« Ց Ա Ռ Ա Ջ »
ԳՐԱԿԱՆ
ԱԱՈԻԼԻԱ
Վ-ՍՐՈՒԺ-ՍՆ եհ ՍԻԱՄԱՆԹՕ ;
ՄԱՐԱԷՅԼ
«ԱՀարոնեան»
Ավումբր
,–|
^՚ՂԲէլէ
" ՛ յ " սչւսյծառ
օրերուն
, փոխա - >
կերսլուած
է Համեսա
մեՀեանի
մր ուր
կ՝երթանք
երկրսլագեչ
մ՛եր
նաՀաաակ •
քուրմերուն
առքել ;
Այս անգամ
, "՛րգի
Հայ քերթողութեան
^
մեծագոյն
ղէմքերն ենոր անգամ
մր եւս \
կր նորոգեն
մեր խոր
տ/այռլ*/՜^՝ ՍիսւԱ՜Աւն–
թ-օն
ել
Վարու-ժաԱը :
\
ԱՀա
թէ ինչու՝
երեկոյթին
նախագա –\
Հր , թ՛ագոյեան
, արգար
էրաւունք նկա - \
աեց
Հիացման եւ ոգեկոչումի
իր խօսքր \
քերթոգներուն
, գասախօս
Փօչաաեանր
•
Հրաւիրելէ եւ գրական
գեանի
վրայ
անոր՛է
քերմ ագին
յաքողութ
իլններ
մագթելէ
ա ֊ \
ոաք
:
I
Փօլատեան —
«Ուղեցի
երկուքր
միասին..
առնել
վախնալով որ մէկր կամ միւսր կր ^
լքուի
ակամայ։
Նոյն
չրքանի
երկու մեծ \
րանասաեգծներ
են , անարգար է՛՝
Աիա –\
մանթօն
մոռացութեան
աալ
% Գ. Վար
ու– .
ժան
տիրական
գէմք է րայց
Աիմանթօն
կր՝^
նկաաէ մեծ րանասաեղծ
մր։
էյարճանեան
•այն
քերթողն էր որ մէկ լար եւ
իաէաԼէ.
ունեցաւ,
ուղեց , Հգ
*>Ր Հ
/ " ֊ ^ չ
/ ՚ փ է
յաւեր -•
ժացնել
իր ժողովուրղին
աառաոլանքն
ու։
սչա յքարր
գիտակցօրէն
գոՀելով
արուես–
^
ար
Մեր արգի
գրականութեան
մ էք, ;
յեղափոխական
սլայքարի
մ՛եծ
ռաղմեր - ;
գուն է
Ա
իամ անթօն որ իր ^արր
չէնեց։
•
զոՀերոլ
ոսկորներէն
• • . ; Գագափա
ր ել\
գգա յնո ւթիւն կր չինեն
իր քերթուածնե
- 1
րուն
արժէքր
%իր երկերն
են . «Գիւցագ–
,
նօրէնր , «Հոգեվարքի
ել Յոյսի
ՋաՀեր »
ղոր
ԱՀարոն կր նկատէ
ղլուխ
գործոց
՚
մր ,
«Հայորգիներ»,
«կարմիր
լուրերէ
րարեկամ
էս՝
եղերական
երգեր
կիլիկեա՚ե՝՝–
աղէաէն
՚. « Հա յրենի
Հ
րալէր»
— –կարօտի :
երգեր ել «Ա . Մ եսրոպ» :
կարգաց՝
«Մօր
մր երաղր»
եւ
«Ա •
Մեսրոսլէն » Պատառիկներ
•
Հայ գարե– ^
րոլ
գիմաց
կեցող դու ագամանգեայ
ա -^
պառաժ , անգիւտ
փարոս , տիաանեան
տե–.
սանոգ, րարրառի
արարիչ,
էոյ
"ի
անիւ՛ ••\
սրաի անտառ
որուն
ծառերն են քնար 1
1
Նարեկեան
չունչով
գեգեցիկ երկ մր
ձքեվ^
պատկերներով
եւ իր Հոգիին պէո վ
^իա
ոճով :
^
կ՝ րսո
լի
թէ պատրաստելու
վրայ
է Ր \
« էքգերամայրեր^
անունով երկ մր : Հքնած^
է Ակն՝
1878/5»,
գինք կորսնցուցինք
սրտի\
մորմոքով
38
տարեկանին
, չատ աւելի ար–\
ժէքաւոր
գործեր
պիտի տար , անտարա
-1
կոյս, եթէ ոգք մնացած
րլլար Մեծ
էյղեռ–\
նէն :
\
գ. ՎԱՐՈՒԺԱՆ
1
1
քերթողութեան
վարպետ
ու րացառիկ՛՛^
տաղանգ
մրն է որ գիաէ
յոյգ ու
չունչ
տալ
իր երգերուն ; իր
ստեղծագո
րծու -
թեանց
նիւթ կր կաղմ՛են
Հերոսր,
գիլղա–,^
ցին,
աչխտտաւորն
ու բանուորուՀին
ղորՍ՛
գիտէ ծածկել
գեգեցկութետն
չգար չով՛ ՚%\
կնած է
1884/5՛՝
Բրգնիկ
գիւղյլ
ԼԱերաս - ՚
տիա)
, եղած է աղքատիկ
ծնողքի
ղաւակ
։ \
կր գրէ .-
I
« Մ անկութիւնս
մեծցած
է
ուռիներու՛^
տխուր
չուքին աակ , րագերուն
քար նե -֊,
տելով : ^Լիւղին գպր"ց
Ր
Հաղիւ սկսած
եմ՚\
ժամագիրք
կարգալ
"որվիլ,
ղիո տարածէդ
են Պոլիս ,
1896/
կոաորածի
օրերուն
, ուր*
Հայրս արեան սարսափի
մ՛էք փնտռելէ
յոլ—Հ
սաՀատ
, գաած
եմ րանաին
մէք, այն տր–\
խուր
օրերուն
, ստօրէն
ամրասաանուած
: \
— Պատանեկութիւնս
երագած է
րնգմէք՛,
Մոտայի
ծովակին
եւ Գոլրեանի
ոսկոր -
ներուն
Ա
կիւտար ;
Արձակուրգներս՛
անցած են Հօրս քով
Խաւեար խան
1
Հա
յ պանգո լիսաներ
ուն
Հառաչանքներուն
\
եւ վէրքերու
տրոփիւնին
ուն1լնգիր
• • • • ՚;
վյրձինս թաթխած
եմ՝ որգան
կարմիրին եւ\
մողովուրգիս
արեան
մէք» :
••,
Վարուժանի
նախափորձր
, «Աարսուռ -
I
ներ» , լոս կր տեսնէ
1906/5՛ ,
«Տեղին
սիրտր»՝
1909/5՛ ,
«Հեթանոս
երգեր»ր ՝\
1912/5՛ ,
երր Հրապարակ
կուգար
նաեւ՝ |
Լ .Շանթի
«Հին Աոտուածներ»ր
:
1921/5՛, յ
իր մաՀէն
վերքՀլոյո
աեսալ՝
«Հացին
եր– ^
գր» : Ցեղին
Աիրաին
մէք իրօք կր րաբախէ
՚
ցեղին
ոիրար, իսկ «Հեթանոս
Երգերուն
Հ
մէք
պերճօրէն
կ՝ոգեկոչէ՝
Հեթանոս
աս
պետներուն
ագնուական
կենցաղն ու քա -
քութիւնր
՚
,
Փա՜ււք մե ծ ազօր կենցւալին ասպետակա1ւ ^
դարքերւո-ն՛
Ուր պաշւոուեցան գեզեցիկէւ ու Զօրութիւ– |
նր
արրու.8, , ;
• Ուր մ^տրդիկ եզօր ու անկ եղծ էին. նման
գինիին
• • • է ւ այւհք մար(դն ա յ ս դ ալաւն, մա րղն
րզ ե զի ն տակ կըքա ծ ,
Ո՜վ ասպետներ հեթանո ս ,եթէ բ աղխէ
ոտքն յանկ ա ր ծ
Ջեր բա գ ուկի մ է կ ոսկրին, որ հողին տակ
է ճերմըկած.
Անոր հըսկայ դանգուածէքւ կր սարսափի
կը կ արծ է
Զեգ ասասպել դ արերու սսւասպելեալ դա–
դաններ,
Ո՜վ ասպւետներ հեթանո ս , ո ՜ վ ասպետի
ոսկորներ • • • :
,Նմոյչ
մր՝ Վարուժանի
Հոգիին
փոթոր–
կումէն,
ցեղին
լթգվզումի
ձայնն է որ կր
խօսի
իր Հովիւ պապին
մէք երբ ան, օր
մր,
վերագարձին
, գիւղն աւերակ կր գտ–
նէ.–
• • - Ես լ ե ռ կ ՚ ե լ լ ե մ , ա՛լ կ՚ուզեմ՛ ըԱալ եււ–
վիւ գ այլ ե ր ո ւ ,
ժ ա նիք ի դ է մ ՝ ես ժանիք, թ ա թ ի դէմ։՝
թ ա թ վ րիժա ո ո լ ,
Թ ռ ՚ ղ սսո՚բյները ^գիտնան որ յսաշնաբածն
ա յ ս երկրին
Պիտի չ թ ո ղ ո ւ որ հանգիստ ուտեն լսըլած
ոսկորնին :
Ւր «ՕրՀնութիւն»ր
յո յղի ել գեղեցկոլ
-
թեան
նմոյչ
մրն է՝ ուղղուած
կտրիճ
որգ
ւո յն , սիրուած
թոռնիկին
, վարգ
թոռնոլ.
Հիին եւ աղուոր
Հարսին սէր Հեռաւոր
՚
Ափ մ բ ցորեան, ափ մը ցորեան ,
Ա՜յ իմ պառաւ, ա ՜ յ իմ Աննա ,
Մեր գլլսուն ալ թ ո ՛ ղ որ տեղայ
Թող չ ս ա ոի՜ արեւն աշնան.
Մեր մսպերուն ձիւներուն մէջ :
Չը մարի՜ մ ե ր մոմն իրիկուան
Ժաւքին մ՜արմար սիւներուն մէջ ,
Ու երբ դ ր ո ւինք ա՛լ գերեդման՝
Մեր նեբՔեւ հո՛ղը, Աննա՛,
՝ք1իչ մը կակո՜քսլ թ ո ղ ը լ լ ա յ :
«Մեռնող
բանուորին»
ով կուտայ
բան–
ոլորական
կեանքին տառապագին
ու եղե
րական պատկերր
.—
. . .Ծիւրախտաւոր բ անուոր
մ ՚ հ ո ն կը
վախճանի
մագկըռինչ
Խարին վ ըր այ հոտեւան :
Յ ա նո ՜ ւն պատաււ մը հացի՝ գործատան
մէջ թ ա ղե ց ան
ճ ա ո ա գ ա յթն ե բն հոգիին :
՚ Ա ր կ ա թն ե բ ո ւ հե տ պայ քտյր մ ՚ ե զ ա ւ իր
կեանքն յարա տ եւ •
Ապրեցաւ լքիշտ մե ռնելո վ :
«Հացին
Երգ» էն գողարիկ
պատկերներ
եւ ղիւտեր •
ԱՌԱՋԻՆ
ԾԻԼԵՐ՛֊–
Հօ տ ա ՜ղ , ին ծ ի ծիլ մ ը բե՛ր
Արեւռւն շողը վրան •
. • . Բերէ՛ք բոսոր ծաղիկներ՝
ՀըԹձուոբին յ ո ՚ յ ւ ւ ը վըբան :
ԱԵՐՄԱՆՈՎԸ
՚ –
Ա երմ անուլն է •
. . . Շ ո ւ քը թ ե ւ ի ն կ՚եբւլարի հորիզոնին
աստղայ ին :
- Մշա՛կ, ցանէ՜, յ ա նո ւն ն օթի թը շ -
ուաոին —
—Թ ո ղ , գ ո գ նոց է դ կ էս չ ե լ լ է , ափըդ բնա ւ ,
— թ ո ղ մա տ երէ դ յ ո ր դ ին սերմեր լ ո ւ ս ե ղ է ն :
— Հ ո ղ ի ն ծ ո ց էն սսկի լ ո յ ս ե ՜ ր թ ո ղ հ ո ս ի ն ։
Կր պատմուի թէ ներ^չման
կարճ պա -
Հու
մր մ էք գրած է՝ « Նաւա սա րգե ան »
չքեղ
գոՀարր
վքյալասարգ
»
Հանգէսին
Համ՛ար , 3՛ ճ՛ Աիրունիի
Հրաւէրին վր -
րայ
Հսմւճա՜րդ Հայկ ե ան, նաւասարդեան սա.
տօներուն Աբեւափաո
Ա՛լ վ երա ծնէ փլատակներէն ե ւ փառա գ ոչ
Քնարըդ ա՛ռ ,
Յսմւուն ո ւ ժ ի ն , յ ա ն ո ւն գ եղին, մտիր
լքեհեանն Աստուածներռւն ,
Ջահր ձեււքիդ՝ բ ա գ նէ բաւգին համասըվւ.
ո է ՜ հոււր ո ւ արիւն :
• • • Զ ի մ ե նք , յ ա նո ւն Սէրին, սերմին ,
փու
հին ցեղիդ մ՜ա^մաւրէն կ ոյս ,
- Պիտի կերտենք նո՜ր Արշալոյս :
^ Ամրոգքական
երանգներով
ծաղկեփունք
մրն է Վա ր ուժ անի
սաեղծագո
րծութիւն
ր
որ սաՀմ անուած է ապրելու
երկար
Ժա -
. մքնակ ;
Գասախօսութիւնր
քերմ
տպաւորութիւն
ձգե ց րո լոր
նե ր կան ե ր ո ւն ՛Լրայ :
ՎԱՀՐԱՄ
Կ–
ՄԻԱԹԻԲ
Ա՛
Այոօր
լիւկերս լալ
տեգաաարափ
մր կերալ
;
Բ •
Գո՞ւն
ինչպէս .ագատեցար ել ան
չկրցաւ :
Ա՛
Ան բանաստեղծ
էր , եւ օգուտ քա
ղեց
ամպերոլ
ներկա յութենէն
••• :
ՄԻՏ Ք ԵՒ ԱՐՈՒԵՍՏ
Ի՛ՆՉՊԷՍ ԿԸ ԳՐ ԵՆ
•
Տեղական
թերթերր
պարբերաբար
Հար - ՚
ցումներ՛
կ՚ուղղեն
գրագէտ
եւ բանաստեղծ
;
Հեղինակներու
, իմանալու
Համար
անոնց \
գրելու
եգանակներր
:
\
ԱՀաւասիկ
ծաղկաքաղ
մրնոր Հարցա -
շ
րանի մր պատասխաններէն
.--
՝•
Ք լ է ռ Ս էնթ
Սօլին,
վիպասանուՀին
« Ծաղկաղարղի
կիրակին»
կրնայ
գրել
•
միայն
անկողնին
մէք նստած
։Մ
եծ աեա– ՚–
րակ մր կր բռնէ
ծունկերուն
վրայ
: Ա –\
ռանց
լուսանցքի
եւ առանց
ճերմակ
պա– :
բապութեան
: կարծես
թէ թուղթս
չափ– ՝
ուած էբ
: Գէրեբբ
սեղմ ուած
, չփոթ
ե լ \
անրնթեռնելի։
«Այնքան
գժուար
է
մէքէն\
ելլելր
, որ երբ
վեբսաին
կ՛՛ա չխ ա ա իմ ՜–՛
վ րան
, պարտաւոր
եմ ղանաղան
ղունալոբ
1
մատիտներ
գործածել։
Եթէ
յ"աակ
րԱայ
, ՝
գոՀ չեմմնար : »
^
Փօլ ԼէոթՕ
Ֆօնթրնէ
0
Ռօղի
սկնեակին՝,
մէք
երեք
բաղկաթոռ
,երեք կատու եւ
ա
- յ
րեւ։
Որեւէ
ունակութիւն
չունի։
Կր
գրէ :
սագի
փետուրով,
որովՀետել
կարելի
է )
անլ^գՀատ
երեք օր գրել
առանց
յոգնե –\
լ ո ւ ։
Երրեք
չ ի քնքեր եւ նորէն
չ ի կար -•,
գաբ։
«Եթէ
երեք
անգամ
ն ո յ ն բառր կայ,\
միեւնոյն
տեգբ.
Հողս չէ» : Ամէն օբ
սլիֆ–\
թէկ
գետնախնձորով
կ՚ուտէ
;
Կ
՛րսեն թէ–
Կ
.Ճ գբէ ոաքեբր
քուրի
լոգանքի
մէք
:
յ
Ո՚Ոլան ՏոռԺըլէս
գրած
ատեն աք ոաքր՝,
ետ
, ծունկր
ծա
լ ւած
, կբունկր
վեր , կար–\
ծես
Հարիւբ
մեիժբ կր վաղէ
: Որեւէ
նա—1
խապաչաբում
չունի
: Բա
լե լ ր
մղիչ ուժ
է ՚^^
իրեն
Համար
% «Եթէ
կամաց
երթամ
, վէ - ՚
պիս
գիւրասաՀ
անցքերուն
վբայ
կ՛րլլամ
:
Բա
յց եթէ
Հ ե րոսներուն
խօսակցութ
ի լ – ^
նր
ողեւո
բութ
ի ւ ն
առնէ
, եթէ
Հ՚"^գոյցՐՀ
բաբգանայ
, կչռուած
քայլերով
կր քալեմ
։Հ
Կինս
կր յանգիմանէ
ղիո
•
«Շատ
արագ^^
կ՚երթաս
, ինծի Հետ ես , անոնց Հետ չես»
։է
Անտռէ Սալմոն
որեւէ րան նկատի
չաս–––
ներ
: «Շաա
կր ծխէ , սակայն
գիւրաւ կը\
Հրաժարիմ
կ՚րսէ
:
«Երկար
ատեն
միայն^.
գիչերր
կբ գրէի՛–
Աովորութիւն
ունէի բա–\
նաստեղծութեանց
սկիղրր
ԳՐ է Լ՛՛՛Լ ԳՐ^ է՛"– \ .
Ւ " ՚ յ Յ
ոբովՀեաեւ
կր սաբսավւիմ
գրուած,
ք^ւ քուած
ձ ե ռ ա գի
րն ե ր է , անմ՛իքապէս
գրա–՝
մ եքենա
յով
կ՚րձգօրինակեմ
, ել
ասոր..
վրա
յ կ՚լ^եմ՛
ս բ բ ա գ ր ո ւթի
ւննե
ր ս » :
Փոլ Վիալար
«Ամէն րան նախապէս
գրլ–)
խուս
մէք կր ծրագրեմ
: Առաքոլլ^է
կրր
-ք
նամ
րսել
իմ յաքոբգ
երեսուն
վէպեբունւճ
էքերուն
թիւր,
գլուխներուն
թիւբ,
ա -•
նոնց
երկաբութիւնր
ել
ամէն
մէկուն
վեբ–\
քին
րառբ
: Երբ
նստիմ՛
այնքան
պէտք
կր^
ղգամ
գրելու
, կր բաւէ
միայն ոբ
Ունե -•.
նամ
մելանր
, թուղթ ր եւա
յ ^ :
ՀեաղՀետէ՛–
աւե
լի չատ կր գ ո բծածեմ
ղրամ
եքենան ,
մինչեւ
իսկ առաքին
փոբձր,
որովՀետեւ^,
գրէչէ^՛
աւելի
աբագ կր գրեմ :
Ա
ովորոլձ
թիւն
ունիմ
միա
յն առտուն
ծոմ գրե
լու
Օրր
տասնեակ
մր էք կր գրեմ»։
Անոր
աչ-Հ
խտտանքի
յատակագիծր
Հետեւեալն
է\
թուղթ
մր բաժնուած
րաղմաթիւ
սիւնակ–
ներու
, թուականներով,
թիլերով
, կա -
պոյտ
փոքրիկ
քառակուսիներով
;
Անռի Պօսքօ
Աչխատելէ
առաք
սեղա–
նր կր տեղաւորէ
, ճեբմակ
թուղթերր
լալ
աեղաւոբուած
, մէքտեղր
հծուեր
աքր
,
ինքնաՀոս
՚էրի^երր
գիմացր,
թղթաՀաար
քանակին
քուէ։
«ԱնՀրաժեչտ
է որ ոչ մէկ
բան
ասգին
անգին
րլլայ
, այլ
սեղա -
Նէւն
վրա
յ ամ էն րան
Հալասարակչռուած:
Գրելու
թուղթ
ին
չ՚՚՚֊րք
պաբապութիւե
մ
ր ։
«Որոչ է ոբ ա չխատե լու
սկսելէն
տասր
վա յբկեան ետք , ամ էն բան անկարգ
կր
գաոնայ : Բայց երբ գագրիմ
գրելէ,
նորէն
կարգ
կանոն կր գնեմ : Նէ՛ւթական
ամէն
խաոնափն
թո րութ
էւն անտանե
լփ է
ինծի
Համար » :
Ժիլպէո. Ս ի կ օ –
Իր չորս վէպերէն
ա–
էւաքփնր ամ բողք ով ին գրուած
էսբճարանին
մէք, եւ չոգեկառքին
մէք։
«Աւելի
լալ •
կր գրեմ եթէ անձրեւէ եւ երբ չաա
ծառեր
կան
1
8
'սրգ գիպուածով
, վէպերս
գրած
ատեն , միչտ
միեւնոյն
վէպերր կր կաբգամ
«Նաճան»
, «Խօլ Աէրբ» եւ «Փարիգի գիլ-
գացին» , ինչպէս ել Լապիչի
թա տ ե ր ղո
ւ–
թիւնր։
Առանց
մեթոտի
1լաչի
։աաիմ
» :
Անռի փ ա ս թ ի յ յ ո լ . –
^Արտաքին»
ներ -
^չումնե
բու
չսպասեր : Մ ինչել
անցեալ
տարի
իբ գրասենեակին
մէք ունեցած
է
քար արձակող ատ րճ անա
1
^1 ե բու
Հաւաքա–
ծոյ
մր ամ էն մեծութեամբ
եւ չափով
%
Եւ յաճախ երբ կէս գլուէսէ չափ կր գրէ ,
կ՚առնէ այս ատրճանակներր
եւ կր բանե
ցնէ : Հիմա
իր առքեւ
ունէ
միքէն
գարոլ
երկայն ել ծանբ
սուր մր : Բաբբարոսա
-
կան
չրքանէւ
մր այս գէնքր, երբ մարգիկ
մէկիկ
մէկիկ կր սպաննէին
,
տարօրէ՚նակ
Հմ այք
մր ունի իր
պաչտօնակիցներուն
վբայ :
՜ Ալեքսանդր Առնու
Նախ
բացօթեայ
սլտո յա
մր Ա էն գետի
ե րկա յնքր : Վե րա -
գարձէն
անմ՛ էքասլէս
չ"կ
"է՚Ր
աչէսաս
՚էւլ ,
ա
յլ տասր
վա յբկեան
կ՚երկարէ
րաղմոց
էն
վրայ։
Բացարձակ
էսաղաղութ
է
ւնւ
: \^էսա -
մոբճր
բերանր։
Յետոյ կր
՚էրէ
որեւէ
աեղ,
Հոս, Հոն նստած կամ ոտքի
վրայ :
Ամբալք տան մէք տեղ մր չունի
գրելու
յ
Կր սարսավւէ։ մեծ սեղանէ ն ,
՚երա՚լ^
տին
անՀբաժե
չտ
առա
բ կան ե ր
1^
ն ա
յսինքն
« վարչական
գրասենեակէն»
: Մ էայն
մէկ
Հատ
՚լրէ՚չ
ունէւ, էսո չոր
մր,
«Եթէ
կ՛՛ր ՜
սրնցնեմ՛ , ողբերգոլթէււն
^ , երեք օր գք՚մ—
բաէստ
կ՛բլլամ » :
՚
Բա րե րա էսաա րա ր
տասնրՀէւնդ
քսան
տարին անգամ
մր
կր պատաՀի
այղ
րանր,
ել
էւմ
արտագրութեանս
վր՛ո յ մեծ աղգե–
ց ութ
էււն
չգո բծե ց» : Իրեն
Համար պատ -
բաստութեէսն
չրքանր
աւյյլէւ երկաբ է քան
գրելր որ ՚ուելի
կարճ է : Շուա
չուտ կր
գրէ՛. Թուղթէն
վբայ
չ ի
ՀնՀնար։
Ամէն
անգամուն
քառասուն
յէսուն տող, չատ
սեղմ : «Այս չափբ կբ
Համաոլատասէսանէ
իմ
ներքէւն
ամբարումի
չափէս
, էնչպէս ե–
թէ լոգարանէն
քուրբ պաբպուի :
Գիաէք
թէ
կլՈԼ կլՈԼ
կ՝րնէ քուրբ
վերքին
պարպու
մ ի
ատեն : Աս ներքնապէս
կ՛
էւմ
անամ այգ
կ յո լ կ լ ո ւն
եւ կր գաղրեցնեմ
»:
«8ԱՌԱՋ
»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(60)
ՐԱՆՏԱՐԿԵԱԼ՚եԵՐԸ
Բայց այգ օրէն
վերքն
ալ քանի
քանի
անգամներ
, սարսափելէ
ժամերու
մէք այգ
աչքերր գ ե ո արցունք
պիտի
գտնէին թա -
փելու :
Մ ութ ր սկս՚սւ
իքնել ալերա կնե ր ռւ^ւ վր–
բայ : Հիւպատոսարանին
վերնայարկէն
կր
գիտէ ինք
ՅքէլլաՀ
թաղին
խճողուած
տա —
նիքներր. • - Հեռաւոր
, անորակելի
աղմուկ
մր կր րղգաբ
ամէն
կողմ,
Հեղձուցէչ
տա
քէն
եաքր , իրիկուան
գաղք
խ ոնա լո բ ո ւ ֊
թիւնր
անչնչելի կր գտռնաբ
,
ֆէղիքապէս
ել բարո յապէս
ճնչուած
աչքերս կր փա
կէ ի խուսափելու
Համ ար
յամ առող
մրղ–
ձաւանքէն
•
կ ա խա ղաննեբ ր • • .
Այգ
մասին
մեր մէք իոկ էէինք
էսօսեբ
նոյնիսկ
մեր ընկերական
ամէնէն
մտերիմ
վայբկեաննեբուն
. կբ զգայինք
սակայն որ
ամ էն
մ էկե րնուս
մ աքէն
մ էք ա յգ
սարսա–
վյր կաբ , րայց կր խուսափէինք
այգ
չաբաչուք
բառր արաասանե
լէ
կարծես
վաէսնալով
մարմին տալ, իրական եւ կտ
րելէ գարձնել
զայն : Շաա աւելի
ուչ է որ
անէկա
ինքնին
պիտի գաբ սեղանի
վրայ,
բանտարկեալներու
մ ա յրերր ել
կիներն
էին որ սլէաէ արտասանէին
՛լայն
մեղէ :
Հետեւեալ
օրն իսկ չտտպեցինք
երթալ
տեղեկութիւն
առնել
մեբ բանտ ա րկե ա լ 1 ւ ե –
բէն ու մեր գիտցածր
Հաղորգել
իրենց
մայրերուն
եւ կիներուն
:
Հակառակ
մեր յոռետեսութեան՝
նո յն
ժ տմանակուան
զինուորական
Հբամանա -
տա րին
բարեացակամ
ութե ան բ
չնորՀիւ
կրցանք ռչ մ՚է՚ախ
տեզեկոլթէւն
ստանալ,
ա յլ նաեւ ա յցե լել
մ եբ լ^կերներուն
:
Պաչտօնաաան
մը սրաՀին
մէք Հաւաք -
ուած
է է՛ն անոնք ու բա լա կան Հանգա րտ
կը թուէին
. կր յիչեմ
նոյնիսկ
իրենք
եգան
մեռ
ամբապնգոզբ
, մեղէ
յո յս ու եռանգ
ներ^չողր
.գրեթէ ուրա խութ էւնով
գար–
ձանք
էրենց
լ^տանի,^ե
բուն քով
յ
կառավար չատան
մ էւս
կողմր
նախկին
գպբոցի
չէնք
մր վե րածուած
էբ
նտեւ
բանտի, ել մեր սաիպողական
պարտաւո–
րութիւններէն
մէկն ալ Հոնտեզի
բան -
աաբկեալներոլն
այցելելն էբ։ Բոլորն ալ
Հայ
էին.իսկ
ուբիչ մաս մր
Հայբանտաբկ–
եալներ կր ղ անուկ ին բուն իսկ բանա
ին
մէք.
Թուրքերու
Հետ՛, Առսւնց մեծ ղժ -
ուաբռւթեան
, յաքոզեցանք
մուտք
ունե -
նալ
Հայ բանտա ր կե տ լնե բ ու սրաՀին
մէք :
Շէնքր կր բաղկանար
երկու
յարկէ
՚ ոչ
միայն
մուտքր,
այլ
նաել
չրքակայքր
պաչտպանուած
էին զինուած
զինուորնե–
բով
որոնք
կը փսխուէին
երկու
ժամր
ան–
•մ մ
Ը. ՚՛
ԶԱՊԷԼ ԵՍԱՅԵԱ՚ե
Fonds A.R.A.M