ե ր ք արդի հ ա յ ե ր է նի ,
ինչպէս
նաեւ
•ք՛ե
ր ա կ անո ւթիւն իպէտս ժողովրդեան
աչ -
խաաոլթիւններբ
; Ն՚սխաբարր
ակա՚լեմա–
կան
Բրոսէին
կր գրկէ ա յգ
աչխատոլ
-
թիւններբ
; Որոսէ
ղ՛ո Հ ա ց ո ւց
ի չ չ ի
գտներ
սակա
յն գանոնք
,
ետքէն
նո
յն III քգ ա -
թռռին
կբ կոչուի
Աբովետնի
գասրէւկեբր
,
Ատ • ՛քյ "՛՛լ՛ո
ր ե ան ց •
Այս
իրողութիւններէն
ետքբ
,
կ^աււժէ
խոբՀբ՚լս՚ծել
քիչ մ բ
Հ
€՝Լէրք
Հայասւուս
-
՛հի » վէսլյւն
լե ՛լո՛ն
նմ ա՛ն
ցնե
լ Հա յաս
տանի
ճոխ ու փարթամ
ծ՚աղիկներուն՝
ճաշակի
խնգ իր է , բա
յց Աբովեան
բ
յա յտա բարե
լ
ռ՚սՀվի
բա
յ արե լելաՀա
յ
աչխաբՀ
արարի
ՕՐՈՒԱՆ
ՇԱՐԺՈՒՄԻՆ
ՀԵՏ
Ա Ր Ա ք ^ Ա Կ Ա Ն
Լ ե Գ Է Ո Ն Ը
Ամմանի
եւ Հ ի ն Ե ր ՚ ՚ ւ ս ՚ ո ՚ լ է մ ի մէչ սլա ֊
տա՝,"՚ծ
խռովութեսւնց
առթիլ,
1լաբժ՜է
կարգ մբ տե ղեկո
ւթիւնն
եր
Հաղո ր գ ե
լ Ա -
րաբական
լեգէոնի
մասին
, ոբ կր
կտղմէ
Տ " ր ՛լ
"I
ն ա նի
գին ո լոր ական
ո ւ մ ը ;
Օ՚ոար
ականին
ուչա՚լ
բութ
իլն
ր կր գրա
ւեն
Հ ի ն Եբուսաղէմի
եւ Ամմանի
,
ինչպէս
եւ
Ցոբգանան
ի
"ւբիչ
՛էա
յրե
բու՛ն
մ էչ ա յն
մ՚սքուր
Հագուած
ան՚լլիական
գինուորւո
-
կան
Համաղգեստով
եւ աբաբական
սլՈԼր -
նոԼ(լ«</
ղին ոլորական
ոստ
ի կաննե
բ ր , ո —
րոնք
ԿԱ
չրչագային
վւոգոցներուն
եւ չու -
կաներոսն
մէչ..
Մ օտ քսան
Հաղար
է թէ՛ւբ այս
գինուո–
ր՚սկան
ոստիկաններուն
ոբ միչտ
կաղմ եւ
սլատբս՚ստ
է խագւսգութեան
թէ ոլս՚տե -
րաղմ
ի ատեն
• Այս լեգէոն
բ
շարունակու
թիւնն
է ա րաբական
ա յն
բանակին
Ղ"Բ
կագմ եց ի ն գն՛է– • Լ ՚ ՚ բ է ն ս եւ ուրի նե բ
Ա •
Աշէսս՚ր
Համ ա րտ
ի ն , օ ՚ լ ն ե լ ո լ Համար
^•աշ—
նա
կ էււլնե քաւն , որսլէսւլի
ագատեն
Ա/՚^է^՛
Աբեւե
լքր
թրքակա\ն
բռնապե ա ՛՛ւթենէն
:
1920/՛^
Կ՚՚՚ղ՛^
ուեցաւ
ա յ ս Լեգէոնբ
Ան -
գ ր յսրգանանի
Ապ սւ ո ւլ լա
թա ւլա ւո
ր
ի ն
կողմէ,
անգլիսւկան
կ՚՚ւռավա
ր ութե ան օ -
ժանգտկութեամբ
; Լեգէ "նր
յաչողապէս
վերս՚կանգնեց
կարգ
կանո՛ն
ր այգ խ ա ռ -
նակ
երկրին մէչ, ուր թշեամ՚՚ւթեան^
գա–
գարռլմէն
ե տ ք , գ ա ն ա գ ա ն
ցե՚չախումբեր
վեբա գառն ալով
իրենց գ ար աւոր
ալատա~^
սլետական
սկգբոլնք՚1ւեբուն
, իրարու
՛լէ՛ք
ե լ իրենք
իրենց մէչ կբ պայքարէին
եւ
ււ՛–
լարի
կուտա
յին աղարակասլս՚ննԼ
բու
եւ
քաղաքացիներու
ինչքերբ
:
Այս
ԺՂԷ"^՚Բ
՛քէչ՛"
՛՛՛լ էր
ւլէ՚ւ՚ուսրնեբբ
Հաւաքած
է Պետեւի
ցեղաէսոլմ
բե լաւ մէ -
չէն
, որ ժողովուբգին
մէկ աասնելւորգն
է
եւ.
որուն
նաէսնիքներլչ
ո՚լնայարն
էին ա -
րաբական
բ՛՛՛նակներուն
: Անոնք
ցրուած–
էին
Մէչերկրակաեան
չրչանին
եւ Ա պա
ն ի ո յ մէչ է .
ղուրուն
Լեգէոնին
նիւթականը
կբ Հողայ
Մ
եծն
Րրիտանիտ
%
1939^^^՛
ի վեր
կը
՚ լ տ ն ո լ ի
՚լօբ
. Կլուվւ փա չա
յի
Հ րամ ան ատա
բու -
թեան
աակ.
անգլիացի
մր որ
Ա^Գլէ"*
յ
Աբ քա յական
Ակա գե միա
յ է ն
շր չանա
լա
ր ա
է եւ \
920
ն ի էէե ր կր բնակի
աբ ո՛բ ա կ ա ն
երկէ րներու
մէչ–.
Երկու ա չի՚ալ՚Հա
մա
բ ա–
նե
բու
միչեւ
շբչանին՝
բանակբ
ոչ
միայն
ոստիկանական
՛լեր կր կատս՚րէբ
Յոբղ.ա–
նան
է, մէչ , ա յ լ ե ւ կը ղսպէբ
Հ բոսակնե
ր բ , .
որոնք
ղբգոլած
արար
ագ՚լայնական
վո՛ -<
բիժ՛երու
կուլմէ
, Լ " ՚ ֊ բ չ
րմրոս՚ոութիւն
կը
ՀրաՀրէ
էւն Պաղե ստինի մէչ^ անղ
լի
ական
Հալա տար ութե ան ղէմ եւ
քլ ա չխա տէ
ի ն
աասլալե
լ Անգբ
յ որգանանի
կառ՚սվաբոլ
-
թիւնր
..
Վե րչին
աչխարՀամ
արտին
մ
իանալով
՚սնղլիակւսն
՚ լ օ ր ք ի ն , Լե գէ^ ոն բ մեծ
օւլաա–
1լաբութիւն
ունեցաւ,
իրաքի
մէչ, ուր
ազգայնականներբ
, որոնց
կ՝օգնէին
նացէւ–
՛նեբր,
բմրոստութեան
մէչ էին, եւ կր
սպա՚ւնա
յին
քարիւղին
Հա յթա
յթման
յ
//յ՛լ
թուականին
անկտրզ
ութեան
ոչ մէկ
տեսակէտ
մ լ ն է, ղոբ կը պաչտսլանէ
Թ՝՜ււ–
մ անե
ա՛ն , կբ կրկ՚կեն
ուրէւչնեբ
, ու կ՛չւ
կըլ–
լ ե ն անոնք որ ր՚նգոււնակ
ե՚ե
կավաժ//,
տա~
բիներէ՜
ի վ ե ր , ^
ինչո՞ւ,
չեմ
գիտեր։
թումանեան
, որ կը գբէ թէ
Աբաէե՚սնի
վէսլր
« ՚ ^
ի՝
"՛լե
Լ"
ր " ւ ս ՚ ծ
չատագ՚ւ
վոլթի
ւ՛ւ՛
է ռուս
ազգին
ու նրա սլետական
ուժ՜ էւ՛ս »
(Սով.
Հայաստան,
թ ի ւ
1(),
Հոկա.
1955
) ,
Հ ՛ ՛ ՛ յ Գ բս՛ կան ութ եան
Պ
՛Ա
՛ոմ
ու -
թեան
տե ս ա կէ տն ե բ էն տա
ր բե ր
մ տած
ե լու
պատճաո^ւ1է
բ ունի՛^ , ա յ՛լ ալ չեմ գիտեր
:
իմ գիացածս
" ՛ յ ն է թէ խո՜ր
"Ա՛ու -
գոււքՅ^ւլաւ
կարօտ
է ինչ որ րսած եւ ա —
•ւունւչ ած
են. մ եղի
150
տաբի
աո
աչուսւն
գէմքերու
, գէպքերոլ
ե՛. քազաքակսւն
մ ի ֊
չւ՛"/
այրին
մ աս
էւն , կովկաս
կամ ա յ լ ո ւ ր :
Զի"
չ ի Հեաաքրքբեր՝
եթէ կան մար՚լիկ
,
որոնք կբ սիրեն
ձիւթ
ծո՛մ
ե լ , ՛ք
ան՚սլանգ.
ու բիչին
բերնին
մէչ ծամուած
ձիւթբ
•,՝Բն–
նել
, բ ա գ գ ա տ ե լ , ստոլզել
, աՀա
փորձ
մ ը ւ
Ուրէւչ
չափանէւշ
, ոբ գիտական
ՐԱ՛"յ
եւ մէանգամայԱ
"լտբկեշտ
, անծանօթ
է
ի ն ձ ;
Փոխան մատենացոյցի . ֊ ֊
Մ– 0՚"րու
-
թէււնեո՚ն
կբ քննագատէ
ա յն
տեսս՚կէար
թէ արե ւե լաՀա
յ ա չէսա
րՀա
բա
բին
Հ իմնա -
՛լիրն է Աբովեան
,
(Գործ
ամսագիբ
,
թի––
6 - 7) :
Հակառակ
տեսա1լէտն
ունին
Լ–
Մանուէլեան
, Գրի՚լոր
Վանցեան
, կարա
պետ
կոլսիկեան
• Երկբոբգ,
Ատեփան
Ո"–
կան
էսիստ քննագատական
մր ունի
ճՎէրք
Հայաստանի»
վէպին
գբակա՚և
ու
լեզ՚ււա–
կա՛ս
ար ժէքին
մասին
(Արեւմուտք, 1859,
թ ի լ
\յ) : Մ • Տէր - Ազալ՚եանց
, ուսում՚ււա
-
սիբութեան
մբ մէչ,
(կոունկ ,
Բ.
տարի,
1861,
էչ
531 ֊ 553) ,
կը ներկայացնէ
Ա -
բովեանի
Հակասա1լան
՚էէԲՔԲ.
Հանգէսլ
գ ր ա բաբ
ի եւ աշի՚աբՀաբաբէ
.
Մ ՚
Տէր–
Աղա ր եանց
ի այս
ուսումնաս
ի
բութիլեբ
Հետաքրքրական
է նաեւ
իր
գիտոգութիւն–
նեբով, երբ ցոյց
կուաայ
պատմական
գ է պ ք ե բու
՛նկա րա գրութե
անց
մ էչ Աբո է -
եա՛նի
չ ա փ ա գան ց ութի
ւննե
րբ , ի ր ա կա\ն ո ւ–
թճս^
անՀամապատասխան
: Այգ
մային
քլր
՚ է կ ՚ ո յ է նաեւ
ՀաստՀաուգէն
I
Պաբսկա
-
քլան տ ի ր ա պե տ ո ւթե
ան պատմ
ութիւն
բ ու -
ւաւմնասիրելոլ
Համար
կ^արժէ
կարգալ
նաեւ
էքԱ՚Հան
Ջր՚՚լետի
պրպտումներր,
ո -
բոնց ա ր ձա գան գ
կուտար
վաւերական
չուզայագէաբ
, Հանանեան
(
Յուս ա բեր , 8
Գեկտ.
39օօ) ,
եւ իբրեւ
պատկեբագար
-
՛չո
ւթ
ի ւն՝ Հայ կա թոզիկո
ս՛նե բու
ղղուե
լի
եւ
ամ օթա
լի աթոռամ
արտր
,
ռուսասէր
եւ պարս քլա սէր
Հայ
1լո ւսա կց ութե
անց
մ՛ ասնակցութեամ
բ
(Ագգապատում ,
Բ .
Հատոր
, Գաւիթ
եւ Գ՚սնիէլ
կաթողիկոս
-
ներու
կեանքր)
՚,
Ե.
ՆԱՐԳՈՒՆՐ
^ՅԱՌԱՋ»Ի
Պ Ա Տ Մ Ո Ւ Ա Ծ Բ Ն Ե Ր Ը
Ո Ր Բ Ի
Օ ՚ Ը Գ 1 1 ՚ Լ Գ 1 1 Թ 1 ) . 1 ւ
Ես ալ ունէի
իմ չարութիլններս
բոլոր
մանուկներուն
նման,
սակայն
՚ ս յ ս աստի––
ճանի
Հակառակութեան
արժանի
չէ ի •, իմ
որբութիւնս
գէմքիս
գրոչմուած–
էր • Տէս ~
բութ իլէ՛ , տառապանք
վ՚ոքբ
Հասակիս
ժամանակէն
ա ռ ա չ բնկճած
էէ՛ն
՛լիս
I.
տեսնռւլր
արտայայտութեանս
,
չաբժում-
ներ
ուս Հետեւե
լով կբ Հաս1^ւսբ
ա յՏւ աւե—
րը
որուն
ենթարկուած
էի– Իսկ մեծ մա;
բիկ"
, միակ
պաշտսլանս
ու
ապաւէնս
,
Հայ
տ ա ռ ա պ ո ղ
մայբիկի
մր
քնքշոլթեամբ
ինծի
Համար
կբ մաշէր,
կբ Հիւծէր
, կր
գուրւլէ՚ւր
ա ր ա չքին
լոյսին,
գերգաստա
նին
վեբս՚ծ-լման
միակ
ապաւէ՛նին
վրայ որ
ես էի մնացած
, ազազուն
տունկ
մը
. . .
Պատս/նի
անմ
եղունակ
մ աքիս
մ էչ
մ
էէլ
բա՜հ
Համոզում
գարձած
էր թէ
Հօբեղ -
րայբս
ամուսնացած
չէր, զաւակի
սէրն ու
Հոգբ
անծանօթ
էին իրեն
I
Ոբռչապէս
թավւ ան ցած էի մ եծ
մ ա յբէ՚կիս
" ՛ յ ն աբ -
դար
ատելութեան
որ ունէբ
գէպի
էւր Հա–
րազատբ։
Անոր այս ամօթալի
ընթացքռվ
գեբգտստան
մը պիտի
մաՀանաբ
առանց
ժառանգի,
Հանիիս
Համար
մեծ կսկիծ՛ ու
անբուժելի
ցաւ էբ, ու այս
պատճառաւ
անոր
ա պ ա գ ա յ
յ ո յ ս բ ես էի եւ ան վեր ա -
պաՀ
խնամքի
եւ գ՚էուանքի
առարկայ
•
ք ՝ ՚ " յ ց Աբէև
Հօրեգբօբս
"է բաբ
զիչեր
-
ուան
էսաւարի
պէս
ա՛ն թավւ անց էր ,
չբբ՜
չա պա տո ւած
սուգերով
ու մ աՀերով
, տ -
նսր
Հ ուլե կան ապրումներ
ր
մռայլ,
"՛րգ -
եօ ք
մ աՀուան
ուրուակա՛նէ
ն չէ՞ր
Հալած՜
ուեր • • •
Մօրաքրոչս
տունէն
վեբագարձիս
ամէն
բան
իր բնական
լ ն թա՛ց քով
1
Լ
լրթանա
բ :
Ի մ չար բաէստէս
քանէւ մրօր ե տ ք պաաա–
ննաէսաաեսելխ
փորձանք
մը ։
֊է ես ալ
ա
Հօրեզբայրս
ունէր
փոքրիկ
սենեակ
մը
ուր
կ՝աշիսատէր
իր պարապս
յ
ժամերուն
չէնելով
գործիքներ
: Վարպետ
կաՀա՚էորհ–
էբ ։ Ես ալ փորձեցի
նաւակ
մբ
չէ^ել ,
ընկերներուս
Հետ զբօսնելու
Համար,
նա–
ւաշինութեանս
մէչ
կոտրեցի
գործիք
մը%
ՄաՀոլ
չավւ
աղ՚լեց
վրաս ու ՛՛աբ -
սափաՀար
մեծ մայրիկիս
քով
՚ է ՚ " ՚ լ ե ց ի
է
խե՚լճ
պառալբ
գողաՀար
իմ
մեռելայի՚ն
վիճակէս՝
երբ Հասկցաւ
պատտՀաբր,ան
միչապէս
զիս Հանգաբտեցսլց
,
գաւէսթ
մը
չուր
տուաւ
որ ւէախէս
չՀիլանգանամ
,
ո լ պտաոլիրեց
ամէն
երեկոյ
Հօրեզբայրս
ա^ն
չեկած
անկողին
մ տ՚նել,
մ ինչեւ որ
կոտրած
՚էոբծիքր
նոբոգելու
ճար մբ գւո–
նէր։
հյեգճր կր մաածէր.
քն
տցած
՚զ՚լ—
աէկբ
աբթնցնել
եւ յանգիմանել
վտան -
գաւոբ
է, կրնայ
վախէն
Հէււանգանալ,
խենգենալ
եւ ինչու չէ յանկարծամաՀ
ըլ -
ւ ՚ " ւ ••
Արեւելքր
իր գեղեցկութեան
Հմայքներն
ալ
ունէր
, մարգէւկ
նախապաչաբ"ւմներով
շբչապաաուած
էէ՛ն , քնացուչբ
յանկարծ
արէժնցնե
լ եւ յանգիմ
անել
չարքերր
, կաժ
սլա Հա պան
Հբե շաա
կնե բու
Հարուածին
ա:
կրնար
Հանգիպէւլ.
Հիմնականբ
այս
բոլոր
մ տոբ
՛՛ւմ ներու՛ն
ժամ
անակ
շաՀ իլ^՛
է ր ,
մի՛նչեւ
որ ՚ լ ո ր ^ է ՚ Ք բ
նոբոգուէբ
կամ նոբ
մբ
գնելով
տեղբ
զ1նէինք :
Այս
՚էէպքբ
կը պատաՀէր
191-5^
չարա
բաստիկ
տարուան
գարնան
; Հայոց
աշ -
էսաբՀբ
արեան
մ՛էչ կր էսեզ՚լուէր
,
ամէն
կողմէ
գուժկան
լուրեր
կբ Հասցէէ՛ն
՚ . .
Արկած՜բ
պատաՀելէն
ե տ ք , ամէն եբե -
կոյ երբ փոզոցին
զրան
բացռւիլր
լսէէ՛ ,
անմիչապէս
վեբ կը ցատկէի
եւ էլապաս
֊
տանէի
վերմակիս
տակ։
Բանիցս
առաչին
յարկ
սուրացի
, ամէն
անգամ
ծանօթ
բա–
րեկամ՚ներ
, գբացիներ
էին;
Հօրեղբայրս
1լ*ուշանար
, այգ գիշեբ
տ՚՚՚ձ՚ն
չեկաւ,
ես
ուրաէս էի, իմմանկական
անմե՚լունակ
Հոգիս չէր երեւակայեր
ժամանակի
աՀա–
ւորութիւնբ
, էքլրուական
մը կը
գառնար
Հա
յոց
զ ժբաէստութէււ՚նրբս՚զմ
ապաակե
լու ,
իսկ
ես կը Հրճուէի
, թէ այսօր ալ
ծեծէն
ազատուեցայ
:
8աչորգ
օր ալ չերեւցաւ
,
ես
աւելէւ
աւլ՚"՚ոօրէն
եւ ուրաէս կբ
վ ՚ " ղ ՜
վռտէի
փո՚լոց
, պարտէզ
եւ
ամէն տեգ
:
Ջէէլ ա ն գ բ ա գ ա ո ն ա ր ոբ մեծ մայրիկս
՛ււն–
սաՀմ՚սն
թաէսիծի
մբ ենթարկուած
էբ :
Հօրեզբայրս
ձերբակալուած
էր , իբ -
րեւ
յեղափոէսաքլա՞ն
, թէ անբաղձալի
ան–
Հտա,
չեմ յիչեբ
, միայն
կո՛րզեմ
թէ քա
ղաքական
քլուսակցութեան
մբ անգամ
էբ ,
բաց ի այգ
,այգօբերսւնմիայ՛եՀայրլլալրկր
բաւէր
, որեւէ պատ րուակով
սպան գան
ոց
առաչ^նորգե
լու
Համ
ար %
Ու
չեկաւ
մ ամ է՛ կիս
՚քէկ
Հատիկ
Հոգե -
Հաաոբ
ր , բագմ անգամ
գե րգասաանի
մը
մ է՛ակ
վերապրողբ
-.
Կ • Պո լսո
յ
մ էչ
Հայկական
գ պ բ ո ցնե
րը
մ եծամ
ասնութեամր
փակուեցան
,
ուսու–՜
ցէ՚^երր
աքսորուեցան
•
Ես ալ ւիոզոցի
լաճ չգաոնալու
Համար,
Հանիս
իբրեւ
բծախնգիր
եւ սլատուաէսն
—
գ է բ
քրիստոնեայ,
ի՛նծի
աբՀեստի
՚Ա՚կեց.
կարճ
ժամա՛նակի
մէչ գարձայ
կօչկակար
:
Այս
արՀեստբ
էսէբեցի
,
միտքս
աւելի
նուրբ
արուեստ
սորվիլ
էբ , ՚Լաայ
այն ալ,
չատ
ժամանակ
չանցած
բաւական
վարժ
փորագրիչ
գարձայ
՛Այս
սեւ
օրերուն
արՀե ստա
լորի պա -
կասը չաա
զ՚էալի
էր Վարպետի
մբ քով
բա ւա կան ա չ խ ա տ ե ց ա
յ , վճա
րում
բ
ո
չի"է.
էր , փոէսագրուեցս՛յ
մօրաքբ՚՚չս
զաւակ
-
ներուն
Ք՚՚վէ
Հոն ալ բաւական
վւոբձառռլ–
թիւն
ճեռք
ձղելով
անձնական
էսանութ
մբ
բացի
Պս՚՚գբ
Ալէ՚է
պոզոտային
վբայ
:
Այս
խ"ք1Հութը
էւնծի
Համաբ
գաբձաւ
փորձանքէ՛
նախա
գուռբ
;
(2)
8–
ՀԻԱԱՅԵԱՆ
(Շաբ.)
\
Fonds A.R.A.M
