HARATCH, du 1er juillet au 31 décembre 1953 - page 258

"Բազաքակէսն աշիւսւրՀը մեհ Հետսւքրք -
րութեամ բ կբ սսլասէբ Արեւմ տ ե ա ն Գեբ–
մանիոյ եբեսւի՛ բնտրութեանց (6 Աեոչ -
տ ե մ բ ե ր ) :
Արգիւնքբ անււսչասեչի ե գ ա ւ : Վ^արչա -
ւգետին կուսակիցներբ կբ կաբհ՜է ին թէ ի՛նք
եւ կուո ակց ութի ւնբ սլիտի սչաՀե՜ն իրենց
ԴէՐՔ^ՍԸ– ՚ Բ՛" ՅՑ կ՚ե՜րեւի անոնց Համ ա բ
իոկ անսսչասելի ե գ ա ւ քբիստոնեայ գ ե -
մ ո կ ր ա տ կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն քաիսքաիսիչ յագ—
թ ա ն ա կ բ ; Ամ ե ր ի կա ց ինե բ բ չեն հահկեբ ի–
բենց ուր աիւ ութ իւնբ : Ատբնաուբրի յ ա գ ­
թ ա ն ա կ բ կբ գ ի ւ ր ա ցնէ Ա . \,աՀանգնեբու
քագաքական , գինուոբական հրագիրներու
իրականացումբ : ՀԱ իացեալ Աւրոսլա , եւ՛֊
բ ո պ ա կ ա ն բ ա ն ա կ եւն՛) :
Ա ինչեւ լնտ րութիւններբ բ ա ւ ա կ ա ն աա–
բ ա հ ո ւ ա ծ էր այն կարհիքբ, թ է գ ե ր մ ա ն
մ՜ողուԼուրգի կաբեւոր մասբ չ ո ւ գ ե ր մթր—
ճուիլ ղինուորական նոր ձեոնարկնեբու
մէք եւ կբ սլաչտսլանէ չէղոքութեան սկղ­
բունքբ ;
Այո սկղբունքին յտրահ էբ գ լ թ ա ւ ո ր ա -
բ ա ր գերմ ան լնկե ր վ ա ր ա կ ա ն կուսակցու–
թիւնբ : Բաղմաթիւ ֆ ր ա ն ս ա ց ի ք ա ղ ա ք ա —
գ է տ ն ե ր լրքօբէն նկատի կ՝առնէին գ ե ր մ ան
մ ո գ ո վ ր գ ի ե ն թ ա գ ր ե ա լ տ ր ա մ ա գ ր ո ւ —
թիւններբ եւ կբ տատանէ ին լնգունիլ եւ —
րոսլական բ ա ն ա կ ի կաղմութիւնբ, սլաբա -
գ ա յ ՛քբ, որ այս կ ա մ այն ձեւով սլիտի նբ–
սլաստէր Գեբմանիոյ վերաղինման :
Ա^՚էէիոյ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն չ ր ք ա ն ա է ^ ե ր բ կբ
նա իս լ ն տբ են տ ե ս ն ե լ քնկե ր վ ա ր ա կաննե բ ու
յաղթանակբ , որ պ ի տ ի ն պ ա ս տ է ր ^չէղո -
ք ո ւ թ ե ա ն » սկղբունքին ել Հնարալորոլ —
թիւննե՜ր պ ի ա ի սաեղհէբ բանակցութիւն —
նեբ կ ա ա ա ր ե լ իք . Ա իութեան Հետ , կ ա ր -
գ ա գ բ ե լու Համ ա ր ա ռ կ ա ի ս Հաբցեբբ ե՜ւ.
մ եղմ լսցնելու Հպագ պ ա տ ե ր ա ղ մ ին» չ տ -
րիքնե՜րբ ; Այս պարաղային պ ի տ ի թուլ -
նաբ նաեւ Հիւս՛ Ամերիկայի գիրքբ Եւբո–
պայի մէք ի չաՀ Աեհն Բրիտանիռյ :
ֆ ր ա ն ս ա կ ա ն կարգ ՛քբ թ ե ր թ ե բ գ ա ո ն ո ւ –
թ ե ա մ բ կ՝լնգգհեն ա յ ն պ ա ր ա ղ ա ն , ռր
Օւբանսան առա քինբ մ է ք տ ե գ ն ե տ ե ց Ա ի ա ց ­
եալ Եւրոպայի ել եւրւքպական բ ա ն ա կ ի
թնգիբնեբբ (փլելէն, Հքուման) ել այսօր
չնոբՀիւ իր տատանո ւմնե բուն ա յ գ հրա —
գիբներոլ ա թ ո յեանբ կբ գ ա ռ ն ա յ Ատլն
աուբր ; ֆ ր ա ն ս ա ց ի քալլաքաղէտներ ու կբ
մնայ մօտ ասլագա յ ի մէք վ ե ր ա կ ա ն գ ն ե լ
Հ ա ւ ա ս ա րակչռութ իւնբ ել ապաՀովե լ 3)բ–
բանսայի գի՚ՐՔԲ գալի՛ք եւբոսլական բ ա —
նակին մէք : Անչուչտ Ա եհ՜ն Բ ր ի տ ա ն ի ա
ուժ– ււլիտի տ ա յ ֆ ր ա ն ս ա կ ա ն ձեռ1ւարկնե -
բուէւ , մեղմացնելու համար գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն
/ ն տ լ։ ո ւթե ան ց ա ն ա իսո րմ– Հետեւանքներբ ;
՚Օոր կացութիւն մբ կր սաեղհուի նաեւ
Գերմանիոյ մէք; Այլեւս յենլով իբ յաղ -
թանակին վբայ, Ատլնաուբր կրնայ ան ֊
ա ե ս ե լ չէզոքուր–եսւ|ւ տրամաղբութիւննե ֊
Րբ եւ աւելի ամրասլեգել իր կ ա պ ե ր բ ա -
բ ե ւ մ տ ե ա ն սլետութիւննե րռւ եւ Ա . ՚ ք յ ա -
Հանղնե բոլն Հ ե տ ՚. Ամերիկան ալ իր Հեր­
թին ա ւ ե Աւ ում սլիաի տ ա յ Գերմ անիո յ ,
ամրասլնղելռվ անոր միքաղղային գիրքբ–
Բոլոբ անոնք որ անկեղհօրէն կ՝ռւղեն աչ–
իսաբՀբ գ ո ւ ր ս բերել վւա կուղի էն ել ամ -
բ ա պ ն գ ե լ աղատ մռղովռ ւլ՚ղնեբո լ գիրքԲ
ել պ ա չ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն միքոցնեբբ , պ ի տ ի
ռւղեն օբ առաք ներղաչնակութիւն ս տ ե ղ -
հել ե ւ ր ո պ ա կ ա ն ել ամերիկեան ումեբու
մէք։ Ա՚ւաքին պայմանն է՝ ֆրանքեւղեր–
մ ան անկեղհ մ ե րձե ցում բ , Հիմնուած
երկու մողովռւրղնեբու շաՀեբու եւ ա բ -
ղա բութեան վ բ ա յ ;
Բայց կայ 1Ս ՚ Աիութիւնբ։ կ՛ե րմանա -
կան լնտրութեանց մէք ղլթաւոր պար —
տռւողբ • ՚ • Ա ո վ ե տ ն ե բ ն են :
Իյ . Ա՝իութիւնբ մեծ յ ո յ ս ունէր որ սեպ­
տեմբեր վեցի լնտրութ իւններբ Հար -
ո ւ ա ծ մբ պ ի տ ի աային Ատլնաուբրի ք ա -
ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն , Արեւմ ա ե ա ն Գերմա —
՛ե ի լււ՛ւյ գարձնելով ղէպի իրենց այնքան
փառապանծ Հչէղոքութիւնբ» ՚,
Այսօր իք • Աիութիւնբ կանղնահ է կոտ -
րուահ տաչտակի ա ռ ք ե ւ ; Արեւելեան Գեր­
մանիոյ մէք իրեն ղէմ տեղի ունեցաւ
բանուորներու բնղվղում մբ , որ եղակթ
գէսլք մրն է իսորՀրղային բոնասլետոլ -.
թ ե ա ն տակ Հեհող երկրի մբ Համար ; Աիւս\.
կողմ է Արեւմ տ ե ա ն Գե՜րմ ա ն ի ա իբ քուէ -
ներով վստաՀութիւն յայանեց Ա ա լ ն ա -
ու-բրի Հ ֆ ա չ ա կ ա ն ք/իք^ին : Ու֊րե՚քն Գեր -
մ անիո յ երկու չրքաննե րն ալ ցո յ ց տուին
իրենց ի ս կ ա կ ա ն վեբաբերումբ Հանղէպ Իք՛
Ա ի ո ւ թ ե ա ն եւ անոր վարած բոնապետա -
կան ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն է
Գ է պ ք ե ր ո լ ա պ ա գ ա յ գ ա ս ա լ ո րումբ
կախուահ՝ է մ ա ս ա մբ Խ ՚ Միութեան բբո֊–
նելի՚ք ղի՛րքէն : Ան իր կարելին պ ի տ ի փ ո ր ­
ձէ Հե՜տեւեալ նսլատակնեբով . Ա՛ սի -
րաչաՀիլ Գեբմանիոյ ժողովուրղբ։ Այ"
առթիլ նոր ել աւելի չռնղալից յ ա յ տ ա —
րարռլթիւններ Գերմ անիո յ միութեան ,
չէղոքութեան, նոյնիսքլ պ ա ր պ ո ւ մ ի մասին
եւ ղիքումներ տնտեսական ճակատի վրայ։
Ա ր գ է ն ս ե պ տ ե մ բ ե ր վեցէն առաք, աղգելու
Համ ա ր լնտ րութեանց ելքի ՛Լրա յ , Իք ՛Մի–
ռւթիւնբ Հ բ ա ժ ա բ ե ց ա լ կարգ մբ Հ ա տ ո ւ -
ցռւմներէ , որոնք ծ ա ն ր ա պ է ս կբ ճնչէին
արեւելեան Գերմ անիո յ տ ն տ ե ս ո ւ թ ե ա ն վր–
րայ ԼԱ ալենկով - կոթւիալտ Համաձայ -
նագիրբ) տ Բ) Տէանալ քլաաել աղաա ա չ -
իսարՀի ուժեբբ ;
իք • Մ իութիւնբ սկսահ է անուչ լեղու.
գռրհ՚ոհել Օքրանսայի Հ ա ն գ է պ եւ յանկարծ
կբ յիչէ 0Է ՖրանքեւխոբՀրղային գաչնա–
գիրբ լաւագոյն կ ե ր պ ո վ կ՝ասլաՀովէ Ֆ բ -
բանսայի եւ Իք. Ա իութեան չաՀերբ ԼԱ ա -
լենկովի ճառբ) : Գ) Ընգ առա ք երթալ Ջոբ–
ռերոլ խորՀրգաժողովի Հրաւէրին , իրա -
ղանա ցնե լու Համա ր Գերմանիռ յ միութիւ­
նր ել չէղոքացումբ, ղրկելով ապագայ
Գերմ անիան գ ա չին,թւե ր կնքելու ա ղ ա տ ո ւ –
թենէն :
Այս բոլոր նպատա1լ1ւերուն Հասնելու
Համար Ա ո ս կ ո ւ ա 1լ լնէ նաեւ ք ո ղ ա ր կ ո ւ ա ծ
ԴԵՐԱՍԱՆԱՊԵՏ
ՅՈՎՀ. ՕԵՒՈԻՄԵԱՆ
աԲ— <մ1յգ»\. մէջ հբատարակու-ած
գրութեամբ մբ , վաստակաւյլր գերասսւ(1
Աշոտ Մաաաթեանց հեաեւեալ իորհրդա–
ծութիւ(ւ1ւերը կ՚րնէ ողբացեալ ՅռվեանԹէս
Սեւումեա(ւ|ւ մասիԱ (19 Օգոսա–) -
Աեւռւմ եանի գ ե ղ ա ր ո ւ ե ս տ ա կ ա ն կ ա ր ո -
ղութիւնբ տ ա ր ա կ ո յ ս է վ ե ր կբ մնայ եւ
ա ա ղ ա ն գ բ ակն յայտնի է :
Գ ե ր ա ս ա ն է ր ան եւ բեմ ա գ բ ի չ : Ե րկու
Հ ա ն գ ա մ ա ն ք ո վ ն ալ Աեւումեան բ ծ ա խ ն գ ի բ
էբ ու գ ժ ո ւ ա ր ա Հ ա ճ ՝ ոչ միայն իր իսաղլն–
կերներուն , այլ եւ իր անձին վ ե ր ա բ ե բու–
մով։
Հ^եչտի մբ, չարժումի մբ կ ա մ կ ե ց ո ւ ա ծ ­
քի մբ անՀարաղատութիւնբ կամ անչբ —
նո բՀութ իւն բ սրտնեղութիւն կբ պատւ^ա —
ռէր ա ն ո ր :
Ըլլալով լայնօրէն տ ե ս ա բ ա ն ա ր ո ւ ե ս ա ի ,
Հիանալի յամ ա ռ ռ ւ թ ե ա մ բ մ բ կ ուղէբ
ղռ ր ծ ա գ ր ե լ ղեղաբուեստին գ ի ա ա կ ա ն
տուեալներբ՝ տառապէս ել իրենց մ ա ն բ ա –
մասնութեամբ։ կ ա ր ծ ե ս չէր ուղեր նկատի
առնել ա յ ն իրողութիւնբ թ է գ ե ղ ա ր ո ւ ե ս –
տբ ա ն Հ ա ւ ա ս ա ր ա կ շ ի ռ խառնռլրղն է ղղա–
ցումնեբու, այլաղան միտքերու ել ղ ա ն ա ­
ղան գեղեցկռւթիւններու, ռրոնք ին^ւա -
վստաՀօբէն կբ Հրմչտկէին մէկղմէէլ գլ -
խ ա ւ ո ր տեղբ գրաւելու գ ե ղ ա ր ո ւ ե ս տ ի ն
մէք։ Զէր ղիքեբ լնգո ւնե լու, թ է ա յ գ խօ–
լական գ օ տ ե մ ա ր ա բ կարելի է ղսպել մի–
111յ ն արՀեստի միքամտութեամբ :
Գ ե ղ ա ր ո ւ ե ս տ ի տ մ էն ա ր տ ա ղ ր ո յ թ իր
՛իբա յ կբ կրէ ա ր Հ ե ս ա ի ղրոչմբ : Բ ա ն ա ս -
տեղհութիւն , ք ա ն ղ ա կ , նկաբ , ե բ ա ժ չ տ ո ւ –
թիւն , ամէնն ալ իրենց մէք կբ սլաՀեն
ա ր Հ ե ս տ ի գ ո ն է մասնիկ մբ կ ա բ գ ա ւ ո ր ե -
լու Համար արուեստին վ ե Հ տ փ ա ռ ղնացքբ յ
Աեւռւմ ե ա ն այս իրողութիւնբ կ^անտե -
սէր։ բայց՛ ել ա յնպէս , ա ն զ գ ա լ ա բ ա բ կ^ են­
թ ա բկո ւէր անոբ :
Թ՛էեւ ա ր ո ւ ե ս տ ի իմացականռւթիւնբ ու—
խոստումներ , գ ա գ ր ե ց ն ե լ պ ա տ ե ր ա ղ մ բ
Հնգկաչինի մէք."
Ամերիկացիներբ կ՝երեւի մեհ կ ա ր ե ւ ո -
բութիւն չեն տար խորՀրգային այս խ ա -
բուռիկ իսռստռւմներուն ; Անոնք կբ ձգտին
օր առաք տ ե ս ն ե լ Ե ւ ր ո պ ա ն մի ա ց ա ծ տնտե­
ս ա կ ա ն ել ք ա ղ ա ք ա կ ա ն գ ե տ ն ի վրայ եւ
կարելի եղածին ^ափ չուտ իրականացնել
եւրռսլական բ ա ն ա կ ի կաղմ ութիւնբ , որու
մէք կ ա ր ե ւ ո բ ղեր վ ե ր ա պ ա Հ ա ծ է Գերմա—
նիոյ : Ա իա լ ն իրեն ղէմ ունենալով քաղա—
ք ա կ ա ն , ռ ա գ մ ա կ ա ն եւ տնտեսական գետ­
նի վրայ մ ի ա ց ա ծ ել ռ ւ ժ ե գ Ե ւ բ ո պ ա մ բ,
Խ՛Միութիւնբ պ ի տ ի ստիպոլի բռնել ղ ի
քռւմնեբոլ ճամբան, որ կրնայ ծանր Հե
տ ե ւ ա ն ք ն ե բ ունենալ իք ՚ Ա ի ո ւ թ ե ա ն մէք
Ա– Թ Ո Ր Լ է Ա Ե Ա Ն
մեղ էբ Աեւումեանի մէք, սակտյն տկար
էր քիղբ, ռր ա ր ո ւ ե ս տ ի ղ գ ա ց ա կ ա ն կողմն
է ել ոբ ամէնէն տ պ ա ւ ո ր ի չ , ամէնէն ղե -
ղունակ մասն է ա ր ո ւ ե ս տ ի ն :
Բեմագրութիւններու բնթացքին չէբ յա–
քողեբ ղ ե ր ա կ ա տ ա բ ի ն ներչնչել ՚ լ օ ր ե ղ յ ո ւ ­
ղա կանո ւթիւն , բայց ատոր փոիսարէն գե–
րասանին ռ ւ ղ ե ՚ լ ի ն մէք մ՚ոահում ղնելու
իր կաբողութիւնբ բ ա ց ա ր ձ ա կ էբ : Կարելի
է բսել , որ անբնկճելի ղ ա ղ ա փ ա բ ա ղ է տ
մբն էր, եւ Հաղիւ ղղայասլաչա մ բ ։ Ե ս
ա յ գ ե ղ ր ա կ ա ց ո ւ թ ե ա ն յանղեցայ , տեսնե­
լով իր բեմաղրռւթիւններբ։ Իր ղերերու
կատաբոլմին մէք չատ ա ղ գ ե ց ի կ , իմանա­
լ ի ել Համողիչ չեչաերռ՚լ կ ո ւ ա ա ր այն
մասերբ, որոնց մէք ա ի ր ա պ ե տ ո ղ էր գ ա ֊
ղ ա փ ա ր բ :
Աեւումեան ունէր անյարիր ա չ ք ե բ : Այղ
աչքերուն մէք կարելի չէր ն չմարել փ ո փ ո –
իսական յոյղեբու արտայայաութիւն , ա ֊
նոնց մէք տ ե ւ ա կ ա ն օ ր է ն կԴչթէին մաքի ,
գ ա ղ ա փ ա ր ի չոր Հայեացքբ։ Աէքբ զգ*" -
ցումներուն ա ն գ ա ղ ա ն ա պ ա Հ իսօսնակն է ՚
գ է մ ք բ ՝ մտահումնեբու ա ր ա ա յ ա յ տ ի չ բ , ել
չարժումբ՝ ա յ գ երկուքին օժանղա կբ :
Աեւումեանի խ ա ո ն ո ւ ա ծ ք բ այս բնականու–
թ ե ա ն Հ ե տ Հ ա չ տ ո ւ ա ծ էէր :
Առաքին ա ն գ ա մ ան ե կ ա ւ Պոլիս 1909
թ ո ւ ա կ ա ն ի ոկիղբներբ, Վրոյրի, Աւեաեա–
նի ել իր անունով կազմուած խումբ ո վ մ բ ։
ճիչղ այն ատեն, երբ Աբելեան Աբմեն–
ե ա ն թ ա տ ե ր ա խ ռ ւ մ բ բ Հեքիաթային յաքո–
ղռւթենէ մբ յեաո յ մ ե1^ած էր , եւ Զա -
րիֆեան Տարութիւնեան Մայսոլր–
ե ա ն թ ա տ ե ր ա խ ո ւ մ բ բ ե կ ա ծ էբ տ ե ղ գրա­
ւելու ;
Տ ե ս ա ն ք Աեւումեանբ «Արցունքի Հո -
վիտ՝»ի Ասլանով ել «Ջր՚սսոյղ Զանղ»ով։
Գիտողներուն տպա ւոբ ութիւնբ ե ղ ա ւ
" * յ ^ ^ Ի ՚ ^ է "ք Վ^ՐԸ. մատնանչեցի ; \
Ե ր կ ր ո ր գ անղամ ե կ ա ւ Պո լիս Զարիֆ -
եանի Հեա Հ ա մ ա ղ ո ր ծ ա կ ց ա բ ա բ : 1914։/՛^՛ ՝.
էլ՛ ել գ ե ռ առաքին ծ ա ւ ա լուն պատերաղ -
մբ չէբ սկսած։ <1.Հին Աս՚ոուած»նեբոլ Վա–
նաՀայբով , վՀամլէթ–»ի •Բլոտիւուսով ,
« Պ ա տ ո ւ ի Համար՛էի էլիղաբարովով ան ֊
՛լամ մբ եւս Հաստատեց մեբ տեսակէտբ :
՛Լեր քին ա ն գ ա մ մ տ ա լ Պոլիս 1919/՛^ « լա -
ւագոյն կ ե ր պ ո վ պատրաստռւահ : Հ ա յ ա ս ­
տ ա ն ի նռ րակաղմ Հանրասլեաութեան
յանձնարտրտկանով ե կ ա ւ բեմի բնգունակ
ուժեր աանելռլ Հայրենի երկիր -
^ " / . " " յ Հ ՚ " յ Տ բ ա մ ա թ ի ք Ընկերութիւնը
ամէնէն ն պ ա ս տ տ ւ ո ր Հ ա ւ ա ք ա վ ա յ ր ն էր
Աեւումեանի ա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա ն : Ե ւ Տ ր ա ֊
մ աթիք ԸԴ, կ եր ո ւթի ւնը յ ա ր գ անքո վ ել
գ ո ւ ր գ ո ւ ր ա ն ք ո վ ղրկեց Աեւումեանբ ել ա–
նռր յանձնեց բեմաղրութեան ս լ ա տ ա ս խ ա ֊
նատոլ ա չ խ ա տ ա ն ք բ ։ Արղէն վ ա տ ա ռ ո ղ ք
էբ ւոաղանղաւռր ա բ ո ւ ե ՚ ս տ ա ղ է ա բ . բայց
եւ այնպէս, ան լծուեցաւ յաիսուռն ու
իսգճամիտ ա չ ի ս ա ա ա ն ք ի , որ մէկ քանի ա–
միս յեաոյ ղղետնեց տարաբաիսա արուես–
՚լէտբ : Ա յ գ կ ա ր ճ մամանակամիքոցին ,
իր իոկ մասնակցութեամբ բեմ աղբեց դբլ–
իսաւռրաբաբ «Յս՞ երթաս», Թա*զալոր ,
Եբջանկութիւն, Ըւրիէլ Ակոսաա, Անթար,
՚— տ ա
ՆԻՒԹԵՐ Պ Ա Տ Մ Ո Ւ Թ Ե Ա Ն Հ Ա Մ Ա Ր
ՕԷՅԴՈՅԻ
Ե՚նԵՐԱԿՍՆ Վ.ԱխճԱՆԸ
Հ " ՚ յ յեղափռիսական ղարթօնքին , շա –|
ա ե ր անձնուիրաբար ն ե ա ո ւ ե ց ա ն յեղա,իո–\
(սական յորձանքին մէք, բայց շ ա ա քիչեր
կ՝երեւան պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն մէք։ ( Բ ա տ ե ր ո ւ
Ք՚"ԳՅԲ ^՚– յ ՚ ՚ ՚ - գ ի է ոլաամ ոլթիւնԿւե բ բ թ ա ղ -
՛ուած՝ մնացին մթութեան մէք, նօսրացան
ել Հ ա տ ան անոնց պատմ ութեան ծ ա ն օ թ
վ կ ա ն ե ր բ :
իքղբացեալ Ոուրէն իր «Տեղ. Տ"ւչեր՝»ու
Գ ՛ Գրքին մէք կբ ղրէ ՜Լէք 223) . ֊ Ալվա^
ռլնքռլ Աէյղօն ել Վ ա ր դ ա ն « Տեսնելով
որ ամէն ռլրէք թչնամին կբ ս պ ա ն ն է , ու
կը թ ա լ ա ն է Հայերուն։ Անոնք եւս կ*ռլղեն
Ա ր ա բ ո յ ի ն՛ք ան թալանել ՚Բիւրտերբ եւ
Թ ՚ ՚ ւ ր ք ը , ՚իրէմ աոնել անոնցմէ » ;
Ի/օս^ տ ա ն ք Վ ա ր գ ա ն ի ն :
Հ Գռղռւթեան , եւ Հատբնտիբ սպա -
նութեան ա ռ ա ք ք ն առնելու ի ղռւր անցան
մեր վւորձեբբ : Անոնք, անողոք կ ե ր պ ո վ կբ
կ՚ստարռւ ին : Աել ու մռբմոքոտ կնիք մըն
էր , որ կբ գրուի մեր սբաեբոլն : Ո չ ա չ -
խատանք, ոչ բնտանիք ասլրեցնելու Հոդ
մեղ կբ աանքէր։ Ս է յ գ օ բ ս ե ս , Վ ա ր դ ա ն
անոբ մէք մարմնացած կբ գ ա ն ե ս , եւ վա–
թ ա դ ա ր ձ ա ր ա ր : Ու չեղաւ գիչեր մբ, որ
մենք ալ , ո ր պ է ս լնտանիքի տէբ, ուբիչ–
սերռւ նման անկող ին մտնայինք :
Զօրութիւն մբ մ եղի չաբժման
մէք ղրած էբ : Բ ա ն մբ ^ ե լ
կ՝ուղէինք, եւ ինչ բնելբ, չէինք ղիաեբ ,
չկար բ ա ր ե ր ա ր ձե՛ռք մբ, որ մեղ ^ոյց
տար ւլո րծե լո լ ուղղութիւն :
Ա յ գ օրերու մէք, Պ չ ա ր է եալիվ, ԼԱերո–
բի դաՀիճ) կին Ասլիսլայ իսա թ ուն յանձ–
նտիսումբ մբ կ ա ղ մ ա ծ է , Խալիլի վրէժի
վւռ իսա րէն , պ ա Հ ա նք ելով երեսուն Հայու
ալ ա կ ա ն ք է ԶոՀեբբ , Հ ա ս ա բ ա կ Հայերէ
պէտք չէ որ ըլլան, այլ վարդապետ ,տէր­
տ է ր , ել ռէ՜ս : Առաքին ղոՀն ե՜ղաւ , Ա •
Աղբիւրկայ վանքին վանաՀայր , Զ ա ք ա -
րիա վարդապետ , Լո չ թ է Վ ա ղ ա ր վարդա­
պետ, ր ո տ (հուբէնի Տուչերուն) : Երկ ֊
բ ո բ դ , ՛Եմ լակ գիւղի ո է ս Ա ս ա տ ո ւ ր , եր ~
բ ո բ դ , Թ ա ղ ա վ ա ն ք ղիւղի՛ " է ս Գրօն : Ե՛–
այս ա՚քէնբ մէկ չաբթուան մէք։ Այս պա­
ր ա ղ ա ն անտանելի դ ա ր ձ ա ւ : Շատ գիչեր -
ներ անոնց Հետքի վրայ, անքուն անցոլ -
ց Ի ՚ ն ք , մինչել ռր մեր ծուղակը ինկան
յանձնախռւմ բի երկու ղլխաւոր ա ն գ ա մ -
նեբ, ՄաՀպնից Ուսբֆ , ե՛ւ Գամբելցի
Ֆլիթր : Առաք ինբ գլիսաւոր դ ե ր ա կ ա տ ա ր ,
Ա . Հ ա ր ո ւ ա ծ էն սատկեցաւ : Ե րկբո ր դ բ
վիրաւո ր ռ ւ ա ծ նետ ո ւ ե ց ա ւ անղունդ Հա -
լ ա ն ա կ ա ն մաՀուան գիրկը–, եւ աղաաե -
ց ա ւ եւ դռւրս տ ո ւ ա ւ բոլՈբ գաղտնիքներբէ •
Անկէ վերք, իբրել յայտնի դ ա ր ձ ա ծ բմ–\
բ ո ս տ ն ե բ , մնացինք ենթակայ կառավա. – \
բութեան Հ ե ա ա պ ն դ մ ա ն : Ա ա կ ա յ ն , դաՀա–
վիմռդ դ է պ ք ե ր , Հաալնտիր սպանութիւն–
ներբ , եւ անողոք ղռւլռւմները ուժգնօրէն
աղղեցին մեր Արտերուն ; Ա ե բ մէք մ ե ռ ա ւ
ապրելու բնաղդբ : կ ա ր ծ ե ս աներեւոյթ
ուժ մբ, ա ղ դ ո ւ ղօրութիւն մբ ե կ ա ւ իսոբ -
տ ա կ ե լ մեբ ամբող^ էութիւնբ, եւ Հիմնո­
ւէին յեղա չբ քեց մեղ։ Գ ա ր ձ ա ծ էի՛նք վի -
րաւոր գայլ։ Ա դ է տ ը մեծ էր , ճ ա ր է կ ա բ :
ԳԻԺՐ ՚^Ը. ԳԻ՚-՚Լ Իքո՚ծ էինք : Տ ա ն կ ա բ հ ա –
կի գալով, ինկանք ոստիկաններու եւ
քիւրտերու ծուղակը ; կ ռ ո ւ ե ց ա ն ք ՚
ե ր ե ք ժամ ա ն լ ն գ Հ ա ա , երկու Հարիլ -
րի գ է մ , սսլա1նուեցան ե ր ե ք Հոգի թչ —
նամիէն։ Որոչեցին տունբ վ ա ռ ե լ մեր վբ—
բայ։ ԵԼ սկսան խ ո տ ի խուրձեր նետել մեբ
կ ե ց ա ծ տ ա ն դ ր ա ն ա ռ ք ե ւ բ :
Մեր ււաղմանիւթբ լմննալու ՚էբայ էր •
Ունէինք միայն երկու գ ն դ ա կ ել գայն նե–
տելու չ ա փ վ ա ռ օ դ : Ա տ ա ծ ե ց է ն ք փաէսչէ՚լ :
Բա յ ց նաէս քան վ՚աէսչիլբ անկողին մ բ ե ս
ա ռ ի , մէկ ալ Աէյդօն , ել դուռնէն դուրս
նետեց ինք մ ութէւ մ էք է Պատրաստի Հ ր ա -
ցաններ սլա րսլռ ւե ցան անկռ ղիննե բո ւ ն վը—
րայ : \ , ո յ ն րռպիէն մենք դուրս նետռւե -
ց ա ն ք ել ա ղ ա տ ե ց ա ն ք ;
Տե աոյ Գէռրդին սլաՀանքին վրայ, մբ—
տ ա ն ք շարժուն խումբի մէք։ Ա ե բ մաս -
նակցռւթիւնբ բերինք Նորչէն գիւղի կռ -
ուին (1901)։ Մ ա ս ն ա կ ց ե ց ա ն ք եւ Առաքե–
լոց վանքէ։ ա ս լ ս տ ա մբութեան : Եւ 1903^
Թորգոմի վ ե բ ա գ ա բ ձ ի ն մ չեցի Վաղոյի Հ ե ա
ա ն ց ա ք կովկաս I իսկ Աէյդօն մնաց երկիր,
եւ կ ռ ո ւ ե ց ա ւ 1904;// Աասնոյ ապստամ բու­
թ ե ա ն կռէււներուն» : .
Այժմ էսօսքբ իմս է ԼԱ. Բ.)^
1905^ Օ՚լոստ . 31/՚5՛ , երբ Գէոբղ դ ա ր -
ձած էր Երկիր , տեղի ունեցաւ Ալվառինչ
գիւղի ճակատագրական կռիւբ , Գէոբգի
ղեկաւէաբութեւսմբ : Այս կ"Լ"–բ ղ Ի ՚ – Գ " ՚ Ց Ի ՜
ներէն էոլեց 72 անմեղ ղոՀեր , եւ ինբ լա -
ւագոյն յեղավւոխական լնկերնեբ : Գի՚֊ղԲ
է՛ր դ ա ր ա ւ ո ր Հաբսւոռւթէււնէն դրկռւելէ
վեբք, կրակի տ ր ո ւ ե ց ա ւ , եւ կէսէն աւելի
Հ բ ո յ ճ ա ր ա կ դ ա ր ձ ա ւ , եւ ամէնէն ց ա ւ ա -
լ ի ն այն է որ կառավա րո ւթ էււն ը մէկ վաչտ
՚ լ օ ր ք կը սլաՀէբ ՚ լ ի ՚ - ղ ի մէք, էսեղդելով
յ ե ղ ա փ ո խ ա կ ա ն բոլոբ շարժումներբ %
Այս տաժանելի սլայմաններուն մ՛էք, կը
լսենք որ Աէյդօն դ ա բ ձ ա ծ է Եբկիր, 1906^
ա մ ա ռ բ : Ան կբ փ ՚ ս փ ա ք ի գիւղ մտնել , ել
իր ներկայռւթեամբ մէսիթարել թալան -
ուահ ու ա ա ն ք ո ւ ա ծ գէ՚֊ղացիներբ , լրի*–
տե ղեկռ ւթիւններ առնել դ է պ ք ի մասին տ
Ա ա կ ա յ ն ղիւղին մէք ղօրքի ներկայութիւ­
նը անկարելի դարձռւցէն ա յ դ պաբադան :
էիամադբռւթիւն մբ տ ո ւ ա ծ էր գ ո ր ծ ա գ ի ր
մարմ^ւին ԼԱ. Ա բ ր է ե ա ն , Ա. Պ ե տ ր ո ս ե ա ն )
ել որոչուած էր վայբբ , այգիներու վե -
րեւ , ա ն տ ա ռ ի թաւուտներու մէք .
Մ Ա Ր Գ Ա Ր Բ Ա Ր Խ Ե Ա Ն
ԼՇաբ .)՛
Fonds A.R.A.M