€6 Ա Ռ Ա Զ *
ԿԱԹ ՏԱՐ
քցՄԲ
—
Այս դրութ-իւՏը երհւցած է Նիւ
Եորքի յայանի ազատական - աշլսսւաասւ .
րական շաբար-աթ-երր–
Նի"՛–
Լ ի ՚ " ը ր \ ^
Սեպա • 28ի ր-իւին մէջ : Պրրթրըմ Տ • Ու֊ոլՓ
յայտնի գՐ"ւղ մըն է եւ հեղինակը՝ «Երե
քը, որ գլուխ հանեցին յեղափոխութիւն
մը» գրքին, ռր ուոումնասիրութիւն մըն է
Լենինի, Տյացկիի ել Ատալինի Ռուսական
Յեղափոխութեան մէջ կատարած դերե
րուն :
Աովեսւ
.
կառսյվարութիւնը,
«Իզվհս
֊
էոիսւ»
ել. ^ Պ ր ա ւ դ ա »
թեբթերու
Ս ե պ տ . 1 5 ի
թիլերով,
յ ա յ ա ա ր ա բ ե ց թէ
սլիաի
քա՛նայ
յաղթաՀարել
աբքաււներու.
ե լ
ո ւ ա ե ս ա ի
աղիտաւոր
պակասր,
որ աբղիւնքն
է ^ էկ
երրորղ
ղարու
կոմունիստ
իչխանութեան
եւ
ղրեթէ
քառորղ
ղարու
երկրաղործու
-
թեան
բոնի
Համ
ա յնացմ
ան ;
Հիղվեստիա
յ՝»ի եւ « Պ ր ա լ ղ ա »
յ ի
նո
յ ն
թիւեբբ
Հ ր ա ա ա բ ա կ ե ց
ի ն լրի՛–
պ ա ա ճ է ն բ
տեղեկաղբին
,
Գ՛՛Բ
ս լ ա տ բ ա ս ա ա Ն էբ
կոլ -
սակցութեան
Ա՛
ք ա ր տ ո ւ ղ ա ր
՚1,իկիտա
I) •
հբուշչել
։ ԱՀաւասիկ
Խրուչէեւի
ցնցող
թի՚-երբ,
որոնք
ցոյց
կուտան
թէ ինչ պա–
աաՀաե
է Աովեա
Աիութեան
արքաոնե
-
բուն
:
1916
Յունուար
1/5»,
Հ ա կ ա ռ ա կ
երկուու–
կէս
աա
րինե
բու
պ ա տ ե ր ա զ մ ի
աւերնե
-
բուն,
ց ա ր ա կ ա ն
քհուսիոյ
մէք կային
5Ց
միլիոն
զլուխ
աբքաո։
Լենինի
նոր
տնտե
ս ա կ ա ն
ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն
ԼՆԵՊ)
օրով,
գ ի ՚ - ղ ՚ ս ց ի
ա շ խ ա տ ա ւ ո բ ռ լ թ ե ա ն
Համեմա
-
տական
ա զ ա տ ո ւ թ ե ա ն
չնորՀ
իլ
, ա ր ք ա ո ն ե –
բու
թ ի ՚ - բ բարձբացալ
1916/՛ 58
միլիոնէն
66
միլիոնի
ա Տ ի ն :
Ապտ՝
Ատալին,
իբ ոստիկաններն
ու
պ ա չ տ օ ն ե ա ն ե ր բ
գրաւեցին
Հողբ,
զորՅե
ղավւո
խոլթիլնբ
տուաե
էր
գ ի ւ գ ա ց ի ն ե -
բուն,
ինչսլէս
նաեւ
այն Հողբ
Ոբ
անոնցն
էր
ցո՚բեբոլ
օրով,
եւ քչեցին
ղիլզացինե–
րբ
Հ ա ւ ա ք ա կ ա ն եւ՛ պեաական
ագարա1լնե
–Հ
բու մէք : Ե ր կ ր ա գ ո ր ծ ա կ ա ն
այս մեծ Հա
կա
յ ե գավա
խռ
ւթ եան
՛քէք
միլիոններով
գիւգացիներ
կնքուեցան
, ե լ ի Հարկէ
, մի–
լվէոններով
արքաոներ
անոնց
Հ ե տ ; Ե թ է
վերքին
Տարին
օրով
կային
5^
միլիոն
՚ լ ր – –
լՈւիս
ա ր ք ա ո ^ ու ՆԵՊի
ժ ա մ ա ն ա կ ,
66
մի
լիոն
,
1941/յ՛
անոնց
թիւբ
իքած
էր
53
մի
լիոնի,
ինչոր ն ո ւ ա գ է ռչ միայն
ՆԵՊի չր
քանի
թիլէն
, այլ ե լ ՚ / ե ր ք ի ն
Ց՚ոբի
ժ ա մ ա
նակի
թ ի լ է ն ։ Եւ այսօր,
1953/5՛,
նոր Հո–
զերռւ
բոլոր
կցռլմնեբէն
ե տ ք բ ,
քցբոլչչեւ
կբ
տ ե զ ե կ ա զ ր է թէ իք . Ա իութեան
մէք
ստհուռո ա
մէն
Կ
՚ " րքյ՜
տ
Ասակ
ա ր \ ա ռ
ւնե,
բնղ -
Հանուր
թիւն
է
56
միլիոն
, տ ա կ ա ւ ի ն նբ–
ւ ՚ ՚ ՚ գ ՆԵՊի
ե լ ց ա բ ա կ ա ն
չրքաննեբոլ
թ
իւե–
բէն։
Ի ՛ ՛ ն չ գարմաննեբ
կ^առաքագբէ
Խրո՚-չ
-
չեւ :
1 •
Բուսցնել
երկու
նոիսազներ
տեղի
մբ
ւիլւայ ուր ն ա խ ա պ է ս կբ րսւսնէբ
միայն
մէկ
նոխազ;
Աւսաի
, նախկին
ո ս տ ի կ ա ն տ –
պետ
Բերիան
աւելցուցած
է
նոխաղներու
ցանկին
՛էրայ
Անգրիեւի
ե լ ուրիշ
ն ա խ ա -
րարներու
շարքին^
որոնք
նաէսորգեցին
ի–
բեն
I
Խօսք
չկայ
այն մասին
թէ
Լաւբենտի
Բ ե ր ի ա
ունէր
իր յանցանքներբ,
բայց
ան
ջարդարարն էը մարդոց ել ոչ արջառնե ~
րու :
Ան գ ո ր ծ
չունէր
ե ր կ ր ա գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն
Հետ։
՚Լեքէւն
քանի
մբ տարէւնեբռլ
սլա -
ա տ ս է ս ա ն ա ա ո ւ
մ ա ր գ բ այն սնանկութեան
,
ոբուն
կ^ակնարկէ
Ա. քարտուղար
Խրուշ
-
չեւ՝
Ա • ք ա ր տ ո ւ ղ ա բ
Խրուշչեւէն
տ ա ր բ ե ր
՚քէկԸ
լէր ••
2
Փոէսել
բիւրռկրատիկ
կ ա ր գ ո ւ ս ա բ –
ՔԸ.^ դերաղոյն
ե լ
ղարերով
յաբղուան^
ղարման
մբ՛
կրճատել
թ է ՚ ւ ր
ն ա խ ա ր ա –
րութեանց՝
ե թ է
անոնք
գ ե ռ նռր
աւել
-
ցուած
են , եւ աւելցնել
ղանոնք
եթէ վեր -
քեբս
նուազեցուած
էին; Այս պ ա ր ա գ ա յ ի ն ՝
վ ե ց
ն ա խ ա ր ա
բռւթիւնն
եր պիտէւ
կազմ
ուին
ն ա խ ա գ ո յ
երեքին
տ ե գ ;
3
Վ ե ր ք ա պ է ս ,
թ ո յ լ տ ա լ քչէ,կ մբ ա–
զատութիւն
, ա զ ա տ ա ն Հ ա ա ա կ ա ն
ձեռնար
կի
թեթեւ
էսթան
մբ, քիչ մբ դբգի՚ւ
•, ք ա -
քալերութիէն
, ճ ո ր տ ա ց ե ա լ
ղ է ՚ ւ ՚ լ ա ց ի ի ն Հա
մար
, որպէս՚լի
ան կարենայ
զգալ
թէ ան
գ ա մ մր եւս չավւով
մր, ինքնիրեն
Համար
պիտի
ա չ է ս ա տ ի :
Ա յ գ պ է ս էբ
Լենինի
օրով : Նախ՛՝
Լենէւն
փորձեց
Համայնացնել
ամէն
ի ն չ ։
Արգէ՚ւն–
քրն
եղաւ
ա ղ ի տ ա բ ե ր
ձախոզութիւն
եւ
Ա
՛՛՛Լ
1
գ ռ ր ծ ա գ ո ւ լ ե բ
քաղաքնե.րոլ
մէք , ա–
պ ս տ ա մ բ ո ւ թ
ի ւ ն
Կրօն չ տ ա տ ի
,
խռովու
-
թիւններ
ղիււլական
շրքաններու
մէք : Լե
նին
նաՀան
քեց
ամբողքական
կոմռւնիզմէն
ղէսլէւ
Հ ա մ ե մ ա տ ա կ ա ն
ա զ ա տ ո ւ թ
իւնր
ՆԵՊի
՝• Ա գ ա ր ա կ ն ե բ բ
բ ա ր գ ա ւ ա ճ ե ց ա ն ։
Ա
էւս
, ցորեն
, եղիպտացոբեն
առատացան
;
Բաղաքնեբու
բանուո
րնե բու
ա պ ր ո ւ ս ա
մ ա կ ա ր դ ա կ
բարձրացաւ
; 1928^
եղաւ
ա -
մենալաւ
տարին
ռուս
բանուորական
եւ
ղիւղա
ցիական
զանզռ
լածներ
ու
Համ
ար
կռմռւնիղմի
տիբասլետռւթեան
օրով;
Աա
կայն,
բոլչեւէւկներբ
պարզասլէս
կր կի -
բարկէ
ի ն
Հ ի ն ռ ո ւ ս ա կ ա ն
առած
մ բ •
« թող բուբղբ
քիչ մբ աւելի
աճի , որ
աւե
լ ի
գիւրալ
էսռւզռւի»
յ
1929/Տ՛
սկսաւ
գիւղացիներոլ
սեփակա
֊
նազրկումի
եւ բոնի
Համայնացման
մեծ
ալւշաւբ
, եւ էսուզեցին
ոչ միա
յ ն
բուրգբ
,
այլեւ
քերթեցին
կաշէւն
ու փրցուցին
մսի
մէկ
մեծ մասր;
Հ
Առնուաղն
Հինգ
մէւլիոն
գիւղացիներ
րբ–
նաքնքուեցան
; Աոփյւ
տիրեց
քաղաքնե
-
բուն ;
1928/1՛
կենգանիներուն
գ բ ե թ է
կէսբ
կոտռրուեցան
;
Ա ն գ ա մ մբ եւս կռմունիստներբ
որռշե
-
ցէ՛ն
նաՀան
քե
լ , թողուլ
որ բուրգբ
կրկին
քէ՛չ մբ աճի,
որպէսզէւ
գ ա ր ձ ե ա լ
խուզուի
։
Ա յ ս ա ն գ ա մ
անոնք
շ ա տ աւելէւ
նուաղ
նա
Հանքեցէւն
քան ՆԵՊէ՛
պ ա ր ա գ ա յ ի ն ;
Բայց
նոյնէւսկ
այս նաՀան
քն ալ մէկ նոր խ ռ ս տ ո –
վանսւթիւն
էր կոմսւնէւզմի
է ա կ ա ն
սնան -
կութեան՝
երկրադործութեան
մէք։
կոլ -
ք ս ո գ ա կ ա ն
ճորտութեան
Հետ՝
պետութիւ
նբ
թ ո յ լ տ ո ւ ա ւ
իւրաքանչիւրբ
գ ի ւ գ ա ց ի
քձւ–
տանիքի
սեվւական
չեչին
կտոր
մբ Հոզէւն :
կ ռ լխռզի
գերութեան,
աշխատա
նքէն
գուբս
ունեցած
իր ա գ ա տ
ժամերուն՝
գիւղացին
պիտի
կրնար,
անկեան
ծակի
մբ մէք
սեղ–
մուած
ա գ ա ա ո լ թ ե ա մ բ մբ , ինքնիրեն
Հա
մար
մշակել
փոքրիկ
կտոր
մբ
« ա զ ա տ »
Հոգբ
:
Բանի
մբ տ ա ր ո ւ ա ն
բնթացքին
18 »քի–
լիոն այսպիսի
փոքրիկ
ա ն Հ ա ա ա կ ա ն ա գ ա
րակներ
բուստն,
միքին
Հաշուոփ
մէկ ար
տավար տարածութեամբ,
ե լ իլրաքան
-
չիւրն
ունեցաւ
դարձեալ
միքին
Հաչուոփ^
երկու եբբորդ կով մր, երկու երբորդ խոդ
մը, մէկ եւ երկու երրորդ ոչ|սար,
ե ւ քա
ն ի մր
հաւեբ :
Այս ածուներու
բնդՀանուր
տարածութիւնբ
կբ կազմէր
Խ • Մ
իութեան
մչակելփ
ամբոզչ
եողին մէկ քսաներորդը,
բայց.
Համաձայն
Խ՛
կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա ն
տ ո ւ ա ծ
ցնցոգ
թիլերուն,
Ա իութեան
մ
չ ա –
կելի
Հռղփն
այս մէկ ք ս ա ն ե ր ո ր գ ր
կ՝աբ
֊
տ ա գ բ է ր
ն ո յ ն Խ՛ Ա իութեան
արտադրած
ամբողք
ե բ կ բ ա գ ո ր ծ ա կ ա ն
բերքին
մէկ
Հինգերռրգբ;
Այս ա ն Հ ա տ ա կ ա ն
փոքր
Հո
գին
փրայ,
աքւանց
մեքենաշաբժ
արօրի
եւ
Կոլէսռղի
ե ր կ ր տ գ ո ր ծ ա կ ա ն
գործիքներուն
,
դիւզացին
, իբրեւ
պաբղ
դի՚֊ղացի
, կ՝աբ -
տ ա գ բ է ր
չորո
ա ն գ ա մ
աւելի
քան
անՀռգի
աւատական
կոլխոզի
Հռղփն
՛էրայ
: Ե1– ան–
եատապէս խնամուած կու|ր կուտաբ աւելի
կաթ ու կը ծնէր աւելի քեծ թիւով հոր
թեր յ եւ հալերը կ՚ածէին աւելի շատ հաւ
կիթ ու կը հանէին աւելի մեծ թիւով ձսւ–
գեր։
Զայրացած
ու ա Հ ա բ ե կ ՝ այն յայանռւ
-
թենէն
թէ ա զ ա տ ո ւ թ ե ա ն
շամանգաւլն
իոկ
աւելէւ
լալ էր ^ քան
կոմ
ունիզմի
նշանա
-
խօսք
դ ա ր ձ ա ծ
դ ե րութիւնբ,
կուսակցու
-
թիւնն
ու կառափարութէււնբ
անզամ
մբ
եւս
սկսան
ա բ չ ա ւ մբ,
1939/^,
«Համայ
-
նացնել
ա ր ք ա ռ բ » ; Պաաերաղմին
պատճա–
ռ ա ծ
բնգմ
իքռւմներոփ
ա յ դ
ա բ շա լ բ
կբ
շար
ուն ակռ
լի
մինչեւ
այսօր
:
Ե՛–
լ
ա ն գ ա մ
մբ եւս կ^րնգռւնոլի
անոբ
ձախոզութիլնբ։
Այս
է սլաամութիւնբ
կոլխոզ
-
սոփխող
դերռւթեան
եւ ք ա ռ ո ր դ
դ ա բ ո ւ
բռնւի
Հա -
մայնացման
է
Մէկ ե բ ր ո ր գ գ ա բ ո ւ
կոմ
ու -
ն իղմ
էն
ե տ ք բ , աշէսաբՀի
փ ր ա
յ
չ կ ա
յ եր
կիր մբ ուր այնքան
մեծ պէտք
կայ երկ -
բաղո
բ ծ ա կ ա ն
յեզափո
խութեան
մբ.
Ո ր
քան Խ . Մ իութեան
մէք : Ոչ մէկ նոր չ ա ր ք
նոէսազներռւ
, ոչ մէկ փ՛ոքրոգի
խոսառփա–
նռւթիւն
եւ ոչ մէկ րիւբոկբատիկ
փ ո փ ո -
էսութիւն
պիտէւ
կրնան
փոխել
պ ա ա կ ե ր ր :
Դ՚աբմանբ
չ ի գտնուիր
«՛Լեց
ն ա խ ա ր ա բ ո ւ –
թեանց
մէք՝
ուր ն ա խ ա պ է ս
կային
ե ր ե ք
նաէսարաբութիւննեբ
» :
Գարմանբ
ծանօթ
էր ցար
Ա լ ե ք ս ա ն գ բ
Բ ՛ին ,
1861/5՛ )
երբ
յա յ ա ա ր ա ր ե ց
գիւղա
-
ցինեբոլ
տզատաղրռւթիլնր
;
Գարմանբ
ծանօթ
էբ
Լէւնքբնի
, երբ ա -
ղ ա տ ա ղ բ ե ց
դերիներբ
ե լ ստորաղրեց
«Հո–
մսթէտ
Օրէնքներբ»
, որոնցմ
ով
պետական
Հոզերբ
կր տրուէին
բոլոբ
այն մչակնե
֊
բուն,
որոնք
կ՝ոլգէին
մշակել
զանոնք
յ
Գարմանբ
ծանօթ
էր նոյնիսկ
Լենինի
,
երբ ան չկամ
ութեամբ Հռչակեց
\,ԵՊ
բ :
Գարմանբ
ծանօթ
էր նաեւ
$ ի յ ն
Առլիֆ–
թի,
ռր ծնած
էր ա1ին,
ե լ ոբ
իր^կիլլի.
ԹԱՏԵՐԱԿԱՆ
Գ Է Մ Բ Ե Ր
ՕՏԱՐ
ԷՋԵՐ
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ
ԳԱՀԱԺԱ Ռ ԱՆԳԸ
*
Տ ե ս ա ւ ^
Որ
կբ ղտնուի
մեծ նաւի
մբ վր՜
Ր ՚ " յ ^ Գ"Ր կր թ ի ա վ ա ր ե ն
Հարէւլբէ
աւելի
Ատբու1կե
ր ;
Նաւին
տ է ր բ նստաք^ է իր քով ,
՚լոբգէ
մբ
վրայ,
ձեռքբ
բռնած
կ շ է ՚ ՚ ՚ ր մր :
Ատրուկնեբբ
ամկնքն
ալ մեբկ
են . պա -
տռաա
ծ գ ո գ ն ո ց մբ կապած
են միայն
առ–
Բ
Նետբ
կր էսբի
Արաբներէն
մէկուն
վ^՚Ալ^
որ
կ՝իյնայ
աւաղաններոէնւ
վրայ,
ի"կ էբ
բնկեբներբ
կր փաէսչէն
;
՚
Ն ա ւ ա ս տ է ն ե
րր
էսարէսխ
ձ գ ե ց էն :
Տէրբ
Հրաման
մբ կ՝արձակէ
• Խափւչէկ
-
նեբբ
էսկոյն
կբ քակեն
ստրուկներէն
մէ -
կռւն
շւլթանե
րբ ,
մ եղրամ
ոմ ով կբ
փ ա կ ե ն
անոր
ռռւնզերն
ու ա կ ա ն ^ ե բ բ , եւ
ծանբ
ք ա ր կր կախեն
անոր
մէքքէն
:
Այդ
մէւքոցէն
, մէւսներբ
սլարանէ
սան ֊
դուէսէն
մէկ ծայրէն
ծանր
դունգեր
կապե–
լոփ
կ՚ամբացնեն
նաւէն
ե ր կ ա թ է
օղաէկե
—
քէ
է
՛հ
:
քեւնէն^
ու անոնցմէ
ամէն
մ^կբ
շղթայէ
ղարնռւած
է էր ք ո վ է
բնկերոք
Հետ :
Հ ր ա վ ա ռ
ա ր ե ղ ա կ բ
նիզակի
սլէ^
կ՝իքնէ
անոնց
վրայ
;
Խափշիկներ
, մէյմէկ
աՀազէն
ս տ
բագ
ձեռքերն
ի ն , քլե րթան
ու կու ղան անղա -
դ ա ր
, Հ ս կե լո վ ստրուկնե
բուն
վրայ,
վայ
այն
ստրուկին
,
Սր
յռղնածութենէ
վայր
-
կեան
մբ կ ա ն գ առնէ
թ ի ա վ ա ր ե լ է
,
իսկոյն
իր
մեբկ
մէքքին
կԴքնէ
մտրակին
անխնայ
Հ ար ուա
ծբ :
Բիչ
մբ ե տ ք ^ նաւբ
կբ մօտենայ
պ գ ա ի կ
ծով
աձ ռցի մբ եւ թիավարներբ
կբ
սկսին
չափել
հովւււն
խոբութիւնբ
:
Բայց
ա լզ միքոցին
ափէն
վրայ
1լ
երեւին
երեք
արաբներ՝
վ ա ք ր է
էշեբ
Հեծած
, ու
նիզակ
կր նե աեն
անոնց :
Նաւին
վ բ ա
յ է ն
աէրր
կ՚առնէ
աղեղբ
եւ
նետով
կբ պատասխանէ
Ա ր ա
րնե բո ւ ն ;
Ատրոլկբ
գժուարռւթեամբ
վ ա ր
կ՝է՚^է
սանդուխէն
եւ իսկո
յն 1լ ա ն Հ ե տ ա ն ա
յ ծո -
վին
մէք։
Պ գ պ ք ա կ ն ե բ բ վեր
կ ՚ ե լ լ ե ն
այն
ա ե գ է ն , ուրկէ
սուզուած
էր անիկա
:
Բանէւ
մ բ
ստրուկներ
Հետաքբքբոլ
-
թեամբ
նաւուն
եզերքէն
՛էա բ կբ նային
է
Անցաւ
մէկ երկոլ
ր ո պ է , ստրուկր
գուբս
կր
լոգայ
քուբէն.
ծանր
շունչ
քաշելով
կբ
բռնէ
սանղուէսէն
եւ ՛էեբ կբ բարձրանայ
;
Ա ք
ձեոքին
մէք րռնած
է մարղարիտ
մր :
Խ-ս՚փշէւկնե
բբ կր խլեն
ղա
յ ն ձե" քէն
եւ
գարձեալ
ղինքբ
կբ
Հբեն
գ է պ ի
ք
՚ ՚ ՚ ֊ Ր Ր
տ
Բաւլմաթիւ
անղամներ
, այսպէ^ս
սուղ -
ուեցաւ
անիկա
ծուէին
մէք, ամէՆ
ա ն գ ա -
մ ի ն
դուրս
բե րե լոփ
դեղեց իկ
մ արգա
բիտ
^
մ ր ։
Տէբբ
կր կշոէր
մ ա բ գ ա ր ի տ ր եւ
կբ^
դնէր
իր կաշիէ
պայուսակին
մէք ;
Վե
րքէն
ա ն գ ա մ
զուրս
բե բ ա ւ
մ արգա
-
րիա մբ, ռր աննման
էր, ու աւելի
սպի -
տակ
քան լուսոէն
ա ս տ ղ բ ;
Ր ա
յւլ է՛բ
երեսբ
ղեփէզեղին
կ տ ր ա ծ էր, եւ երբ
փէոա
՚ւԼցսււ
կամրքակին
փրայ,
արիւն
սկսաւ
ժայթքել
իր
ռունւլերէն
ու ականքներէն
;
կարճ
սարսուռ
մր ունեցաւ
էլ, մարմէ
-
նբ
, ե լ ապա
մնաց
անշարժ
:
Խափշէկներր
ծոփյլ
նետեցէն
անոբ
ղէա–
կբ, էսկ տէրր
սկսաւ
քաՀ քաՀ
էսնղալ
:
Ջեռքբ
երկնցսւց
պայուսակէն
,
անկէ
դուրս
Հանեց
թ ա ն կ ա գ է ն
մաբզարէտբ,
սեղմեց
էր ճ ա կ ա է ն եւ խոնարՀութէւն
բ -
նել,ւփ
բսաւ.
֊
Ասէկա
պ ի ա ի
րլլայ
ե ր ի ա ա ս ա ր գ
թ ա –
դաւորին
մականին
ղարգր
:
Լսելո,լ
այս խօսքերբ,
դ ա Հ ա ժ ա ռ ա ն գ ր
ճիչ մը արձակեց
ու արթնցաւ
։
ԵԼ
տ ե ս ա ւ պատուՀանին
մէքէն,
որ աստ
ղերը
երկինքին
փրայ
կը մարին
կ ա մ ա ց
կ ա մ ա ց ,
ո լ աբշալռյսբ
մօտ է
բացուելու։
ԵԼ
գ ա Հ ա ժ ա ռ ա ն գ բ
նռրէն
քնացաւ
ու ե– \
բագ
մբ տ ե ս ա ւ ;
1
Տ ե ս ա ւ , որ մոլորած
է մութ
ա ն տ ա ռ ի մը •
մէք,
որուն
ծ ա ո ե բ բ
զ ա բ գ ա ր ո ւ ա ծ են տա
րօրինակ
պտուզներո,լ
ե լ գ ե գ ե ց ի կ
ծ ա գ ի կ –
ներով.
ա ն ց ա ծ
ա տ ե ն
ռտքերռւն
տ ա կ ^ ն ի–
ժեր
կր ֆշան
եւ գ ո ւ ն ա գ ե զ
թութակներ
մՀկ
ծաոկն
միւսր
կբ ց ա տ կ ե ն ՝
սուբ
ճիչեբ
աբձակեքոփ
: Տաք
աիզմին
մէք ան -
չարժ
կբ քնանան
ա Հ ա գ ի ն
կրիաներ
,
իսկ
ձաոերռւն
տակ կբ վ խ ա ա ն
կապիկնե
րը ու
աիրամարզեր
^Բկար
ժ ա մ ա ն ա կ կը քալէր
անտառին
ԹԱԳԻՈՐ 1.ԱԼԵՍ.Ն
Ա ր ռ լ ե ս ա ա գ է տ ի ն
Հոգին
յաճաէս՛
գանձեր
կը
պ ա ր ո ւ ն ա կ է իր էսորքին
մէք։
Եւ ս ա >
կայն
կան ա ր ո ւ ե ս տ ա գ է ա ն ե ր
, որոնց
ներ -
քին
գանձերը
ծ ա ծ կ ո ւ ա ծ են թանձր
մթու
թեան
քողով
մը; Այ՛լ
պ ա ր ա գ ա յ ի ն է
ոբ
ան,
անկարող
թօթտվ,ելոլ
ա յ գ ծանր
քո–
ղբ,
կբ գ ա ռ ն ա յ
Համեստ
եւ խոնարՀ
անձ
մբ
, եւ իր ամբողք
կեանքբ
Հ ա ս ա ր ա կ ո ւ -
թեան
օգտին
տ բ ա մ ա գ բ ե լ է ետք,
մ ՚ ՚ է Հ ո լ ը – .
նէն
վերք
մոռացութեան
փոսը
կ՝իյէ.այ
:
Այդ
ԷսոնարՀ
մոռցուածներէն
մին է
Թ ա գ ւ ո բ
Նա
լեան
, ոբ աբեւմտաՀայ
թ ա ա -
բռնի
զարգացման
չաղաէսին
է ս ա ռ ն ա ծ է իր
քբտինքբ
:
Ծ ն ա ծ է
1843/5՛ ,
Կ •
Պոլիս
,
Խասղիլղ
արուարձանին
մէք; Ի ր մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն
զաբ–
գացումը
կը ս տ ա ն ա յ Ա . Փբկչի
ուսումնա..
բանբ,
ուր յառտքգիմելու
ձիրքր
չէբ
սլակ–
սեր
էւբեն
Հ Վ ա ր ժ ա ր ա ն բ
ձգելէն
փեբք
իր
աււաքին
մաաՀոգութիւնը
էլրլլայ
բնտրու^
թիւնբ
այնպիսի
ասպարէզի
մը ուր կա -
բենաբ
միչտ
իր ձեռքին
տակ
սլաՀե
լ
գէ՚րքն
ու
գրիձր
եւ ճոխացնել
իբ մտային
պաչա–
բր՚.
Ա յ գ
մտաՀռդռւթեամբ
, Թ ա գ ւ ո բ
Նալ–
եան
կբ նետուի
ուսուց
չ ա կ ա ն
ասպարէզը
եւ ա տ ե ն մը Կ ՛ Պոլոոյ
մէք գործելէ
ե տ ք
կբ
ւքեկնի
Ե գ ի պ ա ո ս ուր երեք
տ ա ր ի
(1865
68)
՛Այցելու
ուսուցչութիւն
կ՝ընէ
;
Ե՚լէպտոսէն
փ ե բ ա գ ա բ ձ է ն
Նալեան
կը
նետռւէ
բեմ
ա կ ա ն
ա ս պ ա ր է ղ բ եւ կբ մէա -
նայ
Վ ա ր գ ո փ ե ա ն
թատեբաէսումբէն
ե լ քէչ
ժամ
ա ն ա կո լան
մ էք
ա յգ
էսումբէն
կ ա ր ե -
ւոր
ուժերէն
մէն կբ Հանգէսանայ
;
ԱբեւմտաՀայ
գե րասաննե
բուն մէք Թագ^
ւոբ
Նալեան
բացառութէւն
մբ կբ
կազմէ
անոր
Համար
ռր էր ժ ա մ ա ն ա կ ա կ է ց խ տ -
զընկերներուն
նման
ճ է ւ գ է
ճէւղ չէ
ոստոս
տած
, այլ մէնչեւ
իր մաՀը
մնացած
ե լ
Վ ա ր գ ո փ ե ա ն թատե
ր ա խումբին
ա ն գ ա մ
է
անվերասլաՀ
աքակցութիւն
ընծա
յելով
այո
կաղւք ա կ ե ր պ ո ւ թ ե ա ն :
Թաղ ւոբ Ն՛"լեանի
մ չ ա կ ա ծ
բեմական
սեռը
կոշտ
, կ ո պ ի տ
, գ ի ւ բ ա դ բ գ ի ռ
ո լ կռ–
եւազան
դերերու
սեռն
է եղած։
Բ ն ա կ ա -
նութիւնբ
կ ա տ ա ր ե ա լ
վա
բ պ ե տ ռ ւ թ ե ա մ բ
էբեն
օրէնք
բրած՝
նուբր
ու ճշմարիտ
ա ր –
ռւեռտո՚Լ
մբ կատարած
է
նմանօրինակ
ղերերր;
իր ո ւ շ ա գ ր ա ւ մէկ
յատկոլթիւնր
եղած
I
բեմին
վրայ
անսայթաք
խօսելու
եւ
՚էայհլչօբէն
շարժելու
անվիճելի
կաբո–
՚էեբի
ճամ
բոբ
գ ո ւ թիւններ
»
զրքին
մէք գ ը –
ր ա ծ է •
— « Ով որ կրնայ նոյն տեղին վրայ մէ.
կի տեղ երկու գլուխ ցորեն հասցնել, եւ
կամ մէկ շեղբի տեղ երկոլ
շ^ղբ խոտ
բուսցնել , աւելի արժէքաւոր պիտի ըլլայ
մարդկութեան համար եւ շատ աւ1ւլի մեծ
ծաոայութիւն մը պիտի ւքատոլցանէ խբ
էբկրին քան բոլոր պոլիտիկոսները միա -
սին
՚
Ա–
ԿԵՎԵՑԵԱՆ
մէքէն.
վ ե ր ք ա պ է ս
Հասալ
անոր
ծայրբ
;
Տ ե ս ա ւ , որ մաբդկային
բաւլմութիւն
մր
մրքիւնի
պ է ս կբ վէստտյ
եւ կը փ ո ր է
ցամ
ք ա ծ
գ ե տ ի մը Հունբ
, կը փւորէ
էսորունկ
Հոբեր
եւ անոնց
մէք կ՝իխն
մարգիկ
;
Ոմանք
ժայռերբ
կբ կոտբաեն
,
ուրիշներ
իրենց
մատնեբոփ
կբ քաշեն
ու կբ
դ ի ՚ լ ե ն
մանր
աւաղբ
. ճաՀճային
թունաւոր
օձբ
մԼկիկ
մէկիկ
կր ղւլետնէ
ո ւ ժ ա ս պ ա ռ աշ -
խ ա ա ա ւ ռ ր ն ե բ բ
, անոնց
նեխած
գ ի ա կ ն ե -
բուն
Հռտբ կբ սպաննէ
միւսները,
այսպէս՝
կենգանի
մ ա ր գ ո ց
ւլլխուն
ւէե րեւ
կբ ս ա -
ւառնի
մաՀբ
ու իրարու
ե տ ե ւ է կբ էսլէ մէկ
այս
, մէկ այն լկկե
ր բ ։
Բանո
ւո
բնե
րուն կէ
սէն
աւելին
մեւլեր
էր արդէն,
երբ յան -
կ ա ր ծ
փ չ ե ց ժ ա ն տ ա խ տ ը
ե լ կենդանի
շունչ
չթողուց
:
Գ ա Հ ա ժ ա ռ ա ն գ ը
սկսաւ
լալ եւ Հարցուց
. :
֊ Ո՞փ էին այս մարգիկբ
եւ ի ՞ ն չ
կը\
փնտռէ
է՛ն :
-
Անոնք
յակինթներ
կը փնտռէին
թ ա -
դաւորին
թաղին
Համար
, ֊ – պատասխա
-
նեց
սեւաղզեստ
մէկբ,
որ կ ա ն գ ն ա ծ էր էր
ե տ ե ւ բ ,
ձ.եոքր
Հայելէ
մր ը՚ւնած
•
-
Ր՞՚^ւ
թա՚լաւորի,
-
Հարցուց
զոՀա–
ժառանւլր
,քու.նատած
:
Նայ1, այս Հայելիին
մէք եւ կբ ճանչնաս
:
ԳաՀւսքք
ա ո ա ն գ ը
նայեցաւ
Հայել՛է՛ն
մէք
ու
տեսս՚ւ
է՛բ գէմքր.
սարսաւիաՀար
ճիչ
մը
արձակեց
. • • եւ արթնցաւ
:
ՕԱԿԱՐ
Ո Ւ Ա Յ Լ Տ
(2)
(Շար՛)
Fonds A.R.A.M
