֊ ֊
€ 6 Ա 1հ Ա Ջ >•
ՄԱՐԶԱԿԱՆ
ԿԵԱՆ՛Բ
Ի 6ԻՇԱՏԱԿ ^Ա^է
ՕՈՕՆՏՏ^յՐ
ՀստՆրային
թ ի է ֊
\ թ^ւամէն՝
/"լ1՚րդէ1
(քանսէռ)
քէէ
-թն
աՆէչսւէք
ւսւելէ
մարւէ
էչչէ սպա՚նՆԷ
քա
՛ն
թոքաէյ՛
ւոբ։
Վերտերս
վիճէոկսւգրութխ՚ն
մը ց"յց ւոռւաւ
ոբ
1952
՝Օգ"""՚ոսին
, միայն
Աէնի
նաՀանղին
մէշ
մե–
ուած
ք.ն,
103
Հ"՚չի
թոքտխաէ
,
406
սբաի
Հիւան -
դութենէ,
797
խլիբգէ։
Վիչմի
՚-իֆի
Կ իւս
թաւի
Ռուսի
գա
բմանաասն
անօբէն
փբօֆ
.
Հիւ
կբԼ
էն առշի օր
կուտար "՛յս
իք ի՛՛ե
Րր
մամ
ուչի
նե
րկա յացո
ւց ի
չնե
բո
ւն եւ էլ
բ
՛՛էբ
թէ
այս Հիւանգութիւնբ
կբ յարձակի
յաճախ
եյւի՛
աասա
^րգներուն
, Հետեւաբար
աղգին
կենսունակ
ՓԱՐԻԶԻ
Հ– Մ–ՄԻ
ՄՐՑՈՒՄՆԵՐԸ
ւմե,
ւն :
ինչո՞ւ
աբգեօք կբ աաբաձ֊ուի
,
Հիւանգութիւ
նբ : Ախտաճանաչումի
միշոցներու
պակասին
եւ
մամանակինւ
չգարմանելոմե
Հեաեւանւքով
: Վիլ -
միւիֆր
Հասաաաւթիւնբ
աարեկան
20
Հազար Հի
ւանգ կ բնգո
ւնի : Պէտք
էր
որ աւելի
կարենար
րն
գունիլ; Մէկ անկոզինի
հախքր
(խնամք եւղոր -
հիքնեբ
մէշբ) կբ Հասնի
1.500.000^։
Հետեւաբար
աՀաղին
գրամազլուխի
կբ կարօտի :
Ասկէ զատ զորհահ-ուահ՜
գոբհ-իքհերբ
արգի
մեթոտներուն
յաբմար չեն; Անոնցմով
կարելի չէ
֊արաւլ
ղաբմանոէմ;
Օրինակ,
ներկայ
չոզառում
բին՛ աակ , որունւ չո զա
բձա կո ւմնւե ր ր չեն
կինւար
թափանցել
Տէն
10
միլիմեթրէ
աւելի
մաբմնին
մէշ,
Հիւանզբ պէտք
է
ամբույշ
մամ մր մնայ;
Հետեւա
բար գոբհիքբ վեց ամիս
զրեթէ
անղոբհութեան
կր
գատա պար տուի , զ աբմ
ա1
՚ելով
միա
յն
տասնւեակ
մբ
Հիւանւզնւեբ,
ի՛՛կ
՚ " յ գ միշոցին,
անոնք որ դար–
մսւնումի կր սպասեն , իրենւց
Հիւանգութիւնբ
ւսւոաշ
կ՝երթա
լ ;
Ասիկա
բսել չէ թէ ի՚լիրգբ
կարելի չէ գաք^
մանե լ ; Այս ճիւղին
մ
էշ
եզահ
յաււաշգիմ
ութիւն -
նեբբ չատ մեհ են; Այս աււթիւ
փբոֆ.
Հիւկնէն
կ՝ (Լսէ
Բ
թէ ինք յաշողահ է
93
տա րեկան
կնոշ
մ բ
կոլրհքինւ
ք"էիրգը
զարմ ան. ել ; Նմ անապէս
մ անուկ
ներ ու
մ օտ
Հ ի անւլո ւթեան
Հեաքր
գանելբ եւ գաք– *
մանբ
Հրտչալի
աբգիւնքնեբ
տուահ
են
: 78
օրուան
փոքբիկ
՚սղշիկ
մբ զարմանուեցաւ
եւ իբ տասնւբ ;
վեց տա րեկան
ինւ
ԺիւաՕ
եզաւ եւլատիներէնի
մէշ
առաշին է :
Վտան/գբ
այն ատենւ
է
որ երբ Հիւանգբ
ինք^
զի՛նք
քնյնել չի տար ցաւի
մբ, կամ
կասկահելի
րո րբոքում
ի
մ բ պաբագա
յին : Թ՚ոքաիստի
նուաճոլ–
մբ կբ վեբագբուի
ոբքանւ ղարմանումի
մեթոտնե
-՜
բոմ1է
,
նո յնքան։ ալքարող
չո լիմեանւ ա յս
Հ իւանւգու–
թեան գէմ, ղիմելուի
բմիչկին եւ գպրոցներոլ
մէշ
բմ չկա կան ա յ ց ե լո ւթ ի ւննե ր բ բնգՀ ան րացնե
լով ;
Խլիոզի պարագան.; նոյնբ չէ , պէաք է որ բմշ
կական
ուսանոզնւեբր
իրենց
ուշագբոլթիւնբ
աասր
վրա
յ կեգբ ոնա ցնեն ;
Մինչ այգ, Վիչմիւիֆի
կեգրոնբ
շուտով Ա •
Ն՚ոՀանգնւերէն
պիտի ստա՛նայ
«Րետաարօ1ն»
մբ ոբ
պիտի
կրնայ
գորհել
24
միլի՛ոն
վօլթի
մբ
Համար,
եւ որով կարելի պիտի
րքԼ՛"յ
մարւքնին
ամէնէն
խոր
տեղերբ
Հասնիլ եւ մասնաւորաբար
իժնամել ստա
մոքսի
թլիրգբ^
"Բ
ներկայիս
անկարելի
է ։
Աքս
«Բետատրօն»ին։
Հետ պիաի
Հաստատուի,
նոր
«հօաեէ ե
ք&ճւՕ - ՇօեՋ1է»
մբ, որ փո խանւակ
աասբ կբամ
րաա.|ււոք^
ինչպէս
սոէէո
րական
ռում -
Փարիզի
Հայ Մտրգական
Աիոլթեան
մրցում -
նեբբ ա յս տաբի
Համ
եմ ատա բա
ր
քիչ
մ բ ուչ "կը՜
սան
Եզանա կի աո աշին
մբցում
բ Աէթրոյի
գէմ
կոբսնցուց
2 0 ։
Բ– մբցումբ
Պանեէօ
յի գէմ
2 2,
ի՛սկ երոռբգբ
գարձեալ
Հաւասար
Շ.
\4բգի գէմ
0 —
6։՜
Դմ բա խաա
բաս
մեո խազսւցոդէե
բէն շատե ր յա–
ռաշղիմութիւնւ
մ բ
չեն։ ներկա յացնե
ր ;
Հակաււակ
նոր եւ լաւ խա
լլսՈյ
ո ղնե
բու
մուտքին
, իրենց խա .
գերբ
աննե րգա ^ակ ել Հաւասա բակչռո
ւահ Հաբ -
ուահներէ
զուրկ
ենւ; Գեռ մեր մաքգիկնեբբ
չՀաս–
կբցան՛ թէ , իւրաքանչի՛ւր
խազացող կբ խազայ
\
Հ
բնկերն։երով
եւ
ա Յ ք զ Ա Յ § Շ ^
կենսական գեր մբ կբ
կատարէ
ո անւ ազն՛ ղ ակի՛ն
մ
էշ
; Ամ էն մէկ
խազացոզ
ինքն, իրեն խադ կ^ուղէ
բնել,
Հբաչք
մբն էր ոբ
կիրակի
26
Հո կաեմբերին
չկո
բ սն ց ո ւց ին՝
խումբի
մլ՛ գէմ ռբ շաւո բաբձր
խաղարկութիւն
մբ ունէր է
Հ
• Մ • Մ –ի պա շտպանո գա կան
զիհր անխո
ցե^
լի էբ^ միշին
զհի իսազացոգներբ
անթերի
փոխան–
ցումն։ե բով Հակառակոբգբ
անգո
րհո ւթեան կր գա
աապա րտէ
ին , իսկ յառաշա
սլաՀ
խազացոզնե
բբ
այնքան՛ ակտր խագաբկոլթիւն
մր բրին, որ աննե
րելի էր իրենց, թե իրենց
Համբաւին եւ թէ թափ–
ռւահ
զոՀոգոլթետն
Համաբ;
քՍագացին
անէձնակւսնւ
իրենց գերակշո
ութիւնբ
ցո յց տալու եւ կազմա
լու–
հեցինւ ամբոգշ
խաղբ;
Կիրակի
բե րգապաՀբ
ինքգինքբ
գեբագանցեց
ինչպէս
նաեւ պաչտպանոզական
գ^ի խազացոզ
.
ներբ
Հ
8 ուս անք որ եգանակի
սկիզբն
ենք , գեո մեբ
ւուլաքբ իրարու
իսազին
վարմուահ
չեն, ասլազ.ա -
• յինւ իրենց լաւագո
յնբ
սլիտի բն են փրկելու
Համ
ար
իրենց
՛իբա
յ գբուահ
յո յսե
ր
բ եւ բարձացնեն ագ -
զ տյ
ին
՚։ս ր մանասլ ատո
է
ութի
ւն։ բ ;
՝
Աեբ
Հայորղիներր
պէաք է նկատի
ունենան որ
անուն
մբ չինահ
են , ատոր
Հետեւանքով
մարղա–
սէր
նկատելի
Հասարակութիւն
մ բ կբ Հետեւի ի-
բենզ , կուգան
զիրենք
քաշալեբելու,
պէտք է
չյու^
սաՀատեցնել
այն բագմոլքմիլնբ
որ իրենց
ում եւ՛
կորով կբ ներչնչէ ։ ՝
8– ԳԻՏք1Ղ
ԻՆԲՆԱՇԱՐԺԻ
արտագրոլթիւնւբ
իր գ։սգաթ-]^
նւակէտ
ինւ Հասահ է Ա եպտեմ բե յ։ ամ ս՛ուն , որու
լն–
ւ
իիացքին
46282
կ՚սո֊ք
շինուահ է որուն
35.562 » " 1 ՚ –
Հաաակսն
կառքեր;
1951
տարիին
ամսական
միշին
արտագրութիւնբ
եզահ էր
37.203
կառք; ճարաա -
րաբուեուոական
կառքերու
արաագբուքմիւնբ
ն.ուա–
ղահ է վերշեբս ;
ււււււււււսււււսււսււսւււււոււււււոււււււոսւոււււււււււււոււ>ււււււ
ԲՐ
, ւզիաի պարունւակէ մէկ քիքօ
յւ՚աէտ|ւօ–քօպէսլթ– ,
ո ոո։ի կարելի
պիաի
րք/ա
յ ոչ միա
յն խնամ
ել Հի -
ւանգբ մէկ մամէն
, այլ քանի մր վայրկեանէնւ ;
« Եթէ մեղի
միշոցներ
արուին,
կարհեմ թէ
քանի
մբ աարիէն
ի՚էիբդի
գաբմանումին
մէշ
մեհ
յեղավէՈ խութ իւն։ մր պիաի կատարուի
,
ինչպէս
թոքախտին »
յա յաարարեց
փբոֆ
՚ Հիւկլնէն
; ^
Հոկտեմբեր
\9ին Փաբիզի
Հայոց
եկեղեցիին
մ էշ տեղի
ունեցաւ
Հող եՀան
ղ ստե ան ա բաբո գու -
թիւն
մբ
ի յիշատակ
մեհ արեւելաւլէտ
քիրնէ Կբու—
ոէի,
ի նեբկայուքմեսն
բնտան։իքին
. եւ օտար եւ
Հայ
անձնաւո
րո լ թ
իւննե
րռւ ; Եկեդեցիի
վա
ր չո ւ -
թեան
կողմէ յարգանքի
քանի
մբ խօսք բբաւ Պ–
Ա •Բարեանւ է
Հոկտեմբեր
26^
կիբակիին ալ Հայ
կաթոգիկէ
Առաքելոլթիւնբ
թբինիթէի
եկեղեցիին
մէշ կազ -
մ
ակեբպահ էր Հոզ ե Հանգիստ
մ
ր հանօթ ակագե -
մ
ականինւ
յիշաաակին
% Ներկայ
է ին բացի րնւտա -
ն –քէն՛ վեց ակագեմա
կաննե
ր
եւ բաղմ աթիւ
Օտաբ
,
ֆրանսացի ելՀայ անձն աւ ոբո
ւթիւննեբ
, գ եսպսն–
նւեր եւ կաոավտրական
նե րկա լա զ ո ւց ի չնե
ր : կրու
սէի
մասին
խօսեցաւ
Հ
.
Ամաաոլնի ;
ՄԱՐԻ -
ՄԱՐԻՆԵՐԸ
՝ ինչպէս
գրեցինք
, Արեւելեան
Ափրիկէի անգ -
լիակ ան Բէնիա
զագթավայբին
մէշ
Շ
-ագս՚հ է բս-
բոստոլթիւն
մբ, զոր կբ զեկավսւբեն
Բիքիյու
ցե–
գախումբի
անգամնեբբ
՚.
Այս
ց եզա
խում
բր
ու1
^ի մէկ մ իլիոն
բնիկնւե
բ
(մոզովուբգի
բհգՀ
. թիւն է Հինգ
միլիոն) ;
Հ
Մա–
ու - Մ աու» ագանգբ
(որ կբ նչանակէ
ան՜ոնք ոբ
պաՀուահ
են։) կբ կազմ է կո րիգբ ա յս շա բմմ ան ;
Ա յս պաՀ
Ուս
անգլիւա կան
ո ս տ ի կսն-ո ւթ ի ւն բ
շուներ
արձակելով
կ՚աշխատի
սեգմ գօտիի
մէշ առնել
զա–
նսնք
անտառնեյւռւն։
մէշ , ուրՀ աստատահ են ի–
բենց րնա կութի
ւնբ ;
^. Մ աու - Մտու»ի
շաբմ-ում
բ ամ բոզշ՚ովին
վր–֊
Հուկային։
բ1ւո
քթ կբ կրէ, ւքախ ազգելու
Համարէ
սեւամ
ր իմնե րո
ւն։ ՚էբ՚ո
ք : Այսպէս է ՛որ
սւՀաբեկիչ
նեբր րսւէւբարոս եւ իսոբՀրգաւոր
հէսով
մբ կբ չբ–
շապատենւ
անոնք որ իոենց ագանգին կբ Հետեւին՝.
իրենց ա չքին
աոշեւ
զոՀուսւհ խոքե մբ արիւնւէն
եւ
Հոզ է իսաոնոլրգ
ցեխով
մ ր կբ հ եփուին
, սլէտք
է որ կլլեն։ կեգ ան իքն
աչքե
ռբ եւ Համ աեսեն
ա՛ -1
զ իքներո
լ
բով անւգ ակո ւիմիւնբ ; Այս ամ էնւբ
տեզի
կ՚՛ունենան։
մթութեան
մէշ,
մինչ
վՀուկներբ տբ^
խուր
1ք։ղեբ
կ՝երգեն
իրենց
թմբուկին
բնկեբակ -
ւլոլթեւսւէբ
: Ասկէ վերշ ոչմէե բնւիկ կբ Համաբ
ձակի
ւք ։ւ։ տնե
լ
Մ՚՚՚ու - Մ աուներբ
իշխան։ու
թե։է։ն։ց
,
եւ ա՛յսպէս
անոնք, կ՚ապաՀ-ովեն
ի ր ենց անձեբբ : ^
ԾԻԾԱՂ
ՊՕԳՈԱ եւ Պետ բոս
փորձանրէ
մբ
ազսւտուահ
ԲԱալով,
ուիսւոահ
էին իրենց
կօչփ1լէ։երու
^է
մէշ սի–
սեռ լեցուցահ՝
քալել
մքնչեւ Ա– կարապետ :
ճա՛մբանւ
Պօզոս անտանելի
ցաւեր կբ գգա
յ , իսկ
Պետրոսին
Հոզբ չէ ՚–
ՊՕԳՈԱ •
կա
րհր
ս իսեոնե
ր բ ո՚ոքս կբ տան–
շեն։ , քու .ոտքգ չի^ ցաւիր ;
ՊԵՏՐՈԱ
Գո՛^^՛ Հո՞՚^մ
սիսեռ
քեցուցիր կօ–
էէ՚ԿԻդ
՚ ^ է ^ ՛ ^" հ՚ս՚չել
տուի
ճ8ԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(46)
ՀՌԶԱԿԱԻհՐ ԼՐՏԵՍհհՀԻՆԵՐ
Զ—
8ԻՄԱՐ,
ՑԻՄԱՐ
ԶՈ8Գ ՄԸ
Այս
անգամ
Հազիւ
քան
ի մբ
երկվա
յբ կեանի՛
Հանգիպում
մր ունեցան ; Շատ մութ էր ել կարե
լի չեգաւ
տեսնել
, թէ աբգեօք
որեւէ
թոլզթ փո
խանակուեցա՛՛ւ
; ԱյնուՀետեւ
իբա քմէ
բամն ուե -
ցան , կ-ուպիչեւ
«թաքսի»
մբ առաւ գէպի
վաքի
քագտքամասբ,
իսկ ,ճուտի
վեբագարձալ
Փենսիլ–
վանիա
կա
յա
րսն
բ :
Հետախոյգնեբբ
վստաՀ
էին, ռբ
թուզթեբ
յանձնոլեցւսն
, բա յց չունէ
ին որեւէ
ապացո
յց ,
".րովՀետեւ
կոլպիչեւ
, անգամ
մ լ ն ալ, յանկար -
հ ակի փախուստով
մ բ կորսնցնել
տուահ էբ իր.
^ետքր
զինքբ
Հետասլնգոզնեբուն
:
ԱյնուՀետեւ
,
28
Փետրուար
\949ին,
Հետա–
իս ո ւգո լթե ան Գա ^ակցա
յին Գբասենեակբ
ՆիւԵոբ–
քէն ստացաւ
Հեռագի ր մբ , ուր
էլբսոլէր
, թէ
ճուտի
Հեռաձայնահ
էբ Նի՛– Եորք գանուող իր
՚քօրբ,
յա քտնելով որ շաբաթավերշբ
պիտի
ււնցնէ
իբ
րնտանիքին մօտ
՝.
Մարտ
Յին, ճուտի
ն՛որէն կէս օրուան
աբձա -
կոլբգ
ուղեց : Աբտօնութիւեր
տրուեցաւ : Այէ^
չաբթու
, ճուտի
անղամ
մբն ալ խնգբեց
իր պետէն
աչքէ
անցբնել
մեհապէս
գագտն
իթղթահ
րա րնե
ր
բՀ
Պետբ
Հարցուց
, թէ կբ յի չէ՞
բ Հեաապնգման
են -
թակայ ա յն
երեք
մ ա րգիկբ
, որոնք
կ^աչիսաաէին
իսո բՀ րգա
յին Ամթորկ
առեւտրական
բամանմ
ուն -
քին
Հաչւո
յն ; Ա յմմ
, անանց
մ ասին
քան
ի մբ նռբ
թուղթեր ալունէք :
Անոնցմ է
մ էկբ
կա րեւո
ր
նամ ակ
մլն էր
Հ
Ե՛–
ո րովՀետեւ
ա յս
նամ ակր ա յնքան
կարեւորութիւն
ստացաւ գատավա
բո լթեան
լն թացքին
, քլաբաա -
գրեմ
զա
յն ստո
բեւ.
Թուական՝
Մ արտ
3, 1949
Պ՛
Փէյթբն
Ֆորաին
ԸնգՀ • գատախաւլի
օգնա կան
՚
Հեաախո
ւզա կան Գաշնակցա
յին
Գրասեսնեակի
պետէն
.
ԽԱՏՕՐԷՆ
ԳԱՂՏՆԻ
Նիւթ֊
— Ամթտրկ սայյւ֊արաւկա՚ն |^նկ1քրակցոՆթ֊իՆ6.
՚էւերքիԹ •տպա1ավււՆթ–իէ–ն —
Իբրեւ
յալելուահ
իմ
27
8՝ունուտբ
1949
թբ–
ւակիր
յոլշագրիս
Ամթորկ
Առեւարակսն
Ընկե -
բակցութեան
մասին , ձեր ռւշագրութիւնբ
կբ Հրա
ւիրեմ ա յս Հետախուզութեան
մ էշ առաշ
եկահ
գա րգա ցում
ի
մ բ, որ Հիմնակսն
նշսնակո
ւթիւն
կրնաք
ունենալ
հբագրուահ
Հետաս^գման
քայլե -
բուն Համար
՚.
Ակնաբկուահ
յռւշագրիս
մէշ յիշահ էի, թէ
ներկայիս
, շաա գագտնի
կերպով
, իրրեւ
աեզե -
կատուներ
օգտագո
րհե լու
վ րայ
ենք Ամ թո րկ Ա
ռեւտրական
լնկե րակցութեան
եբկոլ
բաբձրաս -
տիճան պաշտօնատա
բնե
որ ; Ասոնցմէ
մէկն է Իգի–
տոբ կիպպի
Նիաբլմէն
, Ամ թո
րկի
իրաւագիտական
նւերկա յացուցի
չբ,
որուն Հետ անուգգակի
քաբտ ,
բերոլթիւն
մբ միայն կբ պաՀենք
միշնորգի
մ լէ
միշոցով։
Մենք գոՀ չենք
բոլորովին
այս կար ^
գագրութենէն
կամ հաւալէն
այն
տեզեկութեանց,
գորս
մեգի կբ Հայթայթէ
Նիաբլմէն
, այգ պատ ^
ճառով ալ, անոր
անկեզհութիւնբ
ստուգելու
Հսք -
էէաբ , կբ փափաքինք
իրմէ ստանա
լ աւելի կատար–,
եալ
տեգեկոլթիւննեբ
զանազան
Հարցերու
շուրշ
,
որոնց մէՐ է նաեւ իր հանօթութիւնբ
Ամթորկ Ա–
ռ եւտ րական
Ըն կե ր ա կց ո ւթե ան ա ին գորհ ունէ ու ^
թեանց
մասին , ո բոնք կրնան բռնա բա րե լ
Օտար
Գոբհակալներու
Արձանագրութեան
Օրէն՛քբ
՚.
ԳնաՀատե
լի պիտի
բԼէա յ ուրեմն
մեզի Հա ™
մաբ, եթէ մեզփ Հասցնէք
յուշագիր
մբ
պաբզելով
ձեր տեսակէտբ
, թէ ձեր կարհիքով
ինւչ բան։ կէ՛՛՜ •
նայ այս Ընկերակցութեան
կոգմէ
գորհուահ
բռ–
նաբարում
մբ նկատուիլ
ել թէ ի՛նչ
Հարցումներ
կրնան կատարուիլ
այս մաբգու
մասին;
Պիաի
ու–
գէինք նմանապէս
գիտնալ, թէ Նիաբլմէն։
արձա -
նագբուա՞հ
է իբբեւ
գորհակալ
օաար
իշիւանոլ «
թեան
մբ :
Նախապէս
տեգեկացուցահ
էի ձեզի
այն ճի ^
գերբ , զոբս
Ամթորկ
Առեւտրական
Ընկերակցու -
թիւնբ ի գորհ կբ գնէ՝
Հիւլէականւ
Հետազօտու -
թեանց
գարգացման
յաաուկ
գորհիք^՚եր
ստանալու
Համար։
Այս կապակց ութեամ բ , մեր Գոասենեա -
ԿՐք Վ^Ր^^Ր"
է
աեգեկատուի
մբ միշոցով
իմացահ
է, որ Ամթորկ
Առեւտրական
Ը^ւկե
րակցութիւնբ
յաբաբե
րոլթեան
մէշ է Հո զա բնագիտա
կան
Հ
,ետա–
գօտոլթեանւց
Ընկե ոսւկցոլթեան
Հետ՝
ւզա
յթո
ւմի
ճնշումներբ
չափոզ
Հ ոգաձա
յնա րձակ
գորհիքնեբու.
մասին,
զորս ա ւս լլէւկե բութի։
ւեբ պաարաստահ է
՛իո քո քանւակո
լ թ
իւնն ե րո։ի , Ալամ ակո րտո
յի
սկբէէ–
լնական
ռումբի
փորձին։ Համաբ
Հ
Թարզմ. կ. գ.
Բ–
ԶԻՆԿԸՐ
Fonds A.R.A.M