Հ Ց
ԱՌԱՋ»
ԹԱԻ ՋՈԻԹԱԿԻ ՎՐԱՑ
՚կք1ՒՏ՝Մ
ԾԻԾԱՂ
ԵՐԳ
Ա6Բ
Արտիս մէ ջ , սրտիս հէ տ ՝
Կը փնւաւե՜մ քեզ ,
•է<եզ կը փնտււհմ՝
Սրաիս հետ, սրտիս մ է ջ • • •
Սրտիս մէ ջ , սրտիս հետ՝
իՌնաշապիկ հա գ այ ես,
Զ ե ր թ մոլորակ՝ ա ս տ եզութե ան մէջ անհե՜տ՝
Սրտի՜ս հետ
իյենթ • - -
Կը գալարուի՛՛մ կարօտավայլ ,
Սի՜րտս ինձ հետ, ե ւ սրտիս մէջ ՚
Արիւնս ա մ բ ո ՚ ՚ զ ջ ո ւ ջուրի պէս՛
Արցռ՜ւնք եղաւ՝ ա յ ց ի դ ի տես
• • -
Ա յց ի դ հա1^ար, ա՛լ չ ե ՜ մ լար ես ,
Ակըն արցունքին՛ չ որց ա ՜ւ յանկ արծ ,
Ե Լ
հիմա , նոր ե ր գ ե ՜ր , ե ր գ ե ՜ր ՝
Սրտիս եետ, սրտիս մէ ջ իյո՜ր - • •
Սրտիս մէջ , սրտիս հե տ ՝
Կ ՚ ե ր գ եմ քեզ ,
Ա՛ո քեգի, երգս ա յր ՛
կարօտակէզ -..
6ԱՐՈՒԹԻԻՆ
ԱՂԱՑԵԱՆ
րէն
եէ. էքէւ լ ր սւ ց/լւսՆ ԷՆ աոլւսլ
սսւփորրւ
Մէ1է րւսցկւսնը
սափորին
կււչցոլց
շոլրթները
եւ.
խմեց
երկէսր
ու. ա ո ատ
•
Երր ("մեց վերչացոէ.ց
,
^0՚"Խ՛
յանձնեց
սավյո–
րր եւ. չնորՀակալ
եէԼսւէ-% Բայց դուարս չելաւ, աու. —
նէն
:
Ո ՚ ֊ ր է չ բանի
ւէըե ալ
սքէտք
ունի՞ս,
Հար
-
ցուց
կինր ։
֊
Անօթի
եմ :
Կինր Հաց
ու. թուզ
բերաւ
իրեն
:
Ա ոլրացկանր
կերաւ ախորժակով
եւ
չնոր
-
Հակալ
եզաւ
; Բայց
դուրս
չելաւ
տունէն
Օէ-րիչ բանի պէտք
ունթս
, Հարցուց
րա
-
րեսիրտ
կինր
:
կեանքիս
մէչ կէն չեմ Համբուրած
դեռէ
Համ
բոյր
էքր ողորմէ
ինձ
է
կէնր
առանձին
է ր^ ամ ո
ւււ
ինր
շուկա
յ
ղացած
Րէլալոէէ
;
Ա՝իչա Հաւատարիմ
եղած
էր իրեն
եւ ոչ
մէկ
օաարի
ներած
է ր իր անձին
մ օտենալ
: Բա
յց
դթաց
խեզճ
մ ո ւր ա ց կան ին
ւիյ՚ա յ ել անո ր
երկք^–
ցուց էբ ա յար
, ամօթ խած
ո ւթենէն
կարմ րէսծ :
Մ ու բացկանր
, շոլրթնե
բուն
ծայրովն
Է"Կ
չգպչե
լով
անո ր
,
բա յց ա յնքան
մ օտենա
լով
ական–
չէն
,
որ կարծես
Հսլած րԼէար , փսփսաց
մեզմա
-
ձայն.
<Տ,Կէն դու,
այս
ւլթոլթեան
դործդ
եբկնքի
արքայութեան
դոլռներր
կր բանայ
քու առ9եւ»
:
Ըսաւ
եւ լուսապայծառ
ամպի
մր մէչ անե
֊
բեւոլթացալ
՝.
՛Բրիստո^էւն
էր.
*^է՚Կ
.էէք1.՝
ողոբմելի
ցնցոտիներու
տակ
ծած
-
կուած,
աչխարՀի
վրայ
չբչելու
ելած
էբ
Համրե
լու
Համ ար
ճչմ արիա
քր իստոնեանե
ր ր :
ՄԻՆԱԱ
ՋԵՐԱԶ
Ա8ՍՊԷՍ Աէ ԶԱ ՏԻ՜ Կ • • •
Կ*եբելայ
Հայրն Աստուած՝
վշտացած
է իբ
Որդիին։
Տուբտ
, Հով , անձբել
իրարու
օզակուէսծ
ա–
բեւին
Հետ խազի ելած
են Անոր Յարութեան
տօ
-
նին :
Հապա՛՛
սա դո րծ ա դո ւ^ե^ բ ր : Չէ՞ք
կասկածիր
որ վե բնականքն
ալ
Համ ա յնավա րութենէ
վարակ
-
ուած
են ել բնո լ թե ան տարրե
րր իւրա րոլ
դէմ
Հ ա–
նած
օղնելու
վարի
ա չխա տաւո բնե
բուն
կ՜Հ , այս դարբ,
«աննմանաց դ ար»
պէտք
է
Կ"Ժւ
••
իլ աղա ղութ իւնր ՚էպաաե րաղմ
> ,
պատեբաղմն
ալ Հ իսաղաղոլթիւն
» թարղմանող
շատեր
կան
Հիմա֊.
Բառարաններն
ալ սնանկացան
:
Ջատիկ
մ լն է այսօր
որ Ծնէււնդին
Հետ
մ
րր–
ցումի
կ՝ելլէ
I
Կ՝երԼւայ
Հարաւային
Ամերիկայի
Հայոց
Հաճելի
բլլալու
ուր Զատիկր
ձմրան
մէք
կր աօնեն
—- եւ ՀամաՀայկական
կլիմայով
մր
Հայերր
Համ երա շխա ցնե լու դիաոլմով
Հ
Ոչէնչ։
Արմէք պէտի
չունենար
եթէ
միայն
մ թնո
լո րտ ր Հակասէր
մեր դարնանամ
ուտ
Զատ
-
կին,
կրկէն
մենք մեր կրօնական
էւլարտականոլ
-
թիւնր
եւ եպիսկոպոսական
պաէոարագր
կրնա
յ ինք
մայելել,
սակա
քն ո՛՛ւր է փոխաղրութեան
մ
իչոցր։
Ամէն
մէկ
Հայ, անձնական
իւնք1ւաշարմր
ու -
նենալոլ
իրաւունքր
չունի , ինչւզէս
ունին
յսորհր–
դ ա յին
աչխարՀումր։
Հոս մենք ւլրկած
ենք «Հա
-
լասա րութենէ»
;
իսկ
Հին , Հա յաստան
աչխարՀի
մէչ , այսօր
,
անպայման
կր վայելեն
աղուոր
Զատիկ։
Բոլոբ
եկեղեցիներր
լեփլեցուն
կ՝րլլան
Հաւատացեալնե
֊
բով... թերեւս
կաթողփկոսն
ալ Երեւանի
Աայր
Եկ
-Տէլեցիին
մէչ կր սլատարադէ
ի
ներկայութեան
խուռն
բազմ ութեան
;
Մենք
Հոս, զրկուած
ենք Աւադ
Հյաբաթի
եւ
Զատկի
Հոդեղմա
յլ եբղե րէն
1
Աեր
պղաիկ
մանչուկներն
ալ,
իրենց
ոտքերր
սրբացնելու
, Աւադ
Հինդչաբթիի
Ոտնլուայի
առա
քելական
ալանդութենէն
դրեթէ
ղրկուեցան
, Ե
-
պիսկոպոսին
ձդելով
քարտուղարին
, մամ կո չին
եւ
տէր
պա պանե բուն ոտքե ր ր %
Կ՛՛րսեն։
Հա յաստանեա
յց եկեղեցին
աղատա
-
կան
է ։ Հիողովրդական
է ։ Ապա
ուրեմն,
այս
տտ–
րի կրնար ապացուցանել
ա յ դ
ղբո
յց ին
ճչմ
արտույ–
թիւնր
յաչորդ
շաբթոլան
յետաձդելով
Աւադ
Հյա
բաթի
արարողութիւննեբրւ
Եթէ
Պոլսոյ
նոբբն
-
աէր պատրիարք
Գարեդին
արք՚ր
բԱար
Հոս պաչ
տօն ի էիրայ, կր դո րծադրե
ր ղայն
յ
Ոչ մէկ
մ եղան չում
ա յս կերպով
I
Երբ
Տիսուսի
աշակերտներր,
շաբաթ
օր
մբ
ցորեն
կր Հաւաքէին,
Հրէից
էիա ր դա պե տնե ր ր դի -
տողոլթիլն
րրին
թէ այսօր
շարաթ
է, Ա.
Օր,
ա–
չակերտներ
կր պղծեն
ղայն աշխատելով
է
Տիսուս պատասխանեց
,
Շտրաթբ
մարդու
Համար
եղաւ
եւ
ոչ մաբղր
շ ա ր աթ /
Համարւ
Ուրեմն
, այս տօներր
մեղի
Համաբ
կեբտեցին
մեր
Հայրապետներր,
եւ ոչ թէ մեզ ստեղծեց
Ա–
վ՛արիչր
այդ տօներուն
Համաբ
յ
ՅաՆցաւո՛^ ր ենք, եթէ անձնական
կառք ու մ ի–
է
."3
է
՚՚՚^էնք.
ճամբորդելոլ
•
Գմո՞խք պէտք
է երթանք
այդ
յանցանքէն
՝ "Ր
• "
կ. ՊԵՏՈՒՇ
Համ
աւ
Բ Ա Ց Ա Ս Տ Ա Ն
(Ամփոփոււած Երեւանի թ ե ր թ ե ր է ն )
ԵՐԻՏԱԱԱՐԳ
ԳՐՈՂՆԵՐՈԻ
խորՀրդակցու
-
թիւն
տեղի
պիտի
ունենայ
մարտի
րնթացքին
Մ ոսկուա
յի
մ էչ ; Ա ոէիետաՀա
յ դբո ւլնե րէն
պիտի
մ ասնակց
ին ՅովՀ անն էս ՚Լոլկասեան
,
բանաս
-
տեղծնե ր Ա իլվա կապուտ
իկե ան , Գէորդ
էմ ին ,
թաաե րաղիբ
Գարակէօզեան
եւ ուբիչներ
։ հՏոբ -
Հ րդակցոլթ
իւննե րոլ
րնթացքին
պիտի
լսուին բադ–՛
մաթիւ
զեկուցումներ
((էատեյեւ
, Զերքուէ
եւն . ) :
ՀԱՅ
ԳՐՈՀհԵՐՈԻ
ԽՈՐՀՐԳԱՅ–Ո\ՈՀ
մր
տե–
ղի ունեցած
է Երեւանի
մէչ,
նախադաՀութեամբ
՛Նա յիբիէ Զարեանի
; Բննուած
են
բո լո ր Հաբցեբբ
յ
որոնք
կր րխին
Ա թալինի
լեղո ւա բանական
տեսո
լ –
թիւններէն
: հ օսք առած
են Գեւլամ
Ա աբեան
, Գ՛
Գեմիրճեան
եւ ուրիշներ
: Ի վեբչոյ
մասնակցող
ւլ բտւլէ անե բր խոստացած
են չանք
չիսնա յել
տա
-
լու Համաբ դաղափարապէս
ել
մչակութապէս
րարձր
սէոեւլծադո
բծութ
իւններ
;
ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒ
ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ
Համար
էիեր չին
25
տարիներու
րնթացքիւն
Հրատարակուած
են
I 1 65
մ անկա սլա աան եկան
դե ղա բ ո ւե ս տ ա կան
էլփրքեր , քանի մր մ իլիոն օրինակով
: Հրատա րակ
ուած
են նաեւ
Հայ դասական
դրողնեբու
տասնեակ
ոտեղծաղոբծոլթիւններ
, պատմոլածքներ
, բա
-
նաստեղծութիւննեբ
, Հէքեաթներ
: Մեծ
Հետա
-
քբքրո ւթեամ բ կր կարդացուին
ՅովՀ անն էս թու
-
մանեանի
, ՅովՀ.
3 ովՀաննէ սեանի , Ղազարոս
Ա -
ղայեանի
, Վրթանէս
Փավւազեանի
, Շիրվանզա
-
աէի,
Յակոբ
Յակոբեանի
, Աւ՛ իսաՀակեանի
, Ա–
թաբէկ
Խնկո յեանի
պատմուածքնե
բր.
Հէքեաթ
-
ներր,
ոտանաւորն
երր : Ռուսական
եւ եզրա յրա
-
կան Հանրապե տութեանց
մ անկական
ղրա կանո
լ -
թենէ
եղած
են թաբղմ
անու թիւններ։
1949–1950ին
լոյս տեսած
է
90
Հատոր
դիրք
630.000
օր ինա կնե–
րոէի : Թաբդմ անարար
Հրատարակուած
են Պուչ
-
կէնի
«Բորիւս Գոդունով»
, Գոդոլի
« Տտրաս
Բուլ–
բան» , ինչպէս
ել Մ ՚ Գորքիի
Ա . Յէադէեւի
, Պավ–
լենկո
յի , Շոլոխովի
, Վ . կատեւի
,
ուր իքերու
,
ինչէղէս
ել արտասաՀմ
անի
լաւադո
յն
դրու^երու
ղրբծեբէն
I
^4^1ս^\ւ«\ •յ-ճսւյ ^ւV^՝, >Ո
Մանոլկներոլ
Համաբ
կբ Հրատարակուին
^Պիո–
ներ
կանչ»
թերթր
եւ
«Հոկտեմբե
րիկ»
Լայմմ
Պիոներ)
ամսաղիրր..
1949
50
Հրատարակուած
են
սովետաՀայ
դբոէ^եբոլ
լաւադոյն
մանկապատանեկան
երկե
-
րբ։
ինչպէս
Աարմենի
«Եօթ
երչանիկներ»
դրքոյ
կր : Ռ . Ղա ր ի՛րե ան ի «Խ իղախ
թեւաւորր»
բանաս
տեղծութիւնր
, Գէորդ
էմինի
«Հյաքէ»
բանաստեղ
ծութիւնր
է
^
ւ ա
ԿԱՐԳԱՑԷԲ
ԵԻ
ՏԱՐԱԾԵՑԷԲ
€ 8
Ա Ռ ԱՋ
» Ը
«ՅԱՌԱՋ»Ի
ԹԵՐԹՕՆԸ
(12)
Կ. ՊՈԼՍՈՅ ԴՐԱԻՈԻՍԸ
Ա
—
ՊԱՇԱՐՈՒՄԸ
Ըստ
իբ պատմածին
, վենետիկեան
նաւր
լ^ւ -
կրղմեցաւ
բերդին
իսո շոր
թնդանօթներէն
մէկուն
արձակած
վեց
Հաբիլբ
լէ՚Ղրա
ծան բու
թեամբ
դունղէ
մր։ Ռիցցօ նալապետր
եւ երեսուն
նա
-
ւաստինեբ
յաչողած
էին նաւակով
իրենց
կեանքր
աղաաել,
սակայն
ցամաք
ելած
ատեն
Թուրքերր
բռնեց
ին եւ շղթայակապ
ղրկեցին
Տիմոթիքօն
ուր
կր ղտնուէբ
Աուլթանր
ՄէՀմէտ
, ոբ
Հրամայեց
նալապետր
ցիցի
զարնել,
իսկ
միւսները
դլխա
-
տել
։
Արգիլուեցաւ
թաղել
անոնց
մ արմ իննեբր
,
ա յնպէս
որ գիշատիչ
թռչուններ
եւ
^աղա
յլեբ
կերան
ղանոնք
:
« Գարձեալ
Գեկտեմբեր
2/5» ,
կր պատմ է
Պարպարօ
, Տբապիզոնի
ցռկանաւր
որ Աեւ
ծովէն
կուգաբ
, Վոսէփոր
մ տալ
եւ եկաւ կեցաւ
նեղոլցր
փակող
Թուրքերուն
նոր կառուցած
դղեակէն
քիչ
մը վերօք։
Վոսփոր մտած ատեն
այս
ցռկանաւր
Հանգիպեցալ
դղեակէն
յատկապէս
ղրկուած
տասնե րկու
թուրք
նաւե բու ; Ասոնք
նախ
իբրեւ
բարեկամ
նե րակա յացան
որով
ցռկանալին
մարդիկն
ալ
գեղեցիկ
նոլէբ
մը տոլին
ա–
նոնց նաւապետին
տ
Բայց
այս
վեբչինը
անդամ
մը
որ սաացաւ
նուէրր
, բարկութիւն
կեղծեց
եւ յան—
կարծ ծովբ նետեց
ղայն , առարկելով
թէ ինք
ա–
ւելի
մեծ
նոլէրի
մը իրաւունք
ունէր,
եւ
ատոր
վրա
յ նաւերուն
քիթր
դարձնելով
գնաց
նոբ գրդ–
եակր որպէս
զի Հոն «սուպաշին»
Համոզէ ցռկա
-
նաւը
ղրաւե
լու
: Հե աե ւա բա ր ցռկանալին
մ աբ
-
դիկ^
ալ, իբր թելացի
մարղիկներ
, տեսնելով
որ
թուրքը
բարկացած
է , վճռեցին
լռիկ
մնչիկ
Հե -
տելիլ
թրքական
<^ֆուստ»եբուն
, եւ երբ այս վեբ–
չինները
դղեակ
Հասան
ու նաւապետը
ցամաք
ե -
լալ
ցռկանալը
դբալե
լու
մ ասին
սոլպա
շիին
Հ ետ
իսորՀ րգակցե
լու
Համ ար , ճ ի շդ
ա յգ
պաՀուն
, եւ
մ ինչեւ
նաւապետին
ղղեակ
Հասնիլր
,
մերիններր
թիակներուն
ում տուին
յաղթականօբէն
Պո
լիս
Հէսսնելու
Համար : Երբ
ճի՛շղ. դղեակին
առչեւ
Հա
սան , իբրեւ
բա րեկամ
Լա յս ինքն թիակներր
վեր
վերցնելուէ,
թմբուկ
զարնելով,
զանազան
շար
-
մո ւմներ
րնե լով
եւ ուրախութեան
ճիչեր
արձա
-
կելոէփ) սկսան
ողչունել
զայն,
եւ երրոբդ
բարեւին
դղեակը
արդէն
մեր ետեւը
մնացած
է ր
քանի
որ
իմէ Հոսանքր
մեղ դէպէ
Պոլէս քչած
էր ել թէ
նա–
ւաստիներր
շւսրոլնակ
բոլոր սրտով
եւ
ղուաբթօ–
րէն
կբ թիավարէին
դղեակին
այս
վտանգալից
անցքր
անցնելուն
Համաբ։
Այս բանր
պատաՀեցալ
Գեկտեմբեբ
4ին , երբ ցռկանաւր
Պոլիս
Հասաւ»։
Եթէ
Աուլթան
ՄէՀմէտ
այսքան
ւէայրագ
բբռ–
նոլթեամր
կ՛՝րնդունէր
եւ իր թնդանօթներուն
մի
չոցաւ
կր դիմաւոբէր
իտալական
նաւերը,
պատ
-
ճառր
այն էր որ կ՝ուզէր
անոնց
նալապետերր
վերչնէսէէլէս
ետ
կեցնել
Պոլիս
ուտելիք
ել
ցորեն
տանելէ
։ Վենետիկեան
եւ ճենովակտն
այս
նաւե
րր ա յնքան
խոշոր
էին ոբ իրենց
մ իչոցով
Պոլիսը
քիչ ատենէն
պարենաւոբելր
խիստ
դիւրին
բան
էր,
եթէ
Ա ուլթանբ
արգելք
չրԱաբ
իրենց :
Հիմ ա դրեթէ
ամ էն ինչ պատրաստ
էբ
վեբչ–
նական
ողբերդութեան
Համար
: Րումէլի
Հիսարի
նո ր բերդը
քաղաքը
կատ
արե լապէս
կբ
մ ե կուսա–
ցնէր ԱեւԾովէն,
որ պաչարումի
աաեն
միակ կեգ
րոնր եղած
էր Պ" լսո
յ պարենաւորմ
ան : Աղրիա
-
նուսլո
լսո
յ չքեղ պալատին
մ էչ , չրչա պատ
ուած
իր
ղարՀուրելի
բանակով,
ՄէՀմէտ
կբնաբ
ալ վեբչ "~
նապէս պատռել
դիմ ակը
: Ու մոդվելով
իր ամ է–
նէն բարձրաստիճան
տեղա կաներր
,
բոցաչունչ
ճառուի
մր պարղեց
իբ Հսկա յական
ծրադիրները
,
ւլորս իրեն յատուկ
սովո րութեամ
բ մր մ ինչեւ
այն
ատեն
եւ ոչ մէկուն
Հաղորդած
էբ
ւ
Կրիտոպուլոս
պատմ ադիբը
ամ բոզչո
ւթեամբ
կուտայ
մեզ այս չատ
բուռն
ճառր։
Անշուշտ
,
ինչ–
սլէս նմանօրինակ
պարադաներու
մէչ րրած
են մի
չին ել Հին մամ անա
կն ե ր ո ւ ա յն քան պատմ ագիր
-
ներ,
այս մամանակադիրն
ալ
ամ բոզչո
ւթեամբ
ինքն ի րմ էն յօրինած
է ա յս կա յսե րական
ճառը
,
բայց
ինչ որ ալ րլլայ,
այս
յերիւրածոյ
խօսքերը
^/՚ւԳ
"՚– ՚^ւ՚ձԳ
Կր
պատկերացնեն
երիտասարդ
Աուլթանին
խելացի,
անՀանգարտ
, արադ
ել Հրա–
մ տ յողական
մ տածում
ը :
ՄէՀմէտ
, նախ կրակէ բառերով
կր սկսի
իր
շուբչիններուն
վեբյոլշել
իր փառաւոր
նախորգ
-
ներուն
անդադբոլմ
յառաչդիմ
ութ իէննե ր ը :
(Տտր.1
Fonds A.R.A.M
