Ւ1/^1^^7ՇՒ1
քօոժտ « ° 1925» ք^-է-Տ. 376.286
^
1^Ա6 Թ3ա6տա6 - Ր/^1Տ
( 1 3 ) ^ ^ ^ ^
Վեցամս– 1100 ֆր • , Տւ»ր - 2200, Արտ– 3000 ֆ ր •
161. ՇՕՏ. 15-70 ԳիՏ 10 ֆր - Շ.Շ.Բ. Բտոտ 1678-63
1 « 6 « ք 6 ճ ւ 18^ V ա Լ 1951
Չ ռ ր ե քշ ա րթի 18 ԱՊՐԻ1,
27րդ ՏԱՐԻ ֊ 27
Խռճբ
«օ.6435–՚եոր շրշան թ ի ւ 1846
ա՚քբագիբ՝
© •
ՄԻԱԱԲԵԱՆ
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ
0 Ր Ը 0 Ր Ի Ն
Պէ՚ոի
կրնայի"ք
Համազօր
Հայերէնր
գանել ,
բնո
րո շելոլ
Համ ար ա յն ա րա րքր որ կր
պարզուի
մեր
ա էքե բուն
առչեւ։
Այսաեղ,
Փ"՚րիզի
մէ^
...
Համբերեցինք
, երբ առածին
արարր կր ներ -
կայացնէին
, ղռեՀիկ
ակնարկներով
եւ կ"կ"րգէ ~
լոսի արցունքներով :
ք՝"՚յց
, աՀաւասիկ
եբկրորգր :
Ո՚֊րկէ՛՛
ուր
Փա բ իղի ռամկավար
օբկանր կր
յՒէէ
^Մոռցուաձ–
Հերոսներ»
ենք
ունեցեր ,
երեսուն
աարի
առաչ։
Եւ կր Հիւսէ պատմ
ոլթ
֊իւննե
բ , պատմ
ութիւն
նե" բ : Անուններով։
Ամփոփելով
իւ ր ա քան
չի ւր ին
քաչաղորհո
ւթիւնր :
~ « • • – Կ ը լսէինք երրեմն, թ է Սողռմռն
(Թէհլիրեան) կ ՚ ա պրի Յւււ–նասաան, Սելանիկի մէ կ
անկիւնր : Յե ա ոյ թ է ՝ Ե^ււկսսլաւիա անցած է : Եւ
հիմա Մարօք » :
- .. Արամ Երկանեան անհեաացաւ պսւհ մր ե ւ
յետյւյ գնաց հա ր ա ւ ային Ամերիկա, ուր ամէնք էն
լքո ւ ա ծ ե ւ մո ռ ց ո ւ ա ծ , ցոհ գնաց թոքախաի ; թ ը շ –
ո ւ ա ռ ո ւթե ան մէ ջ ;
« ... Ս^ւղոմոնի ե ւ Արամի անուններէն ան -
րաժան է Միսաք Թորլաքեանր - - - Այս մէ կ ն ալ
գնաց սաուերածուիլ Ռումանիա, սւր լսած
է ինք
թ է կ ՚ ա պրի չ ք ա ւ որո ւթե ան մ է ջ , թոքայսաաւոր :
Հիմ ա չենք գիտեր թ է ի՛նչ եղաւ » ; (3
Մ արա
1951) :
Ապա
սրտառո՛՛ւչ
աղերս
մր, իբրեւ
եզրակա —
ցութիւն
.
— «Ապրիլ 24։ի նահատակաց սգսւաօնը կր մօաե–
նայ : Պիտի ուգէինք որ, գոնէ այս տարի, գ տնուէր
մ է կ ը ՝ հա գ արումէ կ րանախօսնհրու մէջ՝ որ յ ի ֊
շատակէր այս ա նո ւնն ե րը » ։ Ե ւ ն – ։
Աբգարեւ
, օրերր մօտեցաձ՜
են ; Եւ աՀաւա -
"իկ պատկերր կր լրացնէ
ուբիչ
ամբարիշտ
մր ,
Վ^աՀան Մալէղեան
,
մաբմնացում
գետնաքքսրԼ
կեղծ՜իքի
է՜ւ սուտ
լացի՛
, ^ ;լ ,.
« . - - իսկապէս ցաւալի է որ , առաջին օրերու
իյանդ ա վ ա ռռւթե ան յա ջ որ դ ե ց սառ անտարրերոլ–
թ ի ւ ն մ ը , այն աստիքւան, որ, հուսկ ո ւր եմն մ ո ռ -
ցու ա ծ եւ լքոլ.ած , ա յ դ աղնիւ, պարկեշտ ե ւ յ ա ն
դ ո ւ գ ն հերոսները տ ուայտ եցան մ ո ւ թ ի ն մ է ջ , ղըր–
կանքներ կրեցին անտրտունջ, ե ւ մին չ ե ւ անգ ամ
թշ ո ւ ա ռ ո ւթ ե ա ն ե ւ թոք ախաին հարկատու եղան...
Ի՜նչ ամօթտ–
(Այսօր,
15-16 Ապրիլ) =
Հիմա որ տեղեկացաք
անցուգարձին
, փորձե
ցէք
պաՀել
ձեր պաղա
ր իւնր եւմի Հարցնէք այս
թշուառականներուն
.
Ո՞ւր էիք , երբ Հ՛Յ–
Գաշնակցութիւնբ
կր
զինուորագրէր
ուկր ղինէր
տ յղ երեք
Հերոսնեբր,
ուրիչ
յայտնի եւ անյայտ
աՀաբեկի^երու
Հետ ,
պատուՀասելու
Համար
արիւնարբու
Հրէշներ
ւ
ւէւր
կծկուեր
էիք,
ի՛՛նչ կր րանէ իք, երբ
Գաշնակցութիւնբ
ղաւաղրական
ծրաղիրներ
կր
մչակէր։
Երբ յանղուգն
ձեռնարկներ կրկազմա -
կեբպէբ
, յանձն
առնելով
անՀնարին
զոՀողու -
թիւններ
, մաբգկային
թէ նիւթական ;
Ո՛^ր «ազգասիրական
> թիկնաթոռին
վրայ կը
յօրանչէիք
, երբ Գաչնակցութեան
բեմն ու մա
մուլը
կ՝ոզեկոչէին
վրէմթնգիր
ղնգակին
Հրաշք -•
ներր, շանսատակներոլ
դիակները
փռելով
ձեր աչ–\
քերուն
առչեւ
է
Երեսուն տաբիէ ի վեր, այդ «Մոռցուած
Հե -
րոսնեբը» կտ յին թէ չկա
յին
, ձեղի Համաբ :
Ո՞ւրկէ
ւ ՚ ՚ ե ց ի ք թէ Աողոմոնի
անունը <1.չփչալ
մոռացութեան
խաւարին
մէչ» ե ՀՄիսաքր
կ՝ապբի
չքալորութեան
մէչ, թոքախտաւոր»
:
Ո՛^բ ղարշելին
ձեր ականչին
փսփսաց՝ թէ Ա–
բամբ
Համէնքէհ
լքուած
ու մոռցուած
, զոՀ դնաց
թոքախտի
, թշւււառութեան
մէչ» :
Եթէ
ճիշդ էին ձեր լսածներր
, շան
քարո՛՛ղ
կարդալու
•.ամս՚բ
լուռ
մնացիք
ե րեսուն տարի :
իրենց
րերանր կր չորնայ
ել գրիչր
կը պտղի,
եթէ
խոստովանին
թէ Գա^ակցականներ
են երեք
Հերոսներն ալ
ինչպէս
ուրի^եր
%
Անոնք շաա լաւ դիտեն որ
Գաշնակցութիւնբ
լերան պէո կանդնած է ի՛ր քաչերուն
կռնակր
: Ե -
րէկ,
այսօբ եւ րնդ միշտ :
Անշուշտ
Գաշնակցութիւնբ
Բարեգործական
ՀԷ
1
"Ր՚ղէ"Դ1՛
"1"րա
բուծանէ
Մ իչերկրականի
ա–
փերուն
վրայ, տարեկան
Հինդ Հաղար տոլար թո֊
չ՚ոկ յատկացնելով
ձախաւեր
փաստաբանի
մը :
< ՊԻՐ
՛ԲԻԾԻ
>
յ
թուրք
թերթերը
ամէն
օր ղարմանագան պատ– |
մութիւններ
կը Հրատարակեն
Ա՛. Բէմալի դէմկա– \
տարուած
թշնամ ական
ցո յցեր
ու
մ ասին :
Կր թուի թէ մասնաւոր
ազդանչան
մր տրուած– <
է , անոր արձաններուն
քիթ—բերանը
, դլուխը կամ
յ
թեւերր
կոտրելու
Համաբ :
՚.
« Յառաչ » վերչերս
աբձանադբահ– էբղանա– •
զան գէպքեր
յ
^
՚
Անցեա
լ
շա բթու,
դարձեալ
յարձակում
կը •
կաաա բուի
չեմ գիտեր
ո՛ ր քաղաքին
մՀ..
\
Յանցաւոբր
ձե ր րակա լուե լով
, ո չ
մ իա յն գր՚ր՜ \
իւմ
չի յայաներ
, այլեւ կր յայտարարէ
թէ քա - ^
ղաքապեաա
րանին
մ էչ տեղաւո րուած– յիչա տակա– \
րանն ալ պիտի քանդէ :
\
Ուրեմն
վերադաբձ
դէպի
«Շէբիաթ» :
1
կառավաբութիւնր
տեսնելով ոբ Համ աճա րա– •
կի մր առչեւ կր գտնուի
,ո րո շե բ է բացառիկ
օրէնք
յ
(Լ յ ՚ ^ ս է ^ ^ Լ ՝
Աթաթիւրքի
(Մ • Բէմալ)
բարոյա - \
կան
անձին եւ ա րձաննե բուն դէմ կատարուած՜
՝
յարձակումներր
խափանելու
Համաբ
է
Եւ աՀա նոր ախտանչան
մըւ
\
Ապրիլ
10/1,
երբ օրինագիծր
կը քննուէր
.
Աղգ • մոգովի դատական
յանձնախումբին
կողմէ ,
I
կծու բառեր կըփոխանակուին
%
\
Անդամներէն
մէկը,
Համիտ
էէվքէթ
Ինճէ , \
չերմապէս
պաչտպանելով
օբինադիծ՜ը,
կր յ ա յ
—
ււ։ II։ ր 111ր է . « կատա րուած
յարձակում
ը ոչ թէ ՝.
^.արձանին
քարին
, Հողին , գաճին , արո յրին կամ )
պղինձին գէմ է , այլ վարչաձեւին
եւ յեղաշրր - ՝.
չումնեբուն
»։
Ուրիշ երեսփոխան
մը ճէլալ
Եարտըմճը, ա -
ւելորդ կրնկատէ
օրէնքը։
— Ա թ ա թի ւ ր ք ոչ թ է հրեշտակ մ ը , այլմա ր դ ;
մրն է
(պիր քիչի) ••
Ապա գ այ պատմագիրը– • •
Խօսքր
բերանը կր մնայ,
աՀռելի
մխոբի
մը1
՚քէէ •
\
— Ի՞նչ պ է ս կարելի է
քիչի\էւ^\
Ա թ ա թի ւ ր ք ը - • .3
^ Հապա ի՞նչ կ ՚ը ս ե ն , ըս է ռ ր սորվինք - • -
Եւ որոէէՀետել
ե րկուքհ ալ փաստա
բան
են ,
ա յնքան
գունաւոր
ՀայՀո յանքներ կը գո բծ՜ածեն
)
որ , նա իսաղ աՀ ր կրՀարկադրուի
փակել
նիստը ։ \
Մնացեալը
կ՛՝իմանաք, երբնորէն
քիթ–բերան\
կոտրեն
, արձանի
վ րա յ կամ . . փոխադա
րձա րա ր ։ \
ՎԱՀԷ \
Ապէիւ
//–24ր
Փա^ի^ի մկ |
ինչպէս
ծանուցուած– է Ապրիլ
1 1—24/
տարե–՝՛
դարձր
այս տարի պիտի՛ տօնուի
ճիչդ
օրին, նա
- ւ
խաձեռնութեամբ
Հայ Ռազմիկներու
Միութեան
էւ
Մեզի
Հաղորդուած
զեկոյցէ
մր կ՝իմանանք թէ.
իսորՀրդակցական
առաչին
մողովին
մասնակցած
\
են , ֊
\
կաթող,
պատուիրակր.
Հայ կաթողիկէ
եկե–,
ղեցին,
Հտյ աւետարանական
եկեգեցին
, Տիկ-
նանց , կապո
յտ
իյաչ.
Համ աղդա
յ ին ,
կիլիկեան՛.
Միութիւն,
Վասպ՛
Հայրենակցականբ,
Մուրատ–\
ետն
Ուսումնասիրացբ,
Նոբ Աերունգը,
Հայկա –\
կան թանգարանր,
^Յտռաչ»
, ^Արեւմուտք»,
ՀայՀ
Մարղական,
«Այսօր»,
Ուրֆտյի
Հայր՛,
Հ ՛Յ ՛Գ ՚
Ա պա
յից
Մ իութիւն
, Կ • երդչախում
բ ՚,
Գաղթ
՚ ՝
Մտրմին,
Համաղզա
յինի՛ Լսարան
, «Արեւմուտ -•.
ք»ի
լսարան, Ա եբաստիո
յ ՆաՀ անղա
յ ին , էոքիչէ
-^
Հիրի
Հա
յ րենա կցական
, Հայ
Համ
ալս
արանական^
Մ ի՛ութիւն
, կովկասի
ՀայուՀեաց
, կովկասի Հա –\
յոց , Գպրոցասիրաց
, քիամ - Աղատ •
կոլս
. , Շապին.
ԳարաՀիսաբ,
Տրապիղոնի
Հայրենակցական
, Տա–^
բօն - Տուրուբերան
, Հայ
Գաղթ.
ի/որՀռլբդ
,^
իյոտորչուրցիք
, Հայ Արիներու
Միութիւնր,
Ա ՚՚>
Խաչ
Մ իութիւն
, Հայ Արենոլշներ
, եւայլն ։
Տ
Ուրիշ
մանրամասնութիւններ
յաչորդ՚ւվ
: ՚.
Մ արոքի
Աուլթանին եւֆրանսական
Հոգա ֊
տար
իշխանութեանց
միչեւ ծագած
կարդ
մը նոբ
դմ ո ւա ր ո
լթ
իւննե ր խո բՀ բգակցո
ւթե
ան
առարկա֊^
գաբձան
վարչապետին
եւ Մ արոքի
զինուո
րական
կառավարիչ
զօր՛
ժիւէնի
միչեւ, ոբՓարիզ Հա -
սալ
կիրակի
օր։
Կը թուի թէ Աուլթանր
սկսած
է
դարձեալ
լ^դդիմանաչ
ֆրանսական
կառավարութեան
ծը -
րագրած– րարեկարդութեանց
:
Բարեկարգութիւն–
ները կր վերաբերին
քաղաքապետական
ընտրովփ
խորՀուբղներոլ
կաղմ ութեան
,
արՀեստակցական
միէութեանց
կազմակերպութեան
եւ կրթական րա–
րենորողումներոլ
։Զօր՛
Ժիւէն
Փարիզ եկած– է
պաՀանչելու
կառավարոլթենէն
, որպէսզի
անՀբա
մեշտ
լիաղօրոլթիւննեբը
արուին
իրեն , դոբեադ -
րելոլ
Համար
այս բա բե կա րդո
լթ
իւննե ր ը։ Զօրա -
վարը առաչարկաե է նմանապէս
երկարաձգել
իր
պաշտօնր
Մաբոքի
մէչ Ապրիլէն ալ անգին,
երր
պիտիւ ստանձնէ
նաեւ Ատլանտեանի
ցամաքային
բանակներու
կեդրոնական
շրչանի
ընդՀ
՚ Հրամա
նատար
ութիւնը
։
ԽորՀբդակցութեանց
առարկայ
դարձած է նա
եւ, «իսթիքլալ»
կուսակցութեան
վերչին
3"յցերր
թանճէբի
մէչ եւ անոր
դո րծակցո
լթ
իւն ր ան–
չատողական
ուրիշ երկու
կուսակցութեանց
Հետ
տ
Բննո ւած է նմ անա պէ ս Աբաբական
Գա շնակցու -
թեան
վե բարե բումբ։
Արքայական
պալատին
կող–
մ է եզիպաաց
ի եւ փաքիստանցի
օրադրութւե
րոէնւ
եղած
յայաարարութիւննեբն
ալ ցոյց կուտան թէ
տակաւին
պարզուած չէ Մարոքի
կացութիւնը։
Կր
՚Լաիսցուի թէ ղօր - ժիւէնի
Հեռացում
ով , կացու -
թիւ՚էւր
աւելի
բարղանայ։
կառավաբութիւնր
կը
խորՀի թէ Հնարաւոր
պիտի
ՐԱայ
վոր՛
ժիւէնր
պ՚սՀել
երկու
պաշտօններու
վրայ ալ միամամա -
նակ
է
Զօր • ժիւէն
մ իեւնո
յն ատեն պիտի
թորՀըր -
դակցի
զինուորական
Հարցերու
մ ասին
քանի որ
Մ աբոքբ մեծ արմէք
ունի
ռազմ ադիտական աե —
ս ակ է տով :
Պիտի կ^Աա՜Ա դադէեցԱեւ
Ա.ԹԼ՚ՆԲԷՆ կը Հեռագրեն թէ քաղաքապետա -
կան րնտրութիւններր
չախչախիչ
պարտութիւն
մը
եղան
Համա յնավա
րնե բուն եւ անոնց
ոլղեկիցնե -
րուն
Համար։
կիներն ալ կը մասնակցէին
, առա -
չին անւլամ
րլլալով
։
ԳԱՀԼԻՃԸ կր յ " ՚ ֊ " ա յ վստաՀութեան
քուէ
շա
Հիլ,
երեսփ՛
բնտբութեանց
թուական
ւսո ա չար -
կելով
Յունիս
\0ր–– Մ եծամ ասնութ
իւնն ալ Համա
ձայն է փութացնելու
լ^աո բութ իւննե բ շ %
Զօր՛
Մէք Արթրր
Թոքիս
յէն մեկնելով,
ճամ
բան
կանդ առաւ
Հոնոլոլլոլի
մէչ
(Հավայեան
Կգգինեբ)
, ուր պաչտօնական եւ
մողովրդական
արտակարդ
ցոյցերու
արմանացաւ։
կէսօրէ
վերչ
նե րկտ
յ ե՛լաւ
ի՛րեն ի պատիւ
կազմ
ակերպուած՜
զօրանցքի
մր ել ապա այցելեց
Փբրլ
Հաբպրրի ա–
մ երիկեան
դեբեղմ անատունբ ու ներկա
յ
ղտնուե–
ցաւ
Համ
ալս արանի
րնդունելութեան
։ ԱյնուՀե -
տեւ
չարունակեց
ճամ բո րդութիւՍը
դէպի Աան
Յէբանչիսքօ
, ուր պիտի
Հասնէբ
եբէկ
իրիկուն
։
ճափոնի
մէչ ալ
300.000
Հոգի
ողչերթ
մաղթեցին
։
Զօբավարի
ցանկութեամբ,
իրեն ի պատիւ
ծրադբոլած
ցոյցերր մէկ օր յետաձգուած
են ։
Աան
Յէրանչիսքոյէն
, զօբավաբր
պիաի
մեկնի
Ուռ–
չինկթ 1^ եւ ՀինգչաբթԻ
օր պիտի
խօսի
խոբՀրգա–
րանի
միացեալ
նիստին : ԱյնուՀետեւ
պիտի
զե -
կուցանէ
զինուորական
ել արտաքին
յանձնա -
իսումրերուն
առչեւ : Եթէ փափաքի
տեսնուիլ
նա
եւ նախագաՀ
Թրումլ^ի
Հետ, այս վեբչինը ըեգ
առաչ
պիտի
երթայ
անոր ցանկութեան
:
Ուոչինկ–
թ լ ^ ՚ ի օգանաւային
կայանին
մէչ,
ղօր՛ Մէք Աբ
թրբ
պիտի
ողչունուի
ի մ իչի
այլոց եւ նախագա
Հի զինուո րական
ներկա յացուց
չին
կողմ է ։ Նախա–
զ.աՀր սակայն
ներկայ
պիտի
չրլլա
յ իրեն ի պատիւ
կատա բուե լիք
ղինո ւո րական
Հանղ իսո ւթեանց
։
Նիւ
Եորքի
• քաղաքապետր
կոչով
մր կը յա
յ -
տարարէ , թէ ուրբաթ
օրր նչանակուած
է որպէս
«Մէք
Արթրրի օր» եւ Նիւ Եորք քաղաքը
անոբ
վերապաՀ ած է իր պատմութեան
ամէնէն
չքեղ ըն–
՚էՈ ւն ե լո ւթ ի ւնն ե ր էն
մէկը
։ Մ ի լիոնաւո
բ
մ արգիկ
՚ղիտի
ողչունեն
ղօբավաբը
Նիւ Եորքի
մէչ ։
X
ՄԱԿի
ընգՀ • քտրտոլդարոլթիւնը
ստա -
ցաւ
Հիւս . Բորէայի
կառավարութեան
դիմ
ո ւմ ը
ԱպաՀովութեան
ԽորՀուրգին
, Բոբէայի
մէչ իսա
ղա զութեան
վե ր ա Հ ա ս տ ա տմ ան
մ աս ին ։ Գիմ
ում
ը
խմ րագրուած է ռուսերէնով
եւ կբ
թարգմանուի
զանազան
լեզուներու
,
ՄԱԿի
պատուիրսւկոլ -
թեանց
յանձնուելու
Համար
յ
Բովանդակութիւնը՝,
այն է, ինչ որ յայտարարուած
էր
Փիոնկեանկի
ձայնասփիւռին
կողմէ։
՚
Այս
դիմումով.
Հիւս՛
Բորէայի
կառավարու
-՝
թիւնր կր պաՀանչէ
նաեւ
քենութիւնւ
կատարել ՝՝
Բորէայի
մէչ զԱմերիկացինեբու
վայրադութեանց՝^
^
մասին։
Այո եւ նմանօրինակ
պաՀանչներ
կը ձգեն
՝
այն տպաւորոլ
թիւնը, թէ կարմիրները,
կ*ոլզեն
՚,
իրենց խաղազոէ թեան
այս առաչաբկր
շաՀագոր -
ծել
զուտ քարոզչական
նպատակներով
։
Հնդիկ
կռավարութիւնն
ալիր կարգին նոբ
դիմում
մր կատարած է Փեքինի
կառավարու -
թեան մօտ, Բորէայի
վէճր
խազազօրէն
վերչա -
սնելոլ
Համար ։
Ամերիկեան
արտաքին
նախարարութեան
մէկ
Fonds A.R.A.M