€ 8
Ա
1հ
Ա Ջ »
Փ
(՚
հ
Ֆ
ԿԵՍՆ-քՆ ՈԻ ՎԱՍՏԱԿԸ
(Գ– հւ վհքբջին մաս)
ԻՐ ԳՈՐԾԻՆ
ՆԿԱՐԱԳԻՐԸ
Աճառեան
մաաւորավանի
կերպաս
չու -
նի : իր գործը
կը վկայէ
արգէն
թէ
երբեք
Հեաաքրքրուած
չէ չեղուի
փի լէսոփա
յու
-
թեամբ
,—- թ է ք նիսիէն
է ել ոչ երբեք
տե
սաբան :
Կբ
յիչենք
միչաղէպ
մբ, որ պաՀ
մբ
սարսռացուր
իր մարմինբ
.
Պաաեբաղմէն
առաչ , երբ Երեւանի
ու -
ոանողնեբբ
կը Հարցնէ
էն
իբեն
թէ
էնչո
՛լ
չի իսօսէր
Փղո՚-Է
մատեյւիալիստական
յլ|ւալեկտիկա^^5յ
մասէն,
Աճառեան
կը
պատասխանէ
. ^Գէալեկաէկան
խօթեցէք
ուր
որ կ՝ուղէք
,
բայց
ոչ
լեղոլագէտու–
թեան
մէչ» : Այս սլաաասխանբ
քէչ
մնաց
Որ ուտէր
էբ գլուխբ։
Փրկուեցաւ
իչիսա
նութեան
բարեացակամութեան
չնռբՀէւ
,
ու թերեւս
անոբ Համաբ
որ Աճառեան
կբ
մնա
յ առաչնակաբգ
եւ
անփոխարէնելէ
թ է ք նլւսլւէն.
մը, անաարբեբ
այն
Հտբցե–
բուն
ու վէճեբուն
, որոնք
կբ
յոլղուէն
,
տաբէնեբէ
է վեր,
լեղուէն
էութեան
մա -
սէն,
կենսաբանական
,
լնկերաբանա
—
կան , Հոգեբանական
, Հողէ - ախտաբա
-
նական , Հոգե բնա խօսակտն
, կաղմա խօսա–
չ^աղէտական
տեսութ էւենե
ր , որոնց առ
-
չեւ
լոլռ
կբ մնայ Աճառեան
, մէնչ
էրաբու
գլոլէւ
կբ պատռեն Աափէբ , Ռէվէց
,Վարթ–
պուբկ,
Մէյէր,
Հուէթնէ,
Պրէս
Փարէն
եւ
ուրիչներ
:
Աճառեան
լեղուներու
ծագման
եւ կաղ—
մութեան
մասին , առանց իսորանալոլ
,կ^ըն–
գունէր
ե ւր ո պա կան գասական
տեսակէ
-
աբ : Այնպէս
որ , պատերաղմէն
եաքը ,
Ա՝ սա
ի բյւեագբօսիկ
«յե
ւլա չբչա կան՜» էոե
—՚
ո ակէ տնե բուն
գբոՀին
առչեւ
վտանգի
մ ատնո լեցալ
երկրորգ
անգամ , բա յց
փբ–
կուեցալ
Ա տա
լինի
«լե գուա բան ական»
մ ի–
չամ տութեամ բ
:
ւ
–.՚-Տ.,,.
Հեռանա լոփ. այս Հտ յեցակէտէն
^ որ յէէ
սլղտիկցնեբ
Աճառեանի
գործբ
, երբ
կբ
գփտենք
ներսէն
, եբեւան
կուգան կարգ մբ
թերոլթիւննեբ
1 ••—•
Աճառեանի
գործին
մէչ կբ պակ
֊
սի
մէութէւնբ,
սլաաճառբ
այն է որ կա
-
նուխ մաած
է լեգուագէտական
աչիսա
-
տանքէ գաչաբ : Երբ գոբծ
մբ Հասակ
կբ
նետէ
եւ կ՝ եր կարէ՝
" ո րքան
Հեգէն
ակին
կեանքբ
էլերկաբի
, է վերչոյ. կանգ
կ՚առ
նէ վտանգէ
մբ գէմ
յանղիման
: Տ՛ամ անա–
կլն
է այղ վտանգբ,
ոբ ճեղք մը կբ բա -
նայ
յ
Աճառեանէ
ղոբծէն
փրայ
գիտելի
է
այգ
ճեղքը,
մէկ
կողմբ.
խակ
,
մէւս
կողմբ
Հասուն
; Այսպէս Արմաաակտն
Բա–
քւաբանիւն
մէչ կբ նչմարէք
կեղրսնականցի
ուս ան ողբ
եւ Հտ յաստանի
ակաղեմէկոսը
ա|ւփլ111լւ|ւ
կո չուած
ա էւտա բանա կան երե - ^
ւո յ թ է ն ձեւով
Հ
։\
2
•
Ա յս երկբորգ
գէտողո
ւթէւնբ
էմ
ս .
չէ
:
տէւմէղէլ
գէտել
կուտայ
թէ Աճառ
— ՜
եան կ՝աշխատէ
աւելցնել
«բնիկ
Հայ» բա–
՚
ռերոլ
թիլը՛
՝ • Հայրենասիրաբաբ
%
3 •
կարգ
մ բ ղոբծեր
,որոնք վերտ
-
քննութեան
կբ կարօտին՝
պատրաստուած
րլլալով
էբ Համրակութեան
չբչանէն
, չէ
աչէւատած
փբկել
քննաղատու
թ եան աւեր—
ներէն,
նոբ սրբաղրութեամբ
մբ Հրատտ
-
բակե
լոփ յետաղա
յէն : Ա յսսլէս
^Գալաււա–
կան Բառաբանրթ
այնքան
իսեղճ գոբծ
մըն
է , որ ենթարկուեցալ
6ովՀ
.
Թ՛ումանեանի
անողորմ
բայց աբղաբ
յարձակումներուն
Գոր ծ
ամսագրին
մէչ
(1917
,
թիլ
7-8) :
ինծի
ղարմ անալի
կբ թուէ
Աճառեանէ
սլատասիսանբ
Արարաա/(
մէչ, Բառարա
—
նբ
(*) տպուած
է աոանց
իր–՛– գիտու
-
թեան։
Երբ կբ տեսնենք
Ամաառլնի
վար
֊
գաոլետին
ղոբծ՜բ,
խնամեալ
ել
անթեբէ,
ղմուա բ է ա յլեւս
արգարացնել
Աճառեա–
նբ,
որ մասնագէտ
է եւ ոչ թէ ամաթէօբ
:
Ա անաւանգ
որ Թումանեան
, գրչէ
բնկեր—
նեբու
Հեա մփՀա^Հաչա
, ելւ^եք
թշնամ
ա–
(*) Ընւլօրինակած ե մ , գ ր հթ է մե ծ ա -
է(յոյ1ւ մասը, այս Բառարանը (ի շարս այլ
ընդօրինակած գիրքերուս) , որ մաաւորա–
կանի գրասեղանի գ ործիք մր կը
մսայ ,
թ է ե ւ թ ե ր ի : ժամանա կին՝ գիրք կ ՚ ըն դ օ -
րինակէին մեը վանականներր, տաբածե -
լու համար : Իսկ ես՝ գ որ ծ իք մը
աւելի
ունենալու համար,— ցաւը նոյնն է թ է ե ւ ։
կան
կիրք
ցոյց
չի տար
էբ քննագատոլ
-
թեանց
մէչ՝
այն ձե^ով
որ
սովորոլթէւն
գարձած
է մամոլլէ
մարղոց , այսօր ,
(էնչ
պէս
երէկ
,-֊-. ամէնուն
ծանօթ
են Գաղ
-
բաչեանէ
ռուսերէն
բառարանէն
թերու
-
թիւններբ,
բայց
աբղաբանալի
չեն
Ա .
Ա ալխասի
յա
րձա
կո ւմնե ր բ , որովՀետեւ
էր
^ւնագատռլթեանց
մէչ կր դնէ պաՀանչ
—
Կւե ր , որոնք
ծիՆաղելի
են , գրուած՝
պար
-
ղապէս
թշնամական
նպատակով)
•
4՛
Աճառեանի
լեղուն
անխնամ
է , ան–
մչակ, եւ խմրագբելու
ձեւր՝ թափթփ,ած
:
կբ Հանգիպիք
«բսած»
(բուսած)
,
՚ճբսնի»
(բուսնէ)
, «կբ նստուին»
(կր նստին)
,
«կ՝սռւէ»
(կ՝բսուէ)
, «Հողելարք»
(Հողե
-
վարք)
ձեւեբուն
: Ուր՝ մէչատբ
կբ չփո
թէ
ոբգէն
Հետ,
«ղատէկ
կոչուած
ճր -
ճէն» , որ եղնակն
է, «ճանճէ
մբ մեծու
-
թեամբ
կարմէբ
ճճէ մրն է, որ
Զատկէն
մօա
կԳբեւայ»։
Ուր՝
բառերւ
էմւ
չփոթութեան
անբմբռնելփ
օբէնակնեբ
«Աճւ
-
ձ.
՛բէ՛
նմ
է
բ՚՚յ՛
մրն
է»
կամ
կր կէ բա րկէ , բառարան
ղբե լոլ
սա
^աչխաբՀէկ
ձեւբ. «Տեսակ
մը խոտ,
ո–
բուն
ծայրբ
ցորենէ
Հասկէ՜ պէս
բան
մ՜բ
կայ»։
կամ՝
«կէլէնճիկ
- տեսակ
մբ Հի.
ւանգութէւն»
: կամ՝ քերականական
ան -
փութութէւեներ
• «Փայտ
որմէն
կււէպ -
ուած
է Հռբապաբանր»
: Գէտած
եմ
ոբ
եբբեմն
բառը
կ՚առնէ
կէւլէսէրեան
եպէս–
կոպոսէն
եւ այլ բառաՀալաքնեբռւն
ղոբ -
ծէն՝
անոնց
նա խագասո
ւթէւննե բով
էբ
-
րել
բա ցատ
բութէւն
, յաճախ
լեղո
լական
ոխա^ե՜բն
ալ մէասէն։
Աեծ
վստաՀութէլէւ
ունէ Նորայր
Բէւղանղացէէ
ել Տոքթ.
Ար
թինեանէ
բուսաբանական
բառաքննու
-
թեանց
վրա
յ , բա յց կ՚առնէ
անոնց
. . . տբ–
սլագրական
վբէսլակներն
ալ
մէասէն։
Թափթփածոլթէւնը
կբ Հասնէ
մինչեւ
այն
դիճ։
յն. ե րբ
այլէ
կբ մ. ՚ոռսայ
ռամ -֊
կօրէն
խօսուած
բարբառին
ել
ղրական
Հայեցի
լեղուէն
տաբբե
բ ո լ թ իւնբ , ու կր
կրկնէ
ա յսպէս
ի ձեւեր
. «Հաւկիթով
ռւ
ղգումով
շինուած
կերակուր»
, կամ
«ձա
ւարէ կոբկոտով
եւ ցորենով
շիԹուած
ա :
պուր» : Վերչապէս
էմասաաբանական
սը–
խա^եր
,
Հոգետունը
«գանկէն
ետեւէ
մ ասբ» չէ •
•
Ում սպառելու
աւեչոբգ
եւ
ամուլ
փորձ մլն է Հայերէն
լեղուն
Համեմատու
թեան
գնել
ծանօթ
ել անծանօթ բա.ղմսէ.՛։–.
թիլ
լեղո ւնե
բու
Հեւ
՛նց աղերս
կամ
առնչութիւն
ցոյց տալու,
Հ
<,Լէտկաաար
քե րականո
ւթէւն
Հայոց
լեղուէ
Համ
եմ ա–
տոլ թեամր
562
լեղուների»,
(նոյն
փէհ ֊
լիվանական
յոգձաւթէւնր՝
«Անձնանուն
-
ներէ Բառարանէն»
մէչ, ուր
էւրաքանչէւր
անունէ
սաուգաբանոլթէւնբ
եւ պատմու
-
թիւնբ տալէ ետքբ՝ կ*արձանագրէ
նաեւ
թէ
նոյն
անունբ
ո՛ր գէբքեբուն
մէչ յէ–
չատակուած
է եւ քանէ՛ անգամ)
: Ցան -
կալէ էր ունենալ
Պատմ ական
՝Բե րակա
-
նութէւն
մբ,
Գր • Վանցեանէ
գործբ
կբ
մնայ
չաա
նախնական
:
Անղրաղառնա
լոփ բաղղաաական
քերա
-
կանութեան
, եթէ պերճանք
մը չէ մեր ա.
ծուէն
Համաբ , անպայման
օղտակար
աչ -
խտտանք
մրն է է պէտս
բնղՀանոլբ
լեղ -
ուաբանոլթեամբ
էլբաղու^եբոէն
:
ինծէ
ծանօթ
է Պէնլոյեւէ
էէՈրծր
(
առաչէն
Հա -
տռրբ
միայն)
,
արգ,
աշիսարՀԷ
բւէլոբ
լեղունե
ր բ ուսո ւմնա
ս է ր ե լո լ ելած
ւիւէհլի–
վանէք/./ւՀ–1ւ
մէն՝
այս Հեէլէնակր,
էբ
մեծա
րանքն
յայտնե
լէ ետքբ
Հասէէ , Պոէէէ
եւ
էկկէրէ
, բացաէոբե
լւէւի
տա
բբե
ր ո լ թ
էւնը
Բաղղաաական
ել Տրամ աբանական
քե բա–
կանութեանց
(՚կռամմէր Ռէզոնէ,
ւլոր ու
րիշնե՜ր կբ թարգմանեն
պատճառաբանա
—
կա՛ն քերա կանութիւն)
, անմիչաէգէս
1լա -
ւելցնէ
թէ բտղղատական
քերսԲկանութիւ–
նբ չէ կբնար օղտակար
ղաոնալ
՝ երբ
Հա
մեմատութեան
ղբուած
լեղուներբ
քոյր
չեն
էրաբու
: ԱՀա
այս ղէտողոլթէւնն
է ,
որ
կ՝րնեմ
562
լեգուներոլ
քերական
ասոլ
թէւննեբբ
չալկած
մեր
Հայ
Հերոսէն՝՛
Փբոէի • Աճառեանէ
:
Բայց
այս
գէտողութիւննեբէն
ետքր
,
եզրակացնելու
Համաբ
էմ այս արագ
եւ.
Հարեւանցի
նչմաբս,
1լոլղեմ
րսել թէ
Ա–
ճառե ան մեծ եւ անփոխարինելի
մասնա
-
գէտ
մը պիաի
էՏնայ , թերեւս
եբկար
ա -
տեն , Հա յ լեզուաբանութեան
ասպարէ
-
զին մէչ, մասնտւորաբար
իր
Հասունու
-
թեան
շրջանի վաստակով
: Եբիւոտււաբ
. ՚.
գութեան
չրչանի
գործեբբ
չեն կրնար
ղի–՛
մանալ
ծանր
քննագաաոլթե
ան
,
Բ՛"
յ9
ետքէ
ա շխատութեանց
ծանրութեան
տակ
\ շա^ տ պիտի
Հեծեն գրասե ղաննե
րբ ;
Հարկ
կբ Համարիմ
աւելցնել
թէ
այգ
ծաւալուն
եւ միչուկբ
լեցուն
ղործերբ
եթէ
պատկառանքի
եւ յարգանքի
ա րման է էգի–
տ է մնան , պատճառը
միա յն
Աճառեանի
•
Արուեստագէտ
եբէաասաբգ
մբ,
Աչոտ
Աալաքեան,
կաղմակերպած
է
երեկոյթ
մբ,
որ տեղփ պէաէ
ունենայ
այս
չաբաթ
գիչեբ,
Իէնայէ
սրաՀէն
մէչ,
է
պատէլ
Շ–
՚Օաբղունէէն
:
Պէաէ
ցուցագրէ
էր
վերչին
շաբմանկաբնեբէն
մէն ու սրաՀ պէտէ
ա–
ռաչնորգէ
ֆրանսացէ
քանէ
մր
տրուես,
տագէտներ
; Իյօսք պէաէ առնեն
նաեւ եբ ֊
կու
Հայ բմէշկներ
:
Այսպէս,
Աալաքեան
եղբայբօրէն
ձեռք
կԴրկաբէ
գրագէտէ
մբ, ոբպէսղէ
այս
վեբչէն
ր կարենայ
գէբք
մբ եւո Հրատա
-
րակել,
շաբունակելով
«Հայ
-
Բոյմ»ը։
կ՝բսեն
թէ նորերբ անտարբեր
են
Հայ
գիրին
ու ղրականութեան
Հանգէպ։
Երէ
տասարգ
շարմանկաբէչը
կբ չբէ այս
րնգ–
Հանբացած
կարծէքբ։
Գրասէր
Հասէսբա
-
կութեան
կը մնայ խրախուսել
ձեռնաբկբ
:
Բոլոբս,
չաբաթբ
գոնէ մէկ անգտմ
կ՝այ -
ցելենք
սէնեմա
մր։ Այս չաբաթն
ալ վե
֊
բապաՀենք
«Հայ
- Բռյմ»էն
, կաթիլ
մը
ձէթ
աւելցնելով
Հա
յկ . մչակո
յթէ
կան
-
թեղէն
մէչ
Եթէ
Նարգունէները
չտանչոլէէն
,
սէս՛
քառոբգ
գարու
լնթացքէն
յիսուն
— վաթ.
սոէն անգամ պիտէ
չբացուէէն
. Աորպոնէ
Ամփիթատրոնէն
էէեՀտչոլք
գռներբ
է
փառս
մեբ ժոգռփուրգէն
մչակո
յ թ է ն ;
« Հայ - Բոյմ
»է
խմբաէլբին
ամ՝ենա
-
պաբզ
մէկ տոմսն
անղամ
լեցէււն
է մտա
ծումէ,
փնտռտուքէ
, գէւտերոլ
չէթերով,
այլեւս
չեմ իսօսիր իր ծանրագին
աչխա
-
աութեէսնց
մասէն : Ասոնց տեւականաց
-
մանը Համար
էրեն
լայն մամանակ
է պէտք
ել
նիւթական
առաւելութիւններ
:
Ուրեմն
չաբաթ
գիշերուան
եբեկո
յ թ ր
լաւագո
յն
առիթ
մլն է , ոբ փաբիզաՀա
յ Հասարա
-
կութիւնբ կատա բէ պաբտքբ
,
է
շաՀ
մեբ
II շակո յ թ է ն : ՆորաՀաս
սերոէնղր
ոչ
ճա.
ռեբոփ
ել ոչ ալ «փէքբէէ»նեբով
կրնանք
սլաՀել.
անոնք
կրնան
ղղաստանալ
միայն
մեր
մչակո
յթին
մեծութեան
առչեւ
:
Ուբիչ
իսոբՀ բղածութիւն
մ ը եւս ,
այս
էէէէւթիլ.
Հ
^Տառաչ»
վերչերս
աբձանա
-
՚էբեց
ա նք էթ
մր, ուր օտար անուանի
գբա–
գէտնեբ
եւ արէււեսաագէաներ
այն տեսա—
կէտը կբ յայտնէին
թէ , մտքի մարգբ
երկ–
Լ1ռբղ արՀեստ
մբն ալ ոլէտք
է ունենայ
,
իբ կեան քբ՛ա
էսն
ելի
ղաբձնելոլ
Հաւքաբ
:
էՀ , Հանղստացէք
, փւարէղաՀայ
մաաւո
-
րական
ութ
է
ւնը
լիա
ւլո լց
է
ր երկրռ
բղ
ա
ր -
Հեստը
լնտ րած
է : Ա եգմէ
ոմէէւնք տաբատ
կբ կարեն , գէր
կը շարեն
ու կօշփկ կբ շէ–
նեն , մ՛
էա
յն սա շատ
չնչին
գանազանոլ
֊
թեամբ
որ , եթէ
21
մամ ալ տաբատ
ու
կօշիկ կարեն , չեն կրնտր
Հասնիլ աեղա
-
կան ապրուստի
տարաւզայմ՚ան
սգոլթեան
:
Արգի՞ւնքբ։
ԱՀա տտրիներէ
է
վեր ոչ մէկ
գիբք
լոյս
կբ
տեսնէ։
Այս
ուլբալէ կացութեան
առչեւ
Հեէւաւոր
ղազոլթներէ
ղրէ^եր
կր յանգգնին
գրել
թէ
«փարիւլաՀա
յ
մ
տաւէէ
բականութ
իւնբ
սպառած
տարր մլն է» : Ապառա՞ծ
թէ
ա–
կամ ա յ լռած
: կարծես
տար բե րո
ւթ
իւնբ
մեծ
է ։ Ամփոփռւելոէէ
նիւթիս
մէչ, պիտէ
բսեմ թէ
երկրորդ արհեսար
մեգէ
Համար
չէբ,
այլ տեղացի
մ
տալս
րականո
ւթեան
որուն
ներկա յացուցի^երը
սլետութեան
բա բ
է
քնե
ր ը կր վա
յե լեն , ղաււնալով
սլա
չ–
ւոօնեայ
ազղ. Հաստատութեանց
մէչ, տնօ
րէն , ուսուցէ
չ վա
րմա
րաննե
բու , էսկ ՚" -
ւելի րա իստ ա ւո բն ե րն ալ ազատ
ասպարէէլ–
ներու
նեբկա յացուցէ
չեե ր
որոնք
իրենց
օրապաՀ էկբ
լիուլի
չաՀե
լէ վերչ, գրակա
նութեան
կր նուի բուին
: Մեր մէչ դրա
-
կանութիւն
մշակելու
Համ՛ար
կամքի
մեծ
ում պէտք
է, յաճախ
Հրաժտրոււք
շատ
մբ
տարրական
պաՀէսնչներէ
,
՜ մէկ
բառռվ
ինքնազբկում
: Անշուշտ
չիղերու
այս աս - ;
ԱՆՏԻՊ Վ Կ ԱՅՈԻԹԻՒՆ Ս՛Ը
ՍՊՐհԼԵ ՍՆ ԵՈ-ԵՈ-ՆԻ ՍՍՍԻՆ
ԻէՄԲ-
— Երջանկայիշաաակ ԱսԱւակ
•
կ աթողիկ ոս հւապայեան, Հալէւղի Ս– ՚ ի ա -
ււասնից Մանկանց ե կ ե ղ ե ց ւ ոյ թ ի լ 133 ձ ե –
ռ ա գ իր ճ աշոց գ իբք ին մէջ , հետեւեա)
յու.
գիչ վ կ ա յ ո ւթի ւ նը արձանա գրած է Ապրիլ–
եալ Եղեռնի մասին, դ է պք ելւսւ ագդեցու–
թե ա ն տակ
:
« 1915
տարուայ
Հայռց
կեանքէ
արէլ .
նոտ պատմ ութէւնբ
գրել,
շատ
եբկար
ել
շատ
եղեբեբւլէսկան
կբ էէնէբ
ըսելը
բաւա
կան չէ բացատրելու
էս կութ էւնը •
նաեւ
շատ
ղմուարէն
պէտէ
լէնէբ
զա
յն ւզատ -
կեբացնել
քանէ ոբ ազգայէն
ոչ մէկ պատ–
մագէր
եւ ոչ մէկ տարեգիր
Հանդիպած
է ,\
կամ ականատես
եզած
այն բէէլււրին՝
|
նեբկայ
աարւռ
յս
մ էչ կատարուեցաւ
:
Տէ–^
եղերական
պաամ
ութ
էւնն
ալ չունէ
նման\
էչ մբ ոբ րնգօբէնակենք
ա յս տեղ
;
\
Ամբողչ
Հայաբնակ
քաղաքներր,
Անա
–\
տռլոլէ
եւ Կէլէկէայէ
,
ղաէոա րկո
ւեցան
Հայերէ
: Անաաոլուէ
Հայերու
այր մար
-՝
ղէկ
, մէնչեւ
էոասնըՀէնգ
տարեկէսն
անո -
զոբմաբար
կոտորուեցան,
այբէնեբբ կւս–..
պուտ
կո գո պո ւտ տարա
ւլբ ուե ցան
, ե՜Ր է —
էո ա II լէւր գ Հարսնե՜ր , կոյսեր
ել
գեզաաես
արու
մանուկնե
բ առեւանգուեցան
: Կէէէ –՛
կեց իք ըոտ առաջոյն,
էբենց
տուներէն
,
կալուածներէն
եւ գաբալոբ
Հաբստութե
-
նէն
թէեւ
զրկուեցան
, բտ յց
կոէոորածէ
զերծ
էքնացէն :
Առաչէնք
ե
՜լ
վերչինք
աաբագրոլեցան.
Հալէպի
եւ Գամասկոսէ
կուսակա
լութեանց
մէչ,
մէ կոէլմէն
մէնչեւ
Մուսուլ,
մէւս
կողմ էն , մէնչեւ
՚Բէբէկ
եւ այլ
անծանօթ
վայրեր
:
Թէ կոտո րածնեբ
ը եւ թէ
կենսական
պէտ
քերու պակաս ութենէն
մեռածներու
էսկական
թէւը
մ էայն Ասաուծո
յ
յա
յտնէ
է : Մ արղկա
յէն Հաւանական
Հաչուով
,
կէս
մէլիոնէն
չատ
աւելփ պէտք
է ԸԱտյ
յ
Հա լոց բնգՀանուր
եկեզեցւէէ
յ եւ էիանօ–
բէէց
Հետ , ԱIIIIյ
Հայ րա պե տա կան
Աթոէէն
ալ ղբաւուեցալ
ու կաթողիկոսն
ու
մ էա —
բանք տարաղրուեցան
Հալէպ
;
Այսքանն
ալ բաւական
չՀամարուե
լուի , Հոկաեմ բեր
շԼէն կառավարութէւնը
մեզ վտաբեց
իտ–
լիպ
, մ իա բանն
եր ով
Ե րուսաւլէմ
երթալու
նոր
ոբոչումովւ
2՚յէն պէաէ
մեկնէինք
ա -
ռանց գէտնալոլ
թէ ապագան
էնչ վեբա
-
պաՀած
է : Շ "՛ււ՛ տառաէգեցանք
, Աստ
-
ուած
միայն կարոգ
է քազցբացնել
ղըմ -
բախտ Աղգէ քամած
գառնագոյն
բաժակը։
1915, Հո կ տ եմբեր 26
ՄԱՀԱԿ
ԿԱԹՈ%ԻԿՈՄ
ԿԻԼԻԿԻՈՅ
տէճան
էնքնապբկում
տրուած
չէ բոլո
-
րէն։ Շատեբ
սլարտուեցան
. Նարգունէն
կբ
ղէմ անա
յ : Զէնք
ճանչցած
էսււաչէն
օրէս
,
քաչուած
էբ խուցը, պէտէ բսէէ ամփափ
-
ուած
էր բոժէէժէն
մէչ, անբնղՀատ
իր նր
բին էՐետաքսբ
կը Հիւսէ : Տարէքով
յէսոլ–
նբ անցաւ . մ եծ
մ տաւորականնե
բ
էբենց
լտլտղոյն
ղլոլիէ - ղոբծոցնեբբ
երկնած
են
այգ
երկրորղ
երիւէւասար։լութեան
բնթաց
քին
՝ ուրկէ
վա
ր
III յլեւս
աէս
րի՛քի վե րաւա
կան ա չուեն
է : ԳնաՀատենք
էբ բերքը
որ
ձմեռբ
քաղղր
բԱտյ
էբեն
Համար
ՀՐ–
ԲԱԼՈՒԵԱՆ
ԵԻա%
ԳԻՆՈՎԸ
Այս փողոցը
մեր տունբ
կը
աանէ՛" :
ՈԱՏԻԿԱՆԸ—
Ո՛ւր
է ձեր տունը
:
ԳԻՆՈՎԸ
Եթէ գէանա
յէ՝
էնչո
՛՛լ
ձեղէ
պէտէ
Հարցնէ է
. . . ;
Հասոէնոլթէւնր
չէ անչուչտ
:
Հայասաանի
պետական
կազմ աւո
բու մռ,լ՝
Երեւանի
մ ա.
տենաղարաններն
ալ ճոխացան
, Հարստա
ցան
, արժէք ստացան
: Երբ է
ժամանակին,
Հ . Արիս Վ^արղանեան կարգ մբ քննագա
-
աութիւններ
կր ներկայացնէր
Աճառեանի
, .
այս
փեբչէնբ
կբ պատասխանէր
•
«Ի՚՚նչ^
կ՝ոլգէք,
Եւրոսլայի
ճոխ
մատենադարան.,^
նեբը
չյւլնինք
մեր կռնակր»
: Աբգարեւ
,
ծանբ աչխատանքներու
Համ աբ՝
ճոխ
մ ա–
աենագարանբ
այն գոքծէքն
է, որ լաւա
-
գոյնս կ՝աբտագրէ
: Աեր
մէչ քէչեր
մէայն
գէտեն
թէ կազմակերպուած
մաաենաղյոա
բան
մբ է՛նչ աՀաբկու
՚Լործէք
է կաաարե
լու
Համար
անՀաւատալի
նուաճումներ
:
Բաղգատեցէք
Հրացանը
թնդանօթէն
Հեա
-.
ԱՀա
թէ էնչպէս
, երր Ե րեւան է մատենա—
ղարաննեբը
Հարստացան
,
կաղմակեր
-
պուեցան
, եւրոսլական
Համ ա լսա րաննե —
բուն փարկ
ու կռնակ
տուող
մատենա
֊
ղաբաննեբուն
արժէքոփ,
Աճառեան
եւս ,
օղտռւելով
այն աղբէւրնեբէն
, զոբս
ղբմ–
ուար թէ ունենայ
անՀատ
մը,
յաչոգեցաւ
տալ
գործ
մբ, որու
առչեւ
գլուխ
պիաէ
իսոնաբՀեն
սերունգները
եբկար ատեն
աբ.
ժանօբէն
:
^Յաոաչ»
, էր կար
գէն
,
խոնարՀելով
մեծնուն
փբոֆէսէօրէն
գագաէլին
ել
վաստակէն
աւէչեւ,
յաչորղաբար
պիէսի
Հրատարակէ
կաբգ մը գրութէւններ
, ղա
- յ
ղափար
մբ տալու
Համար
ոչ մէայն
Ա –ւ
ճառեանի
մեծաբմէք
դործէն
, այլեւ
տա
-
րածուն
Հետաքրքրոլթէլննեբուն
մասին
է
Շ–
ՆԱՐԳՈՒՆԻ,
է
Fonds A.R.A.M
