Խոճ^
6.Ո 1 925
Շ. Տ61Ո6 276.286
0ւՈ6Շէ6Սք : ՏՇհ. Ի11ՏՏ>\1<1>\քց
1^6(յ30է1օո 6է ^ժտ1ռ1տէոՅէւօո : 32, ք^սշ
7ք67|տշ, ք՚Յուտ (9–)՛
Օ Ր Ա Թ Ե Ր Թ
ԲԱԺԱՆՈՐԳԱԳՐՈՒԹԻԻՆ
•
Ֆրանսսւ եւ ^ ս ւզո ւ թն ե բ ՝ տւսրեկան 2500 ֆ ր • վեցաւքս. լՅՕՕ
Արաասաեման տաբեկան 3000 ֆրանք ։ Հ Ա Տ Ը 10 ՖՐ •
0. Շ. Ր. ք=/\(Հ1Տ 1678 - 63
ՀԻՆԳ օ Ա ՐԹԻ
9
ԱՊՐԻԼ
յ տ ս ռ ւ
9 ^Vք^Ա
1 953
շՕրդ տարի թ ի լ 7037
Խմբագիր՝
ՇԱՒԱՐՇ
ՄԻՍԱ-ԲԵԱՆ
Նպւ շրջան 9րդ տարի թ ի լ 2448
ՄԵՐ խՕՍՔԸ
Ի ՚ Ո Ր Հ Ո Ի Ր Գ
Ւ ՚ Ո ւ Գ ՚ Օ
ա
իսկապէս
աննա խչն թաց է թե շ որ աեղէ
կ՚ունենայ Խ, Ա՚իութեան
մէ^,
ութ—աասը
օրէ ի վեր :
Օրր
օրին արձանագրած
ենք շարք
մր
բարենշան
երեւոյթներ
տ
Ամէնէն
կարեւորր,
՛Բորէայի
գերինե -
բու
փոխանակութիէձբ,
անշուշա
պէաի
գիւբացնէ
ղինագագաբի
բանակցութիւն–
ներբ %
Լաւատեսներ
կր կարծեն թէ ա յս ան ^
գամ
ճամբան շատ Հեռու չէ զինագագա -
րէն
մինչեւ
պատերազմի
գագարբ
Հ
Ա պասելով
գէպքեբու
բնթացքին
, փոր–
ձենք վեբ լուծել
օրուան
անակնկալբ
,
« մ արգասպան
»
բմիչկներուն
արձա -
կումբ :
ԽորՀրգա
յին
տաբեգրութեանց
մ՚է^
պատմական
ւզիտի
մնայ
1953
Ա"էրէլ
պաչաօնական
զեկո քցբ, իբ
չոՆգալյէց
յա յանութ
իւննեբով ;
Ուրեմն
, անցեալ
յունուարին
15
ակա
նաւոր
բմիչկնեբ
ձերբակալուած
են
«ա–
պօրինաբար ել առանց
Հիմնաւոր պաա -
ճառի
^ :
« Աույռ
են
եւ կեղծ՝
"՛յդ
անձեբուն
գէմ
կազմուած
ամրասաանութ
իւննեբբ
ես
վ
§աստաթուղթե
բբ
^ :
« կալանաւորներուն
իւոսաովանու -
թիւննեբր
ձեռք բերուած
են այնպիսի
մ ի–
շո ցնե բով
ոբոնք
խստօրէն
արգիլուած
են
իւորՀրգային
օրէնքով
».
Եւ
՚Ս՚բշապէս
,
պատասխանաաունեբբ
ձերբակալուած
են : Առաշինբ
պետական
ապաՀովութեան
նախկին
նա իսա րար բ ,
Ո՚իումին
, « մողովուրգի
քուլաբկեալ
թբշ^
նամի
մբ»
։ Եբկբոբգբ՝
Աի՚մոնիգնատիյեւ
, .
նոյնպէս
նախկին նախարար
եւ
քարաու –ե^
գաբ
կեգր. կոմիտէի
, «քագա քական
ասլէս
կո
յբ եւ
գի
ւբ
ա Հ ա լան՝» :
Ուբիչ
պատկերալից
բացատ
բութ իւնւներ
բոլորովին
սեւ ցտնկբ
1լ անց լնեն
այս եր -
կուքբ
ել միւս պատաս խանաաոլնե
բ ր -
Տակաւին
կանոլխ է, ոբոչ
եզբակացու–
թեան
մբ յանգե
լու Համար
այս
աննաիսլն–
թ
՚"3
իբոգութեան
առթ
իլ -
Լաւատես թէ յոււետես
, ամէնքն
ալ
կ՝ բնգունին
թէ լուրշ
իսմորումներ
աեգի
կ
՝ունենաՆ
իյ.
Միութեան
մէշ :
Մոսկուայի
նոր վարիչներբ,
Ի^էպէ"
՝• ինեբբ
ունին
խորաիսո րՀուրգ
գաղտ–
նիքՍե բ որոնց գմուար է թափանցել է
Ժամանա1^ է որպիտէ լուսաբանէ շատ
մչ գէպքեր :
Ամբողշ
անց ո ւ գ ա ր ձ էն մէշ ,
սէռաշփն
աոթիւ
աչքէ կբ ղարնէ
15
բմէչկներու
գէմ սաբքուած
գէւա
յէն
գաւէն
Հրապա–
րակայէն
մերկացումբ :
Այս մէկ Հատէկ
իսոսաովանութէւնբ
մե
քենաբաբ կըաանէ սա եզրակացութեան
.
Ուրեմն ^ ՛սուտէ եւ խա բգա խութեան ,
^ստոր զբպարտութեանց՝»
Հ / " " /
Հիմնուած
էէն այն մա
՜էացու
ամբասաանութիւննեբբ
ո րոնց զոՀ ղացէն
անՀամ ար
ականաւոր
գէմքեր։
Ուրեմն , անպարտ
էէն անոնք
որ
ղնգա–
կաՀաբոլեցան
անխնայ
,
քօ
•
Մ էութեան
անծայրած՜էբ
տարածութեան
վբայ;
Սկսե
լով րո լչե ւէ կեան կուսակցութեան
Հէմնա–
գէ բնե րէն
եւ
տեսաբաններէն
:
Առանց
երկրէն Յ^գէ, ագգէ եւ գէրքէ
խարոլ -
թեան :
Վարակելով
նոյնէսկ
արբանեակ
երկիրներր
• • •
Չաճապարենք։
ինչ որ տեղի
կ՚ունենայ,
շաա
ա՚^ելի պերճախօս է քան որեւէ խոբ–
Հբգածութեան
:
©•
Ր Ը 0 Ր Ի Ն
ԱՄԵՆԱՅՆ
ՀԱՅՈՑ
ԿԱԹՈԴ.ԻԿՈՄԻՆ
ՀԵՌԱԳԻՐԸ
ԶԱՏԿԻ
ԱՌԹԻՒ
ԻԴՋՊԷԱ
ԱԿԱԱՆ-Բ
Ուրեմն
, Լ"Ր" անգամ
ապա
րան
փոխած
կ՝րլլայ
Հ3առաշ»բ,
իբ Հրատտրակութե
-
նէն ի վեբ ։
Առաշին
թէւբ
լոյս աեսաւ
1925
Օգոս
տոս
է1էն :
Այն ատեն
Հազէւ
երկու - երեք
Հայ -
կական
տպարաններ
կայէն :
Եբկար
փնտռելէ
վե բշ, գտանք
մ էակբ
որ կբ ստանձնէ բ Հրաաա բակո ւթէէն ր :
Հանգուցեա
լ Հքյերսէս
Գեւլեցէկ^է ապա
բանն
էբ , Հեռաւոր
թագի
մը մէչ, Փ աս–
թէօբ
փողոց :
Ամբողշ պատմ ութ էւն
մ ր
էն չպէս տբ–
պարանը
, նո յնպէս
ասլաղրէ չբ , էբ սովո–
բութէւննեբով
։
Ունէր - չունէր
մ էկ Հատէկ
սենեակ ,
բակէ մը մէշ : ՝Բովն ալ տպարանը
, ո -
բուն
բոլորաէքը
բնակութիւն
Հաստատած
էէն
բանուոր
ընաանէքնեբ
:
Հանգուցեալ
Համբարձում
Մ ելէքեան ,
Որ չատ կբ Հ ե աաքրքբ ո ւէ ր Հա յեբէն
օրա
թերթէ
մբ Հրաաա բակո ւթեամբ , օր մբ ու—
ղեց գալ տեսնել
«խմբաղբատունբ
» յ
Ուրա խութեամ
բ առաշնո րղե ցէնք :
Հազփւ խչտեակէն
նեբս մտած , Հաբ -
Ո՞ւր պէաէ
նստի
սբբագրիչբ ։
=^ Խմբագիր,
սրբագրիչ,
վարչութիւն
,
բոլոբը
պէտի
տեղալոբու
ին ա յս սենեա -
կին ՛քէէ ••
Բաքէ
մաբղը, ոբ երկաբ^. աա,/։^
՚^Հ՚քք^է՜
զոն»ը Հրատաբակտծ
էբ Թէֆլէսի
մէշ՝ ,
զարմացաւ
եւ մեղքցաւ;
Մանաւանգ երբ
տպարանն ալ տեսաւ
, սովորական
մեքե
նայով
մբ եւ քանէ մը աբկգէկ տառե
բով։
֊
էսպէս չէ լինէ : Ա է քէչ սպասէք ,
ես կը իսօսիմ Պ • Աարաէբոսեանէ
Հետ •—-
կովկասաՀայ
մեծաՀաբուսա
մը — ֊ ել մէ
լէնոաիպ
մ եքենա
յ բե րել կբ տան ք Գեբ -
մանէ ա յից
. . .
Անկեգծ էբ մեր բարեկամբ։
Բայց
չհւ–
զեցէնք
սպասել
: Պա
յմ անաւոբուած
էէնք
արգէն
, ելճամ բա
յ ե լան ք
յ
Ուրեմն,
թերթբ
լոյս աեսաւ
իսեգճու —
կրակ
սենեակի
մբ մէշ, ուր մէկ - մէկ
աթոռ
դւնէէն
իսմբագէրբ եւ Հրանտ Ա ու–
մուէլ , իսկ անկիւն
մբն ալ մեր «տէր -
վիշ»
Կ. Պետուշբ,
իր րե լ գո րծ ա կատա ր :
Եթէ
եբբորգ
մբ ներս
մտնէր , մէկն
ու
մէկբ ստիպուած էր իր աթոռբ
Հբամ —
ցնել , ոաքի
վրայ
մնալով :
ԱնսաՀման
խանգավառոլթիւն
՛Բանի
մ ը Հարիլր
օրինակ « Յառաշ ^
ծախուած էր ժամուն
գուռբ
; Անգին
Աէն
Աւ՛լէ Ժ Կրպ՚"Կր
նոբ թեբթ
կ՝ուղէր
, ա -
ռաշէն
երկու
Հարիւրբ
սպառած
ՐլԼՈ՚լով
։
Եբկրոբղ
օրր , թե բթէն տպա
ղրութէւնբ
Հազէւ սկսած , գուււ - ղրացէ
թափեցան
տպագրական
մ եքենա
յէն
վյրա, ք եւ արգէ–
լեցէն :
՚Բովփ
տունբ
Հիւանգ
կին մ ր կայ ,
ղագբեցուցէք
ագմուկբ, եթէ ոչ
մեքենան
չարղուփւշուբ
կ՚լ^ենք
- • -
Ս աիպուեցանք
գագրե ցնե լ , տպագրոլ -
թեան
չար ունա կութ է ւնբ
ձգելով
մ իւս
օրուան՝
Թերթբ
Մարսէյլ կը Հասնէր
երկու - ե–
բեք
օրէն,
Հո1/աոն՝ տասր
օրէն ...
ՎԱՀԷ
ՈՒՇԱԳՐՈՒԹԻՒՆ
ՄԵՐ ՆՈՐ
ՀԱՍՑԷԻՆ
32, ք<ս6
^^^V^Տ6,
Ր
ՅՈ Տ (9)
ԵՐԹԵՒԵԿ
—
Մ ե թր օ *քւատէ : - ՀաՏ–
րակաւլք թ ի լ 26, 25, 32, 48, 49– 43, 42,
85 եւա^յլն :
֊
• ^ ՚.
իյՄԲ
Փարիգի Հ ա յ ո ց եկեզեցին եե -
աեւ1յալ հե ռ ա գ իրը ստացած է է ջմիա ծի–
նէ՜ն
՚Բրիսաոնեայ
աչխարՀբ
այսօր
տօ—
նում է Յիսուսի
յարութեան
ալետիքբ
որ
Հնչեց
Հէն աչխարՀ ում եւ նոբ
չարժման.
ու նոբ կեանքէ
"կէ՚լբր
գրաւ ;
Յէսուսէ
յարութեան
աւետէ քով
վերակենղաՆացած
աչակերտնեբր
աբէասէրտ
ու Համ արձակ
ւլաբձան եւէբենց կրակոտ
քարուլով բա—
բոյապէս
փտած
աչխարՀէն
բաբոյական
էտէա^եբ
տոլէն ու վե բակենղանացոլ
-
ցէն
յ
Նոր աչխարՀն
է լ կարօտում է բա -
րո յական
վերածննգեան
:
Աղօ թենք ոբ *Իբկշփ
յարութեան
Հա -
ւատքբ
զօրանա
յ Համ ա յն
Հ ողե ւո րակա -
նութեան
ս բտե բում
ո բպէսզի նա եւս ա -
րիասիբա ու Համարձակ
գաոնա
յ եւ էր
կրակոտ
քարու^ե րով
րարո յապէս
վեբա–
կենդանացնէ
նոբ աչիսաբՀը ;
Աղօթենք
նաեւ որ փրկէչը
յաբութէւն
առնէ եւ ապրէ
Համայն
մարդկութեան
սբտեբոլմ
, խաղաղութէւն
եւ երչանկոլ -
թիւն
բերելով էր Հետ : ֊
ԳԷՈՐԳ Զ–
ա
ՊՈԼԱՈՅ
ԱԶԳ– ԿԵԳՐ–
ՎԱՐՋՈՒԹԻՒՆԸ
Պոլսո
յ վեբչէն
թւլթաբեբէն
կ՝ իմ անանք
թէ
սլաշտօնական
՚լեկ՚՚յցի
մը Համաձայն
,
Աղղ– կեգբ. վարչութեան
նոբ բնտրու -
թիւնբ
պիտի կատարուէր
Մ արտ
31^^ ,
Պատ
բէա բքա բան է գաՀլփճին մէչ
յ
Մէկ
Օբ առաչ
36
՚եկեվեցականնեբ
Հա -
ւա քո ւե՛լով , րնտ բե լէներ ո լ
ցանկ մը
պատրաստած
են Կրօն,
ժողովին
Համ աբ :
X
«Ժամանակ»
, ոբ մէչա պա ւքաբ կր
մղէ Պաաբէաբքարանէ
ղէմ , այս զեկո
յ -
ցէն
առթէւ
գէտել
կուտա
յ թէ բնտրու -
թէւնբ
սլէտէ կաաարուի
Համաձայն
թէ*–
5404
օրէնքէն եւ թէ նոր մարմ ինբ
պիաի
կոչուէ
«Մէբքէզ
Միւթէվէլլէ
Հէյէթէ »,
թէ լնաբութեան
ոլէաէ մասնակցէն
Պոլ -
""
յ
Ր" Ր՛Ր
թաղերուն
Հա յերր :
•ԲԱՆԻ
ՄԸ
ՏՈՀՈՎ
^.ՄՈԱԿՈՒԱՅԷՆ
մեկնեցան
տասը
ամե^^,
րէկացէ
թ.լթակէցները
, մէկ շաբաթ կե -
՛հալէ վերչ : Այս առթէւ
^ռբՀակալոլ
-
թեան գէր մ լլ ուգգեցէ՚ս Պ . Մ ա լենքովէ
-.
ԹՈՒՐ-ԲԻՈՅ
գաՀլէճր
տագնապէ
մբ
մատնուած
է ՚. Երեք նախարարներ
Հրա -
ժաբեցան
։
Թուրք
թերթեբբ
կբ
գրեն
թէ ապրիլ
^ին աՀազտնգի
նշան
տրուեցաւ
կովկասէ
սաՀմ անա գլուխէն
վրա
յ , երբ
զէնոլոբնեբր
ռազմ ափո րձե բ կը կատա -
րէին ։Գէլղացէնեբը
որսէ
Հ րաց աննե բ ,
բաՀեբ
, թէեբ , - դաանկներ
եւն .
առնելով
սաՀմանագլուխ
վաւլեցէն
,
գէմագբելու
Համ աբ
։ Հբամ անատար բ Հանդստացուց ,
մ էեւնո
յն աաեն գովելով
էբենց
արթնու -
թէւնբ
. . .
ԹԵՀՐԱՆԷՆ
կըՀեռադբեն թէ
Հանգար֊
տ ութ է ւնր վե բաՀաստտաուած
է : ՛Բանէ
մբ Հողէ ձերբակալուեցան
, երբ կբ փոր—
ձէէն
ցոյցեր
կատարել
ի նպաստ
Շա-^էն :
ԵՐԹԵՒԵԿԻ
ՄՐԿԱԾՆԵՐԸ՝
Զատկէ առ–
թէ՛– , "՚յս տարէ շատ աւելէ
եղած
են քան
1.^0՚2էն
: ՄաՀերու
թէւբ կբ Հաշուեն
աւելէ
քան
Հարէւր
(^անցեալ տարի
58) ,
փէր՛"՜
ւորներուն
թ ի ՚ ֊ ը ՝
358 ,
մեծմասով
ծանբ :
Արկածնեբուն
գլիսաւոր սլատճառր կր Հա
մարուի
օգին
անյարմարութիւնր։
Եր -
կաթուղէնեբու
վաբչութիւնբ
կր ծանու -
ցանէ թէ
1–022*500
Հոգէ Փաբէզէն
գաւառ
մեկնւած էէն աբձակուրղի
աոթիւ ։
ԱՈ-ԱՋԻՆ ձ Ս Մ Ս Ց Ս ՅՆ ՈԻԹԻԻՆԸ
ՔՈ ՐԷԱՅԻ
Մ Մ Ս Ի Ն
ա
ՀԻՒԱՆԳ ԵՒ ՎԻՐԱՒՈՐ
ԳԵՐԻՆԵՐԸ
ՊԻՏԻ
ՓՈԽԱՆԱԿՈՒԻՆ
Ապրիլ
7էն սկզբունքով
Համաձա
յնու -
թէւնը
կնքուեցաւ
Աղգաժողովի
եւ
Հիւս-
՚Բորէայէ
ներկայացուցիչներուն
միչեւ ,
Հէւանղ եւվիրաւոր
ղերինեբոլ
փոիսանա–
կութեան
մասին : Բուն գո րծագբո
ւթ իւն ը
չէ սկսած
տակաւին–
բայց
գաշնտկէց
սպանեբբ
որեւէ
գժուաբութէւն
չեն նա -
խտտեսե ր ։
կարմէրներր
խոսաացած
են քանի մբ
օ –
րէն
յա յտնե
լ թէ որքան
ղեբիներ
ունին
փոիսանակութեան
Համար :
Ազգաժոգովփն
սսլանեվւուն
դլխաւորր
«չաա
նպասաա -
լոր եւխրախուսիչդ
կբ գտնէ կարմիբնե ֊
բուն
ընթացքբ
։ Հեռագէբներր
կ՚րսեն թէ
բանակց
ութէւններ
բ ա յնքան
գէ՚֊րէն վե ր–
չացան
որ , կբ յուսացուէ թէ է
վերչոյ
պէաէ
յանգէն
ղինաղագաբին
;
ԱմբոդՀ
խօսակցութիւնր
տեւեց
36
վայբկեան :
Տխուր
Հեգնութեամբ
մբ, մինչ
բանակ
ցութիւննեբբ
կբ չաբոլնակուէէն
, օգար–
չաւ մր տե՚լփ
1լ ունենար
ռազմագաչաէն
վրս՚յ
• Ամ՛եբէկեան
օգանաւեբ
խորաակե–
ցէն
երկու
թ^ամէ
օգանաւե
ր , վնասե
լով
ուրիչ
եօթր սաւաոնա1^եբու
։
Գե ր ինե րոլ
մ ասին կնքուած
Համ աձա
յ -
նութիւնը կբ բաղկանայ
ինբ
կէաեբէ :
Առաչփն
յօգուածէն
Համաձայն
,
պէտէ
փոիսանակռւէն
բոլռր
Հէւանդ եւ
վիրաւոր
գեբէնեբբ
, մէ^՛
Րլլալո՚ի
անոնք ոբ զա -
նազան ա կա բութ էւննե բ
ունէն;
Երկո՛–
կողմ ե բբ պէաի
Հաղորդեն
իրենց
ունեցած
Հէւանղ եւ վիրաւոր
գե բ էնե ր ո ւն
թ է ՚ ֊ ր •
Փոիս ան ակե լի
՛լեր էնե րբ սլէտէ
յանձն
ուին
Փան - Մուն - հիոմի մէչ, ՝2^ակաԿւ Հոգի -
նոց խում բե բով :
Յառաչիկա
յին պիտի
քննուի
նաեւ բո -
Լ՛՛Ր
՛ւե
րինե բու վե րադա րձէ իոնղէր բ , ոբ
բաւական
բարղ. Հ անդամ անք ունէ ; ՚)–աչ–
նակէցներբ
մ էչա կբ մ եբժեն
գերէնեբը է–
րԼնց եբկէրլւ
վեբագարձնել
բ՛էն ո ւթե ամ բ ։՛
X
Վեբշէն
լուրէ մբ Համ աձա
յն , Խ •
Մ իութէ՚նբ
Հաւանած է որ գէնադագա
—
՜ բէ բանակց
ութ էւննե ր բ քոեղէ
ունենան
մէայն Փան - Աուն - ժոմէ
մէշ,
էնչպէս
կբ
ւղաՀանշեն
գաչնակէցն&րը
եւ
սլէտէ
չպնգէ որ խ^գէբը
քՆնուէ Աղգաժ ողո վին
մէշ :
X
ՄԱԿի •Բաղաք.
Յանձնաժողովին
իսորՀ րւլա յին սլատուիվւակր
, Վ.
Զ ՚ ՚ ր ի ն ,
Գչ– օր մերժեց
ամեբէկեան
այն բանա -
ձեւր ո բ կառաշաբկէբ
մ էշա զղա յէն քրն -
նւտւթէւն
մբ կաաարել
մանրէական
պատե–
րաղմէ
մ ասին
եղած
ամբաստ ան ութե անց
առթէւ
; Այս քննութեան
վախաբէն
, Զ" -
րէն պաՀանշեց
Ամ ե բ իկաց իներ էն վաւե -
ւ
՛՛՛՛ցնել
յ-րնելի
1925^
պայմանաղիրբ որ
կարղիլէ
մանրէական
ղէնքերբ։ Եւ աւել–
Յուց . ^Հաստատական
պատաս խան
մր
պիտի ապացուցանէ
թէ Ա •
ՆաՀանգնեբբ
տրամ ՛սգէր են արգէլելու
մ՚անրկ ական
զէնքերու
գործածոլթէւնբ
» : ԽորՀրգա -
յին պատուիրակր
չափաւոր
լեզոլ
մբ կը.
գործածէր,
բայց եւ այնպէս
մերժեց Ա -
մե րիկացինե
բունէ պաՀանշած
« ա՛նաչառ
քննութիէնը » :
X
ՆախադաՀ
ԱյզլնՀաուըր
յայաաբա -
րեց թէ «ամերիկացի
գին
ոլորները եւ է -
րենց դինակիցներբ
պէաք է ՛Բորէա
մն՚սն
ոբոչ աաեն
մբ, եթէ նոյնիսկ
Հաչաու -
թէ^ն
կնքուէ » : Ւբ կարծիքով
, <(^զէնա -
գագարէն
յաչոբգ
ժամ անակա
չբշանը
փորձէ
շրշան
մը պէաէ
ըլլայ »
Fonds A.R.A.M
